Samanya vishesha

FIRST YEAR BAMS

1. Dr .Shital Patil .
Assistant Professor
M.D.(Ayu), M.A.(Sanskrit)
ADAMC, ASHTA

2. व्याख्या-
१-“समानानाां भाव: सामान्यम.”
The similar bhav present in padartha that is
called as samanya
२-ननत्यत्वे सनि अनेकसमवेित्वम् । न्यायससद्धि
Which is nitya and samaveta with more
padartha is called as samanya.

3. १- नित्यं एकं अिेकािुगतं सामान्यम् । तकक


२- अिुवृत्तीप्रत्ययहेतु : सामान्यम् । तककभाषा

4. ३- सवकदा सवक भावािां सामान्यत्वं वृध्ददकारण ।
च.सु.
Anywhere at anytime the bhav padartha
which is reason for vruddhi of samanbhav
padartha is known as samanya.
४- जातो जातीश्च सामान्यम् । अमरकोश
Some jati are having same guna.
५- नित्यम एकम अिेकािुगतम् । अन्िभट

5. ६- अिुवृत्तत्त प्रत्ययहेतु एकं अिेकं
समवेतमच् सामान्य। तत एकत्वकरम
वृध्ददकरम सादृष्यच । सप्तपदाथक


७ सामान्य एकत्वकरम । चसु

6. ८- तऱऺणम् तु नित्यत्वे सत्यिेक
समवेतत्वम । काररकावऱी

९- तुल्याथकता हह सामान्यम् ।
Comparison between similar things


१०- वृध्दद : समािै : सवेषाम् । अ ह्र्. सु
The saman bhav which is responsible to
make vruddhi

7. परां अपरां च इनि व्व्िवविां सामान्यां । परां सत्ता, अपरां
द्रव्यत्वादि ॥ िककसांग्रह
काररकावऱी -

8. व्यापक
सवकव्यावप
The more common thing is para. The para
which is present dominantly in dravya guna,
karma, at a time .

9. अल्पिेश
अल्पव्यव्ति
The less common things are apara . The
dravyatva present in dravya only and gunatva
is present only in apara samanya.

10. अपर as well as परां.
These are para for saome jati and apara for
some jati
Example -Human being

11. 1.व्यापक- The samanya which is present in
adhik desh and also satta. Known as vyapak.
It is para samanya.
2.व्याप्य- The samanya which is present in
alpadesh vyapya.
3- व्याप्य व्यापक -

12. १- द्रव्य सामान्य
२- गुण सामान्य
३- कमक सामान्य

13. सवकिा सवकभावानाां सामान्यां वृव्दिकारणां। The similar
type of dravya increses due to combination of
similar dravya.

14. सामान्यमेकत्वकरम् “।
The similar type of guna increses due to
combination of similar guna.

15. िुल्यार्किा दह सामान्यम् ’।

16. १- स्वस्र्स्य स्वास्र्रऺणां आिुरस्यववकार प्रशमनमच।”
२- वृव्दि समानै दह सवेशा:।