PANITIKAN NG REHIYON VII-report on philippine literature.pptx
GraceAnnAbante2
8 views
83 slides
Aug 31, 2025
Slide 1 of 83
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
About This Presentation
report on region 7 from the Philippine literature
Size: 612.82 KB
Language: none
Added: Aug 31, 2025
Slides: 83 pages
Slide Content
REHIYON VII
Ang Gitnang Kabisayaan (Central Visayas) ay isang rehiyon ng Pilipinas na matatagpuan sa mga kapuluan ng Kabisayaan . Binubuo ito ng mga lalawigan ng Bohol, Cebu, at Siquijor at ng mga nagsasariling lungsod ng Cebu, Lapu-Lapu, at Mandaue.
Bisayang Cebu ang ginagamit na wika ng mga mamamayan sa Gitnang Bisayas . Ang lungsod ng Cebu ang sentro ng rehiyon .
Ang Gitnang Kabisayaan ay binubuo ng tatlong mga lalawigan at tatlong mataas na urbanisadong lungsod . Lungsod ng Cebu Lungsod ng Lapu - Lapu Lungsod ng Mandaue
Literatura ng Rehiyon VII
Batay sa mga pananaliksik na isinagawa , di- lubos na umunlad ang literatura ng rehiyon maliban sa pagsapit ng ika - dalawampung daang taon kung saan ang pag - unlad ng panitikan ay nakita sa Cebu.
1593- 1800 Sa limang daan at apatnapu’t isang aklat na nalimbag , labinsiyam lamang ang nasulat sa Bisaya.
1905 Walumpo’t tatlong aklat lamang ang nalimbag at nalathala sa Cebuano.
Sa kasalukuyan … Tinatayang humigit kumulang sa isang daan at limampung pahayagan ang may sirkulasyon sa rehiyon .
Ang Panitikan ng Rehiyon VII ay binubuo ng mga bugtong , salawikain , mga kasabihan , awiting bayan, alamat , kwentong bayan tula , dula , nobela , maikling kwento at parabula .
Sa araw morag haligi Magaii morag pagi BANIG Sa araw ay parang poste Sa gabi’y parang pagi
Dili mutindog Kon dili mabusog SAKO Hindi tatayo Pag hindi nabubusog
SALAWIKAIN SANGLITANAN
ANG HIPONG TULOG Tinatangay ng agos Ang hipong natutulog Pagadad - on sa sulog
Ang sugat sa kalingkingan Dama ng buong katawan Ang samad sa kumingking Pagbati - on sa tinubok
KASABIHAN DIWATA
An siyahan nga ani manuma o sa pagbunlaw san idda , kinahanglan igpa - uwak Ang unang ani sa bukid o pangingisda Kailangang ipamahagi
I ba’t ibang uri ng Ambahan / Awiting Bayan Saloma Kanogon Sambotani Balitao Tirana
Mga Instrumentong Ginagamit S a A witing Bayan
Bayog at karatong ( perkusyon ) Gimbal at tugo ( tambol ) Pasyok at turotot (ribbon reeds) Buktot (lutes) Litguit ( violin) Subbing (jews sharp) Lantoy (clarinet)
AWITING BAYAN
“Sa Kabukiran ” ni M. Velez “ Kamingaw sa Payag ” ni Domingo Lopez “ Salilang at Dalagang Pilipinhon ” ni Calestino Rodriguez “ Aruy Aruy ” ni Tomas Villaflor
Mga Katangiang Pilipino na Masasalamin sa Awiting Bayan Matiyaga at masigla sa paggawa Taimtim kung sumamba Mapagmahal na magulang Masuyuing mangibig
Kwentong Bayan
Bonifacio Baustista O Payo at ang Gobernadorcillo
Dula
May mga dula rin silang kinapapalooban ng mga ritwal o seremonya tulad ng: Pag aanito o Pagdiwata ( seremonya ng ikakasal ) Paamalye at Kulasisi ( seremonya ng debate) Pangasi ( seremonya ng nag- iinuman )
Noong ika - labinsiyam na daantaon naging popular ang Moromoro at “ Linambay ” ( ito ang tawag ng mga taga -Cebu sa Komedya )
Ang mga dulang nagtanghal noong ikalabinsiyam ng daantaon : Augustinian Antolin Frias La Conquista de Cebu 1890 Sinakulo Tambola at Pastora Lois Tres Reyes
Tula
Mga pari ang mga unang makata sa Cebu. Ngsisulat sila ng mga tulang nauukol sa relihiyon sa wikang Kastila at Cebuano. Padre Jose Morales del Rosario Padre Emilliano Mercado Padre Alejandro Espina
Ang mga magasin at pahayagang naglathala ng mga tula noon ay: El Bolatin de Cebu, pahayagang noong 1886 Ang Suga, pahayagang inilathala nin Vicente Sotto, Sr. noong 1901-1911 Lamdag , 1947-1950 Alimyon , 1952-1963 Silaw , 1961-1964
Nobela
“Se Teresa”, 1852 ni Antonio Ubeda dela Santisima Trinidad. “ Ang K alawasan ” ni Filemon Sotto noong 1962
Iba pang mga Nobelista Vicente Rama Florentino Suico Natalio Bacalio Vicente Flores Angel Enemecio Vicente Aria Tomas Hermosisima Jacinto Alces Angel Campo Candido Vasquez Suplecio Osorio.
MAIKLING KWENTO
Ang mga kwento ay tinatawag na “ Sugilanon ” ng mga taga Cebu. “ Mubong Sugilanon ” ang tawag nila sa maikling kwento . “ Pinadalagan ” ang tawag nila sa anekdota .
“MAMING” akda ni Vicente Sotto itinuturing na kauna-unahang maikling kwento ng Cebu. Nalathala ito sa “Ang Suga” na pahayagan din ni Vicente Sotto, noong Hulyo 6, 1901.
MGA MANUNULAT NG MAIKLING KWENTO Vicente Rama Nicolas Rafols Fernando Buper Sulpicio Osorio Panteleon Karnedas Vicente Garces Marlo Cabigao Natalio Bacalao Florentino Tecson Rufino Noel
Ilan sa mga maikling kwentong nasulat : Dungog ng Kamatayan (Honor and Death), ni F. Buyser Damgo (Dream) ni Nicolas Rafols Sa akong Payag (In my Hut) ni Pantaleon Kardanas Larawan (Image) ni Vicente Rama Mga Suliganong Pilipinhon (Filipino Stories) ni Vicente Sotto
“NG GIANOD AKO” (AND I WAS BORNE AWAY) itinuring na kauna-unahang maikling kwento sa Cebu na nasulat sa makabagong paraan dahil sa paggamit ng sariling pananaw ng may akda na animo’y siya ang gumaganap na tauhan .
Prosa
Ang prosa para sa mga taga Cebu ay yaong mga sinusulat na nauukol sa mga meditasyon , buhay ng mga santa at santo at mga seremonyang pampananampalataya . Tinatawag nila itong “ binarisbis ”.
Mga manunulat ng prosa : Elas Cavada de Castro Jose Morales del Rosario Alejandro Espina Emiliano Mercado Juan Alcoseba
Ang kanilang mga nasulat ay nailathala at nabasa sa mga magasin tulad ng: Lamdag , 1947-1950 Alimyon 1952-1963 Silaw 1961-1964 Bisay 1930
Sanaysay
“ Gumalaysay ” ang tawag ng mga Cebuano sa sanaysay . nauukol sa mga paliwanag tungkol sa pulitika , kasaysayan ng kultura , lugar at iba pang kaugalian .
Ang mga manunulat ng maikling kwento ay siya ring ma kinilalang manunulat ng gumalaysay
Ang mga magasing naglathala ng kanilang mga sanaysay ay: Mga Handumanan sa Sugbu (Reminiscence of Cebu), Vicente Sotto, 1937 In Memoriam ni Panteleon Kardenas . 1937 Naglantaw sa Kaguhapon (Looking Towards the Past 1937)
Mga magasing naglathala ng iba’t ibang sanaysay : Bag- ong Kusog (New Strength), 1915-1941 El Boletin Catolico , 1915-1930 The Freeman, 1919-1941 Nasud (Nation), 1930-1941 Babaya (Women), 1930-1940 Bisaya (1930)
Mga Kilalang Manunulat ng Rehiyon VII
Rehiyon VIII ( Silangang Visayas)
Ang rehiyon ng Leyte (Dating Silangang Visayas) ay isa sa mga rehiyon ng Pilipinas , ay tinatawag na Rehiyon VIII. Ang kabiserang panrehiyon ay ang Lungsod ng Tacloban.
“LUKLUKAN NG KASAYSAYAN” Pagdating ni Magellan Unang misa sa Pilipinas Pagbabalik ni Gen. Douglas McArthur
Pangunahing Kabuhayan Pangingisda Pagmimina Pagsasaka
LITERATURA NG REHIYON VIII
Titigohon Maiksing tula na may dalawang linya at naglalarawan sa isang bagay sa pamamagitan ng paghahambing o metapora .
Tigotigo Larong bugtong na nilalaro sa tuwing naglalamay sa patay upang hindi antukin
Balac /Amoral/ Ismayling Tula ng pag-ibig sa pagitan ng isang babae at isang lalaki . Tumatalakay sa mga bagay na ukol sa puso na kadalasan ay pakanta
Kwento - Susumaton Kuwento na nais ng taong ulit-ulitin pagpapaliwanag sa pagkakaroon ng mga bagay at paggunita sa mga karanasan at pangyayari ginagamit upang turuan ang mga bata ng mabubuting asal
An Kaadlawon Unang pahayagan na nagtataglay ng sanaysay at tulang waray Kadalasang naaalala bilang katawa -tawa Ang panitikang waray ay hindi kumpleto kung hindi babangitin ang mga tulang isinulat nga mga NPA ng Samar at ang paglago ng dramang Waray.
Tula
Ang tula ng mga rebolusyunaryong hukbo ay mahalaga sapagkat ito ang tumatayong kasulatan ukol sa damdamin ng isang pamayanan sa bahaging ito ng kapuluan sa panahong ito .
Ang mga tula kasama na ang literaturang oral ay patuloy na sumasagana sa Silangang Bisaya. Ang mga lokal na istasyon ng radyo ay nagkaroon ng araw-araw na paligsahan ng tula .
Drama
Ang dramang Waray ay nangangailangan ng kakampi na tutulong sa paglago nito at sa kasalukuyan ay ang mga organisasyong pandrama sa mga unibersidad at kolehiyo sa rehiyon ang pinakamabuting kakampi nito .
Ang paglago ng dramang Waray ay hindi dahil sa mga pahayagan kundi sa mga taunang pagdiriwang ng mga pistang bayan. Ito ang naging dahilan kung papaanong ang maraming hadihadi ( moromoro ) at zarzuela ay naisulat hanggang sa dekada 70.
Awiting Bayan
Katutubong Awit Katutubong tula ng mga waray Paksa : isang pinapanigang pag ibig , pag-ibig sa bansa Halimbawa : “Ang iroy nga tuna Ha kan inday Ako an bata ”
Irignom I sang bahagi ng pagtitipon na nagbibigay ng pagkakataon upang awitin o makalikha ng bagong awit