miejski-biuletyn-wroclaw-pl-1(211)2025.pdf
Wroclaw
1,620 views
19 slides
Jan 08, 2025
Slide 1 of 19
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
About This Presentation
Początek nowego roku to czas podsumowań poprzedniego i plany na następny. Wrocław stawia, więc również wydaje (pieniądze) na komunikację. Żeby wrocławianom jeździło się bardziej komfortowo, mamy już 46 nowoczesnych tramwajów Moderus Gamma za 372 mln zł. A w roku 2025 największa cz�...
Slide Content
NR 1 (211), 8Ł14.01.2025BEZPĘATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZŻDU MIEJSKIEGO WROCĘAWIAISSN: 2719Ł7948
WYDRUKOWANO NA PAPIERZE EKOLOGICZNYM BARTOSZ CHOCHOŁOWSKI
Korzenie Umy
Hollywodzka aktorka Uma
Thurman ma wrocławskie
korzenie. Jej rodzina w XIX
w. mieszkała na Ostro-
wie Tumskim.
str. 16
BĄDŹ NA BIEŻĄCO. ZAWSZE AKTUALNE INFORMACJE NA WWW.WROCLAW.PL
Rekordowy budżet
Wrocławia na 2025
Rada miejska zdecydowała, że miasto wyda w tym
roku prawie 8,5 mld zł, w tym 3 mld zł na eduka-
cję, a na inwestycje – kolejny miliard złotych.
str. 3
Odtworzyli część
Wrocławia z XV w.
Studenci z Politechniki Wr. zaprojektowali i zbu-
dowali makietę wrocławskiej dzielnicy żydowskiej
z czasów średniowiecza. Zobacz, jak wyglądała.
str. 4
10 przedwojennych
kamienic po odnowie
Zobaczcie 10 pięknych budynków, które odzyskały
blask w 2024 roku. Można składać jeszcze kolejne
wnioski o dotacje na remonty zabytków.
str. 7
str. 10-11
372 mln zł
na większy komfort jazdy
WYDRUKOWANO NA PAPIERZE EKOLOGICZNYM BARTOSZ CHOCHOŁOWSKI
Korzenie Umy
Hollywodzka aktorka Uma
Thurman ma wrocławskie
korzenie. Jej rodzina w XIX
w. mieszkała na Ostro-
wie Tumskim.
str. 16
BĄDŹ NA BIEŻĄCO. ZAWSZE AKTUALNE INFORMACJE NA WWW.WROCLAW.PL
Rekordowy budżet
Wrocławia na 2025
Rada miejska zdecydowała, że miasto wyda w tym
roku prawie 8,5 mld zł, w tym 3 mld zł na eduka-
cję, a na inwestycje – kolejny miliard złotych.
str. 3
Odtworzyli część
Wrocławia z XV w.
Studenci z Politechniki Wr. zaprojektowali i zbu-
dowali makietę wrocławskiej dzielnicy żydowskiej
z czasów średniowiecza. Zobacz, jak wyglądała.
str. 4
10 przedwojennych
kamienic po odnowie
Zobaczcie 10 pięknych budynków, które odzyskały
blask w 2024 roku. Można składać jeszcze kolejne
wnioski o dotacje na remonty zabytków.
str. 7
str. 10-11
372 mln zł
na większy komfort jazdy
BEZPżATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZłDU MIEJSKIEGO WROCżAWIA 2 GŁOS PREZYDENTA
3°C
PT. 10.01 SOB.11.01 ND. 12.01 PN. 13.01 WT. 14.01 ŚR. 15.01CZW. 9.01
1°C 1°C 2°C 4°C 4°C9°C
WIKIPEDIA
WIKIPEDIA
WIKIEPDIA
BBKS PROJEKT
WIKIPEDIA
we Wrocławiu zmarł Zbigniew
Cybulski, jeden z najwybitniej-
szych polskich aktorów. W 1997
r. na 3. peronie Dworca Głów-
nego, gdzie aktor wpadł pod
pociąg, poświęconą mu tablicę
odsłonił reżyser Andrzej Wajda.
we Wrocławiu urodził się Jan To-
maszewski, bramkarz reprezen-
tacji Polski, zdobywca 3. miejsca
na Mistrzostwach Świata w RFN
w 1974 r. i srebrnego medalu na
Olimpiadzie w 1976 r. To on za-
trzymał Anglię na Wembley. kościół św. Elżbiety otrzymał
niezwykły dar: przypisywany
wówczas Rembrandtowi obraz
„Portret duchownego”. Kto tak
naprawdę go namalował? Odpo
-
wiedzi możecie poszukać we wro-
cławskim Muzeum Narodowym.
we Wrocławiu zmarł Eugeniusz
Geppert – polski malarz i organi-
zator powojennej Akademii Sztuk
Pięknych. Jego imieniem nazwa-
no uliczkę łączącą plac Solny z ul.
Kazimierza Wielkiego. Jest także
patronem wrocławskiej ASP.
oddano nową jezdnię na ul.
Kosmonautów. Remont prze-
prowadzono od skrzyżowania
z Fieldorfa do kąpieliska Gli-
nianki (blisko 2 km). Kilka mie-
sięcy później oddana została do
użytku cała obwodnica Leśnicy.
POGODA
KARTKA Z KALENDARZA
8 stycznia 1967 9 stycznia 1948 12 stycznia 1707 13 stycznia 1979 14 stycznia 2023
STYCZEŃ
Szanowni Państwo,
Bastion Sakwowy, Zielony Nowy
Targ, Pomorska, aleja Wiel-
kiej Wyspy to tylko niektóre
z inwestycji, które zakończyły się
w ubiegłym roku. Choć w wielu
przypadkach – jak np. Bastion
Sakwowy – przed nami ciąg dal-
szy modernizacji.
Absolutnym zwycięzcą nasze -
go portfela inwestycyjnego 2024
roku jest komunikacja miejska.
W sumie mógłbym to samo napi-
sać, podsumowując poprzednie 5
lat. Nie bez powodu to, co działo
się na wrocławskich torowiskach,
nazwaliśmy TORYwolucją. Re -
kordowe 372 mln zł wydawaliśmy
sukcesywnie od 2021 roku wraz
z dostawą każdego kolejnego
tramwaju. Przed świętami dotarł
do Wrocławia 46. pojazd Moderus
Gamma – zamykając największy
komunikacyjny kontrakt miasta.
W czwartek 9.01 o godz. 1 w nocy
do Wrocławia przyjedzie 24. po-
jazd Pesa Twist 146 N.
Nie można jednak spocząć na
laurach – dlatego tuż przed
świętami podpisaliśmy umowę
na 100 nowych autobusów dla
Wrocławia. Niezawodna, wygod-
na komunikacja zbiorowa jest dla
nas priorytetem. Tak planujemy
nowe trasy i przystanki, by były
one dostępne dla jak największej
liczby pasażerów. Żyjemy coraz
dłużej, coraz więcej wśród nas
seniorów i dlatego wolę, byśmy
mieli przystanki jak najbliżej do-
mów. Nawet kosztem tego, że
nie będziemy mieli najszybszej
komunikacji miejskiej. Ona po-
winna być dostępna, wygodna
i niezawodna. Ze wszystkich pol-
skich miast jesteśmy najbliżej, by
taką mieć. W unijnym wskaźniku
SUMI Wrocław w 10-stopniowej
skali uzyskał ocenę 7,69 (unijna
średnia to 5,0), co oznacza, że –
stosując narzucone przez KE kry-
teria – 77 proc. wrocławian ma
już dobry dostęp do transportu
zbiorowego.
W tym numerze przedstawia-
my dwie koncepcje tramwaju na
Psie Pole, wybrane z 10 propo-
zycji. Musimy o nich wspólnie
porozmawiać podczas konsulta-
cji społecznych, by wskazać tę,
którą będziemy realizować. A już
rozmawiamy o Zielonym Klinie
na Wojszycach i Jagodnie. Obok
Klinu powstaje wydzielona tra-
sa autobusowa na Jagodno. Jej
otwarcie w połowie 2025.
Dobrego Nowego Roku!
OLEKSANDR POLIAKOVSKY
Jacek Sutryk
prezydent Wrocławia
3°C
PT. 10.01 SOB.11.01 ND. 12.01 PN. 13.01 WT. 14.01 ŚR. 15.01CZW. 9.01
1°C 1°C 2°C 4°C 4°C9°C
WIKIPEDIA
WIKIPEDIA
WIKIEPDIA
BBKS PROJEKT
WIKIPEDIA
we Wrocławiu zmarł Zbigniew
Cybulski, jeden z najwybitniej-
szych polskich aktorów. W 1997
r. na 3. peronie Dworca Głów-
nego, gdzie aktor wpadł pod
pociąg, poświęconą mu tablicę
odsłonił reżyser Andrzej Wajda.
we Wrocławiu urodził się Jan To-
maszewski, bramkarz reprezen-
tacji Polski, zdobywca 3. miejsca
na Mistrzostwach Świata w RFN
w 1974 r. i srebrnego medalu na
Olimpiadzie w 1976 r. To on za-
trzymał Anglię na Wembley. kościół św. Elżbiety otrzymał
niezwykły dar: przypisywany
wówczas Rembrandtowi obraz
„Portret duchownego”. Kto tak
naprawdę go namalował? Odpo
-
wiedzi możecie poszukać we wro-
cławskim Muzeum Narodowym.
we Wrocławiu zmarł Eugeniusz
Geppert – polski malarz i organi-
zator powojennej Akademii Sztuk
Pięknych. Jego imieniem nazwa-
no uliczkę łączącą plac Solny z ul.
Kazimierza Wielkiego. Jest także
patronem wrocławskiej ASP.
oddano nową jezdnię na ul.
Kosmonautów. Remont prze-
prowadzono od skrzyżowania
z Fieldorfa do kąpieliska Gli-
nianki (blisko 2 km). Kilka mie-
sięcy później oddana została do
użytku cała obwodnica Leśnicy.
POGODA
KARTKA Z KALENDARZA
8 stycznia 1967 9 stycznia 1948 12 stycznia 1707 13 stycznia 1979 14 stycznia 2023
STYCZEŃ
Szanowni Państwo,
Bastion Sakwowy, Zielony Nowy
Targ, Pomorska, aleja Wiel-
kiej Wyspy to tylko niektóre
z inwestycji, które zakończyły się
w ubiegłym roku. Choć w wielu
przypadkach – jak np. Bastion
Sakwowy – przed nami ciąg dal-
szy modernizacji.
Absolutnym zwycięzcą nasze -
go portfela inwestycyjnego 2024
roku jest komunikacja miejska.
W sumie mógłbym to samo napi-
sać, podsumowując poprzednie 5
lat. Nie bez powodu to, co działo
się na wrocławskich torowiskach,
nazwaliśmy TORYwolucją. Re -
kordowe 372 mln zł wydawaliśmy
sukcesywnie od 2021 roku wraz
z dostawą każdego kolejnego
tramwaju. Przed świętami dotarł
do Wrocławia 46. pojazd Moderus
Gamma – zamykając największy
komunikacyjny kontrakt miasta.
W czwartek 9.01 o godz. 1 w nocy
do Wrocławia przyjedzie 24. po-
jazd Pesa Twist 146 N.
Nie można jednak spocząć na
laurach – dlatego tuż przed
świętami podpisaliśmy umowę
na 100 nowych autobusów dla
Wrocławia. Niezawodna, wygod-
na komunikacja zbiorowa jest dla
nas priorytetem. Tak planujemy
nowe trasy i przystanki, by były
one dostępne dla jak największej
liczby pasażerów. Żyjemy coraz
dłużej, coraz więcej wśród nas
seniorów i dlatego wolę, byśmy
mieli przystanki jak najbliżej do-
mów. Nawet kosztem tego, że
nie będziemy mieli najszybszej
komunikacji miejskiej. Ona po-
winna być dostępna, wygodna
i niezawodna. Ze wszystkich pol-
skich miast jesteśmy najbliżej, by
taką mieć. W unijnym wskaźniku
SUMI Wrocław w 10-stopniowej
skali uzyskał ocenę 7,69 (unijna
średnia to 5,0), co oznacza, że –
stosując narzucone przez KE kry-
teria – 77 proc. wrocławian ma
już dobry dostęp do transportu
zbiorowego.
W tym numerze przedstawia-
my dwie koncepcje tramwaju na
Psie Pole, wybrane z 10 propo-
zycji. Musimy o nich wspólnie
porozmawiać podczas konsulta-
cji społecznych, by wskazać tę,
którą będziemy realizować. A już
rozmawiamy o Zielonym Klinie
na Wojszycach i Jagodnie. Obok
Klinu powstaje wydzielona tra-
sa autobusowa na Jagodno. Jej
otwarcie w połowie 2025.
Dobrego Nowego Roku!
OLEKSANDR POLIAKOVSKY
Jacek Sutryk
prezydent Wrocławia
NR 1 (211) – STYCZEż 2025 3 AKTUALNOŚCI
Rada Miejska Wrocławia,
w czwartek 19 grudnia przy-
jęła na sesji projekt budżetu
Wrocławia na 2025 rok. Za
było 26 radnych, 11 zagłoso-
wało przeciw. Radni przyjęli
także wieloletnią prognozę fi-
nansową miasta na lata 2025-
2046.
IJarek Ratajczak
Budżet Wrocławia na 2025 rok
zakłada 8,49 mld zł wydatków
i 7,74 mld zł dochodów. Radni
przyjęli również wieloletnią pro-
gnozę finansową miasta na lata
2025-2046.
– Budżet rekordowy, bo przekro-
czyliśmy ponad 8 miliardów 492
miliony złotych – ocenia Marcin
Urban, skarbnik Wrocławia.
Dochody miasta w 2025 roku
Dochody miasta na 2025 rok za-
planowano w kwocie 7,74 mld
zł, z tego dochody własne stano-
wią 93 proc. Wpływy do budżetu
pochodzą m.in. z podatków PIT
i CIT, a także z podatków i opłat
lokalnych.
Tyle Wrocław wyda
Największe nakłady finansowe
są ponoszone na oświatę. Mia
-
sto przeznaczy na ten cel 2,95
mld zł. Drugą co do wielkości
pozycją kosztową jest transport
i łączność – 1,57 mld zł, z tego
na lokalny transport zbiorowy
Wrocław wyda 933 mln zł.
Na pomoc społeczną i rodzinę
(w tym szczepienia przeciwko
grypie i HPV, profilaktykę raka
piersi) zabezpieczono w budże-
cie 726 mln zł, na gospodar-
kę komunalną – 820 mln zł, na
kulturę – 244 mln zł. Wydatki,
inwestycyjne zaplanowano w wy-
sokości 1 mld zł.
Inwestycje w roku 2025
Na modernizacje dróg wydamy
aż 217 mln zł. Dodatkowe środki
przewidziano np. na przebudowę
ul. Wilkszyńskiej i ul. Marco Polo
oraz budowę drogi zbiorczej od
ul. Kupieckiej do ul. Jutrzenki.
Tylko to zadanie będzie koszto-
wać ponad 40 mln zł. Najważ-
niejsze planowane inwestycje
w 2025 roku to:
◼budowa trasy tramwajowej od
Sępolna do Swojczyc – 55,4
mln zł
◼przebudowa ulic Bardzkiej i
Buforowej i rozbudowa ul.
Kajdasza, polegająca na budo-
wie tras komunikacji zbiorowej
na Jagodno – 38,6 mln zł
◼przebudowa skrzyżowania
ulic Dubois i Drobnera w celu
poprawy funkcjonowania
komunikacji zbiorowej –
25 mln zł.
Remonty torowisk pochłoną 52
mln zł. Zmodernizowane zostaną
m.in. te na Trzebnickiej, Piotra
Skargi, Podwalu i Kosmonautów.
Zmieni się też pętla Krzyki wraz
z przejazdem w ulicy Krzyckiej.
W planach są przebudowy. ulic:
Gajowickiej, Pawiej, odcinków
Powstańców Śląskich, Koszaro-
wej, Poznańskiej, Słowiańskiej
i Nowowiejskiej, Reymonta, Jerz-
manowskiej, Brodzkiej.
Na wymianę źródeł ogrzewa-
nia na ekologiczne miasto wyda
łącznie 59 mln zł na prace w za-
sobie komunalnym i dotacje do
8 tys. zł dla mieszkańców, któ-
rzy chcą skorzystać z programu
KAWKA Plus. Blisko 63 mln zł
zostanie przeznaczonych na re-
witalizację komunalnego zasobu
mieszkaniowego.
›Więcej informacji o budżecie
Wrocławia znajdziesz
na: wro.news/
budzet-wroclawia-2025
Wrocław chce wydać 3 mld zł na edukację
Choinkę z domu wyprowadzaj powoli
Jak rozpoznać, czy choinka w doniczce nadaje się do posadzenia w ogrodzie? Jak to zrobić, żeby
drzewko się przyjęło? Warto wiedzieć, że szok związany z przesadzeniem może trwać nawet 3 lata.
IRedakcja
Kończy się czas choinek w na-
szych domach. Zgodnie z tra-
dycją w Polsce bożonarodze-
niowe drzewko może stać
do 2 lutego, ale wiele z tych
trzymanych w doniczkach
w połowie stycznia nie ma
już ani jednej igły.
Jeśli jednak drzewko żyje,
a Ty chcesz je zachować
i posadzić w ogrodzie, dowiedz
się, jak to zrobić, by się przyję-
ło. Zdecydowanym na to radzimy
przede wszystkim się nie podda-
wać i uzbroić w cierpliwość. Szok
związany z przesadzeniem może
bowiem trwać nawet 2–3 lata. Do-
piero po tym czasie choinka za-
czyna rosnąć.
Cierpliwość jednak nie wystarczy,
jeśli roślina nie daje oznak życia.
Trzeba więc zacząć od sprawdze-
nia, czy drzewko ma korzenie i czy
nie są one przesuszone lub uszko-
dzone. Jeśli system korzenny jest
w dobrej kondycji, a igły z gałą-
zek nie opadły, należy zacząć od
hartowania. Przenieś drzewko
najpierw do chłodnego pomiesz -
czenia, np. garażu na ok. dwóch
tygodni. Nie zapomnij o podle -
waniu go. Pomyśl, że za kilka lat
to może być duże drzewo – wybór
miejsca koniecznie uzgodnij z za-
rządcą terenu.
Przesadzanie zaplanuj, gdy ziemia
nie będzie przemarznięta. Gleba
powinna być kwaśna, dosyp torfu.
Wykop dołek tak głęboki jak do-
niczka. Zalej go wodą. Posadzone
drzewo obsyp korą drzew igla-
stych.
MPZP na klin
wojszycko-jagodziński
Jeszcze tylko do 9.01 do pu-
blicznego wglądu wyłożony jest
Miejscowy Plan Zagospodaro
-
wania Przestrzennego na tzw.
klin wojszycko-jagodziński.
Dokument dostępny jest w Wy
-
dziale Planowania Przestrzen-
nego (ul. Świdnicka 53) i na
stronie geoportal. wroclaw.pl.
Każdy zainteresowany może
zgłosić do niego uwagi do 23.01
e-mailowo pod adresem: wpl@
um.wroc.pl lub przez ePUAP.
Po przejściu tego etapu i na
-
niesieniu uwag, projekt trafi na
sesję Rady Miejskiej Wrocławia.
Strefa Informacji
Biznesowej WPT
Strefa Informacji Biznesowej
Wrocławskiego Parku Tech
-
nologicznego to projekt, który
ma wspierać działalność firm
z Wrocławia i Dolnego Śląska.
WPT udostępniło przestrzeń,
w której eksperci z różnych
urzędów i instytucji z całej Pol
-
ski oraz specjaliści WPT spo-
tykają się z przedsiębiorcą czy
osobą planującą założenie firmy
po to, by udzielić im komplek
-
sowego wsparcia w prowadzeniu
i rozwijaniu działalności. Można
tu skorzystać nie tylko z indy
-
widualnych porad, ale też wziąć
udział w szkoleniach i warszta
-
tach. Wszystkie wydarzenia są
bezpłatne. Harmonogram i za
-
pisy na wro.news/wpt-sib.
Oddaj krew,
jeśli możesz
Regionalne Centrum Krwio -
dawstwa i Krwiolecznictwa
apeluje o oddawanie krwi.
Poszukiwane są grupy Arh+
i Brh-. Do centrum przy ul.
Czerwonego Krzyża 5/9 można
zgłosić się w pon., śr. i czw.
w godz. 7-17.30, we wt. i pt.
od 7 do 13.30 i w sob. w godz.
7.30-12. Krwiobus stanie:
◼ 9.01 w godz. 9-13 przy pa
-
rafii Miłosierdzia Bożego,
ul. Jagodzińska 3/5; ◼ 10.01
w godz. 8-13 przy Akademii
Wojsk Lądowych, ul. Czaj
-
kowskiego 109; ◼ 11.01 w godz.
12-16 przy CH Magnolia, ul.
Legnicka 58; ◼ 14.01 w godz.
9-13 przy Maco Productions
Polonia Sp. z o.o., ul. Szwaj
-
carska 22.
STOCK ADOBE
Jeśli chcesz przesadzić choinkę,
sprawdź, czy drzewko ma korzenie
i czy nie sypią się z niego igły
Rada Miejska Wrocławia,
w czwartek 19 grudnia przy-
jęła na sesji projekt budżetu
Wrocławia na 2025 rok. Za
było 26 radnych, 11 zagłoso-
wało przeciw. Radni przyjęli
także wieloletnią prognozę fi-
nansową miasta na lata 2025-
2046.
IJarek Ratajczak
Budżet Wrocławia na 2025 rok
zakłada 8,49 mld zł wydatków
i 7,74 mld zł dochodów. Radni
przyjęli również wieloletnią pro-
gnozę finansową miasta na lata
2025-2046.
– Budżet rekordowy, bo przekro-
czyliśmy ponad 8 miliardów 492
miliony złotych – ocenia Marcin
Urban, skarbnik Wrocławia.
Dochody miasta w 2025 roku
Dochody miasta na 2025 rok za-
planowano w kwocie 7,74 mld
zł, z tego dochody własne stano-
wią 93 proc. Wpływy do budżetu
pochodzą m.in. z podatków PIT
i CIT, a także z podatków i opłat
lokalnych.
Tyle Wrocław wyda
Największe nakłady finansowe
są ponoszone na oświatę. Mia
-
sto przeznaczy na ten cel 2,95
mld zł. Drugą co do wielkości
pozycją kosztową jest transport
i łączność – 1,57 mld zł, z tego
na lokalny transport zbiorowy
Wrocław wyda 933 mln zł.
Na pomoc społeczną i rodzinę
(w tym szczepienia przeciwko
grypie i HPV, profilaktykę raka
piersi) zabezpieczono w budże-
cie 726 mln zł, na gospodar-
kę komunalną – 820 mln zł, na
kulturę – 244 mln zł. Wydatki,
inwestycyjne zaplanowano w wy-
sokości 1 mld zł.
Inwestycje w roku 2025
Na modernizacje dróg wydamy
aż 217 mln zł. Dodatkowe środki
przewidziano np. na przebudowę
ul. Wilkszyńskiej i ul. Marco Polo
oraz budowę drogi zbiorczej od
ul. Kupieckiej do ul. Jutrzenki.
Tylko to zadanie będzie koszto-
wać ponad 40 mln zł. Najważ-
niejsze planowane inwestycje
w 2025 roku to:
◼budowa trasy tramwajowej od
Sępolna do Swojczyc – 55,4
mln zł
◼przebudowa ulic Bardzkiej i
Buforowej i rozbudowa ul.
Kajdasza, polegająca na budo-
wie tras komunikacji zbiorowej
na Jagodno – 38,6 mln zł
◼przebudowa skrzyżowania
ulic Dubois i Drobnera w celu
poprawy funkcjonowania
komunikacji zbiorowej –
25 mln zł.
Remonty torowisk pochłoną 52
mln zł. Zmodernizowane zostaną
m.in. te na Trzebnickiej, Piotra
Skargi, Podwalu i Kosmonautów.
Zmieni się też pętla Krzyki wraz
z przejazdem w ulicy Krzyckiej.
W planach są przebudowy. ulic:
Gajowickiej, Pawiej, odcinków
Powstańców Śląskich, Koszaro-
wej, Poznańskiej, Słowiańskiej
i Nowowiejskiej, Reymonta, Jerz-
manowskiej, Brodzkiej.
Na wymianę źródeł ogrzewa-
nia na ekologiczne miasto wyda
łącznie 59 mln zł na prace w za-
sobie komunalnym i dotacje do
8 tys. zł dla mieszkańców, któ-
rzy chcą skorzystać z programu
KAWKA Plus. Blisko 63 mln zł
zostanie przeznaczonych na re-
witalizację komunalnego zasobu
mieszkaniowego.
›Więcej informacji o budżecie
Wrocławia znajdziesz
na: wro.news/
budzet-wroclawia-2025
Wrocław chce wydać 3 mld zł na edukację
Choinkę z domu wyprowadzaj powoli
Jak rozpoznać, czy choinka w doniczce nadaje się do posadzenia w ogrodzie? Jak to zrobić, żeby
drzewko się przyjęło? Warto wiedzieć, że szok związany z przesadzeniem może trwać nawet 3 lata.
IRedakcja
Kończy się czas choinek w na-
szych domach. Zgodnie z tra-
dycją w Polsce bożonarodze-
niowe drzewko może stać
do 2 lutego, ale wiele z tych
trzymanych w doniczkach
w połowie stycznia nie ma
już ani jednej igły.
Jeśli jednak drzewko żyje,
a Ty chcesz je zachować
i posadzić w ogrodzie, dowiedz
się, jak to zrobić, by się przyję-
ło. Zdecydowanym na to radzimy
przede wszystkim się nie podda-
wać i uzbroić w cierpliwość. Szok
związany z przesadzeniem może
bowiem trwać nawet 2–3 lata. Do-
piero po tym czasie choinka za-
czyna rosnąć.
Cierpliwość jednak nie wystarczy,
jeśli roślina nie daje oznak życia.
Trzeba więc zacząć od sprawdze-
nia, czy drzewko ma korzenie i czy
nie są one przesuszone lub uszko-
dzone. Jeśli system korzenny jest
w dobrej kondycji, a igły z gałą-
zek nie opadły, należy zacząć od
hartowania. Przenieś drzewko
najpierw do chłodnego pomiesz -
czenia, np. garażu na ok. dwóch
tygodni. Nie zapomnij o podle -
waniu go. Pomyśl, że za kilka lat
to może być duże drzewo – wybór
miejsca koniecznie uzgodnij z za-
rządcą terenu.
Przesadzanie zaplanuj, gdy ziemia
nie będzie przemarznięta. Gleba
powinna być kwaśna, dosyp torfu.
Wykop dołek tak głęboki jak do-
niczka. Zalej go wodą. Posadzone
drzewo obsyp korą drzew igla-
stych.
MPZP na klin
wojszycko-jagodziński
Jeszcze tylko do 9.01 do pu-
blicznego wglądu wyłożony jest
Miejscowy Plan Zagospodaro
-
wania Przestrzennego na tzw.
klin wojszycko-jagodziński.
Dokument dostępny jest w Wy
-
dziale Planowania Przestrzen-
nego (ul. Świdnicka 53) i na
stronie geoportal. wroclaw.pl.
Każdy zainteresowany może
zgłosić do niego uwagi do 23.01
e-mailowo pod adresem: wpl@
um.wroc.pl lub przez ePUAP.
Po przejściu tego etapu i na
-
niesieniu uwag, projekt trafi na
sesję Rady Miejskiej Wrocławia.
Strefa Informacji
Biznesowej WPT
Strefa Informacji Biznesowej
Wrocławskiego Parku Tech
-
nologicznego to projekt, który
ma wspierać działalność firm
z Wrocławia i Dolnego Śląska.
WPT udostępniło przestrzeń,
w której eksperci z różnych
urzędów i instytucji z całej Pol
-
ski oraz specjaliści WPT spo-
tykają się z przedsiębiorcą czy
osobą planującą założenie firmy
po to, by udzielić im komplek
-
sowego wsparcia w prowadzeniu
i rozwijaniu działalności. Można
tu skorzystać nie tylko z indy
-
widualnych porad, ale też wziąć
udział w szkoleniach i warszta
-
tach. Wszystkie wydarzenia są
bezpłatne. Harmonogram i za
-
pisy na wro.news/wpt-sib.
Oddaj krew,
jeśli możesz
Regionalne Centrum Krwio -
dawstwa i Krwiolecznictwa
apeluje o oddawanie krwi.
Poszukiwane są grupy Arh+
i Brh-. Do centrum przy ul.
Czerwonego Krzyża 5/9 można
zgłosić się w pon., śr. i czw.
w godz. 7-17.30, we wt. i pt.
od 7 do 13.30 i w sob. w godz.
7.30-12. Krwiobus stanie:
◼ 9.01 w godz. 9-13 przy pa
-
rafii Miłosierdzia Bożego,
ul. Jagodzińska 3/5; ◼ 10.01
w godz. 8-13 przy Akademii
Wojsk Lądowych, ul. Czaj
-
kowskiego 109; ◼ 11.01 w godz.
12-16 przy CH Magnolia, ul.
Legnicka 58; ◼ 14.01 w godz.
9-13 przy Maco Productions
Polonia Sp. z o.o., ul. Szwaj
-
carska 22.
STOCK ADOBE
Jeśli chcesz przesadzić choinkę,
sprawdź, czy drzewko ma korzenie
i czy nie sypią się z niego igły
BEZPżATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZłDU MIEJSKIEGO WROCżAWIA 4 AKTUALNOŚCI
Trwają prace konserwatorskie w kościele św. Wojciecha przy pl. Dominikańskim. Na elewacji
udało się odtworzyć wyjątkowy detal architektoniczny, który przez wieki był zapomniany.
IMariola Szczyrba
Zdobiący elewację, świetnie za-
chowany fryz, będący świadec-
twem kunsztu dawnych mi-
strzów, ponownie zachwyci
wrocławian i miłośników sztuki
sakralnej. Kościół św. Wojciecha
jest najstarszą świątynią lewo-
brzeżnego Wrocławia. Jego hi-
storia sięga początków pierwszej
połowy XIII w. Prace konserwa-
torskie trwają tam od 2015 r.
– Dzięki finansowaniu pozy-
skanemu z Ministerstwa Kultury
i Sztuki, Urzędu Marszałkowskie-
go i datków wiernych, co roku
udaje się wyremontować kolejny
fragment kościoła. W tym roku
rozpoczęliśmy prace późną wio-
sną – przy elewacji i wieży. Koszt
tego etapu remontu to 600 tys.
zł – informuje Jan Mika, asystent
ekonoma klasztoru dominikanów.
Mimo znacznych zniszczeń wo-
jennych, na elewacji kościoła
św. Wojciecha dobrze zachował
się średniowieczny fryz, czy-
li ornament architektoniczny
(najczęściej poziomy pas z róż-
nymi dekoracyjnymi motywa-
mi). W tym przypadku mamy do
czynienia z fryzem arkadowym
z motywem lilii. Był on charak-
terystyczną formą dla kościołów
dominikańskich, które powsta-
wały na terenie Polskiej Prowincji
Dominikanów na przełomie XIII
i XIV w. Dziś można go znaleźć
w Krakowie i Wrocławiu. Pozo-
stałości fryzów są udokumento-
wane w Poznaniu, Sulechowie,
Głogowie.
W wyniku prac, prowadzonych
pod kierunkiem konserwatora
sztuki Piotra Wanata, potwier-
dzono przypuszczenia o orygi-
nalnym białym tle fryzu. Dekora-
cja jest wykonana z ceramicznych
płytek pokrytych reliefem. Głów-
nym motywem ornamentu są
ostrołukowe arkadki wsparte na
heraldycznych liliach z koronka-
mi na dole. Tworzą dwa przepla-
tające się rzędy. Na wrocławskiej
świątyni można dostrzec kilka
wariantów tego wzoru. – Fazy
jego powstania wymagają dal -
szych badań historycznych i ar-
chitektonicznych – mówi Mika.
Odnawiają fryz z lilią na kościele dominikanów
Studenci z Politechniki Wr. zaprojektowali i zbudowali makietę wrocławskiej dzielnicy żydowskiej w XV stuleciu. Obejmowała ona dzisiejszy pl. Uniwersytecki,
ul. Uniwersytecką, Kuźniczą i Więzienną, Zamek Lewobrzeżny i zabudowę tzw. Wróblego Wzgórza, gdzie teraz stoi gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego.
IRedakcja
Każdy budynek, który można zo-
baczyć na makiecie, to efekt analiz
fundamentów, archiwalnej do-
kumentacji i ikonografii, a także
wyników badań prowadzonych
na tym terenie przez naukowców
oraz wnioskowania na podstawie
wyglądu podobnych budynków
z tego samego okresu historyczne-
go. Gdy już kształt poszczególnych
budynków został ustalony, stu-
denci modelowali je w programie
komputerowym. – Taki plik trafiał
potem do drukarki 3D, a kiedy
gotowy obiekt już ostygł, szli-
fowaliśmy go, nakładaliśmy
podkład i potem malowa-
liśmy – opowiada Mikita
Berdzik.– I tak z każdym
spośród kilkuset obiek-
tów na makiecie.
Szeregówki dla pokoleń
Szczególną uwagę warto zwró-
cić na domy szkieletowe oparte na
ceglanych ścianach granicznych. –
To taka średniowieczna szeregów-
ka, której realizacja rozłożona była
na długie lata i kolejne pokolenia –
opowiada dr Roland Mruczek z Ka-
tedry Historii Architektury, Sztuki
i Techniki PWr. – Ale prawdziwy
majstersztyk to nabrzeże i domy
rybaków nad Odrą o nietrwałych,
plecionkowych konstrukcjach,
postawione jednak na solidnych,
drewnianych pomostach.
Więcej niż na obrazach
Prof. Małgorzata Chorowska, spe-
cjalistka od architektury średnio-
wiecznej, dodaje, że makieta daje
nam pewne wyobrażenie o tym, jak
bardzo ta część miasta była gęsto
zabudowana. – Plany widokowe
średniowiecznego Wrocławia po-
kazują gęstość zabudowy, ale gdy
im się bliżej przyjrzeć, to widać, że
zawsze w pierzei było więcej ka-
mienic, niż pokazywali to ówcześni
panoramiści.
Zdaniem dr Marii Legut-Pintal
makieta świetnie pokazuje także
rozwarstwienie społeczne. – Tego
nie zobaczymy w średniowiecznej
ikonografii – podkreśla. – Z jed-
nej strony mamy tam naprawdę
niewielkie domy zwykłych miesz-
kańców, a niedaleko olbrzymie
rezydencje możnych. Ich kuba-
tura jest ogromna, dorównują-
ca kościołom, a nawet zamkom
w innych częściach regionu. Gdy
studenci pracowali nad ówcze-
snymi pałacami i formą kolejnych
domów książęcych i zobaczyłam
te obiekty osobno, złapałam się
za głowę. Przekonywałam, że
przecież absolutnie nie mogły być
tak duże. Dopiero gdy ustawili je
wśród innych miejskich budyn-
ków i w pewnym sensie zaczęły
„zanikać” w tym kontekście, zro-
zumiałam, że nie popełnili błędów
w obliczeniach.
Synagoga przy ul. Szewskiej
Agnieszka Pałka, jedna z auto-
rek makiety, podkreśla, że praca
nad nią wiele ją nauczyła. – Po-
dejmowania decyzji na podstawie
planów, szukania wskazówek, co
mogło pasować do tego kawałka
muru, którego pozostałość odkry-
to – wylicza. – Za nami dużo pra-
cy, której efektem były ustalenia,
czy ten obiekt miał być wyższy, czy
niższy, z czego go zbudowano, ja-
kie miał okna.
Prace nad makietą sfinansowały
Gmina Żydowska we Wrocławiu
i wrocławski magistrat. Moż-
na ją oglądać w Synagodze pod
Białym Bocianem przy ul. Włod-
kowica 5a.
Studenci zrobili makietę średniowiecznego grodu
S. DOMANCHUK I H. SZOŁOMICKA
DOMINIKANIE WROCŁAW
Twórcy makiety (skala 1:132) XV-wiecznego Wrocławia: Agnieszka Pałka, Sofi-
ja Dumanchuk, dr Roland Mruczek, Mikita Berdzik. Brakuje Siergieja Nowikaua
Odtworzyli fryz na elewacji kościoła przy pl. Dominikańskim
Wieża mieszkalna
przy ul. Kuźniczej
Trwają prace konserwatorskie w kościele św. Wojciecha przy pl. Dominikańskim. Na elewacji
udało się odtworzyć wyjątkowy detal architektoniczny, który przez wieki był zapomniany.
IMariola Szczyrba
Zdobiący elewację, świetnie za-
chowany fryz, będący świadec-
twem kunsztu dawnych mi-
strzów, ponownie zachwyci
wrocławian i miłośników sztuki
sakralnej. Kościół św. Wojciecha
jest najstarszą świątynią lewo-
brzeżnego Wrocławia. Jego hi-
storia sięga początków pierwszej
połowy XIII w. Prace konserwa-
torskie trwają tam od 2015 r.
– Dzięki finansowaniu pozy-
skanemu z Ministerstwa Kultury
i Sztuki, Urzędu Marszałkowskie-
go i datków wiernych, co roku
udaje się wyremontować kolejny
fragment kościoła. W tym roku
rozpoczęliśmy prace późną wio-
sną – przy elewacji i wieży. Koszt
tego etapu remontu to 600 tys.
zł – informuje Jan Mika, asystent
ekonoma klasztoru dominikanów.
Mimo znacznych zniszczeń wo-
jennych, na elewacji kościoła
św. Wojciecha dobrze zachował
się średniowieczny fryz, czy-
li ornament architektoniczny
(najczęściej poziomy pas z róż-
nymi dekoracyjnymi motywa-
mi). W tym przypadku mamy do
czynienia z fryzem arkadowym
z motywem lilii. Był on charak-
terystyczną formą dla kościołów
dominikańskich, które powsta-
wały na terenie Polskiej Prowincji
Dominikanów na przełomie XIII
i XIV w. Dziś można go znaleźć
w Krakowie i Wrocławiu. Pozo-
stałości fryzów są udokumento-
wane w Poznaniu, Sulechowie,
Głogowie.
W wyniku prac, prowadzonych
pod kierunkiem konserwatora
sztuki Piotra Wanata, potwier-
dzono przypuszczenia o orygi-
nalnym białym tle fryzu. Dekora-
cja jest wykonana z ceramicznych
płytek pokrytych reliefem. Głów-
nym motywem ornamentu są
ostrołukowe arkadki wsparte na
heraldycznych liliach z koronka-
mi na dole. Tworzą dwa przepla-
tające się rzędy. Na wrocławskiej
świątyni można dostrzec kilka
wariantów tego wzoru. – Fazy
jego powstania wymagają dal -
szych badań historycznych i ar-
chitektonicznych – mówi Mika.
Odnawiają fryz z lilią na kościele dominikanów
Studenci z Politechniki Wr. zaprojektowali i zbudowali makietę wrocławskiej dzielnicy żydowskiej w XV stuleciu. Obejmowała ona dzisiejszy pl. Uniwersytecki,
ul. Uniwersytecką, Kuźniczą i Więzienną, Zamek Lewobrzeżny i zabudowę tzw. Wróblego Wzgórza, gdzie teraz stoi gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego.
IRedakcja
Każdy budynek, który można zo-
baczyć na makiecie, to efekt analiz
fundamentów, archiwalnej do-
kumentacji i ikonografii, a także
wyników badań prowadzonych
na tym terenie przez naukowców
oraz wnioskowania na podstawie
wyglądu podobnych budynków
z tego samego okresu historyczne-
go. Gdy już kształt poszczególnych
budynków został ustalony, stu-
denci modelowali je w programie
komputerowym. – Taki plik trafiał
potem do drukarki 3D, a kiedy
gotowy obiekt już ostygł, szli-
fowaliśmy go, nakładaliśmy
podkład i potem malowa-
liśmy – opowiada Mikita
Berdzik.– I tak z każdym
spośród kilkuset obiek-
tów na makiecie.
Szeregówki dla pokoleń
Szczególną uwagę warto zwró-
cić na domy szkieletowe oparte na
ceglanych ścianach granicznych. –
To taka średniowieczna szeregów-
ka, której realizacja rozłożona była
na długie lata i kolejne pokolenia –
opowiada dr Roland Mruczek z Ka-
tedry Historii Architektury, Sztuki
i Techniki PWr. – Ale prawdziwy
majstersztyk to nabrzeże i domy
rybaków nad Odrą o nietrwałych,
plecionkowych konstrukcjach,
postawione jednak na solidnych,
drewnianych pomostach.
Więcej niż na obrazach
Prof. Małgorzata Chorowska, spe-
cjalistka od architektury średnio-
wiecznej, dodaje, że makieta daje
nam pewne wyobrażenie o tym, jak
bardzo ta część miasta była gęsto
zabudowana. – Plany widokowe
średniowiecznego Wrocławia po-
kazują gęstość zabudowy, ale gdy
im się bliżej przyjrzeć, to widać, że
zawsze w pierzei było więcej ka-
mienic, niż pokazywali to ówcześni
panoramiści.
Zdaniem dr Marii Legut-Pintal
makieta świetnie pokazuje także
rozwarstwienie społeczne. – Tego
nie zobaczymy w średniowiecznej
ikonografii – podkreśla. – Z jed-
nej strony mamy tam naprawdę
niewielkie domy zwykłych miesz-
kańców, a niedaleko olbrzymie
rezydencje możnych. Ich kuba-
tura jest ogromna, dorównują-
ca kościołom, a nawet zamkom
w innych częściach regionu. Gdy
studenci pracowali nad ówcze-
snymi pałacami i formą kolejnych
domów książęcych i zobaczyłam
te obiekty osobno, złapałam się
za głowę. Przekonywałam, że
przecież absolutnie nie mogły być
tak duże. Dopiero gdy ustawili je
wśród innych miejskich budyn-
ków i w pewnym sensie zaczęły
„zanikać” w tym kontekście, zro-
zumiałam, że nie popełnili błędów
w obliczeniach.
Synagoga przy ul. Szewskiej
Agnieszka Pałka, jedna z auto-
rek makiety, podkreśla, że praca
nad nią wiele ją nauczyła. – Po-
dejmowania decyzji na podstawie
planów, szukania wskazówek, co
mogło pasować do tego kawałka
muru, którego pozostałość odkry-
to – wylicza. – Za nami dużo pra-
cy, której efektem były ustalenia,
czy ten obiekt miał być wyższy, czy
niższy, z czego go zbudowano, ja-
kie miał okna.
Prace nad makietą sfinansowały
Gmina Żydowska we Wrocławiu
i wrocławski magistrat. Moż-
na ją oglądać w Synagodze pod
Białym Bocianem przy ul. Włod-
kowica 5a.
Studenci zrobili makietę średniowiecznego grodu
S. DOMANCHUK I H. SZOŁOMICKA
DOMINIKANIE WROCŁAW
Twórcy makiety (skala 1:132) XV-wiecznego Wrocławia: Agnieszka Pałka, Sofi-
ja Dumanchuk, dr Roland Mruczek, Mikita Berdzik. Brakuje Siergieja Nowikaua
Odtworzyli fryz na elewacji kościoła przy pl. Dominikańskim
Wieża mieszkalna
przy ul. Kuźniczej
NR 1 (211) – STYCZEż 2025 5 WROCŁAW ROZMAWIA
Od poniedziałku 13.01 można zgłaszać projekty – ulepszające osiedle lub część Wrocławia – do kolejnej edycji Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego. Jeśli masz pomysł,
co mogłoby się zmienić w naszym mieście, zostań liderem, złóż projekt i zachęć do jego poparcia sąsiadów. Rozstrzygające głosowanie zaplanowano na październik.
IMaciej Wołodko
Kwota przeznaczona na WBO 2025
to 35 mln zł: ◼ 14 mln zł na pro
-
jekty osiedlowe ◼ 21 mln zł na
projekty ponadosiedlowe. Budżet
WBO 2025 jest o 2 mln zł większy
niż WBO 2024. – Mając na uwadze,
że maksymalna kwota dla projektu
osiedlowego to 1 mln zł, a dla pro
-
jektu ponadosiedlowego 3 mln zł,
powyższy podział daje możliwość
wygranej co najmniej 21 projek
-
tom: 14 osiedlowym i 7 ponadosie-
dlowym – wyjaśnia Jarosław Ciunik
z Wydziału Partycypacji Społecznej
Urzędu Miejskiego Wrocławia.
Dwie kategorie
Projekty osiedlowe to takie, któ-
re oddziałują tylko na jedno osie-
dle. Maksymalna wartość projektu
osiedlowego to 1 mln zł. We Wro
-
cławiu jest 48 osiedli. Ich granice
można sprawdzić na stronie wro.
news/48-osiedli. Większe, po
-
nadosiedlowe projekty mogą mieć
wartość do 3 mln zł. W tej kategorii
zgłaszane są zadania inwestycyjne,
z których korzystać będą miesz
-
kańcy więcej niż jednego osiedla.
Kto może zgłosić projekt?
Liderem, czyli osobą zgłaszającą
i prowadzącą projekt WBO, może
zostać każdy mieszkaniec Wrocła
-
wia, niezależnie od wieku i oby-
watelstwa. Nie musi nawet być
zameldowany w naszym mieście.
To lider określa wartość projektu
i czy jest to projekt osiedlowy, czy
ponadosiedlowy. Jedna osoba może
zgłosić dowolną ich liczbę.
Projekt można złożyć na formu
-
larzu dostępnym na stronie www.
wroclaw.pl/wbo lub w formie pa
-
pierowej. Musi być do niego dołą-
czona lista podpisów przynajmniej
dwóch popierających go mieszkań
-
ców (może być to podpis lidera).
Złożone projekty zostaną ocenione
pod kątem spełnienia wymogów
formalnych, zgodności z przepisa
-
mi i możliwości realizacji, a wyniki
oceny opublikowane zostaną na
stronie WBO.
Tylko pozytywnie zweryfikowane
propozycje zostaną poddane pod
głosowanie mieszkańców. Liderzy
będą mogli skonsultować swoje
pomysły i wprowadzić poprawki
w trakcie oceny. Projekty można
zgłaszać od 13.01.2025 od godz. 9
do 10.02.2025 do godz. 23.59.
Kiedy głosowanie?
Głosowanie na projekty WBO 2025
potrwa od 3 do 20.10.2025.Pra
-
wo głosu ma każdy mieszkaniec
Wrocławia niezależnie od wieku
i obywatelstwa (nie jest wymaga
-
ne zameldowanie). Głos można
oddać na jeden wybrany projekt
osiedlowy i jeden ponadosiedlowy
na stronie www.wroclaw.pl/wbo
lub na formularzu w wyznaczonych
punktach.
Do realizacji pójdą projekty, któ-
re uzyskały kolejno największą
liczbę głosów, aż do wyczerpa-
nia puli środków. Wyniki zosta-
ną opublikowane na stronie WBO
i w Biuletynie Informacji Publicz-
nej Urzędu Miejskiego Wrocławia
bip.um.wroc.pl.
WBO 2025: co najmniej 21 pomysłów za 35 mln zł
ZZM
Pod koniec 2024 roku Zarząd Zieleni Miejskiej za-
kończył urządzanie skweru Scharouna na Nowych
Żernikach – to projekt z WBO 2022
Rozpoczyna się ważny proces dla historycznej Leśnicy. Chcesz dowiedzieć się więcej – przyjdź
na spotkanie 9.01.2025 r. o godz. 17.30 w Szkole Podstawowej 51 przy ul. Krępickiej 50.
IMaciej Wołodko
Historyczna Leśnica w połowie
XIII wieku stała się miejską osa-
dą targową, lokowaną na prawie
niemieckim. Miasteczko, które
z biegiem lat straciło prawa miej-
skie, rozkwitło ponownie w XIX
w. W 1844 r. otwarto połączenie
kolejowe z Dworca Świebodzkie-
go, przez Leśnicę, do Legnicy.
Budowane były kamienice, otwie-
rały się restauracje, hotele, sale
taneczne. Angielski park wokół
zamku przyciągał na wycieczki
wrocławian. W 1928 roku Leśnicę
włączono w granice Wrocławia.
O co chodzi w programie Re-wi-
talizacja? Najprościej mówiąc, aby
w danym miejscu żyło się lepiej.
Ulice, podwórka, tereny zielone.
Remonty i nowe inwestycje. Chod-
niki, kanalizacja i ścieżki rowero-
we. Ale przede wszystkim sprawy
społeczne. Nowe szkoły, wsparcie
seniorów czy przywrócenie pla-
cu targowego. A może stworzenie
większego placu dla różnych ak-
tywności? Na największym z wro-
cławskich osiedli zadań do wyko-
nania jest naprawdę dużo.
Dlatego potrzebny jest plan. Zo-
stanie on przygotowany wspól-
nie z mieszkańcami na podstawie
zgłoszonych już społecznych ocze-
kiwań. Zadaniem jest wybór dzia-
łań priorytetowych na najbliższe
lata i dekadę, po to, aby następnie
mogły stać się konkretnym planem
działania. 9 stycznia 2025 w Szkole Podsta-
wowej nr 51 przy ul. Krępickiej 50
odbędzie się spotkanie otwierające
pilotażowy program „Re-witali
-
zacja i Odnowa – Osiedle Leśnica”
(w skrócie REWiO). Zaproszeni są
wszyscy zainteresowani. Pod
-
czas spotkania omówione zostaną
założenia programu, jego etapy,
cele i harmonogram dalszej pracy.
Ogłoszony zostanie także nabór do
Lokalnej grupy roboczej, która bę
-
dzie funkcjonować przy Departa-
mencie Spraw Społecznych UMW na
czas przygotowań, trwania i podsu
-
mowania konsultacji społecznych
dotyczących re-witalizacji Leśnicy.
Początek spotkania o godz. 17.30.
›Więcej na stronie wro.news/
re-witalizacja
Re-witalizacja Leśnicy. Bądź na spotkaniu 9.01
OLEKSANDR POLIAKVSKY
Świeżo zmodernizowana w ub. r. nastawnia na stacji Wrocław Leśnica
HARMONOGRAM
WBO 2025
◼składanie projektów:
13.01 – 10.02.2025
◼pierwszy etap oceny:
11.02 – 30.05.2025
◼publikacja wyników pierw-
szej oceny: 2.06.2025
◼konsultacje:
2.06 – 30.06.2025
◼drugi etap oceny:
1.07 – 22.08.2025
◼publikacja wyników drugiej
oceny: 25.08.2025
◼możliwość składania odwo-
łań: 25.08 – 1.09.2025
◼publikacja listy projektów
ocenionych pozytywnie po
odwołaniach: niezwłocznie
po rozpatrzeniu odwołań
◼publikacja ostatecznej listy
projektów pod głosowanie:
po upływie czwartego dnia
od publikacji listy projek-
tów ocenionych pozytywnie
po odwołaniach
◼głosowanie:
3.10 – 20.10.2025
›Więcej na stronie
internetowej
www.wroclaw.pl/wbo
Od poniedziałku 13.01 można zgłaszać projekty – ulepszające osiedle lub część Wrocławia – do kolejnej edycji Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego. Jeśli masz pomysł,
co mogłoby się zmienić w naszym mieście, zostań liderem, złóż projekt i zachęć do jego poparcia sąsiadów. Rozstrzygające głosowanie zaplanowano na październik.
IMaciej Wołodko
Kwota przeznaczona na WBO 2025
to 35 mln zł: ◼ 14 mln zł na pro
-
jekty osiedlowe ◼ 21 mln zł na
projekty ponadosiedlowe. Budżet
WBO 2025 jest o 2 mln zł większy
niż WBO 2024. – Mając na uwadze,
że maksymalna kwota dla projektu
osiedlowego to 1 mln zł, a dla pro
-
jektu ponadosiedlowego 3 mln zł,
powyższy podział daje możliwość
wygranej co najmniej 21 projek
-
tom: 14 osiedlowym i 7 ponadosie-
dlowym – wyjaśnia Jarosław Ciunik
z Wydziału Partycypacji Społecznej
Urzędu Miejskiego Wrocławia.
Dwie kategorie
Projekty osiedlowe to takie, któ-
re oddziałują tylko na jedno osie-
dle. Maksymalna wartość projektu
osiedlowego to 1 mln zł. We Wro
-
cławiu jest 48 osiedli. Ich granice
można sprawdzić na stronie wro.
news/48-osiedli. Większe, po
-
nadosiedlowe projekty mogą mieć
wartość do 3 mln zł. W tej kategorii
zgłaszane są zadania inwestycyjne,
z których korzystać będą miesz
-
kańcy więcej niż jednego osiedla.
Kto może zgłosić projekt?
Liderem, czyli osobą zgłaszającą
i prowadzącą projekt WBO, może
zostać każdy mieszkaniec Wrocła
-
wia, niezależnie od wieku i oby-
watelstwa. Nie musi nawet być
zameldowany w naszym mieście.
To lider określa wartość projektu
i czy jest to projekt osiedlowy, czy
ponadosiedlowy. Jedna osoba może
zgłosić dowolną ich liczbę.
Projekt można złożyć na formu
-
larzu dostępnym na stronie www.
wroclaw.pl/wbo lub w formie pa
-
pierowej. Musi być do niego dołą-
czona lista podpisów przynajmniej
dwóch popierających go mieszkań
-
ców (może być to podpis lidera).
Złożone projekty zostaną ocenione
pod kątem spełnienia wymogów
formalnych, zgodności z przepisa
-
mi i możliwości realizacji, a wyniki
oceny opublikowane zostaną na
stronie WBO.
Tylko pozytywnie zweryfikowane
propozycje zostaną poddane pod
głosowanie mieszkańców. Liderzy
będą mogli skonsultować swoje
pomysły i wprowadzić poprawki
w trakcie oceny. Projekty można
zgłaszać od 13.01.2025 od godz. 9
do 10.02.2025 do godz. 23.59.
Kiedy głosowanie?
Głosowanie na projekty WBO 2025
potrwa od 3 do 20.10.2025.Pra
-
wo głosu ma każdy mieszkaniec
Wrocławia niezależnie od wieku
i obywatelstwa (nie jest wymaga
-
ne zameldowanie). Głos można
oddać na jeden wybrany projekt
osiedlowy i jeden ponadosiedlowy
na stronie www.wroclaw.pl/wbo
lub na formularzu w wyznaczonych
punktach.
Do realizacji pójdą projekty, któ-
re uzyskały kolejno największą
liczbę głosów, aż do wyczerpa-
nia puli środków. Wyniki zosta-
ną opublikowane na stronie WBO
i w Biuletynie Informacji Publicz-
nej Urzędu Miejskiego Wrocławia
bip.um.wroc.pl.
WBO 2025: co najmniej 21 pomysłów za 35 mln zł
ZZM
Pod koniec 2024 roku Zarząd Zieleni Miejskiej za-
kończył urządzanie skweru Scharouna na Nowych
Żernikach – to projekt z WBO 2022
Rozpoczyna się ważny proces dla historycznej Leśnicy. Chcesz dowiedzieć się więcej – przyjdź
na spotkanie 9.01.2025 r. o godz. 17.30 w Szkole Podstawowej 51 przy ul. Krępickiej 50.
IMaciej Wołodko
Historyczna Leśnica w połowie
XIII wieku stała się miejską osa-
dą targową, lokowaną na prawie
niemieckim. Miasteczko, które
z biegiem lat straciło prawa miej-
skie, rozkwitło ponownie w XIX
w. W 1844 r. otwarto połączenie
kolejowe z Dworca Świebodzkie-
go, przez Leśnicę, do Legnicy.
Budowane były kamienice, otwie-
rały się restauracje, hotele, sale
taneczne. Angielski park wokół
zamku przyciągał na wycieczki
wrocławian. W 1928 roku Leśnicę
włączono w granice Wrocławia.
O co chodzi w programie Re-wi-
talizacja? Najprościej mówiąc, aby
w danym miejscu żyło się lepiej.
Ulice, podwórka, tereny zielone.
Remonty i nowe inwestycje. Chod-
niki, kanalizacja i ścieżki rowero-
we. Ale przede wszystkim sprawy
społeczne. Nowe szkoły, wsparcie
seniorów czy przywrócenie pla-
cu targowego. A może stworzenie
większego placu dla różnych ak-
tywności? Na największym z wro-
cławskich osiedli zadań do wyko-
nania jest naprawdę dużo.
Dlatego potrzebny jest plan. Zo-
stanie on przygotowany wspól-
nie z mieszkańcami na podstawie
zgłoszonych już społecznych ocze-
kiwań. Zadaniem jest wybór dzia-
łań priorytetowych na najbliższe
lata i dekadę, po to, aby następnie
mogły stać się konkretnym planem
działania. 9 stycznia 2025 w Szkole Podsta-
wowej nr 51 przy ul. Krępickiej 50
odbędzie się spotkanie otwierające
pilotażowy program „Re-witali
-
zacja i Odnowa – Osiedle Leśnica”
(w skrócie REWiO). Zaproszeni są
wszyscy zainteresowani. Pod
-
czas spotkania omówione zostaną
założenia programu, jego etapy,
cele i harmonogram dalszej pracy.
Ogłoszony zostanie także nabór do
Lokalnej grupy roboczej, która bę
-
dzie funkcjonować przy Departa-
mencie Spraw Społecznych UMW na
czas przygotowań, trwania i podsu
-
mowania konsultacji społecznych
dotyczących re-witalizacji Leśnicy.
Początek spotkania o godz. 17.30.
›Więcej na stronie wro.news/
re-witalizacja
Re-witalizacja Leśnicy. Bądź na spotkaniu 9.01
OLEKSANDR POLIAKVSKY
Świeżo zmodernizowana w ub. r. nastawnia na stacji Wrocław Leśnica
HARMONOGRAM
WBO 2025
◼składanie projektów:
13.01 – 10.02.2025
◼pierwszy etap oceny:
11.02 – 30.05.2025
◼publikacja wyników pierw-
szej oceny: 2.06.2025
◼konsultacje:
2.06 – 30.06.2025
◼drugi etap oceny:
1.07 – 22.08.2025
◼publikacja wyników drugiej
oceny: 25.08.2025
◼możliwość składania odwo-
łań: 25.08 – 1.09.2025
◼publikacja listy projektów
ocenionych pozytywnie po
odwołaniach: niezwłocznie
po rozpatrzeniu odwołań
◼publikacja ostatecznej listy
projektów pod głosowanie:
po upływie czwartego dnia
od publikacji listy projek-
tów ocenionych pozytywnie
po odwołaniach
◼głosowanie:
3.10 – 20.10.2025
›Więcej na stronie
internetowej
www.wroclaw.pl/wbo
BEZPżATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZłDU MIEJSKIEGO WROCżAWIA 6 KOMUNIKACJA
Do 16.02 ma potrwać drugi etap remontu na pl. Powstańców Wielkopolskich. Robotnicy wymienią rozjazdy na skrzyżowaniu
placu z ul. Trzebnicką i przebudują połączenie z zajezdnią Ołbin. Pasażerów komunikacji miejskiej i kierowców czekają zmiany.
IPaulina Falkiewicz
W ramach programu TORYwolu -
cja 4.01 rozpoczął się II etap re-
montu na pl. Powstańców Wiel-
kopolskich. – Na północnej części
placu kładziemy nowe rozjazdy,
przebudowujemy torowisko,
montujemy nową sieć trakcyjną,
budujemy perony przystanków
– wylicza Witold Woźny, prezes
MPK Wrocław. – Jeśli pogoda po-
zwoli i wszystko pójdzie zgodnie
z planem, po feriach powinniśmy
zakończyć prace – dodaje.
Ul. Trzebnicka została zamknię-
ta w kierunku centrum. Objazd
prowadzi ulicami: Kleczkowską,
Reymonta, za wiaduktem w lewo
w kierunku Dworca Nadodrze
i dalej w Bolesława Chrobrego
albo pl. Staszica i ul. Pomorską,
Łowiecką i Kurkową. Od centrum
w kierunku mostów Trzebnickich
ul. Trzebnicką kierowcy jeżdżą
normalnie. Zmiany dla pasa-
żerów MPK: linie 1 i 8 – tak jak
w I etapie będą zawieszone; nadal
będzie kursować linia 78, któ-
ra częściowo zastąpi linie 1 i 8;
nastąpią zmiany w kursowaniu
tramwajów: 7 i 16 i autobusów:
132, 144, 240, 247, 248 i 250.
Autobusy linii 132, 144, 247 i 248
w kierunku centrum będą za-
trzymywały się na tymczasowym
przystanku autobusowym na ul.
Bolesława Chrobrego przy pl. Po-
wstańców Wlkp.
To najdroższa planowana inwestycja w historii Wrocławia. Każdy z wariantów kosztować będzie krocie. Z pewnością nie mniej
niż 820 mln zł. Co o nich sądzicie? Przemyśleniami będziecie mogli dzielić się już niedługo podczas konsultacji społecznych.
IBartosz Chochołowski
Eksperci przeanalizowali 10 wa-
riantów. Przy analizach studium
brano pod uwagę kryteria do-
tyczące dostępności do przy-
stanków w odległości do 500
m, liczbę potencjalnych pasaże-
rów (w roku 2030 i 2050), koszt
inwestycji, kolizje z obszara-
mi chronionymi, długość tra-
sy w obszarze objętym ochroną
konserwatora zabytków, liczbę
nieruchomości prywatnych do
zajęcia, wydzielenie torowiska
z jezdni, czas podróży, wpływ
na klimat. Studium korytarzowe
trasy tramwajowej na Psie Pole
liczy ponad 400 stron, a prace
przy nim trwały rok. Opracowa-
nie wykonane zostało przez fir-
mę Databout z Politechniką Wr.
w roli podwykonawcy. Z ana-
liz wynika, że najkorzystniej-
sze są trasy rozpoczynające się
na skrzyżowaniu al. Brücknera
z Kwidzyńską i Toruńską. – Na-
stępnie poprowadzone wzdłuż al.
Brücknera do ul. Krzywoustego,
dalej przez nowy most nad Wida-
wą i tu, w zależności od warian-
tów, albo bliżej rzeki w korytarzu
ul. Dywizjonu 303 i dalej w kie-
runku ul. Litewskiej i cmentarza
Kiełczowskiego. W II warian-
cie trasa prowadziłaby w stronę
ronda Lotników Polskich i dalej
w kierunku cmentarza na ul.
Kiełczowskiej – opowiada Monika
Kozłowska-Święconek, dyrektor-
ka Biura Zrównoważonej Mobil-
ności UMW. Każdy z wariantów
to blisko 6 km trasy tramwajo-
wej i 12 przystanków. Do obsługi
każdego z wariantów potrzeba 12
tramwajów, a szacowane kosz-
ty inwestycji to 830 mln zł, bez
wykupu gruntów i zakupu ta-
boru. W kwocie uwzględniono
także potrzebę przebudowy ul.
Wyszyńskiego wraz z budową
torowiska, bo tramwaj na Psie
Pole wymaga wzmocnienia ukła-
du tras także w centrum. Teraz
urzędnicy ustalą termin konsul-
tacji społecznych.
Dwa warianty tramwaju na Psie Pole
Remont na Powstańców Wlkp. – etap 2
Kiełczowska
Dywizjonu 303
Kwidzyńska
Krzywoustego
Rondo
Lotników Polskich
Cmentarz
Kiełczowski
Psie Pole –
Zawidawie
Sołtysowice
W2
W1
W2
W1
WARIANTY REKOMENDOWANE
STUDIUM KORYTARZOWE TRASY TRAMWAJOWEJ NA PSIE POLE
Wariant 1
Wariant 2
Istniejąca sieć
tramwajowa
Potencjalne korytarze
przebiegu trasy
W1
W2
Przewozi najwięcej
pasażerów
Mniej kolizji
z zielenią
Największy spadek
liczby aut
ZALETY DŁUGOŚĆ KOSZT
*koszt orientacyjny bez wykupu terenu i taboru
PRZYSTANKI TABOR
Najszybszy
do centrum
Omija historyczne
centrum Psiego Pola
Mniej budynków
narażonych na hałas
5,93 km830 mln1212 szt.
5,74 km825 mln1212 szt.
Koszt prac w drugim etapie remontu wyniesie ponad 10 mln zł
BARTOSZ MOKRZYCKI
Remont na Podwalu.
Cztery tramwaje
jadą innymi trasami
Rozpoczął się remont toro-
wiska na Podwalu między
pl. Orląt Lwowskich a pl.
Jana Pawła II – na odcin
-
kach, gdzie torowisko wy -
konane jest z płyt typu
„węgierskiego” (betonowe
płyty torowe wykonane jako
monolityczne prefabrykaty).
Zakończenie prac planowa
-
ne jest w II połowie marca
2025. Koszt remontu to bli
-
sko 3,5 mln zł.
Na ten czas zmieniły się tra-
sy linii tramwajowej: 14, 15,
21 i 22. Kierowcy w obu kie-
runkach jeżdżą swoją czę -
ścią jezdni. Na remontowa-
nym odcinku jezdnią – a nie
buspasem – jeżdżą też auto-
busy komunikacji miejskiej.
Nie będą wjeżdżały na peron
tramwajowy od strony mo-
stu Sikorskiego, buspas i na
znajdujący się w ciągu toro-
wiska przystanek autobuso-
wy na pl. Jana Pawła II.
Przystanek dla autobusów
został przeniesiony na Pod-
wale przy Akademii Muzycz-
nej.
Do 21.01 w ulicę
Gąsiorowskiego
nie od ul. Pola
We wtorek, 7.01 MPWiK
Wrocław przystąpiło do
kolejnego etapu usuwania
awarii sieci kanalizacyjnej
w rejonie skrzyżowania ulic
Wacława Gąsiorowskiego
i Wincentego Pola. Wymie -
nione zostaną dwie studnie
kanalizacyjne i 5 m uszko-
dzonego odcinka sieci w ul.
Gąsiorowskiego, tuż przy
skrzyżowaniu z ul. Pola.
Prace potrwają około dwóch
tygodni ze względu na głę-
boki, czterometrowy wy-
kop i niekorzystne warunki
gruntowo-wodne. Na czas
trwania prac wjazd w ul. W.
Gąsiorowskiego z ul. W. Pola
będzie niemożliwy.
Mieszkańcy będą mogli do-
jechać do swoich posesji od
południa – przejeżdżając ul.
Pola i Chrzanowskiego. Ulica
Pola pozostanie przejezdna
w obu kierunkach.
Do 16.02 ma potrwać drugi etap remontu na pl. Powstańców Wielkopolskich. Robotnicy wymienią rozjazdy na skrzyżowaniu
placu z ul. Trzebnicką i przebudują połączenie z zajezdnią Ołbin. Pasażerów komunikacji miejskiej i kierowców czekają zmiany.
IPaulina Falkiewicz
W ramach programu TORYwolu -
cja 4.01 rozpoczął się II etap re-
montu na pl. Powstańców Wiel-
kopolskich. – Na północnej części
placu kładziemy nowe rozjazdy,
przebudowujemy torowisko,
montujemy nową sieć trakcyjną,
budujemy perony przystanków
– wylicza Witold Woźny, prezes
MPK Wrocław. – Jeśli pogoda po-
zwoli i wszystko pójdzie zgodnie
z planem, po feriach powinniśmy
zakończyć prace – dodaje.
Ul. Trzebnicka została zamknię-
ta w kierunku centrum. Objazd
prowadzi ulicami: Kleczkowską,
Reymonta, za wiaduktem w lewo
w kierunku Dworca Nadodrze
i dalej w Bolesława Chrobrego
albo pl. Staszica i ul. Pomorską,
Łowiecką i Kurkową. Od centrum
w kierunku mostów Trzebnickich
ul. Trzebnicką kierowcy jeżdżą
normalnie. Zmiany dla pasa-
żerów MPK: linie 1 i 8 – tak jak
w I etapie będą zawieszone; nadal
będzie kursować linia 78, któ-
ra częściowo zastąpi linie 1 i 8;
nastąpią zmiany w kursowaniu
tramwajów: 7 i 16 i autobusów:
132, 144, 240, 247, 248 i 250.
Autobusy linii 132, 144, 247 i 248
w kierunku centrum będą za-
trzymywały się na tymczasowym
przystanku autobusowym na ul.
Bolesława Chrobrego przy pl. Po-
wstańców Wlkp.
To najdroższa planowana inwestycja w historii Wrocławia. Każdy z wariantów kosztować będzie krocie. Z pewnością nie mniej
niż 820 mln zł. Co o nich sądzicie? Przemyśleniami będziecie mogli dzielić się już niedługo podczas konsultacji społecznych.
IBartosz Chochołowski
Eksperci przeanalizowali 10 wa-
riantów. Przy analizach studium
brano pod uwagę kryteria do-
tyczące dostępności do przy-
stanków w odległości do 500
m, liczbę potencjalnych pasaże-
rów (w roku 2030 i 2050), koszt
inwestycji, kolizje z obszara-
mi chronionymi, długość tra-
sy w obszarze objętym ochroną
konserwatora zabytków, liczbę
nieruchomości prywatnych do
zajęcia, wydzielenie torowiska
z jezdni, czas podróży, wpływ
na klimat. Studium korytarzowe
trasy tramwajowej na Psie Pole
liczy ponad 400 stron, a prace
przy nim trwały rok. Opracowa-
nie wykonane zostało przez fir-
mę Databout z Politechniką Wr.
w roli podwykonawcy. Z ana-
liz wynika, że najkorzystniej-
sze są trasy rozpoczynające się
na skrzyżowaniu al. Brücknera
z Kwidzyńską i Toruńską. – Na-
stępnie poprowadzone wzdłuż al.
Brücknera do ul. Krzywoustego,
dalej przez nowy most nad Wida-
wą i tu, w zależności od warian-
tów, albo bliżej rzeki w korytarzu
ul. Dywizjonu 303 i dalej w kie-
runku ul. Litewskiej i cmentarza
Kiełczowskiego. W II warian-
cie trasa prowadziłaby w stronę
ronda Lotników Polskich i dalej
w kierunku cmentarza na ul.
Kiełczowskiej – opowiada Monika
Kozłowska-Święconek, dyrektor-
ka Biura Zrównoważonej Mobil-
ności UMW. Każdy z wariantów
to blisko 6 km trasy tramwajo-
wej i 12 przystanków. Do obsługi
każdego z wariantów potrzeba 12
tramwajów, a szacowane kosz-
ty inwestycji to 830 mln zł, bez
wykupu gruntów i zakupu ta-
boru. W kwocie uwzględniono
także potrzebę przebudowy ul.
Wyszyńskiego wraz z budową
torowiska, bo tramwaj na Psie
Pole wymaga wzmocnienia ukła-
du tras także w centrum. Teraz
urzędnicy ustalą termin konsul-
tacji społecznych.
Dwa warianty tramwaju na Psie Pole
Remont na Powstańców Wlkp. – etap 2
Kiełczowska
Dywizjonu 303
Kwidzyńska
Krzywoustego
Rondo
Lotników Polskich
Cmentarz
Kiełczowski
Psie Pole –
Zawidawie
Sołtysowice
W2
W1
W2
W1
WARIANTY REKOMENDOWANE
STUDIUM KORYTARZOWE TRASY TRAMWAJOWEJ NA PSIE POLE
Wariant 1
Wariant 2
Istniejąca sieć
tramwajowa
Potencjalne korytarze
przebiegu trasy
W1
W2
Przewozi najwięcej
pasażerów
Mniej kolizji
z zielenią
Największy spadek
liczby aut
ZALETY DŁUGOŚĆ KOSZT
*koszt orientacyjny bez wykupu terenu i taboru
PRZYSTANKI TABOR
Najszybszy
do centrum
Omija historyczne
centrum Psiego Pola
Mniej budynków
narażonych na hałas
5,93 km830 mln1212 szt.
5,74 km825 mln1212 szt.
Koszt prac w drugim etapie remontu wyniesie ponad 10 mln zł
BARTOSZ MOKRZYCKI
Remont na Podwalu.
Cztery tramwaje
jadą innymi trasami
Rozpoczął się remont toro-
wiska na Podwalu między
pl. Orląt Lwowskich a pl.
Jana Pawła II – na odcin
-
kach, gdzie torowisko wy -
konane jest z płyt typu
„węgierskiego” (betonowe
płyty torowe wykonane jako
monolityczne prefabrykaty).
Zakończenie prac planowa
-
ne jest w II połowie marca
2025. Koszt remontu to bli
-
sko 3,5 mln zł.
Na ten czas zmieniły się tra-
sy linii tramwajowej: 14, 15,
21 i 22. Kierowcy w obu kie-
runkach jeżdżą swoją czę -
ścią jezdni. Na remontowa-
nym odcinku jezdnią – a nie
buspasem – jeżdżą też auto-
busy komunikacji miejskiej.
Nie będą wjeżdżały na peron
tramwajowy od strony mo-
stu Sikorskiego, buspas i na
znajdujący się w ciągu toro-
wiska przystanek autobuso-
wy na pl. Jana Pawła II.
Przystanek dla autobusów
został przeniesiony na Pod-
wale przy Akademii Muzycz-
nej.
Do 21.01 w ulicę
Gąsiorowskiego
nie od ul. Pola
We wtorek, 7.01 MPWiK
Wrocław przystąpiło do
kolejnego etapu usuwania
awarii sieci kanalizacyjnej
w rejonie skrzyżowania ulic
Wacława Gąsiorowskiego
i Wincentego Pola. Wymie -
nione zostaną dwie studnie
kanalizacyjne i 5 m uszko-
dzonego odcinka sieci w ul.
Gąsiorowskiego, tuż przy
skrzyżowaniu z ul. Pola.
Prace potrwają około dwóch
tygodni ze względu na głę-
boki, czterometrowy wy-
kop i niekorzystne warunki
gruntowo-wodne. Na czas
trwania prac wjazd w ul. W.
Gąsiorowskiego z ul. W. Pola
będzie niemożliwy.
Mieszkańcy będą mogli do-
jechać do swoich posesji od
południa – przejeżdżając ul.
Pola i Chrzanowskiego. Ulica
Pola pozostanie przejezdna
w obu kierunkach.
NR 1 (211) – STYCZEż 2025 7 INWESTYCJE
Spektakularne metamorfozy przedwojennych kamienic to już wrocławska specjalność. Miasto podsumowuje rewitalizację domów wspólnot mieszkaniowych,
w których ma udziały. Zobaczcie 10 pięknych budynków, które odzyskały blask w 2024 roku, i przedłużył termin składania wniosków o dotacje na zabytki.
IRedakcja
Wrocław ma udziały aż w 4
tys. budynków pod zarządem
wspólnot mieszkaniowych.
Oznacza to, że przy remontach
partycypuje w kosztach. W 2024
roku z budżetu miasta na takie
prace przeznaczono 22 mln zł.
Spośród wyremontowanych
budynków wspólnotowych,
miasto wyróżniło 10 najbar -
dziej spektakularnych prze -
mian. „Jesteśmy pełni uznania
dla wspólnot mieszkaniowych,
które wykazują się inicjaty -
wą. Właściciele prywatni dbają
o swoją własność i przy finan-
sowym współudziale Wrocławia
remontują swoje kamienice.
Większość z nich to obiekty za-
bytkowe, wpisane do gminnej
ewidencji zabytków lub nawet
do rejestru zabytków” – brzmi
komunikat Biura Prasowego
Urzędu Miejskiego Wrocławia.
Oto wyróżnione rewitalizacje
1. Miernicza 19, udział miasta we
wspólnocie: 82 proc., udział
miasta w kosztach remontu:
1,2 mln zł
2. Jedności 172, udział miasta we
wspólnocie: 60 proc., udział
miasta w kosztach remontu:
660 tys. zł
3. Piłsudskiego 40, udział miasta
we wspólnocie: 21 proc., udział
miasta w kosztach remontu:
210 tys. zł
4. Sienkiewicza 104, udział Mia-
sta we wspólnocie: 36 proc.,
udział Miasta w kosztach
remontu: 285 tys. zł
5. Sienkiewicza 93, udział Miasta
we wspólnocie: 32 proc., udział
Miasta w kosztach remontu:
195 tys. zł
6. Miernicza 26, udział Miasta we
wspólnocie: 27 proc., udział
Miasta w kosztach remontu:
170 tys. zł
7. Łódzka 33, udział Miasta we
wspólnocie: 36 proc., udział
Miasta w kosztach remontu:
ok. 500 tys. zł
8. Hercena 10, udział Miasta we
wspólnocie: 56 proc., udział
Miasta w kosztach remontu:
260 tys. zł
9. Kilińskiego 27, udział Miasta
we wspólnocie: 30 proc., udział
Miasta w kosztach remontu:
130 tys. zł
10. Siemieńskiego 8, udział Miasta
we wspólnocie: 28 proc., udział
Miasta w kosztach remontu:
106 tys. zł
Wnioskuj o dotację
Wrocław wyznaczył nowy termin
ubiegania się o miejskie dotacje
na remonty i renowacje obiek-
tów, które są wpisane do rejestru
zabytków. Pierwotnie termin
upływał jeszcze w grudniu 2024,
ale można je składać do 15 stycz-
nia 2025 roku.
Znacznie poszerzony został także
katalog obiektów, na które można
uzyskać dotację. – Teraz o wspar-
cie finansowe z budżetu miasta
mogą starać się właściciele takich
obiektów, jak: budynki mieszkal-
ne, usługowe, sakralne, budynki
przemysłowe. Można też ubiegać
się o dotację na zabytki ruchome,
np. urządzenia techniczne, pojaz-
dy, dzieła sztuki – wyjaśnia Mag-
dalena Wankowska, miejska kon-
serwator zabytków, dyrektorka
Wydziału Architektury i Zabytków
w Urzędzie Miejskim Wrocławia.
Pula 7 mln zł do podziału, którą
UMW ogłosił w pierwszym termi-
nie, pozostaje bez zmian. Należy
podkreślić, że niezbędnym wa-
runkiem formalnym do ubiegania
się o dotację jest indywidualny
wpis obiektu do rejestru zabytków
(nie wystarcza, że figuruje jedynie
w Gminnej Ewidencji Zabytków,
która ma niższą rangę).
Kto może się o nią ubiegać?
O dotację mogą się ubiegać pod-
mioty, które mają tytuł prawny
do zabytku. Beneficjent nie może
być zaliczany do sektora finan-
sów publicznych. Może to nato-
miast być osoba fizyczna, osoba
prawna, jednostka organizacyjna,
która nie ma osobowości prawnej
(taki status mają np. wspólnoty
mieszkaniowe).
Dofinansowanie może być przy-
znane w wysokości do 70 proc.
nakładów koniecznych na wy-
konanie prac konserwatorskich,
restauratorskich i robót budow-
lanych przy zabytku. Jeżeli stan
zachowania zabytku wymaga
niezwłocznego podjęcia prac albo
przeprowadzenia prac złożonych
technologicznie, dotacja może być
udzielona do wysokości 100 proc.
Wniosek o dotacje musi zawierać
aktualne pozwolenie – decyzję
konserwatorską oraz pozwolenie
na budowę i dokument potwier-
dzający tytuł prawny do rozpo-
rządzania zabytkiem.
›Więcej informacji udziela
Wydział Architektury i Zabyt-
ków UMW pod numerem
telefonu 71 777 94 51
Oto metamorfozy 10 przedwojennych kamienic
BIURO PRASOWE UMW (10)
1
3
5
7
9
2
4
6
8
10
Spektakularne metamorfozy przedwojennych kamienic to już wrocławska specjalność. Miasto podsumowuje rewitalizację domów wspólnot mieszkaniowych,
w których ma udziały. Zobaczcie 10 pięknych budynków, które odzyskały blask w 2024 roku, i przedłużył termin składania wniosków o dotacje na zabytki.
IRedakcja
Wrocław ma udziały aż w 4
tys. budynków pod zarządem
wspólnot mieszkaniowych.
Oznacza to, że przy remontach
partycypuje w kosztach. W 2024
roku z budżetu miasta na takie
prace przeznaczono 22 mln zł.
Spośród wyremontowanych
budynków wspólnotowych,
miasto wyróżniło 10 najbar -
dziej spektakularnych prze -
mian. „Jesteśmy pełni uznania
dla wspólnot mieszkaniowych,
które wykazują się inicjaty -
wą. Właściciele prywatni dbają
o swoją własność i przy finan-
sowym współudziale Wrocławia
remontują swoje kamienice.
Większość z nich to obiekty za-
bytkowe, wpisane do gminnej
ewidencji zabytków lub nawet
do rejestru zabytków” – brzmi
komunikat Biura Prasowego
Urzędu Miejskiego Wrocławia.
Oto wyróżnione rewitalizacje
1. Miernicza 19, udział miasta we
wspólnocie: 82 proc., udział
miasta w kosztach remontu:
1,2 mln zł
2. Jedności 172, udział miasta we
wspólnocie: 60 proc., udział
miasta w kosztach remontu:
660 tys. zł
3. Piłsudskiego 40, udział miasta
we wspólnocie: 21 proc., udział
miasta w kosztach remontu:
210 tys. zł
4. Sienkiewicza 104, udział Mia-
sta we wspólnocie: 36 proc.,
udział Miasta w kosztach
remontu: 285 tys. zł
5. Sienkiewicza 93, udział Miasta
we wspólnocie: 32 proc., udział
Miasta w kosztach remontu:
195 tys. zł
6. Miernicza 26, udział Miasta we
wspólnocie: 27 proc., udział
Miasta w kosztach remontu:
170 tys. zł
7. Łódzka 33, udział Miasta we
wspólnocie: 36 proc., udział
Miasta w kosztach remontu:
ok. 500 tys. zł
8. Hercena 10, udział Miasta we
wspólnocie: 56 proc., udział
Miasta w kosztach remontu:
260 tys. zł
9. Kilińskiego 27, udział Miasta
we wspólnocie: 30 proc., udział
Miasta w kosztach remontu:
130 tys. zł
10. Siemieńskiego 8, udział Miasta
we wspólnocie: 28 proc., udział
Miasta w kosztach remontu:
106 tys. zł
Wnioskuj o dotację
Wrocław wyznaczył nowy termin
ubiegania się o miejskie dotacje
na remonty i renowacje obiek-
tów, które są wpisane do rejestru
zabytków. Pierwotnie termin
upływał jeszcze w grudniu 2024,
ale można je składać do 15 stycz-
nia 2025 roku.
Znacznie poszerzony został także
katalog obiektów, na które można
uzyskać dotację. – Teraz o wspar-
cie finansowe z budżetu miasta
mogą starać się właściciele takich
obiektów, jak: budynki mieszkal-
ne, usługowe, sakralne, budynki
przemysłowe. Można też ubiegać
się o dotację na zabytki ruchome,
np. urządzenia techniczne, pojaz-
dy, dzieła sztuki – wyjaśnia Mag-
dalena Wankowska, miejska kon-
serwator zabytków, dyrektorka
Wydziału Architektury i Zabytków
w Urzędzie Miejskim Wrocławia.
Pula 7 mln zł do podziału, którą
UMW ogłosił w pierwszym termi-
nie, pozostaje bez zmian. Należy
podkreślić, że niezbędnym wa-
runkiem formalnym do ubiegania
się o dotację jest indywidualny
wpis obiektu do rejestru zabytków
(nie wystarcza, że figuruje jedynie
w Gminnej Ewidencji Zabytków,
która ma niższą rangę).
Kto może się o nią ubiegać?
O dotację mogą się ubiegać pod-
mioty, które mają tytuł prawny
do zabytku. Beneficjent nie może
być zaliczany do sektora finan-
sów publicznych. Może to nato-
miast być osoba fizyczna, osoba
prawna, jednostka organizacyjna,
która nie ma osobowości prawnej
(taki status mają np. wspólnoty
mieszkaniowe).
Dofinansowanie może być przy-
znane w wysokości do 70 proc.
nakładów koniecznych na wy-
konanie prac konserwatorskich,
restauratorskich i robót budow-
lanych przy zabytku. Jeżeli stan
zachowania zabytku wymaga
niezwłocznego podjęcia prac albo
przeprowadzenia prac złożonych
technologicznie, dotacja może być
udzielona do wysokości 100 proc.
Wniosek o dotacje musi zawierać
aktualne pozwolenie – decyzję
konserwatorską oraz pozwolenie
na budowę i dokument potwier-
dzający tytuł prawny do rozpo-
rządzania zabytkiem.
›Więcej informacji udziela
Wydział Architektury i Zabyt-
ków UMW pod numerem
telefonu 71 777 94 51
Oto metamorfozy 10 przedwojennych kamienic
BIURO PRASOWE UMW (10)
1
3
5
7
9
2
4
6
8
10
BEZPżATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZłDU MIEJSKIEGO WROCżAWIA 8 DLA MIESZKAŃCA
Robert Molendo od ponad 16 lat w cylindrze, pelerynie z herbem Wrocławia i z długą polityką (paląca się tyczka) przemierza Ostrów Tumski, żeby zapalić
prawie sto latarni gazowych. – Turyści mówią o mnie „atrakcja turystyczna”, czasem „maskotka Wrocławia”, ale się nie obrażam. Lubię tę pracę. To przecież
tradycja – mówi pan Robert, odpalając kolejną latarnię, tak jak w XIX w. No może nie do końca, bo za nami podąża tłum turystów z telefonami w dłoniach.
IMariola Szczyrba
Każdy chce mieć zdjęcie albo fil-
mik z wrocławskim latarnikiem.
To jedyna taka atrakcja w Pol-
sce. Wrocław właśnie rozstrzy-
gnął przetarg na kolejną, roczną
eksploatację niemal stu latarni
gazowych na Ostrowie Tumskim.
W cylindrze, z polityką
Na pl. Katedralny dojeżdża co-
dziennie z Karłowic, chociaż –
jak mówi – pochodzi z Trójkąta.
W charakterystycznym cylin-
drze, pelerynie z herbem Wro-
cławia, spodniach z lampasami
i 2,5-metrową sztycą, zwaną
polityką, zimą rozpoczyna swój
rytuał o godz. 15.20, kiedy za-
czyna zapadać zmrok. Trasa
zawsze jest ta sama, w sumie
ok. 3,5 km. Przejście zajmuje
nieco ponad godzinę. Gaszenie
o wschodzie słońca zimą zaczy-
na się o godz. 6.20. – Wiosną
i latem jest gorzej – przyznaje
pan Robert. – Trzeba przyjechać
na Ostrów o godz. 2.30 w nocy
i zgasić latarnie, nie ma zmiłuj.
A potem dopiero przed godz. 21
zapalić je ponownie.
Lampy są zawieszone na wyso-
kości około 3-4 m. – Ta praca
wymaga pewnej wprawy i wy-
czucia w ręce. Jeden fałszywy
ruch i np. spada siatka, w któ-
rej spala się gaz albo można
uszkodzić klosz – wyjaśnia nam
latarnik.
To jest przygoda
– Nie spieszę się, mam swój
rytm i po prostu robię swoje,
bez względu na pogodę. Zapa-
lam i gaszę latarnie na Ostrowie
od kilkunastu lat, ale ta praca się
nie nudzi. Codziennie spotykam
innych ludzi, codziennie coś in-
nego się dzieje. Czasem wyjdzie
słońce, czasem spadnie deszcz.
Czasem ktoś poprosi o wspólne
zdjęcie, czasem ktoś zagada. To
jest przygoda – opowiada. – Na
początku to było trochę dziwne,
że ci wszyscy ludzie tak za mną
chodzą, że jestem taką atrakcją,
maskotką miasta. Ale z czasem
przywykłem, to wszystko sta-
ło się standardem – przyznaje
pan Robert, pozując do zdjęcia
z turystką. Opowiada, że naj-
dziwniej było podczas pandemii.
– Taka dziwna pustka i cisza,
żywego ducha wokół – wspo-
mina. Od tego czasu, jego zda-
niem, ludzie zrobili się bardziej
zdystansowani, rzadziej zaga-
dują.
Praca latarnika to zazwyczaj spo-
kojne zajęcie, szczególnie rano
albo w nocy. Wtedy pan Robert
najbardziej lubi tę robotę. Ci-
sza, spokój. Zupełnie jakby szedł
na spacer do parku. – Klimat na
Ostrowie jest niesamowity, wyjąt-
kowy – mówi. Kiedyś figle płatali
mu wracający z imprez na Wyspie
Słodowej studenci i dla zabawy
gasili latarnie. To bywało uciążli-
we, ale teraz już raczej się nie zda-
rza. Co najwyżej zapytają o drogę.
Po pracy czas na pasje
W weekendy i święta pan Robert
ma dwóch zastępców i to oni
zapalają i gaszą latarnie. Na co
dzień zajmuje się też renowacją
i naprawą lamp. – Np. teraz do
naprawy są dwie, bo ktoś wjechał
w nie samochodem i uszkodził.
Najczęściej do wymiany są siat-
ki – tłumaczy. Na koniec pytamy
jeszcze, co robi, jak nie zapala
albo nie gasi latarni na Ostrowie?
– Lubię majsterkować, oglądać
zawody judo, no i jeść słodkości.
Właściwie wszystko, co mi z ta-
lerza nie ucieka – przyznaje ze
śmiechem wrocławski latarnik.
Na www.zdium.wroc.pl znajdzie -
cie harmonogram świecenia latar-
ni gazowych w różnych miesiącach
w roku. Podany czas jest informa-
cją, kiedy już wszystkie świecą,
więc jeśli chcecie spotkać latarni-
ka na początku jego trasy, musicie
odliczyć mniej więcej godzinę.
Historia wrocławskich lamp
Po raz pierwszy we Wrocławiu
lampy gazowe zapalono w 1847
r. W centrum miasta uruchomio-
no ich wówczas 758, po wojnie
nieliczne z nich zachowały się
na terenie Ostrowa Tumskiego.
W latach 70. nikt o nie nie dbał,
niszczały. W latach 80. w „Gaze-
cie Robotniczej” pojawiły się ar-
tykuły domagające się powrotu
latarni gazowych na Ostrów
Tumski, autorstwa Wojcie-
cha Chądzyńskiego. W la-
tach 90. zostały odbudowane
i odrestaurowane wraz z całą
instalacją.Wrocław jest jed-
nym z nielicznych miast nie
tylko w Europie, ale i na ca-
łym świecie, które ma wciąż
sprawne oświetlenie gazo-
we, na tak dużym obszarze
i w takiej skali, do tego uru-
chamiane ręcznie. Utrzyma-
niem i konserwacją całej sieci
oświetlenia zajmuje się firma
Gaz Technik z Wro-
cławia. Wybierana jest
w przetargu i jako jedy-
na jest zainteresowana
świadczeniem takiej
usługi, mając stosowne
kwalifikacje.
Roczny koszt utrzy-
mania około stu la-
tarni (obsługa i kon-
serwacja) to blisko
400 tys. zł.
Jedyny latarnik w Polsce rozświetla Ostrów
Robert Molendo pełni we Wrocławiu
funkcję latarnika od 16 lat
OLEKSANDR POLIAKOVSKY
Ma na imię Bakcyl, nosi imponującego irokeza i podobnie jak jego współtowarzysze może po-
chwalić się eleganckim deseniem w paski. Najmłodsza zebra we wrocławskim zoo ma już ponad
miesiąc i trzyma się blisko mamy.
IBeata Turska
Bakcyl urodził się 28 listopada,
a więc już ponad miesiąc temu, ale
o jego przyjściu na świat zoo po
-
informowało dopiero teraz. Szczę-
śliwymi rodzicami są Bera i Koral.
Imię wybrali opiekunowie ogierka.
Miało zaczynać się na literę B i pa
-
sować do imion pozostałych zebr,
a są nimi Bronia, Bazuka i Bali.
Czy Bakcyla można już zobaczyć
na wybiegu? Jak informuje zoo,
ogierek pierwsze wyjście ma już
za sobą, ale teraz ze względu za
przymrozki musi poczekać na ko
-
lejne. Zebry, podobnie żyrafy siat-
kowane mogą przebywać zimą na
wybiegu Sawanny. – Wszystko za
-
leży od pogody konkretnego dnia.
W przypadku tak dużych ssaków
kopytnych istotne jest to, czy na
wybiegu jest ślisko. Gdy jest duże
oszronienie, zebry i żyrafy mogą
być chwilowo zamknięte. Prosimy
o zrozumienie – tłumaczy Wero
-
nika Łysek, rzeczniczka prasowa
wrocławskiego zoo.
Podczas wizyty w zoo warto uważ
-
nie się przyjrzeć Bakcylowi i jego
rodzinie: jak na zebry przystało,
mają czarno-białe pasy, jednak na
tych białych można dostrzec sza
-
re smugi. Mają też gęstą, stojącą
grzywę i pęczek długich włosów na
ogonie. Dorosłe osobniki są całkiem
spore: od głowy po zad mają 2-2,4
m (do tego ok. półmetrowy ogon)
i ważą ok. 350 kg. Zebry Chapmana
żyją w naturze na południu Afryki,
głównie na terenie Republiki Połu
-
dniowej Afryki. Należą do rodziny
koniowatych. Są zagrożone wygi
-
nięciem.
Od 1.01.2025 r. ZOO Wrocław, po
ponad dwóch latach podnosi ceny
biletów jednorazowych. Od nowego
roku bilet ulgowy będzie kosztował
70 zł, a normalny 80 zł. To pod
-
wyżka o 10 zł na bilecie, czyli oko-
ło 15 proc. Dla rozliczających PIT
we Wrocławiu nic się nie zmienia,
nadal wchodzą do zoo za darmo
w ramach programu Nasz Wro
-
cław. Opłaca się także kupić roczną
kartę za 160 zł, czyli
równowartośc
dwóch normalnych biletów.
W piżamie i z irokezem. Poznajcie zebrę Bakcyla
ZOO WROCŁAW
Mały ogier zebry Bakcyl ma już miesiąc i za sobą debiut na wybiegu
Robert Molendo od ponad 16 lat w cylindrze, pelerynie z herbem Wrocławia i z długą polityką (paląca się tyczka) przemierza Ostrów Tumski, żeby zapalić
prawie sto latarni gazowych. – Turyści mówią o mnie „atrakcja turystyczna”, czasem „maskotka Wrocławia”, ale się nie obrażam. Lubię tę pracę. To przecież
tradycja – mówi pan Robert, odpalając kolejną latarnię, tak jak w XIX w. No może nie do końca, bo za nami podąża tłum turystów z telefonami w dłoniach.
IMariola Szczyrba
Każdy chce mieć zdjęcie albo fil-
mik z wrocławskim latarnikiem.
To jedyna taka atrakcja w Pol-
sce. Wrocław właśnie rozstrzy-
gnął przetarg na kolejną, roczną
eksploatację niemal stu latarni
gazowych na Ostrowie Tumskim.
W cylindrze, z polityką
Na pl. Katedralny dojeżdża co-
dziennie z Karłowic, chociaż –
jak mówi – pochodzi z Trójkąta.
W charakterystycznym cylin-
drze, pelerynie z herbem Wro-
cławia, spodniach z lampasami
i 2,5-metrową sztycą, zwaną
polityką, zimą rozpoczyna swój
rytuał o godz. 15.20, kiedy za-
czyna zapadać zmrok. Trasa
zawsze jest ta sama, w sumie
ok. 3,5 km. Przejście zajmuje
nieco ponad godzinę. Gaszenie
o wschodzie słońca zimą zaczy-
na się o godz. 6.20. – Wiosną
i latem jest gorzej – przyznaje
pan Robert. – Trzeba przyjechać
na Ostrów o godz. 2.30 w nocy
i zgasić latarnie, nie ma zmiłuj.
A potem dopiero przed godz. 21
zapalić je ponownie.
Lampy są zawieszone na wyso-
kości około 3-4 m. – Ta praca
wymaga pewnej wprawy i wy-
czucia w ręce. Jeden fałszywy
ruch i np. spada siatka, w któ-
rej spala się gaz albo można
uszkodzić klosz – wyjaśnia nam
latarnik.
To jest przygoda
– Nie spieszę się, mam swój
rytm i po prostu robię swoje,
bez względu na pogodę. Zapa-
lam i gaszę latarnie na Ostrowie
od kilkunastu lat, ale ta praca się
nie nudzi. Codziennie spotykam
innych ludzi, codziennie coś in-
nego się dzieje. Czasem wyjdzie
słońce, czasem spadnie deszcz.
Czasem ktoś poprosi o wspólne
zdjęcie, czasem ktoś zagada. To
jest przygoda – opowiada. – Na
początku to było trochę dziwne,
że ci wszyscy ludzie tak za mną
chodzą, że jestem taką atrakcją,
maskotką miasta. Ale z czasem
przywykłem, to wszystko sta-
ło się standardem – przyznaje
pan Robert, pozując do zdjęcia
z turystką. Opowiada, że naj-
dziwniej było podczas pandemii.
– Taka dziwna pustka i cisza,
żywego ducha wokół – wspo-
mina. Od tego czasu, jego zda-
niem, ludzie zrobili się bardziej
zdystansowani, rzadziej zaga-
dują.
Praca latarnika to zazwyczaj spo-
kojne zajęcie, szczególnie rano
albo w nocy. Wtedy pan Robert
najbardziej lubi tę robotę. Ci-
sza, spokój. Zupełnie jakby szedł
na spacer do parku. – Klimat na
Ostrowie jest niesamowity, wyjąt-
kowy – mówi. Kiedyś figle płatali
mu wracający z imprez na Wyspie
Słodowej studenci i dla zabawy
gasili latarnie. To bywało uciążli-
we, ale teraz już raczej się nie zda-
rza. Co najwyżej zapytają o drogę.
Po pracy czas na pasje
W weekendy i święta pan Robert
ma dwóch zastępców i to oni
zapalają i gaszą latarnie. Na co
dzień zajmuje się też renowacją
i naprawą lamp. – Np. teraz do
naprawy są dwie, bo ktoś wjechał
w nie samochodem i uszkodził.
Najczęściej do wymiany są siat-
ki – tłumaczy. Na koniec pytamy
jeszcze, co robi, jak nie zapala
albo nie gasi latarni na Ostrowie?
– Lubię majsterkować, oglądać
zawody judo, no i jeść słodkości.
Właściwie wszystko, co mi z ta-
lerza nie ucieka – przyznaje ze
śmiechem wrocławski latarnik.
Na www.zdium.wroc.pl znajdzie -
cie harmonogram świecenia latar-
ni gazowych w różnych miesiącach
w roku. Podany czas jest informa-
cją, kiedy już wszystkie świecą,
więc jeśli chcecie spotkać latarni-
ka na początku jego trasy, musicie
odliczyć mniej więcej godzinę.
Historia wrocławskich lamp
Po raz pierwszy we Wrocławiu
lampy gazowe zapalono w 1847
r. W centrum miasta uruchomio-
no ich wówczas 758, po wojnie
nieliczne z nich zachowały się
na terenie Ostrowa Tumskiego.
W latach 70. nikt o nie nie dbał,
niszczały. W latach 80. w „Gaze-
cie Robotniczej” pojawiły się ar-
tykuły domagające się powrotu
latarni gazowych na Ostrów
Tumski, autorstwa Wojcie-
cha Chądzyńskiego. W la-
tach 90. zostały odbudowane
i odrestaurowane wraz z całą
instalacją.Wrocław jest jed-
nym z nielicznych miast nie
tylko w Europie, ale i na ca-
łym świecie, które ma wciąż
sprawne oświetlenie gazo-
we, na tak dużym obszarze
i w takiej skali, do tego uru-
chamiane ręcznie. Utrzyma-
niem i konserwacją całej sieci
oświetlenia zajmuje się firma
Gaz Technik z Wro-
cławia. Wybierana jest
w przetargu i jako jedy-
na jest zainteresowana
świadczeniem takiej
usługi, mając stosowne
kwalifikacje.
Roczny koszt utrzy-
mania około stu la-
tarni (obsługa i kon-
serwacja) to blisko
400 tys. zł.
Jedyny latarnik w Polsce rozświetla Ostrów
Robert Molendo pełni we Wrocławiu
funkcję latarnika od 16 lat
OLEKSANDR POLIAKOVSKY
Ma na imię Bakcyl, nosi imponującego irokeza i podobnie jak jego współtowarzysze może po-
chwalić się eleganckim deseniem w paski. Najmłodsza zebra we wrocławskim zoo ma już ponad
miesiąc i trzyma się blisko mamy.
IBeata Turska
Bakcyl urodził się 28 listopada,
a więc już ponad miesiąc temu, ale
o jego przyjściu na świat zoo po
-
informowało dopiero teraz. Szczę-
śliwymi rodzicami są Bera i Koral.
Imię wybrali opiekunowie ogierka.
Miało zaczynać się na literę B i pa
-
sować do imion pozostałych zebr,
a są nimi Bronia, Bazuka i Bali.
Czy Bakcyla można już zobaczyć
na wybiegu? Jak informuje zoo,
ogierek pierwsze wyjście ma już
za sobą, ale teraz ze względu za
przymrozki musi poczekać na ko
-
lejne. Zebry, podobnie żyrafy siat-
kowane mogą przebywać zimą na
wybiegu Sawanny. – Wszystko za
-
leży od pogody konkretnego dnia.
W przypadku tak dużych ssaków
kopytnych istotne jest to, czy na
wybiegu jest ślisko. Gdy jest duże
oszronienie, zebry i żyrafy mogą
być chwilowo zamknięte. Prosimy
o zrozumienie – tłumaczy Wero
-
nika Łysek, rzeczniczka prasowa
wrocławskiego zoo.
Podczas wizyty w zoo warto uważ
-
nie się przyjrzeć Bakcylowi i jego
rodzinie: jak na zebry przystało,
mają czarno-białe pasy, jednak na
tych białych można dostrzec sza
-
re smugi. Mają też gęstą, stojącą
grzywę i pęczek długich włosów na
ogonie. Dorosłe osobniki są całkiem
spore: od głowy po zad mają 2-2,4
m (do tego ok. półmetrowy ogon)
i ważą ok. 350 kg. Zebry Chapmana
żyją w naturze na południu Afryki,
głównie na terenie Republiki Połu
-
dniowej Afryki. Należą do rodziny
koniowatych. Są zagrożone wygi
-
nięciem.
Od 1.01.2025 r. ZOO Wrocław, po
ponad dwóch latach podnosi ceny
biletów jednorazowych. Od nowego
roku bilet ulgowy będzie kosztował
70 zł, a normalny 80 zł. To pod
-
wyżka o 10 zł na bilecie, czyli oko-
ło 15 proc. Dla rozliczających PIT
we Wrocławiu nic się nie zmienia,
nadal wchodzą do zoo za darmo
w ramach programu Nasz Wro
-
cław. Opłaca się także kupić roczną
kartę za 160 zł, czyli
równowartośc
dwóch normalnych biletów.
W piżamie i z irokezem. Poznajcie zebrę Bakcyla
ZOO WROCŁAW
Mały ogier zebry Bakcyl ma już miesiąc i za sobą debiut na wybiegu
NR 1 (211) – STYCZEż 2025 9 ROZMOWA NUMERU
– Policjant to powinna być
osoba empatyczna, człowiek
otwarty, kontaktowy, który
nie ma problemu z nawiązy-
waniem relacji – mówi Arka-
diusz Majcherek, naczelnik
Wydziału Prezydialnego Ko-
mendy Wojewódzkiej Policji
we Wrocławiu, w rozmowie
z Tomaszem Wysockim.
nadkom. Arkadiusz Majcherek
Mija rok od tragicznej śmierci
dwóch policjantów we Wrocła-
wiu. W listopadzie 2024 zginął
policjant w Warszawie. Jakie
myśli przychodzą do głowy,
kiedy ginie jeden z funkcjona-
riuszy? Czy to złość, strach, re-
fleksja, że nie warto ryzykować
i trzeba zmienić zawód?
W rocie ślubowania policji jest
mowa o służbie, nawet z naraże-
niem życia. I w takich chwilach,
niestety, ujawnia się najbardziej
niebezpieczny element służ -
by w policji, czyli ten związany
z zagrożeniem życia i zdrowia.
W tych przypadkach to zagroże-
nie się zmaterializowało w spo-
sób ostateczny. To też świadczy
o tym, jak ta służba jest ważna.
Na co dzień mamy do czynienia
z sytuacjami ostatecznymi. Oraz
z ludźmi, którzy z różnych powo-
dów nie cofną się przed niczym.
W przypadku śmierci policjan-
ta na początku pojawia się nie-
dowierzanie, na pewno smutek.
Z ogólnoludzkiego punktu wi-
dzenia to jest mieszanka wszyst-
kich myśli, smutku, złości, obaw,
także obaw wyrażanych przez
bliskich. Wiele zależy od indy-
widualnej wrażliwości. Czło-
wiek wraca myślami do sytuacji,
w których sam uczestniczył.
Z drugiej strony, w policji na
co dzień jesteśmy zaznajomieni
z ryzykiem i nieco inaczej pa-
trzymy na te kwestie.
To pójdźmy krok dalej i po-
wiedzmy, kto może myśleć o tej
pracy. Czy najwyżej ceni się lu-
dzi odważnych, lubiących ryzy-
ko, adrenalinę?
Raczej rozsądnych, ale mają-
cych świadomość, że ta służba
wiąże się z zagrożeniem życia
i zdrowia. Odważnych, także.
Jak w każdej służbie: policjanta,
strażaka, żoł-
nierza, element
odwagi trzeba
mieć. Trze -
ba mieć świa-
domość, że
do ratowania
innego czło-
wieka czasem
trzeba ryzyko-
wać, na przy-
kład, wynieść
ludzi z płoną-
cego domu. Ale też należy brać
pod uwagę, że praca w policji to
służba, czyli wymaga dyspozy-
cyjności. A to wpływa na sposób
funkcjonowania jego rodziny.
Jakie inne cechy są konieczne?
Policjant to powinna być osoba
empatyczna, człowiek otwarty,
kontaktowy, który nie ma pro-
blemu z nawiązywaniem relacji.
Z umiejętnością ustawiania się
w sytuacji drugiego człowieka.
Mamy do czynienia z ludźmi,
którzy znaleźli się w skrajnych
sytuacjach. Czy doraźnych, np.
spowodowanych wypadkiem czy
ogólną sytuacją
życiową. Trzeba
umieć odpowied-
nio zareagować,
a emocje i ocze-
kiwania wobec
policji mogą być
różne.
A jeśli chodzi
o specjalizacje?
Jacy fachowcy są
poszukiwani do
pracy w policji?
Kilka tygodni temu otwarto we
Wrocławiu zarząd Centralnego
Biura Zwalczania Cyberprze-
stępczości. Bardzo pożądani są
ludzie z umiejętnościami, które
szeroko można nazwać infor-
matyką śledczą czy w ogóle in-
formatyką. Aktywność przestęp-
cza już dawno przeniosła się do
sieci internetowej. Walka z nimi
wymaga specjalistycznej wiedzy
i fachowcy w tej dziedzinie są
bardzo potrzebni.
W ich pozyskaniu policja musi
konkurować z firmami z branży
IT, we Wrocławiu to światowe
marki, które dobrze płacą. Czy
policja może zaproponować po-
równywalne warunki, na przy -
kład finansowe?
Biorąc pod uwagę skalę zarob-
ków policyjnych, to stawki dla
specjalistów od cyberprzestęp-
czości są naprawdę korzystne.
Muszą być takie, bo mówimy
o wyjątkowych ludziach z nad-
zwyczajnymi umiejętnościami.
Natomiast trzeba mieć świa-
domość, że jeśli ktoś chce być
policjantem zajmującym się
ściganiem cyberprzestępców, to
przede wszystkim będzie poli-
cjantem. Jeśli to go interesuje,
to będzie miał możliwość re -
alizowania czynności, których
w cywilnych firmach i instytu-
cjach nigdy nie doświadczy. Pra-
ca w tej komórce to nieustanna
rywalizacja z bardzo kreatyw-
nymi przestępcami. Żeby z nimi
konkurować, trzeba wykazać się
zaangażowaniem i wyobraźnią.
A inne specjalności?
W policji można realizować za-
dania z zakresu wielu specjalno-
ści. A przy okazji powiązać pracę
ze swoimi zainteresowaniami.
Mamy służbę kontrterrorystycz-
ną – idealnie odnajdzie się tam
osoba, którą interesuje działa-
nie bezpośrednie, bojowe. Mamy
służbę kynologiczną – to oferta
dla przewodników psów.
We Wrocławiu działa komisariat
wodny. To świetne miejsce dla
aktywnego, bardzo sprawnego
fizycznie młodego człowieka.
Wyjątkowe miejsce, a i ta służba
ma wiele różnorodnych funkcji.
O innych specjalizacjach można
by długo opowiadać. Policja jest
największą formacją munduro-
wą w Polsce, realizuje najszer-
sze i najbardziej zróżnicowane
spektrum działań.
Służba w policji to praca dla ludzi z empatią
Policjanci z muzyczną pasją realizują swoje talenty w Orkiestrze Komendy Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu, która gra już 50 lat
Na co dzień mamy do
czynienia z sytuacjami
ostatecznymi. Oraz
z ludźmi, którzy
z różnych powodów
nie cofną się przed
niczym.
ARCHIWUM ARKADIUSZA MAJCHERKA (1), MAREK KSIĘŻAREK (1)
– Policjant to powinna być
osoba empatyczna, człowiek
otwarty, kontaktowy, który
nie ma problemu z nawiązy-
waniem relacji – mówi Arka-
diusz Majcherek, naczelnik
Wydziału Prezydialnego Ko-
mendy Wojewódzkiej Policji
we Wrocławiu, w rozmowie
z Tomaszem Wysockim.
nadkom. Arkadiusz Majcherek
Mija rok od tragicznej śmierci
dwóch policjantów we Wrocła-
wiu. W listopadzie 2024 zginął
policjant w Warszawie. Jakie
myśli przychodzą do głowy,
kiedy ginie jeden z funkcjona-
riuszy? Czy to złość, strach, re-
fleksja, że nie warto ryzykować
i trzeba zmienić zawód?
W rocie ślubowania policji jest
mowa o służbie, nawet z naraże-
niem życia. I w takich chwilach,
niestety, ujawnia się najbardziej
niebezpieczny element służ -
by w policji, czyli ten związany
z zagrożeniem życia i zdrowia.
W tych przypadkach to zagroże-
nie się zmaterializowało w spo-
sób ostateczny. To też świadczy
o tym, jak ta służba jest ważna.
Na co dzień mamy do czynienia
z sytuacjami ostatecznymi. Oraz
z ludźmi, którzy z różnych powo-
dów nie cofną się przed niczym.
W przypadku śmierci policjan-
ta na początku pojawia się nie-
dowierzanie, na pewno smutek.
Z ogólnoludzkiego punktu wi-
dzenia to jest mieszanka wszyst-
kich myśli, smutku, złości, obaw,
także obaw wyrażanych przez
bliskich. Wiele zależy od indy-
widualnej wrażliwości. Czło-
wiek wraca myślami do sytuacji,
w których sam uczestniczył.
Z drugiej strony, w policji na
co dzień jesteśmy zaznajomieni
z ryzykiem i nieco inaczej pa-
trzymy na te kwestie.
To pójdźmy krok dalej i po-
wiedzmy, kto może myśleć o tej
pracy. Czy najwyżej ceni się lu-
dzi odważnych, lubiących ryzy-
ko, adrenalinę?
Raczej rozsądnych, ale mają-
cych świadomość, że ta służba
wiąże się z zagrożeniem życia
i zdrowia. Odważnych, także.
Jak w każdej służbie: policjanta,
strażaka, żoł-
nierza, element
odwagi trzeba
mieć. Trze -
ba mieć świa-
domość, że
do ratowania
innego czło-
wieka czasem
trzeba ryzyko-
wać, na przy-
kład, wynieść
ludzi z płoną-
cego domu. Ale też należy brać
pod uwagę, że praca w policji to
służba, czyli wymaga dyspozy-
cyjności. A to wpływa na sposób
funkcjonowania jego rodziny.
Jakie inne cechy są konieczne?
Policjant to powinna być osoba
empatyczna, człowiek otwarty,
kontaktowy, który nie ma pro-
blemu z nawiązywaniem relacji.
Z umiejętnością ustawiania się
w sytuacji drugiego człowieka.
Mamy do czynienia z ludźmi,
którzy znaleźli się w skrajnych
sytuacjach. Czy doraźnych, np.
spowodowanych wypadkiem czy
ogólną sytuacją
życiową. Trzeba
umieć odpowied-
nio zareagować,
a emocje i ocze-
kiwania wobec
policji mogą być
różne.
A jeśli chodzi
o specjalizacje?
Jacy fachowcy są
poszukiwani do
pracy w policji?
Kilka tygodni temu otwarto we
Wrocławiu zarząd Centralnego
Biura Zwalczania Cyberprze-
stępczości. Bardzo pożądani są
ludzie z umiejętnościami, które
szeroko można nazwać infor-
matyką śledczą czy w ogóle in-
formatyką. Aktywność przestęp-
cza już dawno przeniosła się do
sieci internetowej. Walka z nimi
wymaga specjalistycznej wiedzy
i fachowcy w tej dziedzinie są
bardzo potrzebni.
W ich pozyskaniu policja musi
konkurować z firmami z branży
IT, we Wrocławiu to światowe
marki, które dobrze płacą. Czy
policja może zaproponować po-
równywalne warunki, na przy -
kład finansowe?
Biorąc pod uwagę skalę zarob-
ków policyjnych, to stawki dla
specjalistów od cyberprzestęp-
czości są naprawdę korzystne.
Muszą być takie, bo mówimy
o wyjątkowych ludziach z nad-
zwyczajnymi umiejętnościami.
Natomiast trzeba mieć świa-
domość, że jeśli ktoś chce być
policjantem zajmującym się
ściganiem cyberprzestępców, to
przede wszystkim będzie poli-
cjantem. Jeśli to go interesuje,
to będzie miał możliwość re -
alizowania czynności, których
w cywilnych firmach i instytu-
cjach nigdy nie doświadczy. Pra-
ca w tej komórce to nieustanna
rywalizacja z bardzo kreatyw-
nymi przestępcami. Żeby z nimi
konkurować, trzeba wykazać się
zaangażowaniem i wyobraźnią.
A inne specjalności?
W policji można realizować za-
dania z zakresu wielu specjalno-
ści. A przy okazji powiązać pracę
ze swoimi zainteresowaniami.
Mamy służbę kontrterrorystycz-
ną – idealnie odnajdzie się tam
osoba, którą interesuje działa-
nie bezpośrednie, bojowe. Mamy
służbę kynologiczną – to oferta
dla przewodników psów.
We Wrocławiu działa komisariat
wodny. To świetne miejsce dla
aktywnego, bardzo sprawnego
fizycznie młodego człowieka.
Wyjątkowe miejsce, a i ta służba
ma wiele różnorodnych funkcji.
O innych specjalizacjach można
by długo opowiadać. Policja jest
największą formacją munduro-
wą w Polsce, realizuje najszer-
sze i najbardziej zróżnicowane
spektrum działań.
Służba w policji to praca dla ludzi z empatią
Policjanci z muzyczną pasją realizują swoje talenty w Orkiestrze Komendy Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu, która gra już 50 lat
Na co dzień mamy do
czynienia z sytuacjami
ostatecznymi. Oraz
z ludźmi, którzy
z różnych powodów
nie cofną się przed
niczym.
ARCHIWUM ARKADIUSZA MAJCHERKA (1), MAREK KSIĘŻAREK (1)
BEZPłATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZ DU MIEJSKIEGO WROCłAWIA NR 1 (211) ? STYCZE 2025 BEZPłATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZ DU MIEJSKIEGO WROCłAWIA 10 11
Wrocław stawia – i wydaje – na komunikację. Co zyskaliśmy w 2024 roku?
W 2024 bank rozbiło MPK, ale trzeba podkreślić, że rekordowe 372 mln zł wydawało sukcesywnie od końcówki 2021 roku wraz z dostawą każdego ko-
lejnego tramwaju. Jednak w minionym roku inwestycja ta zakończyła się i ostatni Moderus Gamma – 46. – przyjechał do Wrocławia zamykając największy
komunikacyjny kontrakt miasta. Dlatego dopiero drugie miejsce należy do wielkiej inwestycji drogowej – przebudowy ul. Pomorskiej.
IBartosz Chochołowski
W minionym roku miasto nie otwierało nowych linii tramwajowych, nowych dróg, więc
nie było tak silnej konkurencji, jak we wcześniejszych latach. Przypomnijmy choćby
tramwaje na Nowy Dwór i przez Popowice, ul. 11 Listopada czy mosty Chrobrego.
W zestawieniu nie znalazła się olbrzymia miejska inwestycja: aleja Wielkiej Wyspy. Koszt
gigantyczny – 314 mln zł – bo poza jezdnią, chodnikami i drogami rowerowymi powstały
dwa mosty. Z drogi korzystamy od grudnia 2023 roku, ostatnie prace prowadzone były
w 2024 roku, ale odbiory jeszcze trwają i inwestycja ta formalnie zostanie zakończona
w tym roku.
Al. Wielkiej Wyspy znajdzie się w zestawieniu za 2025 rok, natomiast w minionym roku
królowały remonty. Suma mniejszych remontów ulic dała grube miliony – łącznie ponad
47 mln zł. Do tego doliczyć trzeba remonty torów i mostów.
49,5 mln zł – rozbudowa zajezdni Borek
11,1 mln zł – budowa dróg na Lipie Piotrowskiej i Widawie
5,5 mln zł – remont torowiska na Powstańców Śląskich
82,5 mln zł – przebudowa ul. Pomorskiej i pl. Staszica
25,4 mln zł – Wrocław na Dobrej Drodze
10 mln zł – remont mostu Zwierzynieckiego
5,1 mln zł – remont ul. Olszewskiego
21,5 mln zł – Program Szybkich Wymian Nawierzchni
6 mln zł – remont torowiska na Szczytnickiej
2
372 mln zł – zakończenie dostaw 46 tramwajów Moderus Gamma1
3
6
9
10
7
8
4
5
To inwestycja ważna nie
tylko ze względu na kwo-
tę, ale jedna z tych, któ-
re odmieniają wrocławską
komunikację miejską. 46
to duża liczba – pojawie-
nie się tak wielu pojazdów
o nowoczesnej konstrukcji
istotnie wpłynęło na kom-
fort podróżowania. Wymu-
siło również kolejne wielkie
przedsięwzięcie: przebudo-
wę zajezdni Borek – nr 3 na
naszej liście. Na tym jednak
nie koniec, bowiem tabor
MPK powiększa się o Pesy
146N – inne, ale równie no-
woczesne niskopodłogowe
tramwaje.
Teraz przy Powstańców
Śląskich 209 mieszczą się
23 tramwaje więcej niż
przed modernizacją. MPK
musiało wygospodarować
miejsce dla nowych po-
jazdów, które powiększyły
flotę. Przebudowano nie
tylko wjazdy oraz wyjazdy
z obiektu i tory wewnątrz,
ale również wybudowano
nowy obiekt – halę do ob-
sługi tramwajów i magazyn
części zamiennych.
To przedsięwzięcie prowa-
dzone przez Wrocławskie
Inwestycje z dofinansowa-
niem z Polskiego Ładu od-
mieniło oblicze Nadodrza,
ale jest ważne dla układu
komunikacyjnego całe-
go miasta. Rozmachu nie
tłumaczy tylko nowa na-
wierzchnia i torowisko –
tu wymieniono dosłownie
wszystko, licząc od instalacji
na głębokości kilku metrów
pod ziemią do wysokości
koron posadzonych drzew,
nowych latarni i sieci trak-
cyjnej. Prace objęły również
część pl. Staszica.
Zarząd Dróg i Utrzymania
Miasta pod koniec lata zle-
cił remont 16 odcinków ulic
o łącznej długości 12 km.
To remonty polegające na
wymianie nawierzchni, re-
gulacji krawężników i stu-
dzienek, dlatego typowane
do nich są te drogi, które
nie wymagają gruntownej
przebudowy z wymianą
podbudowy, sieci podziem-
nych etc.
Podczas rozpoczętej wio-
sną akcji ZDiUM zlecił
remonty na 15 ulicach.
Łącznie nową jakość zy-
skało 12 km jezdni. Pro-
gram Szybkich Wymian
Nawierzchni był prekur-
sorem programu Wrocław
na Dobrej Drodze – nazwa
się zmieniła, ale zasada
jest ta sama: remontowa-
ne są drogi, których tylko
nawierzchnie wymaga-
ją interwencji. Nowością
jest to, że po raz pierw-
szy ZDiUM przeprowadził
dwie takie akcje: wiosną
i jesienią. Każde z tych
zadań potraktowaliśmy
osobno, bo tak były pre-
zentowane i podsumowy-
wane, poza tym nadano
im różne nazwy. Choć,
gdyby je zsumować, robi-
łyby jeszcze większe wra-
żenie swoim rozmachem
– 46,9 mln zł.
Duże zadanie, które realizował
Zarząd Inwestycji Miejskich
i MPWiK. Powstały drogi i wo
-
dociągi na ul. Kaparowej i Me -
lisowej oraz zbiornik retencyj -
ny. Do tego oświetlenie i ścieżki
rowerowe. Chodniki powstały
również na Cynamonowej i Ko
-
miniarskiej. Miasto i tutaj nie
zapomniało o zieleni, posadzo
-
no drzewa, krzewy i byliny.
Fragment torowiska na jed-
nym z najważniejszych szla-
ków komunikacyjnych miasta
wymagał odmłodzenia. MPK
wymieniło tory na odcin-
ku Powstańców Śląskich od
ul. Zaolziańskiej do wiaduk-
tu i dalej na krótkim odcin-
ku Świdnickiej od wiaduktu
do Piłsudskiego. Zyskali na
tym również kierowcy, piesi
i rowerzyści, bowiem jakość
przejść i przejazdów przez
tory w obrębie skrzyżowania
ze Swobodną istotnie się po-
prawiła.
Była to trudna i rozciągnię -
ta w czasie inwestycja, ale
wiosną 2024 roku doszło do
szczęśliwego zakończenia. Po
antykorozyjnym zabezpiecze
-
niu stalowa konstrukcja zosta -
ła pomalowana na kolor oliw -
kowy – jak wykazały badania,
to oryginalna barwa mostu,
który służy wrocławianom już
od 1897 roku. Rewitalizacja
objęła również elementy ka
-
mienne, odnowiono balustra -
dy i secesyjne pylony w formie
wież, a także chodniki.
Tej inwestycji poświęcaliśmy
wiele uwagi, bowiem nie
chodziło w niej tylko o nową
nawierzchnię. Olszewskie-
go to piękna dębowa aleja.
100-letnie drzewa tworzą
klimat Biskupina. Stanowią
dużą wartość nie tylko przy-
rodniczą, ale i historyczną.
Dlatego prace przebiegały
przy udziale dendrologów
i pod nadzorem konserwa-
tora zabytków. Po odsłonię-
ciu korzeni dębom wymie-
niono podłoże na odżywczy
humus, dostały specjalnie
przygotowaną dawkę nawo-
zu, a przede wszystkim, po
remoncie, korzenie nie są już
przykryte asfaltem, jak było
wcześniej.
Pasażerowie w tramwajach
już nie są bujani, jest bez-
pieczniej i ciszej dla okolicz-
nych mieszkańców. Torowi-
sko było w fatalnym stanie
i wreszcie zyskało nową ja-
kość. Na tym jednak się nie
skończy, kompleksowo zre-
witalizowany zostanie cały
urokliwy, cenny historycznie
obszar ulicy Wyszyńskiego.
Jak? Rozstrzygną to trwające
konsultacje i wizje projektan-
tów koncepcji rewitalizacji.
Przypomnieliśmy najdroższe inwestycje ko -
munikacyjne, ale zrealizowanych było jeszcze
dziesiątki mniejszych, wcale nie tanich. Nie
sposób wymienić wszystkie, ale wspomnieć
można jeszcze o lubianej i docenianej Pro
-
menadzie Krzyckiej. Za 3,7 mln zł powstał
kolejny odcinek między Spiską a Ślężną. Ro
-
werzyści mogą również bezpieczniej poruszać
się w obrębie ul. Dubois, gdzie za 2,6 mln zł
powstały dla nich nowe drogi. Nie zapomi
-
najmy też o odbudowie zniszczonej kładki św.
Antoniego nad fosą. Powalone przez wichurę
drzewo tak skutecznie zniszczyło starą prze
-
prawę, że konieczne było jej rozebranie i wy -
budowanie nowej. Kosztowało to 2,6 mln zł.
Ołtaszyn cieszy się z rozbudowanej i wyre
-
montowanej za 3 mln zł ul. Motylkowej. MPK
zbliżoną kwotę wydało na budowę rozjazdu do
zajezdni Ołbin na ul. Słowiańskiej.
Kładka, droga, promenada i inne ważne
BARTOSZ CHOCHOŁOWSKI OLEKSANDR POLIAKOVSKY
MAGDALENA PASIEWICZ
GRZEGORZ RAJTER
OLEKSANDR POLIAKOVSKY
TOMASZ HOŁOD
MAGDALENA PASIEWICZ
MAREK KSIĘŻAREK OLEKSANDR POLIAKOVSKY
MAREK KSIĘŻAREK
Wrocław stawia – i wydaje – na komunikację. Co zyskaliśmy w 2024 roku?
W 2024 bank rozbiło MPK, ale trzeba podkreślić, że rekordowe 372 mln zł wydawało sukcesywnie od końcówki 2021 roku wraz z dostawą każdego ko-
lejnego tramwaju. Jednak w minionym roku inwestycja ta zakończyła się i ostatni Moderus Gamma – 46. – przyjechał do Wrocławia zamykając największy
komunikacyjny kontrakt miasta. Dlatego dopiero drugie miejsce należy do wielkiej inwestycji drogowej – przebudowy ul. Pomorskiej.
IBartosz Chochołowski
W minionym roku miasto nie otwierało nowych linii tramwajowych, nowych dróg, więc
nie było tak silnej konkurencji, jak we wcześniejszych latach. Przypomnijmy choćby
tramwaje na Nowy Dwór i przez Popowice, ul. 11 Listopada czy mosty Chrobrego.
W zestawieniu nie znalazła się olbrzymia miejska inwestycja: aleja Wielkiej Wyspy. Koszt
gigantyczny – 314 mln zł – bo poza jezdnią, chodnikami i drogami rowerowymi powstały
dwa mosty. Z drogi korzystamy od grudnia 2023 roku, ostatnie prace prowadzone były
w 2024 roku, ale odbiory jeszcze trwają i inwestycja ta formalnie zostanie zakończona
w tym roku.
Al. Wielkiej Wyspy znajdzie się w zestawieniu za 2025 rok, natomiast w minionym roku
królowały remonty. Suma mniejszych remontów ulic dała grube miliony – łącznie ponad
47 mln zł. Do tego doliczyć trzeba remonty torów i mostów.
49,5 mln zł – rozbudowa zajezdni Borek
11,1 mln zł – budowa dróg na Lipie Piotrowskiej i Widawie
5,5 mln zł – remont torowiska na Powstańców Śląskich
82,5 mln zł – przebudowa ul. Pomorskiej i pl. Staszica
25,4 mln zł – Wrocław na Dobrej Drodze
10 mln zł – remont mostu Zwierzynieckiego
5,1 mln zł – remont ul. Olszewskiego
21,5 mln zł – Program Szybkich Wymian Nawierzchni
6 mln zł – remont torowiska na Szczytnickiej
2
372 mln zł – zakończenie dostaw 46 tramwajów Moderus Gamma1
3
6
9
10
7
8
4
5
To inwestycja ważna nie
tylko ze względu na kwo-
tę, ale jedna z tych, któ-
re odmieniają wrocławską
komunikację miejską. 46
to duża liczba – pojawie-
nie się tak wielu pojazdów
o nowoczesnej konstrukcji
istotnie wpłynęło na kom-
fort podróżowania. Wymu-
siło również kolejne wielkie
przedsięwzięcie: przebudo-
wę zajezdni Borek – nr 3 na
naszej liście. Na tym jednak
nie koniec, bowiem tabor
MPK powiększa się o Pesy
146N – inne, ale równie no-
woczesne niskopodłogowe
tramwaje.
Teraz przy Powstańców
Śląskich 209 mieszczą się
23 tramwaje więcej niż
przed modernizacją. MPK
musiało wygospodarować
miejsce dla nowych po-
jazdów, które powiększyły
flotę. Przebudowano nie
tylko wjazdy oraz wyjazdy
z obiektu i tory wewnątrz,
ale również wybudowano
nowy obiekt – halę do ob-
sługi tramwajów i magazyn
części zamiennych.
To przedsięwzięcie prowa-
dzone przez Wrocławskie
Inwestycje z dofinansowa-
niem z Polskiego Ładu od-
mieniło oblicze Nadodrza,
ale jest ważne dla układu
komunikacyjnego całe-
go miasta. Rozmachu nie
tłumaczy tylko nowa na-
wierzchnia i torowisko –
tu wymieniono dosłownie
wszystko, licząc od instalacji
na głębokości kilku metrów
pod ziemią do wysokości
koron posadzonych drzew,
nowych latarni i sieci trak-
cyjnej. Prace objęły również
część pl. Staszica.
Zarząd Dróg i Utrzymania
Miasta pod koniec lata zle-
cił remont 16 odcinków ulic
o łącznej długości 12 km.
To remonty polegające na
wymianie nawierzchni, re-
gulacji krawężników i stu-
dzienek, dlatego typowane
do nich są te drogi, które
nie wymagają gruntownej
przebudowy z wymianą
podbudowy, sieci podziem-
nych etc.
Podczas rozpoczętej wio-
sną akcji ZDiUM zlecił
remonty na 15 ulicach.
Łącznie nową jakość zy-
skało 12 km jezdni. Pro-
gram Szybkich Wymian
Nawierzchni był prekur-
sorem programu Wrocław
na Dobrej Drodze – nazwa
się zmieniła, ale zasada
jest ta sama: remontowa-
ne są drogi, których tylko
nawierzchnie wymaga-
ją interwencji. Nowością
jest to, że po raz pierw-
szy ZDiUM przeprowadził
dwie takie akcje: wiosną
i jesienią. Każde z tych
zadań potraktowaliśmy
osobno, bo tak były pre-
zentowane i podsumowy-
wane, poza tym nadano
im różne nazwy. Choć,
gdyby je zsumować, robi-
łyby jeszcze większe wra-
żenie swoim rozmachem
– 46,9 mln zł.
Duże zadanie, które realizował
Zarząd Inwestycji Miejskich
i MPWiK. Powstały drogi i wo
-
dociągi na ul. Kaparowej i Me -
lisowej oraz zbiornik retencyj -
ny. Do tego oświetlenie i ścieżki
rowerowe. Chodniki powstały
również na Cynamonowej i Ko
-
miniarskiej. Miasto i tutaj nie
zapomniało o zieleni, posadzo
-
no drzewa, krzewy i byliny.
Fragment torowiska na jed-
nym z najważniejszych szla-
ków komunikacyjnych miasta
wymagał odmłodzenia. MPK
wymieniło tory na odcin-
ku Powstańców Śląskich od
ul. Zaolziańskiej do wiaduk-
tu i dalej na krótkim odcin-
ku Świdnickiej od wiaduktu
do Piłsudskiego. Zyskali na
tym również kierowcy, piesi
i rowerzyści, bowiem jakość
przejść i przejazdów przez
tory w obrębie skrzyżowania
ze Swobodną istotnie się po-
prawiła.
Była to trudna i rozciągnię -
ta w czasie inwestycja, ale
wiosną 2024 roku doszło do
szczęśliwego zakończenia. Po
antykorozyjnym zabezpiecze
-
niu stalowa konstrukcja zosta -
ła pomalowana na kolor oliw -
kowy – jak wykazały badania,
to oryginalna barwa mostu,
który służy wrocławianom już
od 1897 roku. Rewitalizacja
objęła również elementy ka
-
mienne, odnowiono balustra -
dy i secesyjne pylony w formie
wież, a także chodniki.
Tej inwestycji poświęcaliśmy
wiele uwagi, bowiem nie
chodziło w niej tylko o nową
nawierzchnię. Olszewskie-
go to piękna dębowa aleja.
100-letnie drzewa tworzą
klimat Biskupina. Stanowią
dużą wartość nie tylko przy-
rodniczą, ale i historyczną.
Dlatego prace przebiegały
przy udziale dendrologów
i pod nadzorem konserwa-
tora zabytków. Po odsłonię-
ciu korzeni dębom wymie-
niono podłoże na odżywczy
humus, dostały specjalnie
przygotowaną dawkę nawo-
zu, a przede wszystkim, po
remoncie, korzenie nie są już
przykryte asfaltem, jak było
wcześniej.
Pasażerowie w tramwajach
już nie są bujani, jest bez-
pieczniej i ciszej dla okolicz-
nych mieszkańców. Torowi-
sko było w fatalnym stanie
i wreszcie zyskało nową ja-
kość. Na tym jednak się nie
skończy, kompleksowo zre-
witalizowany zostanie cały
urokliwy, cenny historycznie
obszar ulicy Wyszyńskiego.
Jak? Rozstrzygną to trwające
konsultacje i wizje projektan-
tów koncepcji rewitalizacji.
Przypomnieliśmy najdroższe inwestycje ko -
munikacyjne, ale zrealizowanych było jeszcze
dziesiątki mniejszych, wcale nie tanich. Nie
sposób wymienić wszystkie, ale wspomnieć
można jeszcze o lubianej i docenianej Pro
-
menadzie Krzyckiej. Za 3,7 mln zł powstał
kolejny odcinek między Spiską a Ślężną. Ro
-
werzyści mogą również bezpieczniej poruszać
się w obrębie ul. Dubois, gdzie za 2,6 mln zł
powstały dla nich nowe drogi. Nie zapomi
-
najmy też o odbudowie zniszczonej kładki św.
Antoniego nad fosą. Powalone przez wichurę
drzewo tak skutecznie zniszczyło starą prze
-
prawę, że konieczne było jej rozebranie i wy -
budowanie nowej. Kosztowało to 2,6 mln zł.
Ołtaszyn cieszy się z rozbudowanej i wyre
-
montowanej za 3 mln zł ul. Motylkowej. MPK
zbliżoną kwotę wydało na budowę rozjazdu do
zajezdni Ołbin na ul. Słowiańskiej.
Kładka, droga, promenada i inne ważne
BARTOSZ CHOCHOŁOWSKI OLEKSANDR POLIAKOVSKY
MAGDALENA PASIEWICZ
GRZEGORZ RAJTER
OLEKSANDR POLIAKOVSKY
TOMASZ HOŁOD
MAGDALENA PASIEWICZ
MAREK KSIĘŻAREK OLEKSANDR POLIAKOVSKY
MAREK KSIĘŻAREK
BEZPżATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZłDU MIEJSKIEGO WROCżAWIA 12 NASZE OSIEDLA
Warsztaty i spotkania dla
osób w każdym wieku
w pachnącym nowością miej-
scu – osiedle ma wreszcie
swoje Centrum Aktywności
Lokalnej. Poprowadzi je dzia-
łające na osiedlu od 8 lat Sto-
warzyszenie Serce Szczepina.
IBeata Turska
Nowy CAL mieści się przy ul.
Zachodniej 1, w pawilonie za-
projektowanym przez archi -
tektkę Marię Molicką, w którym
kiedyś był sklep mięsny i mały
supersam, a później klub osie-
dlowy i pustostan. Mieszkańcy
osiedla będą mieli do dyspozy-
cji 200 mkw. – Mamy tu wielką
salę z dźwiękoszczelną mobilną
ścianką, dzięki której, w razie
potrzeby, będzie można ją po-
dzielić na dwie mniejsze, a do
tego jeszcze jedną salę warszta-
tową i aneks kuchenny. W lip-
cu Zarząd Zasobu Komunalnego
wymieni witryny i zagospoda-
ruje otoczenie CAL-u. Wtedy
uruchomimy patio – planuje
Joanna Klima, przewodnicząca
Zarządu Osiedla Szczepin, a za-
razem szefowa Stowarzyszenia
Serce Szczepina, które wygrało
konkurs na prowadzenie CAL-
-u na Szczepinie w latach 2025-
26.W CAL-u przy Zachodniej
będą warsztaty (szydełkowania,
kreatywne, kulinarne), zajęcia
z jogi, nauka gry na ukulele, ma-
lowania. Seniorzy będą tu orga-
nizowali swoje spotkania, a zu-
chy i harcerze ze szczepu Czarna
Trzynastka – zbiórki. – W 2023
roku na zlecenie Departamentu
Spraw Społecznych UMW zba-
daliśmy potrzeby mieszkańców
Szczepina i to, co proponujemy
w CAL-u jest skrojone na mia-
rę. Zapraszamy do współpra-
cy wszystkich, którzy chcą się
podzielić swoją pasją albo mają
pomysł na ciekawe działania –
podkreśla Klima.
SZCZEPIN
Serce Szczepina otwiera CAL przy Zachodniej
BROCHÓW
Zadbany i odnowiony skwer z azaliami i funkią
Mnóstwo nowej zieleni, 8 urządzeń do aktywności na świeżym powietrzu, nowe ławki, a nawet leżaki obrotowe. Do lata skwer
przy skrzyżowaniu ul. Centralnej i Węgierskiej na wrocławskim Brochowie zmieni się w oazę zieleni i odpoczynku.
IBartosz Moch
Skwer u zbiegu Centralnej i Wę-
gierskiej przejdzie metamorfozę
w ramach projektu „Brochowskie
Skwery – zadbane i odnowione –
etap 3”. To zadanie nr 2.
Na razie nie dzieje się tam nic
specjalnego: są trawniki, ścieżki
gruntowe, drzewa, kilka krze-
wów, a dalej nieużytki, stary mu-
rek i pozostałości studni.
Metamorfoza tego miejsca zakła-
da, że istniejące już ścieżki będą
miały nową nawierzchnię, a na
środku skweru pojawią się dwie
strefy, w których osoby w każ-
dym wieku będą mogły uprawiać
różne aktywności na świeżym
powietrzu: siłownia zewnętrzna
i street workout, łącznie 8 urzą-
dzeń. Pojawi się także 10 ławek,
trzy obrotowe leżaki i trzy domki
dla owadów.
Zieleń, która już jest, pozosta-
nie, ale pojawi się także nowa,
głównie krzewy ozdobne (prawie
4 tys. 600 sztuk) i kwiaty (1000
sztuk). Wśród nowych roślin wy-
rosną: azalia japońska, rozplenica
japońska, szałwia omszona, lau-
rowiśnia wschodnia, funkia, bo-
dziszek korzeniasty.
Inwestycja obejmuje też roz -
biórkę murka i starych studni.
Plan jest taki: w styczniu Zarząd
Zieleni Miejskiej ogłosi przetarg
na wykonanie prac na skwe -
rze; w lutym nastąpi podpisanie
umowy z wyłonionymi podczas
przetargu wykonawcami, zakoń-
czenie zadania – w czerwcu 2025.
CAL prowadzony przez Serce Szczepina przy ul. Zachodniej 1 zostanie otwarty po feriach 17.02
HANIA TOMASIEWICZ (1), CASTORAMA MAGNOLIA – WIZ. (1)
ZZM
Skwer u zbiegu ulic Centralnej i Węgierskiej przejdzie metamorfozę
Harmonogram
wywozu gabarytów
8-14.01.2025
8-01-2025
Awicenny 34, Braterska 7,
Dobrzańska 23, Dźwirzyńska
5, Gajowa 60, Gajowicka 151,
Godlewskiego 1, Grabiszyńska
156, 301, al. gen. Hallera 84,
Ignuta 129, Jedności Narodowej
232, ks. Klimasa 43e, Legnicka
27, Litomska 19, Łęczycka 15a,
Łódzka 29, Małachowskiego
14a, Mielecka 14, Mieszczańska
24, Mosiężna 3, 23, Nastur-
cjowa 16, Nowowiejska 80a,
Popowicka 10, gen. Prądzyń-
skiego 47, gen. Pułaskiego 77a,
Sąsiedzka 2, Sernicka 18, Stra-
wińskiego 7, Sarbinowska 39,
Stabłowicka 127, Tatarska 7,
Trawowa 17, W ięckowskiego 31
09-01-2025
Czarnieckiego 74, Długa 42,
Inowrocławska 48, Kruszwicka
17, Prusa 9, Przestrzenna 23,
Wesoła 8, Wieczysta 71, Za-
chodnia 20, 55
10-01-2025
Abramowskiego 1, Ałunowa 11,
Ananasowa 6, Arachidowa 14,
Arctowskiego 15, Augustowska
79, Afgańska 6, al. Armii Kra-
jowej 4, Bacciarellego 54, Ba-
biego Lata 4, Belwederczyków
1-3, Bezpieczna 17, Bogatyńska
25, 65, Bolesławiecka 14/16,
Borowska 90, Braniborska 27,
Browarna 1, Braterska 16, Brzo-
zy 4, Buforowa 20, Białowieska
29, Białowieska 5, Buczacka 6,
Budziszyńska 109, Bukowskie-
go 158, Badury 28, Bazyliowa
14, Bolesława Krzywoustego 33,
292, ks. Bonczyka 10, Byczyń-
ska 11, Canaletta 2a, Chorwacka
78, Chorzowska 1, Chudoby 18,
Ciepła 15, Cybulskiego 2-4, Cy-
namonowa 30, Czajkowskiego
120, Czartoryskiego 9, Czecho-
wicka 8, Czekoladowa 72, Czy-
tankowa 13, Czarnieckiego 29,
Ćwiczebna 7, al. Dębowa 9a,
Dicksteina 4, Dokerska 3, Dol-
nobrzeska 30, 42, Drukarska 8,
31, Drohobycka 23, Falzmanna
19, Fryzjerska 21a, Gagarina
52, Gajowa 12, Gajowicka 80,
156, Gersona 39a, Giserska 2,
Gitarowa 12, Giżycka 1, Gło-
gowska 9, Gorlicka 10, 54, 65,
Gospodarska 1, Grabiszyńska
313, Grabowa 48, Grochowa 12,
Gwarecka 1, 31, gen. Hallera
21, 46, 49, 65, 117, gen. Hau-
kego-Bosaka 25a, 26, Herma-
nowska 107, Hercena 4, Helska
1, Hiszpańska 43, Hłaski 37,
Hubska 105, Hutnicza 12, Iłła-
kowiczówny 18, Inżynierska 53,
Inowrocławska 27, Inżynierska
29, Jaksonowicka 16, Jantarowa
12, Jastrzębia 9, Jaworska 5, Je-
sionowa 25, Jemiołowa 16, ks.
Jezierskiego 14, Jugosłowiańska
100, Kamienna 19, Kamieńskie-
go 11, 68, 108,Karłowicza 44,
Karmelkowa 25, Karpacka 8,
28, Kasztelańska 13, Katowicka
30, Kleczkowska 8 , 49b, Kło-
koczycka 154, al. Kochanow-
skiego 23, Kotsisa 39, Komuny
Paryskiej 30, Kolbuszowska 14,
Warsztaty i spotkania dla
osób w każdym wieku
w pachnącym nowością miej-
scu – osiedle ma wreszcie
swoje Centrum Aktywności
Lokalnej. Poprowadzi je dzia-
łające na osiedlu od 8 lat Sto-
warzyszenie Serce Szczepina.
IBeata Turska
Nowy CAL mieści się przy ul.
Zachodniej 1, w pawilonie za-
projektowanym przez archi -
tektkę Marię Molicką, w którym
kiedyś był sklep mięsny i mały
supersam, a później klub osie-
dlowy i pustostan. Mieszkańcy
osiedla będą mieli do dyspozy-
cji 200 mkw. – Mamy tu wielką
salę z dźwiękoszczelną mobilną
ścianką, dzięki której, w razie
potrzeby, będzie można ją po-
dzielić na dwie mniejsze, a do
tego jeszcze jedną salę warszta-
tową i aneks kuchenny. W lip-
cu Zarząd Zasobu Komunalnego
wymieni witryny i zagospoda-
ruje otoczenie CAL-u. Wtedy
uruchomimy patio – planuje
Joanna Klima, przewodnicząca
Zarządu Osiedla Szczepin, a za-
razem szefowa Stowarzyszenia
Serce Szczepina, które wygrało
konkurs na prowadzenie CAL-
-u na Szczepinie w latach 2025-
26.W CAL-u przy Zachodniej
będą warsztaty (szydełkowania,
kreatywne, kulinarne), zajęcia
z jogi, nauka gry na ukulele, ma-
lowania. Seniorzy będą tu orga-
nizowali swoje spotkania, a zu-
chy i harcerze ze szczepu Czarna
Trzynastka – zbiórki. – W 2023
roku na zlecenie Departamentu
Spraw Społecznych UMW zba-
daliśmy potrzeby mieszkańców
Szczepina i to, co proponujemy
w CAL-u jest skrojone na mia-
rę. Zapraszamy do współpra-
cy wszystkich, którzy chcą się
podzielić swoją pasją albo mają
pomysł na ciekawe działania –
podkreśla Klima.
SZCZEPIN
Serce Szczepina otwiera CAL przy Zachodniej
BROCHÓW
Zadbany i odnowiony skwer z azaliami i funkią
Mnóstwo nowej zieleni, 8 urządzeń do aktywności na świeżym powietrzu, nowe ławki, a nawet leżaki obrotowe. Do lata skwer
przy skrzyżowaniu ul. Centralnej i Węgierskiej na wrocławskim Brochowie zmieni się w oazę zieleni i odpoczynku.
IBartosz Moch
Skwer u zbiegu Centralnej i Wę-
gierskiej przejdzie metamorfozę
w ramach projektu „Brochowskie
Skwery – zadbane i odnowione –
etap 3”. To zadanie nr 2.
Na razie nie dzieje się tam nic
specjalnego: są trawniki, ścieżki
gruntowe, drzewa, kilka krze-
wów, a dalej nieużytki, stary mu-
rek i pozostałości studni.
Metamorfoza tego miejsca zakła-
da, że istniejące już ścieżki będą
miały nową nawierzchnię, a na
środku skweru pojawią się dwie
strefy, w których osoby w każ-
dym wieku będą mogły uprawiać
różne aktywności na świeżym
powietrzu: siłownia zewnętrzna
i street workout, łącznie 8 urzą-
dzeń. Pojawi się także 10 ławek,
trzy obrotowe leżaki i trzy domki
dla owadów.
Zieleń, która już jest, pozosta-
nie, ale pojawi się także nowa,
głównie krzewy ozdobne (prawie
4 tys. 600 sztuk) i kwiaty (1000
sztuk). Wśród nowych roślin wy-
rosną: azalia japońska, rozplenica
japońska, szałwia omszona, lau-
rowiśnia wschodnia, funkia, bo-
dziszek korzeniasty.
Inwestycja obejmuje też roz -
biórkę murka i starych studni.
Plan jest taki: w styczniu Zarząd
Zieleni Miejskiej ogłosi przetarg
na wykonanie prac na skwe -
rze; w lutym nastąpi podpisanie
umowy z wyłonionymi podczas
przetargu wykonawcami, zakoń-
czenie zadania – w czerwcu 2025.
CAL prowadzony przez Serce Szczepina przy ul. Zachodniej 1 zostanie otwarty po feriach 17.02
HANIA TOMASIEWICZ (1), CASTORAMA MAGNOLIA – WIZ. (1)
ZZM
Skwer u zbiegu ulic Centralnej i Węgierskiej przejdzie metamorfozę
Harmonogram
wywozu gabarytów
8-14.01.2025
8-01-2025
Awicenny 34, Braterska 7,
Dobrzańska 23, Dźwirzyńska
5, Gajowa 60, Gajowicka 151,
Godlewskiego 1, Grabiszyńska
156, 301, al. gen. Hallera 84,
Ignuta 129, Jedności Narodowej
232, ks. Klimasa 43e, Legnicka
27, Litomska 19, Łęczycka 15a,
Łódzka 29, Małachowskiego
14a, Mielecka 14, Mieszczańska
24, Mosiężna 3, 23, Nastur-
cjowa 16, Nowowiejska 80a,
Popowicka 10, gen. Prądzyń-
skiego 47, gen. Pułaskiego 77a,
Sąsiedzka 2, Sernicka 18, Stra-
wińskiego 7, Sarbinowska 39,
Stabłowicka 127, Tatarska 7,
Trawowa 17, W ięckowskiego 31
09-01-2025
Czarnieckiego 74, Długa 42,
Inowrocławska 48, Kruszwicka
17, Prusa 9, Przestrzenna 23,
Wesoła 8, Wieczysta 71, Za-
chodnia 20, 55
10-01-2025
Abramowskiego 1, Ałunowa 11,
Ananasowa 6, Arachidowa 14,
Arctowskiego 15, Augustowska
79, Afgańska 6, al. Armii Kra-
jowej 4, Bacciarellego 54, Ba-
biego Lata 4, Belwederczyków
1-3, Bezpieczna 17, Bogatyńska
25, 65, Bolesławiecka 14/16,
Borowska 90, Braniborska 27,
Browarna 1, Braterska 16, Brzo-
zy 4, Buforowa 20, Białowieska
29, Białowieska 5, Buczacka 6,
Budziszyńska 109, Bukowskie-
go 158, Badury 28, Bazyliowa
14, Bolesława Krzywoustego 33,
292, ks. Bonczyka 10, Byczyń-
ska 11, Canaletta 2a, Chorwacka
78, Chorzowska 1, Chudoby 18,
Ciepła 15, Cybulskiego 2-4, Cy-
namonowa 30, Czajkowskiego
120, Czartoryskiego 9, Czecho-
wicka 8, Czekoladowa 72, Czy-
tankowa 13, Czarnieckiego 29,
Ćwiczebna 7, al. Dębowa 9a,
Dicksteina 4, Dokerska 3, Dol-
nobrzeska 30, 42, Drukarska 8,
31, Drohobycka 23, Falzmanna
19, Fryzjerska 21a, Gagarina
52, Gajowa 12, Gajowicka 80,
156, Gersona 39a, Giserska 2,
Gitarowa 12, Giżycka 1, Gło-
gowska 9, Gorlicka 10, 54, 65,
Gospodarska 1, Grabiszyńska
313, Grabowa 48, Grochowa 12,
Gwarecka 1, 31, gen. Hallera
21, 46, 49, 65, 117, gen. Hau-
kego-Bosaka 25a, 26, Herma-
nowska 107, Hercena 4, Helska
1, Hiszpańska 43, Hłaski 37,
Hubska 105, Hutnicza 12, Iłła-
kowiczówny 18, Inżynierska 53,
Inowrocławska 27, Inżynierska
29, Jaksonowicka 16, Jantarowa
12, Jastrzębia 9, Jaworska 5, Je-
sionowa 25, Jemiołowa 16, ks.
Jezierskiego 14, Jugosłowiańska
100, Kamienna 19, Kamieńskie-
go 11, 68, 108,Karłowicza 44,
Karmelkowa 25, Karpacka 8,
28, Kasztelańska 13, Katowicka
30, Kleczkowska 8 , 49b, Kło-
koczycka 154, al. Kochanow-
skiego 23, Kotsisa 39, Komuny
Paryskiej 30, Kolbuszowska 14,
NR 1 (211) – STYCZEż 2025 13 NASZE OSIEDLA
Kalendarz jest wyjątkowy, bo stworzyli go sami mieszkańcy.
„To nie tylko praktyczny dodatek do Waszego domu, ale też
wyjątkowa pamiątka, związana z naszym osiedlem. Kalendarz
zawiera piękne zdjęcia naszej okolicy” – zachwalają przedsta-
wiciele rady osiedla.
Takie osiedlowe kalendarze to
już tradycja. – Robimy kalen-
darze już od kilku lat. Każdy
jest inny. W jednym znalazły się
zdjęcia naszego osiedla zrobione
z drona, w innym mieszkające tu
psy, w jeszcze innym - wyróż-
nione prace plastyczne – opo-
wiada Monika Glińska z zarządu
RO Psie Pole-Zawidawie, autorka
zdjęcia z czerwca w kalendarzu
(Cyrkopole i Festiwal Rękodzie-
ła na Rynku Psiego Pola). Ka-
lendarze są bezpłatne. Można je
odebrać w Famie (ul. Bolesława
Krzywoustego 286). Nakład liczy
do 1000 egzemplarzy. Jeśli komuś
zabraknie, będzie dodruk.
PSIE POLE-ZAWIDAWIE
Osiedlowy kalendarz gratis dla mieszkańców
MUCHOBÓR MAŁY/MUCHOBÓR WIELKI
Muchobory połączone kładką, teraz ścieżka
KLECZKÓW/OŁBIN
Tunel pod nasypem PKP stworzy ciekawą trasę
MONIKA GLIŃSKA
BARTOSZ MOKRZYCKI
MAREK KSIĘŻAREK
Półkilometrowa droga dla pieszych i rowerzystów, która łączy
ulicę Francuską z kładką nad Ślęzą, jest już wyasfaltowana,
a ostatnio pojawiły się przy niej ławki. Trwają jeszcze prace
nad oświetleniem – docelowo stanie przy niej 14 latarni.
Pierwszym, najważniejszym
i najdroższym, elementem trasy
była kładka, wybudowana w 2023
roku kosztem 4 mln zł. Teraz do-
biega końca kosztująca 1,9 mln zł
budowa drogi do kładki od stro-
ny Muchoboru Małego. Przebie-
ga wśród ogrodów działkowych.
Poza roślinnością, o którą dbają
działkowcy, rosnąć tu będą czar-
ne bzy, tawuły japońskie i pną-
cza. Dłużej musimy poczekać
na dobry dojazd do kładki od
strony Muchoboru Wielkiego,
od ul. Trawowej. Jeszcze trwa
procedura uzyskania pozwolenia
na budowę. Ta trasa nie mogła
powstawać równolegle do tej po
drugiej stronie Ślęzy, bo swoją
inwestycję prowadziło tu MPWiK.
Przebicie się pod torami kolejowymi linii 143, prowadzącej
w kierunku Oleśnicy, stworzy nową trasę do spacerów i jazdy
rowerami. Będzie można, wzdłuż kanału miejskiego przy Od-
rze, przejechać od mostów Trzebnickich aż do Warszawskich.
Obecnie ta trasa kończy się wła-
śnie na nasypie kolejowym, któ-
rym przebiega granica między
osiedlami Kleczków i Ołbin.
Miejska spółka Wrocławskie In-
westycje ma wykonawcę koncep-
cji 40-metrowego tunelu w na-
sypie kolejowym, który oddziela
Kleczków od Ołbina, a jednocze-
śnie przecina atrakcyjny trakt
spacerowo-rowerowy. Koncepcję
programowo-przestrzenną spół-
ka Rafins powinna opracować
w ciągu roku za 176 tys. zł.
Przy realizacji tego przedsięwzię-
cia konieczne jest współdziałanie
z PKP PLK, które mają w planie
modernizację linii 143.
Komorowska 19, Koszaliń-
ska 30, Kminkowa 45, Kolbu-
szowska 3, Kośnego 20, gen.
Kniaziewicza 32-34, Komuny
Paryskiej 15a, Kopycińskiego
31, Kowieńska 33, Krasińskiego
21, Kraszewskiego 13, Krępicka
69, Krucza 43, 53, Kruszwicka
10, Krynicka 92, Krzemieniecka
129, gen. Kutrzeby 31, 74, Kwa-
śna 1, Laurowa 7, Lekcyjna 7b,
Litomska 22, Lniana 17, Lot-
nicza 147, Lubińska 26, Lubu-
ska 78, 111, Łąka Mazurska 10,
Łęczycka 15, Łódzka 8, Ługowa
11, Magellana 25, Marsowa 17,
Maślicka 41, 173, Meliorancka
23, Mielecka 17, Micińskie-
go 4, Młodych Techników 47,
Młynarska 1, Modlińska 68-70,
pl. Mongolski 11, Mościckiego
35, Monopolowa 2a, Morska 13,
Mościckiego 33a, Motylkowa
6a, Na Polance 12, Niklowa 2,
Nowodworska 16, 24, płk. Nulla
5, Obornicka 113, Okrzei 1, gen.
Okulickiego 54, Olszewskiego
73, Oporowska 4, Orzechowa
18, 45, 53, Osobowicka 103a,
Olszewskiego 23, 60, 123/125,
Ołtaszyńska 90b, Orkana 1, Pa-
rafialna 61, Parkowa 48, Par-
tyzantów 1, 113, Pereca 16, Pę-
gowska 1d, Pierwiosnkowa 30,
Piękna 23, Pilczycka 114, Piław-
ska 8, pl. marsz. Piłsudskiego
17, mjr. Piwnika-Ponurego 77,
Pleszewska 2, Podbiałowa 15,
Pola 65, Polarna 5, Popowic-
ka 46, 106, 150, al. Poprzecz-
na 45, Poranna 34, Poświęcka
17a, Potokowa 32, Powiewna
6, pl. Powstańców Śląskich 11,
Powstańców Śląskich 112, 162,
Północna 1, al. Pracy 27, Prą-
dzyńskiego 36, Pretficza 49,
Promień 9, Przestrzenna 1,
20, 26,34, Przyjaźni 34, Przy-
byszewskiego 95, Pracka 26,
Prusicka 1, Przybyszewskie-
go 78-80, Pszczelarska 15a,
Racławicka 29, Rakietowa 17,
Reszelska 7, Rodakowskiego
4, Rybacka 2, Rutkiewicz 25,
Rymarska 11, 24, Sasankowa
4, Sempołowskiej 3, 67, Sie-
dlecka 10, gen. Sikorskiego 1,
Siostrzana 3, Skarżyńskiego
16, Skrzydlata 3, Słubicka 50,
Słupska 9, Smardzowska 13,
Sołtysowicka 54a, Spiżowa 24,
Stalowa 64, 86, Stalowowol-
ska 33, Stanisławskiego 2,15,
Stefczyka 1, Strawińskiego 1,
Strachocińska 63, Strzegomska
230, 296, Studzienna 1, Sudec-
ka 103a, Sułowska 23, Suwalska
12, Supińskiego 3, Szkocka 51,
Sztabowa 73, Szymanowskiego
6, al. Śliwowa 61, Ślężna 88,
Śliczna 6, 35, Ślężna 214, Środ-
kowa 9, Świątnicka 13, Świę-
tochowskiego 2, Tarnogajska
57, gen. Traugutta 84a, 141,
Tyska 14, Ulanowskiego 2/4,
Wałbrzyska 3c, Waryńskiego
1, Wąsowicza 5, Wesoła 34a,
Wieczysta 99,159, Wietrzna 12,
Wileńska 1, Więckowskiego 15,
al. Wiśniowa 10, Wojanowska
76, Worcella 10, Wschodnia 66,
Zachodnia 36, 55, Zagaje 8, Za-
jączkowska 29, Zatorska 1,142,
Zegadłowicza 20, Zielińskiego
59, Zielonogórska 9, Ziemnia-
czana 9a, Złotoryjska 3, 24a,
Żelazna 55, Żernicka 96, Żmi-
grodzka 32, 91, V ivaldiego 46
Kalendarz jest wyjątkowy, bo stworzyli go sami mieszkańcy.
„To nie tylko praktyczny dodatek do Waszego domu, ale też
wyjątkowa pamiątka, związana z naszym osiedlem. Kalendarz
zawiera piękne zdjęcia naszej okolicy” – zachwalają przedsta-
wiciele rady osiedla.
Takie osiedlowe kalendarze to
już tradycja. – Robimy kalen-
darze już od kilku lat. Każdy
jest inny. W jednym znalazły się
zdjęcia naszego osiedla zrobione
z drona, w innym mieszkające tu
psy, w jeszcze innym - wyróż-
nione prace plastyczne – opo-
wiada Monika Glińska z zarządu
RO Psie Pole-Zawidawie, autorka
zdjęcia z czerwca w kalendarzu
(Cyrkopole i Festiwal Rękodzie-
ła na Rynku Psiego Pola). Ka-
lendarze są bezpłatne. Można je
odebrać w Famie (ul. Bolesława
Krzywoustego 286). Nakład liczy
do 1000 egzemplarzy. Jeśli komuś
zabraknie, będzie dodruk.
PSIE POLE-ZAWIDAWIE
Osiedlowy kalendarz gratis dla mieszkańców
MUCHOBÓR MAŁY/MUCHOBÓR WIELKI
Muchobory połączone kładką, teraz ścieżka
KLECZKÓW/OŁBIN
Tunel pod nasypem PKP stworzy ciekawą trasę
MONIKA GLIŃSKA
BARTOSZ MOKRZYCKI
MAREK KSIĘŻAREK
Półkilometrowa droga dla pieszych i rowerzystów, która łączy
ulicę Francuską z kładką nad Ślęzą, jest już wyasfaltowana,
a ostatnio pojawiły się przy niej ławki. Trwają jeszcze prace
nad oświetleniem – docelowo stanie przy niej 14 latarni.
Pierwszym, najważniejszym
i najdroższym, elementem trasy
była kładka, wybudowana w 2023
roku kosztem 4 mln zł. Teraz do-
biega końca kosztująca 1,9 mln zł
budowa drogi do kładki od stro-
ny Muchoboru Małego. Przebie-
ga wśród ogrodów działkowych.
Poza roślinnością, o którą dbają
działkowcy, rosnąć tu będą czar-
ne bzy, tawuły japońskie i pną-
cza. Dłużej musimy poczekać
na dobry dojazd do kładki od
strony Muchoboru Wielkiego,
od ul. Trawowej. Jeszcze trwa
procedura uzyskania pozwolenia
na budowę. Ta trasa nie mogła
powstawać równolegle do tej po
drugiej stronie Ślęzy, bo swoją
inwestycję prowadziło tu MPWiK.
Przebicie się pod torami kolejowymi linii 143, prowadzącej
w kierunku Oleśnicy, stworzy nową trasę do spacerów i jazdy
rowerami. Będzie można, wzdłuż kanału miejskiego przy Od-
rze, przejechać od mostów Trzebnickich aż do Warszawskich.
Obecnie ta trasa kończy się wła-
śnie na nasypie kolejowym, któ-
rym przebiega granica między
osiedlami Kleczków i Ołbin.
Miejska spółka Wrocławskie In-
westycje ma wykonawcę koncep-
cji 40-metrowego tunelu w na-
sypie kolejowym, który oddziela
Kleczków od Ołbina, a jednocze-
śnie przecina atrakcyjny trakt
spacerowo-rowerowy. Koncepcję
programowo-przestrzenną spół-
ka Rafins powinna opracować
w ciągu roku za 176 tys. zł.
Przy realizacji tego przedsięwzię-
cia konieczne jest współdziałanie
z PKP PLK, które mają w planie
modernizację linii 143.
Komorowska 19, Koszaliń-
ska 30, Kminkowa 45, Kolbu-
szowska 3, Kośnego 20, gen.
Kniaziewicza 32-34, Komuny
Paryskiej 15a, Kopycińskiego
31, Kowieńska 33, Krasińskiego
21, Kraszewskiego 13, Krępicka
69, Krucza 43, 53, Kruszwicka
10, Krynicka 92, Krzemieniecka
129, gen. Kutrzeby 31, 74, Kwa-
śna 1, Laurowa 7, Lekcyjna 7b,
Litomska 22, Lniana 17, Lot-
nicza 147, Lubińska 26, Lubu-
ska 78, 111, Łąka Mazurska 10,
Łęczycka 15, Łódzka 8, Ługowa
11, Magellana 25, Marsowa 17,
Maślicka 41, 173, Meliorancka
23, Mielecka 17, Micińskie-
go 4, Młodych Techników 47,
Młynarska 1, Modlińska 68-70,
pl. Mongolski 11, Mościckiego
35, Monopolowa 2a, Morska 13,
Mościckiego 33a, Motylkowa
6a, Na Polance 12, Niklowa 2,
Nowodworska 16, 24, płk. Nulla
5, Obornicka 113, Okrzei 1, gen.
Okulickiego 54, Olszewskiego
73, Oporowska 4, Orzechowa
18, 45, 53, Osobowicka 103a,
Olszewskiego 23, 60, 123/125,
Ołtaszyńska 90b, Orkana 1, Pa-
rafialna 61, Parkowa 48, Par-
tyzantów 1, 113, Pereca 16, Pę-
gowska 1d, Pierwiosnkowa 30,
Piękna 23, Pilczycka 114, Piław-
ska 8, pl. marsz. Piłsudskiego
17, mjr. Piwnika-Ponurego 77,
Pleszewska 2, Podbiałowa 15,
Pola 65, Polarna 5, Popowic-
ka 46, 106, 150, al. Poprzecz-
na 45, Poranna 34, Poświęcka
17a, Potokowa 32, Powiewna
6, pl. Powstańców Śląskich 11,
Powstańców Śląskich 112, 162,
Północna 1, al. Pracy 27, Prą-
dzyńskiego 36, Pretficza 49,
Promień 9, Przestrzenna 1,
20, 26,34, Przyjaźni 34, Przy-
byszewskiego 95, Pracka 26,
Prusicka 1, Przybyszewskie-
go 78-80, Pszczelarska 15a,
Racławicka 29, Rakietowa 17,
Reszelska 7, Rodakowskiego
4, Rybacka 2, Rutkiewicz 25,
Rymarska 11, 24, Sasankowa
4, Sempołowskiej 3, 67, Sie-
dlecka 10, gen. Sikorskiego 1,
Siostrzana 3, Skarżyńskiego
16, Skrzydlata 3, Słubicka 50,
Słupska 9, Smardzowska 13,
Sołtysowicka 54a, Spiżowa 24,
Stalowa 64, 86, Stalowowol-
ska 33, Stanisławskiego 2,15,
Stefczyka 1, Strawińskiego 1,
Strachocińska 63, Strzegomska
230, 296, Studzienna 1, Sudec-
ka 103a, Sułowska 23, Suwalska
12, Supińskiego 3, Szkocka 51,
Sztabowa 73, Szymanowskiego
6, al. Śliwowa 61, Ślężna 88,
Śliczna 6, 35, Ślężna 214, Środ-
kowa 9, Świątnicka 13, Świę-
tochowskiego 2, Tarnogajska
57, gen. Traugutta 84a, 141,
Tyska 14, Ulanowskiego 2/4,
Wałbrzyska 3c, Waryńskiego
1, Wąsowicza 5, Wesoła 34a,
Wieczysta 99,159, Wietrzna 12,
Wileńska 1, Więckowskiego 15,
al. Wiśniowa 10, Wojanowska
76, Worcella 10, Wschodnia 66,
Zachodnia 36, 55, Zagaje 8, Za-
jączkowska 29, Zatorska 1,142,
Zegadłowicza 20, Zielińskiego
59, Zielonogórska 9, Ziemnia-
czana 9a, Złotoryjska 3, 24a,
Żelazna 55, Żernicka 96, Żmi-
grodzka 32, 91, V ivaldiego 46
BEZPżATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZłDU MIEJSKIEGO WROCżAWIA 14 DLA MIESZKAŃCA
Ferie na Dolnym Śląsku będą trwały od 3 do 16 lutego. Wrocławskie placówki oświatowe oraz
miejskie instytucje organizują dla najmłodszych zimowe półkolonie. Dzieci mogą skorzystać
z atrakcyjnych zajęć i spędzić czas z rówieśnikami. Zapisy w większości placówek już trwają.
IRedakcja
Jak co roku, Urząd Miejski Wro-
cławia wraz ze szkołami i insty-
tucjami kulturalnymi przygoto-
wało dla wrocławskich uczniów
ofertę spędzenia wolnego czasu
podczas zimowych półkolonii lub
w ramach otwartych zajęć. Or-
ganizatorzy wypoczynku oferują
dzieciom, między innymi, wy -
cieczki, warsztaty, zajęcia spor-
towe i artystyczne.
Wprawdzie do ferii zostały jesz-
cze trzy tygodnie, ale z zapisa-
niem dziecka na półkolonie nie
ma co czekać. Miejsca, zwłasz
-
cza te w szkołach podstawowych,
rozchodzą się jak świeże bułeczki.
Zazwyczaj w pierwszym tygodniu
ferii pierwszeństwo mają uczniowie
danej placówki, na drugi turnus –
o ile wystarczy wolnych miejsc
– szkoły przyjmują na półkolonie
także dzieci uczące się w innych
podstawówkach. Zapisy na zimo
-
we zajęcia w niektórych szkołach
ograniczone są do jednego dnia,
warto więc jak najszybciej spraw
-
dzić termin.
Za tygodniowy turnus w szkołach
podstawowych rodzice muszą za-
płacić od 83 do 350 zł. W tej cenie
są zawarte: realizacja programu,
wycieczki, bilety wstępu i obiady.
Szkoły, przede wszystkim po-
nadpodstawowe, zapraszają na
tzw. otwarte sale, czyli zajęcia
dla uczniów, które odbywają
się w salach gimnastycznych,
basenach lub szkolnych salach
przedmiotowych. Są to gry i za-
bawy sportowe, kursy na kartę
rowerową, turnieje, warsztaty
plastyczne.
Zajęcia i warsztaty artystycz-
ne, w tym fotograficzne, grafiki
komputerowej, ceramiczne, ta-
neczne i wokalne, proponują też
miejskie domy kultury.
›Listę wszystkich szkół i tzw.
otwartych sal, które prowa-
dzą zajęcia w czasie ferii,
znajdziecie na wro.news/
półkolonie-zimowe
Zapisz dziecko na półkolonie w szkole lub MDK-u
Już po raz trzeci we Wrocła-
wiu odbędzie się Bieg Pamięci
Sybiru. To dobra okazja, by
na sportowo uczcić pamięć
wszystkich tych, którzy do-
świadczyli sowieckich depor-
tacji na Syberię i do Kazach-
stanu w latach 1940–1941.
Wydarzenie odbędzie się w so-
botę, 15 lutego 2025 r. o godz.
18 w Lesie Osobowickim.
IRedakcja
Organizatorzy wybrali pięk-
ną lokalizację – będzie to Las
Osobowicki. Na pięcioki-
lometrowej trasie biegu na
biegaczy czekają atrakcje.
– Dla uczestników biegu przygo-
towaliśmy nagrody, które wręczą
im przedstawiciele organizacji
pielęgnujących pamięć o sowiec-
kich deportacjach – zapowiada
Adam Pacześniak, rzecznik pra-
sowy Centrum Historycznego Za-
jezdnia, jednego z organizatorów
wydarzenia. – Wzdłuż trasy zo-
staną zaprezentowane instalacje
artystyczne, które zapewnią bie-
gnącym o zmroku niezapomniane
wrażenia.
Z Kresów Wschodnich
na Dolny Śląsk
Przypomnijmy, to właśnie do
Wrocławia i na Dolny Śląsk przy-
była po wojnie bardzo duża licz-
ba osób deportowanych przez
Rosję Sowiecką na Sybir. Byli
to mieszkańcy przedwojennych
Kresów Wschodnich, którzy nie
mogli powrócić do swych domów
ze względu na powojenną zmianę
granic Polski. Kiedy tylko stało
się to możliwe, zawiązały się tu
organizacje sybirackie.
To z inicjatywy wrocławskich
Sybiraków powstało miejsce pa-
mięci, czyli Sanktuarium Golgoty
Wschodu przy ul. Wittiga 10 we
Wrocławiu, gdzie obecnie znaj-
duje się wystawa Golgota Wscho-
du, prowadzona przez Centrum
Historii Zajezdnia.
Możesz zadedykować komuś
swój udział w biegu
– Zachęcamy, aby przy zapi -
sie na bieg wziąć udział w akcji
„Biegnę dla Sybiraka” – mówi
Adam Pacześniak. – W formula-
rzu zgłoszeniowym należy podać
personalia Sybiraka lub Sybiracz-
ki (albo sybirackiej rodziny), dla
których chce się pobiec. W ten
sposób można oddać szacunek
swoim krewnym lub uczcić pa-
mięć tych, którzy odeszli.
Wybrane przez Ciebie imię i na-
zwisko Sybiraczki lub Sybiraka
znajdzie się na Twoim numerze
startowym. Możesz też zamówić
grawer na swoim medalu. Wy -
grawerować można imię i nazwi-
sko osoby, dla której pobiegniesz,
kogoś, kto jest Ci bliski.
›Historie sybirackich rodzin
znajdziesz na stronie:
www.biegpamiecisybiru.pl/
historie-sybirakow
Warto zapisać się wcześniej
Każdy uczestnik biegu ponosi
opłatę wpisową w wysokości:
◼do 20 stycznia 2025 r. – 69 zł
◼od 21 stycznia 2025 r. – 79 zł
◼w dniach 14–15 lutego 2025 r.
– 80 zł (w Biurze Zawodów
we Wrocławiu, pod warun-
kiem dostępności miejsc).
Organizatorami wydarzenia są:
Muzeum Pamięci Sybiru, Cen-
trum Historii Zajezdnia, Golgota
Wschodu i Fundacja Białystok-
Biega.
W tym mieście Bieg Pamię -
ci Sybiru odbędzie się 8 lutego
w Lesie Turczyńskim. Można
też wystartować w Biegu Wirtu-
alnym, od 8 do 28 lutego 2025 r.
›Regulamin biegu znajduje się
na stronie: wro.news/
regulamin-biegu
›Więcej informacji i rejestra-
cja: wro.news/ bieg-sybiru
Ruszyły zapisy na tegoroczny Bieg Pamięci Sybiru
JAN SZEWCZYK
SHUTTERSTOCK
Każdy zawodnik startujący w Biegu Pamięci Sybiru powinien zaopatrzyć się w latarkę czołową
Na półkoloniach dzieci spędzą czas nie tylko w szkolnych budynkach
Ferie na Dolnym Śląsku będą trwały od 3 do 16 lutego. Wrocławskie placówki oświatowe oraz
miejskie instytucje organizują dla najmłodszych zimowe półkolonie. Dzieci mogą skorzystać
z atrakcyjnych zajęć i spędzić czas z rówieśnikami. Zapisy w większości placówek już trwają.
IRedakcja
Jak co roku, Urząd Miejski Wro-
cławia wraz ze szkołami i insty-
tucjami kulturalnymi przygoto-
wało dla wrocławskich uczniów
ofertę spędzenia wolnego czasu
podczas zimowych półkolonii lub
w ramach otwartych zajęć. Or-
ganizatorzy wypoczynku oferują
dzieciom, między innymi, wy -
cieczki, warsztaty, zajęcia spor-
towe i artystyczne.
Wprawdzie do ferii zostały jesz-
cze trzy tygodnie, ale z zapisa-
niem dziecka na półkolonie nie
ma co czekać. Miejsca, zwłasz
-
cza te w szkołach podstawowych,
rozchodzą się jak świeże bułeczki.
Zazwyczaj w pierwszym tygodniu
ferii pierwszeństwo mają uczniowie
danej placówki, na drugi turnus –
o ile wystarczy wolnych miejsc
– szkoły przyjmują na półkolonie
także dzieci uczące się w innych
podstawówkach. Zapisy na zimo
-
we zajęcia w niektórych szkołach
ograniczone są do jednego dnia,
warto więc jak najszybciej spraw
-
dzić termin.
Za tygodniowy turnus w szkołach
podstawowych rodzice muszą za-
płacić od 83 do 350 zł. W tej cenie
są zawarte: realizacja programu,
wycieczki, bilety wstępu i obiady.
Szkoły, przede wszystkim po-
nadpodstawowe, zapraszają na
tzw. otwarte sale, czyli zajęcia
dla uczniów, które odbywają
się w salach gimnastycznych,
basenach lub szkolnych salach
przedmiotowych. Są to gry i za-
bawy sportowe, kursy na kartę
rowerową, turnieje, warsztaty
plastyczne.
Zajęcia i warsztaty artystycz-
ne, w tym fotograficzne, grafiki
komputerowej, ceramiczne, ta-
neczne i wokalne, proponują też
miejskie domy kultury.
›Listę wszystkich szkół i tzw.
otwartych sal, które prowa-
dzą zajęcia w czasie ferii,
znajdziecie na wro.news/
półkolonie-zimowe
Zapisz dziecko na półkolonie w szkole lub MDK-u
Już po raz trzeci we Wrocła-
wiu odbędzie się Bieg Pamięci
Sybiru. To dobra okazja, by
na sportowo uczcić pamięć
wszystkich tych, którzy do-
świadczyli sowieckich depor-
tacji na Syberię i do Kazach-
stanu w latach 1940–1941.
Wydarzenie odbędzie się w so-
botę, 15 lutego 2025 r. o godz.
18 w Lesie Osobowickim.
IRedakcja
Organizatorzy wybrali pięk-
ną lokalizację – będzie to Las
Osobowicki. Na pięcioki-
lometrowej trasie biegu na
biegaczy czekają atrakcje.
– Dla uczestników biegu przygo-
towaliśmy nagrody, które wręczą
im przedstawiciele organizacji
pielęgnujących pamięć o sowiec-
kich deportacjach – zapowiada
Adam Pacześniak, rzecznik pra-
sowy Centrum Historycznego Za-
jezdnia, jednego z organizatorów
wydarzenia. – Wzdłuż trasy zo-
staną zaprezentowane instalacje
artystyczne, które zapewnią bie-
gnącym o zmroku niezapomniane
wrażenia.
Z Kresów Wschodnich
na Dolny Śląsk
Przypomnijmy, to właśnie do
Wrocławia i na Dolny Śląsk przy-
była po wojnie bardzo duża licz-
ba osób deportowanych przez
Rosję Sowiecką na Sybir. Byli
to mieszkańcy przedwojennych
Kresów Wschodnich, którzy nie
mogli powrócić do swych domów
ze względu na powojenną zmianę
granic Polski. Kiedy tylko stało
się to możliwe, zawiązały się tu
organizacje sybirackie.
To z inicjatywy wrocławskich
Sybiraków powstało miejsce pa-
mięci, czyli Sanktuarium Golgoty
Wschodu przy ul. Wittiga 10 we
Wrocławiu, gdzie obecnie znaj-
duje się wystawa Golgota Wscho-
du, prowadzona przez Centrum
Historii Zajezdnia.
Możesz zadedykować komuś
swój udział w biegu
– Zachęcamy, aby przy zapi -
sie na bieg wziąć udział w akcji
„Biegnę dla Sybiraka” – mówi
Adam Pacześniak. – W formula-
rzu zgłoszeniowym należy podać
personalia Sybiraka lub Sybiracz-
ki (albo sybirackiej rodziny), dla
których chce się pobiec. W ten
sposób można oddać szacunek
swoim krewnym lub uczcić pa-
mięć tych, którzy odeszli.
Wybrane przez Ciebie imię i na-
zwisko Sybiraczki lub Sybiraka
znajdzie się na Twoim numerze
startowym. Możesz też zamówić
grawer na swoim medalu. Wy -
grawerować można imię i nazwi-
sko osoby, dla której pobiegniesz,
kogoś, kto jest Ci bliski.
›Historie sybirackich rodzin
znajdziesz na stronie:
www.biegpamiecisybiru.pl/
historie-sybirakow
Warto zapisać się wcześniej
Każdy uczestnik biegu ponosi
opłatę wpisową w wysokości:
◼do 20 stycznia 2025 r. – 69 zł
◼od 21 stycznia 2025 r. – 79 zł
◼w dniach 14–15 lutego 2025 r.
– 80 zł (w Biurze Zawodów
we Wrocławiu, pod warun-
kiem dostępności miejsc).
Organizatorami wydarzenia są:
Muzeum Pamięci Sybiru, Cen-
trum Historii Zajezdnia, Golgota
Wschodu i Fundacja Białystok-
Biega.
W tym mieście Bieg Pamię -
ci Sybiru odbędzie się 8 lutego
w Lesie Turczyńskim. Można
też wystartować w Biegu Wirtu-
alnym, od 8 do 28 lutego 2025 r.
›Regulamin biegu znajduje się
na stronie: wro.news/
regulamin-biegu
›Więcej informacji i rejestra-
cja: wro.news/ bieg-sybiru
Ruszyły zapisy na tegoroczny Bieg Pamięci Sybiru
JAN SZEWCZYK
SHUTTERSTOCK
Każdy zawodnik startujący w Biegu Pamięci Sybiru powinien zaopatrzyć się w latarkę czołową
Na półkoloniach dzieci spędzą czas nie tylko w szkolnych budynkach
NR 1 (211) – STYCZEż 2025 15
Na ul. Jugosłowiańskiej Wiesława Agnieszka Świder naprawia perskie, tureckie i inne dywany. Często ratuje tkaniny o dużej wartości sentymentalnej i ma-
terialnej. W całej Polsce fachowców jej pokroju można policzyć na palcach jednej ręki, a we Wrocławiu jest jedyna. Zaprosiła nas do swojego warsztatu.
IBłażej Organisty
Jedwabne dywany z Turcji osiągają
ceny za metr kwadratowy wyższe niż
najdroższe mieszkania we Wrocła
-
wiu. Gdybyście mieli tak drogocenną
rzecz w domu, a ona by się znisz
-
czyła, pewnie przynieślibyście ją do
naprawy, zamiast kupować nową.
Gdzie, jak nie w Persji
Szlachetne dywany mają podstawę
z cienkiej przędzy i są tkane bardzo
gęsto, metodą wiązania, nie prze
-
wlekania. Tureckie są klasy naj-
wyższej, lecz jeszcze lepsze są per-
skie. Persja to kraj, którego nazwa
została zamieniona na Iran. W nim
wrocławianka Wiesława Agnieszka
Świder, zajmująca się ręczną reno
-
wacją tkanin użytkowych i dekora-
cyjnych w swojej pracowni Klinika
Dywanów na Różance, spędziła
w zeszłym roku miesiąc, każdego
dnia pobierając nauki u mistrza
Rezy Nikedela.
– Mieszkałam z jego rodziną
w domku na wsi, gdzie ma pracow
-
nię. Codziennie uczyłam się w niej
czegoś nowego. Nie wiem, jak wy
-
trzymywałam siedzenie po turecku
przez 12 godzin dziennie. Czasami
wyjeżdżaliśmy do dużych miast,
żeby odwiedzić warsztaty jego zna
-
jomych. Jest wysoko postawionym
nauczycielem, szanowanym nie tyl
-
ko w Iranie – zapewnia Wiesława
Świder.
Zanim pojechała do pracowni mi
-
strza, musiała zapracować na
jego zaproszenie i uznanie. Przez
trzy lata wykonywała na odle
-
głość zadania czeladnicze, które
jej zadawał. Przysyłał kawałki dy
-
wanów, narzędzia, ona je odsy-
łała. Zaspokoiła jego wymagania.
– Pamiętam, jak trzęsły mi się
ręce, gdy inny mistrz pozwolił mi
porobić przy dywanie 5 na 6 m,
który tkał na zamówienie do Au
-
stralii. Z wełny z jedwabiem na
jedwabiu – wspomina. Jej kurs
w Iranie zakończył się egzaminem.
Zdała go, co daje jej możliwość wy
-
jechania na kolejny etap szkolenia.
Wyruszy, gdy uspokoi się sytuacja
na Bliskim Wschodzie.
Rośliny i pigmenty z Indii
Mistrza w Iranie znalazła przez
osoby w Stanach Zjednoczonych,
u których poznawała tajniki far
-
bowania. Tkactwa natomiast, rze-
miosła niezbędnego do naprawiania
dywanów, uczyła się przed kilkoma
laty w Polsce, m.in. pod rodzinnym
Nowym Sączem, na Uniwersytecie
Ludowym Rzemiosła Artystycznego
i we Wrocławiu u prof. Ewy Pora
-
dowskiej-Werszler z Galerii Tkacka
Na Jatkach.
Podstawy wyniosła z domu, w któ
-
rym pełno było igieł i nici, ponie-
waż jej babcia szyła i cerowała.
Oprócz tego zajmowała się ziołami.
Rośliny w tkactwie wyko
-
rzystuje się do zabarwia-
nia przędzy. – Trzeba
je właściwie przygoto
-
wać i zaparzyć. Do wywaru
w określonej temperaturze wkła
-
damy wełnę, przedtem oczyszczo-
ną, przygotowaną i uprzędzioną,
i delikatnie podgrzewamy. Wiedząc,
jaki kolor chcemy uzyskać, wycią
-
gamy w odpowiednim momencie
– tłumaczy Wiesława.
Bardziej nasycone barwy uzy-
skuje się rozpuszczając w wodzie
pigmenty sztuczne. Wiesława
sprowadza je najczęściej z Indii,
ponieważ tam jest duży wybór
i ceny są niskie. Z podstawowych
– żółtego, czerwonego i niebie-
skiego – miesza kolory.
Barwną przędzą wypełnia
dziury lub inne zniszczenia.
Czasami używa tylko cieczy i strzy
-
kawki albo spryskiwacza, by pozbyć
się plamy, uzupełnić ubytek kolo
-
rystyczny. Część zabrudzeń usuwa
środkami chemicznymi. – Mam ich
cały arsenał. Studia na Wydziale
Chemii teraz przydają się w mojej
pracy – przyznaje.
Pamiątki
rodzinne
i z dalekich
krajów
Wiesława w Kli-
nice Dywanów
potrafi wiele:
odwzorować
wzór, dosztu-
kować frędzle,
przeszczepić
kawałek
z jednego dywanu do drugiego.
Naprawia i odnawia także gobeli-
ny i kilimy.
– Ludzie ogromnie się cieszą.
Później przesyłają mi zdjęcia leżą-
cych w domu dywanów, które im
naprawiłam. Od niektórych dostaję
prezenty. Na
przykład ten
wiszący na
ścianie jest
od klien-
ta, które-
mu wcześniej
uratowałam kilka
sztuk. Po renowacji
będzie na sprze-
daż – opowiada.
Zadowolenie
właścicieli
jest w pełni uzasadnione, ponie-
waż przynoszą albo przysyłają,
z innych miast, a nawet krajów,
pamiątki z dalekich podróży czy
dywany przekazywane w rodzinie
z pokolenia na pokolenie.
Czarodziejka z pasją
Z biegiem czasu degradują się
wszystkie, zarówno leżące na
podłodze, jak i wiszące na ścia-
nie. Niezależnie, czy perskie, tu-
reckie, a tym bardziej marokań-
skie – o niskiej jakości wykonania
i przędzy – jak również afgańskie
czy pakistańskie.
Niszczeją od starości, od środków
chemicznych, od odkurzaczy (bez
-
pieczniej jest trzepać i wietrzyć!),
rozlanych płynów, zmian tempe
-
ratury, wilgotności i zanieczysz-
czeń wpadających do pomieszczeń
z podwórka. Szkodzą im mole, jak
również zwierzęta domowe.
– Do starych dywanów spro-
wadzam przędzę z byłej Persji,
a jeśli chodzi o naprawę czy tkanie
w obecnych czasach, to najlepsza
jest z Nowej Zelandii – stwier-
dza Wiesława Świder, i dodaje, że
przędzę w gruncie rzeczy można
zrobić z sierści pochodzącej od do-
wolnego zwierzęcia na przykład od
konia, psa, królika lub wielbłąda.
Klinika Dywanów to wyjątko-
we miejsce na mapie Wrocławia.
Wiesława Świder twierdzi, że nie
ma drugiego takiego w mieście.
– W Polsce podobne warsztaty
znam tylko dwa – oznajmia. Dla
niej przędzenie i tkanie to piękne
rzemiosło, łączące ludzi na całym
świecie. A jak nie wierzyć rze-
mieślniczce, która o swoim fachu
wie niemal wszystko i opowiada
o nim z pasją.
MY WROCŁAWIANIE
Czarodziejka od dywanów szkoli się u mistrza
Wiesława Agnieszka Świder prowadzi Klinikę Dywanów przy ulicy Jugosłowiańskiej 65 c na Różance
TOMASZ HOŁOD (3)
W warsztacie znajdziemy dawne
kołowrotki i barwne przędze
Na ul. Jugosłowiańskiej Wiesława Agnieszka Świder naprawia perskie, tureckie i inne dywany. Często ratuje tkaniny o dużej wartości sentymentalnej i ma-
terialnej. W całej Polsce fachowców jej pokroju można policzyć na palcach jednej ręki, a we Wrocławiu jest jedyna. Zaprosiła nas do swojego warsztatu.
IBłażej Organisty
Jedwabne dywany z Turcji osiągają
ceny za metr kwadratowy wyższe niż
najdroższe mieszkania we Wrocła
-
wiu. Gdybyście mieli tak drogocenną
rzecz w domu, a ona by się znisz
-
czyła, pewnie przynieślibyście ją do
naprawy, zamiast kupować nową.
Gdzie, jak nie w Persji
Szlachetne dywany mają podstawę
z cienkiej przędzy i są tkane bardzo
gęsto, metodą wiązania, nie prze
-
wlekania. Tureckie są klasy naj-
wyższej, lecz jeszcze lepsze są per-
skie. Persja to kraj, którego nazwa
została zamieniona na Iran. W nim
wrocławianka Wiesława Agnieszka
Świder, zajmująca się ręczną reno
-
wacją tkanin użytkowych i dekora-
cyjnych w swojej pracowni Klinika
Dywanów na Różance, spędziła
w zeszłym roku miesiąc, każdego
dnia pobierając nauki u mistrza
Rezy Nikedela.
– Mieszkałam z jego rodziną
w domku na wsi, gdzie ma pracow
-
nię. Codziennie uczyłam się w niej
czegoś nowego. Nie wiem, jak wy
-
trzymywałam siedzenie po turecku
przez 12 godzin dziennie. Czasami
wyjeżdżaliśmy do dużych miast,
żeby odwiedzić warsztaty jego zna
-
jomych. Jest wysoko postawionym
nauczycielem, szanowanym nie tyl
-
ko w Iranie – zapewnia Wiesława
Świder.
Zanim pojechała do pracowni mi
-
strza, musiała zapracować na
jego zaproszenie i uznanie. Przez
trzy lata wykonywała na odle
-
głość zadania czeladnicze, które
jej zadawał. Przysyłał kawałki dy
-
wanów, narzędzia, ona je odsy-
łała. Zaspokoiła jego wymagania.
– Pamiętam, jak trzęsły mi się
ręce, gdy inny mistrz pozwolił mi
porobić przy dywanie 5 na 6 m,
który tkał na zamówienie do Au
-
stralii. Z wełny z jedwabiem na
jedwabiu – wspomina. Jej kurs
w Iranie zakończył się egzaminem.
Zdała go, co daje jej możliwość wy
-
jechania na kolejny etap szkolenia.
Wyruszy, gdy uspokoi się sytuacja
na Bliskim Wschodzie.
Rośliny i pigmenty z Indii
Mistrza w Iranie znalazła przez
osoby w Stanach Zjednoczonych,
u których poznawała tajniki far
-
bowania. Tkactwa natomiast, rze-
miosła niezbędnego do naprawiania
dywanów, uczyła się przed kilkoma
laty w Polsce, m.in. pod rodzinnym
Nowym Sączem, na Uniwersytecie
Ludowym Rzemiosła Artystycznego
i we Wrocławiu u prof. Ewy Pora
-
dowskiej-Werszler z Galerii Tkacka
Na Jatkach.
Podstawy wyniosła z domu, w któ
-
rym pełno było igieł i nici, ponie-
waż jej babcia szyła i cerowała.
Oprócz tego zajmowała się ziołami.
Rośliny w tkactwie wyko
-
rzystuje się do zabarwia-
nia przędzy. – Trzeba
je właściwie przygoto
-
wać i zaparzyć. Do wywaru
w określonej temperaturze wkła
-
damy wełnę, przedtem oczyszczo-
ną, przygotowaną i uprzędzioną,
i delikatnie podgrzewamy. Wiedząc,
jaki kolor chcemy uzyskać, wycią
-
gamy w odpowiednim momencie
– tłumaczy Wiesława.
Bardziej nasycone barwy uzy-
skuje się rozpuszczając w wodzie
pigmenty sztuczne. Wiesława
sprowadza je najczęściej z Indii,
ponieważ tam jest duży wybór
i ceny są niskie. Z podstawowych
– żółtego, czerwonego i niebie-
skiego – miesza kolory.
Barwną przędzą wypełnia
dziury lub inne zniszczenia.
Czasami używa tylko cieczy i strzy
-
kawki albo spryskiwacza, by pozbyć
się plamy, uzupełnić ubytek kolo
-
rystyczny. Część zabrudzeń usuwa
środkami chemicznymi. – Mam ich
cały arsenał. Studia na Wydziale
Chemii teraz przydają się w mojej
pracy – przyznaje.
Pamiątki
rodzinne
i z dalekich
krajów
Wiesława w Kli-
nice Dywanów
potrafi wiele:
odwzorować
wzór, dosztu-
kować frędzle,
przeszczepić
kawałek
z jednego dywanu do drugiego.
Naprawia i odnawia także gobeli-
ny i kilimy.
– Ludzie ogromnie się cieszą.
Później przesyłają mi zdjęcia leżą-
cych w domu dywanów, które im
naprawiłam. Od niektórych dostaję
prezenty. Na
przykład ten
wiszący na
ścianie jest
od klien-
ta, które-
mu wcześniej
uratowałam kilka
sztuk. Po renowacji
będzie na sprze-
daż – opowiada.
Zadowolenie
właścicieli
jest w pełni uzasadnione, ponie-
waż przynoszą albo przysyłają,
z innych miast, a nawet krajów,
pamiątki z dalekich podróży czy
dywany przekazywane w rodzinie
z pokolenia na pokolenie.
Czarodziejka z pasją
Z biegiem czasu degradują się
wszystkie, zarówno leżące na
podłodze, jak i wiszące na ścia-
nie. Niezależnie, czy perskie, tu-
reckie, a tym bardziej marokań-
skie – o niskiej jakości wykonania
i przędzy – jak również afgańskie
czy pakistańskie.
Niszczeją od starości, od środków
chemicznych, od odkurzaczy (bez
-
pieczniej jest trzepać i wietrzyć!),
rozlanych płynów, zmian tempe
-
ratury, wilgotności i zanieczysz-
czeń wpadających do pomieszczeń
z podwórka. Szkodzą im mole, jak
również zwierzęta domowe.
– Do starych dywanów spro-
wadzam przędzę z byłej Persji,
a jeśli chodzi o naprawę czy tkanie
w obecnych czasach, to najlepsza
jest z Nowej Zelandii – stwier-
dza Wiesława Świder, i dodaje, że
przędzę w gruncie rzeczy można
zrobić z sierści pochodzącej od do-
wolnego zwierzęcia na przykład od
konia, psa, królika lub wielbłąda.
Klinika Dywanów to wyjątko-
we miejsce na mapie Wrocławia.
Wiesława Świder twierdzi, że nie
ma drugiego takiego w mieście.
– W Polsce podobne warsztaty
znam tylko dwa – oznajmia. Dla
niej przędzenie i tkanie to piękne
rzemiosło, łączące ludzi na całym
świecie. A jak nie wierzyć rze-
mieślniczce, która o swoim fachu
wie niemal wszystko i opowiada
o nim z pasją.
MY WROCŁAWIANIE
Czarodziejka od dywanów szkoli się u mistrza
Wiesława Agnieszka Świder prowadzi Klinikę Dywanów przy ulicy Jugosłowiańskiej 65 c na Różance
TOMASZ HOŁOD (3)
W warsztacie znajdziemy dawne
kołowrotki i barwne przędze
BEZPżATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZłDU MIEJSKIEGO WROCżAWIA 16 WROCŁAWSKIE POKOLENIA
Rodzina gwiazdy Hollywood, znanej z „Pulp Fiction” i „Kill Billa”, mieszkała we Wrocławiu na Ostrowie Tumskim. Prapradziadek i praprababcia Umy Thurman,
ulubionej aktorki Quentina Tarantino, spoczęli na nieistniejącym już starym cmentarzu św. Wawrzyńca, a pradziadkowie w Strzegomiu na Dolnym Śląsku.
IMariola Szczyrba
Niezapomniana Mia Wallace
z „Pulp Fiction”, Czarna Mamba
z „Kill Billa” i Poison Ivy z „Bat-
mana i Robina”. Muza Tarantino.
Nominowana do Oscara, laureat-
ka Złotego Globu za rolę w filmie
„Histeryczna ślepota”. Amerykań-
ska aktorka Uma Thurman podbiła
świat. Mało kto jednak wie, że jej
przodkowie mieszkali w Breslau.
Szukając informacji na ten temat,
trafiłam w sieci na odcinek pod-
castu „Genealogiczne śledztwo”
z września 2024, prowadzonego
przez Janusza St. Andrasza. Autor
szuka informacji o dolnośląskich
korzeniach Umy Thurman dlatego,
że mama aktorki – 83-letnia dziś
Nena von Schlebrügge, psychote-
rapeutka, niegdyś wzięta modelka
– zamierza napisać wspomnienia.
Janusz St. Andrasz wysłał w tej
sprawie maila do brata Umy Thur-
man, a on przesłał zebrane przez
niego informacje o polskich losach
rodziny do siostry i swojej matki.
Teraz genealog, który sam przez 10
lat mieszkał we Wrocławiu, czeka
na odpowiedź.
Dolnośląskie korzenie rodziny
Umy Thurman
O dolnośląskich korzeniach ame-
rykańskiej gwiazdy Umy Thurman
opowiedział niedawno na antenie
Radia Sudety Krzysztof Kaszub,
regionalista ze Strzegomia. Przy-
znaje, że nie miał pojęcia, kim jest
Uma Thurman. – Nie oglądałem
„Pulp Fiction”. „Indiana Jones”
i „Łowcy skarbów” to są moje te-
maty, a nie Tarantino – mówi.
I dodaje: – Pewna pasjonatka hi-
storii z Głogówka w Opolskiem
opowiedziała mi, że zgłosił się do
niej ktoś od Umy Thurman i po-
wiedział, że aktorka szuka korze-
ni swojej rodziny. Okazało się, że
pradziadek gwiazdy baron Frie-
drich Karl Bernhard Felix Heinrich
Franz von Schlebrügge pochodził
z Wrocławia.
Na ślad jego rodziców, czy-
li prapradziadka i praprababci
Umy Thurman, którzy mieszkali
w Breslau, pomógł mi trafić Alan
Weiss z inicjatywy Spod ziemi pa-
trzy Breslau. Okazało się, że Franz
Joseph Friedrich von Schlebrüg-
ge, urodzony w 1797 r. w Mün-
ster w Niemczech, ożenił się tam
w 1848 r. z Karoline Adolfine Frie-
derike von Detten (rocznik 1811).
Para przeniosła się do Wrocławia.
Przodkowie gwiazdy
zamieszkali na pl. Katedralnym
– To była katolicka rodzina.
Mieszkali na Ostrowie Tumskim,
na parterze kamienicy przy pl.
Katedralnym 3-5, wówczas był to
dom diecezjalny. Dziś, po zmianie
numeracji, to kamienica nr 11-12.
Budynek stoi w miejscu innego,
nieistniejącego już domu – mówi
Alan Weiss. – W nekrologu i księ-
dze adresowej Franza Josepha mo-
żemy przeczytać, że był on adwo-
katem królewskim. W wieku 88 lat
wciąż w służbie jako Rad-
ca Sprawiedliwości,
wcześniej jako do-
radca biskupa.
Był weteranem
Freiheitskrie-
ge – wojny
o wolność,
prawdopo-
dobnie w la-
tach 1813-1815
– dodaje.
Prapradziadek Umy
zmarł w Breslau 25 lipca 1884
r. i został pochowany na cmenta-
rzu św. Wawrzyńca (I), między ul.
Ładną, Miłą i Piwną (zlikwidowany
w 1945 r.). Na tej nekropolii, 15 lat
później, spoczęła także jego żona –
Karoline (zmarła 1 stycznia 1899 r.
w Breslau). Wiadomo, że pod ko-
niec życia wciąż mieszkała przy pl.
Katedralnym, ale na II piętrze.
Rodzina prawników z Breslau
Ich syn Friedrich Karl Bernhard
(pradziadek gwiazdy) również był
adwokatem, notariuszem i radcą
prawnym. Urodził się we Wro-
cławiu w 1849 r. – Po studiach
wyjechał do miejscowości Pokój
(wówczas Karlsruhe), gdzie po-
znał swoją przyszłą żonę – pra-
babkę Umy Thurman – Nany
Schulz – opowiada Krzysztof Ka-
szub.
W 1877 roku para stanęła na
ślubnym kobiercu. Z tego związ-
ku w 1886 r. urodził się
w Głogówku (niem.
Oberglogau) ich
syn – Frie -
drich Karl Jo-
hannes von
Schlebrüg-
ge – dzia-
dek filmo-
wej gwiazdy.
Miał osiem
lat, kiedy ro-
dzina zamieszkała
w Strzegomiu pod ad-
resem Rynek 37, na II piętrze.
– Pradziadek gwiazdy dostał bar-
dzo dobrą posadę – głównego ad-
wokata w strzegomskim sądzie
– opowiada Krzysztof Kaszub. Jak
ustalił, pradziadek aktorki zmarł
w Strzegomiu w 1919 r. Oboje
z żoną zostali pochowani w tym
mieście na cmentarzu przy ul.
Świdnickiej (groby już nie istnieją).
Dziadek był monarchistą
i oficerem
Na stronie gminy Pokój możemy
przeczytać, że dziadek Umy Thur
-
man Friedrich Karl Johannes był
monarchistą i oficerem w czasie
I wojny światowej. W 1930 r. w Ber
-
linie poznał piękną szwedzką mo-
delkę – Birgit Holmquist. Pięć lat
później się z nią ożenił. Po tym, jak
Friedrich został na krótko uwięzio
-
ny przez nazistów za odmowę wy-
dania swoich żydowskich przyjaciół,
para wyruszyła do Meksyku i Chin.
Przy okazji warto nadmienić, że
Birgit była prawdziwą pięknością.
W pobliżu miejscowości Trelle-
borg w Szwecji, gdzie się urodziła,
stanęła rzeźba smukłej, nagiej ko-
biety, zaprojektowana przez Axe-
la Ebbe i jest to prawdopodobnie
babcia Umy (figura została prze-
niesiona do Smygehuk). Niektórzy
uważają, że twarz kobiety z po-
mnika bardzo przypomina Umę.
Uma, imię na cześć hinduskiej
bogini światła i piękna
Mama hollywoodzkiej gwiazdy
– Birgitte „Nena” Caroline von
Schlebrügge (córka Friedricha
i Birgit) przyszła na świat w 1941
r. w Meksyku. Podobnie jak matka
została modelką. W latach 50. i 60.
pracowała dla Agencji Modelek
Forda. W Nowym Jorku pozowała
dla „Vogue’a” i „Harper’s Bazaar”.
Później została psychoterapeutką.
Jej drugi mąż Robert Alexander
Farrar Thurman był profesorem
indo–tybetańskich studiów bud-
dyjskich na Columbia University.
Z tego związku 29 kwietnia 1970
roku w Bostonie urodziła się Uma
Karuna Thurman, która oryginal-
ne imię otrzymała na cześć hindu-
skiej bogini światła i piękna. Urodę
z pewnością odziedziczyła po ma-
mie i babci. Karierę modelki zaczę-
ła już w wieku 16 lat, rok później
zadebiutowała jako aktorka.
Resztę już znacie. Dodam jeszcze,
że jej pierwszym mężem był słynny
aktor Gary Oldman, drugim – rów-
nie popularny aktor – Ethan Haw-
ke, z którym Uma ma córkę Mayę,
aktorkę, znaną z serialu „Stranger
Things”, i syna Levona. Jej naj-
młodsza córka Rosalind jest owo-
cem związku z finansistą Arpadem
Bussonem.
Regionalista Krzysztof Kaszub jest
przekonany, że gwiazda „Pulp
Fiction” planuje odwiedzić miejsca
związane z jej przodkami. Mamy
nadzieję, że wpadnie również do
Wrocławia. Najlepiej z Quentinem
Tarantino, którego teść Svika Pick,
izraelski piosenkarz i kompozy-
tor, twórca hitów Eurowizji, także
mieszkał z rodziną we Wrocławiu.
Aktorka Uma Thurman ma wrocławskie korzenie
MARIOLA SZCZYRBA (1) WIKIMEDIA COMMONS
Przy pl. Katedralnym 11/12. Dom diecezjalny, który stał niegdyś w tym miejscu (wówczas była to numeracja 3-5), mieszkali przodkowie Umy
Uma Thurman
Rodzina gwiazdy Hollywood, znanej z „Pulp Fiction” i „Kill Billa”, mieszkała we Wrocławiu na Ostrowie Tumskim. Prapradziadek i praprababcia Umy Thurman,
ulubionej aktorki Quentina Tarantino, spoczęli na nieistniejącym już starym cmentarzu św. Wawrzyńca, a pradziadkowie w Strzegomiu na Dolnym Śląsku.
IMariola Szczyrba
Niezapomniana Mia Wallace
z „Pulp Fiction”, Czarna Mamba
z „Kill Billa” i Poison Ivy z „Bat-
mana i Robina”. Muza Tarantino.
Nominowana do Oscara, laureat-
ka Złotego Globu za rolę w filmie
„Histeryczna ślepota”. Amerykań-
ska aktorka Uma Thurman podbiła
świat. Mało kto jednak wie, że jej
przodkowie mieszkali w Breslau.
Szukając informacji na ten temat,
trafiłam w sieci na odcinek pod-
castu „Genealogiczne śledztwo”
z września 2024, prowadzonego
przez Janusza St. Andrasza. Autor
szuka informacji o dolnośląskich
korzeniach Umy Thurman dlatego,
że mama aktorki – 83-letnia dziś
Nena von Schlebrügge, psychote-
rapeutka, niegdyś wzięta modelka
– zamierza napisać wspomnienia.
Janusz St. Andrasz wysłał w tej
sprawie maila do brata Umy Thur-
man, a on przesłał zebrane przez
niego informacje o polskich losach
rodziny do siostry i swojej matki.
Teraz genealog, który sam przez 10
lat mieszkał we Wrocławiu, czeka
na odpowiedź.
Dolnośląskie korzenie rodziny
Umy Thurman
O dolnośląskich korzeniach ame-
rykańskiej gwiazdy Umy Thurman
opowiedział niedawno na antenie
Radia Sudety Krzysztof Kaszub,
regionalista ze Strzegomia. Przy-
znaje, że nie miał pojęcia, kim jest
Uma Thurman. – Nie oglądałem
„Pulp Fiction”. „Indiana Jones”
i „Łowcy skarbów” to są moje te-
maty, a nie Tarantino – mówi.
I dodaje: – Pewna pasjonatka hi-
storii z Głogówka w Opolskiem
opowiedziała mi, że zgłosił się do
niej ktoś od Umy Thurman i po-
wiedział, że aktorka szuka korze-
ni swojej rodziny. Okazało się, że
pradziadek gwiazdy baron Frie-
drich Karl Bernhard Felix Heinrich
Franz von Schlebrügge pochodził
z Wrocławia.
Na ślad jego rodziców, czy-
li prapradziadka i praprababci
Umy Thurman, którzy mieszkali
w Breslau, pomógł mi trafić Alan
Weiss z inicjatywy Spod ziemi pa-
trzy Breslau. Okazało się, że Franz
Joseph Friedrich von Schlebrüg-
ge, urodzony w 1797 r. w Mün-
ster w Niemczech, ożenił się tam
w 1848 r. z Karoline Adolfine Frie-
derike von Detten (rocznik 1811).
Para przeniosła się do Wrocławia.
Przodkowie gwiazdy
zamieszkali na pl. Katedralnym
– To była katolicka rodzina.
Mieszkali na Ostrowie Tumskim,
na parterze kamienicy przy pl.
Katedralnym 3-5, wówczas był to
dom diecezjalny. Dziś, po zmianie
numeracji, to kamienica nr 11-12.
Budynek stoi w miejscu innego,
nieistniejącego już domu – mówi
Alan Weiss. – W nekrologu i księ-
dze adresowej Franza Josepha mo-
żemy przeczytać, że był on adwo-
katem królewskim. W wieku 88 lat
wciąż w służbie jako Rad-
ca Sprawiedliwości,
wcześniej jako do-
radca biskupa.
Był weteranem
Freiheitskrie-
ge – wojny
o wolność,
prawdopo-
dobnie w la-
tach 1813-1815
– dodaje.
Prapradziadek Umy
zmarł w Breslau 25 lipca 1884
r. i został pochowany na cmenta-
rzu św. Wawrzyńca (I), między ul.
Ładną, Miłą i Piwną (zlikwidowany
w 1945 r.). Na tej nekropolii, 15 lat
później, spoczęła także jego żona –
Karoline (zmarła 1 stycznia 1899 r.
w Breslau). Wiadomo, że pod ko-
niec życia wciąż mieszkała przy pl.
Katedralnym, ale na II piętrze.
Rodzina prawników z Breslau
Ich syn Friedrich Karl Bernhard
(pradziadek gwiazdy) również był
adwokatem, notariuszem i radcą
prawnym. Urodził się we Wro-
cławiu w 1849 r. – Po studiach
wyjechał do miejscowości Pokój
(wówczas Karlsruhe), gdzie po-
znał swoją przyszłą żonę – pra-
babkę Umy Thurman – Nany
Schulz – opowiada Krzysztof Ka-
szub.
W 1877 roku para stanęła na
ślubnym kobiercu. Z tego związ-
ku w 1886 r. urodził się
w Głogówku (niem.
Oberglogau) ich
syn – Frie -
drich Karl Jo-
hannes von
Schlebrüg-
ge – dzia-
dek filmo-
wej gwiazdy.
Miał osiem
lat, kiedy ro-
dzina zamieszkała
w Strzegomiu pod ad-
resem Rynek 37, na II piętrze.
– Pradziadek gwiazdy dostał bar-
dzo dobrą posadę – głównego ad-
wokata w strzegomskim sądzie
– opowiada Krzysztof Kaszub. Jak
ustalił, pradziadek aktorki zmarł
w Strzegomiu w 1919 r. Oboje
z żoną zostali pochowani w tym
mieście na cmentarzu przy ul.
Świdnickiej (groby już nie istnieją).
Dziadek był monarchistą
i oficerem
Na stronie gminy Pokój możemy
przeczytać, że dziadek Umy Thur
-
man Friedrich Karl Johannes był
monarchistą i oficerem w czasie
I wojny światowej. W 1930 r. w Ber
-
linie poznał piękną szwedzką mo-
delkę – Birgit Holmquist. Pięć lat
później się z nią ożenił. Po tym, jak
Friedrich został na krótko uwięzio
-
ny przez nazistów za odmowę wy-
dania swoich żydowskich przyjaciół,
para wyruszyła do Meksyku i Chin.
Przy okazji warto nadmienić, że
Birgit była prawdziwą pięknością.
W pobliżu miejscowości Trelle-
borg w Szwecji, gdzie się urodziła,
stanęła rzeźba smukłej, nagiej ko-
biety, zaprojektowana przez Axe-
la Ebbe i jest to prawdopodobnie
babcia Umy (figura została prze-
niesiona do Smygehuk). Niektórzy
uważają, że twarz kobiety z po-
mnika bardzo przypomina Umę.
Uma, imię na cześć hinduskiej
bogini światła i piękna
Mama hollywoodzkiej gwiazdy
– Birgitte „Nena” Caroline von
Schlebrügge (córka Friedricha
i Birgit) przyszła na świat w 1941
r. w Meksyku. Podobnie jak matka
została modelką. W latach 50. i 60.
pracowała dla Agencji Modelek
Forda. W Nowym Jorku pozowała
dla „Vogue’a” i „Harper’s Bazaar”.
Później została psychoterapeutką.
Jej drugi mąż Robert Alexander
Farrar Thurman był profesorem
indo–tybetańskich studiów bud-
dyjskich na Columbia University.
Z tego związku 29 kwietnia 1970
roku w Bostonie urodziła się Uma
Karuna Thurman, która oryginal-
ne imię otrzymała na cześć hindu-
skiej bogini światła i piękna. Urodę
z pewnością odziedziczyła po ma-
mie i babci. Karierę modelki zaczę-
ła już w wieku 16 lat, rok później
zadebiutowała jako aktorka.
Resztę już znacie. Dodam jeszcze,
że jej pierwszym mężem był słynny
aktor Gary Oldman, drugim – rów-
nie popularny aktor – Ethan Haw-
ke, z którym Uma ma córkę Mayę,
aktorkę, znaną z serialu „Stranger
Things”, i syna Levona. Jej naj-
młodsza córka Rosalind jest owo-
cem związku z finansistą Arpadem
Bussonem.
Regionalista Krzysztof Kaszub jest
przekonany, że gwiazda „Pulp
Fiction” planuje odwiedzić miejsca
związane z jej przodkami. Mamy
nadzieję, że wpadnie również do
Wrocławia. Najlepiej z Quentinem
Tarantino, którego teść Svika Pick,
izraelski piosenkarz i kompozy-
tor, twórca hitów Eurowizji, także
mieszkał z rodziną we Wrocławiu.
Aktorka Uma Thurman ma wrocławskie korzenie
MARIOLA SZCZYRBA (1) WIKIMEDIA COMMONS
Przy pl. Katedralnym 11/12. Dom diecezjalny, który stał niegdyś w tym miejscu (wówczas była to numeracja 3-5), mieszkali przodkowie Umy
Uma Thurman
NR 1 (211) – STYCZEż 2025 17 KULTURA
Film „Dziewczyna z igłą” w reżyserii Magnusa von Horna kręcono m.in. we wrocławskim pałacu Wallenberg-Pachalych i starym
gmachu Biblioteki Uniwersyteckiej. W czwartek 16.01, DCF (kooproducent) zaprasza na pokaz filmu i spotkanie z twórcami.
IAgata Zięba
„Dziewczyna z igłą” Magnusa
von Horna to oparta na faktach
opowieść o kobiecie szukającej
miłości i poczucia moralno-
ści. Jest to historia sfilmowana
w konwencji baśniowo-mora-
litetowej, inspirowana postacią
Dagmar Overby, najsłynniejszej
seryjnej morderczyni w Danii
sprzed ponad wieku.
Film był pokazywany w Kon -
kursie Głównym w Cannes, zdo-
był dwie nagrody Europejskiej
Akademii Filmowej, 11 nagród
na Festiwalu Polskich Filmów
Fabularnych w Gdyni, Złotą
Żabę podczas EnergaCamerima-
ge. Powalczy również o oscaro-
wą nominację, by reprezentować
Danię w kategorii najlepszy film
międzynarodowy.
Do stałego repertuaru obraz
wejdzie 17 stycznia, a dzień
wcześniej Dolnośląskie Centrum
Filmowe zaprasza na pokaz
specjalny i spotkanie z Jagną
Dobesz – scenografką i Ma-
riuszem Włodarskim – produ-
centem filmu. Na gości czekać
będzie również inspirowany fil-
mem poczęstunek przygotowa-
ny we współpracy z Food Think
Tankiem. Bilety można kupić na
stronie dcf.wroclaw.pl i w kasie
kina przy ul. Piłsudskiego 64a.
Koszują 30 zł.
To będzie porywające i zaska-
kujące widowisko: akustyczna
muzyka folkowa połączona
z elektroniką, XIX-wieczne
malarstwo z nowoczesnymi
iluminacjami, a tradycyjne tań-
ce z breakdancem. Pod koniec
marca zobaczymy w Hali Stu-
lecia show „Chłopi – Tańcuj Re-
mixed”.
IBeata Turska
Filmową wersję „Chłopów”, stwo-
rzoną przez DK i Hugh Welchman
(autorów obsypanego nagrodami
i nominowanego do Oscarów i Zło-
tych Globów „Twojego Vincenta”
z 2017 r.) zobaczyliśmy w Polsce 13
października 2023 roku. Zrealizo-
wana w unikatowej technice ani-
macji malarskiej produkcja z Ka-
milą Urzędowską, Ewą Kasprzyk
i Mirosławem Baką w rolach głów-
nych, ściągnęła do kin prawie 2
mln widzów, stając się najchętniej
oglądanym filmem zeszłego roku.
Soundtrack do filmu, autorstwa
L.U.C., zdobył wiele nagród, m.in.
Orła, Fryderyka, Olśnienie Onetu.
Otrzymał też status platynowej
płyty w 3 miesiące, przywracając
świetność i masową popularność
polskiej muzyce filmowej. A stwo-
rzone w oparciu o film i muzykę do
niego widowisko „Chłopi – Tańcuj
Remixed”, przyciągnęło na war-
szawski Torwar niemal 5 tys. wi-
dzów, 29 marca zobaczymy je we
Wrocławiu.
– Połączyliśmy akustyczną muzykę
folkową z elektroniką, XIX-wiecz-
ne malarstwo z nowoczesnymi
iluminacjami, a tradycyjne tańce
ze współczesnym performancem.
Premierowa edycja na warszaw-
skim Torwarze pokazała, że tak
śmiały projekt, nawiązujący do
polskich korzeni, a z drugiej strony
czerpiący z bogactwa współczesnej
kultury, tworzy magiczną, nieza-
pomnianą całość, którą publicz-
ność pokochała. Słysząc niekoń-
czące się brawa, wiedzieliśmy już,
że chcemy pokazać nasze show
ponownie – mówi Hugh Welch-
man, producent widowiska „Chłopi
Tańcuj Remixed”.
– Od początku czuliśmy, że ten
projekt ma szansę stać się czymś
ponadczasowym i przełomowym.
Wiedzieliśmy, że produkcja tra-
fi do ludzi, którzy z jednej strony
kochają literaturę i malarstwo oraz
korzenie słowiańskiej kultury,
z drugiej poszukują nowoczesnych,
ambitnych projektów artystycz-
nych – podkreśla Łukasz L.U.C.
Rostkowski, kompozytor, współ-
autor i dyrygent widowiska.
Wśród występujących na scenie ar-
tystów pojawią się między innymi
Kayah, Natalia Przybysz i Bela Ko-
moszyńska, a to dopiero pierwsze
ogłoszone nazwiska.
Bilety w cenie od 189 zł kupić
można na stronie organizatora
chlopitancuj.pl i w serwisie Even-
tim.pl.
„Chłopi” porwą wrocławian do tańca!
Pokaz filmu i spotkanie z twórcami w DCF
Multimedialne widowisko „Chłopi – Tańcuj Remixed” zobaczymy w Hali Stulecia 29 marca 2025 roku
MAT. PRASOWE
MATERIAY PRASOWE/BETRUE.PRO
Nowy Pafawag
gra dla Agatki
W niedzielę 12 stycznia Cen-
trum Kultury Nowy Pafawag
przy ul. Chociebuskiej 4-6
zaprasza na koncert charyta-
tywny i kiermasz dla Agatki
Panasiuk, dzielnej mieszkan-
ki Nowego Dworu, która wal-
czy o zdrowie. W programie:
bazar wspaniałości od MDK
Fabryczna, kiermasz książek
z MBP, kiermasz słodkości,
koncert przebierańców, po-
kazy Teatru Tańca Integro,
wspólne kolędowanie i licy-
tacje na rzecz Agatki. Start
o godz. 16. Wstęp wolny.
Szczegóły na cknp.pl.
Nie przetrzymuj
książek, bo zapłacisz
Od 1 stycznia 2025 r. wzrosły
opłaty za przetrzymanie ksią-
żek wypożyczanych w miej -
skich bibliotekach publicznych
we Wrocławiu. Opłaty za nie-
oddanie w terminie książek
i audiobooków zmieniają się
z 20 na 40 gr od egzempla-
rza za każdy dzień po termi-
nie zwrotu. To pierwsza pod-
wyżka opłat od kilkunastu lat.
Była konieczna m.in. z powodu
wzrostu cen książek, które te-
raz kosztują przeważnie od 45
do 120 zł. Za przetrzymanie
filmów, kompaktów muzycz-
nych, edukacyjnych progra-
mów multimedialnych, gier
planszowych i czytników za-
płacimy jak dotąd 2 zł od me-
dium za każdy dzień po termi-
nie. Więcej na wro.news/zwrot.
Koncert dla babci
i dziadka
W niedzielę 19 stycznia
o godz. 19 w klubokawiar -
ni Mleczarnia przy ul. Pawła
Włodkowica 5 artyści Sceny
Pod Regałem zagrają spe -
cjalnie z okazji święta babć
i dziadków. Będzie to reci-
tal poświęcony Zbigniewo-
wi Wodeckiemu, w związku
z jubileuszem 75. urodzin ar-
tysty, który przypada w tym
roku. Usłyszymy największe
przeboje, jak „Lubię Wra-
cać”, „Chałupy welcome
to...”, „Zacznij od Bacha”
i „Pszczółka Maja”. Bilety
w cenie od 49 zł kupić można
w serwisie Biletyna.pl.
Film „Dziewczyna z igłą” w reżyserii Magnusa von Horna kręcono m.in. we wrocławskim pałacu Wallenberg-Pachalych i starym
gmachu Biblioteki Uniwersyteckiej. W czwartek 16.01, DCF (kooproducent) zaprasza na pokaz filmu i spotkanie z twórcami.
IAgata Zięba
„Dziewczyna z igłą” Magnusa
von Horna to oparta na faktach
opowieść o kobiecie szukającej
miłości i poczucia moralno-
ści. Jest to historia sfilmowana
w konwencji baśniowo-mora-
litetowej, inspirowana postacią
Dagmar Overby, najsłynniejszej
seryjnej morderczyni w Danii
sprzed ponad wieku.
Film był pokazywany w Kon -
kursie Głównym w Cannes, zdo-
był dwie nagrody Europejskiej
Akademii Filmowej, 11 nagród
na Festiwalu Polskich Filmów
Fabularnych w Gdyni, Złotą
Żabę podczas EnergaCamerima-
ge. Powalczy również o oscaro-
wą nominację, by reprezentować
Danię w kategorii najlepszy film
międzynarodowy.
Do stałego repertuaru obraz
wejdzie 17 stycznia, a dzień
wcześniej Dolnośląskie Centrum
Filmowe zaprasza na pokaz
specjalny i spotkanie z Jagną
Dobesz – scenografką i Ma-
riuszem Włodarskim – produ-
centem filmu. Na gości czekać
będzie również inspirowany fil-
mem poczęstunek przygotowa-
ny we współpracy z Food Think
Tankiem. Bilety można kupić na
stronie dcf.wroclaw.pl i w kasie
kina przy ul. Piłsudskiego 64a.
Koszują 30 zł.
To będzie porywające i zaska-
kujące widowisko: akustyczna
muzyka folkowa połączona
z elektroniką, XIX-wieczne
malarstwo z nowoczesnymi
iluminacjami, a tradycyjne tań-
ce z breakdancem. Pod koniec
marca zobaczymy w Hali Stu-
lecia show „Chłopi – Tańcuj Re-
mixed”.
IBeata Turska
Filmową wersję „Chłopów”, stwo-
rzoną przez DK i Hugh Welchman
(autorów obsypanego nagrodami
i nominowanego do Oscarów i Zło-
tych Globów „Twojego Vincenta”
z 2017 r.) zobaczyliśmy w Polsce 13
października 2023 roku. Zrealizo-
wana w unikatowej technice ani-
macji malarskiej produkcja z Ka-
milą Urzędowską, Ewą Kasprzyk
i Mirosławem Baką w rolach głów-
nych, ściągnęła do kin prawie 2
mln widzów, stając się najchętniej
oglądanym filmem zeszłego roku.
Soundtrack do filmu, autorstwa
L.U.C., zdobył wiele nagród, m.in.
Orła, Fryderyka, Olśnienie Onetu.
Otrzymał też status platynowej
płyty w 3 miesiące, przywracając
świetność i masową popularność
polskiej muzyce filmowej. A stwo-
rzone w oparciu o film i muzykę do
niego widowisko „Chłopi – Tańcuj
Remixed”, przyciągnęło na war-
szawski Torwar niemal 5 tys. wi-
dzów, 29 marca zobaczymy je we
Wrocławiu.
– Połączyliśmy akustyczną muzykę
folkową z elektroniką, XIX-wiecz-
ne malarstwo z nowoczesnymi
iluminacjami, a tradycyjne tańce
ze współczesnym performancem.
Premierowa edycja na warszaw-
skim Torwarze pokazała, że tak
śmiały projekt, nawiązujący do
polskich korzeni, a z drugiej strony
czerpiący z bogactwa współczesnej
kultury, tworzy magiczną, nieza-
pomnianą całość, którą publicz-
ność pokochała. Słysząc niekoń-
czące się brawa, wiedzieliśmy już,
że chcemy pokazać nasze show
ponownie – mówi Hugh Welch-
man, producent widowiska „Chłopi
Tańcuj Remixed”.
– Od początku czuliśmy, że ten
projekt ma szansę stać się czymś
ponadczasowym i przełomowym.
Wiedzieliśmy, że produkcja tra-
fi do ludzi, którzy z jednej strony
kochają literaturę i malarstwo oraz
korzenie słowiańskiej kultury,
z drugiej poszukują nowoczesnych,
ambitnych projektów artystycz-
nych – podkreśla Łukasz L.U.C.
Rostkowski, kompozytor, współ-
autor i dyrygent widowiska.
Wśród występujących na scenie ar-
tystów pojawią się między innymi
Kayah, Natalia Przybysz i Bela Ko-
moszyńska, a to dopiero pierwsze
ogłoszone nazwiska.
Bilety w cenie od 189 zł kupić
można na stronie organizatora
chlopitancuj.pl i w serwisie Even-
tim.pl.
„Chłopi” porwą wrocławian do tańca!
Pokaz filmu i spotkanie z twórcami w DCF
Multimedialne widowisko „Chłopi – Tańcuj Remixed” zobaczymy w Hali Stulecia 29 marca 2025 roku
MAT. PRASOWE
MATERIAY PRASOWE/BETRUE.PRO
Nowy Pafawag
gra dla Agatki
W niedzielę 12 stycznia Cen-
trum Kultury Nowy Pafawag
przy ul. Chociebuskiej 4-6
zaprasza na koncert charyta-
tywny i kiermasz dla Agatki
Panasiuk, dzielnej mieszkan-
ki Nowego Dworu, która wal-
czy o zdrowie. W programie:
bazar wspaniałości od MDK
Fabryczna, kiermasz książek
z MBP, kiermasz słodkości,
koncert przebierańców, po-
kazy Teatru Tańca Integro,
wspólne kolędowanie i licy-
tacje na rzecz Agatki. Start
o godz. 16. Wstęp wolny.
Szczegóły na cknp.pl.
Nie przetrzymuj
książek, bo zapłacisz
Od 1 stycznia 2025 r. wzrosły
opłaty za przetrzymanie ksią-
żek wypożyczanych w miej -
skich bibliotekach publicznych
we Wrocławiu. Opłaty za nie-
oddanie w terminie książek
i audiobooków zmieniają się
z 20 na 40 gr od egzempla-
rza za każdy dzień po termi-
nie zwrotu. To pierwsza pod-
wyżka opłat od kilkunastu lat.
Była konieczna m.in. z powodu
wzrostu cen książek, które te-
raz kosztują przeważnie od 45
do 120 zł. Za przetrzymanie
filmów, kompaktów muzycz-
nych, edukacyjnych progra-
mów multimedialnych, gier
planszowych i czytników za-
płacimy jak dotąd 2 zł od me-
dium za każdy dzień po termi-
nie. Więcej na wro.news/zwrot.
Koncert dla babci
i dziadka
W niedzielę 19 stycznia
o godz. 19 w klubokawiar -
ni Mleczarnia przy ul. Pawła
Włodkowica 5 artyści Sceny
Pod Regałem zagrają spe -
cjalnie z okazji święta babć
i dziadków. Będzie to reci-
tal poświęcony Zbigniewo-
wi Wodeckiemu, w związku
z jubileuszem 75. urodzin ar-
tysty, który przypada w tym
roku. Usłyszymy największe
przeboje, jak „Lubię Wra-
cać”, „Chałupy welcome
to...”, „Zacznij od Bacha”
i „Pszczółka Maja”. Bilety
w cenie od 49 zł kupić można
w serwisie Biletyna.pl.
BEZPżATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZłDU MIEJSKIEGO WROCżAWIA 18 AKCJA SEGREGACJA
A czy Ty już
wiesz wszystko?
A czy Ty już
wiesz wszystko?
NR 1 (211) – STYCZEż 2025 19 SPORT
Ostatnie 12 miesięcy obfito-
wało w medale wrocławskich
sportowców, wywalczone na
boiskach, owalu, strzelnicach,
rzutniach i pływalniach.
IMichał Sałkowski
Nasz przegląd zeszłorocznych
osiągnięć sportowców jest su-
biektywny i dotyczy 8 dyscyplin.
Medalowe oko Julii Piotrowskiej
ze Śląska Wrocław. Na mistrzo-
stwach Europy na Węgrzech wy-
strzelała dwa wicemistrzostwa
kontynentu i brązowy medal.
W Chorwacji na mistrzostwach
kontynentu – srebro i brąz. Na
zawodach w Baku biła rekord
Polski, z Pucharu Polski w Byd-
goszczy wyszła bogatsza o złoto
i srebro. Zgarnęła jeszcze akade-
mickie wicemistrzostwo świata.
Piłka nożna: wicemistrzostwo
Polski Śląska Wrocław. Pod-
opieczni trenera Jacka Magiery
w maju zdobyli 63 pkt., tyle samo,
ile mistrz Polski – Jagiellonia Bia-
łystok. Mieli jednak gorszy bilans
bezpośrednich spotkań z ekipą
z Podlasia. Nowy sezon jest słab-
szy. W 18 spotkaniach ligowych
Śląsk wygrał raz, ma 10 pkt. na
koncie i zamyka ligową tabelę.
Pływanie: wrocławianki z me-
dalami na ME w Belgradzie. 15
medali wywalczyli reprezentanci
w pływaniu Polski na mistrzo-
stwach Europy w sportach wod-
nych. Trzy krążki dorzucili też
skoczkowie do wody. Do worka
medalowego swoje łupy wrzu-
ciły także zawodniczki Juvenii
Wrocław – Dominika Sztandera
i Kornelia Fiedkiewicz.
Śląsk znów ma medal w koszy -
kówce. 18-krotny mistrz Polski
podtrzymał medalową serię –
w czerwcu zdobył czwarty z rzę-
du krążek, tym razem brązowy.
Ekipa trenera Miodraga Rajkovi-
cia wygrała zaciekły dwumecz ze
Spójnią Stargard (88:83 na wy-
jeździe i 87:85 w Hali Stulecia).
Paralimpijskie srebro Lucyny
Kornobys ze Startu Wrocław
w pchnięciu kulą (8,33 m). Lep-
sza była tylko rekordzistka świata
– Chinka Zou Lijuan (9,14 m).
Żużel: wicemistrzostwo Polski
dla Betardu Sparty. W kolejnym
finałowym pojedynku ekipa tre-
nera Dariusza Śledzia okazała się
gorsza jedynie od hegemonów
z Orlen Oil Motoru Lublin. Choć
po raz kolejny ze znakomitej
strony w barwach Sparty pokazał
się Artiom Łaguta, jeździec z naj-
lepszą średnią biegopunktową
w całej PGE Ekstralidze.
Lacrosse: Kosynierzy rozstawili
rywali po kątach. I zakończyli
piękną erę. 12 tytułów w ciągu 14
sezonów Polskiej Ligi Lacrosse
zdobyła ekipa z Wrocławia.
Zawodnicy WKS-u rozpoczynają właśnie przygotowania do rundy wiosennej PKO BP Ekstraklasy. Trenować będą na własnych
obiektach i podczas 10-dniowego zgrupowania w hiszpańskim San Pedro del Pinatar. Rozegrają też 5 meczów sparingowych
IBartosz Moch
Ostatni mecz 2024 roku Śląsk
rozegrał z Radomiakiem Radom
14.12. I znalazł się na dole tabe-
li. Dlatego teraz jak najszybciej
chciałby wydostać się stamtąd
i utrzymać w PKO BP Ekstraklasie.
Właśnie rozpoczyna okres przy-
gotowawczy, nad którym będzie
czuwać nowy trener – Słoweniec
Ante Simundza. Na początku dru-
żyna trenować będzie we Wrocła-
wiu – i to najprawdopodobniej
tutaj, 12.01, rozegra pierwszy
mecz sparingowy z drugoligowym
GKS-em Jastrzębie.
Na zagraniczne zgrupowanie
drużyna wyleci z Wrocławia do
Alicante 14.01. W Hiszpanii na
zawodników czekają treningi,
ale i ciekawe mecze sparingo-
we. Śląsk najpierw zagra z wę-
gierskim Ujpest FC, 20-krotnym
mistrzem Węgier, obecnie zaj-
mującym 6. miejsce w tabeli
najwyższej klasy rozgrywkowej
na Węgrzech. Ten mecz zaplano-
wano na 18.01. Następnie, 20.01,
wicemistrzowie Polski zmierzą
się z Olimpija Ljubljana – liderem
słoweńskiej ekstraklasy, 7-krot-
nym mistrzem kraju i aktualnym
uczestnikiem Ligi Konferencji
UEFA. Na zakończenie obozu,
23.01, WKS zagra jeszcze je-
den sparing. 29.01 Śląsk rozegra
ostatnie spotkanie przed startem
rundy wiosennej. Przeciwnikiem
będzie Chrobry Głogów, wystę-
pujący w Betclic 1. lidze. Ostatni
tydzień to czas treningów przy
Oporowskiej 62. Powrót do ligo-
wego grania 3.02 o godz. 19 na
Tarczyński Arenie – w ramach
19. kolejki WKS zagra z Piastem
Gliwice.
Sportowe srebra Wrocławia
Nowy trener Śląska ma plan na wiosnę
OLEKSANDR POLIAKOVSKY, WOJCIECH TARCHALSKI (SUPERSTAR), MAGDA PASIEWICZ
Piłkarze Śląska, żużlowcy Betardu i koszykarze Śląska – to tylko część sukcesów naszych sportowców
AUTOR
Ante Simundza (ur. 1971) na pierwszym treningu WKS Śląska w no-
wym roku; ze Śląskiem Wrocław podpisał umowę do 30.06. 2025
Tydzień w skrócie
To absolutny rekord. Za-
ledwie 30 godzin potrwała
sprzedaż 12 tysięcy pakietów
startowych na 11. PKO Nocny
Wrocław Półmaraton. Bieg
ruszy wieczorem 14 czerwca.
Dla zawodników zaplanowa-
no także atrakcje towarzy-
szące – typowo wizualne na
trasie samego biegu oraz ak-
centy muzyczne. Szczegóły
poznamy bliżej daty startu.
Koszykarki Ślęzy Wrocław
przegrały domowe spotka-
nie z VBW Gdynia 60:73. Nie
pomogła nawet fenomenalna
forma strzelecka Robbi Ryan,
która zdobyła 27 punktów.
Dla rywalek najwięcej oczek
– 20 – rzuciła Stephanie Jo-
nes. W barwach Ślęzy zade-
biutowała Weronika Gajda,
wieloletnia rozgrywająca
mistrzowskiej ekipy z Po-
lkowic, reprezentantka Pol-
ski. Zagrała niewiele ponad
9 minut, zdobyła trzy punk-
ty, zebrała jedną piłkę z ta-
blicy.
Zaskakująca porażka siatka-
rek #VolleyWrocław. Ekipa
z Dolnego Śląska przegra-
ła u siebie z zespołem So-
kół&Hagric Mogilno 1:3 (-18,
– 19, +25, – 16). Była to ich
ósma porażka w czternastym
meczu ligowym.
WYDARZENIA
SPORTOWE
koszykówka
Orlen Basket Liga, 11.01,
17.30, Hala Stulecia
Śląsk Wrocław
– Legia Warszawa
(Polsat Sport 2)
Orlen Basket Liga Kobiet,
11.01, godz. 16,
KGHM Ślęza Arena
1KS Ślęza Wrocław
– KS Basket Bydgoszcz
siatkówka
Tauron Liga, 10.01,
godz. 17.30, HWS RCS
MOYA Radomka Radom
– #VolleyWrocław
(Polsat Sport 1)
Ostatnie 12 miesięcy obfito-
wało w medale wrocławskich
sportowców, wywalczone na
boiskach, owalu, strzelnicach,
rzutniach i pływalniach.
IMichał Sałkowski
Nasz przegląd zeszłorocznych
osiągnięć sportowców jest su-
biektywny i dotyczy 8 dyscyplin.
Medalowe oko Julii Piotrowskiej
ze Śląska Wrocław. Na mistrzo-
stwach Europy na Węgrzech wy-
strzelała dwa wicemistrzostwa
kontynentu i brązowy medal.
W Chorwacji na mistrzostwach
kontynentu – srebro i brąz. Na
zawodach w Baku biła rekord
Polski, z Pucharu Polski w Byd-
goszczy wyszła bogatsza o złoto
i srebro. Zgarnęła jeszcze akade-
mickie wicemistrzostwo świata.
Piłka nożna: wicemistrzostwo
Polski Śląska Wrocław. Pod-
opieczni trenera Jacka Magiery
w maju zdobyli 63 pkt., tyle samo,
ile mistrz Polski – Jagiellonia Bia-
łystok. Mieli jednak gorszy bilans
bezpośrednich spotkań z ekipą
z Podlasia. Nowy sezon jest słab-
szy. W 18 spotkaniach ligowych
Śląsk wygrał raz, ma 10 pkt. na
koncie i zamyka ligową tabelę.
Pływanie: wrocławianki z me-
dalami na ME w Belgradzie. 15
medali wywalczyli reprezentanci
w pływaniu Polski na mistrzo-
stwach Europy w sportach wod-
nych. Trzy krążki dorzucili też
skoczkowie do wody. Do worka
medalowego swoje łupy wrzu-
ciły także zawodniczki Juvenii
Wrocław – Dominika Sztandera
i Kornelia Fiedkiewicz.
Śląsk znów ma medal w koszy -
kówce. 18-krotny mistrz Polski
podtrzymał medalową serię –
w czerwcu zdobył czwarty z rzę-
du krążek, tym razem brązowy.
Ekipa trenera Miodraga Rajkovi-
cia wygrała zaciekły dwumecz ze
Spójnią Stargard (88:83 na wy-
jeździe i 87:85 w Hali Stulecia).
Paralimpijskie srebro Lucyny
Kornobys ze Startu Wrocław
w pchnięciu kulą (8,33 m). Lep-
sza była tylko rekordzistka świata
– Chinka Zou Lijuan (9,14 m).
Żużel: wicemistrzostwo Polski
dla Betardu Sparty. W kolejnym
finałowym pojedynku ekipa tre-
nera Dariusza Śledzia okazała się
gorsza jedynie od hegemonów
z Orlen Oil Motoru Lublin. Choć
po raz kolejny ze znakomitej
strony w barwach Sparty pokazał
się Artiom Łaguta, jeździec z naj-
lepszą średnią biegopunktową
w całej PGE Ekstralidze.
Lacrosse: Kosynierzy rozstawili
rywali po kątach. I zakończyli
piękną erę. 12 tytułów w ciągu 14
sezonów Polskiej Ligi Lacrosse
zdobyła ekipa z Wrocławia.
Zawodnicy WKS-u rozpoczynają właśnie przygotowania do rundy wiosennej PKO BP Ekstraklasy. Trenować będą na własnych
obiektach i podczas 10-dniowego zgrupowania w hiszpańskim San Pedro del Pinatar. Rozegrają też 5 meczów sparingowych
IBartosz Moch
Ostatni mecz 2024 roku Śląsk
rozegrał z Radomiakiem Radom
14.12. I znalazł się na dole tabe-
li. Dlatego teraz jak najszybciej
chciałby wydostać się stamtąd
i utrzymać w PKO BP Ekstraklasie.
Właśnie rozpoczyna okres przy-
gotowawczy, nad którym będzie
czuwać nowy trener – Słoweniec
Ante Simundza. Na początku dru-
żyna trenować będzie we Wrocła-
wiu – i to najprawdopodobniej
tutaj, 12.01, rozegra pierwszy
mecz sparingowy z drugoligowym
GKS-em Jastrzębie.
Na zagraniczne zgrupowanie
drużyna wyleci z Wrocławia do
Alicante 14.01. W Hiszpanii na
zawodników czekają treningi,
ale i ciekawe mecze sparingo-
we. Śląsk najpierw zagra z wę-
gierskim Ujpest FC, 20-krotnym
mistrzem Węgier, obecnie zaj-
mującym 6. miejsce w tabeli
najwyższej klasy rozgrywkowej
na Węgrzech. Ten mecz zaplano-
wano na 18.01. Następnie, 20.01,
wicemistrzowie Polski zmierzą
się z Olimpija Ljubljana – liderem
słoweńskiej ekstraklasy, 7-krot-
nym mistrzem kraju i aktualnym
uczestnikiem Ligi Konferencji
UEFA. Na zakończenie obozu,
23.01, WKS zagra jeszcze je-
den sparing. 29.01 Śląsk rozegra
ostatnie spotkanie przed startem
rundy wiosennej. Przeciwnikiem
będzie Chrobry Głogów, wystę-
pujący w Betclic 1. lidze. Ostatni
tydzień to czas treningów przy
Oporowskiej 62. Powrót do ligo-
wego grania 3.02 o godz. 19 na
Tarczyński Arenie – w ramach
19. kolejki WKS zagra z Piastem
Gliwice.
Sportowe srebra Wrocławia
Nowy trener Śląska ma plan na wiosnę
OLEKSANDR POLIAKOVSKY, WOJCIECH TARCHALSKI (SUPERSTAR), MAGDA PASIEWICZ
Piłkarze Śląska, żużlowcy Betardu i koszykarze Śląska – to tylko część sukcesów naszych sportowców
AUTOR
Ante Simundza (ur. 1971) na pierwszym treningu WKS Śląska w no-
wym roku; ze Śląskiem Wrocław podpisał umowę do 30.06. 2025
Tydzień w skrócie
To absolutny rekord. Za-
ledwie 30 godzin potrwała
sprzedaż 12 tysięcy pakietów
startowych na 11. PKO Nocny
Wrocław Półmaraton. Bieg
ruszy wieczorem 14 czerwca.
Dla zawodników zaplanowa-
no także atrakcje towarzy-
szące – typowo wizualne na
trasie samego biegu oraz ak-
centy muzyczne. Szczegóły
poznamy bliżej daty startu.
Koszykarki Ślęzy Wrocław
przegrały domowe spotka-
nie z VBW Gdynia 60:73. Nie
pomogła nawet fenomenalna
forma strzelecka Robbi Ryan,
która zdobyła 27 punktów.
Dla rywalek najwięcej oczek
– 20 – rzuciła Stephanie Jo-
nes. W barwach Ślęzy zade-
biutowała Weronika Gajda,
wieloletnia rozgrywająca
mistrzowskiej ekipy z Po-
lkowic, reprezentantka Pol-
ski. Zagrała niewiele ponad
9 minut, zdobyła trzy punk-
ty, zebrała jedną piłkę z ta-
blicy.
Zaskakująca porażka siatka-
rek #VolleyWrocław. Ekipa
z Dolnego Śląska przegra-
ła u siebie z zespołem So-
kół&Hagric Mogilno 1:3 (-18,
– 19, +25, – 16). Była to ich
ósma porażka w czternastym
meczu ligowym.
WYDARZENIA
SPORTOWE
koszykówka
Orlen Basket Liga, 11.01,
17.30, Hala Stulecia
Śląsk Wrocław
– Legia Warszawa
(Polsat Sport 2)
Orlen Basket Liga Kobiet,
11.01, godz. 16,
KGHM Ślęza Arena
1KS Ślęza Wrocław
– KS Basket Bydgoszcz
siatkówka
Tauron Liga, 10.01,
godz. 17.30, HWS RCS
MOYA Radomka Radom
– #VolleyWrocław
(Polsat Sport 1)
BEZPżATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZłDU MIEJSKIEGO WROCżAWIA 20 WYDARZENIA
MATERIAŁY ORGANIZATORAMATERIAŁY ORGANIZATORA
Multimedialna wystawa dzieł
Klimta w IASE do lutego
Jeszcze tylko do 23 lutego można
oglądać w hali IASE przy ul. Wy-
stawowej 1 multimedialną wysta-
wę dzieł Gustava Klimta. Monu-
mentalne prace malarza... ożyją,
a towarzyszyć im będzie muzyka
światowej sławy polskiego kompo-
zytora Zbigniewa Preisnera. Zwie-
dzający zobaczą 12 kopii obrazów
artysty w skali 1:1 wykonanych
techniką oleju na płótnie zgodnie
z oryginalnymi metodami. W stre-
fie VR będą mogli podziwiać naj-
bardziej ikoniczne dzieła Klimta
w wirtualnej rzeczywistości (360
stopni). Kulminacyjnym punktem
wystawy jest część immersyjna,
w której około 300 dzieł artysty
wyświetlonych jest na ogromnych
ekranach, podłodze i kolumnach,
gdzie zwiedzający zanurzą się
w spektakularnym widowisku peł-
nym światła, koloru i dźwięku. Bi-
lety w cenie od 45 do 75 zł do na-
bycia na stronie wystawaklimt.pl.
Edyta Bartosiewicz „Sen” –
30 lat 23.02 w NFM
Płyta „Sen” obchodzi 30. urodzi-
ny! Ten drugi solowy projekt Edyty
Bartosiewicz wydany we wrześniu
1994 r., przyniósł przełom w ka-
rierze artystki, która jest autorką
i kompozytorką wszystkich utwo-
rów (z wyjątkiem „Move over”
Janis Joplin). Album zawiera 12
kompozycji, w tym piosenki, ta-
kie jak: „Koziorożec”, „Tatuaż”,
„Urodziny” i tytułowy „Sen”,
które weszły do kanonu polskiej
popkultury. Płyta po latach wciąż
brzmi świeżo. We wrześniu 2024
r., dokładnie 30 lat po premierze,
zremasterowany materiał doczekał
się wydania na winylu, a jesienią
2024 rozpoczęła się jubileuszowa
trasa koncertowa, podczas któ-
rej utwory z płyty wybrzmiewa-
ją w aranżacjach symfonicznych.
Wrocławski koncert odbędzie się
23 lutego w NFM przy pl. Wolno-
ści. Bilety w cenie od 278 zł do na-
bycia w serwisie eventim.pl.
1. Most, który jest częścią
Alei Wielkiej Wyspy.
2. Elektroniczny zamiast
papierowego w MPK.
3. Jeden z kolorów Wrocławia.
4. Część drogi przeznaczona do ruchu
pojazdów.
5. Władysław Wygnaniec, Henryk
I Brodaty albo Henryk IV Prawy.
6. Ma na Jatkach złote jajo.
7. Piotrowska we Wrocławiu.
8. Ulica z Archiwum Państwowym.
9. Chodzą po niej piesi i jeżdżą tramwaje,
dawniej przychodziło się tam naprawiać
buty.
10. Most na stalowych linach.
11. Mała, wąska uliczka biegnąca do pl. Nowy
Targ o niemiejskiej nazwie.
KRZYŻÓWKA NUMERU 211
REDAKCJA
pl. Solny 14, 50-062, Wrocław,
www.wroclaw.pl,
e-mail: [email protected]
Redaktor naczelna
Anna Aleksandrowicz
Redaktor wydania
Anna Aleksandrowicz
DRUK
AGORA
ul. Daniszewska 27
03-230 Warszawa
WYDAWCA
Gmina Wrocław
Napisz do nas!
Numer ratunkowy: 112
Straż Miejska: 986
Centrum Powiadamiania Ratunko-
wego WOPR
(nr ratunkow y nad wodą):
601 100 100
Centrum Zarządzania Kryzysowe-
go:
71 770 22 22
Bezpośrednie zagrożenie
zdrowia i życia
(bezpłatne, czynne całą dobę)
Pogotowie energetyczne: 991
Pogotowie gazowe: 992
Pogotowie ciepłownicze: 993
Pogotowie wodno-kanalizacyjne: 994
Telefony awaryjne
Ważne telefony
Infolinia Urzędu Miejskiego
Wrocławia:
71 777 77 77
(pn.-pt. 8-18)
Zgłoś awarię do ZDiUM:
71 376 00 22 , 19501 (całodobowo)
Centrum Obsługi Klienta MPWiK:
71 34 09 655
(pn.-pt. 8-15,
śr. 8-17)
Biuro Obsługi Pasażera MPK:
71 30 85 030 (pn.-pt. 7-21)
Miejskie Biuro Rzeczy Znalezionych:
71 376 08 96 (pn.-pt. 8-14,
śr. 8.30-16)
Miejski Rzecznik Konsumentów:
71 777 79 02 (pn.-pt. 7.45-15.45)
Ta xi Senior:
794 123 124
Zgłoś dym ze spalania odpadów:
986 (całodobowo) lub 71 310 06 46
(pn.-pt. 7-14)
Zgłoś chore lub ranne dzikie zwie-
rzę:
71 770 22 22 (całodobowo)
Zgłoś bezpańskiego psa lub kota:
986 (24h)
Wsparcie osób z niepełnosprawno-
ściami:
71 777 89 61 (Biuro Wrocław
Bez Barier, pn.-pt. 7.45-15.45)
Telefon Zaufania MOPS:
512 198 939
Punkt Informacyjno-Kontaktowy
Anonimowych Alkoholików:
71 321 21 24, 801 033 242
Telefon informacyjny grup rodzin-
nych Al-Anon:
572 945 199
Bezpłatne konsultacje, szkolenia
i spotkania informacyjne
PLUAENBYRU
Przyjdź
Przejście Dialogu,
ul. Świdnicka 19
Napisz
[email protected]
Zadzwoń
+48 538 579 555
+48 71 772 49 50
Zaobserwuj
@wromigrant
Jesteśmy częścią
Punkt informacji dla migrantów
i uchodźców (WCRS):
71 772 49 50,
538 579 555
(pn.-pt. 9-17)
Przejście Dialogu, ul. Świdnicka 19
(konsultacje osobiste pn.-sb. 12-16)
Następny numer biuletynu wroclaw.pl już od 15.01.2025
Aby wygrać jedną
z trzech nagród,
wystarczy wysłać
hasło z krzy-
żówki SMS-em
pod numer
664 072 606.
Koszt jedne-
go SMS-a wg
taryfy opera-
tora. W treści
należy wpisać numer
biuletynu i po krop-
ce prawidłową od-
powiedź. W tym
numerze będzie
to 211.HASŁO
(słowo HASŁO
należy zastąpić
rozwiązaniem
krzyżówki).
Na odpowiedzi
czekamy do 15.01 do godz. 20.
Trzech zwycięzców wyłonimy
zgodnie z regulaminem spośród
autorów prawidłowych odpowie-
dzi do 22.01. Skontaktujemy się
z nimi w ciągu trzech dni robo-
czych z nr. tel. 71 776 71 00.
UWAGA! Według regulaminu
nagrodę można wygrać raz na
12 miesięcy. W tym wydaniu do
zdobycia: bluza z herbem Wro-
cławia, workoplecak i kubek.
Zwycięzcami w numerze 209
(hasło: Wigilijny stół) zostały
panie: Magdalena (bluza), Dag-
mara (workoplecak) i Anna (ku-
bek). Gratulujemy!
›Regulamin i RODO
www.wroclaw.pl/
biuletyn/#konkurs
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
8.
8.
9.
10.
8.
8.
11.
MATERIAŁY ORGANIZATORAMATERIAŁY ORGANIZATORA
Multimedialna wystawa dzieł
Klimta w IASE do lutego
Jeszcze tylko do 23 lutego można
oglądać w hali IASE przy ul. Wy-
stawowej 1 multimedialną wysta-
wę dzieł Gustava Klimta. Monu-
mentalne prace malarza... ożyją,
a towarzyszyć im będzie muzyka
światowej sławy polskiego kompo-
zytora Zbigniewa Preisnera. Zwie-
dzający zobaczą 12 kopii obrazów
artysty w skali 1:1 wykonanych
techniką oleju na płótnie zgodnie
z oryginalnymi metodami. W stre-
fie VR będą mogli podziwiać naj-
bardziej ikoniczne dzieła Klimta
w wirtualnej rzeczywistości (360
stopni). Kulminacyjnym punktem
wystawy jest część immersyjna,
w której około 300 dzieł artysty
wyświetlonych jest na ogromnych
ekranach, podłodze i kolumnach,
gdzie zwiedzający zanurzą się
w spektakularnym widowisku peł-
nym światła, koloru i dźwięku. Bi-
lety w cenie od 45 do 75 zł do na-
bycia na stronie wystawaklimt.pl.
Edyta Bartosiewicz „Sen” –
30 lat 23.02 w NFM
Płyta „Sen” obchodzi 30. urodzi-
ny! Ten drugi solowy projekt Edyty
Bartosiewicz wydany we wrześniu
1994 r., przyniósł przełom w ka-
rierze artystki, która jest autorką
i kompozytorką wszystkich utwo-
rów (z wyjątkiem „Move over”
Janis Joplin). Album zawiera 12
kompozycji, w tym piosenki, ta-
kie jak: „Koziorożec”, „Tatuaż”,
„Urodziny” i tytułowy „Sen”,
które weszły do kanonu polskiej
popkultury. Płyta po latach wciąż
brzmi świeżo. We wrześniu 2024
r., dokładnie 30 lat po premierze,
zremasterowany materiał doczekał
się wydania na winylu, a jesienią
2024 rozpoczęła się jubileuszowa
trasa koncertowa, podczas któ-
rej utwory z płyty wybrzmiewa-
ją w aranżacjach symfonicznych.
Wrocławski koncert odbędzie się
23 lutego w NFM przy pl. Wolno-
ści. Bilety w cenie od 278 zł do na-
bycia w serwisie eventim.pl.
1. Most, który jest częścią
Alei Wielkiej Wyspy.
2. Elektroniczny zamiast
papierowego w MPK.
3. Jeden z kolorów Wrocławia.
4. Część drogi przeznaczona do ruchu
pojazdów.
5. Władysław Wygnaniec, Henryk
I Brodaty albo Henryk IV Prawy.
6. Ma na Jatkach złote jajo.
7. Piotrowska we Wrocławiu.
8. Ulica z Archiwum Państwowym.
9. Chodzą po niej piesi i jeżdżą tramwaje,
dawniej przychodziło się tam naprawiać
buty.
10. Most na stalowych linach.
11. Mała, wąska uliczka biegnąca do pl. Nowy
Targ o niemiejskiej nazwie.
KRZYŻÓWKA NUMERU 211
REDAKCJA
pl. Solny 14, 50-062, Wrocław,
www.wroclaw.pl,
e-mail: [email protected]
Redaktor naczelna
Anna Aleksandrowicz
Redaktor wydania
Anna Aleksandrowicz
DRUK
AGORA
ul. Daniszewska 27
03-230 Warszawa
WYDAWCA
Gmina Wrocław
Napisz do nas!
Numer ratunkowy: 112
Straż Miejska: 986
Centrum Powiadamiania Ratunko-
wego WOPR
(nr ratunkow y nad wodą):
601 100 100
Centrum Zarządzania Kryzysowe-
go:
71 770 22 22
Bezpośrednie zagrożenie
zdrowia i życia
(bezpłatne, czynne całą dobę)
Pogotowie energetyczne: 991
Pogotowie gazowe: 992
Pogotowie ciepłownicze: 993
Pogotowie wodno-kanalizacyjne: 994
Telefony awaryjne
Ważne telefony
Infolinia Urzędu Miejskiego
Wrocławia:
71 777 77 77
(pn.-pt. 8-18)
Zgłoś awarię do ZDiUM:
71 376 00 22 , 19501 (całodobowo)
Centrum Obsługi Klienta MPWiK:
71 34 09 655
(pn.-pt. 8-15,
śr. 8-17)
Biuro Obsługi Pasażera MPK:
71 30 85 030 (pn.-pt. 7-21)
Miejskie Biuro Rzeczy Znalezionych:
71 376 08 96 (pn.-pt. 8-14,
śr. 8.30-16)
Miejski Rzecznik Konsumentów:
71 777 79 02 (pn.-pt. 7.45-15.45)
Ta xi Senior:
794 123 124
Zgłoś dym ze spalania odpadów:
986 (całodobowo) lub 71 310 06 46
(pn.-pt. 7-14)
Zgłoś chore lub ranne dzikie zwie-
rzę:
71 770 22 22 (całodobowo)
Zgłoś bezpańskiego psa lub kota:
986 (24h)
Wsparcie osób z niepełnosprawno-
ściami:
71 777 89 61 (Biuro Wrocław
Bez Barier, pn.-pt. 7.45-15.45)
Telefon Zaufania MOPS:
512 198 939
Punkt Informacyjno-Kontaktowy
Anonimowych Alkoholików:
71 321 21 24, 801 033 242
Telefon informacyjny grup rodzin-
nych Al-Anon:
572 945 199
Bezpłatne konsultacje, szkolenia
i spotkania informacyjne
PLUAENBYRU
Przyjdź
Przejście Dialogu,
ul. Świdnicka 19
Napisz
[email protected]
Zadzwoń
+48 538 579 555
+48 71 772 49 50
Zaobserwuj
@wromigrant
Jesteśmy częścią
Punkt informacji dla migrantów
i uchodźców (WCRS):
71 772 49 50,
538 579 555
(pn.-pt. 9-17)
Przejście Dialogu, ul. Świdnicka 19
(konsultacje osobiste pn.-sb. 12-16)
Następny numer biuletynu wroclaw.pl już od 15.01.2025
Aby wygrać jedną
z trzech nagród,
wystarczy wysłać
hasło z krzy-
żówki SMS-em
pod numer
664 072 606.
Koszt jedne-
go SMS-a wg
taryfy opera-
tora. W treści
należy wpisać numer
biuletynu i po krop-
ce prawidłową od-
powiedź. W tym
numerze będzie
to 211.HASŁO
(słowo HASŁO
należy zastąpić
rozwiązaniem
krzyżówki).
Na odpowiedzi
czekamy do 15.01 do godz. 20.
Trzech zwycięzców wyłonimy
zgodnie z regulaminem spośród
autorów prawidłowych odpowie-
dzi do 22.01. Skontaktujemy się
z nimi w ciągu trzech dni robo-
czych z nr. tel. 71 776 71 00.
UWAGA! Według regulaminu
nagrodę można wygrać raz na
12 miesięcy. W tym wydaniu do
zdobycia: bluza z herbem Wro-
cławia, workoplecak i kubek.
Zwycięzcami w numerze 209
(hasło: Wigilijny stół) zostały
panie: Magdalena (bluza), Dag-
mara (workoplecak) i Anna (ku-
bek). Gratulujemy!
›Regulamin i RODO
www.wroclaw.pl/
biuletyn/#konkurs
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
8.
8.
9.
10.
8.
8.
11.
Categories
GeneralDownload
Download Slideshow Get the original presentation fileQuick Actions
Statistics
- Views 1,620
- Slides 19
- Age 347 days
Related Slideshows
22
Pray For The Peace Of Jerusalem and You Will Prosper
RodolfoMoralesMarcuc
45 views
26
Don_t_Waste_Your_Life_God.....powerpoint
chalobrido8
47 views
31
VILLASUR_FACTORS_TO_CONSIDER_IN_PLATING_SALAD_10-13.pdf
JaiJai148317
42 views
14
Fertility awareness methods for women in the society
Isaiah47
40 views
35
Chapter 5 Arithmetic Functions Computer Organisation and Architecture
RitikSharma297999
38 views
5
syakira bhasa inggris (1) (1).pptx.......
ourcommunity56
41 views