फ्लिप्ड क्लासरूम डॉ. बालासाहेब किलचे

फ्लिप्ड क्लासरूम ही पारंपारिक अध्यापन पद्धतीपेक्षा वेगळी आहे

1. फ्लिपड क्लासरूम फ्लिपड क्लासरूम ही एक नवीन शिक्षण पद्धती आहे, ज्यामध्ये परंपरागत वर्ग शिक्षण प्रक्रियेत बदल केला जातो. या पद्धतीत विद्यार्थ्यांना गृहपाठ किंवा वर्गबाह्य कार्य करण्यास प्रोत्साहन दिले जाते, तर वर्गातील वेळ प्रश्नांची चर्चा, प्रकल्पांवर काम करणे, एकमेकांसह शिकणे अशा गोष्टींना दिली जाते. डॉ. बालासाहेब किलचे , सहयोगी प्राध्यापक

2. परंपरागत शिक्षण पद्धतीचे मर्यादा वर्गात पासिव्ह शिकणे परंपरागत शिक्षण पद्धतीमध्ये विद्यार्थ्यांना वर्गात पासिव्ह शिकण्याची संधी मिळते. याचा अर्थ असा की, ते सिर्फ शिक्षकाकडून दिलेल्या माहितीवर अवलंबून राहतात. गृहपाठाचे कार्यभार परंपरागत पद्धतीमध्ये विद्यार्थ्यांना गृहपाठासाठी जास्त कार्यभार दिला जातो. यामुळे शाळेत होणाऱ्या शिक्षणाचा विस्तार घरी होत नाही.

3. फ्लिपड क्लासरूम कोणती आहे? गृहपाठाद्वारे शिकणे विद्यार्थी वर्गबाह्य कार्याद्वारे धाटणी घालतात आणि व्हिडिओ व इतर संसाधने वापरून स्वत:च्या वेळेत सामग्री अभ्यासतात. वर्गात सहकार्य व प्रकल्प वर्गात विद्यार्थ्यांना प्रश्नांवर चर्चा करण्यास, एकमेकांसह काम करण्यास आणि प्रकल्पांवर काम करण्यास प्रोत्साहन दिले जाते.

4. फ्लिपड क्लासरूमचे फायदे सक्रिय शिकणे विद्यार्थ्यांना वर्गात सक्रिय सहभाग घेण्यास प्रोत्साहन मिळते, ज्यामुळे त्यांचे शिकण्यावरील मालकी वाढते आणि अधिक प्रभावी शिकण्यास मदत होते. गृहपाठाची भूमिका बदलणे गृहपाठाचे स्वरूप बदलून, तो आता शिक्षणाचा एक भाग बनतो, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांना गृहपाठाचा भार कमी वाटतो. वेळेचे व्यवस्थापन वर्गातील वेळ अधिक कार्यात्मक वापरला जाऊ शकतो, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांना अधिक मदत आणि पुनरावलोकन मिळू शकते.

5. शिक्षक आणि विद्यार्थ्यांच्या भूमिकेत बदल शिक्षकाची भूमिका शिक्षक आता माहिती पुरवणारे नसून, विद्यार्थ्यांना मार्गदर्शन करणारे, मदत करणारे आणि प्रोत्साहन देणारे ठरतात. विद्यार्थ्याची भूमिका विद्यार्थी आता शिक्षणाचा कें द्रबिंदू ठरतात, ज्यांना स्वतःच्या शिकण्याची जबाबदारी उचलावी लागते.

6. गृहपाठ आणि वर्गात होणारे कार्य यात बदल गृहपाठ गृहपाठ हा आता सामग्री अभ्यासाचा भाग असतो, ज्यात विद्यार्थ्यांना व्हिडिओ, लेखन किंवा इतर संसाधने वापरून स्वतः शिकण्याची संधी मिळते. वर्गातील कार्य वर्गात विद्यार्थ्यांना प्रश्नांवर चर्चा करण्यास, प्रकल्पांवर काम करण्यास आणि एकमेकांसह शिकण्यास प्रोत्साहित केले जाते.

7. शिक्षणक्रम डिझाइनिंगमध्ये बदल मजकुराचे पुनर्विलोकन फ्लिपड क्लासरूममध्ये मजकुराचे पुनर्विलोकन आणि पुनरावलोकनासाठी अधिक वेळ दिला जातो. व्यक्तिकृत शिक्षण विद्यार्थी स्वतः चे शिक्षण व्यक्तिकृत करू शकतात, ज्यामुळे ते त्यांच्या गतीनुसार शिकू शकतात. सहयोग आणि चर्चा वर्गात विद्यार्थ्यांना एकमेकांसह काम करण्यास आणि प्रश्नांवर चर्चा करण्यास प्रोत्साहन दिले जाते.

8. फ्लिपड क्लासरूम साठी आवश्यक असलेले साधने आणि संसाधने फ्लिपड क्लासरूम राबविण्यासाठी वेबसाईट, व्हिडिओ, पॉडकास्ट, ई-पुस्तके, इंटरॅक्टिव्ह वाइटबोर्ड आणि इतर डिजिटल साधने आवश्यक असतात.

9. फ्लिपड क्लासरूम राबविण्यासाठीचे आव्हाने 1 प्रशिक्षण आणि तयारी शिक्षक आणि विद्यार्थ्यांना या नव्या पद्धतीचे प्रशिक्षण आणि तयारी करणे गरजेचे असते. 2 तांत्रिक अडचणी व्हिडिओ, सॉफ्टवेअर आणि संसाधने यांच्यात समन्वय साधणे हे आव्हानात्मक ठरू शकते. 3 अर्थव्यवस्था फ्लिपड क्लासरूमची सुरुवात करण्यासाठी आवश्यक असलेले गुंतवणूक खर्च काही शाळांच्या अर्थव्यवस्थेत समाविष्ट नसू शकतो.

10. फ्लिपड क्लासरूम राबविण्याचे फायदे आणि समस्या फायदे सक्रिय शिकणे विद्यार्थी वर्गात अधिक सक्रिय सहभाग घेतात. जास्त गृहपाठाची भूमिका गृहपाठामुळे विद्यार्थ्यांचा शिक्षण अनुभव सुधारतो. एकात्मिक शिक्षण वर्गातील शिक्षणाचा विस्तार गृहपाठात होतो. समस्या अर्थव्यवस्था फ्लिपड क्लासरूमची सुरुवात करण्यासाठी गुंतवणूक खर्च आवश्यक असतो. तांत्रिक अडचणी संसाधने आणि तंत्रज्ञानाचा समन्वय साधणे कठीण ठरू शकते. प्रशिक्षण आणि तयारी शिक्षक आणि विद्यार्थ्यांसाठी प्रशिक्षण आणि तयारी आवश्यक असते.