PARADONTO.pptx

Sëmundjet e parodonciumit

1. S ë mundjet e parodonciumit

2. 1.Hyrja Sëmundjet e parodonciumit përcillen me ndryshime patologjike të izoluara në gingivë , poashtu edhe në indet e tjera përbërëse të parodonciumit . Shkaktarë kryesor i paradontopatisë karakterizohet pllaku dental, përkatëisht mikroorganizmat e pllakut dental . Pasi të përcaktohet diagnoza për trajtim të parodontopatisë duhet bërë planifikimin e trajtimit i cili arrihet me bashkëpunimin mes parodontologut dhe pacientit .

3. 2.Plani i mjekimit dhe zbatimi i masave të tjera terapeutike në mjekimin e të sëmurëve nga parodontopia Plani i terapisë së parodontopisë eshte mjaft konciz , parashikohet në mënyre individuale dhe bëhet për secilin të sëmure posaçërisht . Plani i terapisë përfshin të gjitha masat dhe ndërhyrjet , të cilat janë të nevojshme te ndërmirren te të sëmurët e paraparë , për tu arritur qëllimi i deshiruar i mjekimit . Në zgjedhjen e metodës terapeutike ndikon në radhë të parë pesha ( shkalla ) e ndryshimeve patologjike në parodoncium , te disa të semurë , të cilët e lëngojnë formën fillestare te parodontopisë , suksesi terapeutik arrihet i plotë , pas disa ndërhyrjeve themelore terapeutike dhe vendosjes korrekte te higjienes orale . Nese te të sëmuret përfshihen edhe disa vështirësi subjektive , si p.sh dhembja , e cila përcillet me absces akut paradontal , pengesat e tilla duhet së pari të mënjanohen . Dhëmbët , për të cilët është vërtetuar se mjekimi eshte i pamundshëm , duhet ekstrakuar .

4. Etapa e parë e mjekimit të të sëmurëve nga paradontopia mbështetet , ne mënjanimin e inflamimit te parodonciumit . Kjo fazë mjekimi merret edhe si terapi bazike . Etapa e dytë e mjekimit të të sëmurëve nga paradontopia ndërmerret pas terapis bazike dhe duke u mbështetur në veprimin e xhepave paradontalë . Etapa e tretë e mjekimit të të sëmurëve , mbështetet në mënjanimin me ndërhyrje kirurgjike të anomalive të lindura dhe të arritura muko-gjingjivale , të cilat ndikojnë në krijimin dhe në kahun e paradontopisë . Në anomalitë kongjenitale bëjnë pjese : Gjingjiva ngjitëse e ngushtë Vestibulumi i cekët i gojës Defekti ( atrofia ) e gjingjives me zhveshjen e qafës dhe rrënjës së dhëmbëve Insercioni koronar i frenulumit te gjuhës , buzëve dhe të plikave laterale të mukozës

5. Etapa e katërt e mjekimit të të semurëve nga parodontopia mbështetet në vendosjen e raporteve të volitshme okluzio-artikuluese . Këto masa zbatohen te të gjithë të sëmuret , te të cilet janë të shprehura ç’rregullime okluzale . Etapa e pestë e mjekimit të të sëmurëve nga parodontopia zbatohet pasi të perfundojë mjekimi i te sëmurëve dhe mbështetet në programin e masave , qëllimi i te cilave është që të mbahen rezultatet e arritura të mjekimit dhe te pengohet shfaqja e recidivist.

6. 2.1.Etapa e parë e mjekimit të të semureve nga paradontopia Etapa e parë e mjekimit të të sëmurëve nga parodontopia mbështetet në mënjanimin e inflamimit te parodonciumit . Me të menjanuar inflamimin , i cili realizohet si masë e pare dhe i vetëm nga masat më të rëndësishme në mënjanimin e paradontopisë , pra këto ndërhyrje konsiderohen terapi kauzale ( bazike ). Terapia bazike te të lënguarit nga paradontopia fillon me menjanimin e pllakut dental dhe te depozitimeve te tjera te dhembeve . Për këtë shkak masa e parë e ndërhyrjes eshte me anë të instrumenteve te hiqet pllaku dental dhe te gjitha depozitimet e tjera te dhëmbëve .

7. Programi i masave terapeutike të etapës së pare të mjekimit , që shfrytëzohet në mjekimin e të lënguarve të perfshire nga parodontopia , mbështetet në : Identifikimi i pllakut dental Mënjanimin e pllakut dental me instrumente të përshtatshme Veprimi ne faktorët të cilët ndihmojnë në akumulimin e pllakut dental, si dhe në ata faktorët që e zvogëlojnë qëndrueshmerinë e organizmit , duke e lehtësuar veprimin e dëmshëm të pllakut dental Mënjanimin e depozitimeve të tyre nga dhëmbët dhe të ushtruarit e të sëmurit për mbajtjen e higjienës orale Ekzaminimet kontrolluese , ne te cilat verifikohet se sa i semuari i eshte permbajtur metodave teknike per mbajtjen e higjienes orale .

8. 2.1.1.Identifikimi i pllakut dental – me te percaktuar diagnoza dhe konsolidimi i planit te mjekimit , fillon identifikimi i pllakut dental. Pllaku dental nuk ka ngjyre gjate ekzaminimit stomatologjik nuk eshte e mundshme te zbulohet ne shikim te pare. Sasi e pllakut dental mund te vertetohet me terheqjen e sondes neper siperfaqe te dhembit Qe pllaku dental te jete i dukshem ate duhet ngjyrosur , me ane te ngjyrave te ndryshme natyrore dhe atyre artificiale te pademshme , si p.sh: gentian, violet, eritrozimi , fluoresenin , fuksini bazik , metileni i kalter dhe eozini . Per ngjyrosjen e pllakut dental shpesh shfrytezohet tretesira e gentian violet 1 për qind , tretësira e eritrozinës 6 për qind , apo tretësira alkoolike e funkisonit bazik 0.1 për qind .

9. 2.1.1.1.Mënjanimi i pllakut dental mënjanimi i pllakut dental prej dhëmbëve në ordinancë bëhet me furçë përkatëse apo me goma , si dhe me përkujdesje të pastës për heqjen e depozitimeve të buta . Këto mund të jenë në formë disku apo koni . Furçat konike shërbejnë për heqjen e pllakut dental nga sipërfaqet e gjera të rrafshta të dhëmbëve ( sipërfaqet orale dhe vestibulare ). Me ndihmën e furçave në formë disku , është e mundshme të hiqet pllak dental me sasi më të madhe prej sipërfaqeve aproksimale të dhëmbëve . Nëse gjingjiva është tejet e inflamuar , gomat janë mjaft të pershatshme për mënjanimin e pllakut dental, meqë më pak e traumatizojnë gjingjiven . Gomat janë më të përshtatshme edhe për mënjanimine pllakut dental prej dhembeve , ku hiqet fasha e paktimi kirurgjike , pasi te behet mjekimi me nderhyrje kirurgjike te parodontopise .

10. 2.1.1.2.Veprimi në faktorët që bëjnë të mundshëm shfaqjen dhe akumulimin e pllakut dental, si dhe me ata faktorë , që e zvogelojnë qëndrueshmerinë e organizmit dhe ndikojnë në veprim të dëmshëm të pllakut dental, që të arrihen rezultate të mira në mjekimin e parodontopatisë , perveç heqjes së pllakut dental, i cili paraqet ndërhyrje terapeutike kauzale , duhet të veprohet edhe ne te gjithe ata faktorë , që e ndihmojne akumulimin e shpejtë te pllakut dental. Në këto masa bëjnë pjesë : Menjanimi i shkaktarit ne impaktimin e ushqimit Korrektura e faktoreve jatrogjenë Masat që kanë për qëllim mënjanimin e të gjithë faktorëve , që e zvogelojnë qëndrueshmërinë e organizmit dhe i mundesojnë veprim të dëmshëm të pllakut dental

11. 2.1.1.2.1.Heqja e shkaktarëve të impaktimit të ushqimit , në kuadër të mjekimit të parodontopative , duhet të hiqen në të gjithë faktorët që bëjnë të mundshëm impaktimin e ushqimit , meqë demtojnë gjingjiven dhe favorizojnë grumbullimin e pllakut dental. Që kjo të arrihet duhet bërë korrekturen e të gjitha përkujdesjeve të papërshtatshme protetike me kontakte joadekuate me dhembët fqinjë . Korrektura mbështetet edhe në modelimin joadekuat të dhëmbëve ne perkujdesjet protetike , te cila me formen e tyre e bejne te mundshem impaktimin e ushqimit . Impaktimi i ushqimit është i mundshem nëse siperfaqet vestibulare dhe orale të dhëmbëve janë të rrafshta .

12. 2.1.1.2.2.Korrektura e faktorëve jatrogjenë korrektura e punimeve joadekuate , mbushja e dhëmbëve dhe përkujdesjet protetike , janë pjesë të rëndësishme në mjekimin e parodontopatisë . Gjatë përkujdesit me mbushje të dhëmbit është e paevitueshme t’u përmbahemi disa rregullave themelore , në mënyrë që ato të mos dëmtojnë paradonciumin . Secila rimbushje do të duhej plotësuar këto : Të sigurohet funksioni i mirë i dhëmbëve Të bëhet kontakti i mirë i dhëmbëve fqinjë Të plotësohen të gjitha kushtet e okluzionit dhe të artikulimit Të jetë në pjesën e gjingjivës në nivel dhëmbi , kështu që mekanikisht të mos e irritojë gjingjivën Të jetë prej materialeve të tilla që janë indiferente në raport me gjingjivën

13.   2.1.1.2.3.Evitimi i faktor ë ve t ë p ë rgjithsh ë m , q ë zvog ë lojn ë q ë ndrueshm ë rin ë e organizmit , nëse në disa persona me parodontopati , vërtetohet prania e faktorëve të përgjithshëm që zvogëlojnë qëndrueshmërinë e organizmmit dhe të vet parodonciumit ndaj veprimit të pllakut dental është e domosdoshme që edhe këta faktorë të evitohen . Kështu , p.sh veprohet te personi që lëngon nga diabeti dhe diskrazionet e gjakut , te personat me sëmundje të këtilla terapia komplekse sjell rezultate të duhura terapeutike , duke zbatuar edhe masat lokale dhe të përgjithshme për shërimin e parodontopatisë .

14. 2.1.2.Mënjanimi i depozitimeve tjera të dhëmbëve Përveç pllakut dental duhet mënjanuar edhe të giitha depozitimet e tjera të dhëmbëve . Kjo mbështetet si në depozitime të buta , te pamineralizuara dhe në ato të forta , të kalcifikuara të dhëmbëve . Depozitimet e buta të pamineralizuara është e domosdoshme të měnjanohen , sepse e favorizojnë grumbullimin e pllakut dental . Te tilla janě : materia alba, mbeturinat e ushqimit dhe pigmented e ndryshme ně dhembë .

15. 2.1.3.Heqja e gurthit të dhëmbit . Sipërfaqja e vrazhdë e gurthit të dhëmbit është vendi ideal për krjimin dhe grumbullin e plakut dental, kështu që edhe pas pastrimit të dhëmbëve me furçe pllaku dental mbetet në vrazhdësira të sipërfaqes së gurthit të dhembit apo nën skajin e tyre . Nëse në dhëmbë është i pranishëm gurthi i dhembit , mbajtja e higjienës orale dhe menjanimi i pllakut dental është praktikisht e pamundur , prandaj heqja e gurthit të dhëmbit , prej sipërfaqes se dhembit është edhe ndërhyrje e rëndësishme në mjekimin e parodontopatisë . Gurthi i dhembeve si shtresim i tille , ka ndikim , duke e irrituar gjingjiven ne menyre mekanike keshtu qe shkakton ndryshime ne rrjetin e qarkullimit te gjakut ne te , prandaj duhet te menjanohet me çdo kusht prej dhembeve .

16. 2.1.3.1.Mënjanimi i gurthit të dhëmbëve me instrumente të dorës gurthi i dhëmbëve mënjanohet me ndihmën e instrumenteve të dorés , të formave të ndryshme . Kompletin themelor për mënjanimin medorë të gurthit të dhëmbëve e përbëjnë këto instrumente : instrumenti drapěr , instrumenti në formë të fletës mirtiale të kthyer , instrumenti i djathte dhe i majtë në formë trapezi dhe instrumeti në formë dalte . Instrumenti drapër , së pari shërben për mënjanimin e gurthit të dhemběve prej sipërfaqeve aproksimale , bulkale , përkatësisht orale të të dy nofullave . Që të menjanohet gurthi i dhembit , shërbejnë vibracionet me intensitet prej 23.000 deri 29.000 herca (Hz) me amplitude prej 1/25 pjeseve te milimetrit . Vibracionet qe krijohen ne aparat barten permes nje vazhduesi ne instrument per menjanimin e gurthit te dhembit . Instrumenti , i cili prezanton pjesen punuese të aparatit ultrazë , më së shpeshti eshte i ngjashem me instrumentin drapër .

17. 2.1.3.2.Mënjanimi i gurthit të dhëmbëve me aparatin ultrazë ekzistojnë shumë aparate por më i njohuri është kavitroni . Që të evitohet guri i dhëmbit , shërbejnë vibracionet prej 23000 deri 29000 Hz. Vibracionet që krijohen në aparat , barten përmes një vazhduesi në instrument për mënjanimin e gurit dental . Instrumenti vendoset gjatë boshtit të dhëmbit nën këndet prej 15-20˚ . Me ultrazë mund të eliminohen edhe konkrementët subgingival .

18. Etapa e dytë e mjekimit të personave që lëngojnë nga paradontopatia etapa e dytë e mjekimit të personave që lëngojnë nga paradontopia mbështetet në përpunimin e xhepave paradontalë , me qëllim që të zvogëlohen ose plotësisht të mënjanohen . . Ky veprim është i njohur si kuretazh ose përpunim i xhepave parodontalë . Thelbi i kësaj ndërhyrjeje është që nga parodonciumi të mëjanohet indi i ndryshuar patologjik . K uretazhi i xhepave parodontalë përfshinë : Përpunimin e murit të fortë të xhepit parodontal , Perpunimin e murit të butë të xhepit parodontalë , dhe Mënjanimin e përbërësve të lirë të xhepit parodontal .

19. Rezultatet terapeutike pas kuretazhit të xhepave parodontalë . Konsiderohet se me kuretazh të xhepave parodontalë dhe të ndërhyrjeve vijuese nga etapat e tjera të mjekimit mund të bëhen këto përmirësime : Xhepat parodontalë të bëhen inaktive . Të krijohet sulkusi dytësor gjingjival , dhe Të arrihet restitutio ad integrum . Sulkusi dytësor gjingjival – me veprim terapeutik në xhepat aktivë parodontalë , mund të arrihet evitimi ose zvogëlimi i thellësisë së xhepit ndikon në zvogelimin e gjingjivës , sidomos të lartësisë së saj . Me këtë , mund të thuhet se sulkusi dytësor gjingjival është pasojë e reparacionit dhe e proceseve regjenarative në parodoncium në formë të : Reateçmenit , përkatësisht mbështetja e epitelit gjingjival , si dhe të fijeve të sërishme kolagjene të gjingjivës . Epiteli mbështetës të zgjeruar , dhe Mbështetja e re.

20. Operacioni me llambo operacioni me llambo është ndërhyrje kirurgjike , i cili më shpesh shfrytëzohet gjatë mënjanimit të xhepave parodontalë . Në vartësi nga pozita , në të cilën llamboja vendoset pas ndërhyrjes kirurgjike , dallohen këto : Llamboja i ripozicionuar që kthehet në vendin në të cilin ishte para se të ndërhyhet kirurgjikisht . Spostimi apikal i kthyer i llambos dhe suturimi apikalisjt prej vendit ku ka qenë para ndërhyrjes kirurgjike . Spostimi i llambos koronare , gjatë ndërhyrjes kirurgjike spostohet dhe suturohet në pozitë koronare prej vendit ku ka qenë para ndërhyrjes kirurgjike , dhe Spostimi lateral( horizonatal ) i llambos , i cili spostohet në drejtimin anësor prej vendor ku ka qenë para ndërhyrjes kirurgjike . Me këtë llambo provohet të mbulohen sipërfaqet e esponuara patologjike të rrënjëve të dhëmbëve fqinjë . Indikacionet për ndërhyrje e operacionit me llambo , operacioni i modifikuar me llambo është tretman i indikuar nëse te të sëmurët ekzistojnë xhepat parodontalë , të cilët për shkak të thellësisë dhe të lokalizimit të përshtatshëm , nuk është e mundshme të evitohen me kuretazh . Kundërindikacionet për ndërhyrje operacioni me llambo Kundërindikacionet mund të jenë : Të përgjithshme ; Lokale dhe Kundërindikacione relative.

21. Kahu i ndërhyrjes operative Operacioni i modifikuar me llambo i Vidman -it është i njohur edhe si operacion me tri rezektime , meqë ndërhyrjes janë tri rezektime të ndryshme . Rezektimi i parë ose inicial realizohet në zonën e takimit të gjingjivës margjinale dhe të asaj ngjitëse , e larguar prej buzës së gjingjivës prej një deri dy milimetra Rezektimi i dytë , përkatësisht dytësor bëhet në vetë xhepin parodontal . Rezektimi i tretë , ose tretësor , quhet rezektimi interdental horizontal.

22. Tretmani postoperativ Roli i fashës kirurgjike është i shumëfishtë , dhe duhet të ketë këto veti : Të ndihmojë në puthitjen ( intime ) e indit të butë për kockën alveolare dhe për dhmbë , Të ndihmojë në ndaljen e gjakëderdhjes nga rajoni i operuar . Të lehtësojë epitelizimin dje të përshpejtojnë regjenreimin . Të mbrojë rajonin e oeruar nga lëndimet gjatë mastikacionit , prandaj edhe ndikon në pengimin e dhembjeve postoperative. Të pengoj grumbullimin e pllakut dental dhe të depozitimeve të tjera në rajonin operativ dhe t’i pritet rruga infeksionit , Të pengojë proliferimin e rritjes së tepruar të indit granulativ , dhe Të mobilizojë dhëmbët në rajonin e operuar . Në suazat e suksesit të ndërhyrjes kirurgjike të sëmurëve duhet shpjeguar që : Fasha mbetet 7 deri 10 ditë , por nëse bie më përpara , duhet të zevendësohet me tjetrën , Që të pengohet ënjtja i sëmuri duhet të vë peca të ftohta drejtpërdrejt pas ndërhyrjes kirurgjike , Higjiena orale duhet të mbahet si zakonisht ( rëndom ) me përjashtim të rajonit të operuar . Ushqimi të jetë i qullët , e përtypja të bëhet duke iu shmangur rajonit të operuar dhe Sipas mundësisë u duhet shmangur ngarkesave fizike , të mos përdoret duhani dhe alkooli .

23. Suksesi terapeutik pas operacionit të modifikuar me llambo të Vidman -it dhe Transplantati i kockës dhe implantati në suaza të operacionit të modifikuar me llambo të Vidman -it nëse indikacioni i përcaktuar i operacionit me llambo është i rregullt dhe teknikisht zbatohet mirë , është efikase . . Qëllim është të arrihet reparacioni i kockës dhe i çimentos , si dhe krijimi i indit të ri lidhor . materiali për autotransplantatin kockor intraoral, merret nga rajoni i tuberit të maksillë ose nga zona apikale e plagës ekstraktuese . Autotransplantati i lirë kockorë merret jashtë zgavrës së gojës , nga krista iliake . Implantati që të jetë mirë i mbuluar dhe njëherish edhe ruajtja e kockës alveolare zbatohet një variant i operacionit me llambo i modifikuar i Vidman -it. E metë kyesore e këtij operacioni është se ky sistem nuk mund të realizohet kur hapësira interdentale është e ngushtë

24. Veprimi në xhepat parodontal me largimin e murit të butë të xhepit parodontal duke zbatuar gingivektominë dhe gingivoplastikën G ingivektomia është ndërhyrje kirurgjike , me të cilën mënjanohet pjesë e gingivës , e cila e bënë murin e butë të xhepit parodontal . Indikacionet për gingivektomi : Te xhepat e thellë parodontal suprakockorë Në rast të hiperplazionit të gingivës dhe të ekzistimit të xhepave parodontalë , Në raste të ashtuquajtura kratere Gingivektomia është e indikuar edhe për mënjanimin e xhepave parodontalë suprakockorë që janë të lokalizuara në furkacione Kundërindikacionet për gingivektomi : Te xhepat infrakockorë , Te xhepat parodontalë fundi i të cilëve është afër linjës mukogingivle ose është aoikalisht prej saj , Kur është gingiva ngjitëse e ngushtë , Kur rezektimi gjatë gingivektomisë duhet të kalojë afër insercionit të frenulumeve dhe plikave .

25. Gjingjivektomia me prerje nën kënd të kundërt V arianti tjetër i gjingjivektomisë , i cili gjithashtu përdoret për të mënjanuar xhepat parodontale është gjingjivektomia me rezektim ( prerje ) nën kënd të kundërt ( anasjelltas ). Prerja nën këndin anasjelltas ( të kundërt ) është emërtuar kështu , meqë bisturia me të cilën realizohet prerja drejtpërdrejt nën këndin e ashpër me kah apikal dallon nga prerja te gjingjivektomia , meqë prerja për këtë është e orientuar me kah koronar . Rezultatet terapeutike që arrihen me gjingjivektomi me gjingjivektomi do të arrihen rezultate të mira terapeutike , me kusht të zbatohet mënyra e prerjes së rregullt , si dhe teknikisht të realizohet mirë .

26. Veprimi në xhepat parodontal duke mënjanuar murin e forte të xhepit parodontal , Me veprim në xhepat parodontalë nganjëherë është e mundshme që ky të realizohet atëherë kur të bëhet edhe mënjanimi i murit të fortë të xhepit parodontal , gjatë tretmanit terapeutik . Në kuadër të kësaj duhet të vështrohen disa elemente pasuese : Rëndësia e ruajtjes së pjesës së mbetur të dhëmbit Mundësia e shfrytëzimit të tyre në kuptimin protetik ( si mbajtës i urës dhe ngjashëm ) Mundësia e ndërhyrjes planifikuese që të mund të realizohet . Pozita e dhëmbëve në vargun e dhëmbëve dhe lakimi i tyre buko -oral Stabiliteti i pjesëve të mbetura të dhëmbëve , të cilat varur nga gjendja e parodonciumit . Konvergjenca , divergjenca dhe gjatësia e rrënjës së dhëmbëve Mundësia e mjekimit endodontik , dhe Gatishmëria e të sëmurit për bashkëpunim në mbajtjen e higjienës orale . Mënjanimi i xhepave parodontalë dhe evitimi i murit të fortë të tyre arrihet në katër mënyra : Biseksioni , përkatësisht separacioni i dhëmbëve . Hemiseksioni i dhëmbëve Amputimi , përkatësisht reseksioni i rrënjës së dhëmbit Ekstrakimi i dhëmbit .

27. Etapa e tretë e ndërhyrjes kirurgjike mukogingivale Raportet e papërshtatshme të parodonciumit dhe indeve të buta orale anomalitë përreth , mund të ndikojnë në shfaqjen e parodontopative , dhe duke përshpejtuar zhvillimin e saj . Në anomali të tilla bëjnë pjesë : Gjingjiva ngjitëse e ngushtë apo edhe e mosekzistimit të saj . Vestibulumi i cekët i gojës Inserimi i tepërt koronar i frenullumeve të buzëve të gjuhës dhe i plikave laterale të mukozës . Zhveshja e qafës së dhëmbit