Shekhar.v ppt.pdf banglore postal system

Origin ang Growth of Bangalore Postal system

1. ಇತಿಹಾಸ ಸ್ಾಾತಕ ೋತತರ ಅಧ್ಯಯನ ಮತತತ ಸಂಶ ೋಧ್ನಾ ಕ ೋಂದ್ರ
ಸಕಾಾರಿ ಕಲಾ ಕಾಲ ೋಜತ
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬ ೋಡ್ಕರ್ ವೋಧಿ ಬ ಂಗಳೂರತ - 560001
NAAC ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ A+ ಗ ರೋಡ್ ಸಿಜಿಪಿಎ 3.29
ಪತಿರಕ : ಹಿಸಟರಿ ಅಂಡ್ ಕಂಪಯಯಟಂಗ್
ಸ್ಾಾತಕ ೋತತರ ಪದ್ವಗಾಗಿ ಅಪಿಾಸಿರತವ ಕಿರತ ಸಂಶ ೋಧ್ನಾ ಚಿತರ ಪರಬಂಧ್
ಬ ಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಅಂಚ ವಯವಸ್ ೆ : ಇತಿಹಾಸ ಮತತತ ಬ ಳವಣಿಗ
ಅಪಾಣ
ಮಾಗಾದ್ರ್ಾಕರತ
ಡಾ. ಸತಮಾ.ಡಿ
ಸಹ ಪ್ಾರಧ್ಾಯಪಕರತ
ಸಕಾಾರಿ ಕಲಾ ಕಾಲ ೋಜತ,
ಬ ಂಗಳೂರತ-560001
ಅಪಿಾಸತವವರತ
ಸಂಶ ೋಧ್ನಾ ವದ್ಾಯರ್ಥಾ: ಶ ೋಖರ್ .ವ
ನಾಲ್ಕನ ೋ ಸ್ ಮಿಸಟರ್ ಎಂ.ಎ. ಇತಿಹಾಸ
ನ ೋಂದ್ಣಿ ಸಂಖ್ ಯ:P18CX23A042006
2024-2025
1

2. ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ವರದಿ
ಸರ್ಕಾರಿಕಲಾರ್ಕಲೇಜಿನಎಂ.ಎ.ಇತಿ�ಸಸ್ನಾ ತಕೋತತ ರಪದ����ದ್ಯಾ ರ್ಥಾ ಶೇಖರ್.� ನಂದಣಿ
ಸಂಖ್ಯಾ:P18CX23A042006,ಅವರುಸಿದಧ ಪಡಿಸಿಸಲ್ಲಿ ಸಿರುವ“ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಅೆಂಚೆ ವ್ಯವ್್ಥೆ : ಇತಿಹಾಸ
ಮತ್ತು ಬಳವ್ಣಿಗೆ”,ಎಂಬಶೋರ್ಷಾಕೆಯ�ಸಟ ರಿಅಂಡ್ಕಂಪ್ಯಾ ಟಂಗ್ಎಂಬಪತಿಿ ಕೆಯಕಿರು ಸಂಶೋಧ�
ಚಿತಿಪಿ ಬಂಧವು ಒಪ್ಪಿ ತ��ರುತತ ದೆಎಂದುದೃಢೋಕರಿಸಲಾ�ದೆ.ಈಕಿರುಸಂಶೋಧ� ಚಿತಿ ಪಿ ಬಂಧವು
ಸ್ನಾ ತಕೋತತ ರ ಪದ�ಯ�ಲ್ಕ ನೇಸೆ�ಸಟ ರ್�ಶ್ವ �ದ್ಯಾ ಲ್ಯದ�ಯ�ವಳಿಯಂತೆ
ಪ್ಯರ್ಾಗಂಡಿರುತತ ದೆ.
ದಿನ ಾಂಕ :
ಸ್ಥಳ : ಬ ಾಂಗಳೂರು
1. ಪರಿವೋಕ್ಷಕರ ಸಹಿ 2. ಪರಿವೋಕ್ಷಕರ ಸಹಿ
2

3. ವದ್ಾಯರ್ಥಾಯ ಘ ೋಷಣಾ ಪತರ
ಈ ಮೂಲಕ ಪ್ರಮ ಣೀಕರಿಸ್ುವುದ ೀನ ಾಂದರ ಸ್ ಾತಕ ೂೀತತರ ಪ್ದವಿಗ ಗಿ ಬ ಾಂಗಳೂರು ನಗರ ವಿಶ್ವವಿದ ಾಲಯಕ ೆ
“ಬ ಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿಅಂಚ ವಯವಸ್ ೆ : ಇತಿಹಾಸ ಮತತತ ಬ ಳವಣಿಗ ” ಎಾಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕ ಯ ಕಿರು ಸ್ಾಂಶ ೀಧನ ಚಿತರ
ಪ್ರಬಾಂಧವನುಾ ಸ್ಲ್ಲಿಸಿರುತ ತೀನ . ಈ ವಿಷಯಕ ೆ ಸ್ಾಂಬಾಂಧಪ್ಟ್ಟ ಮ ಹಿತಿಯನುಾ ನ ನು ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳಾಂದ
ಸ್ಾಂಗರಹಿಸಿರುತ ತೀನ . ಈ ಕಿರು ಪ್ರಬಾಂಧದ ಯ ವುದ ೀ ಭ ಗವನುಾ ಭ ಗಶ್ಃ ಅಥವ ಪ್ೂರ್ಿವ ಗಿಯ ಗಲ್ಲ ಯ ವುದ ೀ
ವಿಶ್ವವಿದ ಾಲಯದ ಡಿಪ್ಿೀಮೀ /ಸ್ರ್ಟಿಫಿಕ ೀಟ್ಗಳ ಪ್ದವಿಗ ಗಿ ಸ್ಲ್ಲಿಸಿರುವುದಿಲಿವ ಾಂದು ಈ ಮೂಲಕ
ದೃಡಿೀಕರಿಸ್ುತ ತೀನ .

ಶ ೋಖರ್ . ವ
ನಾಲ್ಕನ ೋ ಸ್ ಮಿಸಟರ್ ಎಂ.ಎ .ಇತಿಹಾಸ
ನ ೋಂದ್ಣಿ ಸಂಖ್ ಯ :P18CX23A042006
ದಿನಾಂಕ:
ಸೆಳ: ಬ ಂಗಳೂರತ

3

4. ಮಾಗಾದ್ರ್ಾಕರ ದ್ೃಢೋಕರಣ ಪತರ
ಈ ಮೂಲಕ ದೃಢೀಕರಿಸ್ುವುದ ೀನ ಾಂದರ "ಬ ಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಅಂಚ ವಯವಸ್ ೆ: ಇತಿಹಾಸ ಮತತತ ಬ ಳವಣಿಗ ”ಎಾಂಬ ಕಿರು ಸ್ಾಂಶ ೀಧನ
ಚಿತರ ಪ್ರಬಾಂದವನುಾ�ದ್ಯಾ ರ್ಥಾ ಶೇಖರ್.� ,ನಾಲ್ಕನ ೋ ಸ್ ಮಿಸಟರ್,ಎಂ.ಎ.ಇತಿಹಾಸ, ನ ೂೀಾಂದಣ ಸ್ಾಂಖ್ ಾ: P18CX23A042006
ಅವರು ಸ್ಲ್ಲಿಸಿರುತ ತರ . ಇದು ಪ್ ರಥಮಿಕ ಹ ಗೂ ದಿವತಿೀಯ ಆಕರಗಳ ಅಧಾಯನದ ಮೂಲ ಸ್ಾಂಶ ೀಧನ ಯ ಗಿದ . ಈ
ಸ್ಾಂಶ ೀಧನ ಯನುಾ ಸ್ ಾತಕ ೂೀತತರ ಪ್ದವಿಯ ಭ ಗವ ಗಿ 2024-2025 ನ ೀ ಶ ೈಕ್ಷಣಕ ಸ್ ಲ್ಲನಲ್ಲಿ ನನಾ ಮ ಗಿದಶ್ಿನದಲ್ಲಿ
ಯಶ್ಸಿವಯ ಗಿ ಪ್ೂರ ೈಸಿದ ಾರ . ಬ ಾಂಗಳೂರುನಗರವಿಶ್ವವಿದ ಾಲಯದನಿಯಮ ವಳಯಾಂತ ಈಕಿರುಸ್ಾಂಶ ೀಧನ ಚಿತರಪ್ರಬಾಂಧವು
ಇತಿಹ ಸ್ವಿಷಯದಲ್ಲಿಸ್ ಾತಕ ೂೀತತರಪ್ದವಿಗ ಗಿಪ್ೂರ್ಿಗ ೂಾಂಡಿರುತತದ .

ಮಾಗಾದ್ರ್ಾಕರತ
ಡಾ.ಸತಮಾ.ಡಿ
ಸಹ ಪ್ಾರಧ್ಾಯಪಕರತ
ಸಕಾಾರಿ ಕಲಾ ಕಾಲ ೋಜತ
ಬ ಂಗಳೂರತ -560001
4

5. ದ್ೃಢೋಕರಣ ಪತರ
ಬ ಾಂಗಳೂರು ನಗರ ವಿಶ್ವವಿದ ಾನಿಲಯಕ ೆ 2024 - 25 ನ ೀ ಶ ೈಕ್ಷಣಕ ಸ್ ಲ್ಲನಲ್ಲಿ ಹಿಸ್ಟರಿ ಅಾಂಡ್ ಕಾಂಪ್ೂಾರ್ಟಾಂಗ್ ಪ್ತಿರಕ ಯಲ್ಲಿ, ಸ್ಕ ಿರಿ
ಸ್ಕ ಿರಿ ಕಲ ಕ ಲ ೀಜಿನ �ದ್ಯಾ ರ್ಥಾ ಶ ೀಖರ್.ವಿ, ಎಂ.ಎ. ಹಿಸಟರಿ, 4ನ ೋ ಸ್ ಮಿಸಟರ್ ನ ೋಂದ್ಣಿ ಸಂಖ್ ಯ : P18CX23A042006,
ರವರು ಕಿರು ಸ್ಾಂಶ ೀಧನ ಚಿತರ ಪ್ರಬಾಂಧವನುಾ ಸ್ಲ್ಲಿಸಿರುತ ತರ . ಇದನುಾ ಯಶ್ಸಿವಯ ಗಿ ಪ್ೂರ ೈಸಿದ ಾರ ಎಾಂದು ಈ ಮೂಲಕ
ದೃಢೀಕರಿಸ್ುತ ತೀವ . ಈ ಕಿರು ಸ್ಾಂಶ ೀಧನ ಚಿತರಪ್ರಬಾಂಧದ ಯ ವುದ ೀ ಭ ಗವನುಾ ಭ ಗಶ್ಃ ಅಥವ ಪ್ೂರ್ಿವ ಗಿಯ ಗಲ್ಲ
ಯ ವುದ ೀ ವಿಶ್ವವಿದ ಾಲಯದ ಡಿಪ್ಿೀಮೀ /ಸ್ರ್ಟಿಫಿಕ ೀಟ್ಗಳ ಪ್ದವಿಗ ಗಿ ಸ್ಲ್ಲಿಸಿರುವುದಿಲಿವ ಾಂದು ದೃಢೀಕರಿಸ್ುತ ತೀವ .
ಸಂಯೋಜಕರತ
ಡಾ.ಹ ಚ್.ಜಿ ನಾರಾಯಣ್
ಸಕಾಾರಿ ಕಲಾ ಕಾಲ ೋಜತ
ಬ ಂಗಳೂರತ- 560001
ಪ್ಾರಂರ್ತಪ್ಾಲ್ರತ
ಡ .ಬಿ.ಸಿ. ನ ಗ ೀಾಂದರ ಕುಮ ರ್
ಸ್ಕ ಿರಿ ಕಲ ಕ ಲ ೀಜು
ಬ ಾಂಗಳೂರು - 560001
5

6. ಈಕಿರುಸ್ಾಂಶ ೀಧನ ಚಿತರಪ್ರಬಾಂಧವುಅತಾಾಂತಜವ ಬ ಾರಿಯಾಂದಕೂಡಿದ ಕ ಲಸ್ವ ಗಿದ . ಈಕ ಯಿವನುಾ ಪ್ೂರ ೈಸ್ುವಲ್ಲಿ
ನಿರಾಂತರಮ ಗಿದಶ್ಿನನಿೀಡಿದನನಾಮ ಗಿದಶ್ಿಕರ ದ ಡಾ.ಸತಮಾ.ಡಿ ಮೀಡಾಂ ಅವರಿಗ ತುಾಂಬುಹೃದಯದಕೃತಜ್ಞತ ಯನುಾ
ಅರ್ಪಿಸ್ುತ ತೀನ , ಕಿರುಸ್ಾಂಶ ೀಧನ ಚಿತರಪ್ರಬಾಂಧವನುಾ ಪ್ೂರ ೈಸ್ಲುಸ್ಹ ಯಮತುತಸ್ಹಕ ರನಿೀಡಿದನಮಮವಿಭ ಗದ
ಸ್ಾಂಯೀಜಕರ ದ ಡಾ.ಹ ಚ್.ಜಿ.ನಾರಾಯಣಸ್ರ್ ಅವರಿಗ ,ನಮಮಕ ಲ ೀಜಿನಗರಾಂಥಪ್ ಲಕರಿಗೂಹ ಗೂಗರ್ಕಯಾಂತರ
ಪ್ರಯೀಗ ಲಯವನುಾಒದಗಿಸಿಕ ೂಟ್ಟನಮಮಕ ಲ ೀಜಿನಪ್ ರಾಂಶ್ುಪ್ ಲರ ದ ಡಾ.ಬಿ.ಸಿ.ನಾಗ ೋಂದ್ರಕತಮಾರ್ ಸ್ರ್್‌ ಅವರಿಗ
ಹೃದಯಪ್ೂವಿಕಕೃತಜ್ಞತ ಗಳನುಾಅರ್ಪಿಸ್ುತ ತೀನ .
ಶ ೋಖರ್.ವ
ನಾಲ್ಕನ ೋ ಸ್ ಮಿಸಟರ್ ಎಂ ಎ ಇತಿಹಾಸ
ನ ೋಂದ್ಣಿ ಸಂಖ್ ಯ :P18CX23A042006
ಕೃತಜ್ಞತ ಗಳು
6

7. 7

8. ಬ ಾಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥ
ಇತಿಹ ಸ್ ಮತುತ ಬ ಳವಣಗ
8

9. ಪ್ರಿವಿಡಿ
•ರ್ಪೀಠಿಕ
•ಪ್ದದ ಮೂಲ
•ಪ್ ರಚಿೀನ ಕ ಲದಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥ
•ಮಧಾಯುಗಿನ ಕ ಲದಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥ
•ಬಿರರ್ಟಷರ ಕ ಲದಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯ
ಹಾಂತಗಳು
• ಬ ಾಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥ ಹಿನ ಾಲ
•ಬ ಾಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥ ಬ ಳವಣಗ
•ಜನರಲ್ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಆಫಿೀಸ್ಟ
•ಅಾಂಚ ರವ ನ ವಾವಸ್ ಥ
•ಅಾಂಚ ವಲಯ
•ರ್ಪನ್ ಕ ೂೀಡ್
•ಅಾಂಚ ಸಿಬಬಾಂದಿ
•ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥ ಆಡಳತ
•ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯ ಸ್ ೀವ ಗಳು
•ಉಪ್ಸ್ಾಂಹ ರ
9

10. ರ್ಪೀಠಿಕ
•ಬ ಾಂಗಳೂರು ನಗರ ವು ನೂರ ರು ವಷಿಗಳಾಂದ ಕನ ಿಟ್ಕದ ಆಡಳತ ವ ಾಪ್ ರ
ಶಕ್ಷರ್ ಮತುತ ಸ್ಾಂಸ್ೃತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಕ ೀಾಂದರವ ಗಿ ಬ ಳ ದಿದ . ಈ ಬ ಳವಣಗ ಯಲ್ಲಿ
ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯ ಪ್ ತರ ಅತಾಾಂತ ಮಹತವದ ಗಿದ .
•ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಗಳು ಕ ೀವಲ ಪ್ತರ ವಾವಹ ರಗಳನುಾ ಸ್ ಗಿಸ್ುವ ಸ್ ಧನವ ಗಿರದ
ಜನರ ನಡುವಿನ ಸ್ ಮ ಜಿಕ, ಆರ್ಥಿಕ ಮತುತ ಸ್ ಾಂಸ್ೃತಿಕ ಸ್ಾಂಪ್ಕಿಗಳನುಾ
ಬಲಪ್ಡಿಸ್ುವ ಸ್ ೀತುವ ಯ ಗಿ ಕ ಯಿನಿವಿಹಿಸಿದ .
10

11. •ಬಿರರ್ಟಷ್ ಕ ಲದಲ್ಲಿ ಸ್ ೈನಿಕ ಹ ಗೂ ಆಡಳತ ತಮಕ ಅಗತಾತ ಗಳನುಾ ಪ್ೂರ ೈಸ್ಲು
ಆರಾಂಭವ ದ ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಗಳು ಕರಮೀರ್ ಜನಸ್ ಮ ನಾರ ಅಗತಾಗಳಗ
ಹ ೂಾಂದಿಕ ೂಾಂಡು ವಿಸ್ ತರಗ ೂಾಂಡವು.
•ಕ ಲಕರಮೀರ್ ತಾಂತರಜ್ಞ ನ ಸ್ ರಿಗ ಹ ಗೂ ಆಡಳತ ತಮಕ ಸ್ುಧ ರಣ ಗಳ
ಪ್ರಿಣ ಮವ ಗಿ ಬ ಾಂಗಳೂರಿನ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥ ಅತ ಾಧುನಿಕ ಹ ಗೂ ಸ್ಮಥಿ
ಸ್ ೀವ ಕ ೀಾಂದರಗಳಲ್ಲಿ ಒಾಂದ ಗಿ ಬ ಳ ಯತು.
•ಇಾಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಡಿಜಿಟ್ಲ್ ತಾಂತರಜ್ಞ ನದ ಆಗಮನದ ನಡುವ ಯೂ ಅಾಂಚ
ಇಲ ಖ್ ತನಾ ವಿಶ ವಸ್ , ವಾವಹ ರ ಜ ಲ ಹ ಗೂ ಜನಸ್ ೀವ ಯ ಮೌಲಾಗಳಾಂದ
ತನಾ ಸ್ ಥನವನುಾ ಕ ಯುಾಕ ೂಾಂಡಿದ .
11

12. ಪ್ದದ ಮೂಲ
•ಅಾಂಚ ಎಾಂಬ ಪ್ದವು ಹಾಂಸ್ ಎಾಂಬ ಪ್ದದ ತದಭವ ರೂಪ್.
•ಹಾಂಸ್ ಎಾಂಬ ಪ್ದದ ಬಳಕ ಹಿನ ಾಲ -ನಳ ಹಾಂಸ್ದ ಮೂಲಕ ಪ್ತರದ ಸ್ಾಂದ ೀಶ್ವ
ರವ ನಿಸ್ುವ ಕತ ಮಹ ಭ ರತದಲ್ಲಿ ಬರುತತದ .
• ಮೀಲ್( MAIL) ಪ್ದದ ಮೂಲವೂ ಹಳ ಯ ಪ್ ರಾಂಚ್ ಭ ಷ ಯ ಮಲ್ (MALE) ಎಾಂಬ
ಪ್ದದಿಾಂದ ಬಾಂದಿದ ಇದರ ಅಥಿ ಪ್ರಯ ರ್ದ ಚಿೀಲ ಅಥವ ಚಿೀಲ.
12

13. ಪೋಸ್ಟಟ (POST)
•POST ಎಾಂಬ ಇಾಂಗಿಿಷ್ ಪ್ದ ಫ ರಾಂಚ್ ಪ್ದ ಪ್ೀಷನುಾ ಇಾಂಗಿಿಷ್ ಪ್ದವ ದ ‘POSTE’
ಮತುತ ಇಟ ಲ್ಲಯನ್ ಪ್ದ ‘POSTA’ ದಿಾಂದ ಬಾಂದಿದ
•ಈ ಪ್ದಗಳ ಮೂಲ ಲ ಾರ್ಟನ್ ಪ್ದ ‘ POSTIA’ ದಿಾಂದ ಬಾಂದಿದ . ಇದರ ಅಥಿ ಇಟ್ಟ ಸ್ಥಳ
ಅಥವ ಸ್ ಥನ ಎಾಂದ ಗುತತದ .
•ಆರಾಂಭದಲ್ಲಿ ರ ೂೀಮನ್ ಸ್ ಮ ರಜಾದಲ್ಲಿ ಸ್ ೈನಿಕರನುಾ ಅಥವ ಸ್ುದಿಾವ ಹಕರನುಾ
ನಿಯಮಿತ ಅಾಂತರದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ (stations) ನಿಲ್ಲಿಸ್ುತಿತದಾರು. ಇವರು ಒಾಂದು
ಸ್ಥಳದಿಾಂದ ಇನ ೂಾಾಂದು ಸ್ಥಳಕ ೆ ಸ್ುದಿಾ ಮತುತ ಪ್ತರಗಳನುಾ ಸ್ ಗಿಸ್ುತಿತದಾರು.
•ನಾಂತರ ಈ ವಾವಸ್ ಥ ಸ್ ಮ ನಾ ಜನರಿಗೂ ಲಭಾವ ಯತು. ನಿಶಿತ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ನಿಾಂತು
(station) ಕ ೂಾಂಡ ೂಯುಾವ ವಾವಸ್ ಥಗ ‘POST’ ಎಾಂಬ ಹ ಸ್ರು ರೂಡಿಗ ಬಾಂದಿತು.
13

14. ಭಾರತದ್ಲ್ಲಿ ಅಂಚ ವಯವಸ್ ೆ ಇತಿಹಾಸ
• ಪ್ತರಗಳ ವಾವಹ ರ ವಾವಸ್ ಥಯನುಾ ನ ವು ಪ್ ರಚಿೀನ ಕ ಲದಿಾಂದಲೂ ಇರುವುದನುಾ
ಕ ರ್ಬಹುದ ಗಿದ . ಆದರ ಕ ಲ ನು ನಾಂತರದಲ್ಲಿ ಅದರ ಉದ ಾೀಶ್ ವ ಾರ್ಪತ ಮತುತ
ವಾವಸಿಥಕರರ್ ರಿೀತಿಯು ಬದಲ ಗುತ ತ ಬಾಂದಿದ .
•ಪ್ ರಚಿೀನ ಕ ಲದಲ್ಲಿ ರ ಜರುಗಳು ಸ್ಾಂದ ೀಶ್ಗಳನುಾಒಾಂದು ಪ್ರದ ೀಶ್ದಿಾಂದ ಮತ ೂತಾಂದು
ಪ್ರದ ೀಶ್ಕ ೆ ಅಥವ ಒಾಂದು ರ ಜಾದಿಾಂದ ಮತ ೂತಾಂದು ರ ಜಾಕ ೆ ಪ್ತರಗಳ ಮೂಲಕ
ಬಳಸ್ುತಿತದಾರು. ಈ ಪ್ತರಗಳನುಾ ಪ್ ರಿವ ಳಗಳು ಅಥವ ವಾಕಿತಯ ಮುಖ್ ಾಂತರ
ಕಳುಹಿಸ್ಲ ಗುತಿತತುತ.
14

15. ಪ್ಾರಚಿೋನ ಕಾಲ್ದ್ಲ್ಲಿ
ಮೌಯಾ ಸ್ಾಮಾರಜಯ
•ಭ ರತದಲ್ಲಿ ಆರಾಂಭಿಕ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯ ಅಸಿತತವವನುಾ ಚಕರವತಿಿ ಚಾಂದರಗುಪ್ತ
ಮೌಯ ಿನ ಆಳವಕ ಯಲ್ಲಿ ಕ ರ್ಬಹುದು.
•ಅವನು ತನಾ ಸ್ ಮ ರಜಾವನುಾ ಪ್ ರಾಂತಾಗಳ ಗಿ ವಿಾಂಗಡಿಸಿದನು. ರ ಜಧ ನಿ
• ಮತುತ ಪ್ ರಾಂತಿೀಯ ರ ಜಧ ನಿ ಸ್ಾಂವಹನದ ತ ೂಾಂದರ ಯನುಾ ಪ್ ರಿವ ಳ ಅಾಂಚ ಯ
ಬಳಕ ಯಾಂದ ಪ್ರಿಹರಿಸ್ಲ ಯತು
•ಅಶ ೀಕ ಚಕರವತಿಿಯ ಕ ಲದಲ್ಲಿ ಪ್ ರಿವ ಳ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥ ಮುಾಂದುವರ ಯತು.
•ಸ್ರ್ಣ ಚಿೀರ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಅಕ್ಷರಗಳನುಾ ತರಬ ೀತಿಗ ೂಳಸಿದ ಪ್ ರಿವ ಳಗಳ ಕ ಲ್ಲಗ
ಕಟ್ಟಲ ಗುತಿತತುತ ಮತುತ ಅವುಗಳನುಾ ನಿದಿಿಷಟ ಸ್ಥಳಗಳಗ ಆರಿಸ್ಲ ಗುತಿತತುತ . ಈ ರಿೀತಿ
ಸ್ಾಂದ ೀಶ್ಗಳನುಾ ಕಳಸ್ಲ ಗುತಿತತುತ.
ತರಬ ೀತಿಗ ೂಾಂಡ ಪ್ ರಿವ ಳಗಳು
15

16. ದ್ ಹಲ್ಲ ಸತಲಾತನರತ( ಖಿಲ್ಲಿ ಸಂತತಿ )
•ಮಧಾಯುಗಿನ ಕ ಲದಲ್ಲಿ ದ ಹಲ್ಲಯನುಾ
ಆಳದ ಅಲ ಿ ಉದಿಾನ್ ಖಿಲ್ಲಿ ತನಾ
ಸ್ ೈನಾವನುಾ ಪ್ರಗತಿಪ್ಥದಲ್ಲಿಡಲು
ಸಿಥತಿಗತಿಗಳನುಾ ಸ್ತತವ ಗಿ
ಪ್ಡ ಯಲು ಅಶ ವರ ೂೀಹಿ ಹ ಗೂ
ಕ ಲ ಳು ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯನುಾ
ಹ ೂಾಂದಿದಾನು.
16

17. ಮೊಘಲ್ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಚ ವಯವಸ್ ೆ
•ಬ ಬರ್ ಆಗರದಿಾಂದ ಕ ಬುಲ್ ನವರ ಗಿನ ರಸ್ ತಯಲ್ಲಿ ಓಟ್ಗ ರರ ಸ್ ೀವ ಗಳನುಾ
ಅಭಿವೃದಿಿಪ್ಡಿಸಿದನು. ಸ್ಾಂವಹನ ವಿನಿಮಯಕ ೆಗಿ ಆಗ ರ ಕ ಬುಲ್ ರಸ್ ತಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ 36
ಮೈಲ್ಲಗಳಲ್ಲಿ ಆರು ಕುದುರ ಗಳನುಾ ನಿಲ್ಲಿಸ್ಲ ಗಿತುತ.
•ಶ ೀರ್ ಷ ಸ್ೂರಿ ಸ್ಾಂವಹನ ವಾವಸ್ ಥಯನುಾ ಮರು ಸ್ಾಂಘರ್ಟಸಿ ಮತತಷುಟ ಅಭಿವೃದಿಿ
ಪ್ಡಿಸಿದರು.
• ಅವರು ಗ ರಾಂಟ್ ರಸ್ ತ ಮತುತ ರಸ್ ತ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ರ ೈನ್ ಎಾಂಬ ವಿಶ ರಾಂತಿಗೃಹಗಳನುಾ
ನಿಮಿಿಸಿದರು.
•ಪ್ರತಿ ವಿಶ ರಾಂತಿ ಗೃಹದಲ್ಲಿ ಸ್ುದಿಾ ಸ್ ಗಣ ಗ ಕುದುರ ಗಳನುಾ ಸಿದಿವ ಗಿ ಇರಿಸ್ಲ ಗಿತುತ.
ಸ್ುದಿಾ ರವ ನ ಗ ಅವರು 3400 ಕುದುರ ಗಳನುಾ ಸ್ವ ರರ ೂಾಂದಿಗ ಪ್ರತ ಾೀಕವ ಗಿ
ಇರಿಸಿದಾರು ಎಾಂದು ಹ ೀಳಲ ಗುತತದ
17

18. ಮೈಸ್ೂರು ಸ್ಾಂಸ್ ಥನದ ಒಡ ಯರ್ ರ ಜ ಮನ ತನ
•1672ರಲ್ಲಿ ಮೈಸ್ೂರು ಸ್ಾಂಸ್ ಥನದ ಚಿಕೆದ ೀವರ ಜ ಒಡ ಯರ್
ಅವರ ಆಳವಕ ಯಲ್ಲಿ ಮೈಸ್ೂರು ಅಾಂಚ ಪ್ ರರಾಂಭವ ಯತು. ಈ
ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯು ಅತಾಾಂತ ವಾವಸಿಥತವ ಗಿತುತ .
•ಹ ೈದರ್ ಅಲ್ಲ ಮತುತ ರ್ಟಪ್ುು ಸ್ುಲ ತನ್ ಅವರ ಕ ಲದಲ್ಲಿಯೂ
ಕ ಲವು ಸ್ುಧ ರಣ ಗಳ ೂಾಂದಿಗ ಈ ಪ್ದಿತಿ ಮುಾಂದುವರ ಯತು.
18
ಮೈಸ್ೂರು ಅಾಂಚ ಯ ಅಾಂಚ ಚಿೀರ್ಟ

19. ಬಿರರ್ಟಷರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಭ ರತದಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯ
ಬ ಳವಣಗ ಹಾಂತಗಳು
•ಬಾಂಗ ಳದ ಗವನಿರ್ ಜನರಲ್ ಆದ ಲ ಡ್ಿ ರ ಬಟ್ಿ ಕ ಿೈವ್ 1766 ರಲ್ಲಿ ಒಾಂದು ನಿಯಮಿತ
ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯನುಾ ಸ್ ಥರ್ಪಸಿದರು.
ಈ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯು ಈಸ್ಟಟ ಇಾಂಡಿಯ ಕಾಂಪ್ನಿಯ ಆಡಳತ ಪ್ತರಗಳನುಾ ನಿವಿಹಿಸ್ುತಿತತುತ
•1774ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ ಳದ ಗವನಿರ್ ಜನರಲ್ ಆಗಿದಾ ವ ರನ್ ಹ ೀಸಿಟಾಂಗಸ ಈ ಅಾಂಚ
ಕಚ ೀರಿಯನುಾ ವಾವಸಿಥತಗ ೂಳಸಿದನು ಮತುತ ಸ್ ವಿಜನಿಕರಿಗ ತ ರ ಯಲು ಕರಮ
ಕ ೈಗ ೂಾಂಡರು.
•ಇವರು ಕ ೂಲೆತ ತದಲ್ಲಿ ಮದಲ ಜನರಲ್ ಆಫಿೀಸ್ಟ ಅನುಾ 1774 ರಲ್ಲಿ ಸ್ ಥರ್ಪಸಿದರು. 1786
ರಲ್ಲಿ ಮದ ರಸ್ಟ ನಲ್ಲಿ, 1794 ಬ ಾಂಬ ಯಲ್ಲಿ, 1800 ರಲ್ಲಿ ಬ ಾಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಸ್ ಥರ್ಪಸಿದರು
•1854ರ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿ ಕ ಯದ ಮತುತ ಏಕರೂಪ್ದ ಅಾಂಚ ದರವನುಾ ಭ ರತದ ಗವನಿರ್
ಜನರಲ್ ಆಗಿದಾ ಲ ಡ್ಿ ಡ ಲ್ ಹೌಸಿ ಅವರು ಜ ರಿಗ ತಾಂದರು.
19

20. •1876 ಭ ರತ ಯುನಿವಸ್ಿಲ್ ಪ್ೀಸ್ಟಲ್ ಯೂನಿಯನ್ (UPU) ಗ ಸ್ ೀರಿತು. ಇದರಿಾಂದ
ಅಾಂತರ ರ್ಷರೀಯ ಅಾಂಚ ಸ್ಾಂಪ್ಕಿ ಸ್ುಧ ರಿಸಿತು.
•1879ರಲ್ಲಿ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಕ ಡ್ಿ ಗಳನುಾ ಪ್ರಿಚಯಸ್ಲ ಯತು.
•1882 ರಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ಕಛ ೀರಿ ಉಳತ ಯ ಬ ಾಾಂಕ್ ತ ರ ಯಲ ಯತು.
•1884ರಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ಜಿೀವ ವಿಮ ಯೀಜನ ಪ್ ರರಾಂಭಿಸ್ಲ ಯತು.
•1898ರ ಭ ರತಿೀಯ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿ ಕ ಯ್ದಾ ಇದು ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಗಳನುಾ ಮತತಷುಟ
ನಿಯಾಂತಿರಸಿದುಾ ಮತುತ ಸ್ುಧ ರಿಸಿತು.
•1914ರಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಮತುತ ಟ ಲ್ಲಗ ರಫ್ ಇಲ ಖ್ ಯನುಾ ವಿಲ್ಲೀನಗ ೂಳಸಿದರು .
20

21. •1948 ರ ಅಾಂಚ ಕ ಯ್ದಾ ಸ್ ವತಾಂತರ ನಾಂತರ ತ ತ ೆಲ್ಲಕವ ಗಿ ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಯ
ಹಕುೆಗಳು ಮತುತ ಸ್ ೀವ ಗಳನುಾ ನಿವಿಹಿಸ್ಲು ಜ ರಿಗ ಬಾಂದಿತು.
•1952 ರ ಅಾಂಚ ಕ ಯ್ದಾ ದ ೀಶ್ದ ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಗಳಗ ಕ ನೂನು ಬದಿತ ನಿೀಡಿತು.
•1962 ರ ಅಾಂಚ ಕ ಯ್ದಾಯಲ್ಲಿ ತಿದುಾಪ್ಡಿಗಳನುಾ ಮ ಡಿ ಹ ೂಸ್ ಸ್ ೀವ ಗಳನುಾ
ಸ್ ೀರಿಸ್ಲ ಯತು.
•1965 – ಅಾಂಚ ಮೂಲಕ ಹರ್ ವಗ ಿವಣ ಮ ಡಲು ಪ್ೀಸ್ಟಲ್ ಆಡಿರ್ ವಾವಸ್ ಥಯನುಾ
ಕ ನೂನು ಬದಿಗ ೂಳಸ್ಲ ಯತು.
•1986- ಪ್ೀಸ್ಟಲ್ ಕ ನೂನು ತಿದುಾಪ್ಡಿ ಕ ಯ್ದಾ ಸಿುೀಡ್ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಎಕ ಸರೆಸ್ಟ ಪ್ ಸ್ ಿಲ್
ಲ ಜ ಸಿಟಕ ಸ್ ೀವ ಗಳನುಾ ಬಲಪ್ಡಿಸ್ಲ ಯತು.
•2006 ರಾಂದು ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಆಫಿೀಸ್ಟ ತಿದುಾಪ್ಡಿ ಕ ಯ್ದಾ ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಯನುಾ ಮ ಹಿತಿ
ತಾಂತರಜ್ಞ ನ ಆಧ ರಿತಗ ೂಳಸ್ಲು ಕರಮ ಕ ೈಗ ೂಳಳಲ ಯತು.
21

22. ಭ ರತಿೀಯ ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ
•ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಯು ಭ ರತ ಸ್ಕ ಿರದ ಸ್ಾಂಸ್ ಥ
•ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಯು ಸ್ಾಂವಹನ ಸ್ಚಿವ ಲಯದ
ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತತದ
•ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಯ ಪ್ರಧ ನ ಕಛ ೀರಿ ನವ
ದ ಹಲ್ಲಯಲ್ಲಿದ
22

23. ಬ ಾಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯ ಹಿನ ಾಲ
•ಮೈಸ್ೂರು ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥ
ಈ ಮೈಸ್ೂರು ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯು 1672ರಲ್ಲಿ ಮೈಸ್ೂರು ದ ೂರ ಚಿಕೆದ ೀವರ ಜ
ಒಡ ಯರ್ ಅವರ ಆಳವಕ ಯಲ್ಲಿ ಪ್ ರರಾಂಭವ ಯತು. ಬ ಾಂಗಳೂರು ಮೈಸ್ೂರು ಸ್ಾಂಸ್ ಥನದ
ಭ ಗವ ಗಿತುತ. ಅವರ ಆಡಳತದಲ್ಲಿ ಜ ರಿಗ ತಾಂದ ಬ ಾಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ನಿಮಿಿತವ ದ
ಅಠ ರ ಕಚ ೀರಿಯ 18 ಇಲ ಖ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯು ಒಾಂದು.
ಆರಾಂಭದಲ್ಲಿ ಈ ವಾವಸ್ ಥ ಕ ೀವಲ ರ ಜ ಮನ ತನದ ಆಡಳತ ತಮಕ ಪ್ತರಗಳನುಾ
ಸ್ುದಿಾಗಳನುಾ ಮತುತ ಮ ಹಿತಿಗಳನುಾ ಒಾಂದು ಸ್ಥಳದಿಾಂದ ಇನ ೂಾಾಂದು ಸ್ಥಳಕ ೆ ರವ ನಿಸ್ಲು
ಬಳಸ್ಲ ಗುತಿತತುತ ನಾಂತರ ಸ್ ವಿಜನಿಕರಿಗೂ ಲಭಾವ ಯತು.
23

24. •ಓಲ ಕ ರರು ಎಾಂದು ಕರ ಯಲುಡುವವರು ಗ ಜ ಿ
ಕರ್ಟಟದ ದಾಂಡ ಮತುತ ಓಲ ತುಾಂಬಿದ
ಚಿೀಲಗಳ ೂಾಂದಿಗ ರ ಜಾದ ಉದಾಗಲಕೂೆ ಓಡ ಡಿ
ಪ್ತರಗಳನುಾ ತಲುರ್ಪಸ್ುತಿತದಾರು.
•ಈ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯ ಮುಖಾಸ್ಥನನುಾ ಅಾಂಚ ಬಕ್ಷಿ
ಎಾಂದು ಕರ ಯಲ ಗುತಿತತುತ.
•ಮೈಸ್ೂರು ರ ಜಾದಲ್ಲಿ ಬಿರರ್ಟಷ್ ಆಡಳತ ಬಾಂದ
ನಾಂತರವೂ ಮೈಸ್ೂರು ಅಾಂಚ ಸ್ವತಾಂತರವ ಗಿ
ಕ ಯಿ ನಿವಿಹಿಸ್ುತಿತತುತ
ಮೈಸ್ೂರು ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ
ಪ್ತರಗಳನುಾತಲುರ್ಪಸ್ುವ ವಾಕಿತ
24

25. •1863 ರಲ್ಲಿ ಬಿರರ್ಟಷ್ ಸ್ಕ ಿರವು ಮೈಸ್ೂರು ಅಾಂಚ ಯನುಾ ತಮಮ ಇಾಂರ್ಪರಿಯಲ್ ಅಾಂಚ ಗ
ವಿಲ್ಲೀನಗ ೂಳಸ್ುವ ಪ್ರಸ್ ತಪ್ ಮ ಡಿತುತ .
•ಮೈಸ್ೂರು ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯ ಅಾಂಚ ಬಕ್ಷಿ ಅರುಣ ಚಲ ಮದಲ್ಲಯ ರ್ ಅವರು
ಮೈಸ್ೂರು ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯು ಅತಾಾಂತ ವಾವಸ್ ಥ ಮತುತ ಸ್ಮಪ್ಿಕವ ಗಿ
ಕ ಯಿನಿವಿಹಿಸ್ುತಿತದ , ಆದಾರಿಾಂದ ಅದನುಾ ವಿಲ್ಲೀನಗ ೂಳಸ್ುವ ಅಗತಾವಿಲಿವ ಾಂದು
ಸ್ುಷಟವ ಗಿ ಮತುತ ನಿಭಿೀಿತಿಯಾಂದ ತಿಳಸಿದರು.
•ಬಿರರ್ಟಷ್ ಕಮಿಷನರ್ ಬ ೂೀರಿಾಂಗ್ ರವರು ಅರುಣ ಚಲ ಮದಲ್ಲಯ ರ್ ಅವರ
ಅಭಿಪ್ ರಯಕ ೆ ಮಹತವ ನಿೀಡಿದರು.
•ಮದಲ್ಲಯ ರ್ ಅವರ ನಿಲುವಿನಿಾಂದ ಮೈಸ್ೂರು ಅಾಂಚ ಪ್ರತ ಾೀಕವ ಗಿ ಉಳಯತು
ಆದಾರಿಾಂದ ಇವರನುಾ ಅಾಂಚ ಅರುಣ ಚಲ ಮದಲ್ಲಯರ ಾಂದ ಗುರುತಿಸ್ಲ ಯತು
25

26. ಬಿರರ್ಟಷ್ ಆಡಳತದಲ್ಲಿ ಬ ಾಂಗಳೂರಿನ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥ
• ರ್ಟಪ್ುು ಸ್ುಲ ತನನ ನಿಧನದ ನಾಂತರ ಬಿರರ್ಟಷರು ಬ ಾಂಗಳೂರನುಾ ತಮಮ ಆಡಳತ
ಕ ೀಾಂದರವನ ಾಗಿ ಮ ಡಿಕ ೂಾಂಡರು.
•1800 ರಲ್ಲಿ ಬ ಾಂಗಳೂರು ಜಿ.ರ್ಪ.ಓ ಎಾಂಬ ಕಚ ೀರಿ ಮುಖಾವ ಗಿ ಬ ಾಂಗಳೂರು ದಾಂಡು
ಪ್ರದ ೀಶ್ದ ನಿವ ಸಿಗಳಗ ಗಿ ಸ್ ಥಪ್ನ ಗ ೂಾಂಡಿತುತ.
•1803 ರಲ್ಲಿ ಮದ ರಸ್ಟ ಇಾಂದ ಬ ಾಂಗಳೂರು-ಧ ರವ ಡ-ಪ್ುಣ ಮೂಲಕ ಮುಾಂಬ ೈ ಕಡ
ಅಾಂಚ ಹ ೂಸ್ ಮ ಗಿ ಪ್ ರರಾಂಭವ ಯತು.
•ಈ ಅಾಂಚ ಮ ಗಿದಲ್ಲಿ 77 ಘಟ್ಟಗಳದಾವು.
•1855ರಲ್ಲಿ ಮದ ರಸ್ಟ ಮತುತ ಬ ಾಂಗಳೂರುಗಳ ನಡುವ ಮದಲ ಬ ರಿಗ ಅಾಂಚ ಬಾಂಡಿ
ವಾವಸ್ ಥ ಪ್ ರರಾಂಭವ ಯತು
26

27. ಬ ಾಂಗಳೂರು ಜನರಲ್ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಆಫಿೀಸ್ಟ ಹಳ ಕಟ್ಟಡ
27

28. ಬ ಾಂಗಳೂರು ಜನರಲ್ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಆಫಿೀಸ್ಟ (G.P.O)
28

29. ಕಟ್ಟಡದ ನಿಮ ಿರ್
•ಬ ಾಂಗಳೂರು ಜನರಲ್ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಆಫಿೀಸ್ಟ ಕಟ್ಟಡವು ಬ ಾಂಗಳೂರು ನಗರದ ರ ಜ
ಭವನ ರಸ್ ತಯಲ್ಲಿದ
•1862 ರಿಾಂದ ಈಗ ಇರುವ ಜಿರ್ಪಓ ಸ್ಥಳದಿಾಂದ ಕ ಯಿ ನಿವಿಹಿಸ್ುತಿತುತ
•ಈ ಕಚ ೀರಿ ಹಳ ಕಟ್ಟಡವನುಾ ಕ ಡವಿ 1985ರಲ್ಲಿ ಈಗಿನ ಕಟ್ಟಡವನುಾ ಕಟ್ಟಲ ಯತು.
•ಈ ಕಟ್ಟಡದ ನಿಮ ಿರ್ 1981 ರಲ್ಲಿ ಪ್ ರರಾಂಭವ ಗಿ 1985ರಲ್ಲಿ ಪ್ೂರ್ಿವ ಯತು.
•1.2 ಲಕ್ಷ ಚದರ ಅಡಿಯ ಈ ಕಲ್ಲಿನ ಕಟ್ಟಡ ಕಟ್ಟಲು 1.5 ಕ ೂೀರ್ಟ ರೂಪ್ ಯಗಳ ಹರ್
ಖಚ ಿಯತು.
29

30. •ಕಟ್ಟಡವು ಐರ ೂೀಪ್ಾ ಶ ಸಿರೀಯ ಶ ೈಲ್ಲಯಲ್ಲಿದ .
•ಕಟ್ಟಡದ ನಿಮ ಿರ್ಕ ೆ ಸ್ಾಂಪ್ೂರ್ಿವ ಗಿ
ಕಲುಿಗಳನುಾ ಬಳಸ್ಲ ಗಿದ ಇದು ವಿಧ ನಸ್ೌಧದ
ವ ಸ್ುತಶಲುದ ವಿನ ಾಸ್ಕ ೆ ಪ್ೂರಕವ ಗಿದ .
•ಈ ಕಟ್ಟಡದ ವಿನ ಾಸ್ವು ಆಧುನಿಕ ಮತುತ
ಸ್ ಾಂಪ್ರದ ಯಕ ವ ಸ್ುತ ಶ ೈಲ್ಲಗಳ ಮಿಶ್ರರ್ವ ಗಿದ
•ಪ್ರವ ೀಶ್ ದ ವರದಲ್ಲಿ ದ ೂಡಡದ ದ ಸ್ುಮ ರು 30
ಅಡಿ ಎತತರದ ಕಲ್ಲಿನ ಕಾಂಬಗಳವ ಇವು ಸ್ ಸ್ ಿನಿಕ್
ಶ ೈಲ್ಲಯಲ್ಲಿ ನಿಮ ಿರ್ವ ಗಿದ .
•ಕಟ್ಟಡವು 3 ಗುಮಮಟ್ಗಳನುಾ ಹ ೂಾಂದಿವ , ಮಧಾದ
ಗುಮಮಟ್ವು ಸ್ುಮ ರು 50 ಅಡಿಗಳ ಎತತರ ಇದ .
30

31. ಅಾಂಚ ರವ ನ ವಾವಸ್ ಥ
•1864 ರಲ್ಲಿ ಜ ೂೀಲ ರ್ ಪ್ ೀಟ ವರ ಗ ಇದಾ
ರ ೈಲು ಮ ಗಿವನುಾ ಬ ಾಂಗಳೂರು ತನಕ
ವಿಸ್ತರಿಸ್ುವ ಮೂಲಕ ಮದ ರಸ್ಟ
ಬ ಾಂಗಳೂರುಗಳ ನಡುವ ರ ೈಲು ಮೂಲಕ
ಅಾಂಚ ರವ ನ ಪ್ ರರಾಂಭವ ಯತು.
•1864 ರಲ್ಲಿ ರ ೈಲು ಮ ಗಿ ಬ ಾಂಗಳೂರಿಗ
ಬಾಂದು rail mail service (RMS)
ಆರಾಂಭವ ಯತು. ಇದರಿಾಂದ ಬ ಾಂಗಳೂರು
ಮೈಸ್ೂರು ಮದ ರಸ್ಟ ಮ ಗಿದಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ
ವ ೀಗವ ಗಿ ಸ್ ಗಲು ಶ್ುರುವ ಯತು.
31

32. •ಬಿರರ್ಟಷ ೆಲದಲ್ಲಿ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಮ ಾನಗಳಗ ಸ್ ೈಕಲ್ ಗಳನುಾ
ನಿೀಡಲ ಯತು. ಇದು ಮನ ಮನ ಗ
ತಲುರ್ಪಸ್ುವಿಕ ಯನುಾ ವ ೀಗಗ ೂಳಸಿತು.
•1930ರ ದಶ್ಕದಲ್ಲಿ ಮೀಟ ರ್ ವ ಾನಗಳ
ಪ್ರಿಚಯವ ಗಿ ನಗರದ ಒಳಗಿನ ಸ್ ರಿಗ
ವ ೀಗವ ಯತು.
•ಸ್ ವತಾಂತರ ನಾಂತರ (1947-1980) ಬ ಾಂಗಳೂರು
ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಯು ರಸ್ ತ ಸ್ ರಿಗ ಮೀಲ ಹ ಚುಿ
ಅವಲಾಂಬಿತವ ಯತು.
•ಅಾಂಚ ವ ಾನ್ ಗಳು (mail vansh) ನಗರದಿಾಂದ
ಹ ೂರಗಿನ ಜಿಲ ಿಗಳಗ ಮತುತ ರ ಜಾಗಳಗ ಪ್ತರ
ಸ್ ಗಿಸ್ಲು ಪ್ ರರಾಂಭಿಸ್ಲುಟ್ಟವು.
32

33. •1986 ರಲ್ಲಿ ಸಿುೀಡ್ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಸ್ ೀವ ಆರಾಂಭವ ದ
ನಾಂತರ ಬ ಾಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ವಿಶ ೀಷ ಮೀಟ ರ್
ಬ ೈಕ್ ಮತುತ ವ ೀಗದ ವ ಾನಗಳನುಾ ಬಳಸ್ಲು
ಪ್ ರರಾಂಭವ ಯತು.
•2000 ಇಸ್ವಿಯ ನಾಂತರದಲ್ಲಿ ಜಿರ್ಪಎಸ್ಟ ಹ ೂಾಂದಿದ
ಆಧುನಿಕ ಅಾಂಚ ವ ಾನ್ ಗಳು ಬಳಕ ಯಲ್ಲಿವ .
•ಬ ಾಂಗಳೂರು ಜಿರ್ಪಒ ಇಾಂದ ರ ಜಾದ ಎಲ ಿ
ಜಿಲ ಿಗಳಗೂ ಮತುತ ಭ ರತದ ಪ್ರಮುಖ
ನಗರಗಳಗ ದಿನನಿತಾ ರಸ್ ತ, ರ ೈಲು, ವ ಯು
ಮ ಗಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅಾಂಚ ಸ್ ಗ ಟ್
ಮ ಡಲ ಗುತತದ .
33

34. ಅಾಂಚ ವಲಯ
•1886 ರಲ್ಲಿ ಶ್ ಲ , 1890 ರಲ್ಲಿ ಕ ೂೀಟ ಕಚ ೀರಿ, 1895 ರಲ್ಲಿ ಅಗರ ಮತುತ ಲ್ಲವ್
ಲ ಾಾಂಡ್, 1902 ರಲ್ಲಿ ಚ ಮರ ಜಪ್ ೀಟ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿಗಳು ಆರಾಂಭವ ದ.
•ಚಿಕೆಸ್ಾಂದರ, ನಿೀಲಸ್ಾಂದರ, ಹ ಬ ಬಳ ಕ ಾಾಂಪ್, ಕ ವಲ್ಲ ರ ೂೀಡ್ ಮತುತ ಬಸ್ವನಗುಡಿಯಲ್ಲಿ
1909 ರಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿಗಳು ಸ್ ಥಪ್ನ ಗ ೂಾಂಡವು.
•1948 ರಲ್ಲಿ ಬ ಾಂಗಳೂರು ನಗರದಲ್ಲಿ ಏಳು ಅಾಂಚ ವಲಯಗಳದಾವು
• ಅವುಗಳ ಾಂದರ ಬ ಾಂಗಳೂರು ಜಿರ್ಪಒ, ಬ ಾಂಗಳೂರು ನಗರ, ಮಲ ಿೀಶ್ವರ,
ಬಸ್ವನಗುಡಿ, ಫ ರೀಜರ್ ಟೌನ್, ಹ ಬ ಬಳ, ಅಗರ
34

35. ಪ್ರಸ್ುತತ ಬ ಾಂಗಳೂರಿನ ಅಾಂಚ ವಲಯಗಳು
1. ಬ ಾಂಗಳೂರು HQ ಪ್ರದ ೀಶ್
2. ಬ ಾಂಗಳೂರು ಜಿರ್ಪಒ ವಿಭ ಗ
3. ಬ ಾಂಗಳೂರು ಪ್ೂವಿ ವಿಭ ಗ
4. ಬ ಾಂಗಳೂರು ಪ್ಶಿಮ ವಿಭ ಗ
5. ಬ ಾಂಗಳೂರು ದಕ್ಷಿರ್ ವಿಭ ಗ
35

36. ರ್ಪನ್ ಕ ೂೀಡ್
•ಪ್ ರರಾಂಭದಲ್ಲಿ ಈ ಅಾಂಚ ವಲಯವು ಮದ ರಸ್ಟ ವಲಯದ ಭ ಗವ ಗಿತುತ. ನಾಂತರ
1960ರ ದಶ್ಕದಲ್ಲಿ ಸ್ವತಾಂತರ ಮೈಸ್ೂರು ಅಾಂಚ ವಲಯ ರೂಪ್ಗ ೂಾಂಡಿತುತ. ಈ
ಮೈಸ್ೂರು ನಾಂತರ ಕನ ಿಟ್ಕ ಅಾಂಚ ವಲಯ ಎಾಂದು ಪ್ರಿವತಿಿತವ ಯತು.
•1972 ರಲ್ಲಿ ಭ ರತದಲ್ಲಿ ರ್ಪನ್ ಕ ೂೀಡ್ ವಾವಸ್ ಥ ಪ್ ರರಾಂಭವ ಯತು .
•ರ್ಪನ್ ಕ ೂೀಡ್ ವಾವಸ್ ಥಯಾಂದ ಗಿ ಅಾಂಚ ವಿಾಂಗಡಣ ಕ ಯಿ ಸ್ುಲಭವ ಯತು.
36

37. ರ್ಪನ್ ಕ ೂೀಡ್
•ಕ ೂೀಡ್ PIN CODE ಎಾಂದರ ಪ್ೀಸ್ಟಲ್ ಇಾಂಡ ಕ್ಸ
ನಾಂಬರ್.
• ರ್ಪನ್ ಕ ೂೀಡ್ ನಲ್ಲಿ ಆರು ಅಾಂಕ ಗಳು ಇರುತತವ
•ಮದಲ ಅಾಂಕ ಪ್ ರದ ೀಶಕ ವಲಯವನುಾ
ಸ್ೂಚಿಸ್ುತತದ
•ಎರಡನ ೀ ಅಾಂಕ ಉಪ್ವಲಯ ಸ್ೂಚಿಸ್ುತತದ .
•ಮೂರನ ೀ ಅಾಂಕ ವಲಯದ ಒಳಗಿನ ಮುಖಾ ಅಾಂಚ
ಕಚ ೀರಿ ಸ್ೂಚಿಸ್ುತತದ
•ಕ ೂನ ಯ ಮೂರು ಅಾಂಕ ವಿಾಂಗಡಣ ಜಿಲ ಿಯ
ಒಳಗಿನ ನಿದಿಿಷಟ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿಯ
ಸ್ಾಂಖ್ ಾಯ ಗಿರುತತದ
37

38. ಅಾಂಚ ದರಗಳು
• 1833ರಲ್ಲಿ ಮದ ರಸ್ಟ ಬ ಾಂಗಳೂರು ನಡುವ ಒಾಂದು ತ ೂಲ ತೂಕದ ಅಾಂಚ ಪ್ತರಕ ೆ 56
ಪ್ ೈಸ್ ದರವ ಗಿದಾರ , 50 ತ ೂಲ ತೂಕದ ಪ್ ಸ್ ಿಲ ಗ ಎರಡು ರೂ ದರ
ಕ ೂಡಬ ೀಕ ಗಿತುತ.
•ದರಗಳನುಾ ದೂರ ಮತುತ ತೂಕದ ಆಧ ರದ ಮೀಲ ನಿಧಿರಿಸ್ಲ ಗುತಿತತುತ ಕರಮೀರ್
ದೂರದ ಬದಲು ಸ್ ಮ ನಾ ದರ ಬಳಕ ಗ ಬಾಂತು.
38

39. ಅಾಂಚ ಸಿಬಬಾಂದಿ
•ರ ೈಲ ವ ಇಲ ಖ್ ಯನುಾ ಬಿಟ್ಟರ ಉದ ೂಾೀಗ ದೃರ್ಷಟಯಾಂದ ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಯಲ್ಲಿ ನೌಕರರ
ಸ್ಾಂಖ್ ಾ ದ ೀಶ್ದಲ್ಲಿ ಅತಿ ದ ೂಡಡದು.
•ದ ೀಶ್ದಲ್ಲಿ 1,55,550 ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿಗಳದುಾ 5 ಲಕ್ಷ ಸಿಬಬಾಂದಿಗಳು ಕ ಯಿ
ನಿವಿಹಿಸ್ುತಿತದ ಾರ .
• ಬ ಾಂಗಳೂರು ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಯಲ್ಲಿ 2052 ಗುಮ ಸ್ತರು, 1146 ಅಾಂಚ ಪ್ ೀದ ಗಳು ಮತುತ
262 ಗೂರಪ್ ಡಿ ದಜ ಿ ನೌಕರರಿದ ಾರ .
• ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿಗಳು ಮುಾಂಜ ನ 9 ರಿಾಂದ 5 ರ 9 ಹ ೂರಗ ಕ ಯಿನಿವಿಹಿಸ್ುತತದ .
39

40. •ಅಾಂಚ ವಿಾಂಗಡನ ಕಚ ೀರಿಗಳು 24 ಗಾಂಟ ಯೂ 3 ಶಫ್ಟಟಗಳಲ್ಲಿ ಕ ಯಿನಿವಿಹಿಸ್ುತತದ
•ಬ ಾಂಗಳೂರು ಜಿರ್ಪಒ ರ ತಿರ 8 ಗಾಂಟ ಯವರ ಗ ಗ ರಹಕರಿಗ ತ ರ ದಿರುತತದ .
ಜಿರ್ಪಓದಲ್ಲಿರುವ ಸಿುೀಡ್ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ವಿಭ ಗ 24 ಗಾಂಟ ಗಳು ಪ್ತರಗಳನುಾ ಸಿವೀಕರಿಸ್ುತತದ .
•ಎಲ ಿ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿಗಳು ಗರ್ಕಿೀಕರರ್ ಗ ೂಾಂಡಿರುವುದರಿಾಂದ ನೌಕರವಗಿಕ ೆ
ಕಾಂಪ್ೂಾಟ್ರ್ ಜ್ಞ ನವನುಾ ಕಡ ಡಯ ಮ ಡಲ ಗಿದ .
•ಇದಕ ೆಗಿ ಮೈಸ್ೂರಿನ ನಜರ ಬ ದ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಅಾಂಚ ತರಬ ೀತಿ ಕ ೀಾಂದರ
ತರಬ ೀತಿಯನುಾ ನಿೀಡುತತದ .
40

41. ಅಾಂಚ ಆಡಳತ
•ಬ ಾಂಗಳೂರು ನಗರ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿಗಳು ಭ ಷ ವ ರು ರ ಜಾ ವಿಾಂಗಡಣ ಆಗುವ ತನಕ
ಮದ ರಸ್ಟ ಪ್ ರಾಂತಾದ ಆಡಳತ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇತುತ.
•ಭ ಷ ವ ರು ರ ಜಾಗಳ ವಿಾಂಗಡಣ ಯ ದ ನಾಂತರ 1960ರಲ್ಲಿ ಹ ೂಸ್ ಕನ ಿಟ್ಕ ಅಾಂಚ
ಪ್ ರಾಂತಾ ವಲಯದ ರಚನ ಆಯತು.
•ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಮ ಸ್ಟರ್ ಜನರಲ್ ಈ ಪ್ ರಾಂತಾದ ಮುಖಾಸ್ಥರ ಗಿರುತ ತರ , ಈಗ ಈ
ಹುದ ಾಯನುಾ ಚಿೀಪ್ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಮ ಸ್ಟರ್ ಜನರಲ್ ಎಾಂದು ಕರ ಯುತ ತರ .
41

42. •ಅಾಂಚ ವಿಾಂಗಡಣ ನ ೂೀಡಿಕ ೂಳಳಲು ಆರ್
ಎಾಂ ಎಸ್ಟ ವಿಭ ಗವಿದ .
•ಅಾಂಚ ವ ಹನಗಳಗ ವ ಹನ ವಿಭ ಗ,
ಮತುತ ಅಾಂಚ ಸ್ರಕುಗಳಗ psd
ವಿಭ ಗವಿದ .
•ಕನ ಿಟ್ಕ ರ ಜಾದಲ್ಲಿ ವಿತರಣ ಆಗುವ
ಎಲ ಿ ಅಾಂಚ ಚಿೀರ್ಟಗಳ ಮಳಗ
ಚ ಮರ ಜಪ್ ೀಟ ಯಲ್ಲಿದುಾ ಇದನುಾ
ಸ್ಕಿಲ್ ಸ್ ಟಯಾಂಪ್ ಡಿಪ್ೀ CSD ಎಾಂದು
ಕರ ಯುತ ತರ .
42

43. ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯ ಸ್ ೀವ ಗಳು
1.ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಗಳು
2.ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ ೀವ ಗಳು
3.ವಿಮ ಸ್ ೀವ ಗಳು
4.ಡಿಜಿಟ್ಲ್ ಮತುತ ಇ – ಸ್ ೀವ ಗಳು.
5.ಪ್ ಸ್ ೂುೀಟ್ಿ ಸ್ ೀವ ಗಳು
6.ಅಾಂಚ ಸ್ಾಂಗರಹಗಳು
7.ವಿಶ ೀಷ ಸ್ ೀವ ಗಳು
43

44. ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಗಳು
1.ತವರಿತ ಅಾಂಚ
2.ರಿಜಿಸ್ಟಡ್ಿ ಅಾಂಚ
3.ಸ್ ಮ ನಾ ಅಾಂಚ
4.ವಾವಹ ರಿಕ ಅಾಂಚ
5.ಲ ಜಿಸಿಟಕ್ಸ ಅಾಂಚ
44

45. ಸ್ ಮ ನಾ ಅಾಂಚ ಪ್ತರಗಳು
•ಸ್ರಳವ ಗಿ ಬರ ಯಲುಟ್ಟ ಪ್ತರವನುಾ ಅಾಂಚ ಚಿೀರ್ಟಯಾಂದಿಗ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿ ಅಥವ
ಅಾಂಚ ಪ್ ರ್ಟಟಗ ಯಲ್ಲಿ ಹ ಕುವುದರ ಮೂಲಕ ಪ್ತರದಲ್ಲಿ ಬರ ದಿರುವ ವಿಳ ಸ್ದಲ್ಲಿನ ವಾಕಿತಗ
ತಲುರ್ಪಸ್ುವುದ ಗಿದ .
•ಪ್ತರವನುಾ ಬರ ದು ಅದನುಾ ಎನವಲಪ್ ನಲ್ಲಿ ಹ ಕಿ ಅದಕ ೆ ಅಾಂಚ ಚಿೀರ್ಟಯನುಾ
ಅಾಂರ್ಟಸಿರಬ ೀಕು.
•ಎನವಲಪ್ನ ಮುಾಂದ ಗಮಾ ಸ್ ಥನದ ವಾಕಿತಯ ಹ ಸ್ರು ಮನ ಸ್ಾಂಖ್ ಾ ರಸ್ ತ ಹ ಸ್ರು ಪ್ರದ ೀಶ್
ರ ಜಾ ಇತ ಾದಿಗಳನುಾ ಸ್ುಷಟವ ಗಿ ಬರ ಯಬ ೀಕು.
•ಹಿಾಂದಿನ ಭ ಗದಲ್ಲಿ ಕಳುಹಿಸ್ುವವರ ಹ ಸ್ರು ಮತುತ ವಿಳ ಸ್ ಬರ ಯಬ ೀಕು.
45

46. •ಎನವಲಪ್ ಸಿದಿವ ದ ನಾಂತರ ಅದನುಾ ಹತಿತರದ ಅಾಂಚ ಪ್ ರ್ಟಟಗ ಯಲ್ಲಿ ಹ ಕಬ ೀಕು ಅಥವ
ನ ೀರವ ಗಿ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿಗ ಒಯಾಬಹುದು.
•ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಯು ಈ ಪ್ತರವನುಾ ಪ್ ರ್ಟಟಗ ಯಾಂದ ತ ಗ ದು ವಿಾಂಗಡಣ ಕ ೀಾಂದರದಲ್ಲಿ
ವಿಳ ಸ್ದ ಆಧ ರದ ಮೀಲ ವಿಾಂಗಡಿಸ್ಲ ಗುತತದ .
•ಬಳಕ ಅದರ ಗಮಾ ಸ್ ಥನವಿರುವ ನಗರ ಅಥವ ಊರಿನ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿಗ
ಕಳುಹಿಸ್ಲ ಗುತತದ .
•ಗಮಾಸ್ ಥನದ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿ ಆ ಪ್ತರವನುಾ ಅಲ್ಲಿ ಕ ಯಿನಿವಿಹಿಸ್ುವ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಮ ಾನ್ ಗ
ನಿೀಡುತತದ .
•ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಮ ಾನ್ ಅದನುಾ ಪ್ರತಾಕ್ಷವ ಗಿ ವಿಳ ಸಿತ ವಾಕಿತಗ ತಲುರ್ಪಸ್ುತ ತರ
•ಈ ಸ್ ಮ ನಾ ಅಾಂಚ ಪ್ತರವು ವ ೀಗದ ಸ್ ೀವ ಯಲಿ , ಸ್ ಮ ನಾವ ಗಿ 3 ರಿಾಂದ 7 ಕ ಲಸ್ದ
ದಿನಗಳ ೂಳಗ ಪ್ತರ ಗಮಾ ಸ್ ಥನಕ ೆ ತಲುಪ್ುತತದ .
46

47. ಅಾಂಚ ಪ್ ರ್ಟಟಗ
•ಅಾಂಚ ಪ್ ರ್ಟಟಗ ಎಾಂದರ ಸ್ ವಿಜನಿಕರು ತಮಮ ಅಾಂಚ
ಪ್ತರಗಳನುಾ ಹ ಕಲು ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಸ್ ವಿಜನಿಕ
ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿರುವ ಭದರಪ್ ರ್ಟಟಗ ಇದು ಅಾಂಚ
ವಸ್ುತಗಳನು ಸ್ಾಂಗರಹಿಸ್ುವ ಪ್ ರಥಮಿಕ ಕ ೀಾಂದರ.
•1854 ರಾಂದು ಭ ರತದಲ್ಲಿ ಸ್ಮಗರ ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ
ಆರಾಂಭವ ದ ಬಳಕ ಬಿರರ್ಟಷರು ಅಾಂಚ ಪ್ ರ್ಟಟಗ ಗಳನುಾ
ಅಳವಡಿಸಿದರು.
•ಪ್ ರರಾಂಭದಲ್ಲಿ ಗ ಢ ಹಸಿರು ಅಥವ ಕಪ್ುು ಬರ್ಣದ
ಪ್ ರ್ಟಟಗ ಗಳನುಾ ಬಳಸ್ಲ ಯತು ನಾಂತರ ಕ ಾಂಪ್ು ಬರ್ಣದ
ಪ್ ರ್ಟಟಗ ಗಳನುಾ ಪ್ರಿಚಯಸ್ಲ ಯತು
47

48. ಅಾಂಚ ಪ್ ರ್ಟಟಗ ಗಳು
•ಕ ಾಂಪ್ು ಬರ್ಣದ ಅಾಂಚ ಪ್ ರ್ಟಟಗ ಗಳಲ್ಲಿ
ಸ್ ಮ ನಾ ಪ್ತರಗಳನುಾ ಹ ಕುವುದ ಗಿದ .
•ಹಸಿರು ಅಾಂಚ ಪ್ ರ್ಟಟಗ ಗಳನುಾ ಮುದಿರತ
ಪ್ತಿರಕ ಗಳು , ಲಘು ಪ್ುಸ್ತಕಗಳು ವಿತರಣ ಗ
ಬಳಸ್ಲ ಗುತತದ .
•ಹಸಿರು ಅಾಂಚ ಪ್ ರ್ಟಟಗ ಗಳನುಾ ಸ್ ಮ ನಾ
ಜನರಿಗಿಾಂತ ಪ್ತಿರಕ ಕಚ ೀರಿ , ಜ ಹಿೀರ ತು
ಸ್ಾಂಸ್ ಥಗಳು, ಮುದರಣ ಲಯಗಳು
ಹ ಚ ಿಗಿಬಳಸ್ುತತವ .
48

49. ತವರಿತ ಅಾಂಚ
•ತವರಿತ ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಯನುಾ 1986ರಲ್ಲಿ
ಪ್ ರರಾಂಭಿಸ್ಲ ಯತು
•ಈ ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಯ ಮೂಲಕ ಪ್ತರಗಳನುಾ ಮತುತ
ಪ್ ಸ್ ಿಲ್ ಗಳನುಾ ಕಡಿಮ ಸ್ಮಯದಲ್ಲಿ ಗುರಿ
ಸ್ಥಳಕ ೆ ತಲುರ್ಪಸ್ಲ ಗುತತದ .
• ಟ ರಯಕಿಾಂಗ್ ಸ್ಾಂಖ್ ಾಯನುಾ ಇಾಂಡಿಯ ಪ್ೀಸ್ಟಟ
ವ ಬ ಸೈಟ್ ಅಥವ ಮಬ ೈಲ್ ಆಪ್ ನ ಮೂಲಕ
ಹಾಂತ ಹಾಂತವ ಗಿ ಸಿಥತಿಯನುಾ ನ ೂೀಡಬಹುದು.
•ಈ ಅಾಂಚ ಯನುಾ ಟ ರಯಕಿಾಂಗ್
ಮ ಡಬಹುದ ಗಿದ .
49

50. ನ ೂಾಂದ ಯತ ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ
•ನ ೂಾಂದ ಯತ ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಯನುಾ
1856 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಿಚಯಸ್ಲ ಯತು.
•ಈ ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಯು ಸ್ುರಕ್ಷಿತ ಹ ಗೂ
ದ ಖಲ ತಿಯ ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ , ಇದರಲ್ಲಿ
ಪ್ತರ ಮತುತ ಪ್ ಸ್ ಿಲ್ ಅನುಾಪ್ೂರಕ
ದ ಖಲ ಗಳ ೂಾಂದಿಗ
ನ ೂಾಂದ ಯಸಿಲ ಗುತತದ .
• ಟ ರಯಕಿಾಂಗ್ ಆಗು ಸ್ಹಿ ಯಾಂದಿಗ
ಗುರಿಗ ತಲುರ್ಪಸ್ಲ ಗುತತದ .
50

51. ವಾವಹ ರಿಕ ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ
•ವಾವಹ ರಿಕ ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಯನುಾ ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಯು 1996 ದಶ್ಕದ ನಾಂತರ
ಪ್ ರರಾಂಭಿಸಿತು.
•ವಾವಹ ರಿಕ ಅಾಂಚ ಯ್ದಾಂದರ , ವ ಣಜಾ ಸ್ಾಂಸ್ ಥಗಳಗ ನಿೀಡುವ ವಿಶ ೀಷ ಸ್ ೀವ . ಇದು
ಕಾಂಪ್ನಿಗಳ ಪ್ತರ ವಾವಹ ರಗಳನುಾ ಸ್ುಲಭಗ ೂಳಸ್ಲು ಸ್ಹ ಯ ಮ ಡುತತದ .
51

52. ಪ್ ಸ್ ಿಲ್ ಸ್ ೀವ
•1854 ರಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಯ ಸ್ ಥಪ್ನ ಯ ದ
ನಾಂತರ ಪ್ ಸ್ ಿಲ್ ಸ್ ೀವ ಆರಾಂಭವ ಯತು
•1947-1980 ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್
ಪ್ ಸ್ ಿಲ್ ಸ್ ೀವ ಯನುಾ ವಿಸ್ತರಿಸಿ ರ ೈಲು ಮತುತ
ರಸ್ ತ ಸ್ ರಿಗ ಯ ಮೂಲಕ ವ ಾಪ್ಕವ ಗಿ
ಬಳಸಿತು
•2004 ರಿಾಂದ ಭ ರತ ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಲ ಜಿಸಿಟಕ್
ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಎಾಂಬ ಹ ಸ್ರಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಮಗರ ಸ್ರಕು
ಸ್ ಗಟ್ ಸ್ ೀವ ಯನುಾ ಪ್ ರರಾಂಭಿಸಿತು.
52

53. ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ ೀವ ಗಳು
1.ಬ ಾಾಂಕಿಾಂಗ್ ಸ್ ೀವ ಗಳು
2.ಹರ್ ಕಳುಹಿಸ್ುವ ವಾವಸ್ ಥ
3.ಖ್ ತ ಗಳನುಾ ತ ರ ಯುವುದು
4.ಆವತಿ ಠ ೀವಣಗಳು
5.ಹಿರಿಯ ನ ಗರಿಕ ಹ ಗೂ ಬಾಂಡವ ಳ
ಠ ೀವಣ ಯೀಜನ
53

54. ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಯಲ್ಲಿ ಸ್ಕ ಿರಿ ಯೀಜನ ಗಳು
•ಈ ಯೀಜನ ಭ ರತಿೀಯ ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಜನರಿಗ ಒದಗಿಸ್ುವ ಸ್ಕ ಿರದ ಭರವಸ್ ಯ
ಉಳತ ಯ ಹೂಡಿಕ ಮತುತ ಆರ್ಥಿಕ ಯೀಜನ ಗಳು.
•ಈ ಯೀಜನ ಗಳ ಉದ ಾೀಶ್ ಜನರಲ್ಲಿ ಉಳತ ಯ ಅಭ ಾಸ್ ಬ ಳ ಸ್ುವುದು ಭದರ ಹೂಡಿಕ
ಮ ಗಿ ಒದಗಿಸ್ುವುದು ಮತುತ ಗ ರಮಿೀರ್ ನಗರ ಎಲ ಿ ಪ್ರದ ೀಶ್ಗಳಗೂ ಬ ಾಾಂಕಿಾಂಗ್
ಸ್ ೀವ ತಲುರ್ಪಸ್ುವುದು.
54

55. ಸ್ಕ ಿರಿ ಯೀಜನ ಗಳು ( Government Schemes)
•ಸ್ ವಿಜನಿಕ ಭವಿಷಾ ನಿಧಿ Public Provident Fund (PPF)
• ರ ರ್ಷರೀಯ ಉಳತ ಯ ಪ್ರಮ ರ್ ಪ್ತರ National Saving Certificate
(NSC)
• ಸ್ುಕನ ಾ ಸ್ಮೃದಿಿ ಅಕೌಾಂಟ್ Sukanya Samriddhi Account (SSA)
•ಹಿರಿಯ ನ ಗರಿಕ ಉಳತ ಯ ಯೀಜನ Senior Citizen Saving
Scheme(SCSS)
•ಕಿಸ್ ನ್ ವಿಕ ಸ್ಟ ಪ್ತರ Kissan Vikas Patra (KVP)
55

56. ಸ್ುಕನ ಾ ಸ್ಮೃದಿಿ ಯೀಜನ
•ಸ್ುಕನ ಾ ಸ್ಮೃದಿಿ ಖ್ ತ ಯೀಜನ ,
ಭ ರತ ಸ್ಕ ಿರದ ಭ ೀರ್ಟ ಬಚ ವೀ
ಬ ೀರ್ಟ ಪ್ಡ ವೀ ಅಭಿಯ ನದ
ಭ ಗವ ಗಿ 2015ರಲ್ಲಿ
ಪ್ ರರಾಂಭಿಸ್ಲ ಯತು.
•ಇದರ ಉದ ಾೀಶ್ ಹುಡುಗಿಯರ ಶಕ್ಷರ್,
ವಿವ ಹ ಮತುತ ಭವಿಷಾ ಭದರತ ಗ ಗಿ
ಪ್ೀಷಕರನುಾ ಉಳತ ಯಕ ೆ
ಉತ ತೀಜಿಸ್ುವುದು
56

57. ಕಿಸ್ ನ್ ವಿಕ ಸ್ ಪ್ತರ (KVP)
•ಈ ಯೀಜನ ಯ ಪ್ರಯೀಜನವನುಾ ರ ೈತರ
ಮತುತ ಗ ರಮಿೀರ್ ಜನರು ಪ್ಡ ಯಬಹುದು
•ಕಿಸ್ ನ್ ವಿಕ ಸ್ಟ ಪ್ತರ ಭ ರತಿೀಯ ಅಾಂಚ
ಕಚ ೀರಿಯ ಒಾಂದು ಉಳತ ಯ
ಯೀಜನ ಯ ಗಿದ .
•ಇದು ಹೂಡಿಕ ಯನುಾ 9.5 ವಷಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವ
115 ತಿಾಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ದಿವಗುರ್ಗ ೂಳಸ್ುತತದ
57

58. ಅಾಂಚ ಉಳತ ಯ ಖ್ ತ
•ಭ ರತದಲ್ಲಿ ಅಾಂಚ ಉಳತ ಯ ಖ್ ತ ವಾವಸ್ ಥಯನುಾ ಬಿರರ್ಟಷ್ ಆಳವಕ ಯಲ್ಲಿ
ಪ್ರಿಚಯಸ್ಲ ಯತು.
•1 ಏರ್ಪರಲ್ 1882 ರಾಂದು ಅಾಂಚ ಉಳತ ಯ ಬ ಾಾಂಕ್ ಆರಾಂಭವ ಯತು.
•1947 ರ ನಾಂತರ ಅಾಂಚ ಉಳತ ಯ ಖ್ ತ ಗಳನುಾ ದ ೀಶ್ದ ಎಲ ಿ ರ ಜಾ ಮತುತ
ಕ ೀಾಂದ ರಡಳತ ಪ್ರದ ೀಶ್ಗಳಲ್ಲಿನ ಗ ರಮ ತ ಲೂಕು ನಗರ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿಗಳಲ್ಲಿ
ಲಭಾವ ಯತು.
•ಇಾಂಟ್ನ ಿಟ್ ಬ ಾಾಂಕಿಾಂಗ್ ಮಬ ೈಲ್ ಬ ಾಾಂಕಿಾಂಗ್ ಮತುತ ಎರ್ಟಎಾಂ ಸ್ೌಲಭಾಗಳು ಹಾಂತ
ಹಾಂತವ ಗಿ ಪ್ರಿಚಯಸ್ಲ ಯತು
58

59. 2018ರಲ್ಲಿ ಇಾಂಡಿಯ
ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಪ್ ೀಮಾಂಟ್
ಬ ಾಾಂಕ್ ಪ್ ರರಾಂಭವ ಗಿ
ಉಳತ ಯ ಖ್ ತ ಗಳನುಾ
ಆನ ಿೈನ್ ನಲ್ಲಿ ತ ರ ಯುವ
ಅವಕ ಶ್ವ ಯತು
59

60. ವಿಮ ಸ್ ೀವ ಗಳು
1.ಸ್ಕ ಿರಿ ಹ ಗೂ ಖ್ ಸ್ಗಿ ಉದ ೂಾೀಗಿಗಳಗ ವಿಮ ಯೀಜನ
2.ಗ ರಮಿೀರ್ ಭ ಗದ ಜನರಿಗ ಕಡಿಮ ರ್ಪರೀಮಿಯಾಂತತದ ಉತತಮ ವಿಮ ಯೀಜನ
ಡಿಜಿಟಲ್ ಮತತತ ಈ ಸ್ ೋವ ಗಳು
1.ಇ-ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಇ-ಮೀಲ್ ಮೂಲಕ ಕಳಸಿದ ಪ್ತರವನುಾ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿಯಲ್ಲಿ ಮುದಿರಸಿ
ಗ ರಹಕರಿಗ ತಲುರ್ಪಸ್ುವ ಸ್ ೀವ .
2.ಇ- ಪ್ ೀಮಾಂಟ್ ವಿದುಾತ್ ನಿೀರು ದೂರವ ಣ ಬಿಲುಿ ಪ್ ವತಿಗ ಅಾಂಚ ಪ್ ವತಿ ಸ್ ೀವ .
3.ರ ೈಲ ವ ರ್ಟಕ ಟ್ ಬುಕಿಾಂಗ್ , ಪ್ರವ ಸ್ ಸ್ ೀವ ಗಳು, ವ ಣಜಾ ಮೌಲಾ ಸ್ ೀವ
4.ಅಾಂಚ ಗಳನುಾ ಆನ ಿೈನ್ ಮೂಲಕ ಟ ರಯಕಿಾಂಗ್ ಮ ಡಬಹುದು.
60

61. ಅಾಂಚ ಚಿೀರ್ಟ
•1854 ರಲ್ಲಿ ಭ ರತ ದಾಾಂತ ಬಳಸ್ಲು ಅಾಂಚ ಸ್ ಟಯಾಂಪ್ ಗಳನುಾ ಬಿಡುಗಡ
ಮ ಡಲ ಯತು
•1854 ರಿಾಂದ 1947 ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬಿರರ್ಟಷ್ ಸ್ ಮ ರಜಾವು ಭ ರತಿೀಯ ಸ್ ಟಯಾಂಪ್ ಗಳ
ವಿನ ಾಸ್, ಮುದರರ್ ಮತುತ ಬಳಕ ಯನುಾ ನಿಯಾಂತಿರಸ್ುತಿತತುತ.
•ಸ್ ವತಾಂತರಯ ನಾಂತರ ಭ ರತ ಸ್ಕ ಿರದ ಈ ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಯು ಸ್ ಟಯಾಂಪ್ ಗಳ ವಿನ ಾಸ್
ಮುದರರ್ ಮತುತ ಬಳಕ ಯನುಾ ನಿವಿಹಿಸ್ುತಿತದ .
•ಭ ರತದಲ್ಲಿ ಇಾಂಡಿಯ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಪ್ರತಿ ವಷಿ ಅನ ೀಕ ವಿಶ ೀಷ ಸ್ ಟಯಾಂಪ್ ಗಳನುಾ
ಬಿಡುಗಡ ಮ ಡುತತದ
•ಸ್ ಟಯಾಂಪ್ ಸ್ಾಂಗರಹವು ಒಾಂದು ಪ್ರಮುಖ ಹವ ಾಸ್ವ ಗಿದುಾ . ಇದು ಇತಿಹ ಸ್ ಮತುತ
ಸ್ಾಂಸ್ೃತಿಯ ಅಧಾಯನಕ ೆ ಸ್ಹ ಉಪ್ಯೀಗವ ಗುತತದ
61

62. ಅಾಂಚ ಚಿೀರ್ಟಗಳು
ಭ ರತದ ಮದಲ ಅಾಂಚ
ಚಿೀರ್ಟ ಸಿಾಂದ್ ಡ ಕ್
ಸ್ವತಾಂತರ ಭ ರತದ ಮದಲ
ಅಾಂಚ ಚಿೀರ್ಟ
ಬ ಾಂಗಳೂರು ಜಿರ್ಪಒ
ವಿಶ ವೀಶ್ವರಯಾ ನವರ
ಜನಮಶ್ತಮ ನ
ಭ ರತಿೀಯ ವಿಜ್ಞ ನ ಸ್ಾಂಸ್ ಥ
ಜ ೂೀಸ್ ಫ್ ಕ ಲ ೀಜ್
62

63. ವಿದ ೀಶ ಅಾಂಚ
•ಬ ಾಂಗಳೂರಿನ ಮೂಾಸಿಯಾಂ ರಸ್ ತಯಲ್ಲಿ
ಬ ಾಂಗಳೂರಿನ ವಿದ ೀಶ್ ಅಾಂಚ ಕಛ ೀರಿ
ಇದ .
•ವಿದ ೀಶ್ಗಳಗ ಹ ೂೀಗುವ ಮತುತ ಬರುವ
ಎಲ ಿ ಪ್ತರ ಮತುತ ಪ್ ಸ್ ಿಲಗಳ
ವಿಲ ೀವ ರಿ ಈ ಕಚ ೀರಿ
ನ ೂೀಡಿಕ ೂಳುಳತತದ .
•ಈ ಕಚ ೀರಿಯನುಾ ಸ್ಬ್ ಫ ರಿನ್ ಪ್ೀಸ್ಟಟ
ಆಫಿೀಸ್ಟ ಎಾಂದು ಕರ ಯುತ ತರ .
63

64. •ಈ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿಯಾಂದ ಪ್ ಸ್ಿಲಗಳು ಮದ ರಸ್ಟ, ಮುಾಂಬ ೈ ಮತುತ ದ ಹಲ್ಲಯಲ್ಲಿರುವ
ಪ್ರಧ ನ ಫ ರಿನ್ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಆಫಿೀಸ್ಟ ಗಳ ಮೂಲಕ ವಿದ ೀಶ್ಗಳಗ ರವ ನಿಸ್ಲ ಗುತತದ .
•ಅದ ೀ ರಿೀತಿ ವಿದ ೀಶ್ದಿಾಂದ ಬರುವ ಪ್ ಸ್ ಿಲ್ ಗಳನುಾ ಈ ನ ಲುೆ ಕಚ ೀರಿಗಳ ಮೂಲಕ
ಹ ದು ಬ ಾಂಗಳೂರು ವಿದ ೀಶ್ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿಗ ಬಾಂದು ಮುಾಂದ ಕನ ಿಟ್ಕ ಅಾಂಚ
ಕಚ ೀರಿಗಳ ಮೂಲಕ ಬಟ್ವ ಡ ಆಗುತತವ .
64

65. ಸ್ಾಂದ ೀಶ್ ಸ್ಾಂಗರಹ ಲಯ
•ಬ ಾಂಗಳೂರು ನಗರದ ರ ಜಭವನದ ರಸ್ ತ
ಗ ೂೀಪ್ ಲಗೌಡ ಸ್ಕಿಲ್ ಬಳ ಈ ಸ್ಾಂಗರಹ ಲಯವಿದ
•ಸ್ಾಂಗರಹ ಲಯದಲ್ಲಿ ಭ ರತದ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯ
ಬ ಳವಣಗ ಹ ಗೂ ಸ್ಾಂವಹನ ಇತಿಹ ಸ್ವನುಾ
ತ ೂೀರಿಸ್ುವ ಪ್ರಮುಖ ಅಾಂಚ ವಸ್ುತ
ಸ್ಾಂಗರಹಣ ಯ ಗಿದ
•ಈ ಸ್ಾಂಗರಹ ಲಯ ಇರುವ ಕಟ್ಟಡವು ಸ್ುಮ ರು 140
ವಷಿ ಹಳ ಯದು. 1870 ರ ಕ ಲದಲ್ಲಿ
ನಿಮಿಿಸ್ಲ ಗಿದುಾ ಮತುತ ಮೂಲತಹ ಬಿರರ್ಟಷ್
ಆಡಳತದ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿ ಆಗಿತುತ
65

66. ಸ್ಾಂದ ೀಶ್ ಸ್ಾಂಗರಹ ಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥ
ಇತಿಹ ಸ್ಕ ೆ ಸ್ಾಂಬಾಂಧಿಸಿದ ವಸ್ುತಗಳು
66

67. 3D ಮುದಿರತಾಂತ ಅಾಂಚ ಕಚ ೀರಿ
•ಬ ಾಂಗಳೂರು ನಗರದ ಹುಲುಸರ್ ಬಜ ರ್ ನ ಕ ೀಾಂಬಿರಡ್ಿ
ಲ ೀಔಟ್ ನಲ್ಲಿ ಈ ಕಚ ೀರಿ ನಿಮಿಿಸ್ಲ ಗಿದ
•ಈ ಕಚ ೀರಿಯನುಾ 3D ಮುದರರ್ ತಾಂತರಜ್ಞ ನವನುಾ
ಬಳಸಿ ನಿಮಿಿಸ್ಲ ಗಿದ
•ಇದು ಭ ರತದಲ್ಲಿ ಮದಲನ ಯದ ಗಿ 3D ಮುದರರ್
ತಾಂತರಜ್ಞ ನದಿಾಂದ ನಿಮಿಿಸ್ಲ ದ ಸ್ಕ ಿರಿ ಕಟ್ಟಡ
•ಸ್ ಾಂಪ್ರದ ಯಕ ನಿಮ ಿರ್ ವಿಧ ನಗಳಗ
ಹ ೂೀಲ್ಲಸಿದರ ಈ ಕಟ್ಟಡದ ವ ಚಿವು ಶ ೀಕಡ 30 - 40
ರಷುಟ ಕಡಿಮಯ ಗುತತದ
67

68. ಅಾಂಚ ಅಾಂಗಡಿ
•ಬ ಾಂಗಳೂರು ಜನರಲ್ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಆಫಿೀಸ್ಟ
ಕನ ಿಟ್ಕ ವೃತತದಲ್ಲಿ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಶ ಪ್ ಎಾಂಬ
ಹ ೂಸ್ ಸ್ ೀವ ಯನುಾ ಪ್ರಿಚಯಸಿದ
•ಇಾಂಡಿಯ ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಗ ರಹಕರು ಈಗ ಅಾಂಚ
ಸ್ ೀವ ಗಳನುಾ ಬಳಸ್ುವುದರ ಜ ೂತ ಗ
ಶ್ುಭ ಶ್ಯ ಪ್ತರಗಳು ಪ್ೀಸ್ಟಟ ಕ ಡ್ಿ ಗಳು
ಮತುತ ಪ್ುಸ್ತಕಗಳನುಾ ಖರಿೀದಿಸ್ಬಹುದು
68

69. ಅಾಂಚ ಮಹನಿೀಯರು
ಗುರುನ ಥ್ ಬ ೀವೂರು
•ಇವರು ಬ ಗಲಕ ೂೀಟ ಯ ಬ ೀವೂರು ಹಳಳಯಲ್ಲಿ
1888 ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು
•ಅವರು ಭ ರತಿೀಯ ನ ಗರಿಕ ಸ್ ೀವ
(ICS)ಪ್ರಿೀಕ್ಷ ಯಲ್ಲಿ ಉತಿತೀರ್ಿರ ದವರು
•1934 ರಲ್ಲಿ ಅವರನುಾ ಅಾಂಚ ಇಲ ಖ್ ಯ ಡ ೈರ ಕಟರ್
ಜನರಲ್ ಹುದ ಾಗ ನ ೀಮಿಸ್ಲ ಯತು
•ಭ ರತಿೀಯ ಮೂಲದ ಪ್ರಥಮ ಅಾಂಚ ಡ ೈರ ಕಟರ್
ಜನರಲ್ ಆದ ಕಿೀತಿಿ ಗುರುನ ಥ್ ಬ ೀವೂರ್
ಅವರದ ಾಗಿದ
69

70. ಉಪ್ಸ್ಾಂಹ ರ
•ಬ ಾಂಗಳೂರು ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥ ಇತಿಹ ಸ್ವು ಭ ರತದ ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಗಳ ಸ್ಮಗರ ಬ ಳವಣಗ ಯ
ಪ್ರತಿಬಿಾಂಬವ ಗಿದ .
•ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯಲ್ಲಿ ರವ ನ ಯ ಬ ಳವಣಗ ಯನುಾ ವಾಕಿತಗಳು ಕ ಲಾಡಿಗ ಯಾಂದ ಪ್ ರರಾಂಭವ ಗಿ
ರಸ್ ತ ಸ್ ರಿಗ ರ ೈಲು ಸ್ ರಿಗ ವ ಯು ಸ್ ರಿಗ ಬಳಕ ಯನುಾ ಕ ರ್ಬಹುದ ಗಿದ
• ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯು ಅಾಂಚ ಸ್ ೀವ ಗಳನುಾ ಮ ತರ ಒದಗಿಸ್ುತತದ ಇತರ ಸ್ ೀವ ಗಳ ದ
ಬ ಾಾಂಕಿಾಂಗ್ ಸ್ ೀವ , ಸ್ಕ ಿರಿ ಯೀಜನ ಗಳನುಾ ನಿೀಡುತಿತದ .
•ಬ ಾಂಗಳೂರು ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯು ತನಾ ಉದಯದಿಾಂದ ಇಾಂದಿನ ಡಿಜಿಟ್ಲ್ ಯುಗದವರ ಗ
ಸ್ಮ ಜ, ವ ಣಜಾ, ಆರ್ಥಿಕ ಬ ಳವಣಗ ಯಲ್ಲಿ ಅಪ್ ರ ಕ ೂಡುಗ ನಿೀಡಿದ .
•ಬ ಾಂಗಳೂರಿನ ಅಾಂಚ ವಾವಸ್ ಥಯಲ್ಲಿ ಆಧುನಿಕ ತಾಂತರಜ್ಞ ನ ಹ ಗೂ ವಿನೂತನ ಪ್ರಯತಾಗಳನುಾ
ಅಳವಡಿಸಿಕ ೂಾಂಡಿದ
70

71. ಗರಾಂಥ ಋರ್
•ಬ ಾಂಗಳೂರು ದಶ್ಿನ – ಸ್ಾಂಪ್ುಟ್ 1
•ಅಾಂಚ ಚಿೀರ್ಟ ಸ್ಾಂಗರಹಣ - M.R ಪ್ರಭ ಕರ್
•ಟ್ಪ್ ುಲ್ ಸ್ಾಂಸ್ ಥಯ ವಿವರ- ಲಕ್ಷಿಿ ನರಸಿಾಂಹಯಾ
•Story of the Indian post office edited by mulk Raj Anand
•https://www.indiapost.gov.in/
•https://www.thehindu.com/
71