Силите-може-да-го-променат-обликот-на-предметите.ppt

razni pojavi koi se del od podracje na silite mozat da se analiziaat

1. Што прават силите ?
Силите го менуваат обликот
•Еластични сили
•Хуков закон

2. Ќе го погледаме краткото видео за ефектите на силите
•https://www.youtube.com/watch?v=Z9niXy1KvTA
Прашања :
-Какви промени предизвикуваат силите?
-Кои промени се еластични ?
-Кои промени се пластични?
-Наведи примери на еластични и пластични промени кај телата !

3. Силите се невидливи но ефектите од нив се видливи.

4. Силите може да го променат обликот на предметите.Понекогаш тие
деформации кај телата се привремени (гуменото топче) а понекогаш тие се
трајни како кај лименката кока –кола.Деформациите кај материјалите кои се
враќаат во првобитната положба велиме дека се ЕЛАСТИЧНИ а пак оние кои
не ја враќаат првобитната положба ги викаме пластични деформации .

5. Пружини(федери ,амортизери)
Да најдеме неколку слики од пружини !
-По што се разликуваат различните видови?
-Што се случува кога на една пружина ќе закачиме некој тег со
некоја тежина?
-Дали секогаш дефомациите кај пружината се елеастични ?

6. Се вклучуваме на линкот
https://phet.colorado.edu/en/simulations/masses-and-springs
•Какви се промените на должината на пружината со закачување
на повеќе тегови?
•Што се случува по откачувањето на теговите?
•Дали секогаш пружината ќе се врати во првобитната положба?

8. Хуков закон

Fel=-k ∆x или Fel=-k∆l
∆x=x1-x0- издолжување на пружина(збивање на пружината )
x0 –почетна должина на пружината ,x1-должина на пружината по дејство
на силата (често ќе сретнете наместо ∆x само x)
k- константа (зависи од видот на материјалот од кој што е направена
пружината
Хуков закон :Големината на еластичната сила зависи од констанатата на
еластичност на материјалот од кој е изградена пружината и од
издолжувањето и е секокогаш спротивно насочена од него
Од Хуковиот закон може да запишеме на што е еднаква константа на
елестичност : к=Fel/ ∆x .Константата на елестичност се мери во единица
1N/m(еден Њутн врз метар )

9. •https://phet.colorado.edu/sims/html/hookes-law/latest/hookes-law_
en.html
•Во дадена табела внеси ги мерењата од вежбата. Еве во оваа вежба наместо ∆x e
x,тоа значи вие ќе го пресметате издолжувањето како разлика помеѓу крајната и
почетната должина на пружината .На дадениот линк вие директно ќе може да го
прочитете издолжувањето.Направете најмалку три мерења!

10. Сериско и паралелно сврзани ластичиња
•На истиот линк од оваа лекција истражете како се издолжуваат
две паралелно и две сериски сврзани ластичиња (пружини )

11. Заклучок:
Сериски сврзани ластичиња се издолжуваат исто како се издолжуваат кога се
поединечно отоварени со некоја сила
Пр.Ако една пружина се издолжува за 3cm две сериски сврзани пружини ќе се
издолжат за 6cm
Паралелно сврзани ластичина го делат издолжувањето односно ќе се издолжат
за половина одошто кога би биле сами
Пр.Ако една пружина се издолжува за 4cm две паралелно сврзани пружини
ќе се издолжат за 2cm