TÓPICOS LITERARIOS Un tópico literario é unha frase breve que na tradición literaria e retórica une un significado cunha expresión formal recorrente , e que se repite, con pequenas variacións , ao longo da historia da literatura. A maioría dos utilizados no noso sistema cultural proveñen da cultura clásica grecolatina.
UBI SUNT ? Ónde están? Interrogación retórica sobre o paradoiro de grandes homes que morreron . Copla XVI ¿Qué se hizo el Rey Don Juan? Los Infantes de Aragón ¿qué se hicieron? ¿Qué fue de tanto galán, qué de tanta invención que trajeron? Jorge Manrique
CARPE DIEM (Goza deste día) Invitación ao goce dos anos de mocidade e ao aproveitamento do momento, antes de que o inevitable paso do tempo nos leve á vellez e a morte . SONETO XXIII En tanto que de rosa y de azucena se muestra la color en vuestro gesto, y que vuestro mirar ardiente, honesto, con clara luz la tempestad serena; y en tanto que el cabello, que en la vena del oro se escogió, con vuelo presto por el hermoso cuello blanco, enhiesto, el viento mueve, esparce y desordena: coged de vuestra alegre primavera el dulce fruto antes que el tiempo airado cubra de nieve la hermosa cumbre. Marchitará la rosa el viento helado, todo lo mudará la edad ligera por no hacer mudanza en su costumbre. Garcilaso de la Vega
VITA-FLUMEN (a vida como río) Carácter que flúe da existencia humana, equiparada a un río que avanza, sen deterse , ata fundirse no mar, a súa morte . Nuestras vidas son los ríos que van a dar en la mar, que es el morir. Allí van los señoríos derechos a se acabar e consumir. Jorge Manrique
LOCUS AMOENUS ( O lugar ameno, deleitoso ) Descrición dunha paisaxe ideal ou perfecto sen ningún tipo de carencia. Xeralmente , dita paisaxe enténdese compuesta de árbores , un prado, unha fuente ou regato con augas cristalinas, flores, o canto das aves e o lene soplo da brisa. «me encontré en un prado verde, intacto, bien poblado de muchas flores, un lugar codiciable para el hombre cansado». Gonzalo de Berceo
VANITAS VANITATIS (Vanidad de vanidades) Carácter enganoso das apariencias, que exige o rexeitamento ou renuncia de toda ambición humana, por considerala vana. Ademais de ser un tópico literario, durante o Barroco apareceu nas artes plásticas, como por exemplo neste cadro de Valdés Leal.
O esqueleto, que pisa o globo terráqueo para mostrar o seu poder sobre o mundo, aparece rodeado de mostras de poder relixioso e civil. A lenda “In ictu oculi ”, que podemos traducir por “ nun abrir e pechar de ollos ”, ilustra o significado efímero destes obxectos .