Phục hồi chức năng tai biến mạch máu não

Phục hồi chức năng tai biến mạch máu não

1. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Bệnh lý và Vật lý trị liệu
đột quỵ não
Bộ môn Phục hồi chức năng

2. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Chuẩn đầu ra
Saukhihoànthànhbàihọc,sinhviên/họcviêncóthể:
1.Môtảđượcnguyênnhân,phânloại,triệuchứng,tiếntriểnvàbiến
chứngcủabệnhđộtquỵnão.
2.Giảithíchđượcnguyêntắc,phươngphápđiềutrịphụchồichứcnăng
chobệnhnhânĐQNởgiaiđoạncấp,báncấpvàmạntính.
3.Thựchiệnđượclượnggiávàlậpkếhoạchphụchồichứcnăngcho
ngườibệnhđộtquỵnão(Thựchành).
4.Thực hiện được các kỹ thuật phục hồi chức năng trên người bệnh đột
quỵ não an toàn và hiệu quả (Thực hành).

3. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
IĐạicươngđộtquỵnão
IIĐịnhnghĩavànguyênnhânĐQN
IIITriệuchứngcủaĐQN
IVTiếntriểnvàbiếnchứngcủaĐQN
VCácphươngphápđiềutrịĐQN
Nộidung bàihọc
(4 tiếtLT + 8 tiếtTH)

4. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
I. Đại cương đột quỵ não
ØTBMMN(độtquỵnão) làtổnthươngcácchứcnăngthầnkinh,
xảyra độtngộtdo nguyênnhânmạchmáunão
ØCáctổnthươngthầnkinhthườngkhutrúhơn làlantỏa, tồn
tạiquá24 giờvàdiễnbiếncóthểdẫnđếntửvonghoặcđểlại
di chứng

5. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
I. Đại cương đột quỵ não
I.1. Dịchtễhọc
ØDịchtễhọc:
•ĐQN làmôttrongnhữngnguyênnhângâytửvonghàng
đầutrênthếgiới
•Thườngxảyra ở ngườitrên45 tuổi, trongđó2/3 trên65
tuổi, namnhiềuhơn nữ
•Tửvongthứ3 chỉsauungthưvàtimmạch

6. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
I.1. Dịchtễhọc
ØDịchtễhọc:
•ĐQN đểlạinhiềudi chứngở cácmứcđộkhácnhauvàdẫn
đếnkhuyếttậtnhiềunhất
•Gặp nhiều ở các nước phát triển
•Là gánh nặng cho nền kinh tế và xã hội

7. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
I.1. Dịchtễhọc
ØTỷlệmắc:
•Ở Hoa Kỳ, cứ 100,000 dân thì có 794 người bị
•Ở Pháp, trong 1000 dân có 60 người bị ĐQN
•Ở Việt Nam (1994), cứ 100,000 dân thì 115 người bị
•Theo số liệu của Khoa PHCN (BV Bạch Mai 1999): 22,41%
NB điều trị nội trú tại khoa là NB liệt nửa người do ĐQN

8. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
I.1. Dịchtễhọc
ØTỷlệmắc:
•Tại Việt Namhiệnnay, mỗi năm ghi nhận thêm 200.000 ca
mắc mới đột quỵ và 11.000 tử vong do đột quỵ
•Trong đó 90% số người sống sót sau đột quỵ phải sống chung
với các di chứng về thần kinh, vận động
•Điều đáng chú ý, trong những năm gần đây số ca đột quỵ ngày
càng có xu hướng trẻ hóa

9. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
I.1. Dịchtễhọc
ØTỷlệmắc:
•Tỷlệtửvong: 160,000 ca/ năm
•Ướctínhcứmỗiphútcó1 ngườibịĐQN
•ChụpMRI pháthiệncókhoảng22 triệungườiĐQN chưa
cótriệuchứngtrênLS

10. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
I. Đại cương đột quỵ não
I.2. Sinhlýtuầnhoànnão
ØNãokhôngdựtrữglycogen đểtạoglucose, màlấyglucose vàoxy trực
tiếptừmáu
ØNãolàcơquantiêuthụnhiềuoxy vàglucose (50 –55ml máu/100g/
phút)
ØNão thiếu oxy trong vài giây, người bệnh sẽ mất ý thức, sau vài phút,
tổn thương não không hồi phục. Do đó, lưu lượng máu đến não
thường được duy trì gần như hằng định khoảng 750ml/phút, chiếm
15% lưu lượng tim lúc nghỉ.

11. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
II. Định nghĩa và nguyên nhân ĐQN
II.1. Địnhnghĩa
ØĐột quỵnãolàtổnthươngnão, màngnãoxảyra độtngột
do vỡmạchhoặctắcmạchmáunãovớicáctriệuchứngxảy
ra khutrúhơnlàlantỏa
ØĐột quỵnãothườnggâyliệtnửangườiđốibên

12. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP

13. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
II. Định nghĩa và nguyên nhân ĐQN
II.2. Nguyên nhân

14. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
II.2. Nguyênnhân
ØTắcmạchmáunão(~ 80%):
•Do xơvữavàco cứngđộngmạch(thườnggặpở ĐM não
giữa, ĐM cảnhtrong) -> mảngxơvữabồiđắplênthành
ĐM -> lòngĐM hẹplạigâyliênkếttiểucầu, hìnhthànhcục
máuđông-> tắcmạch, khuvựcnãođóthiếumáucungcấp
-> hoạitử

15. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
II.2. Nguyênnhân
ØTắcmạchmáunão(~ 80%):
•Do mảngxơvữadi chuyểnđếnĐM -> hẹpĐM, thiếumáu
cụcbộnhưng chưa tắchẳn
•Do cụchuyếtkhốihoặcbónghơixuấthiệnkhitiêmtruyền

16. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
II.2. Nguyênnhân
ØVỡmạchmáunão(~ 20%): Do thoáihóa, viêmnhiễm, dịtật
bẩmsinhhay 1 chấnthương-> mạchmáuxơvữavàthànhmạch
dễvỡkhiếnmáutrànra ngoàinhumônão-> ĐQN

17. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
II.2. Nguyênnhân
ØYếutốthuậnlợi:
•Cao huyếtáp, hạhuyếtáp, bệnhĐTĐ, béophì, máunhiễm
mỡ, chấnthương
•Bệnhtimmạch, xơvữađộngmạch, viêmnão/ màngnão, dị
dạngmạchmáu(u mạch, phồngĐM...)
•Bệnhưacảymáu: Bệnhbạchcầucấp, bệnhHemoglobin,...
•Hútthuốclá, lốisốngkhônglànhmạnh, lao độngquásức...

18. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
II.2. Nguyênnhân

19. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Hình minh họa nguyên nhân dẫn đến ĐQN

20. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III. Triệu chứng của ĐQN
III.1. Triệu chứng lâm sàng
III.1.1. Tắc mạch máu não
III.1.2. Vỡ mạch máu não
III.2. Triệu chứng cận lâm sàng

21. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Hiểu về đột quỵ não
https://www.youtube.com/watch?v=ryIGnzodxDs
https://www.youtube.com/watch?v=BDk9wRbW40Q

22. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III.1. Triệuchứnglâmsàng
III.1.1. Tắcmạchmáunão
a. Giaiđoạnkhởiphát: Triệuchứngcơnăngxuấthiệntừtừqua
nhiềunăm
ØChủ yếu NB thấy nhức đầu, hoa
mắt chóng mặt, có thể có cảm
giác dị cảm thoáng qua
ØGiảm vận động chân tay, giơlên
khó khăn, ngượng nghịu

23. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III.1.1. Tắcmạchmáunão
a. Giaiđoạnkhởiphát:
ØRối loạn cảm giác ở tay, chân bên liệt: ngón tay, chân tê như
kiến bò hoặc đau như kim châm
ØNóikhóhoặcnóingọng, nuốtsặc
ØĐộtngộtgặptrởngạivềkhảnăngnhìnở 1 hoặc2 mắt

24. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III.1.1. Tắcmạchmáunão
b. Giaiđoạnliệt:
ØBiểuhiệncủaliệtTKTW giaiđoạnsớm:
•Giaiđoạnđầuliệtmềm-> sauđóchuyểnsang liệtcứng
•Biểuhiệnliệtnửangười, chântaykhôngcửđộngtựchủđược
• nhchấtliệt: liệtđồngđềunhưng khônghoàntoàn, mặtvà
chi trênliệttrộihơn

25. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III.1.1. Tắcmạchmáunão
b. Giaiđoạnliệt:
ØChi trên: liệtchủyếunhómcơduỗi
ØChi dưới: liệtchủyếunhómcơgấp

26. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III.1.1. Tắcmạchmáunão
b. Giaiđoạnliệt:
ØRốiloạný thức: cóthểhônmênhẹ, gọihỏiú ớ
ØRốiloạncảmgiác: cấuvéokhôngbiếtđau
ØRốiloạnphảnxạ: phảnxạgânxươngtăng, trươnglựccơtăng
ØRốiloạntinhthần, hànhvi: tínhtìnhthayđổi, dễcáugắthoặc
cườinóivôduyêncớ
ØRốiloạnthịgiác: bánmanh(mấtthịtrườngcủa1 hoặc2 mắt)

27. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III.1.1. Tắcmạchmáunão
c. Giaiđoạnluibệnh:
ØCáctriệuchứnglâmsànggiảmdần
ØĐểlạidi chứng: liệtnửangười, rốiloạnthầnkinh, rốiloạn
tinhthần

28. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III.1. Triệuchứnglâmsàng
III.1.2. Vỡmạchmáunão
a. Vịtrívỡmạch: vỡmạchvùngbao trong, nhânxámtrung
ươngthùynão, nãogiữa, tiểunão

29. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III.1.2. Vỡmạchmáunão
b. Triệuchứng:
ØSau gắngsứcđộtngột, NB độtngộtthấyhoamắtchóng
mặt, nhứcđầudữdộivùngtrán, gáyvà2 bêntháidương
kèmtheonônmửa, mặttái
ØSau vàiphútcóthểđivàohônmê

30. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III.1.2. Vỡmạchmáunão
b. Triệuchứng:
ØRốiloạntri giác–nhậnthức: NB khôngđápứngvớikích
thích, mấtý thức, gọihỏikhôngtrảlời
ØRốiloạncảmgiác(nông, sâu): cấuvéokhôngbiếtđau
ØRốiloạnvậnđộng: liệtcácDTK sọ, liệtmặt, liệtnửangười,
khôngvậnđộngtựchủtaychânđược, bànchânxoayngoài
ØRốiloạnngônngữ, nuốt

31. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP

32. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III.1.2. Vỡmạchmáunão
b. Triệuchứng:
ØRốiloạncơtròn: đại–tiểutiệnmấttựchủ
ØRốiloạnphảnxạ: phảnxạgânxươngmất, Babinski (+), toàn
thânmềmnhũn
ØRốiloạnthầnkinhthựcvật: mạchchậm, huyếtáptăng, mặt
tímtái, nhiệtđộgiảm

33. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III.1.2. Vỡmạchmáunão
b. Triệuchứng:
ØRốiloạnnhịpthở: cóthểcócáckiểuthởKussmaul, Cheyne
Stokes (cơn ngừngthở, khóthở)
ØRốiloạntimmạch, vậnmạch
ØCóbiểuhiệnco giậtchântay

34. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Câu hỏi thảo luận nhóm
Vậy những dấu hiệu cảnh báo sớm của đột quỵ não (đột
quỵ) là gì?
???

35. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Dấu hiệu FAST, BE FAST... cảnh báo ĐQN

36. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP

37. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III.2. Triệuchứngcậnlâmsàng
ØCLVT sọ não: xác định tổn thương là xuất huyết hay nhồi máu,
vị trí, kích thước tổn thương.
ØMRI sọ não: phát hiện được những tổn thương nhồi máu sớm
trong những giờ đầu, phát hiện được các tổn thương nhỏ hơn
hoặc nằm thấp ở vị trí thân não.

38. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
III.2. Triệuchứngcậnlâmsàng
ØXét nghiệm dịch não tủy: khi nghi ngờ xuất huyết màng não
mà chẩn đoán hình ảnh không rõ ràng.
ØChụp động mạch não: thường chỉ định ở người trẻ, khi có nghi
ngờ dị dạng mạch não.
ØSiêu âm Doppler mạch, điện tim đồ.
ØMột số XN máu: đông máu, tiểu cầu, mỡ máu, đường máu,
điện giải

39. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
IV. TiếntriểnvàbiếnchứngcủaĐQN
IV.1. Tiến triển
Sau tai biến thường có 2 giai đoạn:
IV.1.1. Giai đoạn liệt mềm
IV.1.2. Giai đoạn liệt cứng
IV.2. Biến chứng

40. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
IV.1.1. Giaiđoạnliệtmềm(kéodài2-3 tuầnđầusaukhibịTB)
a. Trong48 giờđầu
ØNB hônmêsâu, mặttáinhợt
ØRốiloạnnhịpthởkiểuCheyne Stokes
ØTim đậpyếu, nhịpkhôngđều, mạchchậmkhôngbắtđược
ØSốtcao40 -41⁰ C
ØHuyếtápgiảm, phảnxạnuốtgiảm, đồngtửgiãn, cácphảnxạ
gânxươnggiảmmạnh, Babinski (+), trươnglựccơgiảm

41. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
IV.1.1. Giaiđoạnliệtmềm
b. Trong2 tuầntiếptheo:
ØTriệuchứnglâmsànggiảmdần, cóthểchảymáutáiphát,
cókhốimáutụnộisọ, cóhộichứngtăngáplựcsọnão
ØCóthểnhiễmkhuẩntạiphổido ứ đọngdịch
ØNhiễmkhuẩnđườngtiếtniệudo thôngtiểu
ØCóthểcóloétdo đèép

42. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
IV.1.1. Giaiđoạnliệtmềm
c. Từtuầnthứ4 trởđi:
NếuNB sống, cóthểđểlạinhữngdi chứngnặngnề:
ØLiệtnửangười, hạnchếvậnđộng, cơlựcyếu
ØHạnchếCNSH-DC
ØRốiloạnngônngữ, nuốt, cảmgiác
ØRốiloạntâmthần, hànhvi, trítuệgiảm
ØCóthểmắcđộngkinh, Parkinson

43. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
IV.1.2. Giaiđoạnliệtcứng
ØTiếntriểnngaysaugiaiđoạnliệtmềmvớitriệuchứng
•Tăngtrươnglựccơ, phảnxạgânxươngtăng
•Cơlựccócảithiện
•Tiếntriểnđếnmộtmứcđộnhấtđịnhsẽtạora mẫuco cứng
cơ, khớp, dâychằng
•NB thíchnghivớinhữngkhảnăngcònlại, khôngcókhả
năngphụchồi

44. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØKết quả của NB sau mắc ĐQN: Theo Hiệp hội Đột quỵ Quốc
gia Hoa Kỳ
TìnhtrạngsauđộtquỵTỷlệ%
Phụchồigầnnhưhoàntoàn10
Phụchồivớitìnhtrạngtàntậtnhẹ25
Tìnhtrạngtàntậtvừađếnnghiêmtrọng, đòihỏi
đượcchămsócđặcbiệt
40
Cầnđượcchămsócở cáTT chămsócchongười
tàntật
10
Tửvongsauđộtquỵ 15

45. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
IV.2. Biếnchứng
ØLiệt: có thể liệt một số bộ phận trên cơ thể như tay hay chân
hoặc liệt nửa người, hình thành mẫu co cứng
ØKhó khăn trong việc nói hoặc nuốt:NB khó kiểm soát cơ miệng
-> nói ngọng, nói lắp, nhiều trường hợp không nói được

46. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
IV.2. Biến chứng
ØRối loạn nhận thức: Là một trong những biến chứng nặng
nề nhấtcủa NB -> tình trạng sa sút trí tuệ, khó khăn trong
suy nghĩ, lý luận, phán đoán chậm chạp, hay quên
ØRối loạn cảm xúc: NBkhó khăn trong việc kiểm soát cảm
xúc, dễ dẫn đến trầm cảm

47. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
IV.2. Biến chứng
ØĐau, dị cảm: Xuất hiện ở các bộ phận bị ảnh hưởng bởi
ĐQN
ØGiảm hoặc mất khả năng tự chăm sóc: NB gặp nhiều khó
khăn trong sinh hoạt hàng ngày thậm chí chỉ có thể nằm
một chỗ nếu tình trạng nặng

48. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V. Cácphươngphápđiềutrị
V.1. Nguyêntắcđiềutrị
V.2. Điềutrịnguyênnhân
V.3. Điềutrịtriệuchứng
V.4. Điềutrịphụchồichứcnăng

49. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.1. Nguyêntắcđiềutrị
ØHồisứctoàndiện
ØĐảmbảolưu thôngđườnghôhấp, tuầnhoàn
ØTiếnhànhsớmngaykhicóthể, nếuBN ổnđịnh, cóthểbắt
đầutừngàythứ2 vàkéodàisaukhira viện
ØTheo dõitiếntriểncủabệnh

50. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.1. Nguyêntắcđiềutrị
ØPhòngngừabiếnchứng
ØVĐ sớmở nhiềutưthếkhácnhau: nằm, ngồi, đứng, đi
ØPHCN theotừnggiaiđoạnvàlựccơ
ØPHCN toàndiệntạiviệnvàtạinhà

51. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.2. Điềutrịnguyênnhân
ØNếuNB caohuyếtáp-> dùngthuốchạhuyếtáp
ØNếuNB cóxơvữađộngmạch-> uốngthuốcchốngxơvữa
hoặcthuốcgiảmmỡmáu
ØĐiềutrịcácbệnhmáukhóđông, bệnhgâychảymáu

52. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.2. Điềutrịnguyênnhân
ØĐiềutrịthuốctiêucụchuyếtkhối: Nếu NMM đến trước 3h,
thuốc chống ngưng tập tiểu cầu
ØHạnchếbónghơikhitiêmtruyền
ØĐiềutrịcácbệnhvan tim, RL timmạch

53. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.3. Điềutrịtriệuchứng
ØThôngđườnghôhấp
•Hútđờmdãiliêntục: miệng, họng, nộikhíquản
•ĐặttưthếFowler, nằmnghiêngđầusang 1 bên
•Cho NB thởoxy

54. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.3. Điềutrịtriệuchứng
ØVấnđềtimmạch
•Dùngthuốchạhuyếtáp, trợtimmạch
•Duytrìhuyếtápổnđịnh
ØChốngrốiloạnTKTV, điềuhòathânnhiệt
ØChốngphùnão

55. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.3. Điềutrịtriệuchứng
ØCânbằngnước, điệngiảichoNB
ØCungcấpđủchấtdinhdưỡng(truyềndịch, ănqua sonde)
ØChốngnhiễmkhuẩnđườnghôhấpvàđườngtiếtniệudo
đặtsondetiểu
ØĐiềutrịcơn độngkinhcóthểxảyra

56. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.4. Điềutrịphụchồichứcnăng
V.4.1. PHCN giaiđoạnsớm
V.4.2. PHCN giaiđoạnliệtmềm
V.4.3. PHCN giaiđoạnliệtcứng
V.4.4. PHCN giaiđoạnhồiphục, hòanhậpcộngđồng

57. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.4.1. PHCN giaiđoạnsớm
a. MụctiêuPHCN
ØTheo dõi các chức năng sống còn: mạch, HA, nhịp thở, ý thức
ØKiểm soát các yếu tố nguy cơ
ØHồi sức toàn diện, chăm sóc, nuôi dưỡng
ØPhòng các thương tật thứ cấp
ØNhanh chóng đưa bệnh nhân ra khỏi trạng thái bất động sớm
nhất có thể

58. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.4.1. PHCN giaiđoạnsớm
b. PhươngphápPHCN
ØNgănngừabiếnchứngở phổi(viêmphổi)
ØNgănngừaloét
ØNgănngừateocơ, cứngkhớp

59. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØNgănngừabiếnchứngở phổi(viêmphổi)
•ĐặttưthếNB: nằmđầucao~ 30⁰ so vớimặtgiường, nghiêng
sang 1 bênđểkhônghítphảidịchkhitiếtra
•Hútđờmdãithườngxuyên
•Tậpthởbụng, ngực, tậpthởtrợgiúpcácthùyphổi
•Đặtdẫnlưu tưthế, cóthểkếthợpvỗrung
•VS răng miệng hàng ngày
•Đánh giá nguy cơ RL nuốt (thang Guss)

60. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Kê cao đầu NB khi uống nước Vỗ rung, thay đổi tưthế cho NB

61. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØNgănngừaloét
•Xoaytrởmìnhthườngxuyên, 2h/ lần
•Cho NB nằmđệmnước, đệmhơichốngloét
•Đặtvòngcaosuở vùngxươngcùng, ụ ngồi(cácvùngxươnglồi
ra) đểchốngloétdo đèép
•Kêgốiở gótchân, mông
•Giữgìnvệsinhsachsẽvàkhôráocácvùngda dễbịloét

62. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Vệ sinh sạch sẽ, giữ khô vùng da và lăn trở thường xuyên cho NB

63. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØNgănngừateocơ, cứngkhớp, bántrậtkhớp
•Đặttưthếnằmđúng:
-Nằmngửa, đầumìnhthẳng, bênlànhsáttường
-Khớpvaihơidang hoặcdang 90⁰ xoaytrong, lótkhănhoặc
gốimỏngdướikhớpvaiNB (cóthểđeođaivàlótgốinângđỡ
phòngngừabántrậtkhớpvai)
-Khuỷuhơigập, cẳngtayngửa, cổtaygậpmặtlưng 10-20⁰,
ngóntayhơigập, ngóncáiđốivớicácngónkhác
-Chân: hôngduỗi, gốigập5-10⁰, cổchângậpmặtlưng (~ 90⁰)

64. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØNgănngừateocơ, cứngkhớp, bántrậtkhớp
•HướngdẫnNB, ngườinhàcáchlăntrở
•NângcaođầugiườngdầndầntránhhạHA tưthế
•Vậnđộngthụđộngnhẹnhàngđaivai, chi trên, chi dưới
hoặcVĐ cókhángtrởnhẹtheocơlựccủaNB
•Lưuý khôngtiêmtruyềnbêntay, chânliệt

65. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.4.2. PHCN giaiđoạnliệtmềm
a. MụctiêuPHCN
ØKiểm soát các yếu tố nguy cơ
ØHồi sức toàn diện, chăm sóc, nuôi dưỡng
ØPhòng các thương tật thứ cấp
ØNgănngừateocơ, cứngkhớp, bántrậtkhớp
ØCảithiệncácchứcnăngvậnđộng, sinhhoạtchoNB

66. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
b. PhươngphápPHCN
ØĐặttưthếđúng: tránhco rút½ người
ØNgănngừaloét
ØNgănngừateocơ, cứngkhớp, bántrậtkhớp
ØTăngcườngcảmthụbảnthể
ØVậnđộngtrịliệu: BT thụđộng, trợgiúp
ØVậtlýtrịliệu
ØNgônngữtrịliệu, PHCN nuốt
ØTâmlýtrịliệu
ØPHCN sinhhoạt
PP tương tự
GĐ sớm

67. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØTăngcườngcảmthụbảnthể
•Kíchthíchnhẹtrênda: xoabóp, vuốt, vỗtrênda
•Tậpbắccầutạigiường:
-NB nằmngửa, 2 gốigập
-KTV trợgiúpNB nânghônglênkhỏimặtgiườngvàgiữhông
ở vịthếthăngbằnghoặc1 chânduỗi, 1 chânco nhấcmônglên

68. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØVậnđộngtrịliệu: BT thụđộng, trợgiúp
•VĐ thụđộng, trợgiúptheocơlựccủaNB chi trên, chi dưới
-Đaivai: nâng-hạ, đưa vaira trước–sau
-Khớpvai: gập–duỗi, dang –áp, xoaytrong–xoayngoài
-Khớpkhuỷu: gập–duỗi, quay sấp–quay ngửa
-Khớpcổtay: gập–duỗi, nghiêngtrụ-nghiêngquay
-Khớpbànngóntay, ngóncái: gập–duỗi, dang –áp, đối
-TậpVĐ xongđeođainângđỡngừabántrậtkhớpvaichoNB

69. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØVậnđộngtrịliệu: BT thụđộng, trợgiúp
•VĐ thụđộng, trợgiúptheocơlựccủaNB chi trên, chi dưới
-Khớphông: gập–duỗi, dang –áp, xoaytrong–xoayngoài
-Khớpgối: gập–duỗi
-Khớpcổchân: gập–duỗi, nghiêngtrong–nghiêngngoài
-Khớpbànngónchân: gập–duỗi, dang -áp

70. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Tập vận động thụ động cho NB bị ĐQN trên giường
https://www.youtube.com/watch?v=WpdpPkyxlNE

71. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØTậpvậnđộngthụđộng, trợgiúp
•HướngdẫnNB tựVĐ trợgiúpbênliệtbằngchínhbênlành
-NB nằmngửa, haibàntayđanvàonhau
-Hai bàntaykéotayliệtduỗithẳngra phíatrước, đưa 2 tay
lênđầu, đưa 2 tayxuốngdọcthânmình, đưa 2 taysang 2 bên

72. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØVậtlýtrịliệu
•TiếnhànhcácPP điềutrịVLTL choNB kếthợpcùngtập
vậnđộngthụđộng, trợgiúp, tựdo
•Hồngngoại, điệnxung, điệnphân, siêuâm

73. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØNgônngữtrịliệu, PHCN nuốt, tâmlýtrịliệu
•Đánhgiáchứcnăngnuốtsặc, ngôngữcủaNB
•HướngdẫnngườinhàcáchchoNB ăntheocácmứcđộ
phùhợpvớitìnhtrạngbệnh
•ĐộngviêntâmlýNB vàngườinhàtin tưởng, lạcquanyên
tâmđiềutrị

74. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØPhụchồichứcnăngsinhhoạt
•HướngdẫnNB lăntrởsang bênlành:
-NB nằmngửa, dùngtaylànhnângtayliệtđặtlênbụng
-Dùngchânlànhluồndướichânliệt, nângchânliệtlên
-Tay lànhgiữthànhgiường
-Dồnsứclănsang bênlành, KTV hoặcngườinhàđứngbên
cạnhhỗtrợ

75. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØPhụchồichứcnăngsinhhoạt
•HướngdẫnNB lăntrởchosang bênliệt:
-NB nằmngửa, taylànhnângtayliệtdang vàxoayngoàihoặc
đặtlùira xaphíangoài
-Chânlànhđặttrênchânliệt
-Tay lànhgiữthànhgiườngdồnsứclănsang bênliệt

76. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØPhụchồichứcnăngsinhhoạt
•HướngdẫnNB phương pháptrồilên–trồixuống
-NB nằmngửa, chânlànhgậphônggậpgối, taylànhgiữthành
giường
-Nângmạnhngườitrồilêntrênhoặcấnmạnhtayvàothành
giườngtụtngườixuống

77. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØPhụchồichứcnăngsinhhoạt
•HướngdẫnNB tậpngồidậycótrợgiúp:
-Lấy1 sợidâybuộcvàocuốigiường
-NB cầmđầudâykéolêntựngồidậy

78. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØPhụchồichứcnăngsinhhoạt
•HướngdẫnNB tậpngồidậytrêngiườngkhôngtrợgiúptừ
phíabênlành:
-NB nằmngửa, taylànhcầmtayliệtđặtlênbụng
-Chânlànhluồndướicổchânliệt
-Sau đó, bàntayvàkhuỷutaylànhNB ấnmạnhxuốnggiường,
đồngthờichânlànhnângđưa chânliệtra ngoàimépgiường
-NB chốngtaydồnlựcngồidậythòngchânra ngoàigiường

79. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØPhụchồichứcnăngsinhhoạt
•HướngdẫnNB tậpngồidậytrêngiườngkhôngtrợgiúptừ
phíabênliệt:
-NB nằmngửa, taylànhcầmtayliệtđặtra xathânmình
-Chânlànhluồndướichânliệtbắtchéoở cổchân
-BàntaylànhNB nắmmépgiườngdồnlựcnằmnghiêngngười
sang bênliệt
-Sau đóNB dồnlựcvàobàn, khuỷutaychốngngườilênngồi
dậy, đồngthờichânlànhđưa chânliệtra ngoàimépgiường

80. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØPhụchồichứcnăngsinhhoạt
•HướngdẫnNB tậpluyệnở vịthếngồithõngchânngoàimép
giường:
-NB thảchânra ngoàimépgiườngvàchịusứcnặngtrên2 mông
-Chuyểntrọnglượngcơthểtừmôngbênlànhsang môngbênliệt
-Tậpgiữthăngbằngtrongtưthếngồi
-TậpVĐ trợgiúpchi trên–chi dướiở tưthếngồi, tậpvớiđồ, tập
cáchoạtđộngsinhhoạt–cánhânở tưthếngồi

81. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Câu hỏi thảo luận
qĐể NB tự thực hiện ngồi dậy trên giường không cần
trợ giúp, NB phải đạt được lực cơ nhưthế nào?
???

82. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.4.3. PHCN giaiđoạnliệtcứng
a. MụctiêuPHCN
ØDuytrìtìnhtrạngsứckhỏeổnđịnh, tạothuậnlợichotậpluyện
ØPhòng các thương tật thứ cấp
ØKiểmsoátmẫuco cứngnếucó
ØCảithiệnlựccơ, tầmvậnđộngkhớp
ØPHCN tri giác, nhậnthứcvàngônngữ
ØCảithiệncácchứcnăngvậnđộng, sinhhoạtchoNB
ØGiáo dục và hướng dẫn ngườinhàcùng tham gia

83. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.4.3. PHCN giaiđoạnliệtcứng
b. PhươngphápPHCN
ØCácmẫuco cứnggậpchi trên, chi dưới
ØVậnđộngtrịliệu: BT chủđộng, đềkhángở cáctưthế
ØTậpluyệnvớidụngcụtrợgiúp
ØSửadángđi, tậpthăngbằng
ØHoạtđộngtrịliệuchứcnăngbàntay
ØNgônngữtrịliệu
ØVậtlýtrịliệu

84. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Câu hỏi thảo luận
Phân tích các mẫu co cứng gập dựa
trên hình ảnh?
???

85. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØCác mẫu co cứng gập chi trên, chi dưới
Mẫuco cứnggậpchi trênTậpluyệnphávỡmẫuco cứnggập
•Đầunghiêngsang bênliệt
•Mặtquay sang bênlành
•Đaivaixệxuốngvàra sau
•Khớpvaiápvàxoaytrong
•Khuỷutaygập
•Cẳngtayquay sấp
•Cổbàntaygập
•Cácngóntaygập, khép
ØGiữđầuở vịtrítrunggian
ØGiữmặtngửathẳng
ØXương bảvainânglênra trước
ØKhớpvaidạngvàxoayngoài
ØKhuỷutayduỗi
ØCẳngtayquay ngửa
ØCổbàntayduỗi
ØCácngóntayduỗi, dang

86. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØCác mẫu co cứng gập chi trên, chi dưới
Mẫuco cứnggậpchi dướiTậpluyệnphávỡmẫuco cứnggập
•Thânmìnhbênliệtkéora sau
vàngắnhơn so vớibênlành
•Hôngbênliệtbịkéolêntrên
vàra sau
•Khớphôngduỗi, khépvàxoay
trong
•Khớpgối, cổchânduỗi
•Bànchânnghiêngtrong
•Cácngónchângập, áp
ØThânbênliệtđượckéodàira
ØHôngbênliệtkéoxuốngdướivà
ra trước
ØKhớphônggập, dang vàxoay
ngoài
ØKhớpgối, cổchângập
ØBànchânnghiêngngoài
ØCácngónchânduỗi, dang

87. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØCác mẫu co cứng gập chi trên, chi dưới
•Phânloạimứcđộco cứng(Trươnglựccơ): Theo thang
điểmAsworth
•Vậnđộngphávỡcácmẫuco cứng
•ĐặttưthếđúngchoNB
•Sửdụngcácdụngcụchỉnhhìnhtrợgiúp

88. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØCác bài tập vận động chủ động, đề kháng ở các tư thế
•Vậnđộngtrêngiường, tưthếngồi:
-Cácbàitậpvậnđộngchủđộngtrợgiúp, tựdo, đềkhángbằng
chínhtrọnglượngcơthểNB
-Tậplếttrênđệm
-Tậpchịutrọnglượngtrênmôngliệtvàmônglành, tậpchuyển
trọnglượng

89. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØCác bài tập vận động chủ động, đề kháng ở các tư thế
•Vậnđộngở tưthếnằmsấp:
-NB nằmsấp, chịuáplựcđềutrên2 cẳng, bàntay, chuyển
trọnglượngsang 2 tay
-Nằmsấptậpduỗihông, duỗigối

90. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØCác bài tập vận động chủ động, đề kháng ở các tư thế
•Vậnđộngở tưthếquỳ:
-Quỳ4 điểm: chuyểntrọnglượngcơthểnhiềusang bênliệt
-Quỳ2 điểm: Chuyểntrọnglượngcơthểtừđầugốilànhqua
đầugốiliệt
-Quỳ1 điểm: Chânliệtchống, chânlànhquỳ(tậpchịutrọng
lượngtrênchânliệt) vàchânlànhchốngphíatrước(tậpđứnglên)

91. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØTậpluyệnvớidụngcụtrợgiúp
•Tậpđitrongthanhsong song, ngoàithanhsong song(đi
dọc, đingang)
•Tậpđivớidụngcụtrợgiúp: gậy, khungtậpđi
•Tậplênxuốngcầuthang códụngcụtrợgiúp

92. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØSửa dáng đi, tập thăng bằng

93. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØHoạtđộngtrịliệuchứcnăngbàntay
•Tậpluyệnnắm, mởbàntay
•Tậpcầmnắm, giữđồvậttrongtay
•Tậpvớilấyđồ, nhặtđồvậtto, nhỏ, di chuyểnvịtríđồvật
•Tậpvậnđộngtinhbànngóntay: viết, vẽ,...
•Tậpmặc, cởiquầnáo, đigiày, dép, VSCN...
•TrịliệuCIMT, trịliệuhộpgương...

94. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Tập Hoạt động trị liệu chức năng bàn tay

95. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØNgônngữtrịliệu
•Tậpnói, giótiếp, nhậnthức, trínhớ, thựctếảo,...
•Tậpnuốt
ØVậtlýtrịliệu
•Điềutrịkếthợptậpvậnđộngtrịliệukhicònở viện
•Hồngngoại, điệnxungkíchthíchcơ, điệntrịliệuxuyên
sọ,...

96. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.4.4. PHCN giaiđoạnhồiphục, hòanhậpcộngđồng
a. MụctiêuPHCN
ØDuy trì sức khỏe ổn định
ØTăng cường tối đa khả năng độc lập trong các SHHN
ØHạn chế các di chứng
ØGiúpNB táihòanhậpcộngđồng
ØHướng nghiệp

97. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
V.4.4. PHCN giaiđoạnhồiphục, hòanhậpcộngđồng
b. PhươngphápPHCN
ØTiếptụccácbàitậpVĐ cáckhớptạinhà
ØPHCN sinhhoạt–di chuyển
ØThay đổi môi trường sống
ØKhuyếnkhíchBN thamgiacáchoạtđộngcủagiađìnhvàxã
hội, táihòanhậpXH

98. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØTiếptụccácbàitậpVĐ cáckhớptạinhà
•KhuyếnkhíchNB tiếptụctậpluyệnvậnđộngthô, tinhchi
trên, chi dưới
•KhuyếnkhíchNB sửdụngchi bênliệtnhiềuhơn

99. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØPHCN sinhhoạt–di chuyển
•Dùngtaylànhtrợgiúptayliệttronghoạtđộngsinhhoạt
hàngngày: ănuống, mặcquầnáo, đigiàydép, VSCN,...
•CungcấpcácdụngcụtrợgiúpcầnthiếtchoGĐ này
•TưvấnchoNB, ngườinhàcáchphòngngừadi chứngvàtái
phátbệnh

100. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØThayđổimôitrườngsống
•Tưvấncảitạonhàở vàmôitrườngxungquanhchophù
hợpvớiNB

101. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
ØKhuyếnkhíchBN thamgiacáchoạtđộngcủagiađình
vàxãhội, táihòanhậpXH
•ĐộngviênđểNB thíchnghivớicuộcsốngmới
•Tâmlýtrịliệu
•Khuyếnkhích, tổchứchoạtđộngnhómđểNB thamgiavà
hòanhậpcộngđồng
•HướngnghiệpchoNB tùyvàochứcnăngvànguyệnvọng

102. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Tóm tắt bài học
1. Địnhnghĩa: ĐQN là tổn thương não, màng não xảy ra đột ngột do vỡ
mạch hoặc tắc mạch máu não với các triệu chứng xảy ra khu trú hơn là
lan tỏa. ĐQN thường gây liệt nửa người đối bên
2. Nguyênnhân:
•Tắcmạch: XVĐM -> cụcmáuđônglàmtắcmạch
•Vỡmạch: chấnthương, dịdạngmạch-> mạchmáuvỡ
•Yếutốthuậnlợi: caoHA, bệnhtimmạch, ĐTĐ, stress, lốisống
khônglànhmạnh...

103. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Tóm tắt bài học
3. Triệuchứng:
•Triệuchứnglâmsàng: tắcmạchnão, vỡmạchnão(hoamắt, chóng
mặt, nhứcđầu, RL vậnđộng, RL cảmgiác, RL nhậnthức, ngônngữ,
hànhvi, VĐ timmạch–hôhấp...)
•Triệuchứngcậnlâmsàng: chụpCT, MRI,...
4. Tiếntriểnvàbiếnchứng:
•Tiếntriểnqua 2 GĐ:
-GĐ liệtmềm: 2 ngàyđầu, 2 tuầntiếptheo, từ4 tuầntrởđi
-GĐ liệtcứng

104. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Tóm tắt bài học
4. Tiếntriểnvàbiếnchứng:
•Biếnchứng: liệtVĐ, RL nuốt, ngônngữ, hànhvi, cảmxúc, nhận
thức, giảmhoặcmấtkhảnăngtựchămsóc, đau, dịcảm(RL cảm
giác)...
5. CácPP điềutrị:
•Điềutrịtheonguyênnhân
•Điềutrịtheotriệuchứng
•ĐiềutrịPHCN: Vậtlýtrịliệu, vậnđộngtrịliệu, hoạtđộngtrịliệu, âm
ngữtrịliệu...

105. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Câu hỏi lượng giá
Câu 1: Đột quỵ não là:
A. Tổn thương não do mạch máu bị tắc hoặc vỡ
B. Tổn thương não và hoặc là màng não do mạch máu bị tắc hoặc
vỡ đột ngột không do chấn thương
C. Tổn thương mạch não do chấn thương
D. Viêm huyết khối tĩnh mạch não

106. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Câu hỏi lượng giá
Câu2: Nguyênnhânnàosauđâycó thể vừagâynhồimáunão
vàxuấthuyếtnão:
A.BệnhMoyamoya
B.BệnhFabry
C.Co mạch
D.Tănghuyếtáp

107. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Câu hỏi lượng giá
Câu 3: Nêu các triệu chứng lâm sàng của NB nhồi máu não và
xuất huyết não?
-.......................................................................................................
-.......................................................................................................
Câu 4: Liệt kê các PP điều trị cho NB bị ĐQN?
-.......................................................................................................
-.......................................................................................................

108. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Tài liệu tham khảo
vTàiliệuphảiđọc
1.LêQuangCường(2010).Triệuchứnghọcthầnkinh,NXBYhọc.
2.NgôQuýChâu,NguyễnLânViệt,NguyễnĐạtAnhvàcs(2020).
Bệnhhọcnộikhoa(tập1vàtập2),NXBYhọc.
3.BộYtế(2014).Hướngdẫnchẩnđoánvàđiềutrịchuyênngành
Phụchồichứcnăng.
4.BộYtế(2014).Quytrìnhkỹthuậtchuyênngànhphụchồichức
năng.

109. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP
Tài liệu tham khảo
vTàiliệunênđọc
1. Rolando Lazaro, Sandra Reina-Guerra, Myla Quiben(2019).
Umphred'sNeurological Rehabilitation (7th Edition), Elsevier.
2. Michael A. Alexander Dennis J. Matthews (2020). Pediatric
Rehabilitation:Principles and Practice(Sixth Edition),Springer.

110. TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y TEÁ COÂNG COÄNG
GAÉN KEÁT –PHAÙT TRIEÅN –HOÄI NHAÄP