Co to są protisty ?
Protisty są to proste
organizmy eukariotyczne
wyodrębnione z królestw
zwierząt, roślin i grzybów.
Jest to grupa parafiletyczna ,
protisty pochodzą od
jednego wspólnego przodka,
ale nie ma żadnej
zaawansowanej ewolucyjnie
cechy, która byłaby
charakterystyczna tylko dla
nich.
Czym się cechują?
●Protisty żyją w środowisku wodnym. Można wśród nich wyróżnić mikroskopijne
organizmy jednokomórkowe, organizmy tworzące kolonie, komórczaki oraz
organizmy wielokomórkowe. W większości nie wykazują organizacji tkankowej. Żyją
wolno lub w symbiozie o charakterze komensalizmu, mutualizmu lub jako pasożyty.
Można wyróżnić wśród nich zarówno autotrofy jak i heterotrofy.
Rodzaje :
Zwierzęce
●Są cudzożywne
●W większości zdolne do poruszania się za
pomocą rzęsek lub nibynóżek
●Komórki są pokryte pellikulą - białkowo-
lipidową błoną przepuszczającą niektóre
substancje
●Dawniej nazywano je pierwotniakami
●Wodniczki pokarmowe odpowiadają za
trawienie a tętniące za osmoregulacje i
wydalanie
●Przykłady to pantofelek i ameba
●Niektóre posiadają wzmacniający szkielet lub
pancerzyk przesycony CaCO3
Są heterotrofami – odżywiają się na
drodze endocytozy , czyli wchłaniania
związków organicznych lub
mikroorganizmów . W zależności od
rozmiarów drobin wyróżniamy
pinocytozę i fagocytozę
Ruch pełzakowaty
Roślinopodobne
●Zawierają chloroplasty (otoczone 3 lub 4 błonami) , a
niektóre celulozową ścianę komórkową
●Mogą występować w postaciach kolonijnych i
wielokomórkowych ( plech )
●Prowadzą fotosyntezę ale w przypadku braku światła
mogą stać się cudzożywne
●Zawierają chlorofile a,b,c,d i barwniki karotenoidowe –
żółty ksantofil, czy pomarańczowy karoten
●Fotoreceptor reaguje na światło i w zależności od jego
natężenia pobudza wić do ruchu
●Materiał zapasowy to głównie skrobia, ale
także tłuszcze i paramylon – polisacharyd
Paramylon
Grzybopodobne
Są zwykle zbudowane z nitkowatych strzępek
Wiele posiada ścianę komórkowa zbudowana z celulozy,
a te bez niej tworzą wielojądrowe plazmodium
Mogą się poruszać ruchem pełzakowatym
Są heterotroficzne – odżywiają się martwą materią
organiczną
Rozmnażanie
Protisty roślinopodobne rozmnażają się poprzez fragmentacje plechy , podział
komórki i zarodniki. Występuje u nich przemiana pokoleń podczas których
cyklicznie rozmnażają się płciowo (za pomocą gamet) i bezpłciowo.
Protisty zwierzęce rozmnażają się głównie bezpłciowo poprzez podział komórki
oraz płciowo np.. poprzez koniugacje.
Znaczenie protistów w
przyrodzie
●Są producentami materii organicznej i tlenu
●Są przyczyną wielu chorób np. malarii, czerwonki, czy
śpiączki afrykańskiej.
●Niektóre są symbiontami w układach pokarmowych
zwierząt
●Plechy protistów jednokomórkowych porastajace dna
zbiorników wodnych stanowią schronienie i pokarmem
dla innych organizmów
●Uczestniczą w procesach skałotwórczych np..
okrzemki i otwornice