MGA TERITORYO NG PILIPINAS AYON SA KASUNDUAN SA PARIS AT WASHINGTON AP 4 QUARTER 1 WEEK 3
Ang susunod nating tatalakayin ay ang hangganan ng pag-aari ng Pilipinas .
1. Kasunduan sa Paris – Kasunduang nilagdaan noong Disyembre 10, 1898, kung saan ipinasa ng Espanya ang Pilipinas sa Amerika.
2.Kasunduan sa Washington – Kasunduang nilagdaan noong 1900 kung saan isinama ang mga pulo na hindi naisama sa Kasunduan sa Paris.
3.Hangganan – Tiyak na guhit na naghihiwalay sa nasasakupan ng bansa.
Pambansang Teritoryo ng Pilipinas Ayon sa Kasunduan sa Paris at Washington
Ang Pilipinas ay isang arkipelago na binubuo ng libu-libong mga pulo. Ngunit, kailan at paano nga ba natukoy ang mga hangganan o saklaw ng ating pambansang teritoryo?
Upang lubos na maunawaan ito, mahalagang balikan ang kasaysayan at ang mga kasunduang nilagdaan na siyang naging batayan ng mga hangganan ng ating bansa. Dalawa sa mga pinakamahalagang kasunduang ito ay ang Kasunduan sa Paris (Treaty of Paris) noong 1898 at ang Kasunduan sa Washington (Treaty of Washington) noong 1900.
Ano ang Pambansang Teritoryo?
Ayon sa Saligang Batas ng 1987, ang pambansang teritoryo ng Pilipinas ay binubuo ng:
Kapuluan – lahat ng pulo at karagatan sa loob ng kapuluan
Panloob na karagatan – tubig sa pagitan ng mga isla
Kalapagang Kontinental – ilalim ng dagat na nasa paligid ng bansa
Eksklusibong Sonang Ekonomiko (EEZ) – lugar sa dagat kung saan may karapatang kumuha ng likas na yaman ang Pilipinas
Kasunduan sa Paris (Treaty of Paris, 1898)
Noong Disyembre 10, 1898, nilagdaan ang Kasunduan sa Paris sa pagitan ng Estados Unidos at Espanya matapos ang Digmaang Espanyol-Amerikano. Isa sa mga pangunahing probisyon ng kasunduang ito ay ang pagsasalin ng kapangyarihan sa Pilipinas mula sa Espanya patungong Estados Unidos. Sa kasunduang ito, binili ng Amerika ang Pilipinas mula sa Espanya sa halagang 20 milyong dolyar.
Ano ang epekto nito sa pambansang teritoryo?
Sa Kasunduan sa Paris, tinukoy ang saklaw ng Pilipinas batay sa mga imahinasyong linya sa mapa. Kasama sa mga hangganang ito ang mga pangunahing isla ng Luzon, Visayas, at Mindanao. Subalit, may ilang isla na hindi nasama sa orihinal na sakop ng kasunduan
Kasunduan sa Washington (Treaty of Washington, 1900)
Dahil sa ilang mga isla tulad ng Cagayan de Sulu at Sibutu, na hindi nasama sa hangganan ng Treaty of Paris, muling gumawa ng kasunduan ang Estados Unidos at Espanya noong Nobyembre 7, 1900. Ito ang tinatawag na Kasunduan sa Washington. Sa kasunduang ito, isinama na ang mga naturang isla bilang bahagi ng Pilipinas.
Kahalagahan ng Kasunduan sa Washington
Pinalawak nito ang sakop ng pambansang teritoryo ng Pilipinas Inayos ang mga kalituhan ukol sa mga isla na wala sa orihinal na hangganan ng Treaty of Paris
Bakit Mahalaga Ito?
Ang pagkakaroon ng malinaw na hangganan ng pambansang teritoryo ay mahalaga upang:
Mapangalagaan ang likas na yaman ng bansa Maprotektahan ang mga karapatan ng mamamayan sa loob ng teritoryo Maiwasan ang alitan sa ibang bansa ukol sa pag-aari ng mga isla at tubig
Halimbawa , ang isyu sa West Philippine Sea ay patunay na kailangang malinaw ang ating kaalaman sa mga hangganang ito. Sa pagkakaunawa sa mga kasunduang ito, mas nauunawaan natin kung bakit mahalagang igiit at ipagtanggol ang ating pambansang teritoryo.
Ang pambansang teritoryo ay hindi lamang pisikal na lugar — ito ay simbolo ng ating kasarinlan, pagkakakilanlan, at karapatang mamuhay ng malaya. Ang pag-unawa sa mga kasunduang nagsilbing batayan ng ating hangganan ay mahalaga upang mapanatili ang ating pambansang dignidad.
Tandaan: Ang bawat bahagi ng ating bansa — lupa, tubig, at himpapawid — ay may kasaysayan, halaga, at karapatan. Tungkulin nating lahat na ito’y alamin, igalang, at ipagtanggol.
Pagkakakilanlan
1. Kasunduan noong 1898 na nagsalin ng Pilipinas mula Espanya patungong Amerika
2. Halaga kung magkano binili ng Amerika ang Pilipinas
3. Mga islang nadagdag sa kasunduan noong 1900
4. Pangkalahatang tawag sa sakop ng isang bansa
5. Panloob na bahagi ng karagatan na nasa loob ng kapuluan