Siêu âm: Rách chóp xoay Quy trình: trục dài/trục ngắn của gân trên gai, dưới gai, dưới vai; nghiệm pháp động đánh giá sự chèn ép. Dấu hiệu: mất liên tục của gân, bờ xương không đều, tụ dịch bao hoạt dịch dưới mỏm cùng vai – dưới cơ delta. Hiệu quả: Siêu âm cho thấy độ chính xác cao, thường tương đương với MRI đối với rách toàn bề dày. Có thể sử dụng siêu âm để sàng lọc bệnh nhân và hướng dẫn tiêm bao hoạt dịch.
Viêm lồi cầu ngoài (Bệnh lý gân) Đầu dò: đặt tại nguyên ủy gân duỗi chung. Dấu hiệu: giảm âm, gân dày lên, rách một phần; tăng sinh mạch trên Doppler năng lượng. Thủ thuật: Tiêm/chọc kim dưới hướng dẫn siêu âm giúp cải thiện độ chính xác của vị trí. Đối chiếu với triệu chứng đau khi nắm tay và duỗi cổ tay có đối kháng.
Siêu âm: Gân Achilles Kỹ thuật: trục dài/trục ngắn; so sánh hai bên; đối chiếu với nghiệm pháp Thompson động. Dấu hiệu: gân dày lên hình thoi, mất cấu trúc sợi; đứt gân cho thấy sự mất liên tục với khoảng trống âm/sự co rút. Tại sao siêu âm là lựa chọn đầu: độ nhạy/đặc hiệu cao Gân Achilles: Ghi nhận tràn dịch lớp mỡ Kager. Dây chằng cổ chân: Kết hợp với X-quang chịu lực nếu nghi ngờ mất vững.
Siêu âm: Viêm bao gân De Quervain / Ngón tay cò súng De Quervain Dấu hiệu: mạc giữ gân duỗi dày, dịch trong bao gân; tín hiệu Doppler; tiếng lách cách khi vận động. Can thiệp: Tiêm dưới hướng dẫn siêu âm cải thiện độ chính xác của vị trí. Ngón tay cò súng Dấu hiệu: ròng rọc A1 dày lên, gân cong về phía lòng tay kèm theo hiện tượng cò súng khi vận động. Can thiệp: Tiêm dưới hướng dẫn siêu âm cải thiện độ chính xác của vị trí. Cân nhắc biến thể vách ngăn một phần giữa gân cơ dạng dài (APL)/duỗi ngắn (EPB) ngón cái trong khoang duỗi số 1.
Siêu âm: Tràn dịch khớp gối & Nang Baker Tràn dịch khớp gối Dịch trống âm/phức hợp trong ngách trên xương bánh chè → hướng dẫn chọc hút/tiêm. Nang Baker Khối trống âm/phức hợp giữa cơ bán màng & đầu trong cơ bụng chân, thường thông với khớp; siêu âm có độ nhạy cao so với MRI. Tìm kiếm các rối loạn nội khớp đi kèm; độ phức tạp của nang có thể gợi ý vỡ nang/viêm hoạt mạc.
Đối chiếu phương pháp & Thuật toán nhanh Xương & sự thẳng hàng / gãy xương? → X-quang trước tiên → CT/MRI nếu chưa có câu trả lời. Gân/dây chằng/bao hoạt dịch hoặc đau khi vận động? → Siêu âm trước tiên (thường tương đương với MRI cho chóp xoay; xuất sắc cho ATFL/Achilles/De Quervain). Triệu chứng dai dẳng với X-quang âm tính? → MRI (ví dụ: gãy cổ xương đùi ẩn). Hướng dẫn điều trị? → Siêu âm. Lựa chọn dựa trên câu hỏi lâm sàng chính; chỉ chỉ định nâng cao để giải đáp những nghi vấn còn lại.
Ca lâm sàng mini 1: X-quang bỏ sót → Siêu âm hữu ích (Đứt gân Achilles) Tình huống: Vận động viên chạy nước rút 42 tuổi, cảm thấy một tiếng “bốp”; X-quang bình thường. Siêu âm: mất liên tục với khoảng trống âm; các đầu gân co rút → đứt hoàn toàn. Tác động: bất động ngay lập tức ở tư thế gập lòng bàn chân; chuyển khám chuyên khoa chấn thương chỉnh hình khẩn cấp; tránh trì hoãn. X-quang không dùng để đánh giá gân; siêu âm chính xác và cho kết quả ngay lập tức.
Thông điệp chính 1 Lựa chọn phương pháp phù hợp X-quang cho xương/sự thẳng hàng; Siêu âm cho gân/dây chằng/bao hoạt dịch & thủ thuật. 2 Duy trì lộ trình chỉ định nâng cao Theo ACR khi phương pháp đầu tay không trả lời được câu hỏi. 3 Sử dụng siêu âm động tại giường Để thay đổi quyết định (chóp xoay, gân Achilles, ATFL, De Quervain).