Pengajian Perniagaan SEM 1(BAB 1)

Hanya ingin membantu pelajar dalam membuat nota pengajian perniagaan bab 1 sem 1 dan untuk study disaat akhir.Good luck to all form 6 in Malaysia.Untuk bab seterusnya saya akan buat nantikan ye...

1. Pengajian Perniagaan Sem 1 BAB 1

2. Bab 1:Perniagaan dan persekitaran Pengenalan kepada perniagaan Definisi perniagaan - merupakan aktiviti urusniaga jual beli barang atau perkhidmtan -yang dapat memenuhi keprluan dan kehendak pelanggan / pengguna - bertujuan mendapatkan keuntungan yang maksimum Perniaagaan dan bukan perniagaan Demensi Perniagaan Bukan perniagaan Maksud Organisasi yang menjalankan aktiviti yang bermatlamatkan keuntungan Organisais yang menjalankan aktiviti yang mengutamakan kebajikan ahli Sumber kewangan Modal peniaga,pinjaman kewangan,keuntungan daripada perniagaan Yuran ahli,sumbangan luar,tajaan pihak lain Contoh Syarikat sdn bhd,syarikat bhd,perniagaaan perkongsian Kelab,persatuan,badan -badan sukarela

3. Kepentingan untung kepada perniagaan Merupakan ganjaran kepada pengusaha kerana kesanggupan menanggung risiko, contoh dividen. Sumber modal bagi pembesaran dan penerusan / kelangsungan perniagaan (survival) pelaburan semula keuntungan. Tahap keuntungan melambangkan imej / kecemerlangan syarikat. Matlamat dan halatuju – ukuran kepada prestasi perniagaan. Keyakinan / dorongan kepada pelabur. Peranan perniagaan Peranan perniagaan kepada pengguna Menyediakan barangan dan perkhidmatan Mempelbagaikan barangan dipasaran Menyediakan perkhidmatan selepas jualan   Kepentingan aktiviti perniagaan kepada masyarakat: Memenuhi keperluan dengan menyediakan barang dan perkhidmatan. Mewujudkan peluang pekerjaan melalui pengambilan pekerja untuk menjalankan usaha perniagaan. Pembangunan masyarakat setempat dengan menyediakan peluang untuk menceburi perniagaan melalui sistem bekalan dan jualan.

4. Peranan untung kepada ekonomi Membantu meningkatkan pendapatan kerajaan melalui kutipan cukai dari perniagaan yang mencatat keuntungan Meningkatkan kemudahan awam seperti infrastruktur pengangkutan dan perhubungan Mengurangkan kadar pengangguran Meningkatkan ekonomi negara   Peranan untung kepada negara Memberi pendapatan kepada negara – melalui sebarang cukai perniagaa Mewujudkan peluang perniagaan kepada penduduk tempatan – mengurangkan kadar pengangguran / meningkatkan kadar guna tenaga negara Membangunkan peluang perniagaan – meningkatkan kegiatan perusahaan huluan / mewujudkan perusahaan lain yang menyokong perusahaan asas

5. FAKTOR PENGELUARAN Faktor pengeluar merujuk kepada sumber-sumber yang digunakan dalam proses pengeluaran untuk menghasilkan barangan dan perkhidmatan. Bahan mentah Merujuk kepada input-input yang akan digunakan dalam proses pengeluaran bagi menhgasilkan seauatu produk Contoh bijih timah, kayu balak, kelapa sawit dan koko Modal insan Keupayaan fizikal dan mental yang digunakan dalam aktiviti perusahaan atau perniagaan Terdiri dari buruh mahir dan kurang mahir Mendapat gaji / upah Modal Sebarang bentuk pelaburan yang akan menghasilkan pulangan kepada syarikat. Terdiri dari bentuk wang atau aset Contoh kenderaan, ruamah, mesin dan peralatan Keusahawanan Orang yang membentuk perniagaan / orang yang mengambugkan faktor-faktor pengeluaran dan menjadikan sebagai output dalam pengeluaran Sanggup mengambil risiko mendapat keuntungan Teknologi Peralatan yang diperlukan untuk melaksanakan aktiviti perniagan Membantu melancarkan sesuatu proses pengeluaran , meningkatkan mkecekapan,meningkatkan daya saing dan meningkatkan operasi perniagaan

6. PROSES PERNIAGAAN Proses perniagaan melibatkan aktiviti tambah nilai dalam proses tranformasi (pertukaran) terhadap input-input pengeluaran bagi memastikan output-utput untuk diagihkan di pasaran dengan tujuan mendapatkan keuntungan kepada perniagaan. Proses perniagaan Input Faktor-faktor pengeluaran yang digunakan untuk menghasilkan keluaran iaitu buruh, tanah, modal dan keusahawanan Proses tambah nilai Ialah aktiviti tambah nilai dalam proses pengeluaran yang menukarkan input kepada output dengan menggunakan manusia, bahan, pengetahuan dan teknologi. Output Merujuk kepada hasil daripada proses pengeluaran Proses Pemasara n Proses pemasaran ialah urusniaga yang akan berlaku antara pengeluar dengan pelanggan ,jabatan pemasaran akan menetapkan harga basikal berdasarkan aktiviti tambah nilai yang dilakukan Untung atau rugi Untung ialah lebihan hasil ke atas kos , rugi ialah kekurangan hasil berbanding kos, untung merupakan ganjaran kepada usahawan

7. Cabaran Aktiviti Perniagaan Kini dan Masa hadapan : Globalisasi / dunia tanpa sempadan – persaingan sengit (kualiti, harga, penyampaian) mobiliti pekerja / modal , celaru budaya Peningkatan kemajuan teknologi – perubahan produk, tempoh ke pasaran semakin pendek, perlu kemahiran teknologi, perlu modal tinggi Peningkatan tanggungjawab sosial – batasan aktiviti komersial, desakan / tekanan pihak NGO, kerajaan , pihak berkepentingan; buruh kanak-kanak; prihatin terhadap OKU Peningkatan sistem perniagaan Islam (perbankan Islam) – pematuhan syariah Kewujudan blok-blok perdagangan – ketepuan pasaran, persaingan sengit, batasan perdagangan Sumber semakin berkurangan – batasan pengeluaran, perlukan inovasi dan kreativiti yang tinggi, meningkatkan produktiviti (meningkatkan kecekapan penggunaan sumber) Perubahan struktur demografi – kebanjiran tenaga wanita dalam pasaran memerlukan kemudahan / suasana kerja yang berbeza daripada suasana biasa; hayat semakin panjang – ramai pekerja yang sudah ‘matang’ 1.2 PERSEKITARAN PERNIAGAAN Persekitaran Umum Merujuk kepada unsur-unsur persekitaran di luar organisasi yang memberikan tekanan dan mempengaruhi persekitaran tugas perniagaan,operasi serta prestasi perniagaan Persekitaran tugas/Pihak-pihak berkepentigan Merupakan unsur-0unsur persekitaran yang secara langsung mempengaruhi dan memberi kesan kepada operasi dan prestasi perniagaan.

8. PERSEKITARAN UMUM PERSAINGAN DAN JARINGAN POLITIK DAN PERUNDNGAN PRASARANA EKONOMI SOSIOBUDAYA TEKNOLOGI ANTARABANGSA PERSEKITARAN TUGAS PELANGGAN PEMBEKAL PEMODAL ATAU PELABUR PEMBIAYA PESAING PEKERJA MASYARAKAT KERAJAAN

9. Tanggungjawab perniagaan kepada pihak berkepetingan Pelanggan Peniaga harus menjaga kebajikan dengan memberi perhatian kepada kehendak dan keperluan pengguna.   Pembekal Hubungan yang baik antara perniagaan dan pembekal adalah bertujuan untuk menjamin bekalan berterusan pada harga yang berpatutan, serta pembayaran hutang kepada pembekal tepat pada masanya.   Pembiaya Firma perlu membuat bayaran balik pinjaman dalam tempoh yang ditetapkan seperti dalam perjanjian Kegagalan membayar balik pinjaman akan menyukarkan perniagaan mendapatkan pinjaman pada masa akan datang. Pemodal/pelabur Perniagaan seharusnya memaksimakan kekayaan pelabur atau pemodal yang melaburkan wang mereka memberikan bayaran dividen yang tinggi. Kegagalan membayar faedah/dividen yang tinggi akan mengakibatkan pelabur akan menarik diri dari perniagaan.   Pesaing Firma seharusnya bersaing secara sihat dan tidak memburuk nama baik pesaing.

10. Kerajaan Firma seharusnya mematuhi segala peraturan dan undang-undang yang ditetapkan oleh kerajaan seperti membayar cukai yang ditetapkan dan sebagainya.   Pekerja Perniagaan perlu sensitif kepada kehendak dan keperluan pekerja samada dalam bentuk kewangan dan bukan kewangan. Selain daripada pengetahuan dan skil pekerja, perlu juga ditingkatkan dengan memberi latihan-latihan tertentu. Sekiranya produktiviti pekerja menurun, maka ia akan menyebabkan kos pengeluaran meningkat dan barang ‘defect’ juga akan meningkat.   Masyarakat Merujuk kepada nilai-nilai sosio budaya sesebuah negara yang meliputi cara hidup, kuasa beli yang mempengaruhi aktivii perniagaan. Perniagaan tidak boleh mencemarkan alam sekitar dan tidak boleh menaikkan harga barangan sewenang-wenangnya. Perniagaan juga perlu menjalankan tanggungjawab sosial supaya mereka dapat memastikan sokongan yang berterusan dari masyarakat

11. 1.3 ENTITI PEMILIKAN DAN AKTIVITI PERNIAGAAN Entiti perniagaan Milikan Tunggal Ciri-ciri milikan tunggal Dimiliki oleh seorang pengusaha. Liabiliti tidak terhad Operasi dan modal yang kecil Di kawal dibawah akta pendaftaran syarikat 1056(pindaan 2978)   Kebaikan Kelemahan Mudah ditubuhkan Mudah diuruskan Pasaran yang terhad Modal kecil Sesuai bagi orang yang baru belajar berniaga untuk dapat perniagaan Mudah dikawal Perkhidmatan bersifat peribadi Liabiliti tidak terhad Modal terhad Pemilik tiada kemahiran / terhad Beban pengurusan Perniagaan jarang kekal dalam jangka panjang Cukai persendirian - kadar tinggi Langkah penubuhan Membuat permohonan carian nama dengan menggunakan borang PNA 42 Permohonan pendafratan menggunkan borang A Yuran pendafratan Mendapatkan sijil perakuan pendaftaran (borang D) dan mempamerkannya

12. Perkongsian Ciri-ciri Dimiliki sekurang-kurangnya 2 -20 orang pemilik Modal disumbangkan oleh rakan kongsi mengikut jumlah yang dipersetujui Agihan untung atau rugi mengikut sumbangan modal Liabiliti tidak terhad Cukai pendapatan perseorangan bukan cukai perniagaan Dikawal oleh akta perkongsian 1961 Kebaikan Kelemahan Prodsedur penubuhan mudah & ringkas Sumber modal lebih banyak Mudah untuk mendpatkan pinjaman Risiko perniagaan dikongsi bersama Berkongsi kepakaran Liabiliti tidak terhad Penubuhan tidak kekal lama   Langkah penubuhan Membuat permohonan mendaftar dengan menggunkan borang A yang mengandungi butiran berikut:- Nama dan alamat ahli Nama dan jenisnperniagaan yang dijalankan Tempoh perkongsian Sumbangan modal setiap ahli Nisbah pembahagian untung Tanggungjawab dan kuasa setiap rakan kongsi Yuran pendaftaran Sijil perakuan pendaftaran dan dipamerkan.

13. Syarikat Berhad Ciri-ciri syarikar Sendirian berhad Ahli 2-50 orang Perkataan “Sdn” pada sebahagian dari nama syarikat Liabiliti terhad kepada jumlah saham yang dilaburkan sahaja Pemegang saham adalah pemilik syarikat Diuruskan oleh ahli lembaga pengarah syarikat yang dilantik oleh pemegang saham Agihan keuntungan dalam bentuk dividen Untung syarikat dikenakan cukai8 keuntungan syarikat. Kebaikan Kelemaahan Modal besar Liabiliti terhad Operasi dapat mengembangkan perniagaan Terdapat pengkhususan – kewangan, pemasaran, sumber manusia Jangka hayat lebih panjang Percukaian Syarikat sendirian berhad sebagai entiti yang berasingan, boleh didakwa dan mendakwa   Kos penubuhan sangat tinggi dan pembubaran yang kompleks Konflik kepentingan dalam pengurusan Pertelingkahan antara pemegang saham Laporan kewangan mengikut Akta Syarikat 1965, perlu diaudit Keputusan dibuat lambat kerana perlu mendapat persetujuan daripada pemegang saham Kurang kerahsiaan   Ciri-ciri syarikat awam berhad Pemegang saham adalah pemilik syarikat Ahli minimum 2 orang dan tidak ada had Libiliti pemegang saham adalah terhad Diuruskan oleh ahli lembaga pengarah syarikat yang dilantik oleh pemegang saham Agihan keuntungan dalam bentuk dividen Untung syarikat dikenakan cukai keuntungan syarikat.

14. Langkah penubuhan Tatawujud syarikat yang memperihalkan tentang pembatalan seksyen 15 Akta Syarikat 1965 Mendapatkan kelulusan sari suruhanjaya sekuriti berkaitan prospektos dan penyenaraian saham dibursa saham Pengedaran borang permohonan saham dan perspektus. Mendapatkan sujil perakuan perniagaan oleh pendaftar syarikat.

15. Koperasi Ciri-ciri Bilangan ahli sekurang-kurangnya 50 orang Modal diperolehi dari ahli melalui pungutan yuran Diuruskan dan ditadbir oleh ahli lembaga pengarah yang dilantik oleh ahli-ahli koperasi semasa mesyuarat Agong tahunan Liabiliti terhad Agihan untung dalam bentuk dividen dan bonus Kebaikan Kelemaahan Keuntungan dan kebajikan kepada ahli Liabiliti ahli terhad Cukai lebih rendah daripada perniagaan Mewujudkan swemangat kerjasama dan saling membantu antara ahli Lebih demokratik Diuruskan oleh ahli yang kurang berkelayakan dan pengalaman Dikuasai oleh golongan minoriti yang aktif dalam mengambil bahagian dalam koperasi Masalah dalam mencari pengganti kepada pihak pengurusan yang lama Modal bergantung kepada yuran dan keuntungan yang kecil Operasi adalah mengikut akta koperasi dan dikawal rapi oleh SKM.

16. Membuat permohonan kepada Pengarah Jabatan Pembangunan Koperasi melalui Pejabat Pembangunan Koperasi wilayah atau daerah.   2. Apabila kelulusan untuk menubuhkan koperasi diperolehi dari Jabatan Pembangunan Koperasi,Jawatankuasa Penaja – 10 orang akan dilantik untuk menjalankan tugas-tugas awalan berikut; Menentukan jenis koperasi yang akan ditubuhkan Menyediakan aturan kegiatan utama dan kegiatan lain yang termaktub dalam objektif penubuhan Mengubal undang-undang kecil berdasarkan undang-undang kecil seragam yang disediakan oleh Jabatan Pembangunan Koperasi Mendaftarkan tidak kurang dari 100 orang bakal-bakal anggota, Mendaftarkan tidak kurang dari 100 orang bakal-bakal anggota. Langkah penubuhan 3. Mesyuarat Agung Penubuhan/Permulaan diadakan bertujuan untuk; Mendapatkan ketetapan dari bakal anggota untuk menubuhkan koperasi Menerima undang-undang kecil Memilih anggota Lembaga Pengarah Koperasi Seorang pegawai dari Jabatan Pembangunan Koperasi akan hadir untuk memberikan penerangan secara am mengenai hak dan tanggungjawab ahli dan aktiviti koperasi.  

17. 4. Dokumen Pendaftaran perlu diserahkan kepada Pendaftar Koperasi Tidak lewat dari 7 hari selepas mesyuarat agung penubuhan Dokumen yang perlu di hantar adalah; Borang permohonan yang telah ditandatangani oleh 10 orang Jawatankuasa Penaja 3 naskah Undang-undang Kecil koperasi Minit Mesyuarat Agung penubuhan yang ditandatangani sekurang-kurangnya 50 orang ahli yang hadir. 5. Sijil Perakuan akan dikeluarkan oleh Ketua Pendaftar setelah koperasi didaftarkan.

18. Aktiviti berasaskan pengeluaran Aktiviti berasaskan perkhidmatan   Melibatkan barang fizikal /nampak Melibatkan barang tak nampak Boleh disimpan Tidak boleh disimpan Aktiviti perniagaan Pengeluaran: ekstraktif, barangan konsumer, barangan industri, pembuatan dan pemasangan Perkhidmatan : runcit, borong, kewangan, profesional, perhotelan, dan pendidikan Perbandingan antara perniagaan berbentuk pengeluaran dan perkhidmatan Pengeluaran – merujuk kepada proses mengeluar atau menghasilkan produk fizikal oleh sebuah syarikat perniagaan bagi memuaskan kehendak pengguna. Aktiviti pengeluaran berasaskan pengeluaran merangkumi:- Ekstraktif Aktiviti pengeluaran sumber bahan mentah yang boleh didapati dari proses alam semulajadi. Contoh perlombongan,pertanian,perikanan dan pembalakan.   Barangan pengguna/konsumer Barang yang dibeli oleh pengguna untuk kegunaan sendiri, keluarga atau kegunaan organisasi. Contoh pisang di buat kek untuk dimakan sendiri dan ahli keluarga.   Barangan industri Perniagaan yang melibatkan pembuat menjual barang / keluarannya kepada pembuat / syarikat lain dan barangan tersebut diproses seterusnya / transformasi / tambah nilai bagi dijual semula / menghasilkan produk . Contoh pisang dibuat kek untuk dijual semula .

19. Pembuatan Aktiviti untuk menghasilkan produk dengan memproses dan menggunkan sumber-sumber seperti bahan mentah, manusia, mesin dan teknologi untuk memenuhi kehendak pelanggan.   Pemasangan Aktiviti yang mencantumkan beberapa bahagia atau komponen produk untuk menghasilkan barangan siap untuk dipasarkan

20. Perkhidmatan – sesuatu aktiviti yang boleh ditawarkan dipasaran yang dapat memenuhi kehendak pelanggan.   Runcit Aktiviti menjual pelbagai jenis barang keperluan harian dalam kuantiti yang kecil. Contoh kedai runcit Borong Perniagaan yang melibatkan pembelian barang dengan kuantiti yang banyak oleh pemborong dan kemudian menjualkan semula kepada peruncit atau pelanggan dalam kuantiti yang lebih kecil. Contoh pasar borong. Kewangan Aktiviti pembiayaan atau pinjaman oleh pihak-pihak pembiaya untuk tujuan perniagaan ataupun persendirian. Contoh Bank, institusi kewangan kerajaan serta badan-badan swasta dan badan berkanun. Profesional Kepakaran dan kemahiran khusus yang ditawarkan oleh sesebuah syrikat perniagaan Contoh perundangan, perakaunan, perubatan dan lain-lain Perhotelan Perniagaan yang menyediakan kemudahan penginapan dan reakrasi kepada pelangn mengikut kadar yang tertentu serta kemampuan pelanggan Contoh hotel Hilton, Hotrl Bajet Home stay dan lain.. Pendidikan Institusi yang menawarkan pengajian dan latihan formal kepada masyarakat bagi menyediakan sumber tenaga manusia/modal insan. Merangkumi peringkat pendidikan asas iaitu tadika sehinggalah keperingkat tertinggi iaitu universiti. Contoh Tadika, sekolah, madrasah, kolej, Universiti

21. PERANAN SEKTOR INDUSTRI Swasta Merujuk kepada firma perniagaan yang dimiliki oleh individu atau kumpulan individu secara peribadi dan menjalankan aktiviti perniagaan untuk mendapatkan keuntungan. Awam Organisasi yang dimiliki, dibiayai, dan diuruskan oleh pihak kerajaan. Badan berkanun Ialah agensi kerajaan yang diperbadankan bagi melaksanakan dasar-dasar dan tanggungjawab terhadap aktiviti kerajaan secara khusus. Cth: MARA, MARDI, MADA dll. Peranan antara sektor swasta, awam dan badan berkanun dalam pembangunan dan perkembangan ekonomi negara:   Pihak swasta : Menjalankan aktiviti perniagaan Memberi peluang pekerjaan Pendapatan cukai oleh pihak kerajaan.   Sektor awam : Pendorong dan penyokong dengan memberi kemudahan dan panduan kepada pihak swasta. Mengurangkan lapisan birokrasi di sektor awam   Badan Berkanun : Mengawal selia aktiviti perniagaan supaya aktiviti berlandaskan peraturan dan perundangan. Menjaga kewibawaan sektor swasta. Menyediakan sumber manusia – universiti

22. Peranan sektor awam dalam perkembangan ekonomi negara: Menyediakan kemudahan Infrastruktur / Perkhidmatan awam Kemudahan pengangkutan / elektrik/air dan telekomunikasi /Perkhidmatan keselamatan / kemudahan pendidikan/ kemudahan perkhidmatan kesihatan Contoh –membina lebuhraya dari Johor baharu ke Padang Besar untuk melancarkan agihan barangan. Mengamalkan monopoli semula jadi Melaksanakan projek berisiko /projek yang memerlukan modal dan kepakaran yang tinggi/Mengelakkan persaingan yang merugikan/Memastikan dapat menikmati faedah skel ekonomi bidangan Contoh:membina empangan hidro untuk membekalkan kuasa elektrik Menggubal dan melaksana dasar-dasar fiskal dan kewangan Menetukan kaedah percukaian yang sesuai/memberi bantuan subsidi/pinjaman/kepakaran/ membentuk dasar belanjawan yang fleksibel. Contoh: mengurangkan kesan inflasi kepada ekonomi melalui kenaikan kadar faedah Penguatkuasaan undang-undang dan kawalan Mengawal dan memantau aktiviti swasta atau awam/Menjamin kepentingan pengguna/menggubal akta dan peraturan/mengeluarkan lesen/Penyebaran maklumat/ tentang peraturan dan prosedur yang jelas/mengenakan tindakan atau mendakwa Contoh: penetapan harga maksimum bagi barang kawalan untuk mengelakkan inflasi/ kuasa beli Melaksanakan program Pendidikan Pengguna Menjaga kepentingan pengguna/penyampaian maklumat yang tepat/mengadakan penerbitan risalah/ majalah/ pengiklanan/ Mengadakan seminar kepenggunaan Contoh : mengadakan kempen beli barangan buatan tempatan untuk mengurangkan aliran keluar mata wang/menggalakkan perniagaan domestik. Mewujudkan peluang pekerjaan Mengurangkan kadar pengangguran/meningkatkan taraf hidup/meningkatkan kuasa beli Contoh :mewujudkan skim jawatan sementara/kontrak di jabatan kerajaan bagi memberi pendapatan kepada lepasan universiti untuk mengurangkan pengangguran

23. Kepentingan agensi kerajaan kepada perniagaan Perniagaan dapat beroperasi secara sah. Mendapat kemudahan infrastruktur Mendapat kawasan atau lokasi perniagaan Mendapat sumber pembiayaan Faedah dari penyelidikan Pembangunan/latihan/khidmat nasihat Mendapat peluang perniagaan dalam negeri seperti bekalan, pembinaan dan perkhidmatan

24. Tahap Perniagaan :- i. Primer Aktiviti peringkat premier merujuk kepada pengeluaran sumber semula jadi atau bahan mentah yang diperoleh dari alam semula jadi.   ii. Sekunder Aktiviti peringkat sekunder merujuk kepada aktiviti pembinaan atau pemprosesan bahan-bahan mentah yang didapati daripada aktiviti peringkat premier.   iii. Tertier Ialah perniagaan yang melibatkan perkhidmatan/produk tidak ketara yang tidak boleh diproses lagi , contoh Perkhidmatan langsung seperti doktor dan pendandan rambut Perkhidmatan penghantaran dan pengangkutan seperti DHL Perkhidmatan bank seperti perkhidmatan pinjaman oleh Maybank Malaysia Bhd Perkhidmatan insuran seperti perlindungan risiko yang disediakan oleh Great Eastern Assurance Bhd Perkhidmatan perhotelan seperti penginapan yang disediakan oleh Sherwood Marina Cove Perkhidmatan telekomunikasi seperti perkhidmatan internet disediakan oleh Telekom

25. AKTIVITI PERNIAGAAN HULUAN DENGAN HILIRAN Huluan Aktiviti huluan merujuk kepada aktiviti perniagaan atau perusahaan yang berlaku dahulu sebelum perniagaan lain dapat dijalankan. Perniagaan huluan ialah perniagaan yang terlibat dalam bidang ekstraktif / pengeluaran bahan mentah / pengeluaran hasil bumi . Contoh : Syarikat Shell menjalankan aktiviti cari gali minyak .   2. Hiliran Aktiviti hiliran merujuk kepada aktiviti perniagaan atau perusahaan yang berlaku bagi memproses bahan mentah menjadi barangan siap untuk dipasarkan. Melibatkan pemprosesan sumber . Contoh : Syarikat Shell menjalankan aktiviti pemprosesan minyak mentah untuk dijadikan pelbagai produk petrokimia seperti minyak petrol dan diesel

26. AKTIVITI PERNIAGAAN DOMESTIK DENGAN ANTARABANGSA Domestik Perniagaan yang beroperasi dalam negara Menggunakan sumber / input / kewangan yang terdapat dalam negara Pasaran / pelanggan dalam negara Pasaran sempit   2. Antarabangsa Perniagaan antarabangsa merujuk kepada perniagaan yang sebahagian aktiviti atau kegiatan perniagaannya melibatkan negara luar Melibatkan aktiviti import, eksport dan entrepot Pasaran luas Urusan perniagaan melibatkan pertukaran wang asing seperti Yen Jepun