ĐÁNH GIÁ NGƯỜI BỆNH HÔN MÊ DỰA VÀO THANG ĐIỂM GLASSGOW

Thang điểm Glasgow (GCS) được sử dụng để đánh giá mức độ hôn mê của người bệnh thông qua 3 tiêu chí: mở mắt (E), đáp ứng lời nói (V), và vận động (M). Tổng điểm từ 3–15, trong đó điểm càng thấp thể hiện tình trạng hôn mê càng nặng, giúp nhân viên y tế xác định mức độ tổn thương thần kinh và theo dõi diễn biến lâm sàng.

1. BÀI 24: ĐÁNH GIÁ NGƯỜI BỆNH HÔN MÊ DỰA TRÊN THANG ĐIỂM GLASGLOW

2. 1. Giải thích được các bước đánh giá người bệnh dựa vào thang điểm Glasglow 2. Thực hiện được các kỹ năng đánh giá người bệnh dựa vào thang điểm Glasglow MỤC TIÊU

3. 1.GIỚI THIỆU VỀ THANG ĐIỂM GLASGLOW 1.1 Thang điểm Glasglow 1.2 Áp dụng thang điểm Glasglow trong khám người bệnh hôn mê / rối loạn ý thức 2. QUY TRÌNH THỰC HÀNH KHÁM ĐÁNH GIÁ NGƯỜI BỆNH HÔN MÊ THEO THANG ĐIỂM GLASGLOW NỘI DUNG

4. Thang điểm đánh giá người bệnh hôn mê Glasglow (Glasgow Coma Scale, viết tắt là GCS) là công cụ đánh giá tình trạng ý thức của người bệnh một cách lượng hóa . Ban đầu , thang điểm này được thiết lập để lượng giá độ hôn mê của nạn nhân bị chấn thương đầu , hiện nay thang điểm Glasgow còn được sử dụng đánh giá người bệnh trong những trường hợp bệnh lý khác . Thang điểm này khá khách quan , đáng tin cậy , có giá trị tiên lượng và rất thuận tiện trong việc theo dõi diễn tiến của người bệnh . 1. GIỚI THIỆU VỀ THANG ĐIỂM GLASGLOW

5. Đáp ứng Mức độ Điểm Mắt Mở mắt tự nhiên Mở mắt khi ra lênh Mở mắt khi gây đau Không mở mặt 4 3 2 1 Lời nói Nói trả lời đúng Trả lời hạn chế Trả lời lộn xộn Không rõ nói gì Không 5 4 3 2 1 6 Vận động Đáp ứng đúng khi ra lệnh Đáp ứng đúng khi gây đau Co chi lại, cử động không tự chủ Co cứng mất vỏ Duỗi cứng mất vỏ não Nằm yên không đáp ứng 6 5 4 3 2 1 Thang điểm có 3 yếu tố , gồm các đáp ứng bằng mắt , lời nói và vận động . 1.1 Thang điểm Glasglow

6. Tổng điểm của 3 loại đáp ứng Đánh giá 15 điểm Bình thường 9 - 14 điểm Rối loạn ý thức nhẹ 6 - 8 điểm Rối loạn ý thức nặng 4 - 5 điểm Hôn mê sâu 3 điểm Hôn mê rất sâu , đe doạ không hồi phục Sau khi cho điểm chi tiết của mỗi đáp ứng, cộng tổng số điểm của ba loại đáp ứng được theo dõi, kết quả được đánh giá như sau: Tổng điểm càng thấp, tiên lượng càng nặng.

7. - Nếu bệnh nhân hôn mê được đặt ống nội khí quản và thở máy , không đánh giá được lời nói , điểm hôn mê Glasgow chỉ được tính toán dựa trên hai tiêu chí là mở mắt và đáp ứng vận động . Như vậy , với bệnh nhân hôn mê có đặt ống nội khí quản thì điểm hôn mê Glasgow cao nhất là 10 (T) và thấp nhất là 2 (T) ( một số tài liệu chấm điểm thấp nhất là 3(T) - Hậu tố “T” có thể được thêm vào sau điểm Glasgow để cho biết bệnh nhân được đặt ống nội khí quản . Hậu tố “T” - là ký tự viết tắt của từ tiếng Anh là Tube ( ống ).

8. Nếu bệnh nhân hôn mê có cả hai mắt tổn thương không thể mở được thì điểm hôn mê Glasgow chỉ được đánh giá dựa trên hai tiêu chí là đáp ứng lời nói và đáp ứng vận động . Như vậy , với bệnh nhân hôn mê có cả hai mắt tổn thương không thể mở được thì điểm Glasgow cao nhất là 11(C) và thấp nhất là 2(C) ( một số tài liệu chấm điểm thấp nhất là 3(C) - Hậu tố “C” có thể được thêm vào sau điểm Glasgow để cho biết bệnh nhân có cả hai mắt tổn thương không thể mở được ; Hậu tố “C” là ký tự viết tắt của từ tiếng Anh là Closed ( nhắm mắt ).

9. Thang điểm Glasgow được thiết lập lúc đầu dùng để lượng giá độ hôn mê của nạn nhân bị chấn thương đầu , sau đó thang điểm Glasgow được sử dụng để đánh giá trong những trường hợp người bệnh có tình trạng rối loạn ý thức . Thực hiện đánh giá người bệnh rối loạn ý thức / hôn mê cũng phải tuân thủ theo các bước khám bệnh . Đánh giá ý thức của người bệnh là một phần trong việc thăm khám và nhận định người bệnh của Điều dưỡng . Đánh giá ý thức của người bệnh giúp cho nhận định mức độ hôn mê tại thời điểm đánh giá . Kết quả đánh giá ý thức theo thời gian sẽ giúp đánh giá sự tiến triển tốt hay không tốt của người bệnh hôn mê . 1.2; Áp dụng thang điểm Glasglow trong khám người bệnh hôn mê / rối loạn ý thức

10. 2. QUY TRÌNH THỰC HÀNH KHÁM ĐÁNH GIÁ NGƯỜI BỆNH HÔN MÊ THEO THANG ĐIỂM GLASGOW

11. Đánh giá người bệnh hôn mê theo thang điểm Glasgow là một phương pháp đánh giá tình trạng ý thức người bệnh . Giúp cho điều dưỡng , bác sĩ nhận biết mức độ hôn mê của người bệnh tại thời điểm đánh giá . Mức độ hôn mê sẽ diễn biến tốt hơn hoặc xấu đi tuỳ theo tiến triển của người bệnh . Khi thực hiện khám và đánh giá mức độ hôn mê dựa theo thang điểm Glasgow sẽ tiến hành đồng thời với các nội dung thăm khám khác trên người bệnh , từ đó điều dưỡng mới có cơ sở đưa ra nhận định và các chẩn đoán chăm sóc phù hợp . KẾT LUẬN

12. 1.Tình huống thực hành Tình huống 1: Bệnh nhân Nguyễn Văn T, 65 tuổi , có tiền sử tăng huyết áp đã 10 năm . Vào khoa cấp cứu được chẩn đoán : Tai biến mạch máu não . Tình trạng người bệnh : da, niêm mạc bình thường ; Mạch 65 lần / phút , HAĐM 160/95 mmHg, nhịp thở 18 lần / phút ; gọi hỏi biết nhưng trả lời lộn xộn , khi kích thích đau người bệnh mở mắt và co chi lại . Câu hỏi 1.Đánh giá tình trạng người bệnh T theo thang điểm Glasgow, ghi kết quả điểm Glasgow của người bệnh . 2.Nhận định tình trạng ý thức người bệnh dựa vào kết quả điểm Glasgow. LƯỢNG GIÁ CUỐI BÀI

13. Câu 1.1: Glasgow - 9 đ Câu 1.2: Rối loạn ý thức nhẹ ĐÁP ÁN

14. Bệnh nhân Hoàng Văn Nam, 45 tuổi , bị tai nạn giao thông được đưa vào phòng khám cấp cứu bệnh viện C. Tình trạng lúc vào viện : da, niêm mạc bình thường ; Mạch 78 lần / phút , HAĐM 120/75 mmHg, nhịp thở 17 lần / phút ; người bệnh nằm im , gọi hỏi trả lời không rõ , co chi lại khi kích thích đau ; vùng trán và 2 mắt người bệnh sưng nề , bầm tím . 1. Khi khám và đánh giá người bệnh theo thang điểm Glasgow, bạn thực hiện cách nào ( chọn đáp án đúng nhất ). A. Khi hỏi bệnh , hỏi trực tiếp người bệnh B. Khi hỏi bệnh , hỏi người nhà đi cùng C. Khi hỏi bệnh , hỏi cả hai đối tượng , D. Không hỏi , vì thấy người bệnh nằm im . 2.Đánh giá tình trạng người bệnh Nam theo thang điểm Glasgow, ghi kết quảđiểm Glasgow của người bệnh . 3.Nhận định tình trạng ý thức người bệnh dựa vào kết quả điểm Glasgow. Tình huống 2 Câu hỏi

15. Câu 2.1: A Câu 2.2: Glasgow 7 (C) Câu 2.3: Rối loạn ý thức nhẹ ĐÁP ÁN

16. Người hướng dẫn chọn một số người bệnh tại khoa lâm sàng trong tình trạng hôn mê ( các mức độ khác nhau ), yêu cầu học viên / nhóm học viên khám , đánh giá người bệnh theo thang điểm Glasgow, sau đó nhóm thảo luận và cho ý kiến phản hồi / nhận xét . 2. Tình huống /ca bệnh lâm sàng

17. 2. Tình huống /ca bệnh lâm sàng Bảng kiểm đánh giá năng lực thực hành đánh giá người bệnh hôn mê dựa vào thang điểm Glasgow

18. Thank you for your attention