Arterial gipertenziya,buyrakka bog’liq bo’lgan arterial gipertenziya
AQB yuqori bo lgan bemorlar soni hozirgi vaqtda 30- 40^o gacha etmoqda 65 yoshdan keyin bu ko ' rsatkich 6O- 70° yoshdan keyin er kaklardan ko’ra ko ' proq ayollarda uchraydi
3. Se rizlik. 9. Yosh.
Neyrogen kontseptsiya Simpato- adrenal tizim faollashuvi Renin- angiotenzin-aldosteron tizimi faollashuvi Mineralkortikoidlar roli Bo'lmachalar natriyuretik omili Hujayralar membranasi orqali kationlar transporti buzilishi Buyrak ekskretor funktsiyasi buzilishi Semizlik va giperinsulinemiya Endoteliy disfunktsiyasi
Arterial gipertenziya rivojlanish inexanizmi
h h’ r«p›po‹Ș•n rux
GKda yurak la P *1* ı‘inchasi ıniokardinin kr ntsentı'i k I a) va ek etsen erik (1 ) gipertrol ı yani. sț
ARTERIAL QOß IIOSIMI DARAJALARI Kategoriya Sistolik Diastolik Optimal <120 <80 Ntirrnal <13(J <S5 Yuqoi i noriual 130- 139 55- 89 l daraja 14()- 159 90- 99 2 dai aja l 60- 179 00- 109 3 daraja >18() >1l(J lzolirlangan sistolik > 140 <90 gipertenz iya
O.0ä c ,O4‹ 0.0l‹
0.0ó c 007‹ noUopu f c •pÇŁĘo iloRpț'ł nepexoc••a SoHo Ñ - S
Xulosa Arterial gipertenziya bugungi kunda eng ko‘p uchraydigan surunkali kasalliklardan biri bo‘lib , uning muhim sabablari orasida buyrak kasalliklari bilan bog‘liq gipertenziya alohida o‘rin tutadi . Buyrak qon bosimini me’yorda ushlab turuvchi asosiy a’zolardan bo‘lib , undagi patologik jarayonlar ( glomerulonefrit , pielonefrit , polikistoz , buyrak arteriyasi stenozi va boshqalar ) natijasida qon bosimi oshishi kuzatiladi . Buyrakka bog‘liq gipertenziya ko‘pincha barqaror , davolashga qiyin va asoratlari og‘ir bo‘lishi bilan ajralib turadi . Vaqtida tashxis qo‘yish , etiologik sababni bartaraf etish va kompleks davo choralarini qo‘llash arterial gipertenziyaning rivojlanishini sekinlashtiradi hamda yurak , miya va buyraklarda yuzaga keladigan asoratlarning oldini olishda muhim ahamiyatga ega . Shunday qilib , buyrakka bog‘liq arterial gipertenziya klinik amaliyotda jiddiy e’tibor talab etuvchi holat bo‘lib , uni erta aniqlash va to‘g‘ri davolash aholi salomatligini saqlashda katta ahamiyat kasb etadi .