Slide bài giảng học phần Giải tích 1_chương định lý hàm khả vi
nghaphuong1965
2 views
100 slides
Sep 17, 2025
Slide 1 of 100
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
About This Presentation
Slide bài giảng học phần Giải tích 1_chương định lý về hàm khả vi và ứng dụng
Size: 1.39 MB
Language: none
Added: Sep 17, 2025
Slides: 100 pages
Slide Content
C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng
Phan Xu¥n Th nh
xxxx
Vi»n To¡n ùng döng v Tin håc
http://sami.hust.edu.vn
Tr÷íng ¤i håc B¡ch Khoa H nëi
xxxx
https://sites.google.com/site/phanxuanthanh81
e-mail:
10/2021
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Nëi dung
1
ành lþ Fermat
2
ành lþ Rolle
3
ành lþ Lagrange, ành lþ Cauchy
4
Qui tc L'Hospital
5
Cæng thùc khai triºn Taylor
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Nëi dung
1
ành lþ Fermat
2
ành lþ Rolle
3
ành lþ Lagrange, ành lþ Cauchy
4
Qui tc L'Hospital
5
Cæng thùc khai triºn Taylor
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Kh¡i ni»m cüc trà
H mf(x)¤t cüc tiºu t¤ix0n¸u
f(x)>f(x0)8x2(x0;x0+);x6=x0vîi >0:
H mf(x)¤t cüc ¤i t¤ix0n¸u
f(x)<f(x0)8x2(x0;x0+);x6=x0vîi >0:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Kh¡i ni»m cüc trà
H mf(x)¤t cüc tiºu t¤ix0n¸u
f(x)>f(x0)8x2(x0;x0+);x6=x0vîi >0:
H mf(x)¤t cüc ¤i t¤ix0n¸u
f(x)<f(x0)8x2(x0;x0+);x6=x0vîi >0:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Fermat
Ti¸p tuy¸n cõa ç thà t¤i iºm cüc trà?
ành lþ (Fermat)
N¸u h m sèf: (a;b)!Rkh£ vi t¤i iºm cüc tràc2(a;b)th¼f
0
(c) =0.
Chùng minh f
0
(c) = lim
h!0
+
f(c+h)f(c)
h
= lim
h!0
f(c+h)f(c)
h
N¸uf
0
(c) =0 th¼ iºmcgåi l iºm døngcõa h mf.V½ dö x=0 cõa c¡c h m sèf(x) =x
3
,g(x) =jxj.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Fermat
Ti¸p tuy¸n cõa ç thà t¤i iºm cüc trà?
ành lþ (Fermat)
N¸u h m sèf: (a;b)!Rkh£ vi t¤i iºm cüc tràc2(a;b)th¼f
0
(c) =0.
Chùng minh f
0
(c) = lim
h!0
+
f(c+h)f(c)
h
= lim
h!0
f(c+h)f(c)
h
N¸uf
0
(c) =0 th¼ iºmcgåi l iºm døngcõa h mf.V½ dö x=0 cõa c¡c h m sèf(x) =x
3
,g(x) =jxj.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Fermat
Ti¸p tuy¸n cõa ç thà t¤i iºm cüc trà?
ành lþ (Fermat)
N¸u h m sèf: (a;b)!Rkh£ vi t¤i iºm cüc tràc2(a;b)th¼f
0
(c) =0.
Chùng minh f
0
(c) = lim
h!0
+
f(c+h)f(c)
h
= lim
h!0
f(c+h)f(c)
h
N¸uf
0
(c) =0 th¼ iºmcgåi l iºm døngcõa h mf.V½ dö x=0 cõa c¡c h m sèf(x) =x
3
,g(x) =jxj.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Fermat
Ti¸p tuy¸n cõa ç thà t¤i iºm cüc trà?
ành lþ (Fermat)
N¸u h m sèf: (a;b)!Rkh£ vi t¤i iºm cüc tràc2(a;b)th¼f
0
(c) =0.
Chùng minh f
0
(c) = lim
h!0
+
f(c+h)f(c)
h
= lim
h!0
f(c+h)f(c)
h
N¸uf
0
(c) =0 th¼ iºmcgåi l iºm døngcõa h mf.V½ dö x=0 cõa c¡c h m sèf(x) =x
3
,g(x) =jxj.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Fermat
Ti¸p tuy¸n cõa ç thà t¤i iºm cüc trà?
ành lþ (Fermat)
N¸u h m sèf: (a;b)!Rkh£ vi t¤i iºm cüc tràc2(a;b)th¼f
0
(c) =0.
Chùng minh f
0
(c) = lim
h!0
+
f(c+h)f(c)
h
= lim
h!0
f(c+h)f(c)
h
N¸uf
0
(c) =0 th¼ iºmcgåi l iºm døngcõa h mf.V½ dö x=0 cõa c¡c h m sèf(x) =x
3
,g(x) =jxj.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Pierre de Fermat
Pierre-Fermat (16011665) l mët luªt s÷ ng÷íi Ph¡p, ng÷íi l m To¡n nh÷ mët sð th½ch. M°c
dò khæng ph£i l ng÷íi l m To¡n chuy¶n nghi»p, nh÷ng Fermat l mët trong hai nh ph¡t minh
ra h¼nh håc gi£i t½ch (ng÷íi cán l¤i l Descartes). C¡c ph÷ìng ph¡p cõa æng º t¼m ti¸p tuy¸n
vîi ÷íng cong v c¡c gi¡ trà lîn nh§t v nhä nh§t (tr÷îc khi ph¡t minh ra giîi h¤n v ¤o h m)
¢ khi¸n æng trð th nh ti·n th¥n cõa Newton trong vi»c t¤o ra ph²p t½nh vi ph¥n. Æng cán nêi
ti¸ng vîi, m m¢i ¸n n«m 1995 (sau 358 n«m) Andrew Wiles mîi chùng
minh ho n ch¿nh.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Nëi dung
1
ành lþ Fermat
2
ành lþ Rolle
3
ành lþ Lagrange, ành lþ Cauchy
4
Qui tc L'Hospital
5
Cæng thùc khai triºn Taylor
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Rolle
ành lþ (Rolle)
Cho h m sèf(x)x¡c ành, li¶n töc trong kho£ng âng[a;b], kh£ vi trong kho£ng
mð(a;b), v f(a) =f(b). Khi â, tçn t¤ic2(a;b)sao chof
0
(c) =0.
Chùng minh
- Þ ngh¾a h¼nh håc
V½ dö
f(x) =
(
xvîi 0<x1;
1 vîix=0?
g(x) =jxjtr¶n[1;1]h(x) = tanxtr¶n[0; ]:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Rolle
ành lþ (Rolle)
Cho h m sèf(x)x¡c ành, li¶n töc trong kho£ng âng[a;b], kh£ vi trong kho£ng
mð(a;b), v f(a) =f(b). Khi â, tçn t¤ic2(a;b)sao chof
0
(c) =0.
Chùng minh
- Þ ngh¾a h¼nh håc
V½ dö
f(x) =
(
xvîi 0<x1;
1 vîix=0?
g(x) =jxjtr¶n[1;1]h(x) = tanxtr¶n[0; ]:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Rolle
ành lþ (Rolle)
Cho h m sèf(x)x¡c ành, li¶n töc trong kho£ng âng[a;b], kh£ vi trong kho£ng
mð(a;b), v f(a) =f(b). Khi â, tçn t¤ic2(a;b)sao chof
0
(c) =0.
Chùng minh
- Þ ngh¾a h¼nh håc
V½ dö
f(x) =
(
xvîi 0<x1;
1 vîix=0?
g(x) =jxjtr¶n[1;1]h(x) = tanxtr¶n[0; ]:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Rolle
ành lþ (Rolle)
Cho h m sèf(x)x¡c ành, li¶n töc trong kho£ng âng[a;b], kh£ vi trong kho£ng
mð(a;b), v f(a) =f(b). Khi â, tçn t¤ic2(a;b)sao chof
0
(c) =0.
Chùng minh
- Þ ngh¾a h¼nh håc
V½ dö
f(x) =
(
xvîi 0<x1;
1 vîix=0?
g(x) =jxjtr¶n[1;1]h(x) = tanxtr¶n[0; ]:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Michel Rolle (16521719)
ành lþ Rolle ÷ñc cæng bè l¦n ¦u ti¶n v o n«m 1691 bði nh to¡n håc ng÷íi Ph¡p Michel Rolle
(16521719) trong mët cuèn s¡ch câ tüa · "M²thode pour resoudre les egalitez". Ban ¦u æng
ph¶ ph¡n m¤nh m³ c¡c ph÷ìng ph¡p cõa gi£i t½ch v xem â nh÷ l mët "bë s÷u tªp cõa nhúng
ngöy bi»n kh²o l²o." Tuy nhi¶n, sau â, æng ¢ bà thuy¸t phöc v· t½nh óng n cõa c¡c â.
B i tªp 1 (20161) a;b;cthäa m¢na+b+c=0. Chùng minh
r¬ng ph÷ìng tr¼nh 6ax
5
+5bx
4
+c=0 câ ½t nh§t mët nghi»m tr¶n(0;1).
B i tªp 2 f(x)x¡c ành, li¶n töc tr¶n[a;b], kh£ vi trong(a;b), v
f(a) =f(b) =0. Chùng minh r¬ng tçn t¤ic2(a;b)sao chof(c) =2021f
0
(c).
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Michel Rolle (16521719)
ành lþ Rolle ÷ñc cæng bè l¦n ¦u ti¶n v o n«m 1691 bði nh to¡n håc ng÷íi Ph¡p Michel Rolle
(16521719) trong mët cuèn s¡ch câ tüa · "M²thode pour resoudre les egalitez". Ban ¦u æng
ph¶ ph¡n m¤nh m³ c¡c ph÷ìng ph¡p cõa gi£i t½ch v xem â nh÷ l mët "bë s÷u tªp cõa nhúng
ngöy bi»n kh²o l²o." Tuy nhi¶n, sau â, æng ¢ bà thuy¸t phöc v· t½nh óng n cõa c¡c â.
B i tªp 1 (20161) a;b;cthäa m¢na+b+c=0. Chùng minh
r¬ng ph÷ìng tr¼nh 6ax
5
+5bx
4
+c=0 câ ½t nh§t mët nghi»m tr¶n(0;1).
B i tªp 2 f(x)x¡c ành, li¶n töc tr¶n[a;b], kh£ vi trong(a;b), v
f(a) =f(b) =0. Chùng minh r¬ng tçn t¤ic2(a;b)sao chof(c) =2021f
0
(c).
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Nëi dung
1
ành lþ Fermat
2
ành lþ Rolle
3
ành lþ Lagrange, ành lþ Cauchy
4
Qui tc L'Hospital
5
Cæng thùc khai triºn Taylor
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Lagrange
ành lþ (Lagrange)
Cho h m sèfx¡c ành, li¶n töc trong kho£ng âng[a;b]v kh£ vi trong kho£ng
mð(a;b). Khi â, tçn t¤ic2(a;b)sao cho
f(b)f(a)
ba
=f
0
(c):
Þ ngh¾a h¼nh håc
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Lagrange
ành lþ (Lagrange)
Cho h m sèfx¡c ành, li¶n töc trong kho£ng âng[a;b]v kh£ vi trong kho£ng
mð(a;b). Khi â, tçn t¤ic2(a;b)sao cho
f(b)f(a)
ba
=f
0
(c):
Þ ngh¾a h¼nh håc
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Lagrange
ành lþ (Lagrange)
Cho h m sèfx¡c ành, li¶n töc trong kho£ng âng[a;b]v kh£ vi trong kho£ng
mð(a;b). Khi â, tçn t¤ic2(a;b)sao cho
f(b)f(a)
ba
=f
0
(c):
Chùng minh
p döng ành lþ Rolle choh(x) =f(x)f(a)
f(b)f(a)
ba
(xa).
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Lagrange
ành lþ (Lagrange)
Cho h m sèfx¡c ành, li¶n töc trong kho£ng âng[a;b]v kh£ vi trong kho£ng
mð(a;b). Khi â, tçn t¤ic2(a;b)sao cho
f(b)f(a)
ba
=f
0
(c):
Chùng minh
p döng ành lþ Rolle choh(x) =f(x)f(a)
f(b)f(a)
ba
(xa).
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Lagrange
ành lþ (Lagrange)
Cho h m sèfx¡c ành, li¶n töc trong kho£ng âng[a;b]v kh£ vi trong kho£ng
mð(a;b). Khi â, tçn t¤ic2(a;b)sao cho
f(b)f(a)
ba
=f
0
(c):
Chùng minh
p döng ành lþ Rolle choh(x) =f(x)f(a)
f(b)f(a)
ba
(xa).
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Joseph-Louis Lagrange (17361813)
ành lþ gi¡ trà trung b¼nh l¦n ¦u ti¶n ÷ñc ÷a ra bði Joseph-Louis Lagrange (17361813),
ng÷íi sinh ra ð Þ vîi cha l ng÷íi Ph¡p v mµ l ng÷íi Þ. Æng §y l mët th¦n çng v ¢ trð
th nh gi¡o s÷ ð Turin khi mîi 19 tuêi. Lagrange ¢ câ nhi·u âng gâp cho lþ thuy¸t sè, lþ thuy¸t
h m sè, ph÷ìng tr¼nh, cì håc... °c bi»t, æng ¢ ¡p döng ph²p t½nh gi£i t½ch v o vi»c ph¥n t½ch
sü ên ành cõa h» m°t tríi. Theo líi míi cõa Frederick, æng k¸ và Euler t¤i Håc vi»n Berlin v
khi Frederick qua íi, Lagrange ch§p nhªn líi míi cõa Vua Louis XVI ¸n Paris, nìi æng ÷ñc
c§p c«n hë ð Louvre v trð th nh gi¡o s÷ t¤i Ecole Polytechnique. Æng l mët ng÷íi n æng tèt
böng v tr¦m l°ng, ch¿ sèng v¼ khoa håc.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c h» qu£
V½ dö (20201) f(x)l h m sè kh£ vi tr¶n[6;0]thäa m¢nf(6) =4 v
f
0
(x)2 vîi måix2(6;0). Häi gi¡ trà lîn nh§t cõaf(0)l bao nhi¶u?
Chó þ
Trong ành lþ Lagrange, °ta:=x,b:=x+h, ta câ
f(x+h)f(x) =f
0
(c)h
vîicl mët sè n¬m giúaxv x+h. V¼cn¬m giúaxv x+hn¶n câ thº vi¸t
c=x+h, vîi0< <1. Vªy, tçn t¤i0< <1sao cho
f(x+h)f(x) =f
0
(x+h)h (1)
Cæng thùc (1) gåi l .
H» qu£
N¸uf
0
(x) =0vîi måix2(a;b), th¼fl h¬ng sè trong(a;b).
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c h» qu£
V½ dö (20201) f(x)l h m sè kh£ vi tr¶n[6;0]thäa m¢nf(6) =4 v
f
0
(x)2 vîi måix2(6;0). Häi gi¡ trà lîn nh§t cõaf(0)l bao nhi¶u?
Chó þ
Trong ành lþ Lagrange, °ta:=x,b:=x+h, ta câ
f(x+h)f(x) =f
0
(c)h
vîicl mët sè n¬m giúaxv x+h. V¼cn¬m giúaxv x+hn¶n câ thº vi¸t
c=x+h, vîi0< <1. Vªy, tçn t¤i0< <1sao cho
f(x+h)f(x) =f
0
(x+h)h (1)
Cæng thùc (1) gåi l .
H» qu£
N¸uf
0
(x) =0vîi måix2(a;b), th¼fl h¬ng sè trong(a;b).
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c h» qu£
V½ dö (20201) f(x)l h m sè kh£ vi tr¶n[6;0]thäa m¢nf(6) =4 v
f
0
(x)2 vîi måix2(6;0). Häi gi¡ trà lîn nh§t cõaf(0)l bao nhi¶u?
Chó þ
Trong ành lþ Lagrange, °ta:=x,b:=x+h, ta câ
f(x+h)f(x) =f
0
(c)h
vîicl mët sè n¬m giúaxv x+h. V¼cn¬m giúaxv x+hn¶n câ thº vi¸t
c=x+h, vîi0< <1. Vªy, tçn t¤i0< <1sao cho
f(x+h)f(x) =f
0
(x+h)h (1)
Cæng thùc (1) gåi l .
H» qu£
N¸uf
0
(x) =0vîi måix2(a;b), th¼fl h¬ng sè trong(a;b).
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c h» qu£
V½ dö (20201) f(x)l h m sè kh£ vi tr¶n[6;0]thäa m¢nf(6) =4 v
f
0
(x)2 vîi måix2(6;0). Häi gi¡ trà lîn nh§t cõaf(0)l bao nhi¶u?
Chó þ
Trong ành lþ Lagrange, °ta:=x,b:=x+h, ta câ
f(x+h)f(x) =f
0
(c)h
vîicl mët sè n¬m giúaxv x+h. V¼cn¬m giúaxv x+hn¶n câ thº vi¸t
c=x+h, vîi0< <1. Vªy, tçn t¤i0< <1sao cho
f(x+h)f(x) =f
0
(x+h)h (1)
Cæng thùc (1) gåi l .
H» qu£
N¸uf
0
(x) =0vîi måix2(a;b), th¼fl h¬ng sè trong(a;b).
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c h» qu£
H» qu£
N¸uf
0
(x) =0vîi måix2(a;b), th¼fl h¬ng sè trong(a;b).
B i tªp
a)
1
2
arctan
2x
1x
2
= arctanxvîi måix2(1;1)
b)sin(arccosx) = cos(arcsinx) =
p
1x
2
vîi måix2[1;1]
c)arcsin(tanhx) = arctan(sinhx)vîi måix2R.
Chùng minh
xxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxx
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c h» qu£
H» qu£
N¸uf
0
(x) =0vîi måix2(a;b), th¼fl h¬ng sè trong(a;b).
B i tªp
a)
1
2
arctan
2x
1x
2
= arctanxvîi måix2(1;1)
b)sin(arccosx) = cos(arcsinx) =
p
1x
2
vîi måix2[1;1]
c)arcsin(tanhx) = arctan(sinhx)vîi måix2R.
Chùng minh
xxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxx
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c h» qu£
H» qu£
N¸uf
0
tçn t¤i v khæng êi d§u trong(a;b), th¼ h mfl ìn i»u tr¶n(a;b):
t«ng, khæng gi£m, gi£m, ho°c khæng t«ng t÷ìng ùng vîi:
f
0
(x)>0;f
0
(x)0;f
0
(x)<0;ho°cf
0
(x)0;
vîi måix2(a;b).
H» qu£
N¸u
jf
0
(x)j M;vîi måia<x<b;
th¼
jf(x)f(y)j Mjxyjvîi måix;y2(a;b): (2)
H m sèf(x)thäa m¢n i·u ki»n (2) ÷ñc gåi l .
V½ dö jsinxsinyj jxyjvîi måix;y2R.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c h» qu£
H» qu£
N¸uf
0
tçn t¤i v khæng êi d§u trong(a;b), th¼ h mfl ìn i»u tr¶n(a;b):
t«ng, khæng gi£m, gi£m, ho°c khæng t«ng t÷ìng ùng vîi:
f
0
(x)>0;f
0
(x)0;f
0
(x)<0;ho°cf
0
(x)0;
vîi måix2(a;b).
H» qu£
N¸u
jf
0
(x)j M;vîi måia<x<b;
th¼
jf(x)f(y)j Mjxyjvîi måix;y2(a;b): (2)
H m sèf(x)thäa m¢n i·u ki»n (2) ÷ñc gåi l .
V½ dö jsinxsinyj jxyjvîi måix;y2R.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c h» qu£
H» qu£
N¸uf
0
tçn t¤i v khæng êi d§u trong(a;b), th¼ h mfl ìn i»u tr¶n(a;b):
t«ng, khæng gi£m, gi£m, ho°c khæng t«ng t÷ìng ùng vîi:
f
0
(x)>0;f
0
(x)0;f
0
(x)<0;ho°cf
0
(x)0;
vîi måix2(a;b).
H» qu£
N¸u
jf
0
(x)j M;vîi måia<x<b;
th¼
jf(x)f(y)j Mjxyjvîi måix;y2(a;b): (2)
H m sèf(x)thäa m¢n i·u ki»n (2) ÷ñc gåi l .
V½ dö jsinxsinyj jxyjvîi måix;y2R.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c h» qu£
H» qu£
N¸uf
0
tçn t¤i v khæng êi d§u trong(a;b), th¼ h mfl ìn i»u tr¶n(a;b):
t«ng, khæng gi£m, gi£m, ho°c khæng t«ng t÷ìng ùng vîi:
f
0
(x)>0;f
0
(x)0;f
0
(x)<0;ho°cf
0
(x)0;
vîi måix2(a;b).
H» qu£
N¸u
jf
0
(x)j M;vîi måia<x<b;
th¼
jf(x)f(y)j Mjxyjvîi måix;y2(a;b): (2)
H m sèf(x)thäa m¢n i·u ki»n (2) ÷ñc gåi l .
V½ dö jsinxsinyj jxyjvîi måix;y2R.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Cauchy
ành lþ (Cauchy)
Cho c¡c h m sèfv gx¡c ành, li¶n töc trong kho£ng âng[a;b], v kh£ vi
trong kho£ng mð(a;b),g
0
(x)6=0trong(a;b). Khi â, tçn t¤ic2(a;b)sao cho
f(b)f(a)
g(b)g(a)
=
f
0
(c)
g
0
(c)
:
Chùng minh
p döng ành lþ Rolle cho h m sè
h(x) =f(x)f(a)
f(b)f(a)
g(b)g(a)
[g(x)g(a)]:
ành lþ Cauchy. Vîi
g(x) =x, ành lþ Cauchy trð th nh ành lþ Lagrange.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Cauchy
ành lþ (Cauchy)
Cho c¡c h m sèfv gx¡c ành, li¶n töc trong kho£ng âng[a;b], v kh£ vi
trong kho£ng mð(a;b),g
0
(x)6=0trong(a;b). Khi â, tçn t¤ic2(a;b)sao cho
f(b)f(a)
g(b)g(a)
=
f
0
(c)
g
0
(c)
:
Chùng minh
p döng ành lþ Rolle cho h m sè
h(x) =f(x)f(a)
f(b)f(a)
g(b)g(a)
[g(x)g(a)]:
ành lþ Cauchy. Vîi
g(x) =x, ành lþ Cauchy trð th nh ành lþ Lagrange.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
ành lþ Cauchy
ành lþ (Cauchy)
Cho c¡c h m sèfv gx¡c ành, li¶n töc trong kho£ng âng[a;b], v kh£ vi
trong kho£ng mð(a;b),g
0
(x)6=0trong(a;b). Khi â, tçn t¤ic2(a;b)sao cho
f(b)f(a)
g(b)g(a)
=
f
0
(c)
g
0
(c)
:
Chùng minh
p döng ành lþ Rolle cho h m sè
h(x) =f(x)f(a)
f(b)f(a)
g(b)g(a)
[g(x)g(a)]:
ành lþ Cauchy. Vîi
g(x) =x, ành lþ Cauchy trð th nh ành lþ Lagrange.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Augustin-Louis Cauchy (17891857)
Augustin-Louis Cauchy (17891857) l nh to¡n håc ng÷íi Ph¡p. Æng khði
nghi»p l kÿ s÷ qu¥n sü, tr÷îc khi trð th nh gi¡o s÷ to¡n håc ð Paris. Cauchy ¢
l§y þ t÷ðng v· giîi h¤n cõa Newton v l m cho nâ trð n¶n ch½nh x¡c hìn. Æng sû
döng ngæn ngú"v º ành ngh¾a giîi h¤n. Sau â, nh to¡n håc ng÷íi ùc,
Karl Weierstrass (1815-1897) ¢ ph¡t biºu ành ngh¾a v· giîi h¤n mët c¡ch ch½nh
x¡c m chóng ta câ ng y nay.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Nëi dung
1
ành lþ Fermat
2
ành lþ Rolle
3
ành lþ Lagrange, ành lþ Cauchy
4
Qui tc L'Hospital
5
Cæng thùc khai triºn Taylor
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Qui tc L'Hospital
ành lþ (Qui tc L'Hospital)
Gi£ sû c¡c h m sèf(x),g(x)x¡c ành, kh£ vi t¤i l¥n cªnx=x0, câ thº trø t¤i
x=x0. N¸u
lim
x!x0
f(x) = lim
x!x0
g(x) =0;g
0
(x)6=0ð l¥n cªnx=x0;
v n¸u
lim
x!x0
f
0
(x)
g
0
(x)
=L(húu h¤n ho°c1);
th¼
lim
x!x0
f(x)
g(x)
=L:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Qui tc L'Hospital
Chó þ
Qui tc L'Hospital v¨n cán óng khi:
1) Ta l§y giîi h¤n ð væ còng, tùc l trong qu¡ tr¼nhx! 1.
2) Tr÷íng hñpf;gcâ giîi h¤n l væ còng khix!x0, tùc l
lim
x!x0
f(x) = lim
x!x0
g(x) =1
3) Tr÷íng hñplim
x!x0
f
0
(x)
g
0
(x)
=1.
Qui tc L'Hospital
(1661-1704) v ÷ñc xu§t b£n l¦n ¦u ti¶n n«m 1696 trong cuèn s¡ch gi¡o khoa gi£i t½ch
"Analyse des infiniment petits". Tuy nhi¶n, quy tc n y ÷ñc nh to¡n håc ng÷íi Thöy S¾, John
Bernoulli (1667-1748) ph¡t hi»n v o n«m 1694. Hai ng÷íi n y ¢ câ mët thäa thuªn ký l¤, theo
â Marquis de l'Hospital ¢ mua quy·n èi vîi c¡c kh¡m kh¡ to¡n håc cõa Bernoulli.
Ùng döng
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Qui tc L'Hospital
Chó þ
Qui tc L'Hospital v¨n cán óng khi:
1) Ta l§y giîi h¤n ð væ còng, tùc l trong qu¡ tr¼nhx! 1.
2) Tr÷íng hñpf;gcâ giîi h¤n l væ còng khix!x0, tùc l
lim
x!x0
f(x) = lim
x!x0
g(x) =1
3) Tr÷íng hñplim
x!x0
f
0
(x)
g
0
(x)
=1.
Qui tc L'Hospital
(1661-1704) v ÷ñc xu§t b£n l¦n ¦u ti¶n n«m 1696 trong cuèn s¡ch gi¡o khoa gi£i t½ch
"Analyse des infiniment petits". Tuy nhi¶n, quy tc n y ÷ñc nh to¡n håc ng÷íi Thöy S¾, John
Bernoulli (1667-1748) ph¡t hi»n v o n«m 1694. Hai ng÷íi n y ¢ câ mët thäa thuªn ký l¤, theo
â Marquis de l'Hospital ¢ mua quy·n èi vîi c¡c kh¡m kh¡ to¡n håc cõa Bernoulli.
Ùng döng
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Qui tc L'Hospital
Chó þ
Qui tc L'Hospital v¨n cán óng khi:
1) Ta l§y giîi h¤n ð væ còng, tùc l trong qu¡ tr¼nhx! 1.
2) Tr÷íng hñpf;gcâ giîi h¤n l væ còng khix!x0, tùc l
lim
x!x0
f(x) = lim
x!x0
g(x) =1
3) Tr÷íng hñplim
x!x0
f
0
(x)
g
0
(x)
=1.
Qui tc L'Hospital
(1661-1704) v ÷ñc xu§t b£n l¦n ¦u ti¶n n«m 1696 trong cuèn s¡ch gi¡o khoa gi£i t½ch
"Analyse des infiniment petits". Tuy nhi¶n, quy tc n y ÷ñc nh to¡n håc ng÷íi Thöy S¾, John
Bernoulli (1667-1748) ph¡t hi»n v o n«m 1694. Hai ng÷íi n y ¢ câ mët thäa thuªn ký l¤, theo
â Marquis de l'Hospital ¢ mua quy·n èi vîi c¡c kh¡m kh¡ to¡n håc cõa Bernoulli.
Ùng döng
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c d¤ng væ ành
Khû d¤ng væ ành
0
0
v
1
1
V½ dö 1
lim
x!+1
e
x
x
2
;lim
x!1
e
x
x
2
;lim
x!+1
e
x
x
vîi2R;b§t ký.
V½ dö 2
lim
x!0
44cosx2sin
2
x
x
4
;lim
x!0
e
x
2
ln(1+x
2
)
1cosx
;lim
x!0
x
7
ln(1+x
7
)
tan
14
x
(20161):
V½ dö 3
f(x) =xx
2
sin
1
x
;g(x) = sinx:
Giîi h¤nlim
x!0
f(x)
g(x)
=1. Tuy nhi¶n, giîi h¤nlim
x!0
f
0
(x)
g
0
(x)
khæng tçn t¤i.
V½ dö 4 lim
x!0
e(1+x)
1=x
x
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c d¤ng væ ành
Khû d¤ng væ ành
0
0
v
1
1
V½ dö 1
lim
x!+1
e
x
x
2
;lim
x!1
e
x
x
2
;lim
x!+1
e
x
x
vîi2R;b§t ký.
V½ dö 2
lim
x!0
44cosx2sin
2
x
x
4
;lim
x!0
e
x
2
ln(1+x
2
)
1cosx
;lim
x!0
x
7
ln(1+x
7
)
tan
14
x
(20161):
V½ dö 3
f(x) =xx
2
sin
1
x
;g(x) = sinx:
Giîi h¤nlim
x!0
f(x)
g(x)
=1. Tuy nhi¶n, giîi h¤nlim
x!0
f
0
(x)
g
0
(x)
khæng tçn t¤i.
V½ dö 4 lim
x!0
e(1+x)
1=x
x
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c d¤ng væ ành
Khû d¤ng væ ành
0
0
v
1
1
V½ dö 1
lim
x!+1
e
x
x
2
;lim
x!1
e
x
x
2
;lim
x!+1
e
x
x
vîi2R;b§t ký.
V½ dö 2
lim
x!0
44cosx2sin
2
x
x
4
;lim
x!0
e
x
2
ln(1+x
2
)
1cosx
;lim
x!0
x
7
ln(1+x
7
)
tan
14
x
(20161):
V½ dö 3
f(x) =xx
2
sin
1
x
;g(x) = sinx:
Giîi h¤nlim
x!0
f(x)
g(x)
=1. Tuy nhi¶n, giîi h¤nlim
x!0
f
0
(x)
g
0
(x)
khæng tçn t¤i.
V½ dö 4 lim
x!0
e(1+x)
1=x
x
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c d¤ng væ ành
Khû d¤ng væ ành
0
0
v
1
1
V½ dö 1
lim
x!+1
e
x
x
2
;lim
x!1
e
x
x
2
;lim
x!+1
e
x
x
vîi2R;b§t ký.
V½ dö 2
lim
x!0
44cosx2sin
2
x
x
4
;lim
x!0
e
x
2
ln(1+x
2
)
1cosx
;lim
x!0
x
7
ln(1+x
7
)
tan
14
x
(20161):
V½ dö 3
f(x) =xx
2
sin
1
x
;g(x) = sinx:
Giîi h¤nlim
x!0
f(x)
g(x)
=1. Tuy nhi¶n, giîi h¤nlim
x!0
f
0
(x)
g
0
(x)
khæng tçn t¤i.
V½ dö 4 lim
x!0
e(1+x)
1=x
x
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c d¤ng væ ành
Khû d¤ng væ ành
0
0
v
1
1
V½ dö 1
lim
x!+1
e
x
x
2
;lim
x!1
e
x
x
2
;lim
x!+1
e
x
x
vîi2R;b§t ký.
V½ dö 2
lim
x!0
44cosx2sin
2
x
x
4
;lim
x!0
e
x
2
ln(1+x
2
)
1cosx
;lim
x!0
x
7
ln(1+x
7
)
tan
14
x
(20161):
V½ dö 3
f(x) =xx
2
sin
1
x
;g(x) = sinx:
Giîi h¤nlim
x!0
f(x)
g(x)
=1. Tuy nhi¶n, giîi h¤nlim
x!0
f
0
(x)
g
0
(x)
khæng tçn t¤i.
V½ dö 4 lim
x!0
e(1+x)
1=x
x
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c d¤ng væ ành
Khû d¤ng væ ành
0
0
v
1
1
V½ dö 1
lim
x!+1
e
x
x
2
;lim
x!1
e
x
x
2
;lim
x!+1
e
x
x
vîi2R;b§t ký.
V½ dö 2
lim
x!0
44cosx2sin
2
x
x
4
;lim
x!0
e
x
2
ln(1+x
2
)
1cosx
;lim
x!0
x
7
ln(1+x
7
)
tan
14
x
(20161):
V½ dö 3
f(x) =xx
2
sin
1
x
;g(x) = sinx:
Giîi h¤nlim
x!0
f(x)
g(x)
=1. Tuy nhi¶n, giîi h¤nlim
x!0
f
0
(x)
g
0
(x)
khæng tçn t¤i.
V½ dö 4 lim
x!0
e(1+x)
1=x
x
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c d¤ng væ ành
Khû d¤ng væ ành 0:1
º ¡p döng qui tc L'Hospital ta vi¸t
f(x)g(x) =
f(x)
1=g(x)
ho°cf(x)g(x) =
g(x)
1=f(x)
:
V½ dö
lim
x!0
+
sinxlnx;lim
x!1
tan
x
2
ln(2x);lim
x!+1
x[2arctan(2x)] (20181):
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c d¤ng væ ành
Khû d¤ng væ ành 0:1
º ¡p döng qui tc L'Hospital ta vi¸t
f(x)g(x) =
f(x)
1=g(x)
ho°cf(x)g(x) =
g(x)
1=f(x)
:
V½ dö
lim
x!0
+
sinxlnx;lim
x!1
tan
x
2
ln(2x);lim
x!+1
x[2arctan(2x)] (20181):
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
C¡c d¤ng væ ành
Khû d¤ng væ ành 0:1
º ¡p döng qui tc L'Hospital ta vi¸t
f(x)g(x) =
f(x)
1=g(x)
ho°cf(x)g(x) =
g(x)
1=f(x)
:
V½ dö
lim
x!0
+
sinxlnx;lim
x!1
tan
x
2
ln(2x);lim
x!+1
x[2arctan(2x)] (20181):
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
1
x
:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Nëi dung
1
ành lþ Fermat
2
ành lþ Rolle
3
ành lþ Lagrange, ành lþ Cauchy
4
Qui tc L'Hospital
5
Cæng thùc khai triºn Taylor
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc Taylor
ành lþ (Taylor)
Cho h mf(x)câ ¤o h m ¸n c§pn+1trong(a;b),x02(a;b). Khi â tçn t¤i
c2(a;b)sao cho vîi måix2(a;b), ta câ khai triºn
f(x) =f(x0) +
f
0
(x0)
1!
(xx0) +
f
00
(x0)
2!
(xx0)
2
+:::+
+
f
(n)
(x0)
n!
(xx0)
n
+
f
(n+1)
(c)
(n+1)!
(xx0)
n+1
;
trong âc=x0+(xx0), vîi2(0;1).
(Cæng thùc khai triºn Taylor t¤ix0)
a thùc Taylor bªcncõa h mft¤i iºmx0
Tn(x) =f(x0) +
f
0
(x0)
1!
(xx0) +
f
00
(x0)
2!
(xx0)
2
+:::+
f
(n)
(x0)
n!
(xx0)
n
:
Chùng minh (n+1)l¦n cho hai h m sè
Rn(x) =f(x)Tn(x)v h mG(x) = (xx0)
n+1
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc Taylor
ành lþ (Taylor)
Cho h mf(x)câ ¤o h m ¸n c§pn+1trong(a;b),x02(a;b). Khi â tçn t¤i
c2(a;b)sao cho vîi måix2(a;b), ta câ khai triºn
f(x) =f(x0) +
f
0
(x0)
1!
(xx0) +
f
00
(x0)
2!
(xx0)
2
+:::+
+
f
(n)
(x0)
n!
(xx0)
n
+
f
(n+1)
(c)
(n+1)!
(xx0)
n+1
;
trong âc=x0+(xx0), vîi2(0;1).
(Cæng thùc khai triºn Taylor t¤ix0)
a thùc Taylor bªcncõa h mft¤i iºmx0
Tn(x) =f(x0) +
f
0
(x0)
1!
(xx0) +
f
00
(x0)
2!
(xx0)
2
+:::+
f
(n)
(x0)
n!
(xx0)
n
:
Chùng minh (n+1)l¦n cho hai h m sè
Rn(x) =f(x)Tn(x)v h mG(x) = (xx0)
n+1
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc Taylor
ành lþ (Taylor)
Cho h mf(x)câ ¤o h m ¸n c§pn+1trong(a;b),x02(a;b). Khi â tçn t¤i
c2(a;b)sao cho vîi måix2(a;b), ta câ khai triºn
f(x) =f(x0) +
f
0
(x0)
1!
(xx0) +
f
00
(x0)
2!
(xx0)
2
+:::+
+
f
(n)
(x0)
n!
(xx0)
n
+
f
(n+1)
(c)
(n+1)!
(xx0)
n+1
;
trong âc=x0+(xx0), vîi2(0;1).
(Cæng thùc khai triºn Taylor t¤ix0)
a thùc Taylor bªcncõa h mft¤i iºmx0
Tn(x) =f(x0) +
f
0
(x0)
1!
(xx0) +
f
00
(x0)
2!
(xx0)
2
+:::+
f
(n)
(x0)
n!
(xx0)
n
:
Chùng minh (n+1)l¦n cho hai h m sè
Rn(x) =f(x)Tn(x)v h mG(x) = (xx0)
n+1
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc Taylor
ành lþ (Taylor)
Cho h mf(x)câ ¤o h m ¸n c§pn+1trong(a;b),x02(a;b). Khi â tçn t¤i
c2(a;b)sao cho vîi måix2(a;b), ta câ khai triºn
f(x) =f(x0) +
f
0
(x0)
1!
(xx0) +
f
00
(x0)
2!
(xx0)
2
+:::+
+
f
(n)
(x0)
n!
(xx0)
n
+
f
(n+1)
(c)
(n+1)!
(xx0)
n+1
;
trong âc=x0+(xx0), vîi2(0;1).
(Cæng thùc khai triºn Taylor t¤ix0)
a thùc Taylor bªcncõa h mft¤i iºmx0
Tn(x) =f(x0) +
f
0
(x0)
1!
(xx0) +
f
00
(x0)
2!
(xx0)
2
+:::+
f
(n)
(x0)
n!
(xx0)
n
:
Chùng minh (n+1)l¦n cho hai h m sè
Rn(x) =f(x)Tn(x)v h mG(x) = (xx0)
n+1
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc khai triºn Maclaurin
°c bi»t, khix0=0, ta câ khai triºn MacLaurin (húu h¤n)
f(x) =f(0) +
f
0
(0)
1!
x+
f
00
(0)
2!
x
2
+:::+
f
(n)
(0)
n!
x
n
+
f
(n+1)
(x)
(n+1)!
x
n+1
; 2(0;1):
Chó þ 1 pn(x)l a thùc bªcnth¼
p(x) =p(x0) +
p
0
(x0)
1!
(xx0) +
p
00
(x0)
2!
(xx0)
2
+:::+
p
(n)
(x0)
n!
(xx0)
n
:
Chó þ 2 n=0, ta câ cæng thùc Lagrange.
Chó þ 3
f(x) =
n
X
k=0
f
(k)
(x0)
k!
(xx0)
k
+
1
n!
Z
x
x0
(xt)f
n+1
(t)dt:
Ph¦n d÷ Lagrange
Rn(x) =
1
n!
Z
x
x0
(xt)f
n+1
(t)dt:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc khai triºn Maclaurin
°c bi»t, khix0=0, ta câ khai triºn MacLaurin (húu h¤n)
f(x) =f(0) +
f
0
(0)
1!
x+
f
00
(0)
2!
x
2
+:::+
f
(n)
(0)
n!
x
n
+
f
(n+1)
(x)
(n+1)!
x
n+1
; 2(0;1):
Chó þ 1 pn(x)l a thùc bªcnth¼
p(x) =p(x0) +
p
0
(x0)
1!
(xx0) +
p
00
(x0)
2!
(xx0)
2
+:::+
p
(n)
(x0)
n!
(xx0)
n
:
Chó þ 2 n=0, ta câ cæng thùc Lagrange.
Chó þ 3
f(x) =
n
X
k=0
f
(k)
(x0)
k!
(xx0)
k
+
1
n!
Z
x
x0
(xt)f
n+1
(t)dt:
Ph¦n d÷ Lagrange
Rn(x) =
1
n!
Z
x
x0
(xt)f
n+1
(t)dt:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc khai triºn Maclaurin
°c bi»t, khix0=0, ta câ khai triºn MacLaurin (húu h¤n)
f(x) =f(0) +
f
0
(0)
1!
x+
f
00
(0)
2!
x
2
+:::+
f
(n)
(0)
n!
x
n
+
f
(n+1)
(x)
(n+1)!
x
n+1
; 2(0;1):
Chó þ 1 pn(x)l a thùc bªcnth¼
p(x) =p(x0) +
p
0
(x0)
1!
(xx0) +
p
00
(x0)
2!
(xx0)
2
+:::+
p
(n)
(x0)
n!
(xx0)
n
:
Chó þ 2 n=0, ta câ cæng thùc Lagrange.
Chó þ 3
f(x) =
n
X
k=0
f
(k)
(x0)
k!
(xx0)
k
+
1
n!
Z
x
x0
(xt)f
n+1
(t)dt:
Ph¦n d÷ Lagrange
Rn(x) =
1
n!
Z
x
x0
(xt)f
n+1
(t)dt:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc khai triºn Maclaurin
°c bi»t, khix0=0, ta câ khai triºn MacLaurin (húu h¤n)
f(x) =f(0) +
f
0
(0)
1!
x+
f
00
(0)
2!
x
2
+:::+
f
(n)
(0)
n!
x
n
+
f
(n+1)
(x)
(n+1)!
x
n+1
; 2(0;1):
Chó þ 1 pn(x)l a thùc bªcnth¼
p(x) =p(x0) +
p
0
(x0)
1!
(xx0) +
p
00
(x0)
2!
(xx0)
2
+:::+
p
(n)
(x0)
n!
(xx0)
n
:
Chó þ 2 n=0, ta câ cæng thùc Lagrange.
Chó þ 3
f(x) =
n
X
k=0
f
(k)
(x0)
k!
(xx0)
k
+
1
n!
Z
x
x0
(xt)f
n+1
(t)dt:
Ph¦n d÷ Lagrange
Rn(x) =
1
n!
Z
x
x0
(xt)f
n+1
(t)dt:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc khai triºn Maclaurin
°c bi»t, khix0=0, ta câ khai triºn MacLaurin (húu h¤n)
f(x) =f(0) +
f
0
(0)
1!
x+
f
00
(0)
2!
x
2
+:::+
f
(n)
(0)
n!
x
n
+
f
(n+1)
(x)
(n+1)!
x
n+1
; 2(0;1):
Chó þ 1 pn(x)l a thùc bªcnth¼
p(x) =p(x0) +
p
0
(x0)
1!
(xx0) +
p
00
(x0)
2!
(xx0)
2
+:::+
p
(n)
(x0)
n!
(xx0)
n
:
Chó þ 2 n=0, ta câ cæng thùc Lagrange.
Chó þ 3
f(x) =
n
X
k=0
f
(k)
(x0)
k!
(xx0)
k
+
1
n!
Z
x
x0
(xt)f
n+1
(t)dt:
Ph¦n d÷ Lagrange
Rn(x) =
1
n!
Z
x
x0
(xt)f
n+1
(t)dt:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Taylor v Maclaurin
Khai triºn Taylor (hay chuéi Taylor) ÷ñc °t theo t¶n nh to¡n håc ng÷íi Anh
Brook Taylor (1685-1731) v khai triºn Maclaurin ÷ñc °t t¶n º vinh danh nh
to¡n håc Colin Maulaurin (1698-1746) ng÷íi Scotland. M°c dò chuéi Maclaurin l
mët tr÷íng hñp °c bi»t cõa chuéi Taylor, nh÷ng nâ l§y þ t÷ðng tø vi»c biºu di¹n
mët h m d÷îi d¤ng têng cõa chuéi lôy thøa tø thíi Newton, cán chuéi Taylor
÷ñc bi¸t ¸n bði James Gregory n«m 1668 v John Bernoulli v o nhúng n«m
1690. Taylor d÷íng nh÷ khæng bi¸t v· cæng tr¼nh cõa Gregory v Bernoulli khi æng
cæng bè nhúng kh¡m ph¡ cõa m¼nh v o n«m 1715 trong cuèn s¡ch"Methodus
incrementorum directa et inversa". Chuéi Maulaurin ÷ñc °t t¶n theo Colin
Maulaurin v¼ æng ¢ cæng bè trong cuèn s¡ch gi£i t½ch cõa m¼nh"Treatise of
Fluxions"xu§t b£n n«m 1742.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc Taylor
Cæng thùc khai triºn MacLaurin
f(x) =f(0) +
f
0
(0)
1!
x+
f
00
(0)
2!
x
2
+:::+
f
(n)
(0)
n!
x
n
+
f
(n+1)
(x)
(n+1)!
x
n+1
; 2(0;1):
Cæng thùc khai triºn Taylor
f(x0+h) =f(x0) +
f
0
(x0)
1!
h+
f
00
(x0)
2!
h
2
+:::+
+
f
(n)
(x0)
n!
h
n
+
f
(n+1)
(x0+h)
(n+1)!
h
n+1
:
Gi£ sû
jf
(n+1)
(x)j M;vîi måix2(a;b):
Khi â, n¸u x§p x¿ gi¡ tràf(x0+h)bði a thùc TaylorTn(h)th¼ ta g°p ph£i sai sè
khæng v÷ñt qu¡
M
(n+1)!
h
n+1
:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc Taylor
Cæng thùc khai triºn MacLaurin
f(x) =f(0) +
f
0
(0)
1!
x+
f
00
(0)
2!
x
2
+:::+
f
(n)
(0)
n!
x
n
+
f
(n+1)
(x)
(n+1)!
x
n+1
; 2(0;1):
Cæng thùc khai triºn Taylor
f(x0+h) =f(x0) +
f
0
(x0)
1!
h+
f
00
(x0)
2!
h
2
+:::+
+
f
(n)
(x0)
n!
h
n
+
f
(n+1)
(x0+h)
(n+1)!
h
n+1
:
Gi£ sû
jf
(n+1)
(x)j M;vîi måix2(a;b):
Khi â, n¸u x§p x¿ gi¡ tràf(x0+h)bði a thùc TaylorTn(h)th¼ ta g°p ph£i sai sè
khæng v÷ñt qu¡
M
(n+1)!
h
n+1
:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc Taylor
Cæng thùc khai triºn MacLaurin
f(x) =f(0) +
f
0
(0)
1!
x+
f
00
(0)
2!
x
2
+:::+
f
(n)
(0)
n!
x
n
+
f
(n+1)
(x)
(n+1)!
x
n+1
; 2(0;1):
Cæng thùc khai triºn Taylor
f(x0+h) =f(x0) +
f
0
(x0)
1!
h+
f
00
(x0)
2!
h
2
+:::+
+
f
(n)
(x0)
n!
h
n
+
f
(n+1)
(x0+h)
(n+1)!
h
n+1
:
Gi£ sû
jf
(n+1)
(x)j M;vîi måix2(a;b):
Khi â, n¸u x§p x¿ gi¡ tràf(x0+h)bði a thùc TaylorTn(h)th¼ ta g°p ph£i sai sè
khæng v÷ñt qu¡
M
(n+1)!
h
n+1
:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc Taylor
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Cæng thùc Taylor
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
H m sèf(x) =e
x
e
x
=1+
x
1!
+
x
2
2!
+:::+
x
n
n!
+
e
x
(n+1)!
x
n+1
;0< <1:
Khix!0, ta vi¸t
e
x
=1+
x
1!
+
x
2
2!
+:::+
x
n
n!
+o(x
n
):
H m sèf(x) = (x+1)
,2R
(1+x)
=1+x+
(1)
2!
x
2
+:::+
(1):::(n+1)
n!
x
n
+o(x
n
):
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
H m sèf(x) =e
x
e
x
=1+
x
1!
+
x
2
2!
+:::+
x
n
n!
+
e
x
(n+1)!
x
n+1
;0< <1:
Khix!0, ta vi¸t
e
x
=1+
x
1!
+
x
2
2!
+:::+
x
n
n!
+o(x
n
):
H m sèf(x) = (x+1)
,2R
(1+x)
=1+x+
(1)
2!
x
2
+:::+
(1):::(n+1)
n!
x
n
+o(x
n
):
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
H m sèf(x) =e
x
e
x
=1+
x
1!
+
x
2
2!
+:::+
x
n
n!
+
e
x
(n+1)!
x
n+1
;0< <1:
Khix!0, ta vi¸t
e
x
=1+
x
1!
+
x
2
2!
+:::+
x
n
n!
+o(x
n
):
H m sèf(x) = (x+1)
,2R
(1+x)
=1+x+
(1)
2!
x
2
+:::+
(1):::(n+1)
n!
x
n
+o(x
n
):
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
1
1+x
=1x+x
2
:::+ (1)
n
x
n
+
(1)
n+1
(1+x)
n+1
x
n+1
.
1
1x
=1+x+x
2
+:::+x
n
+o(x
n
):ln(1+x) =x
x
2
2
+:::+ (1)
n1
x
n
n
+ (1)
n
x
n+1
n+1
1
(1+x)
n+1
:ln(1x) =x
x
2
2
:::
x
n
n
+o(x
n
):
p
1+x=1+
1
2
x
1
8
x
2
+:::+ (1)
n1
(2n3)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
1
p
1+x
=1
1
2
x+
3
8
x
2
+:::+ (1)
n
(2n1)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
V½ dö 1
y=
p
2+2x(20171);y=
x
p
1+x
2
(20173):
V½ dö 2 (20201) f(x) =
x
3
p
1+x
¸nx
3
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
1
1+x
=1x+x
2
:::+ (1)
n
x
n
+
(1)
n+1
(1+x)
n+1
x
n+1
.
1
1x
=1+x+x
2
+:::+x
n
+o(x
n
):ln(1+x) =x
x
2
2
+:::+ (1)
n1
x
n
n
+ (1)
n
x
n+1
n+1
1
(1+x)
n+1
:ln(1x) =x
x
2
2
:::
x
n
n
+o(x
n
):
p
1+x=1+
1
2
x
1
8
x
2
+:::+ (1)
n1
(2n3)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
1
p
1+x
=1
1
2
x+
3
8
x
2
+:::+ (1)
n
(2n1)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
V½ dö 1
y=
p
2+2x(20171);y=
x
p
1+x
2
(20173):
V½ dö 2 (20201) f(x) =
x
3
p
1+x
¸nx
3
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
1
1+x
=1x+x
2
:::+ (1)
n
x
n
+
(1)
n+1
(1+x)
n+1
x
n+1
.
1
1x
=1+x+x
2
+:::+x
n
+o(x
n
):ln(1+x) =x
x
2
2
+:::+ (1)
n1
x
n
n
+ (1)
n
x
n+1
n+1
1
(1+x)
n+1
:ln(1x) =x
x
2
2
:::
x
n
n
+o(x
n
):
p
1+x=1+
1
2
x
1
8
x
2
+:::+ (1)
n1
(2n3)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
1
p
1+x
=1
1
2
x+
3
8
x
2
+:::+ (1)
n
(2n1)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
V½ dö 1
y=
p
2+2x(20171);y=
x
p
1+x
2
(20173):
V½ dö 2 (20201) f(x) =
x
3
p
1+x
¸nx
3
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
1
1+x
=1x+x
2
:::+ (1)
n
x
n
+
(1)
n+1
(1+x)
n+1
x
n+1
.
1
1x
=1+x+x
2
+:::+x
n
+o(x
n
):ln(1+x) =x
x
2
2
+:::+ (1)
n1
x
n
n
+ (1)
n
x
n+1
n+1
1
(1+x)
n+1
:ln(1x) =x
x
2
2
:::
x
n
n
+o(x
n
):
p
1+x=1+
1
2
x
1
8
x
2
+:::+ (1)
n1
(2n3)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
1
p
1+x
=1
1
2
x+
3
8
x
2
+:::+ (1)
n
(2n1)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
V½ dö 1
y=
p
2+2x(20171);y=
x
p
1+x
2
(20173):
V½ dö 2 (20201) f(x) =
x
3
p
1+x
¸nx
3
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
1
1+x
=1x+x
2
:::+ (1)
n
x
n
+
(1)
n+1
(1+x)
n+1
x
n+1
.
1
1x
=1+x+x
2
+:::+x
n
+o(x
n
):ln(1+x) =x
x
2
2
+:::+ (1)
n1
x
n
n
+ (1)
n
x
n+1
n+1
1
(1+x)
n+1
:ln(1x) =x
x
2
2
:::
x
n
n
+o(x
n
):
p
1+x=1+
1
2
x
1
8
x
2
+:::+ (1)
n1
(2n3)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
1
p
1+x
=1
1
2
x+
3
8
x
2
+:::+ (1)
n
(2n1)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
V½ dö 1
y=
p
2+2x(20171);y=
x
p
1+x
2
(20173):
V½ dö 2 (20201) f(x) =
x
3
p
1+x
¸nx
3
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
1
1+x
=1x+x
2
:::+ (1)
n
x
n
+
(1)
n+1
(1+x)
n+1
x
n+1
.
1
1x
=1+x+x
2
+:::+x
n
+o(x
n
):ln(1+x) =x
x
2
2
+:::+ (1)
n1
x
n
n
+ (1)
n
x
n+1
n+1
1
(1+x)
n+1
:ln(1x) =x
x
2
2
:::
x
n
n
+o(x
n
):
p
1+x=1+
1
2
x
1
8
x
2
+:::+ (1)
n1
(2n3)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
1
p
1+x
=1
1
2
x+
3
8
x
2
+:::+ (1)
n
(2n1)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
V½ dö 1
y=
p
2+2x(20171);y=
x
p
1+x
2
(20173):
V½ dö 2 (20201) f(x) =
x
3
p
1+x
¸nx
3
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
1
1+x
=1x+x
2
:::+ (1)
n
x
n
+
(1)
n+1
(1+x)
n+1
x
n+1
.
1
1x
=1+x+x
2
+:::+x
n
+o(x
n
):ln(1+x) =x
x
2
2
+:::+ (1)
n1
x
n
n
+ (1)
n
x
n+1
n+1
1
(1+x)
n+1
:ln(1x) =x
x
2
2
:::
x
n
n
+o(x
n
):
p
1+x=1+
1
2
x
1
8
x
2
+:::+ (1)
n1
(2n3)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
1
p
1+x
=1
1
2
x+
3
8
x
2
+:::+ (1)
n
(2n1)!!
2
n
n!
x
n
+o(x
n
):
V½ dö 1
y=
p
2+2x(20171);y=
x
p
1+x
2
(20173):
V½ dö 2 (20201) f(x) =
x
3
p
1+x
¸nx
3
.
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
V½ dö 1
y=
p
2+2x(20171);y=
x
p
1+x
2
(20173):
V½ dö 2 (20201) f(x) =
x
3
p
1+x
¸nx
3
.
xxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxx
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
C¡c h m sè l÷ñng gi¡c
sinx=x
x
3
3!
+:::+ (1)
n1
x
2n1
(2n1)!
+ (1)
n
x
2n
(2n)!
sinx;0< <1.
cosx=1
x
2
2!
+:::+ (1)
n
x
2n
(2n)!
+ (1)
n+1
x
2n+1
(2n+1)!
cosx;0< <1.tanx=x+
1
3
x
3
+
2
15
x
5
+
17
315
x
7
+o(x
7
):arctanx=x
x
3
3
+
x
5
5
:::+ (1)
m1
x
2m1
2m1
+o(x
2m1
):
V½ dö 1 y=xcosx(20161).
xxxxxxxxxxx
V½ dö 2 f(x) = sin(x
2
). T½nh ¤o h m c§p caof
(10)
(0).
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
C¡c h m sè l÷ñng gi¡c
sinx=x
x
3
3!
+:::+ (1)
n1
x
2n1
(2n1)!
+ (1)
n
x
2n
(2n)!
sinx;0< <1.
cosx=1
x
2
2!
+:::+ (1)
n
x
2n
(2n)!
+ (1)
n+1
x
2n+1
(2n+1)!
cosx;0< <1.tanx=x+
1
3
x
3
+
2
15
x
5
+
17
315
x
7
+o(x
7
):arctanx=x
x
3
3
+
x
5
5
:::+ (1)
m1
x
2m1
2m1
+o(x
2m1
):
V½ dö 1 y=xcosx(20161).
xxxxxxxxxxx
V½ dö 2 f(x) = sin(x
2
). T½nh ¤o h m c§p caof
(10)
(0).
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
C¡c h m sè l÷ñng gi¡c
sinx=x
x
3
3!
+:::+ (1)
n1
x
2n1
(2n1)!
+ (1)
n
x
2n
(2n)!
sinx;0< <1.
cosx=1
x
2
2!
+:::+ (1)
n
x
2n
(2n)!
+ (1)
n+1
x
2n+1
(2n+1)!
cosx;0< <1.tanx=x+
1
3
x
3
+
2
15
x
5
+
17
315
x
7
+o(x
7
):arctanx=x
x
3
3
+
x
5
5
:::+ (1)
m1
x
2m1
2m1
+o(x
2m1
):
V½ dö 1 y=xcosx(20161).
xxxxxxxxxxx
V½ dö 2 f(x) = sin(x
2
). T½nh ¤o h m c§p caof
(10)
(0).
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
C¡c h m sè l÷ñng gi¡c
sinx=x
x
3
3!
+:::+ (1)
n1
x
2n1
(2n1)!
+ (1)
n
x
2n
(2n)!
sinx;0< <1.
cosx=1
x
2
2!
+:::+ (1)
n
x
2n
(2n)!
+ (1)
n+1
x
2n+1
(2n+1)!
cosx;0< <1.tanx=x+
1
3
x
3
+
2
15
x
5
+
17
315
x
7
+o(x
7
):arctanx=x
x
3
3
+
x
5
5
:::+ (1)
m1
x
2m1
2m1
+o(x
2m1
):
V½ dö 1 y=xcosx(20161).
xxxxxxxxxxx
V½ dö 2 f(x) = sin(x
2
). T½nh ¤o h m c§p caof
(10)
(0).
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
C¡c h m sè l÷ñng gi¡c
sinx=x
x
3
3!
+:::+ (1)
n1
x
2n1
(2n1)!
+ (1)
n
x
2n
(2n)!
sinx;0< <1.
cosx=1
x
2
2!
+:::+ (1)
n
x
2n
(2n)!
+ (1)
n+1
x
2n+1
(2n+1)!
cosx;0< <1.tanx=x+
1
3
x
3
+
2
15
x
5
+
17
315
x
7
+o(x
7
):arctanx=x
x
3
3
+
x
5
5
:::+ (1)
m1
x
2m1
2m1
+o(x
2m1
):
V½ dö 1 y=xcosx(20161).
xxxxxxxxxxx
V½ dö 2 f(x) = sin(x
2
). T½nh ¤o h m c§p caof
(10)
(0).
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Khai triºn MacLaurin húu h¤n
C¡c h m sè l÷ñng gi¡c
sinx=x
x
3
3!
+:::+ (1)
n1
x
2n1
(2n1)!
+ (1)
n
x
2n
(2n)!
sinx;0< <1.
cosx=1
x
2
2!
+:::+ (1)
n
x
2n
(2n)!
+ (1)
n+1
x
2n+1
(2n+1)!
cosx;0< <1.tanx=x+
1
3
x
3
+
2
15
x
5
+
17
315
x
7
+o(x
7
):arctanx=x
x
3
3
+
x
5
5
:::+ (1)
m1
x
2m1
2m1
+o(x
2m1
):
V½ dö 1 y=xcosx(20161).
xxxxxxxxxxx
V½ dö 2 f(x) = sin(x
2
). T½nh ¤o h m c§p caof
(10)
(0).
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxx
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Mët sè ùng döng cõa khai triºn MacLaurin húu h¤n
Ta câ c¡c giîi h¤n
lim
x!0
xsinx
x
3
=
1
6
;lim
x!0
xtanx
x
3
=
1
3
;
lim
x!0
xln(1+x)
x
2
=
1
2
;lim
x!0
e
x
1x
x
2
=
1
2
:
B i tªp
lim
x!0
3tanx3xx
3
x
5
;lim
x!0
e
x
cosxx
x
2
:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Mët sè ùng döng cõa khai triºn MacLaurin húu h¤n
Ta câ c¡c giîi h¤n
lim
x!0
xsinx
x
3
=
1
6
;lim
x!0
xtanx
x
3
=
1
3
;
lim
x!0
xln(1+x)
x
2
=
1
2
;lim
x!0
e
x
1x
x
2
=
1
2
:
B i tªp
lim
x!0
3tanx3xx
3
x
5
;lim
x!0
e
x
cosxx
x
2
:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Mët sè ùng döng cõa khai triºn MacLaurin húu h¤n
Ta câ c¡c giîi h¤n
lim
x!0
xsinx
x
3
=
1
6
;lim
x!0
xtanx
x
3
=
1
3
;
lim
x!0
xln(1+x)
x
2
=
1
2
;lim
x!0
e
x
1x
x
2
=
1
2
:
B i tªp
lim
x!0
3tanx3xx
3
x
5
;lim
x!0
e
x
cosxx
x
2
:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
Mët sè ùng döng cõa khai triºn MacLaurin húu h¤n
Ta câ c¡c giîi h¤n
lim
x!0
xsinx
x
3
=
1
6
;lim
x!0
xtanx
x
3
=
1
3
;
lim
x!0
xln(1+x)
x
2
=
1
2
;lim
x!0
e
x
1x
x
2
=
1
2
:
B i tªp
lim
x!0
3tanx3xx
3
x
5
;lim
x!0
e
x
cosxx
x
2
:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021
B i tªp
T¼m c¡c giîi h¤n sau
a) lim
x!0
ln(1+2x)sinxx
x
2
;b) lim
x!0
sinxln(1+x)x
2
x
3
;
c) lim
x!0
arcsinxarctanx
x
3
;d) lim
x!0
sinxarcsinx
x
3
:
Phan Xu¥n Th nh (HUST) C¡c ành lþ v· h m kh£ vi v ùng döng 10/2021