[Nhóm 2 - TTHCM] Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc.pdf

tamminh83 40 views 50 slides Nov 28, 2024
Slide 1
Slide 1 of 50
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12
Slide 13
13
Slide 14
14
Slide 15
15
Slide 16
16
Slide 17
17
Slide 18
18
Slide 19
19
Slide 20
20
Slide 21
21
Slide 22
22
Slide 23
23
Slide 24
24
Slide 25
25
Slide 26
26
Slide 27
27
Slide 28
28
Slide 29
29
Slide 30
30
Slide 31
31
Slide 32
32
Slide 33
33
Slide 34
34
Slide 35
35
Slide 36
36
Slide 37
37
Slide 38
38
Slide 39
39
Slide 40
40
Slide 41
41
Slide 42
42
Slide 43
43
Slide 44
44
Slide 45
45
Slide 46
46
Slide 47
47
Slide 48
48
Slide 49
49
Slide 50
50

About This Presentation

x


Slide Content

HỌCVIỆNNGOẠIGIAO
KHOATRUYỀNTHÔNGVÀVĂNHÓAĐỐINGOẠI
---------------***---------------
TIỂULUẬNGIỮAKỲ
MÔN:TƯTƯỞNGHỒCHÍMINH
Đềbài:NộidungcơbảncủatưtưởngHồChíMinhvềvấnđềdântộc.Giátrịýnghĩa.
ĐảngtađãvậndụngtưtưởngHồChíMinhvềvấnđềnàytrongđấutranhbảovệđộc
lậpdântộc,chủquyềnTổquốchiệnnaynhưthếnào?
---------------
Giảngviênhướngdẫn:PGS.TS.TrầnThịHạnh
Sinhviênthựchiện:Nhóm2
Lớphọcphần:TTHCM-TTQT49.5_LT
HàNội,Tháng04/2024

DANHSÁCHTHÀNHVIÊN
STT Họvàtên Mãsinhviên
1 VươngMinhNgân TTQT49B11788
2 NgôMinhTâm TTQT49B11857
3 DươngKhánhLinh TTQT49B11723
4 ĐinhTháiQuỳnh TTQT49B11852
5 VũThịHồngNgọc TTQT49B11800
6 LôThanhNguyện TTQT49B11804
7 NguyễnThảoMinh TTQT49C11765
8 NguyễnThuPhương TTQT49C11829
9 NguyễnThanhHường TTQT49C11657
10 NguyễnThịThúyNgọc TTQT49C11796
11 NguyễnThịBíchNgọc TTQT49C11795
12 NguyễnQuỳnhChi TTQT49C11571
13 BùiThanhLong TTQT49C11745
14 VươngKiềuLinh TTQT49C11719
15 NghiêmThịPhươngThảo TTQT49B11876
16 NguyễnTấnAn TTQT49C11506
17 BùiPhươngThảo TTQT49C11866

MỤCLỤC
I.CƠSỞHÌNHTHÀNHTƯTƯỞNGHỒCHÍMINHVỀDÂNTỘCVÀCÁCHMẠNG
GIẢIPHÓNGDÂNTỘCTHUỘCĐỊA.....................................................................................4
1.1.Cơsởtưtưởng,lýluận.......................................................................................................4
VấnđềdântộctheoquanđiểmchủnghĩaMácLênin(LuậncươngLênin).............................9
1.2.Cơsởthựctiễn..................................................................................................................13
1.3VaitròchủquancủaHồChíMinh....................................................................................17
II.NỘIDUNGTƯTƯỞNGHỒCHÍMINHVỀVẤNĐỀDÂNTỘC................................20
2.1.Độclập,tựdolàquyềnthiêngliêng,bấtkhảxâmphạmcủatấtcảcácdântộc.........20
2.2.Chủnghĩadântộclàmộtđộnglựclớnởcácnướcđangđấutranhgiànhđộclập.....24
2.3.Kếthợpnhuầnnhuyễndântộcvớigiaicấp,độclậpdântộcvàchủnghĩaxãhội,chủ
nghĩayêunướcvớichủnghĩaquốctế...............................................................................25
III.TƯTƯỞNGHỒCHÍMINHVỀCÁCHMẠNGGIẢIPHÓNGDÂNTỘC................32
3.1.Cáchmạnggiảiphóngdântộcmuốnthắnglợiphảiđitheoconđườngcáchmạngvôsản.
32
3.2.CáchmạnggiảiphóngdântộctrongthờiđạimớiphảidoĐảngCộngsảnlãnhđạo......34
3.3.Lựclượngcủacáchmạnggiảiphóngdântộcbaogồmtoàndântộc...............................35
3.4.Cáchmạnggiảiphóngdântộccầnđượctiếnhànhchủđộng,sángtạovàcókhảnăng
giànhthắnglợitrướccáchmạngvôsảnởchínhquốc............................................................36
3.5.Cáchmạnggiảiphóngdântộcphảiđượctiếnhànhbằngconđườngcáchmạngbạolực...
38
IV.GIÁTRỊÝNGHĨACỦATƯTƯỞNGHỒCHÍMINH..................................................40
V.VẬNDỤNGTƯTƯỞNGHỒCHÍMINHVỀVẤNĐỀDÂNTỘCTRONGĐẤU
TRANHBẢOVỆDÂNTỘC,CHỦQUYỀNTỔQUỐCHIỆNNAY..................................42

I.CƠSỞHÌNHTHÀNHTƯTƯỞNGHỒCHÍMINHVỀDÂNTỘCVÀCÁCH
MẠNGGIẢIPHÓNGDÂNTỘCTHUỘCĐỊA
1.1.Cơsởtưtưởng,lýluận
1.1.1.TruyềnthốngvănhóacủadântộcViệtNam
LịchsửdựngnướcvàgiữnướccủadântộcViệtNamgắnliềncùnghàngnghìnnăm
đấutranhkhôngngừngchốngchọivớithiêntai,chiếntranhxâmlượccủacácthếlực
ngoạibang.Chínhtrongcuộcchiếntranhtrườngkỳđóđãsớmhìnhthànhnhữngtruyền
thốngvănhóatốtđẹp,làcơsởchoviệcHồChíMinhhìnhthànhtưtưởngvềdântộcsau
nàynhư:truyềnthốngyêunước,thươngdân,truyềnthốngnhânnghĩa,đoànkết,...
Thứnhất,chủnghĩayêunướcViệtNam,cốtlõilàýchíđộclậpvàkhátvọngtựdo.Tư
tưởngyêunướctừthờiHùngVươngđãnảynở,nhưngphảiđếnkhiđấtnướcgiànhđược
độclậpthìtruyềnthốngyêunướcmớipháttriểnrựcrỡgắnvớinhữngtêntuổitiêubiểu
như:NgôQuyềnvớichiếnthắngBạchĐằng(938),LýThườngKiệtvớibàithơ“Nam
quốcsơnhà”nhằmkhẳngđịnhchủquyền,độclậpdântộc,đếnnhữngchiếnthắngcủa
TrầnHưngĐạo,NguyễnTrãi….Truyềnthốngyêunướckhôngchỉlàmộttìnhcảm,một
phẩmchấttinhthầnmàđãpháttriểnthànhchủnghĩayêunước.Đólàđạolý,niềmtựhào
vàlàđộnglựclớngiúpdântộcvượtquanhữngkhókhăn,thửtháchvàđánhthắngnhững
kẻthùxâmlược.
Nộidungcủachủnghĩayêunướcquacácgiaiđoạnđượcpháttriểnlêntừngbước,phù
hợpvớinhucầutiềnhóacủadântộcvàthờiđại.GiaiđoạnnghìnnămBắcthuộc,nộidung
củachủnghĩayêunướclàđấutranhbảovệvănhóadântộc,bảotồndântộc,yêuquê
hương,xứsở,xómlàng,thìtừthếkỷXđếnthếkỉXIX,nộidungcơbảnlàcoiđộclậpdân
tộclàthiêngliêng,bấtkhảxâmphạm.
Tổngkếtvềchủnghĩayêunước,mộttrongnhữngnộidungcốtlõicủatruyềnthống
vănhóacủatổtiênViệtNam,trongđóbiểuhiệncaonhấtlàýchíđộclậpvàkhátvọngtự
do,ýthứcvềchủquyềnquốcgia,niềmtựtôndântộc,...Năm1922,HồChíMinhđãviết:
“Giởsửđấtnướcramàxem,...tổtiênđãtreobaotấmgươngđạođứcvàdũngcảm,chí
khívàtựtôn.LýBôn(544),vớimộtnhúmnghĩasĩ,đãnổidậyvàbẻgãyáchđôhộcủa
Hántộc.NgôQuyền(938)đãphátanđạoquânnướcngoàikéovàođánhchiếmđấtđaiTổ
quốcta.
DântasốnghạnhphúcvàthịnhvượngdướitriềunhàĐinh.Năm980,LêĐạiHànhđã
dũngcảmkhôngchịukhuấtphụctrướcyêusáchcủalánggiềnghùngmạnhhơnmìnhgấp
bội,ôngđãđánhthắngđịch,giếtchếttướngđịch…

QuânMôngCổđiđếnđâuphásạchđếnđấy,đãbịnhàTrầnvẻvangcủachúngtađánh
bại(1225).LêLợiđãhùngdũngđứngralãnhđạocuộccáchmạngnướcNam,đậptanchế
độtànbạovàhạchsáchmànhữngkẻtựxưnglàbảohộbắttachịu…”
1
ÝchíđộclậpvàkhátvọngtựdođãkhiếnmỗilầnTổQuốcbịxâmlăngthìtoàndân
luônđặtlợiíchđấtnướclêntrênhết,trướchết,sẵnsànggạtbỏmọilợiíchriêng,đoànkết
dântộc,bấtchấpmọigiannan,thửthách,kểcảhysinhtínhmạng,củacảivìđộclậpcủa
dântộc.
ChínhsứcmạnhtruyềnthốngấyđãthúcgiụcNgườirađitìmđườngcứunước,cứu
dân.Đócũnglàđộnglựcchiphốimọisuynghĩ,hànhđộngcủaNgườitrongsuốtcảcuộc
đờihoạtđộngcáchmạng.Ngườinói:“Lúcđầu,chínhlàchủnghĩayêunước,chứchưa
phảichủnghĩacộngsảnđãđưatôitintheoLênin,tintheoQuốctếthứba”.
Thứhai,tưtưởngtrọngdân,thândân,lấydânlàmgốc.
Cácbậcminhquântronglịchsửdântộcđãsớmnhậnthứcđượcvaitròcủadân,đề
caotưtưởngtrọngdân,nướclấydânlàmgốclàmạchnguồnlàmnênthắnglợicủamọi
chủtrương,đườnglối.Cáctriềuđạiphongkiếnởthờikỳđanglênvàhưngthịnhđềucó
quanđiểmvềdânvàmốiquanhệvớidânđúngđắn.LýCôngUẩntrongChiếudờiđôcó
viết:“Trênkínhmệnhtrời,dướitheolòngdân,nếucóchỗtiệnthìdờiđổi…lậpkếhoạch
lâudài,đểtrênchonghiệptolớnđượcthịnhvượng,dướichonhândânđượcgiàucủa”
2
.
Trọngdân,thândân,khoanthưsứcdânlàđểcóđượcsứcmạnhnhândântrongđấutranh
chốnggiặcngoạixâm.BamươinămTKXIII,quândânnhàTrầnđãbalầnđánhthắng
quânxâmlượcMông-Nguyênchínhlànhờđườnglốiđúngđắnnày:“Khoanthưsứcdân
đểlàmkếsâugốcbềnrễ,đólàthượngsáchgiữnước”
3
.NguyễnTrãicũngđãtổngkết
nguyênnhânthắnglợitrongđấutranhchốngquânMinhlànhờgắnbóvớinhândân,có
đượcsứcmạnhcủanhândânbởi“Dânlàngườichởthuyền,dâncũnglàngườilật
thuyền”
4
.
Cóthểnói,tưtưởng“trọngdân”,“thândân”,“nướclấydânlàmgốc”đãtrởthànhtriết
lýtrườngtồncủadântộc,lànhữngcơsởquantrọnggópphầnhìnhthànhtưtưởngHồChí
Minhvềchiếntranhnhândân,cáchmạnglàsựnghiệpcủatoàndân.
Thứba,truyềnthốngđoànkết,gắnbócộngđồngcủadântộcViệtNam.
Tưtưởngđoànkết,gắnbócộngđồngdântộccàngđượcthểhiệnrõtrongcuộcđấu
tranhchốnggiặcngoạixâmcủanhândânta.NhàTrầnởthếkỷXIIIđãbalầnđánhthắng
4
NguyễnTrãi,BìnhngôĐạicáo,1428
3
NguyễnTrãi,BìnhngôĐạicáo,1428
2
NgôSĩLiênvàcácsửthầntriềuLê,ĐạiViệtsửkýtoànthưtrọnbộ,NxbVănhóa-Thôngtin,HàNội,2011,tr160
1
HồChíMinh,toàntập,t.1,NxbCTQG,H.2000,tr78-79

quânxâmlượcNguyên-Mông.NguyênnhâncơbảncủathắnglợiđónhưHưngĐạo
VươngTrầnQuốcTuấnđãchỉrõlàdo:“Vuatôiđồngtâm,anhemhòathuận,cảnướcgóp
sức”
5
.Đểcóđượcsựđoànkếtvàhuyđộngđượcsứcmạnhtolớncủadânvàocôngcuộc
giữnướcthìphảitiếnhành“Khoanthưsứcdânđểlàmkếbềngốcsâurễ,đólàthượng
sáchgiữnước”
6
.NhàTrầnđãxâydựngnhữngđộiquân“phụtửchibinh”.TheoTrần
QuốcTuấn:“Cóthuđượcquânlínhmộtlòngnhưchaconmộtnhàthìmớidùngđược”
7
.
Dướiánhsángcủanguyêntắcnày,quânđộinhàTrầnđãgắnbóchặtchẽvớinhautrong
cuộcchiếnđấuvớiquânthù.
ĐầuthếkỷXV,nhàHồchuẩnbịkhángchiếnchốngquânMinhxâmlược,xâydựng
lựclượngquânthườngtrựckháđông,nhưngkhôngđoànkếtđượctoàndânnênthấtbại.
ĐúngnhưHồNguyênTrừng-contraiHồQuýLyđãnói:“Tôikhôngsợđánh,chỉsợlòng
dânkhôngtheomàthôi”
8
TrongcuộckhángchiếnchốngquânxâmlượcnhàMinh,NguyễnTrãiđãchỉra
nguyênnhânthắnglợilàdotậphợp,đoànkếtlựclượngdânchúng:“Nêuhiệugậylàmcờ,
tụtậpkhắpbốnphươngdânchúng”
9
.Đểtạosứcmạnhthìtướngsĩphảiđoànkếtmộtlòng,
gắnbómậtthiếtvớinhau.NguyễnTrãiđãnhìnthấycônglaovàsứcmạnhcủadân,dânlà
sốđông,làcơsởcủaxãhội,làlựclượngcóvaitròquyếtđịnhtớisựthịnhsuycủatriều
đại.
HồChíMinhlàngườiamhiểulịchsửdântộc.Tưtưởngđoànkết,gắnbócộngđồng
đểtạonênsứcmạnhcủadântộctachínhlàcơsởđểhìnhthànhtưtưởngđạiđoànkết
trongcáchmạnggiảiphóngdântộc.ChủtịchHồChíMinhđãnói:“Sửtadạychotabài
họcnày:lúcnàodântađoànkếtmuônngườinhưmộtthìnướctađộclập,tựdo.Tráilại
lúcnàodântakhôngđoànkếtthìbịnướcngoàixâmlấn.”
10
Vìthế,trongsuốtcuộcđời
hoạtđộngcáchmạngcủamình,ChủtịchHồChíMinhluônluônkiêntrìtưtưởngđạiđoàn
kếtvàNgườichínhlàtượngtrưngtiêubiểuchokhốiđạiđoànkếtdântộc.
1.1.2.VănhóaphươngĐông,phươngTây
● VănhóaphươngĐông
Thứnhất,HồChíMinhtiếpthucácgiátrịtíchcựccủaNhogiáo.
10
HồChíMinh,Nênhọcsửta,1942
9
NguyễnTrãi,BìnhngôĐạicáo,1428
8
LịchsửViệtNam,NxbKhoahọcXãhội,H.1971,tập1,tr.215
7
LịchsửViệtNam,NxbKhoahọcXãhội,H.1971,tập1,tr.215
6
LịchsửViệtNam,NxbKhoahọcXãhội,H.1971,tập1,tr.215
5
LịchsửViệtNam,NxbKhoahọcXãhội,H.1971,tập1,tr.215

Trongquanniệmvềdân,MạnhTửchorằng:“Dânviquý,xãtắcthứchi,quânvi
khinh.”
11
.VớiHồChíMinh:“Trongbầukhôngtrờikhônggìquýbằngnhândân.Trongthế
giớikhônggìmạnhbằnglựclượngđoànkếtcủanhândân…Trongxãhộikhônggìtốtđẹp,
vẻvangbằngphụcvụlợiíchchonhândân”
12
.ĐâychínhlàcơsởquantrọnggiúpHồChí
Minhsớmnhậnthấyvaitròvàsứcmạnhđểgiảiphóngdântộcbịápbức“muốnđượcgiải
phóng,cácdântộcchỉcóthểtrôngcậyvàolựclượngcủabảnthânmình”,“dântộccách
mệnhthìchưaphângiaicấp…”
Thứhai,tiếpthugiátrịtrongPhậtGiáo.
PhậtGiáocónhiềumặttíchcực,đãđểlạinhiềudấuấnsâusắctrongtưduy,hànhđộng
vàcáchứngxử.Đólàtưtưởngvôngãvịtha,từbi,hỷxả,bácái,chủtrươngKhôngxađời
màsốnggắnbóvớinhândân,vớiđấtnước,thamgiavàocộngđồng,vàocuộcđấutranh
củanhândân,chốngkẻthùdântộc.HồChíMinhđãtiếpthuvàkếthừa.TrongthưgửiHội
Phậttử1947,Ngườiviết:“ĐứcPhậtlàđạitừđạibicứukhổcứunạn,muốncứuchúng
sinhrakhỏikhổnạn,Ngườiphảihysinhtranhđấu,diệtlũácma.Nayđồngbàotađại
đoànkết…khángchiếnđếncùng,đểđánhtanthựcdânphảnđộng,đểcứuquốcdânrakhỏi
khổnạn,đểgiữquyềnthốngnhấtvàđộclậpcủaTổquốc.Thếlàchúngtalàtheolòngđại
từđạibicủaĐứcPhậtThíchca,khángchiếnđểđưagiốngnóirakhỏicáikhổảinôlệ.”
Thứba,tiếpthugiátrịcủaChủnghĩatamdâncủaTônTrungSơn.
ChủnghĩatamdânlàCươnglĩnhcáchmạngđượcTônTrungSơnkhởixướngvàdẫn
dắtCáchmạngTânHợi(1911)thànhcông,thểhiệntínhtiếnbộvàcáchmạng,trongđó,
Chủnghĩadântộclàchủtrươngđấutranhchốnglạiđếquốcxâmlược,giànhđộclậpdân
tộcvàthốngnhấtquốcgia,thựchiệnbìnhđẳngdântộc;Chủnghĩadânquyềnchủtrương
nhândânbìnhđẳng,mọicánhânđềucóquyềntựdodânchủ;Chủnghĩadânsinhchủ
trươngbìnhquânđịaquyền,cảithiệnđiềukiệnkinhtếvàhiệntrạngdânsinhcủanhân
dân.MặcdùvẫncònmộtsốhạnchếnhữngChủnghĩatamdânđãcónhữngảnhhưởng
khôngnhỏđếnphongtràoCáchmạngViệtNamvàHồChíMinh,“thíchhợpvớiđiềukiện
nướcta”.
● VănhóaphươngTây
HồChíMinhsớmtiếpcậnvớivănhóaPháp,tiếpthucácgiátrịtrongTuyênngôn
nhânquyềnvàdânquyềncủaĐạicáchmạngPhápvềquyềnsống,quyềntựdo;quyền
mưucầuhạnhphúccủaTuyênngônđộclậpcủaMỹnăm1776.Ngườikhâmphụcýchí
12
HồChíMinh,Bàinóichuyệntạilớpnghiêncứuchínhtrịkhóa2TrườngĐạihọcnhândânViệtNam,1956
11
(Trích)SáchMạnhTử

giànhđộclậptựdocủanhândânMỹ,khâmphụcnhữngtưtưởngvĩđạicủaWashington,
Jefferson,Lincolnnhưngđồngthờicũngthấyđượcnhữngnghịchlýđằngsaulờihoamỹ
“tựdo,bìnhđẳng,bácái”làsựbấtbìnhđẳngvàsựnghèođóicủahàngtriệungườilao
động,làđiềukiệnsốngkhủngkhiếpcủangườidađen,lànạnphânbiệtchủngtộc.HồChí
MinhxúcđộngsâusắctrướccáchtượngnhữngngườilaođộngdađenkhuHarlemởMỹ,
kiểuhànhhìnhđộcácvàtànbạocủaChủnghĩađếquốc.
→Ngườinhậnthức:Dùmàudacókhácnhau,trênđờinàychỉcóhaigiốngngười,
giốngngườiđibóclộtvàgiốngngườibịbóclột.
HồChíMinhnghiêncứuvàkhâmphụccáchmạngcủanhândânMỹ,Phápnhưng
nhữngcuộccáchmạngđóchưa“đếnnơi”,bởiđólà“cáchmệnhtưbản”,cáchmệnhrồi
màcôngnhânnôngdânvẫncựckhổ.Vìvậy,HồChíMinhquantâmđếncảbảnchấtcuộc
cáchmạngđócóthựcsựgiảiphóngchonhândânlaođộngbịápbứcbóclột,“cáchmạng
rồithìquyềnphảigiaochodânchúngsốnhiều”,cóvậy“dânchúngmớiđượchạnhphúc”.
ĐólàcơsởđểHồChíMinhlựachọnconđườnggiảiphóngdântộcmộtcáchtriệtđể,giải
phóngdântộcgắnvớitựdo,hạnhphúccủanhândân.
1.1.3.ChủnghĩaMác-Lênin
TrướckhiđếnvớiSơthảo,HồChíMinhđãgửi“Yêusách8điểmcủanhândânAn
Nam”gửiđếnHộinghịVecxai.VănbảnYêusáchcủaNhândânAnNamlàmộtvănkiện
quantrọng,đánhdấubướcpháttriểnmớitrongtưtưởngHồChíMinhvềvấnđềdântộc.
Nóthểhiệnlòngyêunướcnồngnàn,ýchíđộclập,tựchủmãnhliệtcủanhândânAn
Nam,khẳngđịnhquyềntựquyếtcủadântộcAnNam,đồngthờilàcơsởchoHồChíMinh
xácđịnhconđườnggiảiphóngdântộcphùhợpvớithựctiễnViệtNam.MặcdùbảnYêu
sáchphảnánhnguyệnvọngcủanhândânViệtNamkhôngđượcHộinghịxemxétnhưng
lạitácđộngmạnhmẽđếncảngườiPhápvàngườiViệtNamtrongnướcvànướcngoài.bởi
mụcđíchcủacácnhàtưbảnđếndựHộinghịVécxâychỉlàbànviệcchialạithịtrườngvà
tranhgiànhlợiích.QuasựkiệnnàyNguyễnÁiQuốcrútrakếtluận:“ChủnghĩaUynxơn
chỉlàmộttròbịplớn”và“Muốnđượcgiảiphóng,cácdântộcchỉcóthểtrôngcậyvào
mình,trôngcậyvàolựclượngcủabảnthânmình”.
KhiđọcSơthảolầnthứnhấtnhữngluậncươngvềvấnđềdântộcvàthuộcđịacủaVI
Lênin,HồChíMinhđãtìmthấynhữnglờigiảiđápchocâuhỏivềdântộccủamình.
VấnđềdântộctheoquanđiểmchủnghĩaMácLênin(LuậncươngLênin)
● Vấnđềnguồngốc,bảnchấtcủavấnđềdântộc
Quanđiểmvềdântộc,thuộcđịađượcV.I.Lêninbànđếnnhiềuởcáctácphẩmđược
viếtvàonhữngnămđầuthếkỷXX;trongđó,đượcthểhiệntậptrungnhất,đậmnétnhất

trongtácphẩm“Sơthảolầnthứnhấtnhữngluậncươngvềvấnđềdântộcvàthuộcđịa”
(gọitắtlàSơthảoluậncương)đượctrìnhbàytạiĐạihộiIIQuốctếcộngsản.
Khiđềcậpđếnkháiniệmdântộc,V.I.Lêninchorằng:Dântộclàhìnhthứccộngđồng
ngườixuấthiệnsaubộlạcvàlàcộngđồngngườigắnliềnvớixãhộicógiaicấp,nhànước.
VấnđềdântộcvàthuộcđịađãđượcQuốctếCộngsảnvàV.I.Lêninthừanhận“nhưlàsự
mởrộngcủanguyêntắcliênminhcôngnôngtrênquymôtoànthếgiới”
13
.
Vềvấnđềdântộc,trongLuậncương,V.I.Lêninđãxácđịnhđúngđắn,khoahọcvấnđề
dântộcvàmốiquanhệgiữacácdântộctrongmộtquốcgia,vềquyềnbìnhđẳngcủacác
dântộc.V.I.Lêninchỉrõ,đểhiểuđượcvấnđềdântộccầnphải“phânbiệtthậtrõnétnhững
dântộcbịápbức,phụthuộc,khôngđượchưởngquyềnbìnhđẳng,vớinhữngdântộcđiáp
bức,bóclột,đượchưởngđầyđủmọiquyềnlợi”
14
.Từviệckhẳngđịnhquyềnbìnhđẳngvà
quyềntựquyếtcủacácdântộckhôngphânbiệtmàuda,V.I.Lêninyêucầucácđảngcộng
sảncầnphải“tốcáonhữngviệcviphạmthườngxuyênnguyêntắcbìnhđẳnggiữacácdân
tộcvànhữngsựđảmbảoquyềnlợicủacácdântộcthiểusốtrongtấtcảcácquốcgiatưbản
chủnghĩa”
15
.
V.I.Lêninnhấnmạnhrằng,vấnđềdântộclàvấnđềbộphậnphụthuộcvàovấnđềgiai
cấp,vấnđềcáchmạngxãhộichủnghĩavàđặcbiệtphêphánxuhướngtuyệtđốihóavấn
đềdântộc.Mặtkhác,V.I.Lêninkhẳngđịnh,vấnđềdântộccótầmquantrọngđặcbiệt,giải
quyếtđúngđắnvấnđềdântộcsẽgópphầncóýnghĩaquyếtđịnhvàosựthắnglợicủacuộc
đấutranhgiaicấp,củacáchmạngxãhộichủnghĩa.
● Nhữngquanhệcơbảncủadântộc
Mốiquanhệgiữavấnđềdântộcvàvấnđềgiaicấp
Vấnđềdântộcvàvấnđềgiaicấpcóquanhệchặtchẽvớinhau,khôngtáchrờinhau
vàcũngkhôngthaythếđượcchonhau.TheotinhthầnmàC.MácvàPh.Ăngghenđãnêu
trong“TuyênngôncủaĐảngCộngsản”:“Hãyxóabỏtìnhtrạngngườibóclộtngườithì
tìnhtrạngdântộcnàynôdịchdântộckiasẽmấttheo”
16
,chỉrõrằngmuốnthànhcông
trongviệcxâydựngnhữngquanhệdântộcmớithìphảibiếtbắtđầutừviệcxâydựng
nhữngquanhệgiaicấp.
Mộtmặt,giaicấpđóngvaitròquantrọngđốivớidântộc.Giaicấplànhântốcóvaitrò
quyếtđịnhđốivớisựhìnhthànhdântộc,tínhchấtvàxuhướngpháttriểncủadântộc.Giai
16
C.MácvàPh.Ăngghen:Toàntập.Tập4,1995,tr.624
15
V.I.Lênin(1977),Toàntập,t.41,NxbTiếnbộ,Mátxcơva,tr.201-202.
14
V.I.Lênin(1977),Toàntập,t.41,NxbTiếnbộ,Mátxcơva,tr.198-199.
13
V.I.Lênin(1977),Toàntập,t.41,NxbTiếnbộ,Mátxcơva,tr.198.

cấpcáchmạng,tiếnbộsẽthúcđẩysựpháttriểncủadântộctheohướngtiếnbộ,cách
mạng.Giaicấplỗithời,bảothủ,lạchậu,phảnđộngsẽkìmhãmsựpháttriểncủachínhdân
tộcấy.Giaicấpquyếtđịnhxuhướngcủadântộc.
Mặtkhác,dântộcđóngvaitròthenchốtảnhhưởngtớigiaicấp.Dântộclànơidiễnra
cácquátrìnhkinhtế-xãhội,cơsởđảmbảochosựsinhtồncủacácgiaicấp.Quátrìnhkinh
tếtạorađờisốngvậtchấtđểduytrìtoànbộđờisốngcủacácgiaicấp,quađónócũng
quyếtđịnhđếnsựpháttriểncủacácgiaicấpvàdântộc.Dântộclàcơsởcủacuộcđấu
tranhgiaicấp,mọicuộcđấutranhgiaicấpchỉlàđểgiảiquyếtvấnđềlợiíchgiữanhững
tậpđoànngườitrongxãhội,đồngthờicũnglàcáinôicủacácnềnvănhóa,nơinuôidưỡng
tâmhồn,lốisốngcủacácgiaicấp.Mỗigiaicấp,bêncạnhnhữngnétriêngsẽcónhữnggiá
trịchungvănhóacủadântộc.
TiếpthuchủnghĩaMarx-Lenintrênnềntảngtruyềnthốngyêunướcvànhânáicủadân
tộcViệtNam,HồChíMinhcóquanđiểmriêng,độcđáovềvấnđềgiaicấpvàvấnđềdân
tộc.Ngườichorằng:Phảikếthợpvàgiảiquyếthàihòavấnđềdântộcvàvấnđềgiaicấp,
songphảiđặtlợiíchdântộclêntrênhếtvàtrướchết.
Quyềnlợidântộcvàgiaicấplàthốngnhất,quyềnlợidântộckhôngcòn,thìquyềnlợi
mỗigiaicấp,mỗibộphậntrongdântộccũngkhôngthểthựchiệnđược.Luậnđiểmvềmối
quanhệgiữavấnđềdântộcvàvấnđềgiaicấplàmộttrongnhữngsángtạolớncủaHồChí
MinhtrongviệcvậndụngvàpháttriểnchủnghĩaMarx-Lenin.Nócótácdụnglớnlaođối
vớiviệctậphợplựclượngvàosựnghiệpgiảiphóngdântộcởViệtNamcũngnhưởcác
nướcthuộcđịanóichung.
Mốiquanhệgiữacácdântộcvớinhau
V.I.Lênincònchỉrõ,chỉtrongđiềukiệncủachủnghĩaxãhội,khitìnhtrạngngườibóc
lộtngườibịthủtiêu,tìnhtrạngdântộcnàyápbứcnôdịchdântộckhácbịxóabỏthìhaixu
hướngkháchquancủasựpháttriểndântộcvàmốiquanhệgiữacácdântộcmớicóđiều
kiệnthểhiệnđầyđủ.
Sựpháttriểnnhằmđitớitựchủ,phồnvinhcủatừngdântộcsẽtạođiềukiệnchodân
tộcđócóthêmnhữngđiềukiệnvậtchấtvàtinhthầnđểhợptácchặtchẽtrêncơsởbình
đẳng,tựnguyệnvớicácdântộcanhem.Sựxíchlạigầnnhaugiữacácdântộcsẽtạođiều
kiệnchotừngdântộcđinhanhhơntớitựchủ,phồnvinh.Điềuđóchophépmỗidântộc
khôngchỉsửdụngtiềmnăngcủadântộcmìnhmàcòndựavàotiềmnăngcủacácdântộc
anhemđểtiếnlênphíatrước.Sựxíchlạigầnnhaugiữacácdântộctrongcùngquốcgiacó
nghĩalànhữngtinhhoa,nhữnggiátrịcủacácdântộcđóthâmnhập,giaothoalẫnnhau,bổ

sunghòaquyệnđểtạothànhnhữnggiátrịchung.Giátrịchungđólàkếtquảđónggópcủa
cácdântộc,lạitrởthànhcơsởđểliênkếtcácdântộcđóởmộttrìnhđộcaohơn.
● TháiđộcủagiaicấpcôngnhânvàĐảngcủanóđốivớivấnđềdântộc
Lêninnhậnđịnhrằng,giaicấpcôngnhânlàlựclượngnòngcốtcủacáchmạngxãhội
chủnghĩa.Dođó,tháiđộcủagiaicấpcôngnhânvàđảnglãnhđạogiaicấpcôngnhânđối
vớivấnđềdântộccóýnghĩaquantrọng.TheoLênin,giaicấpcôngnhânvàĐảngcủanó
phảicónhữngtháiđộsauđâytrongvấnđềdântộc:
a)Ủnghộmộtcáchquyếtliệtquyềntựquyếtcủacácdântộcbịápbức.Tranh
đấuchoquyềntựdovàđộclậpcủatấtcảcácdântộc.
Lêninchỉrõ:“Quyềndântộctựquyếthoàntoànchỉcónghĩalàcácdântộccóquyền
độclậpchínhtrị,cóquyềntựdophânlập,vềmặtchínhtrị,khỏidântộcápbứchọ”
17
.Như
vậy,quyềndântộctựquyếtlàquyềncủamộtdântộccóthểtáchratrởthànhmộtquốcgia
dântộcđộclậpvớiviệctựquyếtđịnhthểchếchínhtrịcủamìnhkhỏimộtdântộckhác
đangápbứchọ.
b)Phêphánchủnghĩađếquốcxâmlượcvàápbứccácdântộc.Đấutranh
chốngchínhsáchbànhtrướnglãnhthổcủachủnghĩađếquốc.
Từviệckhẳngđịnhquyềnbìnhđẳngvàquyềntựquyếtcủacácdântộckhôngphân
biệtmàuda,V.I.Lêninyêucầutrongtoànbộcôngtáctuyểntruyềnvàcổđộngcủacác
đảngcộngsảncầnphải“luônluônkhôngngớttốcáonhữngviệcviphạmthườngxuyên
nguyêntắcbìnhđẳnggiữacácdântộcvànhữngsựđảmbảoquyềnlợicủacácdântộc
thiểusốtrongtấtcảcácquốcgiatưbảnchủnghĩa”
18
.
Trongcácquốcgiahoàntoàntưbảnchủnghĩa,đãcócácđảngcôngnhânthựcsựlà
độitiênphongcủagiaicấpvôsản,thìnhiệmvụtrướctiênvàquantrọngnhấtlàphảiđấu
tranhchốngnhữngsựxuyêntạccủabọncơhộichủnghĩa,bọntiểutưsản-hòabìnhchủ
nghĩa,đốivớiquanniệmvàchínhsáchcủachủnghĩaquốctế.Ngoàira,“nhấtthiếtphải
khôngngớtgiảithíchvàtốcáotrướcđôngđảoquầnchúnglaođộngtấtcảcácnước,nhất
làởcácnướcchậmtiến,sựlừabịpmộtcáchcóhệthốngcủacácnướcđếquốclớnmạnh
đangdùngchiêubàixâydựngnhữngquốcgiađộclậpvềphươngdiệnchínhtrị,nhưng
thựctếlànhằmtạonênnhữngquốcgiahoàntoànphụthuộcvàochúngvềphươngdiện
kinhtế,tàichínhvàquânsự”.
Vớiluậnđiểmnày,V.I.Lêninđãlêntiếngtốcáocácdântộclợidụngthếmạnhcủa
mìnhđểđànápcácdântộckhác.
18
V.I.Lê-nin,Toàntập,1978,NxbTiếnbộ,Mát-xcơ-va,tập41,tr.201
17
V.I.Lênin:Toàntập,t.27,NxbChínhtrịquốcgia,HàNội,2005,tr.327

c)Xâydựngmốiliênminhgiữagiaicấpcôngnhâncácdântộc,coiđâylàcơsở
quantrọngchohợptácvàgiảiphóngdântộc.
V.I.Lêninchỉrarằng,phảichúýđếnlựclượngnôngdânđôngđảo,xâydựngkhốiliên
minhcông-nông:“Nhấtthiếtphảiđặcbiệtủnghộphongtràonôngdânởcácnướcchậm
tiến,chốngbọnđịachủ,chốngchếđộchiếmhữunhiềuruộngđất,chốngmọibiểuhiệnvà
tàndưcủachếđộphongkiến;phảirasứclàmchophongtràonôngdâncóđượctínhchất
cáchmạngnhất,bằngcáchthựchiệnsựliênminhchặtchẽnhấtgiữagiaicấpvôsảncộng
sảnTâyÂuvớiphongtràocáchmạngnôngdânởcácnướcphươngĐông,ởcácthuộcđịa
vànóichungởcácnướcchậmtiến
19

CuốibảnLuậncương,V.I.Lênincònnêurõ:“Điềuquantrọngnhấttrongchínhsách
củaQuốctếCộngsảnvềvấnđềdântộcvàvấnđềthuộcđịaphảilàlàmchovôsảnvàquần
chúnglaođộngcủatấtcảcácdântộcvàtấtcảcácnướcgầngũinhauđểtiếnhànhcuộc
đấutranhcáchmạngchungnhằmlậtđổbọnđịachủvàgiaicấptưsản.Bởivìchỉcósựgần
gũiấymớibảođảmviệcchiếnthắngchủnghĩatưbản,nếukhôngcóchiếnthắngđóthì
khôngthểthủtiêuđượcáchápbứcdântộcvàtìnhtrạngbấtbìnhđẳng
20

Đâylàmộtluậnđiểmrấtquantrọngvìnóchỉrõmốiliênhệcầnthiếtgiữagiaicấpvô
sảnvớiquầnchúnglaođộngđểtạothànhmộtkhốiliênminhthốngnhấtkhitiếnhànhcách
mạngvôsản.
1.2.Cơsởthựctiễn
1.2.1Thựctiễnthếgiới
TưtưởngHồChíMinhvềvấnđềdântộcvàcáchmạnggiảiphóngdântộcđượchình
thànhtừnhữngyêucầucủathựctiễnthờiđạiđầuthếkỷXX.Đóchínhlàsựchuyểnbiến
sâusắccủachủnghĩatưbảntừgiaiđoạntựdocạnhtranhsanggiaiđoạntưbảnđộc
quyền,chủnghĩađếquốcxáclậpđượcsựthốngtrịtrênphạmvitoànthếgiới.
CuốithếkỉXIXđầuthếkỷXXcáccườngquốcđếquốcđãphânchiaxonglãnhthổ
thếgiới.Đặcđiểmkinhtế-chínhtrịcủachủnghĩađếquốcgắnliềnđặcđiểmkinhtếlà
cácnướclớnxâmchiếmthuộcđịavàchianhauxongđấtđaithếgiới.TheoLênin,thếgiới
phânchiađasố(70%)cácdântộcbịápbứcvà30%cácdântộcđiápbức
Chủnghĩađếquốcđãthựchiệnđượcsựthốngnhấtthếgiớidướisựthốngtrịcủa
chúng,vừatranhgiành,xâuxéthuộcđịa,vừahùavớinhauđểnôdịchvàbóclộtcácdân
20
V.I.Lê-nin,Toàntập,1978,NxbTiếnbộ,Mát-xcơ-va,tập41,tr.199
19
V.I.Lê-nin,Toàntập,1978,NxbTiếnbộ,Mát-xcơ-va,tập41,tr.204

tộcnhỏyếu.Đặcđiểmcủachủnghĩađếquốcđốivớicácnướcthuộcđịalàpháhủymọi
tiềmnăng,truyềnthốngvốncó,trìnhđộvănminh,nềnkinhtế,buộccácnướcphảiphụ
thuộcvàochúng.Đốivớibọnthựcdân,“tínhmạngcủangườithuộcđịa,davànghayda
đencũngkhôngđángmộtxu”.Bịápbứcbóclộtnặngnề,nhândâncácdântộcthuộcđịa
cũngđãkhôngngừngđấutranhchốngđếquốcgiànhđộclậpdântộc.Song,cácphongtrào
vẫnchưađủsứclàmlunglayhệthốngthuộcđịa.Trongđiềukiệnlịchsửmới,mỗithuộc
đạilàmộtmắtkhâucủahệthốngđếquốc,cuộcđấutranhgiảiphóngcủacácdântộcthuộc
địađãtrởthànhmộtbộphậncủacuộcđấutranhchốngchủnghĩađếquốcquốctế.Đâylà
cơsởquantrọngđểhìnhthànhtưtưởngHồChíMinhvềđoànkếtquốctếtrongcáchmạng
giảiphóngdântộc.
Chiếntranhthếgiớibùngnổlàmcácthuộcđịalâmvàotìnhcảnhđiêuđứng.Mốiquan
hệthùđịchgiữacácdântộctăngcao.Cuộcchiếntranhnàygâyranhữnghậuquảđau
thươngchonhândâncácnước(khoảng10triệungườichếtvà20triệungườitànphếdo
chiếntranh),đồngthờicũngđãlàmchochủnghĩatưbảnsuyyếuvàmâuthuẫngiữacác
nướctưbảnđếquốccàngtăngthêm.Tìnhhìnhđóđãtạođiềukiệnchophongtràođấu
tranhởcácnướcnóichung,cácdântộcthuộcđịanóiriêngpháttriểnmạnhmẽ.
ĐiểnhìnhlàTrungQuốc,ẤnĐộ,ThổNhĩKỳ,Indonesia….CáchmạngTânHợi
(TrungQuốc)1911đãlậtđổđượctriềuđìnhMãnThanhnhưngchưagiảiquyếtđượchai
mâuthuẫncơbảncủaTrungQuốc.TrungHoavẫnlàmộtnướcnửathuộcđịa,nửaphong
kiến.VớinhândânẤnĐộ,dướisựlãnhđạocủagiaicấptưsản,cũngđãnhiềulầnnổidậy
chốngđếquốcAnh,nhưngđềubịchínhquyềnthựcdânđànápđẫmmáu.
“Trongbốicảnhlịchsửấy,tiếngsấmCáchmạngThángMườiNgađãvangdộilàm
chấnđộngtoànthểđịacầu”
21
.CáchmạngThángMườiNgađãmởrakỷnguyênmớicho
nướcNga-kỷnguyêngiaicấpcôngnhân,nhândânlaođộngvàcácdântộcthoátkhỏi
gôngxiềngnôlệ.Đâykhôngchỉlàmộtcuộccáchmạngvôsảnđiểnhìnhmàcònlàmột
cuộccáchmạnggiảiphóngdântộcđiểnhình.
CáchmạngThángMườiđãcóảnhhưởngtolớnđếnsựpháttriểnvềchấttrongphong
tràocộngsảnquốctế.Từnăm1918-1924,cácđảngcộngsảnđãđượcthànhlậpởnhiều
nướctrênthếgiới:ĐảngCộngsảnIndonesia(1920),ĐảngCộngsảnTrungQuốc,Đảng
CộngsảnAiCập(1921),ĐảngCộngsảnBraxin(1922)....
Tháng3/1919,QuốctếCộngsảnđãđượcthànhlậpdướisựlãnhđạocủaLênin,là
thànhquảtolớntrongsựpháttriểncủaphongtràocộngsảnthếgiới.
21
HồChíMinh,Toàntập,sđd,t.12,tr30

HồChíMinhđãsớmthấyđượcconđườnggiảiphóngdântộcthuộcđịatrongnhững
chỉdẫncủaLênin,củatấmgươngCáchmạngthángMườiNgavàquốctếCộngsảnvàsự
dẫndắtcáchmạngthànhcôngbởimộtđảngchânchínhcáchmạng.Đâychínhlàđiềukiện
thựctiễnquantrọnggiúpHồChíMinhnhậnthứcvàdẫndắtcáchmạngtheođúngquỹđạo
của“thờiđạigiảiphóngdântộc”.
1.2.2.ThựctiễnViệtNam
GiữathếkỉXIX(1858),trướcsựsuyyếucủachếđộphongkiếnnhàNguyễn,Thực
dânPháptiếnhànhxâmlượcnướcta.Ngày1-9-1858,chiếnhạmcủathựcdânPhápđãnổ
súngtấncôngbánđảoSơnTrà(ĐàNẵng)mởđầucuộcchiếntranhxâmlượcViệtNam.
TrongđiềukiệnchếđộphongkiếncủaViệtNamsuytàn,mâuthuẫngiữagiaicấpnông
dânvàgiaicấpđịachủtrởnêngaygắt.
KhôngkhuấtphụctrướcPháp,ngaytừkhithựcdânPhápxâmlược,hàngloạtcác
phongtràoyêunướcnổrakhắpBắc,TrungNam.Tuynhiên,cácphongtràođóđềukhông
thànhcông,đềubịnhấnchìmtrongbiểnmáu.Cácsĩphutuygiàulòngyêunướcnhưng
chưatìmđượcconđườngđấutranhphùhợpvớilịchsửvàthờiđại.
HồChíMinhđãsớmnhậnthấy:“Trongsuốtgầnmộtthếkỷthốngtrịcủathựcdân
Pháp,phongtràocáchmạngcủaViệtNamkhôngngừngpháttriển.Kẻtrướcngã,người
sauđứngdậy.Nhưngtấtcảcáccuộckhởinghĩayêunướcấyđềubịdìmtrongmáu…”
22
.
SựthấtbạicủacácphongtràoyêunướctheokhuynhhướngphongkiếnđãgiúpHồChí
Minhsớmnhậnthứcđượcnhữnghạnchếcủahọ,trongkhidựngcờcứunước,cácbậctiền
bốivẫnmangnặngýthứchệphongkiếnlỗithời,khôngcònđủkhảnăngđưacáchmạng
đếnthắnglợi.
SangđầuthếkỷXX,saukhicơbảnđãhoànthànhgiaiđoạnvũtrangxâmlượcnước
ta,thựcdânPháptiếnhành“khaithácthuộcđịa”,vơvéttàinguyên,bóclộtsứcngườisức
của.
+ Vềkinhtế:thựcdânPhápthihànhchínhsáchđộcquyềnkinhtếvớichếđộthuế
khóavôcùngnặngnềvàvôlý.Chínhsáchđóđãđẩynềnkinhtếvàotìnhtrạnglạchậu,
“bóclộtnhândântađếntậnxươngtủy,khiếnchodânnghèonàn,thiếuthốn,nướctaxơ
xác,tiêuđiều”
23
+ Vềvănhóa-xãhội:thihànhchínhsách“ngudân”,truyềnbávănhóanôdịch,
phảnđộng,khuyếnkhíchđồiphong,bạitục,gâytâmlýtựti,vongbản.Chúngtướccác
quyềncủaconngười,lập“nhàtùnhiềuhơntrườnghọc”,ngănchặnảnhhưởngcủacác
23
HồChíMinh,Toàntập,sdd,t.4,tr.2
22
HồChíMinh,Toàntập,sdd,t.12,tr.29-30

tràolưuvănhóatiếnbộvàoViệtNam.“Làmchodânnguđểdễtrị,đólàchínhsáchmà
cácnhàcầmquyềnởcácthuộcđịacủachúngưadùngnhất”
24
- Cũngvàothờiđiểmđó,cáctràolưutưtưởngdânchủtưsảntrênthếgiớidội
vàonướcta,tưtưởngcủaCáchmạngNganăm1905dướitácđộngcủanướcNhậtduytân,
chủnghĩaTamdâncủaTônTrungSơn,tưtưởngdântộc,dânquyềncủaLươngKhảiSiêu
vàKhangHữuVi,tưtưởngcủacáchmạngTưsảnPháp,....
Dướiảnhhưởngđó,cácphongtràoyêunướcViệtNamchuyểnsangkhuynhhướng
dânchủtưsản.TiêubiểulàphongtràocủahaicụPhanBộiChâuvàPhanChuTrinh.
PhongtràodoPhanBộiChâulãnhđạovớimụcđíchgiànhlạiđộclậpdântộcvớiphương
phápbạođộngvũtrang;PhanChuTrinhlà“bấtbạođộng,bạođộngtắctử”vớichủtrương
“Khaidântrí,chấndânkhí,hậudânsinh…”đềukhôngmanglạikếtquả.
- TrongphongtràogiảiphóngdântộccuốithếkỷXIXđầuthếkỷXXcòncócác
cuộcđấutranhtựphátcủanôngdân,nổrarộngkhắptừđồngbằng,lanrộnglêntrungdu
miềnnúi.ĐiểnhìnhlàphongtràonôngdânYênThếdoHoàngHoaThámlãnhđạo,kéo
dàinhấttừcuốithếkỷXIXsangđầuthếkỷXX(1884-1913).ĐềThámnhậnrõkẻthùvà
trựctiếpđấutranhchốngthựcdânPháp,nhưngchủtrương“thủhiểm”lấyYênThếlàm
căncứđịa,chờthờicuộcthuậnlợihơnmàđánhđuổibằngquânsựbộclộnhiềuhạnchế.
Tuynhiên,đếnđầuthếkýXXphongtràonôngdânYênThếbịthựcdânPhápđànápvà
nhanhchóngtanrã.
→CáchmạngViệtNamởtrongtìnhthế:“Đentốinhưkhôngcóđườngra”
25
.Điều
nàythểhiệnmâuthuẫngiữasứcsống,tinhthầnđấutranhanhdũng,bềnbỉcủadântộcvới
sựkhủnghoảngvềđườnglốicứunước,vềgiaicấptổchức,lãnhđạocuộcđấutranh.Sự
khủnghoảngvềđườnglốicứunướclàvấnđềcơbảnnhấtcủaCáchmạngViệtNamlúc
này,xácđịnhconđườngđúngđắntrởthànhyêucầubứcthiếtcủasựnghiệpcáchmạng
giảiphóngdântộc.
1.3VaitròchủquancủaHồChíMinh
Thứnhất,Yêunước,thươngdân,khátvọngcứudân,cứunướclàphẩmchấtđặctrưng
hìnhthànhtưtưởngHồChíMinhvềvấnđềdântộcvàcáchmạnggiảiphóngdântộc.
Lòngyêunước,thươngdânsớmhìnhthànhtrongHồChíMinhkhiNgườiđượcsinh
ravàlớnlêntrongkhônggianvănhóagiàubảnsắcgiađình,quêhương,đấtnước.Yêu
nướcbắtđầutừyêuthươngnhữngngườinghèokhổtrênchínhquêhươngmình,chứng
25
HồChíMinh,Toàntập,sdd,t.12,tr.401
24
HồChíMinh,Toàntập,sdd,t.2,tr.108

kiếnsựápbức,bóclộtdãmancủabọnthựcdân,phongkiếnkhôngchỉvớiđồngbàoởquê
hươngmàcònởnhữngnơiNgườiđặtchântới.
Yêunước,thươngdânkhôngdừnglạiởkhátvọngcứudân,cứunướcđể“nhândân
đượchoàntoàntựdo”,màcaohơncònphảimanglạinhữnggiátrị,quyềnlàmngườicho
họ:“aicũngcócơmănáomặc,aicũngđượchọchành”.VớiHồChíMinh,đấutranhcho
độclậpdântộcphảigắnvớicuộcsống“tựdo,hạnhphúc”củanhândân.
ChứngkiếnnhữngphongtràochốngPhápcủanhândânđầuthếkỷXX,Ngườicũng
nhậnrasựbếtắctrongcácconđườngđó.Vớitấmlòngyêunướcthươngdânthathiếtấy,
HồChíMinhđãtrăntrở:tạisaocácphongtràochốngPhápcủanhândântađềuthấtbại,
chânlýởđầuvàtìmđâurachânlýđểcứudân,cứunước?TấtcảđiềuđógiúpHồChí
Minhnuôihoàibão,khátvọnglớnlaotìmconđườnggiảiphóngchodântộc.
Thứhai,sựhìnhthànhtưtưởngHồChíMinhvềcáchmạnggiảiphóngdântộccòn
bắtnguồntừchínhthựctiễnđờisốngvàhoạtđộngcủaHồChíMinh.
Từ1911đến1917,HồChíMinhđếnnhiềunướcchâuÁ,châuMỹvàchâuPhi,đến
nhiềunướcđếquốc,tiếpxúcvớinhiềudântộcthuộcđịa,hòamìnhvàocuộcsốnglaođộng
củagiaicấpcôngnhânvànhândânlaođộng.Quathựctiễnlănlộntrongquầnchúng,
Ngườithấyrõnhữngcảnhbấtcông,tànbạocủaxãhộitưbảnvàvôcùngxúcđộngtrước
đờisốngkhổcựccủagiaicấpcôngnhân,nhândânlaođộngkhôngkểmàuda.Ngườihiểu
rõbảnchấtcủachủnghĩađếquốc,hiểunhữngvấnđềchínhtrị,kinhtế,vănhóaxãhộiở
cácnướcthuộcđịavàphụthuộccùngcảnhngộvớimình.
TạiPháp,1917,NgườicùngmộtsốngườiViệtNamyêunướctrênPháplậpraHội
nhữngngườiViệtNamyêunước,nhằmđưaphongtràoyêunướccủaViệtkiềutheohướng
tíchcực.Năm1919,NgườigửiđếnHộinghịVecxaybảnYêusáchcủanhândânAnNam
gồm8điểmđòichínhphủPhápthừanhậncácquyềntựdo,dânchủ,quyềnbìnhđẳngcủa
dântộcViệtNam.Tuynhiên,chẳngnướcnàođểtâmđếnbản“YêusáchcủanhândânAn
Nam”8điểmcủaNguyễnÁiQuốc.ThânphậnngườiAnNamtôiđòivàhysinhxương
máucholợiíchchínhquốcvẫnbịtróibuộcnhưcũ,cóphầnlạihàkhắc,bịbóclộtthậmtệ
hơnbởichươngtrìnhkhaithácthuộcđịalầnthứ2củathựcdânPháp.Điềuđóđãgiúpcho
NguyễnÁiQuốcvànhữngngườiViệtNamyêunướcnhậnthứcrõhơnbảnchấtchínhtrị
vàtâmđịacủachủnghĩatưbản,thựcdân,đếquốc.Chúngkhôngdễgìtựtừbỏngôivị
thốngtrị,khôngmảymayđộnglòngthươngxótnhữngkiếpđờinôlệ.Chỉcómộtcon
đườngđấutranhcáchmạnglậtđổáchthốngtrịthựcdân,đếquốc,đólàconđườngcách
mạngvôsảndochínhđảngvôsảnlãnhđạo.

Đến1920,khiđọcLuậncươngcủaLênin,NgườiđãdứtkhoátđitheoQuốctếthứba,
theoconđườngmàLêninvàCáchmạngthángMườiđãvạchra.Sựkiệnđánhdấusự
chuyểnbiếnvượtbậctrongtưtưởngHồChíMinh,từchủnghĩayêunướcđếnvớichủ
nghĩaMácLênin,từgiácngộdântộcđếngiácngộgiaicấp,từngườiyêunướctrởthành
ngườicộngsản.
Thứba,Tưduyđộclập,tựchủ,sángtạo-cơsởchonhữngsángtạovềcáchmạnggiải
phóngdântộc.NhờcóphẩmchấtnàyNgườiđãlựachọnconđườngcứunướcđúngđắn,
khácbiệtvớinhữngconđườngcứunướcmàcácbậctiềnbốiđãlựachọntrongbốicảnh
lịchsửViệtNamlúcbấygiờ.
HồChíMinhđãtiếpthuvàpháttriển,vậndụngsángtạonhữnggiátrịvănhóadân
tộc,nhânloạivàchủnghĩaMác-Lêninvềvaitròcủanhândântrongsựnghiệpcách
mạng.Đồngthờicũngvậndụngsángtạo,pháthuynhữngquanđiểmđódựatrênthựctiễn
ViệtNam.Năm1924,trongBáocáoBắcKỳ,TrungKỳvàNamKỳgửiQuốctếCộngsản,
Ngườiđãđưaranhậnđịnh:cuộcđấutranhgiaicấpởđó(cácnướcphươngĐông)không
diễnranhưcácnướcphươngTây.Vìvậy,cầnbổsung“cơsởlịchsửcủachủnghĩaMác
bằngcáchthêmvàođónhữngtưliệumàMácởthờimìnhkhôngthểcóđược”.
⇒Kếtluận:Nhưvậy,bằngtrítuệvàtưchấtcáchmạngcủamình,HồChíMinhđã
nghiêncứu,tiếpbiến,pháttriểntổnghòanguồngiátrịtưtưởngvănhóatruyềnthốngmà
cốtlõilàCHỦNGHĨADÂNTỘC,ýchíđộclậpvàkhátvọngtựdocủatổtiên,nhữnggiá
trịvănhóanướcngoài,cùngvớithựctiễndântộcvàthờiđạiđểpháttriển,xâydựnghệ
thốngquanđiểmtoàndiệnvàsángtạovềdântộcvàcáchmạnggiảiphóngdântộcthuộc
địa

II.NỘIDUNGTƯTƯỞNGHỒCHÍMINHVỀVẤNĐỀDÂNTỘC
- Độclập,tựdolàquyềnthiêngliêng,bấtkhảxâmphạmcủatấtcảcácdântộc
- Chủnghĩadântộclàmộtđộnglựclớnởcácnướcđangđấutranhgiànhđộclập
- Kếthợpnhuầnnhuyễndântộcvớigiaicấp,độclậpdântộcvàchủnghĩaxãhội,
chủnghĩayêunướcvớichủnghĩaquốctế
2.1.Độclập,tựdolàquyềnthiêngliêng,bấtkhảxâmphạmcủatấtcảcácdântộc
MởđầubảnTuyênngôn,HồChíMinhđãtrích1đoạncủabảnTuyênngônnăm1776
củaMỹ,Tuyênngônnhânquyềnvàdânquyền1791củacáchmạngPháp,nhưquyềnbình
đẳng,quyềnđượcsống,quyềntựdovàquyềnmưucầuhạnhphúc.Ngườikhẳngđịnh“Đó
lànhữnglẽphảikhôngaichốicãiđược”.Nhưngtừquyềnconngười,HồChíMinhđãkhái
quátvànângcaothànhquyềndântộc:"Tấtcảcácdântộctrênthếgiớiđềusinhrabình
đẳng,dântộcnàocũngcóquyềnsống,quyềnsungsướngvàquyềntựdo"
26
.Tưtưởngvĩ
đạiấycủaHồChíMinhmangtínhquốctế,tínhthờiđạivàtínhnhânvănsâusắc.
Làdâncủamộtnướcnôlệđitìmđườngcứunước,nhiềulầnchứngkiếntộiácdãman
củachủnghĩathựcdânđốivớiđồngbàomìnhvàcácdântộcbịápbứctrênthếgiới,
Ngườithấyrõmộtdântộckhôngcóquyềnbìnhđẳngnếudântộcđómấtđộclập,tựdo.
Muốncóbìnhđẳngdântộcthìcácdântộcthuộcđịaphảiđượcgiảiphóngkhỏichủnghĩa
thựcdân.Vìvậy,độclậpdântộcphảithểhiệnở3điểmsau:Dântộcđóphảiđượcđộclập
toàndiệnvềchínhtrị,kinhtế,anninh,toànvẹnlãnhthổvàquantrọngnhấtlàđộclậpvề
chínhtrị;Mọivấnđềchủquyềnquốcgiaphảidongườidânnướcđótựquyếtđịnh;Nền
độclậpthựcsựphảiđượcthểhiệnởcuộcsốngấmno,tựdo,hạnhphúccủangườidân.
NềnđộclậpcủaViệtnamphảitheonguyêntắcnướcViệtNamcủangườiViệtNam,mọi
vấnđềvềchủquyềnquốcgiaphảidongườidânViệtNamtựquyếtđịnh,khôngcósựcan
thiệpcủanướcngoài.
Quyềnđộclập,bìnhđẳngdântộclàquyềnthiêngliêng,quýgiánhấtvàbấtkhảxâm
phạm.“Khôngcógìquýhơnđộclậptựdo”làlẽsống,làtriếtlýCáchmạngHồChíMinh
vàcủadântộcViệtNam.Đócũnglànguồncổvũtolớnđốivớicácdântộcbịápbức,đấu
tranhchomộtnềnđộclậptựdo,thốngnhấtđấtnước,dânchủ,ấmno,hạnhphúccủa
ngườidân.
Năm1919,vậndụngnguyêntắcdântộctựquyếtđãđượccácđồngminhthắngtrận
trongChiếntranhthếgiớithứnhấtlongtrọngthừanhận,thaymặtnhữngngườiViệtNam
yêunước,NguyễnÁiQuốcgửitớihộinghịVécxâybảnYêusáchgồmtámđiểm,đòicác
26
HồChíMinh:Toàntập,t.3,tr.555

quyềntựdo,dânchủchonhândânViệtNam.BảnYêusáchchưađềcậpvấnđềđộclập
haytựtrị,màtậptrungvàohainộidungcơbản:
Mộtlà,đòiquyềnbìnhđẳngvềchếđộpháplýchongườibảnxứĐôngDươngnhưđối
vớingườichâuÂu.Cụthểlà,phảixóabỏcáctòaánđặcbiệtdùnglàmcôngcụkhủngbố,
đànápbộphậntrungthựcnhấttrongnhândân(tứcnhữngngườiyêunước);phảixóabỏ
chếđộcaitrịbằngsắclệnh(mộtcáchđộctài)vàthaythếbằngchếđộracácđạoluật.
Hailà,đòicácquyềntựdodânchủtốithiểuchonhândân,đólàcácquyềntựdongôn
luận,báochí,tựdolậphội,hộihọp,tựdocưtrú...
Bảnyêusáchđókhôngđượcnhữngngườiđứngđầucácquốcgiađồngminhbọnđế
quốcchấpnhận.NguyễnÁiQuốckếtluận:muốngiảiphóngdântộc,khôngthểbịđộng
trôngchờvàosựgiúpđỡbênngoài,màtrướchếtphảidựavàosứcmạnhcủachínhdântộc
mình.
TạiHộinghịhợpnhấtcáctổchứccộngsảntrongnướcthànhlậpĐảngCộngsảnViệt
Nam(1930),trong“ChánhcươngvắntắtcủaĐảng”,HồChíMinhxácđịnhmụctiêu
chínhtrịcủaĐảng:ĐánhđổđếquốcchủnghĩaPhápvàbọnphongkiến;Làmchonước
Namđượchoàntoànđộclập.Vềmặtvănhóadânchúngđượctựdotổchức,namnữbình
quyền,thựchiệnphổthônggiáodụctheocôngnônghóa.
Tháng5/1941,NgườitriệutậpvàchủtrìHộinghịlầnthứVIIIBanChấphànhTrung
ươngĐảngquyếtđịnhthànhlậpViệtNamđộclậpđồngminh(MặttrậnViệtMinh)lãnh
đạonhândâncảnướcthựchiệnnhiệmvụgiảiphóngdântộc.Hộinghịđềranhiềuchủ
trương,chínhsáchcụthể,nhấnmạnhtầmquantrọngcủavấnđềđộclậpdântộc“Trong
lúcnàyquyềnlợicủabộphận,củagiaicấp,phảiđặtdướisựsinhtử,tồnvongcủaquốc
gia,củadântộc.Tronglúcnày,nếukhônggiảiquyếtđượcvấnđềdântộcgiảiphóng,
khôngđòiđượcđộclập,tựdochotoànthểdântộcthìchẳngnhữngtoànthểquốcgiadân
tộccònchịumãikiếpngựatrâu,màquyềnlợicủabộphận,giaicấpđếnvạnnămcũng
khôngđòilạiđược”.
Ngày12-3-1945,BanThườngvụTrungươngĐảngđãraChỉthị“Nhật-Phápbắn
nhauvàhànhđộngcủachúngta”.Chỉthịxácđịnhkẻthùchính,cụthể,trướcmắtcủanhân
dânĐôngDươnglàphátxítNhật,dođóphảithayđổikhẩuhiệu“đánhđuổiNhật,Pháp”
bằngkhẩuhiệu“đánhđuổiphátxítNhật”chốnglạichínhquyềnNhậtvàchínhphủbù
nhìncủabọnViệtgianthânNhậtvàquyếtđịnhphátđộngmộtcaotràokhángNhậtcứu
nướcmạnhmẽ,làmtiềnđềchocuộcTổngkhởinghĩagiànhchínhquyền.Đểtíchcực
chuẩnbịchoTổngkhởinghĩa,cáccơsởMặttrậnViệtMinhtiếptụcđượcchútrọngmở
rộng.Ngày12-4-1945,MặttrậnViệtMinhđãralờikêugọi“Mấylờitâmhuyếtngỏcùng

cácvịquanchứcáiquốcViệtNam”và“Mấylờitâmhuyếtngỏcùngcácvịhuynhthứái
quốc”.
Tháng8/1945,HồChíMinhđãđúckếtýchíđấutranhchođộclậptựdocủanhândân
tatrongmộtcâunóibấthủ:“dùcóphảiđốtcháycảdãyTrườngSơncũngphảikiênquyết
dànhchođượcđộclập!Nhưvậy,lúcnàytrongtưtưởngHồChíMinhđộclậptựdođãtrở
thànhquyếttâmcủacảdântộc.
SauchiếnthắngcủacuộcCMT8(1945),ngày02/09/1945tạiQuảngtrườngBaĐình,
HàNội,trướchàngchụcvạnđồngbào,NgườithaymặtChínhphủlâmthờinướcViệt
NamDânchủcộnghòađọcbản“Tuyênngônđộclập”,HồChíMinhtuyênbốtrướcquốc
dânđồngbàovàthếgiớirằng:“NướcViệtNamcóquyềnhưởngtựdovàđộclập,vàsự
thựcđãtrởthànhmộtnướctựdovàđộclập.ToànthểdânViệtNamquyếtđemtấtcảtinh
thầnvàlựclượng,tínhmệnhvàcủacảiđểgiữvữngquyềntựdovàđộclậpấy”
Ýchívàquyếttâmgiữvữngquyềntựdovàđộclậpấycònđượcthểhiệnrõqua2
cuộckhángchiếnchốngthựcdânPhápvàđếquốcMỹxâmlược.
TronglờikêugọiLiênHợpQuốc(1946),HồChíMinhmộtlầnnữakhẳngđịnh:
“Nhândânchúngtôithànhthậtmongmuốnhòabình.Nhưngnhândânchúngtôicũngkiên
quyếtchiếnđấuđếncùngđểbảovệnhữngquyềnthiêngliêngnhất:Toànvẹnlãnhthổcho
Tổquốcvàđộclậpchođấtnước”
KhithựcdânPháptiếnhànhxâmlượcViệtNamlầnthứ2(1946),HồChíMinhđãđưa
ra“Lờikêugọitoànquốckhángchiến”,Ngườiralờihiệutriệu,thểhiệnquyếttâmsắtđá,
bảovệchobằngđượcnềnđộclậpdântộc-giátrịthiêngliêngmànhândânViệtNammới
dànhđược:“Không!Chúngtathàhysinhtấtcả,chứnhấtđịnhkhôngchịumấtnướcnhất
địnhkhôngchịulàmnôlệ.
KhiđếquốcMỹmởrộngđánhphámiềnBắc.“Lờikêugọiđồngbàovàchiếnsĩcả
nước”cùngcâunóilịchsử“Khôngcógìquýhơnđộclập,tựdo”củaChủtịchHồChí
MinhvanglêntạiThủđôHàNộivàongày17/7/1966.Ngườiđãtuyênbốđanhthép:
“Chiếntranhcóthểkéodài5năm,10năm,20nămhoặclâuhơnnữa,HàNội,HảiPhòng
vàmộtsốthànhphố,xínghiệpcóthểbịtànphá,songnhândânViệtNamquyếtkhôngsợ!
Khôngcógìquýhơnđộclập,tựdo.Đếnngàythắnglợi,nhândântasẽxâydựnglạiđất
nướctađànghoànghơn,tođẹphơn”.HồChíMinhđãnêulênmộtchânlýthờiđại,một
tuyênngônbấthủcủacácdântộckhaokhátnềnđộclập,tựdotrênthếgiới:“Khôngcógì
quýhơnđộclậptựdo”.
TinhthầnmộtlòngvớiđộclậpdântộccủaNgườicònđượcthểhiệntrongbảnDichúc
cuốicùngđượccôngbốnăm1969,đềngày10-5gồm4tranginkhổ14,5×22cm.Trong

đó,Bácđãviết:“Dùkhókhăngiankhổđếnmấy,nhândântanhấtđịnhsẽhoàntoànthắng
lợi.ĐếquốcMỹnhấtđịnhphảicútkhỏinướcta.Tổquốctanhấtđịnhsẽthốngnhất.Đồng
bàoNamBắcnhấtđịnhsẽsumhọpmộtnhà.Nướctasẽcóvinhdựlớnlàmộtnướcnhỏ
màđãanhdũngđánhthắnghaiđếquốcto–làPhápvàMỹ;vàđãgópphầnxứngđángvào
phongtràogiảiphóngdântộc.”
TronglễtangcủaChủtịchHồChíMinh,đồngchíLêDuẩn,khiđólàBíthưthứnhất
BanChấphànhTrungươngĐảngLaođộngViệtNamcôngbốDichúccủaNgườivàđọc
lờiđiếu:“ToànthểdântộcViệtNamta,mỗingườiViệtNamtamãimãighilòngtạcdạ
côngơntrờibiểncủaNgười.TrướcanhlinhcủaHồChủtịch,chúngtanguyệnsuốtđời
trungthànhvớiNgười,đemhếttâmhồnvànghịlực,đoànkếtthànhmộtkhốisắtthép,
phấnđấuquênmình,quyếtlàmtrònnghĩavụcaocảvìđộclập,tựdocủaTổquốc,vìhạnh
phúccủanhândântavàgópphầnxứngđángvàosựnghiệpcáchmạngcủanhândânthế
giới.”-ĐâylàtuyênngônđầutiêncủangườiđứngđầuĐảngCộngsảnViệtNam,hay
cũngchínhlàquanđiểmĐảngvàNhândântatiếptụckếthừavàpháthuytưtưởngcủaHồ
ChíMinh.
Nhưvậy,từVănbảnđầutiêntrêncáctờbáocáchmạng,chođếnvănbảncuốicùnglà
Dichúc,HồChíMìnhluôncómộtxươngsống,mộtmongmuốnduynhất:giảiphóng,độc
lậpdântộcvàdânchủ,tựdochonhândân.
Quyềnđộclập,tựdolàquyềnthiêngliêng,bấtkhảxâmphạmcủatấtcảcácdântộc,
đãđượcNguyễnÁiQuốcnhậnthứcvàcónhữngbướcpháttriểntùytheođiềukiệntrong
nước,thếgiới,tùytheođiềukiệncáchmạng,từlúccóchínhĐảng,chưacóđộclậpdân
tộc,khiToànquốckhángchiến,chođếnlúcNgườiđãkhôngcònsống.
2.2.Chủnghĩadântộclàmộtđộnglựclớnởcácnướcđangđấutranhgiànhđộc
lập
KháiniệmchủnghĩadântộccủaNguyễnÁiQuốcchínhlàchủnghĩayêunướcvàtinh
thầndântộcchânchínhcủanhândânViệtNamđãđượchunđúcquahàngnghìnnămlịch
sử,vốnlàmộtđộnglựctinhthầnvôgiátrongcáccuộcđấutranhchốngngoạixâm,bảovệ
độclậpdântộc.LuậnđiểmnàycủaHồChíMinhđượcthểhiệntrong“BáocáovềBắcKỳ,
TrungKỳvàNamKỳ”(1924):“Chínhnóđãgâynêncuộcnổidậychốngthuếnăm1908,
nódạychonhữngngườiculibiếtphảnđối,nólàmchonhữngngười"nhàquê"phảnđối
ngầmtrướcthuếtạpdịchvàthuếmuối...nóđãthúcgiụcthanhniênbãikhóa,làmcho
nhữngnhàcáchmạngtrốnsangNhậtBảnvàlàmvuaDuyTânmưutínhkhởinghĩanăm
1917.”

Tuynhiên,khôngthểchorằngtưtưởngHồChíMinhmangtínhchất“chủnghĩadân
tộc”.Cáchdiễnđạtchínhxácphảilà“chủnghĩadântộcvôsản”-mangtínhgiaicấpvà
thểhiệnrõrànglậptrường,quanđiểmgiaicấpcủaChủtịchHồChíMinhtrongnhậnthức
vàgiảiquyếtvấnđềdântộcởViệtNam.Đâylàmộttrongnhữngnộidungcáchmạng,tiên
tiếnnhấttrongtưtưởngHồChíMinh.
Vấnđềdântộcluôngắnliềnvớivấnđềgiaicấp.Chủnghĩadântộcbaogiờcũngbảo
vệlợiích,dựatrênlậptrườngcủamộtgiaicấpnhấtđịnh,khôngcóchủnghĩadântộcphi
giaicấp,chủnghĩadântộcchungchung,cảilương.Lịchsửđãchothấy,từkhidântộcxuất
hiệnchođếnnay,giaicấpđạibiểuchophươngthứcsảnxuấtthốngtrịluônnắmquyền
thốngtrịdântộc.Giaicấpthốngtrịdântộcbaogiờcũnggiảiquyếtvấnđềdântộc,bảovệ
độclập,tựchủvàpháttriểndântộctheohìnhảnhvàlợiíchcủagiaicấpmình.Vìthế,chủ
nghĩadântộc,vớitínhcáchlàhệtưtưởngchínhtrịvàtâmlýđòiquyềnlợiđộclập,tựchủ
vàpháttriểncủacộngđồngquốcgiadântộc,baogiờcũngphụthuộcvàolậptrường,quan
điểmcủagiaicấpthốngtrịdântộc.
Gắnliềnvớicácgiaicấpđãnắmquyềnthốngtrịdântộclàcáccáchtươngứngbảovệ
độclập,tựchủvàpháttriểndântộc,giảiquyếtvấnđềdântộc.Giaicấpphongkiến,tưsản
vàvôsảnnhậnthứcvàgiảiquyếtvấnđềdântộckhácnhau.Nhânloạitừngbiết,chủnghĩa
dântộctruyềnthốngthểhiệnlòngyêunướclâuđờicủamộtdântộc,chủnghĩadântộctư
sản,chủnghĩadântộcvôsản,chủnghĩadântộccáchmạng,chủnghĩadântộcsô-vanh
nướclớn,chủnghĩadântộchẹphòi...Khôngcódântộcphigiaicấp.Chưacóvàchừng
nàocòngiaicấpsẽkhôngcóchủnghĩadântộcphigiaicấp.Nhưvậy,chủnghĩadântộc
luônmangtínhgiaicấp.
Cũngcầnlưuýrằng,chínhChủtịchHồChíMinhcũngđãrấtchúýbảnchấtgiaicấp
trongkhiđềcậpđếnchủnghĩadântộc.NgaytừnhữngnămđầuđếnvớichủnghĩaMác-
Lênin,Ngườiđãphânbiệtrõ“chủnghĩadântộcbảnxứ”-chủnghĩadântộctruyềnthống
ởcácnướcthuộcđịa,với“chủnghĩaquốctế”-chủnghĩadântộctheolậptrườngcủagiai
cấpvôsản.Ngườiviết“Chủnghĩadântộclàđộnglựclớncủađấtnước...Phátđộngchủ
nghĩadântộcbảnxứnhândanhQuốctếCộngsản...Khichủnghĩadântộccủahọthắng
lợi...nhấtđịnhchủnghĩadântộcấysẽbiếnthànhchủnghĩaquốctế”.Ngườiluônnhắc
nhởkhigiảiquyếtvấnđềdântộcphảiđứngvữngtrênlậptrườngvôsản,tíchcựcđấutranh
chốngchủnghĩadântộctưsản,chủnghĩasô-vanhcũngnhưchốngchủnghĩagiáođiềuvà
chủnghĩaxétlại.
Quanghiêncứu,khảosátthựctiễncáchmạngthếgiới,HồChíMinhđãpháthiệnra
mốitươngđồnggiữacácdântộcbịápbức:“Dùmàudacókhácnhau,trênđờinàychỉcó
haigiốngngười:giốngngườibóclộtvàgiốngngườibịbóclột”.Vìvậytừrấtsớm,Người

đãkêugọi:“Vìnềnhòabìnhthếgiới,vìtựdovàấmno,nhữngngườibịbóclộtthuộcmọi
chủngtộccầnđoànkếtlạivàchốngbọnápbức”.
ĐếnkhitiếpcậnvớiLuậncươngcủaV.I.Lênin,HồChíMinhtìmthấyởđó“mộtánh
sángkỳdiệunângcaovềchấttấtcảnhữnghiểubiếtvàtìnhcảmcáchmạngmàNgười
hằngnungnấu”.Đólàbướcchuyểnlịchsử,từngườiyêunướcthànhngườicộngsản,nâng
caonhậnthứccủaNgườivềsứcmạnhcủathờiđại:đólàsứcmạnhcủagiaicấpvôsản,
cáchmạngvôsản,sứcmạnhkếthợpgiữachủnghĩayêunướcchânchínhvớichủnghĩa
quốctếvôsản,sứcmạnhđoànkếtquốctế.
2.3.Kếthợpnhuầnnhuyễndântộcvớigiaicấp,độclậpdântộcvàchủnghĩaxã
hội,chủnghĩayêunướcvớichủnghĩaquốctế
a)Vấnđềdântộcvàvấnđềgiaicấpcóquanhệchặtchẽvớinhau
Đểpháthuysứcmạnhcủachủnghĩadântộc,giảiquyếtvấnđềdântộcmộtcáchtriệt
để,việckếthợpnhuầnnhuyễndântộcvớigiaicấpcómộtýnghĩahếtsứcquantrọng.
TrướcHồChíMinh,cácnhàkinhđiểnMác–Lêninđãđưaraquanđiểmvềsựcần
thiếtphảikếthợpdântộcvớigiaicấp.Tuynhiên,xuấtpháttừđiềukiệnlịchsửcụthểcủa
cácnướcchâuÂu,từyêucầuvàmụctiêucủacáchmạngvôsảnchâuÂu,cácôngđãnhấn
mạnhhơnđếnvấnđềgiaicấpvàđấutranhgiaicấp,xemviệcgiảiquyếtvấnđềdântộcở
thuộcđịaphụthuộcvàoviệcgiảiquyếtvấnđềgiaicấpởchínhquốc.HồChíMinhđãvận
dụngvàpháttriểnsángtạoquanđiểmcủacácnhàkinhđiểnMác–Lêninvềmốiquanhệ
giữavấnđềdântộcvàvấnđềgiaicấp.Ngườicũngchorằnggiữacácvấnđềnàycómối
quanhệchặtchẽvớinhau.Tuynhiên,xuấtpháttừđiềukiệnlịchsửcụthểcủacácthuộc
địa,nơimàmâuthuẫndântộcđanglàmâuthuẫnnổilênhàngđầu,HồChíMinhchorằng
vấnđềdântộcphảiđượcưutiêngiảiquyếttrướcvấnđềgiaicấp,cógiảiphóngđượcdân
tộcthìmớigiảiphóngđượcgiaicấpcôngnhânvànhândânlaođộng,cóđộclậpdântộc
mớicóđịabànđểtiếnlênlàmcáchmạngxãhộichủnghĩa.
LuậnđiểmnàycủaNgườixuấtpháttừcơsởthựctiễncủaphươngĐôngvàViệtNam.
Năm1924,trong“BáocáovềBắckỳ,TrungkỳvàNamkỳ”,Ngườichorằng:"Marxđã
xâydựnghọcthuyếtcủamìnhtrênmộttriếtlýnhấtđịnhcủalịchsử,nhưnglịchsửnào?
LịchsửchâuÂu.MàchâuÂulàgì?Đóchưaphảilàtoànthểnhânloại.Dùsaothìcũng
khôngthểcấmbổsung"cơsởlịchsử"củachủnghĩaMarxbằngcáchđưathêmvàođó
nhữngtưliệumàMarxởthờimìnhkhôngthểcóđược".Vàngườiđềnghị:"Xemxétlại
chủnghĩaMarxvềcơsởlịchsửcủanó,củngcốnóbằngdântộchọcphươngĐông".Ở
phươngĐông,"CuộcđấutranhgiaicấpdiễnrakhônggiốngnhưởphươngTây,bởivìxã

hộiĐôngDương,ẤnĐộhayTrungQuốc,xétvềmặtcấutrúckinhtếkhônggiốngnhưxã
hộiphươngTâythờitrungcổ,cũngnhưthờicậnđại,vàđấutranhgiaicấpởđókhông
quyếtliệtnhưởđây…".
TrongNghịquyếtHộinghịTrungươngVIII,năm1941,Ngườikhẳngđịnh:"Tronglúc
nàyquyềnlợicủabộphậngiaicấpphảiđặtdướisựtồnvongsinhtửcủaquốcgiadântộc.
Tronglúcnàynếukhônggiảiquyếtđượcvấnđềdântộcgiảiphóng,khôngđòiđượctựdo
độclậpchotoàndântộc,thìchẳngnhữngtoànthểquốcgiadântộcchịumãikiếpngựa
trâumàquyềnlợicủabộphậngiaicấpđếnvạnnămcũngkhôngđòilạiđược."
SựkếthợpnhuầnnhuyễngiữavấnđềgiaicấpvàvấnđềdântộccủaHồChíMinhthể
hiện:khẳngđịnhvaitròlịchsửcủagiaicấpcôngnhânvàquyềnlãnhđạoduynhấtcủa
ĐảngCộngsảntrongquátrìnhcáchmạngViệtNam;chủtrươngđạiđoànkếtdântộcrộng
rãitrênnềntảngliênminhcôngnhân,nôngdânvàtầnglớptríthứcdướisựlãnhđạocủa
Đảng;sửdụngbạolựccáchmạngcủaquầnchúngđểchốnglạibạolựcphảncáchmạng
củakẻthù;thiếtlậpchínhquyềnnhànướccủadân,dodân,vàvìdân;gắnkếtmụctiêuđộc
lậpdântộcvớichủnghĩaxãhội.Luậnđiểmvềmốiquanhệgiữavấnđềdântộcvàvấnđề
giaicấplàmộttrongnhữngsángtạolớncủaHồChíMinhtrongviệcvậndụngvàphát
triểnchủnghĩaMarx-Lenin.Nócótácdụnglớnlaođốivớiviệctậphợplựclượngvàosự
nghiệpgiảiphóngdântộcởViệtNamcũngnhưởcácnướcthuộcđịanóichung.
b)Giảiphóngdântộclàvấnđềtrênhết,trướchết;độclậpdântộcgắnliền
vớiChủnghĩaxãhội
Tưtưởngkếthợpđộclậpdântộcvớichủnghĩaxãhộicóýnghĩatolớn.Nóchínhlà
phươnghướngđểgiảiquyếtvấnđềdântộcthuộcđịamộtcáchtriệtđể,gắngiảiphóngdân
tộcvớigiảiphónggiaicấpvàgiảiphóngconngười.TưtưởngHồChíMinhvềkếthợpđộc
lậpdântộcvớichủnghĩaxãhộiđượchìnhthànhbắtđầutừkhiNgườiđọcbảnSơthảolần
thứnhấtnhữngluậncươngvềvấnđềdântộcvàthuộcđịacủaLêninđăngtrêntờ
Humanité(Nhânđạo)vàotháng7năm1920.TưtưởngđóđượcNgườithểhiệntậptrung
trongcáctácphẩmBảnánchếđộthựcdânPháp,ĐườngKáchmệnh,Chínhcươngvắntắt
củaĐảng…
Khácvớiconđườngcứunướccủaôngcha(gắnđộclậpdântộcvớichủnghĩaphong
kiến(cuốithếkỷ19)hoặcchủnghĩatưbản(đầuthếkỷXX)),conđườngcứunướccủaHồ
ChíMinhlàđộclậpdântộcgắnliềnvớiChủnghĩaxãhội.
Năm1920,ngaykhiquyếtđịnhphươnghướnggiảiphóngvàpháttriểndântộctheo
conđườngcủacáchmạngvôsản,ởHồChíMinhđãcósựgắnbóthốngnhấtgiữadântộc
vàgiaicấp,dântộcvàquốctế,độclậpdântộcvàchủnghĩaxãhội.

Trong“ĐườngKáchmệnh”,Ngườiviết:
“Cáchmệnhchiarahaithứ:
A.NhưAnNamđuổiPháp,ẤnĐộđuổiAnh,CaoLyđuổiNhật,PhilippinđuổiMỹ,
Tàuđuổicácđếquốcchủnghĩađểgiànhlấyquyềntựdobìnhđẳngcủadânnướcmình,ấy
làdântộccáchmệnh.
B.Tấtcảdâncày,ngườithợtrongthếgiớibấtkỳnướcnào,nòinàođềuliênhợpnhau
lạinhưanhemmộtnhà,đểđậpđổtấtcảtưbảntrongthếgiới,làmchonướcnào,dânnào
cũngđượchạnhphúc,làmchothiênhạđạiđồng-ấylàthếgiớicáchmệnh.
Haithứcáchmệnhđótuycókhácnhau,vìdântộccáchmệnhthìchưaphângiaicấp,
nghĩalàsĩ,nông,công,thươngđềunhấttríchốnglạicườngquyền.Cònthếgiớicáchmệnh
thìvôsảngiaicấpđứngđầuđitrước.Nhưng2cáchmệnhấyvẫncóquanhệvớinhau.Thí
dụ:AnNamdântộccáchmệnhthànhcôngthìtưbảnPhápyếu,tưbảnPhápyếuthìcông
nôngPháplàmgiaicấpcáchmệnhcũngdễ.VànếucôngnôngPhápcáchmệnhthành
công,thìdântộcAnNamsẽđượctựdo.VậynêncáchmệnhAnNamvớicáchmệnhPháp
phảiliênlạcvớinhau”
TừkhiĐảngCộngsảnViệtNamrađời,độclậpdântộcgắnliềnvớiCNXHđãtrở
thànhđườnglốichiếnlượcxuyênsuốt,chỉđạocáchmạngViệtNam.Tưtưởngkếthợp
độclậpdântộcvớichủnghĩaxãhộiđãđápứngđượcđòihỏikháchquancủalịchsửdân
tộcViệtNam,thỏalòngmongmỏicủanhândânViệtNam,đượcnhândânủnghộvàbiến
thànhhànhđộngcụthể,đưasựnghiệpcáchmạngnướctađitừthắnglợinàyđếnthắnglợi
khác.
Tháng10/1930,sau8thángĐảngrađời,HộinghịlầnthứnhấtBanChấphànhTrung
ươnglâmthờicóýnghĩanhưmộtĐạihộicũngtổchứctạiHươngCảngdođiềukiệntrong
nướcbịđếquốcđànápkhủngbốgắtgaophongtràocáchmạng.Hộinghị(họptừngày
14/10đến31/10/1930)thôngquabảnLuậncươngchánhtrị,ánnghịquyếtcủaTrungương
toànthểĐạihộinóivềtìnhhìnhhiệntạiởĐôngDươngvànhiệmvụcầnkípcủaĐảng,
ĐiềulệĐảng,hợpthànhnộidungCươnglĩnhthứhaicủaĐảng.Vềvaitròlãnhđạocủa
Ðảng,Luậncươngchỉrõ:ÐiềukiệncốtyếuchosựthắnglợicủacuộccáchmạngởÐông
Dươnglàcầnphảicómộtđảngcộngsảncóđườnglốichínhtrịđúng,cókỷluậttậptrung,
mậtthiếtliênlạcvớiquầnchúngvàtừngtrảitranhđấumàtrưởngthành.Ðảnglàđộitiên
phongcủavôsảngiaicấplấychủnghĩaCácMácvàLêninlàmgốc,đạibiểuchoquyềnlợi
chínhvàlâudàichocảgiaicấpvôsản,lãnhđạotranhđấuđểđạtmụcđíchcuốicùnglà
chủnghĩacộngsản.

ChínhcươngÐảngLaođộngViệtNamdoChủtịchHồChíMinhvàTổngBíthư
TrườngChinhchỉđạosoạnthảovàđượcÐạihộiIIcủaÐảng(tháng2năm1951)thảo
luận,thôngqua.Chínhcươngchỉrõ:trướckhithuộcPháp,xãhộiViệtNamcănbảnlàmột
xãhộiphongkiến,nôngdânlàgiaicấpbịbóclộtnặngnềnhất.TừkhithuộcPháp,Việt
Namlàmộtxãhộithuộcđịanửaphongkiến;giaicấpcôngnhânViệtNamhìnhthànhvà
trưởngthànhnhanh;tưbảnViệtNamrađờinhưngbịtưbảnđộcquyềnPhápđènénnên
khôngpháttriểnđược.KhiNhậtxâmchiếmViệtNam,chếđộthuộcđịacủaPhápởViệt
Namcũngtrởnênphát-xíthóa,làmchonhândânViệtNamcàngthốngkhổhơn.Vìvậy,
nhiệmvụcănbảncủacáchmạngViệtNamlàđánhđuổiđếquốcxâmlược,giànhđộclập
thốngnhấtthậtsựchođấtnước,xóabỏnhữngditíchphongkiếnvànửaphongkiến,làm
chongườicàycóruộng,pháttriểnchếđộdânchủnhândân,gâycơsởchochủnghĩaxã
hội.ÐộnglựccủacáchmạngViệtNamlúcnàylàcôngnhân,nôngdân,tiểutưsảnthành
thị,tiểutưsảntríthức,tưsảndântộc,nhữngthânsĩyêunướcvàtiếnbộ;trongđónềntảng
làcôngnhân,nôngdân,tríthức;lựclượnglãnhđạolàgiaicấpcôngnhân.TừđóChính
cươngkhẳngđịnh:cáchmạngViệtNamhiệnnaylàmộtcuộccáchmạngdântộcdânchủ
nhândân,tiếntớichủnghĩaxãhội.Ðâylàmộtcuộcđấutranhlâudài,trảiquanhiềugiai
đoạn,mỗigiaiđoạncómộtnhiệmvụtrọngtâm,trướcmắtlàphảitậptrungsứchoànthành
giảiphóngdântộc.
Năm1960,Ngườinói:“ChỉcóChủnghĩaxãhội,chủnghĩacộngsảnmớigiảiphóng
đượccácdântộcbịápbứcvànhữngngườilaođộngtrênthếgiớikhỏiáchnôlệ.”
27
TưtưởngHồChíMinhphảnánhquyluậtkháchquancủasựnghiệpgiảiphóngdântộc
trongthờiđạiChủnghĩađếquốc,vừaphảnánhmốiquanhệkhăngkhítgiữamụctiêugiải
phóngdântộcvớimụctiêugiảiphónggiaicấpvàgiảiphóngconngười.Chỉcóxóabỏtận
gốctìnhtrạngápbứcbóclột,thiếtlậpmộtnhànướcthựcsựcủadân,dodân,vìdânmới
đảmbảochongườilaođộngcóquyềnlàmchủ,mớithựchiệnđượcsựpháttriểnhàihòa
giữacánhânvàxãhội,giữađộclậpdântộcvớitựdovàhạnhphúccủaconngười.HồChí
Minhnói:“Nướcđộclậpmàdânkhônghưởnghạnhphúc,tựdothìđộnglựccũngchẳng
cónghĩalýgì.”
28
Khinhấnmạnhmụctiêuđộclậpdântộc,HồChíMinhkhôngbaogiờcoiđólàmục
tiêucuốicùngcủacáchmạngViệtNam.TrongtưtưởngHồChíMinh,giànhđộclậpđểđi
tớixãhộicộngsản;độclậpdântộcphảigắnliềnvớichủnghĩaxãhội.Độclậpdântộclà
mụctiêucốtyếu,trựctiếpcủacáchmạngdântộcdânchủ,làmụctiêutrướchếtcủaquá
trìnhcáchmạngViệtNamdoĐảngCộngsảnlãnhđạo,đồngthờilàđiềukiệnhàngđầu,
28
HồChíMinh:Toàntập,tập10,NxbChínhtrịQuốcgiaH.2011,tr.128
27
HồChíMinh,toàntập,tập10,Nxb,CTQG,HàNội,2002,tr.128

quyếtđịnhđểcáchmạngdântộcdânchủnhândânchuyểnsanggiaiđoạnkếtiếp-cách
mạngxãhộichủnghĩa.Dovậy,cáchmạngdântộcdânchủcàngtriệtđểthìnhữngđiều
kiệntiếnlênchủnghĩaxãhộicàngđượctạorađầyđủ.HồChíMinhchỉrõ,chủnghĩaxã
hộicàngpháttriển,càngđạtđếnđộchínmuồithìcáctiềmlực,nhấtlàtiềmlựcvậtchấtkỹ
thuậtcủadântộccàngmạnh,đấtnướccàngcóđiềukiệncủngcốđộclậpcủamình,tăng
cườngkhảnăngphòngthủ.Khôngcómộtchếđộxãhộinàocóthểđảmbảovữngchắcđộc
lậpdântộcbằngchủnghĩaxãhội.Trongtoànbộcấutrúcnộitạicủamình,chủnghĩaxã
hộithểhiệnkhảnăngtựbảovệvàbiếtcáchbảovệ.
Ngườikhẳngđịnh:“Yêutổquốc,yêunhândânphảigắnliềnvớiyêuchủnghĩaxãhội,
vìcótiếnlênchủnghĩaxãhộithìnhândânmìnhmỗingàymộtnoấmthêm,TổQuốcmỗi
ngàymộtgiàumạnhthêm.”
29
c)Sựkếthợpnhuầnnhuyễngiữachủnghĩadântộcvàchủnghĩaquốctế
Làmộtchiếnsĩquốctếchânchính,HồChíMinhkhôngchỉđấutranhchođộclậpcủa
dântộcViệtNammàcònđấutranhchođộclậpcủatấtcảcácdântộcbịápbức,nêucao
tinhthầnđộclậptựchủ,thựchiệnnguyêntắcvềquyềndântộctựquyếtnhưngHồChí
Minhkhôngquênnghĩavụquốctếchoviệcủnghộcáccuộcđấutranhgiảiphóngdântộc
trênthếgiới.
TưtưởngcủaChủtịchHồChíMinhvềđoànkếtquốctếbắtnguồntừtìnhyêuthương
đốivớiconngười,vớinhânloạivàđoànkếttoànnhânloạivìmụctiêugiảiphóngcácdân
tộcbịápbức,giảiphónggiaicấp,giảiphóngconngười.Trongsuốtcuộcđờihoạtđộng
cáchmạngcủamình,NgườiluônđặtcáchmạngViệtNamtrongmốiquanhệkhăngkhít
vớiphongtràocáchmạngthếgiới.Từngày25đếnngày30tháng12năm1920,Nguyễn
ÁiQuốcthamdựĐạihộilầnthứXVIIIcủaĐảngXãhộiPháp,họpởthànhphốTua
(Tours)vớitưcáchlàđạibiểuĐôngDương,NgườiđãbỏphiếutánthànhgianhậpQuốctế
Cộngsản,trởthànhmộtthànhviênsánglậpĐảngCộngsảnPháp.Từđây,Ngườiđãđặt
nềnmóngchotìnhđoànkếtchiếnđấugiữaĐảngCộngsảnViệtNamvàĐảngCộngsản
Pháp,tạosựgắnbóchặtchẽhơngiữaphongtràocáchmạngViệtNamvớiphongtràocách
mạngthếgiới.
TrongnhữngnămthángnhândânViệtNamđấutranhbảovệnềnđộclập,tựdocủa
mình,ChủtịchHồChíMinhhếtsứcchămloxâydựng,giữgìnvàpháttriểntìnhđoànkết
gắnbógiữaViệtNamvớiTrungQuốc,LiênXôvàcácnướcxãhộichủnghĩaanhem
khác;vớinhândânvàcácdântộcÁ,Phi,MỹLa-tinh...Ngườichủtrươngtăngcườngđoàn
kếtquốctế,thêmbạnbớtthù,“giúpbạnlàtựgiúpmình”;coitrọng,thắtchặttìnhđoàn
29
HồChíMinh:Toàntập,tập9,NxbChínhtrịQuốcgiaH.2011,tr.173

kết,giúpđỡcủanhândânthếgiớivàcáctổchứcquốctếđốivớiViệtNam;gắncuộcđấu
tranhchínhnghĩacủanhândântavớicuộcđấutranhchungcủanhândânthếgiớivìhòa
bình,độclậpdântộc,dânchủvàtiếnbộxãhội.Lầnđầutiêntronglịchsửnướctacómột
conngườivĩđạiđãgắncáchmạngcủađấtnướcmìnhvớicáchmạngthếgiớivàthờiđại,
trêncơsởnhậnthứccáchmạngViệtNamlàmộtbộphận,cóquanhệmậtthiếtvớicách
mạngvôsảnvàphongtràogiảiphóngdântộcởcácnướcthuộcđịa,phụthuộctrênthế
giới.Vìvậy,Ngườichủtrươngthựchiệnđoànkếtsâusắctriệtđểtrênnguyêntắcbình
đẳngdântộcvàhợptáccùngcólợi.Đoànkếtvàhợptácquốctếlàtậphợplựclượngbên
ngoài,tranhthủsựđồngtìnhủnghộvàgiúpđỡquốctếđểlàmtăngthêmkhảnăngtựlực,
tựcường,tạođiềukiệnlàmchuyểnbiếnlựclượngcólợichocáchmạngtrongnước.Chủ
tịchHồChíMinhchỉrõ:Nhândântachiếnđấuhysinhchẳngnhữngvìtựdo,độclập
riêngcủamình,màcònvìtựdo,độclậpchungcủacácdântộcvàhòabìnhthếgiới.Ngay
đốivớiMỹlànướcđưaquânsangxâmlượcViệtNam,Ngườicũngnhắcnhởmỗichúngta
phảibiếtphânbiệtsựkhácnhaugiữanhữngngườiMỹxâmlượcvànhândânMỹ,được
biểuhiệnthôngquabứcThưgửinhândânMỹtháng12-1961,trongđónêurõ:“Nhândân
MỹvànhândânViệtNamkhôngthùkhôngoán.NhândânViệtNamkínhtrọngcácbạnlà
mộtdântộcđầutiênđãphấtcờchốngchủnghĩathựcdân(1775–1783)vàchúngtôi
mongmuốncóquanhệhữunghịvớicácbạn…Hiệnnay,ChínhphủMỹđangdùngquân
sựcanthiệpvàonộibộViệtNam,đangâmmưuchiacắtlâudàiđấtnướcViệtNamchúng
tôi.ChúngtôibuộcphảiđấutranhchốngsựcanthiệpcủađếquốcMỹ.Vàchúngtôimong
cácbạnhànhđộngngayđểngăncảnChínhphủMỹphátđộngmộtcuộcchiếntranhphi
nghĩachốngnhândânViệtNam”
30
.
Đốivớiphongtràocộngsảnvàcôngnhânquốctế,ChủtịchHồChíMinhrấtchútrọng
đếnđoànkếtgiữacácđảngcộngsảnanhemtrêntoànthếgiới,làhiệnthâncủatưtưởng
kếthợpsứcmạnhdântộcvớisứcmạnhthờiđại,đoànkếtquốctế,ChủtịchHồChíMinh
chỉrõ:CáchmệnhAnNamcũnglàmộtbộphậntrongcáchmệnhthếgiớivàcuộcđấu
tranhcủanhândânViệtNamlàmộtbộphậnkhăngkhítcủacuộcđấutranhvĩđạinhằm
chốngchủnghĩađếquốcvàchủnghĩathựcdâncủanhândânthếgiới.Vìvậy,trongcách
mạnggiảiphóngdântộccũngnhưtronghòabìnhxâydựngđấtnước,mộtmặt,Chủtịch
HồChíMinhnhấnmạnhviệcnêucaotinhthầnđộclập,tựchủ,tựlực,tựcường,nhưng
Ngườiluônluônkêugọiphảităngcườngsựđoànkếtvàhợptácquốctế,đồngthờiphảira
sứcủnghộvàgiúpđỡđốivớicáccuộcđấutranhcủanhândâncácnướcvìhòabình,độc
lậpdântộc,dânchủvàtiếnbộxãhộitrênthếgiới.Tạicácdiễnđànquốctế,Ngườiđãcó
cảnhbáovềsựbấtđồng,chiarẽtrongphongtràocộngsảnvàcôngnhânquốctế.Theođó,
30
HồChíMinh,toàntập,Tập13,NxbChínhtrịquốcgia,HàNội,2011,tr.307.

khôngchỉlàmsuygiảmsứcmạnhcuộcđấutranhgiảiphónggiaicấp,giảiphóngcon
người,giảiphóngxãhội,màcònchiarẽsâusắckhốiđoànkết,thốngnhấtcủacáclực
lượngdânchủ,yêuchuộnghòabình,tiếnbộtrênthếgiới;tạođiềukiệnđểcácloạikẻthù
củacáchmạnggâychiếntranhxâmlược,pháhoạimôitrườnghòabìnhthếgiới.Cùngvới
niềmtintưởng,kỳvọngvàosứcmạnhcủatìnhđoànkếtquốctế,ChủtịchHồChíMinh
đồngthờibàytỏnhữngtrăntrở,lolắngvềnhữngbấthòa,mấtđoànkếttrongnộibộgiữa
cácđảnganhem.Ngườiviết:“Làmộtngườisuốtđờiphụcvụcáchmạng,tôicàngtựhào
vớisựlớnmạnhcủaphongtràocộngsảnvàcôngnhânquốctếbaonhiêu,thìtôicàngđau
lòngbấynhiêuvìsựbấthòahiệnnaygiữacácđảnganhem”
31
.ChủtịchHồChíMinh
mongrằng,ĐảngtavàtoànthểnhândânViệtNamcầnnêucaovaitrò,nghĩavụquốctế,
đónggópthiếtthựcchophongtràocáchmạngthếgiớiđiđếnthắnglợi.Ngườiviết:“Tôi
mongrằng,Đảngtasẽrasứchoạtđộng,gópphầnđắclựcvàoviệckhôiphụclạikhối
đoànkếtgiữacácđảnganhemtrênnềntảngchủnghĩaMác-Lêninvàchủnghĩaquốctế
vôsản,cólý,cótình”
32
.Ngườitintưởngvàcăndặn:“ToànĐảng,toàndântađoànkết
phấnđấu,xâydựngmộtnướcViệtNamhòabình,thốngnhất,độclập,dânchủvàgiàu
mạnh,vàgópphầnxứngđángvàosựnghiệpcáchmạngthếgiới”
33
.
TưtưởngHồChíMinhvềvấnđềdântộcmangtínhkhoahọcvàcáchmạngsâusắc,
thểhiệnsựkếthợpnhuầnnhuyễngiữadântộcvàgiaicấp,chủnghĩayêunướcchânchính
vớichủnghĩaquốctếtrongsáng.ĐúngnhưPh.Ăng-ghentừngnóinhữngtưtưởngdântộc
chânchínhtrongphongtràocôngnhânbaogiờcũnglànhữngtưtưởngquốctếchânchính.
III.TƯTƯỞNGHỒCHÍMINHVỀCÁCHMẠNGGIẢIPHÓNGDÂNTỘC
3.1.Cáchmạnggiảiphóngdântộcmuốnthắnglợiphảiđitheoconđườngcách
mạngvôsản
Đâychínhlàvấnđềphảixácđịnhlýluậncáchmạngphùhợp
ĐểgiảiphóngdântộckhỏiáchthốngtrịcủathựcdânPháp,ôngchatađãsửdụng
nhiềuconđườnggắnvớinhữngkhuynhhướngchínhtrịkhácnhau,sửdụngnhữngvũkhí
tưtưởngkhácnhau.
SựthấtbạicủacácphongtràoyêunướcchốngthựcdânPhápởViệtNamcuốithếkỷ
XIX,đầuthếkỷXXđãchứngtỏnhữngconđườnggiảiphóngdântộctheotưtưởngphong
kiếnvàtưtưởngtưsảnlàkhôngđápứngđượcyêucầukháchquanlàgiànhđộclập,tự
docủadântộcdolịchsửđặtra:
33
HồChíMinh,toàntập,Tập15,NxbChínhtrịquốcgia,HàNội,2011,tr.618,613,614.
32
HồChíMinh,toàntập,Tập15,NxbChínhtrịquốcgia,HàNội,2011,tr.618,613,614.
31
HồChíMinh,toàntập,Tập15,NxbChínhtrịquốcgia,HàNội,2011,tr.618,613,614.

- ConđườngcủaPhanBộiChâu:“Đuổihổcửatrước,rướcbeocửasau”
- ConđườngcủaPhanChuTrinh:“Xingiặcrủlòngthương”
- ConđườngcủaHoàngHoaThám:“Vẫnnặngtìnhphongkiến”
=>TìnhtrạngkhủnghoảngvềđườnglốicứunướcởViệtNamvàođầuthếkỷXX
cùngyêucầubứcthiếtphảitìmramộtconđườngcứunướcmới.
Mặcdùrấtkhâmphụctinhthầncứunướccủaôngcha,nhưngHồChíMinhkhôngtán
thànhcácconđườngcủahọmàquyếttâmrađitìmmộtconđườngmới.
- TìmhiểucáchmạngtưsảnPhápvàcáchmạngtưsảnMỹ,Ngườinhậnthấy:
“CáchmệnhPhápcũngnhưcáchmệnhMỹ,nghĩalàcáchmệnhtưbản,cáchmạngkhông
đếnnơi,tiếnglàcộnghòavàdânchủ,kỳthựctrongthìnótướclụccôngnông,ngoàithì
nóápbứcthuộcđịa”
34
.->Ngườikhôngđitheoconđườngcáchmạngtưsản.
- HồChíMinhthấyđượcCáchmạngThángMườiNgakhôngchỉlàcuộccách
mạngvôsản,màcònlàmộtcuộccáchmạnggiảiphóngdântộc.Nónêutấmgươngsáng
vềsựnghiệpgiảiphóngcácdântộcthuộcđịavà“mởratrướcmắthọthờiđạicách
mạngchốngđếquốc,thờiđạigiảiphóngdântộc”.
35
+ “Chủnghĩatưbảnlàmộtconđỉacómộtcáivòibámvàogiaicấpvôsảnở
chínhquốcvàmộtcáivòikhácbámvàogiaicấpvôsảnởcácthuộcđịa.Nếungườita
muốngiếtconvậtấy,ngườitaphảiđồngthờicắtcảhaivòi.Nếungườitachỉcắtmộtvòi
thôi,thìcáivòikiavẫntiếptụchútmáucủagiaicấpvôsản;convậtvẫntiếptụcsốngvà
cáivòibịcắtđứtlạisẽmọcra”.-trích“CáchmạngNgavàcácdântộcthuộcđịa”(1924)
Người“hoàntoàntintheoLêninvàQuốctếthứba”bởiV.I.LêninvàQuốctếthứbađã
“bênhvựcchocácdântộcbịápbức”.NgườithấytronglýluậncủaV.I.Lêninmột
phươnghướngmớiđểgiảiphóngdântộc:conđườngcáchmạngvôsản.
36
HồChíMinhđãđếnvớihọcthuyếtcáchmạngcủachủnghĩaMác-Lêninvàlựachọn
khuynhhướngchínhtrịvôsản.Ngườikếtluận:“Cáchmạnggiảiphóngdântộcmuốn
thắnglợitấtyếuphảiđitheoconđườngcáchmạngvôsản,tứclàphảiđitheođườnglối
Mác-Lênin.Đólàmộtcuộccáchmạngtriệtđể,làmchomọiquyềnlựcđềuthuộcvềnhân
dân,giànhđộclậpchodântộcvàtựdo,hạnhphúcchonhândân”.
“Chỉcóchủnghĩacộngsảnmớicứunhânloại,đemlạichomọingườikhôngphânbiệt
chủngtộcvànguồngốcsựtựdo,bìnhđẳng,bácái,đoànkết,ấmnotrênquảđất,việclàm
36
35
HồChíMinhtoàntập,NxbChínhtrịquốcgia,HàNội,2011,tập11,tr.164.
34
HồChíMinhtoàntập",NXBChínhtrịQuốcgia,HàNội,2002,tập9,tr.314

chomọingườivàvìmọingười,niềmvui,hòabình,hạnhphúc…”-trích“Truyềnđơncổ
độngmuabáoLeParia”(1923)
LuậnđiểmvềgiảiphóngdântộctheocáchmạngvôsảncủaHồChíMinhđãđápứng
đượcđòihỏibứcxúccủalịchsửdântộclàphảigiảiquyếttriệtđểmâuthuẫndântộcvà
mâuthuẫngiaicấpđểđưadântộcthoátrakhỏixiềngxíchnôlệvàđưangườilaođộng
thoátrakhỏimọiáchápbức.
3.2.CáchmạnggiảiphóngdântộctrongthờiđạimớiphảidoĐảngCộngsản
lãnhđạo
Đâylàvấnđềxácđịnhlựclượnglãnhđạocáchmạnggiảiphóngdântộc.
Trướcđó,cácnhàyêunướctiềnbốicũngđãbướcđầunhậnthứcđượctầmquantrọng
vàvaitròcủachínhđảngcáchmạng,nhưngđềuchưathànhcôngvìcácđảngđóthiếumột
đườnglốichínhtrịđúngđắnvàmộtđườnglốitổchứcchặtchẽ,lạikhôngcócơsởrộngrãi
trongquầnchúng.
- PhanChuTrinhđãnhậnđịnhmuốnđộclập,tựdothìphảicóđoànthểnhưng
ôngchưakịptriểnkhaitrongthựctế.
- PhanBộiChâulậpraViệtNamQuangPhụcHộivàđãcóýcảitổthànhViệt
NamQuốcdânĐảngtheomôhìnhđảngcủaTônTrungSơnnhưngcũngkhôngkịptiến
hành.
- ViệtNamQuốcdânĐảngcủaNguyễnTháiHọctổchứclỏnglẻo.
Vìvậy,vớiquanđiểm:“việcgiảiphónggôngcùmnôlệchođồngbào,chonhânloại”
là“việctotát”nênphảigắngsức;“...đờinàychưalàmxongthìđờisaunốitheolàmthì
phảixong”.Muốnlàcáchmạngthìphảibềngan,đồngchí,đồnglòngvàquyếttâm,“lại
phảibiếtcáchlàmthìmớichóng”;“Khódễcũngtạimình,mìnhquyếtchílàmthìlàm
được”thìtheoHồChíMinh“Trướchếtphảicóđảngcáchmệnh”đểnốitiếpsựnghiệp
giảiphóngdântộccủathếhệtrướcvàmởramộtchươngmớichoCáchmạngdân
tộc.”
37
Đầunăm1930,HồChíMinhđãsánglậpnênĐảngCộngsảnViệtNam,mộtchính
đảnggiaicấpcôngnhânvàdântộcViệtNam,lấychủnghĩaMác-Lênin“làmcốt”,cótổ
chứcchặtchẽ,kỷluậtnghiêmminhvàmậtthiếtliênlạcvớiquầnchính.
37
HồChíMinh:Toàntập,Sđd,t.2

-VậndụngvàpháttriểnsángtạotưtưởngMác-Lêninđểxâydựnglýluậncáchmạng
giảiphóngdântộctạiViệtNam,HồChíMinhchorằng,ĐảngCộngsảnViệtNamlà
“Đảngcủagiaicấpvôsản”,đồngthờilà“ĐảngcủadântộcViệtNam”.
+ Đâylàmộtluậnđiểmquantrọng,bổsungthêmcholýluậncủachủnghĩaMác-
Lêninvềđảngcộngsản,địnhhướngchoviệcxâydựngĐảngCộngsảnViệtNamlàmột
Đảngcósựgắnkếtchặtchẽvớigiaicấpcôngnhân,vớinhândânlaođộngvàcảdântộc
trọngmọithờikỳcủacáchmạngViệtNam.
+ Ngườiđặcbiệtnhấnmạnhvaitròcủacôngnhânlàlựclượngchínhtrongcuộc
đấutranhgiảiphóngdântộcvàsứcmạnhcủacôngnhânkhôngchỉđơnthuầnlàđểđấu
tranhchoquyềnlợicủamìnhmàcònđểđấutranhchotựdovàđộclậpcủadântộc.
KhikhẳngđịnhrằngĐảngCộngsảnViệtNamlàđảngcủacôngnhânvàdântộcViệt
Nam,HồChíMinhmuốnthểhiệnrằngĐảngnàyđượcxâydựngdựatrênsựđoànkếtchặt
chẽvớicôngnhânvànhândânlaođộng,phụcvụlợiíchcủadântộc.MọingườiViệtNam,
dùlàĐảngviênhaykhông,đềucảmthấygầngũivớiĐảngCộngsảnvàgọiĐảnglà
"Đảngta".
Ngaytừkhimớirađời,ĐảngdoHồChíMinhsánglậpđãquytụđượclựclượngvà
sứcmạnhcủatoànbộgiaicấpcôngnhânvàdântộcViệtNam,gắnbóvớinhândânvàdân
tộc,phụcvụTổquốcvànhândân.ĐiềunàygiúpĐảngđượcnhândânvàdântộcthừa
nhậnlàngọncờtiênphongcủamìnhvàtrởthànhnhântốhàngđầuđảmbảochomọithắng
lợicủacáchmạngViệtNamvànắmngọncờlãnhđạoduynhất.
3.3.Lựclượngcủacáchmạnggiảiphóngdântộcbaogồmtoàndântộc
Đâylàvấnđềxácđịnhlựclượngtiếnhànhcáchmạngdântộc.
Trongquátrìnhchỉđạocáchmạngcủamình,HồChíMinhluônquántriệtquanđiểm
giaicấp.Kêugọixâydựnglựclượngđoànkếttoàndântộc,Ngườikhôngbỏquaviệcxác
địnhlựclượngnòngcốt.
Ngườikhẳngđịnhcáchmạng“làviệcchungcảdânchúngchứkhôngphảiviệccủa
mộthaingười”
38
,vìvậyphảiđoànkếttoàndân.Ngườicoisứcmạnhvĩđạivànănglực
sángtạovôtậncủaquầnchúnglànhântốthenchốtbảođảmthắnglợi.Ngườikhẳng
định:“Dânkhímạnhthìquânlínhnào,súngốngnàocũngkhôngchốnglạinổi”,“Phảidựa
vàodân,dựachắcvàodânthìkẻđịchkhôngthểtiêudiệtđược”.
38
HồChíMinh:Toàntập,Sđd,t.2,tr.283

Ngườichorằngcáicốtcủanólàcông–nông.Vìcácgiaicấpcôngnhânvànôngdân
cósốlượngđôngnhất,nêncósứcmạnhlớnnhất.Họlạibịápbứcbóclộtnặngnềnhất,
nên“lòngcáchmệnhcàngbền,chícáchmệnhcàngquyết.
TuynhiênNgườicũngkhôngcoinhẹkhảnăngthamgiasựnghiệpgiảiphóngdântộc
củacácgiaicấp,tầnglớpkhác.Ngườichỉrõ“họctrò,nhàbuônnhỏ,điềnchủnhỏcũngbị
tưbảnápbức,songkhôngkhổcựcbằngcôngnông,3hạngấychỉlà“bầubạncáchmệnh
củacôngnông”
39
.
Tómlại,HồChíMinhđãvậndụngphươngphápphântíchgiaicấpcủachủnghĩa
Mác-LêninđểnhậnthứctìnhhìnhgiaicấpởViệtNam.Từsựnắmbắtýchívànguyện
vọngchungcủacácgiaicấplàđộclập,tựdo,Ngườiđãcóđượcchiếnlượcsắpxếpcáclực
lượngcáchmạngvừapháthuyđượcsứcmạnhgiaicấp,lạivừahuyđộngđượcsứcmạnh
tổnghợpcủatoànthểcộngđồngdântộc.
3.4.Cáchmạnggiảiphóngdântộccầnđượctiếnhànhchủđộng,sángtạovàcó
khảnănggiànhthắnglợitrướccáchmạngvôsảnởchínhquốc
Trướcđó,trongphongtràocộngsảnquốctếtừngtồntạiquanđiểmxemthắnglợicủa
cáchmạngthuộcđịaphụthuộctrựctiếpvàothắnglợicủacáchmạngvôsảnởchínhquốc.
TrongTuyênngônthànhlậpQuốctếIII(1919)đãcóquanđiểmchorằngcôngnhân
vànôngdânởcácxứthuộcđịachỉcóthểgiànhđượcđộclậpkhimàcôngnhânởcácnước
tưbảnchínhquốcgiànhđượcchínhquyềnvềtaymình.
ĐạihộiVIcủaQTCS(9-1928)vẫnchorằng:“Chỉcóthểthựchiệnhoàntoàncông
cuộcgiảiphóngcácthuộcđịakhigiaicấpvôsảngiànhđượcthắnglợiởcácnướctưbản
tiêntiến”.
=>Quanđiểmnàyđãlàmgiảmđitínhsángtạo,chủđộngcủanhândâncácnước
thuộcđịatrongcôngcuộcđấutranhchốngthựcdân,đếquốc,giànhđộclậpchodântộc.
TuynhiênHồChíMinhlạikhẳngđịnh….Cáchmạnggiảiphóngdântộccầnđược
tiếnhànhchủđộng,sángtạovàcókhảnănggiànhthắnglợitrướccáchmạngvôsản
ởchínhquốc.
=>TrongkhiyêucầuQuốctếCộngsảnvàcácđảngcộngsảnquantâmđếncáchmạng
thuộcđịathìHồChíMinhvẫnkhẳngđịnhcôngcuộcgiảiphóngnhândânthuộcđịachỉcó
thểthựchiệnđượcbằngsựnỗlựctựgiảiphóng.
39
PGS,TS.VŨQUANGHIỂNĐẠIHỌCQUỐCGIAHÀNỘI,HồChíMinhvậndụngvàpháttriểnlýluậncáchmạngvôsảnvàothực
tiễncáchmạngViệtNam,TạpchíCộngsản,ngày26-05-2015

LuậnđiểmsángtạocủaHồChíMinhdựatrênnhữngcơsởsau:
- Khichủnghĩatưbảnchuyểnsanggiaiđoạnđộcquyền(đếquốcchủnghĩa),nền
kinhtếhànghóapháttriểnmạnh,đặtrayêucầubứcthiếtvềthịtrường.Đólànguyênnhân
sâuxadẫntớinhữngcuộcchiếntranhxâmlượcthuộcđịa.Cácnướcthuộcđịatrởthành
mộttrongnhữngnguồnsốngcủachủnghĩađếquốc.NguyễnÁiQuốckhẳngđịnh:"tấtcả
sinhlựccủachủnghĩatưbảnquốctếđềulấyởcácxứthuộcđịa"
40
.Cóthểnói,thuộcđịa
lànơiduytrìsựtồntại,pháttriểnchochủnghĩađếquốc.
- TheoHồChíMinh,giữacáchmạnggiảiphóngdântộcởthuộcđịavàcách
mạngvôsảnởchínhquốccómốiquanhệmậtthiếtvớinhau,tácđộngqualạilẫnnhau
trongcuộcđấutranhchốngkẻthùchunglàchủnghĩađếquốc.Đólàmốiquanhệbình
đẳngchứkhôngphảilàquanhệlệthuộc,hoặcquanhệchính-phụ.
=>Cáchmạngởthuộcđịacóvaitròrấtlớntrongviệccùngvớicáchmạngvôsản
ởchínhquốctiêudiệtchủnghĩađếquốc.
- Trongcuộcđấutranhchốngchủnghĩađếquốc,chủnghĩathựcdân,cáchmạng
thuộcđịacótầmquantrọngđặcbiệt.Nhândâncácdântộcthuộcđịacókhảnăngcách
mạngtolớn.TheoHồChíMinh,phải"Làmchocácdântộcthuộcđịa,từtrướcđếnnay
vẫncáchbiệtnhau,hiểubiếtnhauhơnvàđoànkếtlạiđểđặtcơsởchomộtLiênminh
phươngĐôngtươnglai,khốiliênminhnàysẽlàmộttrongnhữngcánhcủacáchmạngvô
sản"
41
.
- VậndụngcôngthứccủaC.Mác:"Sựgiảiphóngcủagiaicấpcôngnhânphảilà
sựnghiệpcủabảnthângiaicấpcôngnhân",Ngườiđiđếnluậnđiểm:"côngcuộcgiải
phónganhem(tứcnhândânthuộcđịa-TG)chỉcóthểthựchiệnđượcbằngsựnỗlựccủa
bảnthânanhem".
=>Ngườiđánhgiárấtcaosứcmạnhcủamộtdântộcvùngdậychốngđếquốc
thựcdân.Ngườichủtrươngpháthuynỗlựcchủquancủadântộc,tránhtưtưởngbị
động,trôngchờvàosựgiúpđỡbênngoài.Đâylàmộtluậnđiểmsángtạo,cógiátrịlý
luậnvàthựctiễntolớn;mộtcốnghiếnrấtquantrọngcủaHồChíMinhvàokhotàng
lýluậncủachủnghĩaMác-Lênin,đãđượcthắnglợicủaphongtràocáchmạnggiảiphóng
dântộctrêntoànthếgiớitronggầnmộtthếkỷquachứngminhlàhoàntoànđúngđắn.
41
HồChíMinh:Toàntập,t.2,Nxb.ChínhtrịquốcgiaSựthật,HàNội,2011,tr.138.
40
HồChíMinh:Toàntập,t.1,NxbChínhtrịquốcgiaSựthật,HàNội,2011,tr.263

3.5.Cáchmạnggiảiphóngdântộcphảiđượctiếnhànhbằngconđườngcách
mạngbạolực
VaitròcủabạolựcđốivớicáchmạnggiảiphóngdântộctheoMác,Ăngghenvà
Lênin:
- TheoMác:bạolựclàbàđỡcủamọichínhquyềncáchmạngvìgiaicấpthốngtrị
khôngbaogiờtựgiaochínhquyềncholựclượngcáchmạng.
- Ăngghennhắclạitrongtácphẩm“ChốngĐuyrinh”:Bạolựccònđóngvaitrò
kháctronglịchsử,vaitròcáchmạng
- Lêninthìkhẳngđịnhtínhtấtyếucủabạolựccáchmạng:khôngcóbạolựccách
mạngthìkhôngthểthaythếnhànướctưsảnbằngnhànướcvôsảnđược.
ConđườngbạolựccáchmạngtrongtưtưởngHồChíMinh:
HồChíMinhđãtiếpthuvàvậndụngsángtạo,pháttriểnquanđiểmbạolựccáchmạng
củachủnghĩaMác-LêninvàotrongđiềukiệncụthểcủacáchmạngViệtNam:
- Vềtínhtấtyếu,HồChíMinhkhẳngđịnh:cầndùngbạolựccáchmạngchốnglại
bạolựcphảncáchmạng,giànhlấychínhquyềnvàbảovệchínhquyền.Ngườiluậngiải:vì
ngaynhưhànhđộngmangquânđixâmlượccủathựcdânđếquốcđốivớicácnướcthuộc
địavàphụthuộc,thì“Chếđộthựcdân,tựbảnthânnóđãlàmộthànhđộngbạolựccủakẻ
mạnhđốivớikẻyếurồi”.(HồChíMinh:Toàntập,NxbChínhtrịquốcgia,HàNội,2011,
t.1,tr.114)
- Vềhìnhthứcbạolực,HồChíMinhthểhiệntínhsángtạovàpháttriểnkhikết
hợpnhuầnnhuyễnvàlinhhoạtgiữađấutranhchínhtrịvàđấutranhvũtranglàgiảiquyết
triệtđể,vàkhiđiềukiệnchophéptranhthủthựchànhđấutranhngoạigiao.Ngườiviết:
“Tùytìnhhìnhcụthểmàquyếtđịnhnhữnghìnhthứcđấutranhvũtrangvàđấutranh
chínhtrịđểgiànhthắnglợichocáchmạng”
42
.
- Toàndânkhởinghĩa,toàndânnổidậylànétđộcđáo,sángtạotrongtưtưởng
HồChíMinhvềbạolựccáchmạng.Điềunàythểhiệntrong“Lờikêugọitoànquốckháng
chiến”:“Hỡiđồngbào…bấtkỳđànông,đànbà,bấtkỳngườigià,ngườitrẻ,khôngchia
tôngiáo,đảngphái,dântộc.HễlàngườiViệtNamphảiđứnglênđánhthựcdânPhápđể
cứuTổquốc.Aicósúngdùngsúng.Aicógươmdùnggươm,khôngcógươmthìdùng
cuốc,thuổng,gậygộc.AicũngphảirasứcchốngthựcdânPhápcứunước”.
42
HồChíMinh(2011),Sđd,T.15,tr.391.

- Tínhnhânvăncaocả,Ngườiluôntranhthủkhảnănggiànhvàgiữchínhquyền
ítđổmáunhất,tranhthủmọikhảnănghoàbìnhđểgiảiquyếtxungđột.
KhibịPhápcựtuyệtnỗlựcgiảiquyếtvấnđềViệtNambằngbiệnpháphòabình,
Ngườichuaxótthốtlên:“Thanôi,trướclòngbácái,thìmáuPháphaymáuViệtcũngđều
làmáu,ngườiPháphayngườiViệtcũngđềulàngười”(Sđd,Tập4,tr.510).
TrongthưgửiTổngthốngMỹNích-xơnngày25-8-1969,HồChíMinhbàytỏ:“Tôivô
cùngcôngphẫntrướcnhữngtổnthấtvàtànphádoquânMỹgâyrachonhândânvàđất
nướcchúngtôi;tôicũngrấtxúcđộngthấyngàycàngcónhiềuthanhniênMỹchếtvôíchở
ViệtNamvìchínhsáchcủanhàcầmquyềnMỹ”(Sđd,Tập15,tr.602).

IV.GIÁTRỊÝNGHĨACỦATƯTƯỞNGHỒCHÍMINH
4.1.Giátrịlýluận
4.1.1.Vềlýluậncáchmạnggiảiphóngdântộc
TưtưởngHồChíMinhvềvấnđềdântộcvàcáchmạngthuộcđịalàsựtổnghòacủa
haiyếutố“vấnđềdântộc”và“vấnđềgiaicấp”vàgắnđộclậpdântộcvớiphươnghướng
xãhộichủnghĩa.Hayquanđiểmchorằngcáchmạnggiảiphóngdântộccầnđượctiến
hànhchủđộng,sángtạovàcókhảnănggiànhthắnglợitrướccáchmạngvôsảnởchính
quốc,...
4.1.2.Vềphươngpháptiếnhànhcáchmạnggiảiphóngdântộc
Cócáinhìnsâusắcvềhoàncảnhđiềukiệnlịchsửcụthểcủanướctavàcótưduy
chiếnlượcsắcbén,HồChíMinhđãxâydựngnênphươngpháptiếnhànhcáchmạnggiải
phóngdântộchếtsứcđộcđáovàsángtạonhưngvẫncónềntảngvữngchắc.Đólàdisản
tưtưởngquânsựvôgiáchoĐảngvànhândân,gópphầnquyếtđịnhviệcxáclậpcon
đườngcứunướcmới,làmchophongtràoyêunướcViệtNamchuyểndầnsangquỹđạo
cáchmạngvôsản
4.2.Giátrịthựctiễn:
HệthốngtưtưởngvềdântộcvàvềcáchmạngdântộccủaHồChíMinhđãđượcáp
dụngvàothựctiễn,chuyểnhóathànhhànhđộng.Nhữngchiếnthắngvẻvangcủadântộc
cũnglàbằngchứngchứngminhchotínhkhoahọc,cáchmạngvàsángtạocủatưtưởngHồ
ChíMinhcũngnhưsoiđườngchodântộcViệtNamtiếnlêncùngnhânloại,biếnthếkỷ
XXthànhmộtthếkỷgiảitrừchủnghĩathựcdântrêntoànthếgiới.
Vídụ:
Cáchmạngtháng8/1945:DựavàolýluậngiảiphóngdântộccủaHồChíMinh,
Đảngđãquyếtđịnhthayđổinhiềuchiếnlượcquantrọngnhư:
Vềtinhthần:Kiênquyếtgiươngcaongọncờgiảiphóngdântộc,đặtnhiệmvụchống
đếquốcgiànhđộclậpdântộclênhàngđầu.
Vềhànhđộng:ThànhlậpmặttrậnViệtMinh,lãnhđạotoàndântộcđẩymạnhchuẩnbị
lựclượngchínhtrịvàlựclượngvũtrang;xâydựngcăncứđịacáchmạng;sửdụngbạolực
cáchmạngdựavàolựclượngchínhtrịvàlựclượngvũtrang
Vềquátrình:Đitừkhởinghĩatừngphầnvàchiếntranhdukíchcụcbộ,giànhchính
quyềnbộphậnởnhiềuvùngnôngthôn,tổngkhởinghĩaởcảnôngthônvàthànhthịnhằm
mụctiêugiànhchínhquyềntrongcảnước

ChiếnthắngĐiệnBiênPhủ1954:
Sau9nămgiankhổkhángchiến,đếnnăm1954,nhândânViệtNamđãlàmnênchiến
thắngĐiệnBiênPhủ"Lừnglẫynămchâu,chấnđộngđịacầu”,kếtthúccuộckhángchiến
chốngThựcdânPhápxâmlược.
ChiếnthắngấykhôngchỉcóýnghĩalớnlaovớidântộcViệtNammàlàmộtsựđộng
viên,cổvũmạnhmẽchonhândâncácnướcthuộcđịakháctrênthếgiớitronghànhtrình
chiếnđấuchốngquânxâmlược,tìmkiếmnênđộclậpchodântộcmìnhnhưlờinhậnxét
củathiếutướngKiangiáp(MiếnĐiện):“KhibọnđếquốcđangbốirốiởĐiệnBiênPhủ,
chúngtôicóthờicơthuậnlợiđểtiêudiệtQuốcdânĐảnghoạtđộngdướicùngmộtchiến
lượccủađếquốcchủnô.ChonênchiếnthắngĐiệnBiênPhủkhôngnhữngkhuyếnkhích
chúngtôivềtinhthầnmàcòngiúpchúngtôiphảichịuơnnhândânViệtNamdũngcảm”.
Với"niềmcảmhứng”mangtênViệtNam,nhândâncácdântộcthuộcđịaởnhiềunơi
đãđứnglênđánhđổchủnghĩathựcdân,giànhlạiquyềnlàmchủđấtnướcmàtrướctiênlà
ởnhữngnướcđangbịthựcdânPhápcaitrịởPhiChâu.Cóthểkểđếncácnướcnhư
Algeria,Maroc,Tuy-ni-di,Ghi-nê,Ma-li,Ma-đa-ga-xca,Ca-mơ-run,..

V.VẬNDỤNGTƯTƯỞNGHỒCHÍMINHVỀVẤNĐỀDÂNTỘCTRONG
ĐẤUTRANHBẢOVỆDÂNTỘC,CHỦQUYỀNTỔQUỐCHIỆNNAY
5.1.Bốicảnhvấnđềdântộctrongnước
5.1.1.Tìnhhìnhquốctế
Vềmặtđốingoại,ranhgiớiýthứchệ,tôngiáo,lýtưởngcùngchungchếđộxãhội
khôngcònnhiềuýnghĩamàthayvàođólàcácđiểmtươngđồngvềlợiíchquốcgiadân
tộcvàđượcxemlàcơsởđểlựachọnvàxâydựngcácmốiquanhệsongphươngcũngnhư
đaphương.Lợiíchquốcgiadântộcđôikhiđượcđánhđổibằngcáccuộcchiếntranhxâm
lượchaycáccuộcđànápđốiphương.Cácthếlựccườngquyềntạinhiềuquốcgiađãtriển
khainhiềuhọcthuyếtvàhànhđộngbấtchấpchủquyềnquốcgiavàđộclậpdântộccủa
cácnướctrênthếgiới.Đâyvừalàquátrìnhmởrộngthịtrườngchocáctậpđoàntưbản
độcquyền,vừalàthủđoạnápđặtcácquanhệsảnxuấttưbảnchủnghĩatrênphạmvitoàn
thếgiớitrêncơsởthủtiêuchủquyền,độclậpcủacácquốcgiadântộcđangpháttriển.
- Xuấthiệnchủnghĩadântộccựcđoan,hẹphòitrongđờisốngquốctế.Xu
thếpháttriểnđacựccủathếgiớicùngnhữngmâuthuẫncủaquátrìnhtoàncầuhóa
kếthợpsựcuồngtíntôngiáođãnảysinhchủnghĩadântộccựcđoan.Hơnnữa,chủ
nghĩasô-vanhnướclớn,bànhtrướng,báquyềncũngthừacơtrỗidậyđedọasựổnđịnh
củaquốctếvàkhuvực.
Tìnhtrạngnhiềuquốcgiađangphảiđốimặtvớivấnđềđộclậpdântộc,bảovệ
chủquyền.Cụthể:
XungđộttạiUkraine:CuộcxungđộtgiữaUkrainevàNgaởmiềnĐôngUkraine,đặc
biệtlàởDonbas,làmộtvídụđiểnhìnhvềvấnđềđộclậpdântộc.Cácnhómdântộcở
miềnĐôngUkraineđãtựtổchứcvàtuyênbốđộclập,mộtsốnhómđượccholàđượchỗ
trợbởiNga.
TìnhhìnhtạiPalestine:MâuthuẫngiữaIsraelvàPalestine,đặcbiệtlàvềvấnđềlãnh
thổvàđộclập,đãgâyranhiềuxungđộtvàcăngthẳngtrongkhuvực.Palestinemong
muốncómộtquốcgiađộclậpriêngbiệt,nhưngvấnđềnàyvẫnđanggặpphảinhiềukhó
khănvàtranhcãi.
5.1.2.Tìnhhìnhtrongnước
- Quátrìnhtoàncầuhóa,hộinhậpquốctế,bêncạnhnhữngảnhhưởngtích
cực,vẫncótácđộngtiêucựcđếnsựpháttriểncủacácdântộctrênnhiềuphương
diện:kinhtế-vănhóa-xãhộivànhấtlàquanhệchínhtrị.Mộtmắtxíchbịbấtổnsẽ
kéotheochuỗibấtổncủaquốcgia,dântộc,ảnhhưởngtrựctiếpđếnanninhtoàncầu.Vấn
đềtoàncầuhóavàhộinhậpđangđặtrachocácquốcgiadântộcphảinắmbắtvàxửlý

đượcnhữngvấnđềcơbản.Quanhệđachiềubaogồmcảnhữngtươngtáctíchcựcvà
hạnchếgiữatộcngườivớitộcngườitrongphạmviquốcgia,sựphụthuộcvàchiphối
củacácnướclớn.Quanhệđachiềugồmcảnhữngtiếnbộvàhạnchếcủatộcngườivới
tộcngườitrênphạmviquốctế.Từnhữngsosánhquanhệnàyhìnhthànhtâmlýsosánh
vềtrìnhđộpháttriểnvàmứchưởngthụkinhtế,vănhóaxãhộigiữacáctộcngườitrong
phạmviquốcgiavàquốctế,cácthếlựcbênngoàilợidụngvấnđềdântộc,tôngiáo,nhân
quyềngâymấtổnđịnhchínhtrị.Vấnđềbảnsắcvàđồnghóatựnhiênhoặccóchủđịnh
cũnglàvấnđềlớnđặtra.Bảnsắckhẳngđịnhgiátrịvàsựtồntạicủamộtquốcgiadân
tộcnhưngcũngkhôngthểgiữbảnsắctheonghĩatuyệtđối,khépkínmàphảicóyếutốhòa
nhập.Nhưngnếukhôngcósựđộclập,tựchủthìsẽdẫnđếnsựđồnghóa,cảtheonghĩa
nhânchủnghọc,cảvềvănhóa,theoconđườngthôntínhtựnhiênhoặcđôikhicảsựtự
nguyện.Vấnđềpháttriểnvàpháttriểnbềnvữnglànhữngyêucầumàmỗiquốcgiadân
tộcphảilựachọnconđườngđi,sáchlượcphùhợpnhằmgiảiquyếthợplýmốiquanhệ
giữalợiíchtrướcmắtvàlâudài.Trongthờiđạitoàncầu,cónhữngvấnđềvàtráchnhiệm
chunggiữacácnhómquốcgia.
- Đồngbàocácdântộchiệnnayđãtừngbướcnângcaođượctrìnhđộnhận
thứctừmơhồđếnrõràngvàđượccủngcốngàycàngổnđịnhcáckiếnthứccóliên
quanđếnbiêngiới,đườngbiêngiới,cộtmốcquốcgiới,lãnhthổquốcgiavàcácgiá
trịmangtínhbiểutượngquốcgia.Nhữngchuyểnbiếnýthứcnàycóđượclànhờvào
việcthựcthicóhiệuquảcácchínhsáchdântộccủaĐảng,Nhànước,sựtuyêntruyềnvà
vậnđộngcủacáccơquanchứcnăng,đặcbiệtlàbộđộibiênphòngvàhoạtđộngthựctiễn
củachínhngườidântrongviệcbảovệđườngbiên,mốcgiớiquốcgia.Ngoàira,chínhviệc
TrungQuốcxâyràochắnđườngbiêncũnggópphầncủngcốnhậnthứcvềbiêngiớicủa
ngườidân,nângcaoýthứccủađồngbàotrongviệcbảovệđườngbiên,cộtmốcquốcgia
ViệtNam.
- Vềvấnđềdântộc,ViệtNamcó54dântộc,trongđócó14dântộcthiểusốrất
ítngườisinhsốngtạicácvùngđặcbiệtkhókhănởcáctỉnhcóvùngcao,đườngbiênnhư
LàoCai,HàGiang,LaiChâu,SơnLa,ĐiệnBiên,QuảngBình,KonTum…nhómđồng
bàonàyđượccoilànhómdântộcyếuthếnênĐảngvàNhànướctađãramộtsốcác
quyếtsáchquantrọngmangtínhđặcthùvềpháttriểnkinhtế-xãhộivàbảotồnvăn
hóachocáctộcngườinày.Nhờvậy,diệnmạođờisốngcủangườidânđãtừngbước
cónhữngđổithay,cảithiện.
- Tháchthức1:Tuynhiên,sựhỗtrợ,quantâmđặcbiệtnàycũngđãtạoramột
sốtháchthứcảnhhưởngđếnsựpháttriểncủacáctộcngười,nhấtlàliênquanđếný
thứcdântộc,tạosựphụthuộc,ỷlại,mấtdầnnộilựcvươnlênởnhómdântộcđượcthụ

hưởngchínhsách,sựsobìcủanhómdântộcnằmngoàichínhsách…đãlàmgiảmđisự
gắnkếtdântộc,tiêubiểuchovấnđềmớinổinàycóthểkểđếndântộcBrâu–tộcngười
thuộcnhómngônngữMôn–KhơMe,làmộttrong5dântộcthiểusốcódânsốdưới1000
ngườiởViệtNam,hiệnđượcbiếtđếnvớicụmtừ“dântộcgiàu”bởinhữngchênhlệch
trongviệcthụhưởngchínhsáchvớicácnhómdântộckhácvớirấtnhiềunhữngvấn
đềcầnđượcnhậndiệnmộtcáchnghiêmtúc.
- Tháchthức2:cácthếlựcchốngphánhànước.Nhằmthựchiệnâmmưu
“phátừtrongphára”,cácthếlựcthùđịchcốtìnhxuyêntạcquyềndântộctựquyết
nhằmchiarẽcộngđồngngườidântộcthiểusốvớingườiKinh,làmchonộibộđất
nướcrốiren,khốiđạiđoànkếtdântộcbịsuyyếu.TạimộtsốđịaphươngkhuvựcTây
NguyênvàTâyNamBộ,diễnbiếncủavấnđềnàycũnghếtsứcphứctạp.Cácđốitượng
phảnđộngởhảingoạităngcườngcấukếtvớicácphầntửchốngpháởtrongnước,sẵn
sàngcungcấptiềnbạc,tàiliệu,…phụcvụchoviệc“xâydựnglựclượng”,tuyêntruyền,dụ
dỗ,kíchđộngmộtsốngườidânthiếuthôngtinhoặcnhẹdạ,cảtinđứnglênđòihỏi“xác
lậpvịthế,quyềndântộc”.Trongnhiềunămqua,cácthếlựcthùđịchluôntìmmọicách
chỉđạo,tàitrợ,nuôidưỡng,cửcốvấnđểthànhlậpnhữngtổchức,hội,nhómtrong
đócónhiềutổchứcchínhtrịphảnđộngđộilốtcáctổchứcxãhội,vănhoá,tôngiáo...
củangườiViệtNamởnướcngoài,trongđócókhôngítthuộcmộtsốdântộcthiểusố,
nhằmtậphợpnhữngđốitượngthamgiachếđộnguỵquân,nguỵquyềncũ,tríthức
vàngườicótưtưởngcựcđoan,bấtmãnđểlàmcôngcụthựchiệnâmmưu“diễnbiến
hoàbình”.Trongđó,ngoàicáctổchứccủangườiKinh,còncónhiềutổchứccủangười
H'mông,ngườiDao,ngườiThái,ngườiChăm,ngườiKhơ-mevàmộtsốdântộcthiểusố
tạichỗTâyNguyên.Từcáctổchứcởnướcngoàitiếnđếnxâmnhậpvàohoạtđộngtrong
nướcdướicáchìnhthứcđãđược"địaphươnghoá","dântộchoá"và"tôngiáohoá",chẳng
hạnnhư:“VươngquốcH'mông”gắnvới“TinLànhVàngChứ”ởngườiH’môngvàTin
LànhThìnHùngởngườiDao;“NhànướcĐềga”gắnvới“TinLànhĐềga”ởTây
Nguyên;vùngNamBộvàNamTrungBộ,ngoàicáigọilà"VươngquốcChăm",trướcđây
ngườiPhápcòndungdưỡngmộtsốtổchứckháccủangườiChămnhư:“HộiChăm-
Thượngphụchưng",“ĐộiquânChăm-Thượng",...Cáctổchứcnàysaukhixâmnhậpvào
trongnướcthìtriệtđểápdụngcáchoạtđộngtuyêntruyền,xuyêntạc,lợidụng,muachuộc,
lôikéo,épbuộcngườidânđitheo,nhấtlàkíchđộngtưtưởnglykhaitựtrị,phânbiệtgiữa
ngườiKinhvớicáctộcngườithiểusố,hìnhthànhtưtưởnghướngngoạitrôngchờvàobên
ngoài,lôikéongườidânthamgiabiểutìnhđấutranhvớichínhquyền,kíchđộngdicưtự
dovàvượtbiêntráiphép,...ĐơnphươngđưaViệtNamvàodiệncácnướcngăncấm
tôngiáo;kíchđộng,hậuthuẫnchomộtsốtổchứcvàcánhânchốngđốicựcđoanlà
cáctộcngườithiểusốhaytínđồhoạtđộngchốngphá;lợidụngcácdiễnđànquốctế

vucáoViệtNamđànáptôngiáokhimộtsốđốitượnglợidụngtínngưỡngbịxửlý
theophápluật,vuchota"ứchiếp"và"xuađuổi"ngườidântộcngườithiểusốkhi
họtựdicưtựdovàvượtbiêntráiphép,...Đặcbiệt,nhữngnămgầnđâyhọcòntổchức
nhiềuphiênđiềutrần,hộithảo,họpbáo,ratuyênbốxuyêntạctìnhhìnhthựctế,vukhống
chínhquyềnViệtNambắtgiam,ngượcđãinhữngngườibấtđồngchínhkiến,ngườidân
cáctộcngườithiểusố,cácchứcsắcvàtínđồtôngiáo,ngăncấmtựdotínngưỡngvàtựdo
ngônluận;kíchđộngtưtưởngdântộchẹphòi,hậnthùgiữangườidâncáctộcngườithiểu
sốvàngườiKinh;tìmcáchkhoétsâuvàonhữngvấnđềdântộcbứcxúcnhưđấtđai,phân
hóaxãhộivàmộtsốhạnchếnảysinhtrongquátrìnhthựchiệnchínhsáchdântộcởmột
sốđịaphương.Cácthếlựcthùđịchcòntriệtđểsửdụngcáckênhthôngtin,nhấtlà
bưuchínhviễnthôngđểchuyểntảimộtkhốilượnglớncácthôngtinvàtàiliệuphản
động,tàiliệutôngiáobấthợpphápchonhữngtổchứctrongnướcpháttán,nhằmlôi
kéongườidântheođạo,kíchđộngtưtưởnglykhai,xuyêntạcchínhsáchdântộccủa
ĐảngvàNhànướctađểbôinhọchếđộvàgâytâmlýhoangmang,nghingờtrong
quầnchúngnhândân.
Xảyrasựhìnhthànhhệtưtưởng"Chủnghĩadântộc"khôngphảitheolãnhthổ
quốcgiađãđượcphânđịnhmàtheobiêngiớitộcngười-tứcngườidâncủamộttộc
ngườicưtrúởnhữngnơinào.Đâylàlýluậngắnvớithuyếtgiảilãnhthổ-khôngcông
nhậnsựtồntạicủalãnhthổquốcgiamàchỉcôngnhậnlãnhthổtộcngười.Quanđiểmnày
hoàntoàntáchbiệtvàđốilậpvới"Chủnghĩadântộc-quốcgia"gồmcónhiềutộc
ngườicùngsinhsốngđoànkếttrongmộtquốcgiathốngnhất.Dođó,cóngườinhận
xétđâylàmộthìnhthứccủachủnghĩalykhai,mộtxuhướngcủachủnghĩadântộchẹp
hòivàcựcđoan,rấtdễbịlợidụngvàoviệcgâymấtổnđịnhchínhtrịxãhộiởcácquốcgia
đatộcngười.
Cácthếlựcthùđịchđãlợidụngcơsởlýluậnnàyđểtìmcáchtuyêntruyềnkích
độngtưtưởnglykhai,tựtrịởmộtsốdântộcthiểusốnướctatrongthờigianqua,
nhấtlàcácdântộcvàvùngđấtcóyếutốnhạycảmvềnguồngốclịchsử,quátrìnhhội
nhậpvàoquốcgiaViệtNammuộn,cóquanhệdântộcliênbiêngiớivàxuyênquốc
giamạnhmẽvàsâusắc,như:dântộcH'môngởvùngmiềnnúiphíaBắc,mộtsốdân
tộctạichỗởTâyNguyên,ngườiChămvàKhơ-meởNamTrungBộvàNamBộ.
5.2ViệcvậndụngquanđiểmvềdântộccủaHồChíMinhởnướctahiệnnay
5.2.1.Vềbảovệlợiíchdântộc

Trongthờikỳđổimớivàxuthếtoàncầuhóa,tônchỉvìlợiíchcủaquốcgia,đượcthể
hiệnởđườnglốichủtrươngtrongcácvănkiệnĐạihộiĐảng.
Đầutiên,vềchủtrươngđườnglốiđốingoại,trongVănkiệnĐạihộiđạibiểutoànquốc
lầnthứX,quachủtrươngcủaĐảng“hộinhậpsâuhơnvàđầyđủhơnvớicácthểchếkinh
tếtoàncầu,khuvựcvàsongphương,lấyphụcvụlợiíchđấtnướclàmmụctiêucaonhất”.
Sauđó,quanđiểmđóđượckhẳngđịnhcụthể,trựctiếptrongCươnglĩnh(bổsung,phát
triểnnăm2011)
(4)
,vàtrongVănkiệnĐạihộiXIII,với19lầnnhắctớicụmtừ“lợiíchquốc
gia-dântộc”thểhiệnsựquantâmsâusắccủanhànướcvàsựnhấnmạnh:“lợiíchquốc
gia,dântộclàtrênhết”.Việcnêulợiíchquốcgia,dântộclàmụctiêutrựctiếpcủađối
ngoại,cónghĩa:bảođảmlợiíchquốcgia,dântộclànguyêntắcmàtấtcảcáchoạtđộng
đốingoại,từđốingoạiĐảng,ngoạigiaoNhànước,đếnngoạigiaonhândân,đềuphảituân
thủ.
Đặcbiệt,trongvấnđềchủquyềnquốcgiatrênbiển-mộtbộphậnhữucơcủachủ
quyềnquốcgia,bảovệchủquyềnbiển,đảolàbảovệlợiíchquốcgia-mộtmụctiêuđối
ngoạicốtlõitheotưtưởngHồChíMinh.TrướcviệcTrungQuốctuyênbốyêusáchđường
9đoạn“Đườnglưỡibò”,dựatrênquyềnlịchsử,chiếmđếnhơn80%diệntíchBiểnĐông
(baogồmcảhaiquầnđảoHoàngSavàTrườngSacủaViệtNam),vàthựchiệnhàngloạt
hànhđộng“xâmphạmnghiêmtrọngchủquyền,quyềnchủquyềnvàquyềntàipháncủa
ViệtNamtạiBiểnĐôngvàhaiquầnđảoHoàngSavàTrườngSa”,thìvấnđềbảovệchủ
quyềnbiển,đảo-bảovệlợiíchquốcgiacủaViệtNam,đangđặtramộtcáchcấpbách.
QuántriệtmụctiêuđốingoạitheotưtưởngHồChíMinhvàphươngchâm“Dĩbất
biến,ứngvạnbiến”củaNgười.Chủquyềnbiểnđảochínhlàthứbấtbiến.HộinghịTrung
ương4khóaX(15-11-2007)raNghịquyếtsố09-NQ/TW,VềChiếnlượcbiểnViệtNam
đếnnăm2020,xácđịnhnhiệmvụvàgiảiphápnhằmtăngcườngcôngtácđốingoạivàhợp
tácquốctếvềbiểnđểkhaitháccóhiệuquảmọitiềmnăngkinhtếbiển,đồngthờibảođảm
tốtnhiệmvụquốcphòng,anninh,bảovệchủquyềnvàtoànvẹnlãnhthổquốcgia;đềra
yêucầunhanhchónghoànthiệnhệthốngphápluậttronglĩnhvựcđốingoạivềbiểntheo
luậtphápvàthônglệquốctế
(10)
.
Ngày21-6-2012,QuốchộibanhànhLuậtbiểnViệtNamđượcxácđịnhtheophápluật
ViệtNam,điềuướcquốctếvềbiêngiớilãnhthổmànướcCộnghòaxãhộichủnghĩaViệt
NamlàthànhviênvàphùhợpvớiCôngướccủaLiênhợpquốcvềLuậtbiểnnăm1982.
LuậtbiểnViệtNamtáikhẳngđịnhchủquyềnkhôngthểtranhcãiđốivớiquầnđảoHoàng
SavàquầnđảoTrườngSa.

Gầnđâynhất,ĐạihộiXIIIcủaĐảngtiếptụckhẳngđịnh,bổsung,pháttriểnnhững
quanđiểmcơbảnvềnhiệmvụbảovệchủquyềnbiểnđảotrongtìnhhìnhmới.
Thứnhất,là“kiênquyết,kiêntrìđấutranhbảovệvữngchắcđộclập,chủquyền,thống
nhất,toànvẹnlãnhthổ,biển,đảo,vùngtrời;giữvữngmôitrườnghòabình,ổnđịnhđể
pháttriểnđấtnước”
43
.
Thứhai,là“duytrìhòabình,anninh,antoàntựdohànghải,hàngkhôngởBiển
Đông;giảiquyếtcáctranhchấpbằngbiệnpháphòabìnhtrêncơsởluậtphápquốctế,
CôngướccủaLiênHợpQuốcvềLuậtBiểnnăm1982”
44
.
Thứba,xâydựnglựclượngquảnlý,bảovệbiển,đảovữngmạnhvềmọimặt
45
.
Thứtư,đẩymạnhcôngtáctuyêntruyềnvềchủquyềnbiển,đảothiêngliêngcủaTổ
quốc.
Đólànhữngvănkiệnkhẳngđịnhtínhpháplývềchủquyềnbiển,đảo-lãnhthổthiêng
liêngcủaTổquốcViệtNam;khẳngđịnhquyếttâmbảovệchủquyềnvàtoànvẹnlãnhthổ
quốcgia;quyđịnhnhiệmvụcủacôngdânvàNhànướcViệtNamtrongviệcbảovệbiển,
đảocủaTổquốc.
5.2.2Vềtậphợplựclượngtoàndân
Đốivớicôngtácđốinội,VănkiệnĐạihộiXIIItiếptụckhẳngđịnhbàihọc“dânlà
gốc”:“trongmọicôngviệccủaĐảngvàNhànước,phảiluônquántriệtsâusắcquanđiểm
“dânlàgốc”;thậtsựtintưởng,tôntrọngvàpháthuyquyềnlàmchủcủanhândân”;kiên
trìthựchiệnphươngchâm“dânbiết,dânbàn,dânlàm,dânkiểmtra,dângiámsát,dân
thụhưởng”;“Nhândânlàtrungtâm,làchủthểcủacôngcuộcđổimới,xâydựngvàbảo
vệTổquốc;mọichủtrương,chínhsáchphảithựcsựxuấtpháttừcuộcsống,nguyệnvọng,
quyềnvàlợiíchchínhđángcủanhândân;thắtchặtmốiquanhệmậtthiếtvớinhândân,
dựavàonhândânđểxâydựngĐảng;lấyhạnhphúc,ấmnocủanhândânlàmmụctiêu
phấnđấu;củngcốvàtăngcườngniềmtincủanhândânđốivớiĐảng,Nhànước,chếđộ
xãhộichủnghĩa”
46
Côngtácdântộcnóichung,đồngbàodântộc,miềnnúinóiriêngđãcónhiềuthayđổi.
Côngtácxóađóigiảmnghèotrongđồngbàodântộcthiểusốthuđượcnhiềukếtquảtích
cực;vănhóa-xãhộicónhiềutiếnbộ,anninhtrậttựvùngdântộcổnđịnhvàđượcgiữ
46
VănkiệnĐạihộiđạibiểutoànquốclầnthứXIII,t.I,NxbChínhtrịquốcgiaSựthật,HàNội,2021,tr.96-97
45
Đạitá,PGS.TS.NguyễnThanhLong,Mộtsốgiảiphápbảovệchủquyềnbiển,đảotrongtìnhhìnhmới,TạpchíQuốcphòngtoàndân.
44
ĐảngCộngsảnViệtNam,VănkiệnĐạihộiĐạibiểutoànquốclầnthứXIII,TậpI,Nxb.ChínhtrịQuốcgia-Sựthật,năm2021,tr.117.
43
ĐảngCộngsảnViệtNam,VănkiệnĐạihộiĐạibiểutoànquốclầnthứXIII,TậpI,Nxb.ChínhtrịQuốcgia-Sựthật,năm2021,tr.9.

vững;trìnhđộdântrí,chấtlượngnguồnnhânlựccủavùngđồngbàodântộcthiểusốđã
đượcnânglên;đờisốngtínngưỡngcónhiềuthayđổi.Đólàkếtquảcủaviệctíchcựcgiải
quyếtvấnđềbêntrongxãhội.Tronggiaiđoạn2010-2015,ngoàinhữngvănbảnluật,
Chínhphủđãbanhànhkhoảng154chínhsáchvềvấnđềdântộc,đượcthểhiệntại177văn
bản,37NghịđịnhvàNghịquyếtcủaChínhphủ,140QuyếtđịnhcủaThủtướngChính
phủ,theoBáocáocủaUỷbanDântộc(2015)
Trongquanhệquốctế,HồChíMinhquanniệmđốingoạilàmộtmặttrận,cầnmở
rộngvàtranhthủmọilựclượng,hìnhthứcđấutranhnhằmđạthiệuquảcaonhấtvềđối
ngoại“muốnlàmcáchmạngthắnglợithìphải...thựchiệnthêmbầubạn,bớtkẻthù”
(11)
.
VậndụngmộtcáchlinhhoạtvàsángtạotưtưởngcủaBác,ViệtNamđãchủđộngmở
rộng,tăngcườnghợptácđaphương.Thứnhất,nghịquyếtĐạihộiXcủaĐảng(2006)thể
hiệnquanđiểmsẵnsàngthamgiavàoviệcgiảiquyếtcácvấnđềchungtoàncầu,pháttriển
cácquanhệbìnhđẳngvàhữunghịvớitấtcảcácnước,ủnghộcáclựclượngtiếnbộvàcác
dântộcbịápbứcthôngquaviệchợptácquốctế.Đóchínhlàsựkếthợphàihòagiữalợi
íchdântộcvớilợiíchgiaicấpvàlợiíchnhânloại.Năm2006,ViệtNamtiếptụcđẩymạnh
cáchoạtđộngngoạigiaođaphươngkhác,nhưthamdựvàđónggóptíchcựcchosựthành
côngcủaHộinghịCấpcaoPhongtràokhôngliênkết14,HộinghịCấpcaoASEM6,Diễn
đànnghịviệnchâuÁ-TháiBìnhDương,ĐạihộiđồngLiênminhnghịviệnASEAN…
Thứhai,báocáocủaBanChấphànhTrungươngĐảngkhóaXIvềcácvănkiệnĐạihội
XIIcủaĐảngdoTổngBíthưNguyễnPhúTrọngtrìnhbàytạiĐạihộiXIInêurõ:“Chủ
độngvàtíchcựchộinhậpquốctế;làbạn,làđốitáctincậyvàthànhviêncótráchnhiệm
củacộngđồngquốctế,...”.Đâycũngchínhlàmộtnộidungcủacácbàihọckinhnghiệm
về“lợiíchdântộc”và“pháthuysứcmạnhtổnghợp”của30nămđổimớiởViệtNam.Với
việcđượcbầulàỦyviênkhôngthườngtrựcHộiđồngBảoanLiênhợpquốc(nhiệmkỳ
2020–2021)vớisốphiếucaokỷlục192/193phiếuủnghộ,ViệtNamđãkhẳngđịnhđược
sựthànhcôngtrongcôngtácngoạigiao.
5.2.3.ĐánhgiáviệcvậndụngquanđiểmvềdântộccủaHồChíMinhởViệtNam
hiệnnay
Trongnhữngnămqua,nắmbắtthuậnlợi,thờicơ,vượtquakhókhăn,tháchthức,nhất
làtácđộngcủadịchbệnhvàthiêntailiêntiếpxảyra,toànĐảng,toàndân,toànquântađã
pháthuytinhthầnyêunước,đoànkết,ýchíquyếttâm,bảnlĩnh,sángtạo,nỗlựcphấnđấu
đạtđượcnhiềuthànhtựurấtquantrọng,khátoàndiện,tạonhiềudấuấnnổibật
47
;đất
47
ĐảngCộngsảnViệtNam,VănkiệnĐạihộiĐạibiểutoànquốclầnthứXIII,TậpI,Nxb.ChínhtrịQuốcgia-Sựthật,năm2021,tr.8.

nướcpháttriểnnhanhvàbềnvững;củngcố,nângcaoniềmtincủanhândânđốivớiĐảng,
Nhànướcvàchếđộxãhộichủnghĩa.
ĐánhgiátổngquátvềviệcvậndụngtưtưởngHồChíMinhtrongviệcgiảiquyếtvấn
đềdântộc,bảovệdântộc,chủquyềnTổquốc,trongnhiệmkỳĐạihộiXII,toànĐảng,
toàndân,toànquânđãnỗlựcphấnđấuvượtquanhiềukhókhăn,tháchthức,thựchiện
thắnglợicácmụctiêu,cácnhiệmvụtrọngtâm,đạtđượcnhiềuthànhtựurấtquantrọng,
khátoàndiện,tạonhiềudấuấnnổibật.Đặcbiệt,trongnăm2020,đạidịchCovid-19tác
độngmạnhđếnnướcta,gâyranhiềuthiệthạivềkinhtế-xãhộivàsựpháttriểncủađất
nước,nhưngnhờpháthuyđượcsứcmạnhđạiđoànkếttoàndântộc,sựưuviệtcủachếđộ
xãhộichủnghĩa,sựthamgiađồngbộ,quyếtliệtcủacảhệthốngchínhtrịdướisựlãnhđạo
đúngđắncủaĐảng,sựđồnglòngủnghộcủanhândân,chúngtađãtừngbướckiểmsoát
thànhcôngđạidịchCovid-19;từngbướcphụchồisảnxuấtkinhdoanhvàcáchoạtđộng
kinhtế-xãhội;ổnđịnhđờisống,gópphầncủngcốniềmtincủanhândânđốivớiĐảng,
Nhànướcvàchếđộxãhộichủnghĩa;khẳngđịnhbảnlĩnh,ýchí,truyềnthốngtốtđẹpcủa
nhândânta,dântộcta
48
.
Tuynhiên,bêncạnhnhữngthànhtựuđạtđược,chúngtacũngcònnhiềuhạnchế,
khuyếtđiểm.Trongđó,côngtácxâydựng,chỉnhđốnĐảngcònmộtsốhạnchế
49
:
- Thứnhất,việclãnhđạo,chỉđạo,tổchứcquántriệtvàthựchiệnmộtsốnghị
quyếtcònchậm,chưaquyếtliệt,chưahiệuquả.ThựchiệncácnguyêntắcxâydựngĐảng,
nhấtlànguyêntắctậptrungdânchủởmộtsốtổchứcđảngcònchưanghiêm,thậmchívi
phạm.
+ Côngtáctưtưởngcónơi,cólúcchưathựcsựđượccấpuỷcoitrọng,chưakịp
thời,tínhthuyếtphụcchưacao.Côngtáctổngkếtthựctiễn,nghiêncứulýluậnchưađược
quantâmđúngmức,thiếuđồngbộ,chưađápứngyêucầu;mộtsốvấnđềmới,khó,phức
tạpchưađượclàmsángtỏ.Côngtácthôngtin,tuyêntruyềnmộtsốchủtrương,đườnglối
củaĐảng,chínhsách,phápluậtcủaNhànướcchưaphongphú,thườngxuyên,kịpthời,
chưađápứngđượcsựmongđợicủanhândân.Côngtácđấutranhphảnbác,ngănchặncác
thôngtinxấuđộc,quanđiểmsaitrái,thùđịchcólúc,cónơicònbịđộng,thiếusắcbén,
tínhchiếnđấuchưacao;côngtácnắmbắtdưluậntrướcnhữngsựkiện,tìnhhuốngbấtngờ
cònchưakịpthời.
- Thứhai,việcthểchếhóa,cụthểhoáchủtrươngcủaĐảngvềmộtsốnộidung
trongcôngtáccánbộcònchậm,cónộidungchưathốngnhấtgiữaphápluậtcủaNhànước
49
ĐảngCộngsảnViệtNam,VănkiệnĐạihộiĐạibiểutoànquốclầnthứXIII,TậpI,Nxb.ChínhtrịQuốcgia-Sựthật,năm2021,tr.37,
38.
48
ĐảngCộngsảnViệtNam,VănkiệnĐạihộiĐạibiểutoànquốclầnthứXIII,TậpI,Nxb.ChínhtrịQuốcgia-Sựthật,năm2021,tr.31.

vàquyđịnhcủaĐảng;chínhsáchcánbộchưathựcsựtạođộnglựcđểcánbộtoàntâm,
toànývớicôngviệc.
- Thứba,nănglựclãnhđạovàsứcchiếnđấucủamộtsốtổchứcđảngcònthấp.
Côngtácrènluyện,quảnlýđảngviênởmộtsốnơichưađượcquantâmđúngmức,còn
thiếuchặtchẽ;
+ Côngtáckiểmtra,giámsát,kỷluậtđảngchuyểnbiếnchưađều;côngtácphòng
ngừachưađượcquantâmđúngmức.Côngtácbảovệchínhtrịnộibộchưachútrọngđầy
đủđếnvấnđềchínhtrịhiệnnay.Côngtácdânvậncónơi,cólúccònhạnchế;việcnắm,
đánhgiá,dựbáotìnhhình,nhấtlànhữngđịabànphứctạpchưakịpthời,sâusát.
+ Côngtácphòng,chốngthamnhũng,lãngphíởmộtsốđịaphương,bộ,ngành
chưacóchuyểnbiếnrõrệt;côngtácphòngngừathamnhũngởmộtsốnơicònhìnhthức.
Việcpháthiện,xửlýthamnhũng,lãngphívẫncònhạnchế,nhấtlàviệctựkiểmtra,tự
pháthiệnvàxửlýthamnhũng,lãngphítrongnộibộcơquan,đơnvịcònyếu;tìnhtrạng
nhũngnhiễu,tiêucựctrongkhuvựchànhchính,dịchvụcôngchưađượcđẩylùi.Tham
nhũng,lãngphítrênmộtsốlĩnhvực,địabànvẫncònnghiêmtrọng,phứctạp,vớinhững
biểuhiệnngàycàngtinhvi,gâybứcxúctrongxãhội.Thamnhũngvẫnlàmộttrongnhững
nguycơđedọasựtồnvongcủaĐảngvàchếđộta.
- Thứtư,phươngthứclãnhđạocủaĐảngđốivớihệthốngchínhtrịcònchậmđổi
mới,cómặtcònlúngtúng.CơchếkiểmsoátquyềnlựctrongĐảngvàNhànướcchưađầy
đủ,đồngbộ;hiệulực,hiệuquảchưacao.
5.3.LiênhệvaitròvàđónggópcủaTruyềnthôngquốctế
Truyềnthôngquốctếhiệntạiđangđượcnhànướcđánhgiácaovàtậptrungxâydựng
địnhhướngpháttriển.TạiHộinghịNgoạigiao31,BộNgoạigiaođãđềracácbiệnpháp,
phươnghướngcụthể,trongđóxácđịnh“đổimớimạnhmẽnộidungvàphươngthứctriển
khaithôngtinđốingoại,gópphầnxâydựngsứcmạnhmềmcủađấtnước”.Vớisựđổimới
trongtriểnkhai,côngtácthôngtinđốingoạiđãgiúpcộngđồngquốctếhiểurõ,hiểuđúng
chủtrương,đườnglối,chínhsáchcủaĐảngvàNhànước;chiasẻ,ủnghộquanđiểmcủa
ViệtNamđốivớinhữngvấnđềquốctế;quảngbáhìnhảnhđấtnước,conngười,lịchsử,
vănhóacủadântộcvànhữngthànhtựupháttriểncủađấtnước.Trongnhữngnămtới,
cạnhtranhtrênmặttrậnthôngtinsẽngàycàngquyếtliệthơn,sựthayđổitrongmôitrường
truyềnthôngsẽdiễnranhanhchónghơn
50
.
50
PhạmThuHằng,Nhữngdấuấncủacôngtácthôngtinđốingoại,TrangThôngtinđốingoại.

Trướcnhữngtháchthứcgaygắtvàyêucầungàycàngcao,Kếtluậnsố57-KL/TW
ngày15/6/2023củaBộChínhtrịvềtiếptụcnângcaochấtlượng,hiệuquảcôngtácthông
tinđốingoạitrongtìnhhìnhmớiđượcbanhành,mangýnghĩa“kimchỉnam”,tạokhuôn
khổmớichoviệctriểnkhaicôngtácthôngtinđốingoạitrongtìnhhìnhmới.
Trongthờiđạicôngnghệsốthôngtin,việcthôngquatruyềnthôngđểkiểmsoátcác
dòngthôngtinđóngvaitròquantrọnggiúpgiữổnđịnhtrậttựxãhộitrongnướcvàquảng
bánângcaohìnhảnhđấtnướcđốivớicácquốcgiakhác,từđóthiếtlập,mởrộngvàthắt
chặtmốiquanhệ.Tìnhtrạngtingiảvẫnlàmộttìnhtrạnggâynhứcnhốinhữngnămgần
đâykhixuấthiệnnhiềuthôngtincónộidungchốngpháNhànước,Chínhphủtrênđadạng
cácnềntảngtừsáchvở,báochívàcáctrangmạngxãhội.Quymôảnhhưởngcủanhững
thôngtinnàycóxuhướnggiatăngnhờsựpháttriểncủacôngnghệ.Tươngtự,tínhchất
củanhữngthôngtinchốngphánàycũngsẽngàymộttinhvi.Đểtriệtphánhữngquanđiểm
saitráivàchốnglạiđườnglốichínhsáchcủaĐảngvàNhànước,đồngthờiduytrìtrậttự
anninhantoànxãhội,ngànhtruyềnthôngcầnphảiđiđầuvàtrởthànhphòngtuyếnvững
chắc,Đặcbiệt,đốivớitruyềnthôngquốctế,liênquanđếnnhữngluồngthôngtinxuyên
quốcgia,việcbảovệhìnhảnhđấtnước,từđóxâydựngmốiquanhệtốtvớicácquốcgia
trêncơsởbảovệlợiíchcủaquốcgia,dântộclạicàngtrởnêncầnthiết.
VaitròcủaTruyềnthôngquốctế-thôngtinđốingoạiđượcThủtướngPhạmMinh
ChínhkhẳngđịnhtrongLễtraoGiảithưởngtoànquốcvềThôngtinđốingoạilầnthứIX:
“Côngtácthôngtinđốingoạiđãcónhữngbướcpháttriểnấntượng;thôngtinngày
càngnhanhchóng,toàndiện,cóbảnsắc,làcầunốiđểcộngđồngquốctếhiểurõ,hiểu
đúngchủtrương,đườnglối,chínhsáchcủaĐảngvàNhànướcta.Đồngthời,cácquốcgia
vànhândânthếgiớichiasẻ,ủnghộquanđiểmcủaViệtNamđốivớinhữngvấnđềquốc
tế;quảngbáhìnhảnhđấtnước,conngười,lịchsử,vănhóacủadântộcvànhữngthành
tựupháttriểncủađấtnướcta.Ởchiềungượclại,thôngtinđốingoạiđãlàcầunốitruyền
tảicácvấnđềquốctếđếncáctầnglớpnhândân;gópphầnkhơidậylòngyêunước,tinh
thầntựhàodântộcvàkhátvọngvươnlên;kếtnốiViệtNamvớiquốctế;đồngthờigóp
phầnhuyđộngnguồnlựcđểxâydựngvàpháttriểnđấtnước;đấutranh,phảnbáccác
thôngtin,quanđiểmsaitrái,xuyêntạccủacácthếlựcthùđịch,cáctổchứcphảnđộng.”

DANHMỤCTÀILIỆUTHAMKHẢO
1.GS.TS.MạchQuangThắng.“GiáotrìnhTưtưởngHồChíMinh(Dànhchobậcđại
họchệkhôngchuyênlýluậnchínhtrị)”,NXBChínhtrịquốcgiaSựthật,6/2021.
2.“HồChíMinh,Toàntập”,NXBChínhtrịquốcgiaSựthật,2021.
3.TS.NguyễnLâmThành.“VấnđềdântộcởViệtNamtrongbốicảnhtoàncầuhóahiện
nay.”TạpchíCộngsản,10/09/2015,
https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/nghien-cu/-/2018/35133/van-de-dan-toc-
o-viet-nam-trong-boi-canh-toan-cau-hoa-hien-nay.aspx
4.PGS.TS.NguyễnVănMinh.“Mộtsốvấnđềlýluậnvàthựctiễnvềdântộccácthế
lựcthùđịchlợidụngxuyêntạc,chốngphánướctavàbướcđầuxâydựnghệthống
thôngtinphảnbác.”ViệnHànlâmKhoahọcxãhộiViệtNam,10/06/2022,
https://vass.gov.vn/bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang/Mot-so-van-de-ly-luan-va-thuc
-tien-ve-dan-toc-cac-the-luc-thu-dich-loi-dung-xuyen-tac-chong-pha-nuoc-ta-va-buoc-
dau-xay-dung-he-thong-thong-tin-phan-bac-57
5.ĐôngÁ,HoàngThuTrang.“Lợidụngvấnđềdântộcđểchốngpháđấtnước.”Tuyên
giáo,17/11/2023,
https://www.tuyengiao.vn/loi-dung-van-de-dan-toc-de-chong-pha-dat-nuoc-151677
6.PhạmVĩnhHà.“Mộtsốvấnđềmớivềdântộcởnướctahiệnnay.”ViệnHànlâm
KhoahọcxãhộiViệtNam,29/11/2023,
https://vass.gov.vn/hoi-nghi-hoi-thao/Mot-so-van-de-moi-ve-dan-toc-o-nuoc-ta-hien-na
y-1504.
7.PGS.TSVũQuangHiển.“TưtưởngHồChíMinhvềvấnđềdântộc-mấyvấnđềbàn
luận”.TrườngĐạihọcKhoahọcXãhộivàNhânvăn-ĐHQGHN,18/05/2015,
https://ussh.vnu.edu.vn/vi/nckh/san-pham-nghien-cuu-tieu-bieu/tu-tuong-ho-chi-minh-ve-
van-de-dan-toc-may-van-de-ban-luan-11808.html
8.GS,TS.VũDươngHuân.“VănHóaHòaBìnhTrongTưTưởngHồChíMinh-ýNghĩa
DânTộcvàThờiĐại,GiáTrịVậnDụngVàoSựNghiệpXâyDựngvàBảovệTổQuốc
HiệnNay-TạpChíCộngSản.20,03/2023,
https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/tin-tieu-diem/-/asset_publisher/s5L7xhQiJe
Ke/content/van-hoa-hoa-binh-trong-tu-tuong-ho-chi-minh-y-nghia-dan-toc-va-thoi-dai-gi
a-tri-van-dung-vao-su-nghiep-xay-dung-va-bao-ve-to-quoc-hien-n-1
9.PGS,TS.TháiVănLong.“QuanđiểmcủaChủtịchHồChíMinhvềlợiíchquốcgia-
dântộctrongquanhệđốingoại-NhữngvấnđềđặtrađốivớiViệtNamhiệnnay”-Tạp

ChíCộngSản.19/08/2021
https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/quoc-phong-an-ninh-oi-ngoai1/-/2018/8239
27/quan-diem-cua-chu-tich-ho-chi-minh-ve-loi-ich-quoc-gia---dan-toc-trong-quan-he-doi
-ngoai---nhung-van-de-dat-ra-doi-voi-viet-nam-hien-nay.aspx#
10.VănkiệnĐạihộiđạibiểutoànquốclầnthứXIIIcủaĐảng
11.NguyễnMạnhTường(chủbiên),TưtưởngHồChíMinh–mộtsốnhânthứccơbản,
NXBChínhtrịquốcgia,HàNội,2009.
12.Đạitá,PGS.TS.NguyễnThanhLong,Mộtsốgiảiphápbảovệchủquyềnbiển,đảo
trongtìnhhìnhmới,TạpchíQuốcphòngtoàndân.12/11/2021
http://tapchiqptd.vn/vi/bien-dao-viet-nam/mot-so-giai-phap-bao-ve-chu-quyen-bien-dao-t
rong-tinh-hinh-moi/17924.html
13.PhạmThuHằng,Nhữngdấuấncủacôngtácthôngtinđốingoại,TrangThôngtinđối
ngoại,24/12/2023
https://ttdn.vn/nghien-cuu-trao-doi/ly-luan-thuc-tien/nhung-dau-an-cua-cong-tac-thong-ti
n-doi-ngoai-95113
14.Thôngtinđốingoạighidấuấnsâuđậmtrongtráitimbạnbè,đốitácquốctế,Báo
Vietnamnet,13/10/2023
https://vietnamnet.vn/thong-tin-doi-ngoai-ghi-dau-an-sau-dam-trong-trai-tim-ban-be-doi-t
ac-quoc-te-2201675.html
Tags