a) ‘Klasrum Drama
b) Role Play
c) Dramatikong Monologo
d) Pagsasatao: 1
€) ale N a
| /
t=,
ARE EN RU
Panimula ARE
| SMA y
; Bahagi na ng kulturang Pilipino ang. sining ng. pagtatanghal. Ito rin ay
pagpapahayag ng damdamin, konsepto, saloobin, opinyon sa masining at
madulang pamamaraan. Sa araling ito, tatalakayin ang iba’t ibang uri ng sining
ng pagtatanghal na kakikitaan ng malikhaing pag-iisip, guni-guning imahinasyon
at teknikal na husay na nagnanais pahalagahan dahil sa angking kagandahan o sa
kakayahan#nito magpaantig ng damdamin sa madla. Sa pamamagitan ng
masining na pagtatanghal ay nagägawaurigyisang taong magbukas ng kamalayan
sa pamamagitan ng malikhaing pagpapakita ng iba t'ibang isyu sa lipunan na
maaaring bumago sa pananaw ng isang manunuod.
Klasrum Dramas
qlasriity Drama e
f Wan sa mga sivolohista at edukador ang naniniwalang ang dulaang pambata
ay dapat na palagiang bahagi ng kurikulum na tulad ng musika,-sayaw, at
sining-biswal. Mahalaga ring maging bahagi ito ng mga dulaang pampamayanan “
(community theater) na maglalaan ng pagtatanghal ng mga dulaang
pangkabataan. Ang mga malikhaing dramatika ay nagsisilbing mabisang
estratehiya hindi lamang sa pagtuturo at pagkatuto ng wika at panitikan kundi
maging ng iba-pang mgavasignatura sa paaralan tulad ng Araling Panlipunan at
mga natural na agham tulad ng Biyolohiya; Kemistri, at Pisikan
Ginagawa ng drama ; ang isang aralin na mas aktibo, Dans at
makabuluhan para sa mga mag-aaral at kalahok at pinahuhusay ang mga
kritikal at malikhaing kasanayan sa pag-iisip, sa gayon ay tumutulong sa
mga mag-aaral na magbalangkas at magpahayag ng mga ideya at opinyon.
r J
Kahalagahan ng Klasrum (Drama sa mga maca:
+--- Su be) —— li Ad — — A NEE
LEIA 4
«A
1. Naipakikita at naipamamalas ng mga estudyante ang kanilang mga
talento sa pag-arte.
Kahalagahan ng Klasrum Drama sa mga hacian il
ihe
Kahalagahan ng Klasrum Drama sa mia Wee anal
3. Nagsisilbing daan upang A ang pagkamalikhaín ng ga
miyembronito. _
4 f
Kahalagahan ng Klasrum Drama sa mga mag Py 01
re ET WEB ri Mi "7 y
La A 4126
À
ul
Kahalagahan ng Klasrum Drama sa u ci tam ol
5. Nakatutulong sa pagbabahagi ng wi at pakikisalamuha sa iba pang
mga miyembro
Kahalagahan ng Klasrum Drama sa mea sel
h a
i a À
x A
hig:
2
À.
“o Tumutukoy sa pagpapalit ng dae ng isang tao para gumanap ng, isang .
\ mahalagang papel sa kanyang buhay Ang role play ay ang pagkilos now
paggaya sa karakter at pag-uugali ng isang tao na iba sa iyong sarili.
Q Isang aktuwal na pagganap sa Tanghalan o Teatro o maging sa klasrum para
ipakita o itanghal ang isang sitwasyon sa araling tinatalakay.
Q Ang mga pagsasanay sa role play ay nagbibigay ng pagkakataon sa mga mag-
aaral na gampanan ang papel ng isang tao o isadula ang isang partikular na
sitwasyon.
v
|
4 O Ang mga pagsasanay s@role play ay nagbibigay ng pagkakataon sa
mga magaaral na gampanan ang papel ng isang tao.o isadula ang, #
isang partikular na sitwasyon. Ang mga tungkuling ito ay maaaring
gampanan ng mga indibidwal na.mag-aaral, nang magkapares, o sa
mga grupo na maaaring gumanap ng isang mas kumplikadong
senaryo.
O Ang mga role play.ay umaakitısa mga mag-aaral sa totoong buhay na
mga sitwasyon o senaryo»na maaaring maging "stressful, hindi
pamilyar, kumplikado, o kontrobersyal” na nangangailangan sa kanila
na suriin ang mga personal na damdamin sa iba at sa kanilang mga
kalagayan (Bonwell & Eison, 1991).
HAKBANG SA PAGSASAGAWA.NG PAGSASATAO
MA cr ae” Y. CM) = Regi
11%
Y Pumili ng isang sitwasyon na magiging basehan ng isasagawang
pagsasatao. Ito ay maaaring nabasa sa isang bahagi ng kwento o
nobela. Maari rin namang halaw sa isang bahagi ng pelikula o
teleserye.
Y Tuklasin kung paano maisasagawa ang sitwasyon. Posgrado kung
paano ipapakita ang ekspresyon ng mukha,kilos ng mga,kamay,, gala
ng katawan at maging ang pagbitaw N K I a Y
Y Pumili ng wikang bibigkasin na aangko| ragen
Y Paghandaan ang gagawing pagsasatao. — A f
DRAMATIKONG
MONDE. S
> Isang tanyag na anyo ng dulaang gamitin sa mga silid-aralan at paaralan
ay ang dramatikong monologo. Isa itong anyo ng kontemporaryong dulaan
na nagtatampok sa isang aktor na sumasambit at umaarte ng kaniyang
mga damdamin at kaisipan bilang pangunahing tauhan ng dula
> Ito ay isang dramatikong uri na binubuo ng isang tula na nagsisiwalat ng
pagkatao ng isang tauhan. Ang layunin ng may-akda ay para sa mambabasa na
lalong maging pamilyar sa karakter na ito hanggang mapukaw ang matinding
emosyonal na tugon. Ang pananalita ay binubuo sa anyo ng mga pagmuni-muni
na nakadirekta sa isang tukoy na kausap o madla.
Kasaysayan ng Dramatirong Monologo
May matulaing anyo, nauso ito noong "0 hanggang *?>. sa Amerika. Higit na
nakilala ito sa Pilipinas noong pagkaraan ng pananakop ng mga Amerikano sa
ating bansa. Usong-uso pa rin ito hanggang sa kasalukuyan sa mga paaralan at
may pagkakataon ding amg anyong ito ay ginagamit ng mga aktor sa mga
awdisyon sa mga pagtatanghal ng mga dula sa teatro.
> Tungkol sa pinagmulang makasaysayang ito, pinanatiliing kritika sa panitikan
ang dalawang posisyon. Ang ilang mga magtaltalan na ito ay nagsimula sa
Heroidas ng Ovid (1% singlo AD). Sinasabi ng iba na lumitaw ito sa panahon ng
English Victorian bilang isang ebolusyon ng iba’t ibang mga genre,
Kasaysayan ng Dramatikong Monologo
> Mula sa huling posisyon na ito, dalawang mga tagapanguna sa loob ng
dramatikong genre ang kilala: ang makatang Ingles na si Robert Browning
11811505 at ang makatang Ingles din na si Alfred Tennyson 2600 1202).
Kung saan nagsasalita ang isang tauhan tungkol sa isang romantikong
relasyon, alinman sa nakaraan, kasalukuyang, o ninanais ay tinatawag na
isang romantikong monologo.
Tatlong Rategorya ng Dramatic Monologue
2. Conversational Monologue
Ang dramatikong monologo na ipinakita ng nagsasalita na para bang
bahagi ito ng isang pag-uusap,
Tatlong kategorya ng Dramatic Monologue
3. Philosophical Monologue
Kung saan isinalarawan ng tauhan ang kanilang personal na pilosopiya o
teorya tungkol sa mundo.
Mga katangian ng Dramatikong Monologo
1. Ang nagsasalita bilang tanging boses
Sa dramatikong.monologo, ang nagsasalita ay kumakatawan sa nag-iisang
tinig na may akses sa mambabasa. Bagaman nagsasalita sa unang tao, ang
tinig ay nagmula sa isang tagapagsalita na naghahatid ng kanyang sariling
pagsasalita sa direktang istilo. Ang tagapagsalita na ito ay nakabalangkas sa
sikolohikal sa pamamagitan ng paraan ng pagharap sa mga sitwasyong
inilalarawan at sinusuri niya sa nasabing talumpati.
Mga katangian ng Dramatikong Monologo
2. Tatanggap o Implicit na Partido
Karamihan sa mga oras, ang tatanggap o tagapagsalita ng isang dramatikong
monologo ay implicit. Sa mga monologo na ito piang-uusapan ang mga pag-
uusap, at ang interlocutor ay lilitaw na may isang pag-uusap kasama ang
nagsasalita. Ang kanilang mga salita oideya ay hindi tuwirang ipinahayag sa
pamamagitan ng_nagsasalita na gumagawa ng mga ito sa pamamagitan ng
mga katanungan, obserbasyon o komento. Gayundin, ang mga reaksyon at
kilos ng interlocutomay inaasahan at kinopya ng nagsasalita.
Mga katangian ng Dramatikong Monologo
3. Nakakaantalang realsyon sa pagitan ng mga kalahok
Ang ugnayan na nakalantad sa dramatikong monologo sa pagitan ng
nagsasalita, ang kanyang kausap at ang palitan)sa pagitan nila ay
nakalulungkot. Ang layunin nito ay upang makamit ang objectification ng
makata sa boses ng isang tauhan ay nagmumungkahi ng isang minarkahang
sitwasyon ng dramatiko.
Mga katangian ng Dramatikong Monologo
4, Ang mambabasa bilang bahagi ng proseso ng paglikha
Pangkalahatan, ang isang dramatikong monologo»ay tumatagal ng isang
mapamilit o argumatative tone. Pinapayagan nitong mabasa ng mambabasa
ang damdamin ng tauhna. Bilang karagdagan, ang mambabasa ay maaaring
bukas na bigyang kahulugan ang mga salita ng tauhan. Bukod dito, dahil ang
paggamit ng salita ay hindi mahigpit at konkreto ang mambabasa ay naging
bahagi ng proseso sa paglikha.
E 4 y A
5 Malalim ang mga e ‘pahiwatig at mga interpretasyon sa
"isang piyesa ng. Pagsasatao. . ¿Ang isang) inanimate na object o bagayına
‘(walang buhay ay maaaring pagsalitain at bigyang buhay, katauhan at
damdamin sa Sining ng Pagsasatao.
ji
\
> Sa pamamagitan ng Pagsasatao, at sa maikling guni-guni at imahinasyon ng
isang manunulat ng piyesa na Pagsasatao ay maaari nating arukin ang
realismong kalagayan, sitwasyon. at pagkakataon sa likod'ng mga bagay na
walang buhay o mga:bagay na di natin inaakalang magiging tauhan.sa isang
kuwentuhan/dula na may sarilingy ‚animasyon, rs tunggalian at
damdamin. |.
> Halimbaiwa pa kaya mangungusap kung ibang karakter sa
pagsasatao ang mga sumusunod: Ulilang Libing, Bulkang pasabog,
Alon sa Dagat, Pader, Basura, atbp.
a ’ h t ei hy op y NS | 4 A
, > Hinihikayat oh dasahinit ng mga | Props, Costumes, Set pieces at dr £
1° kägamitang Pamproduksyon at mga à US teknikal gaya ng Musika,
Tunog at Pag- -iilaw
of
> pilit itong niuugnay ‘at nc sa kategoryang Monologo. May malaking
pagkakahawig man ito sa monologo ngunit maituturing ne na higit.na masining,
malikhain at Chien Jl ang Siningr hg Pagsasatao.
A
> pause itor ai ach L. Moreno i isang un. na Verres
_
> Naisip niyang palaganapin ito matapos ang hiyang
makita ang bias ng kanyang ginawa sa hara ng
Kanyapgınaa tagapakinig at pe
Noong aynastay share tang
|; of Sp Co 2
a \ à
A
> Pantomina o dulang walang salita, isang.ekspresyunismong anyo ng sining
pagtatanghal, ay maituturing na pinakamasining, malikhain at dinamikong
anyo ng sining pantanghalan.
> Sinasabing may mataas na antas at uring klasikal at kategoryang artistikong
teatrikal na may anyong alegorikal ang pagtatanghal ng ganitong sining.
> Ang pantomina ay sumasalamin sa panitikan mula pa sa ibang kultura na
kakikitaan ng masining na pagpapahayag ng mensahe, sapagkat ito lamang
and dulang di-gumagamit ng salita.
> Ang-Pantomime ay nagsimula sa Gresya subalit naging tanyag ito noong
panahon ni Augustus sa Roma.
> Ang mga tauhang gumaganap sa isang pantomina ay di kailanman maaaring
magkaroon ng diyalogo o linya, at sa halip ay inihahatid niya ang mensahe,
pakahulugan at kaisipan sa mga manonood sa pamamagitan ng
kanyang/kanilang mga kilos, kumpas at galaw, at kung minsan pa nga ay sa
pamamagitan ng sayaw.
> Ang pagkilos/paggalaw ng mga tauhan sa pagtatanghal ng isang pantomina,
na isang ekspresyong artistiko ay maaaring akompanyahan ng isang
musikang klasikal at/o sinasabayan ng pagbigkas, pag-awit o pagkwekwento
ng isa o higit pang pangkat ng mga koro na maaaring hatiin sa dalawa:
ARA
¡EA
mambibigkas at mangaawit.
Mga halimbawarn
> Angkop na angkop gamitin sa pagtatanghal ng isang o pagkwekwento
ng isang 0
ang pantomina, gayundin sa pagbibigay
ng interpretasyon sa isang tula o awit.
Halimbawa ng mga props
> Higit na magiging malikhain at masining ang
pagtatanghal ng pantomina kung gagamit ng
7 4 , at ng-mga sangkap
na teknikal gaya ng , tunog at
Bukod tangi sa lahat, ang Pantomina ay maaaring
gumamit ng ibat-ibang uri ng maskara upang
makapaglarawan ng : ibat-ibang artistikong
panlasa o pandama (artistic sense/mood).
> Ang paggamit ng maskara ay isang pagpapatunay ng uri at katangiang
pagka- Theatre in the absurd ng Pantomina.
ELEMENTO NG PANTOMINA
1. Ang kwento - ito ang nagiging batayan ng daloy ng pagsasadula.
2. Mga tauhan sila ang mga gumaganap at nagbibigay buhay sa dula.
A. Pangunahing Tauhan
Gagampanan Mga ginagawa Gaganap
1. Bidang lalaki Pangunahing tauhan, | Batang babae o dalaga
Pinakabayani sa kwento na nakasuot ng
panglalaking kasuotan.
ila na may mabuting
kalcoban.
[Ang ina ng bidang lalaki | Matandang lala
angunahing tauhan Batang babae
babae na kadalasang
| nakakatuluyan ng lalo |
4. Mabuting Divata Kadalasang Baboe o lalakı
nagpapasimula
Katuwaan sa duia
Paminsan minsan ay
gumaganap ring hatop,
ra Babe o lalaki
ari
masamang fain
Pangalawang Tauhan
Gagampanan Mga ginagawa Gaganap
Matainong | Kadalasang tumutulong dang lalaki o
matanda | sa mga bida sa kwento bi
ypang magtagumpay
sa sulirerin,
Maa hayop | Maha karagdagang uppet
tauhon.
Koro Kadalasang ang mga | Mga tauhan
tauhan lamang sa
Mga mana Sumasayay Mga grupo ng
mga tugtog ni kabataang babae at
PANTOMINA | It paver sero | ui
ELEMENTO NG PANTOMINA
3. Awit at sayaw - sinasaliwan ng pagsasayaw ng mga tauhan.at pag awit ng
koro para mas mabigyang buhay ang kwento at maging mas makulay.
4. Paglahok ng madla- ang pagsabi ng “hello” kapag lumalabas ang bidang
tauhan at "boo" naman kapag lumabas ang kontrabida
5. Katatawanan- kadalasan ang pantomina ay may temang nakakatuwa kaya
kalangan ang mga pagganap o paggalaw ng mga tauhan na nakakatuwa.
6. Tagpong paghahabulan at pag aaway- kalangan din ang mga tagpo na kung
saan ang mga tauhan ay naghahabulan o nag.aaway para mas maging
epektibo ang kanilang pas ganap
Konklusyon
Ang sining ng pagtatanghal sa pangkalahatan ay.naglalayong maitanghal ang iba't
ibang isyu, mga natatanging kultura at kaganapan sa lipunan. Layunin nitong
gumanap sa mga karakter na kaiba sa ating personalidad. Nangangailangan ng
masining na pamamaraan upang ganapin ng mga karakter ang nais gayahin.
Mahalagang taglayin ng isang aktor 0 tagaganap ang bawat mahahalagang
kakanyahan ng orihinal nitong bersyon. Mahalagang sa bawat pagganap ay
naipapakita at nagagampanan ito ng buong husay, dahil ang kalakip nito y ang
pagbubukas sa kamalayan ng mga manunuod at pati na rin ang dulot nitong aliw
na sa patuloy,na».pagbabagong nagaganap lipunan patuloy parin sanang
pagyamanin at pahalagahan.