Vi khuẩn E. coli Vi khuẩn uốn ván Tế bào lông hút Tế bào lá cây Tế bào trứng cá Tế bào hồng cầu
TẾ BÀO NHÂN SƠ (Vi khuẩn ) Vi khuẩn E.coli Vi khuẩn uốn ván
TẾ BÀO NHÂN THỰC ( Tế bào thực vật ) Tế bào lông hút Tế bào lá cây
TẾ BÀO NHÂN SƠ CHỦ ĐỀ : CẤU TRÚC TẾ BÀO
YÊU CẦU CẦN ĐẠT Mô tả được kích thước , cấu tạo và chức năng của các thành phần của tế bào nhân sơ
ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA TẾ BÀO NHÂN SƠ
- Tìm hiểu các đặc điểm chung của tế bào nhân sơ ? - Kích thước nhỏ đã đem lại cho tế bào nhân sơ những ưu thế gì ?
Tế bào bạch cầu 6-9 µm Tế bào hồng cầu 6-8 µm E.Coli 2 µm HIV 100 nm
Tế bào bạch cầu “ ăn ” vi khuẩn
KHOAI TÂY
KHOAI TÂY
Diện tích bề mặt tổng cộng { tổng diện tích bề mặt ( chiều cao x chiều rộng ) của tất cả các mặt của hộp x số hộp } Thể tích tổng cộng { chiều cao x chiều rộng x chiều dài x số hộp } Tỷ lệ diện tích bề mặt so với thể tích (S so với V) { diện tích bề mặt / thể tích } 1 5 1 6 150 750 1 125 125 6 1,2 6
Hình thái vi khuẩn
TẾ BÀO NHÂN SƠ (Vi khuẩn ) Thành tế bào Màng sinh chất Tế bào chất Ribosome Vùng nhân Plasmid
ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA TẾ BÀO NHÂN SƠ - Kích thước nhỏ (0,5-5 µm ) - Cấu tạo đơn giản , chưa có màng nhân , chỉ có bào quan ribosome. - Trao đổi chất , sinh trưởng và sinh sản nhanh .
CẤU TẠO TẾ BÀO NHÂN SƠ
Lông , roi , thành tế bào và màng sinh chất
- Tìm hiểu cấu tạo của lông , roi , thành tế bào và màng sinh chất . - Dựa vào cấu tạo thành của vi khuẩn gram dương và gram âm , hãy cho biết bệnh do vi khuẩn gram dương hay vi khuẩn gram âm sẽ gây ra bệnh nguy hiểm hơn ?
VI KHUẨN Roi Lông
Helicobacter pylori
TẾ BÀO NHÂN SƠ (Vi khuẩn ) Thành tế bào
CẤU TẠO THÀNH TẾ BÀO Polysaccharide Aquaporin Protein Màng sinh chất Peptidoglycan Lipoprotein Màng ngoài Vi khuẩn gram âm Vi khuẩn gram dương
TẾ BÀO NHÂN SƠ (Vi khuẩn ) Thành tế bào Màng sinh chất
Lớp Phospholipid kép Protein xuyên màng Protein bám màng
EM CÓ BIẾT?
Cấu tạo peptidoglycan
Thuốc kháng sinh Máy bơm Enzyme bất hoạt thuốc Biến đổi phân tử đích của thuốc Cơ chế kháng thuốc của vi khuẩn
LÔNG, ROI, THÀNH TẾ BÀO VÀ MÀNG SINH CHẤT - Vỏ nhày có thành phần chủ yếu là polysaccharide có chức năng bảo vệ cho tế bào . - Lông giúp vi khuẩn bám trên bề mặt tế bào hoặc các bề mặt khác . - Roi được cấu tạo từ protein giúp vi khuẩn di chuyển . - Thành tế bào được cấu tạo từ thành phần peptidoglycan có chức năng duy trì hình dạng của tế bào . Căn cứ vào độ dày của lớp peptidoglycan vi khuẩn được chia thành vi khuẩn Gram (–) và vi khuẩn Gram (+). - Màng sinh chất : cấu tạo từ phospholipid kép , protein xuyên và bám màng , chức năng trao đổi chất với môi trường .
Tế bào chất và vùng nhân
- Tìm hiểu về tế bào chất và nhân tế bào . - Tên gọi “ tế bào nhân sơ ” xuất phát từ đặc điểm nào của tế bào ?
TẾ BÀO NHÂN SƠ (Vi khuẩn ) Thành tế bào Màng sinh chất Tế bào chất Ribosome Vùng nhân Plasmid
TẾ BÀO CHẤT VÀ VÙNG NHÂN - Tế bào chất : chứa 65-90% nước và các chất vô cơ , hữu cơ khác nhau ; có nhiều ribosome 70S là nơi tổng hợp protein trong tế bào ; ngoài ra còn chứa các hạt và thể vùi có chức năng dự trữ các chất ; plasmid là các phân tử DNA dạng vòng . - Vùng nhân : DNA xoắn kép , dạng vòng , liên kết với nhiều loại protein khác nhau , không có màng bao bọc .
LUYỆN TẬP
1. Trình bày những đặc điểm chung của tế bào nhân sơ ? 2. Dựa vào thành phần nào người ta có thể phân biệt được 2 nhóm vi khuẩn Gram dương và vi khuẩn Gram âm ? Điều này có ý nghĩa gì với y học ?
1. Trình bày những đặc điểm chung của tế bào nhân sơ ? - Kích thước nhỏ (0,5-5 µm ) - Cấu tạo đơn giản , chưa có màng nhân , chỉ có bào quan ribosome. - Trao đổi chất , sinh trưởng và sinh sản nhanh .
- Dựa vào cấu tạo của thành tế bào, vi khuẩn được chia làm 2 nhóm: vi khuẩn Gram dương (Gr+), và vi khuẩn Gram âm (Gr-). - Việc phân biệt được 2 nhóm vi khuẩn Gr - , Gr + có ý nghĩa to lớn đối với y học: Thành tế bào ảnh hưởng đến mức độ mẫn cảm của vi khuẩn đối với kháng sinh. Do đó, căn cứ vào đặc điểm của thành tế bào ở 2 nhóm vi khuẩn, người ta có thể sử dụng loại kháng sinh phù hợp. Ví dụ: Một số loại kháng sinh như penicillin diệt khuẩn bằng cách ngăn không cho vi khuẩn tạo được thành tế bào, đặc biệt đối với vi khuẩn Gr + . Thuốc này không có tác dụng phụ đối với người vì tế bào người không chứa peptidoglycan. 2. Dựa vào thành phần nào người ta có thể phân biệt được 2 nhóm vi khuẩn Gram dương và vi khuẩn Gram âm ? Điều này có ý nghĩa gì với y học ?
BÀI TẬP Lập bảng mô tả cấu trúc và chức năng của các thành phần trong tế bào nhân sơ ?