Tiểu luận Chủ nghĩa Mác-Lênin với sự hình thành, phát triển Tư tưởng Hồ Chí Minh.pdf
hatridunglq1
70 views
20 slides
Dec 08, 2024
Slide 1 of 20
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
About This Presentation
ACVD
Slide Content
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU 2
NỘI DUNG 3
1. Chủ nghĩa Mác-Lênin là thành tựu vĩ đại của trí tuệ loài người 3
1.1. Quan niệm về chủ nghĩa Mác-Lênin 3
1.2. Vai trò của chủ nghĩa Mác-Lênin 5
2. Chủ nghĩa Mác-Lênin đối với sự hình thành, phát triển Tư
tưởng Hồ Chí Minh
6
2.1. Chủ nghĩa Mác-Lênin đã trang bị cho Hồ Chí Minh thế giới quan và
phương pháp luận khoa học trong hoạt động nhận thức và thực tiễn
7
2.2. Chủ nghĩa Mác-Lênin quyết định bản chất giai cấp công nhân của
Tư tưởng Hồ Chí Minh, làm cho Tư tưởng Hồ Chí Minh thuộc hệ
tư tưởng Mác-Lênin
11
2.3. Chủ nghĩa Mác-Lênin là nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất đến nội
dung của Tư tưởng Hồ Chí Minh
12
2.4. Chủ nghĩa Mác-Lênin là nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất đến tính
khoa học, cách mạng và sức sống của Tư tưởng Hồ Chí Minh
14
KẾT LUẬN 18
TÀI LIỆU THAM KHẢO 19
Trang
MỞ ĐẦU 2
NỘI DUNG 3
1. Chủ nghĩa Mác-Lênin là thành tựu vĩ đại của trí tuệ loài người 3
1.1. Quan niệm về chủ nghĩa Mác-Lênin 3
1.2. Vai trò của chủ nghĩa Mác-Lênin 5
2. Chủ nghĩa Mác-Lênin đối với sự hình thành, phát triển Tư
tưởng Hồ Chí Minh
6
2.1. Chủ nghĩa Mác-Lênin đã trang bị cho Hồ Chí Minh thế giới quan và
phương pháp luận khoa học trong hoạt động nhận thức và thực tiễn
7
2.2. Chủ nghĩa Mác-Lênin quyết định bản chất giai cấp công nhân của
Tư tưởng Hồ Chí Minh, làm cho Tư tưởng Hồ Chí Minh thuộc hệ
tư tưởng Mác-Lênin
11
2.3. Chủ nghĩa Mác-Lênin là nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất đến nội
dung của Tư tưởng Hồ Chí Minh
12
2.4. Chủ nghĩa Mác-Lênin là nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất đến tính
khoa học, cách mạng và sức sống của Tư tưởng Hồ Chí Minh
14
KẾT LUẬN 18
TÀI LIỆU THAM KHẢO 19
2
MỞ ĐẦU
Bất cứ một tư tưởng, học thuyết nào cũng có cơ sở, nguồn gốc và quá trình
hình thành, phát triển của nó. Đây là một vấn đề cơ bản khi tiếp cận và nghiên cứu
nội dung của tư tưởng, học thuyết đó. Trong quá trình nghiên cứu Tư tưởng Hồ
Chí Minh, việc nhận thức đúng đắn về nguồn gốc, quá trình hình thành, phát triển
sẽ góp phần tạo nên cơ sở, điều kiện thuận lợi cho việc làm rõ các giá trị và tính
cách mạng, khoa học và sức sống của Tư tưởng Hồ Chí Minh.
Chủ nghĩa Mác-Lênin là nhân tố ảnh hưởng và tác động quyết định đến quá
trình hình thành và phát triển của Tư tưởng Hồ Chí Minh. Đó là cơ sở hình thành
thế giới quan và phương pháp luận khoa học của Hồ Chí Minh, nhờ đó mà Nguyễn
Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã có bước phát triển về chất từ một người yêu nước trở
thành một chiến sĩ cộng sản lỗi lạc, tìm ra con đường cứu nước đúng đắn. Chính
trên cơ sở của lý luận Mác-Lênin đã giúp Người tiếp thu và chuyển hoá những
nhân tố tích cực, những giá trị và tinh hoa văn hoá của dân tộc và của nhân loại để
tạo nên tư tưởng của mình phù hợp với xu thế vận động của lịch sử. Vì vậy, trong
quá trình hình thành Tư tưởng Hồ Chí Minh thì chủ nghĩa Mác-Lênin có vai trò to
lớn, là cơ sở, nguồn gốc chủ yếu nhất.
Từ những lý do trên, tôi chọn vấn đề “Chủ nghĩa Mác-Lênin với sự hình
thành, phát triển Tư tưởng Hồ Chí Minh” làm chủ đề viết tiểu luận môn học.
Đây là vấn đề có ý nghĩa quan trọng cả về lý luận và thực tiễn trong vận dụng Tư
tưởng Hồ Chí Minh trong điều kiện hiện nay, đồng thời là cơ sở để đấu tranh, phản
bác luận điệu chống phá, xuyên tạc của các thế lực thù địch về mối quan hệ giữa
Chủ nghĩa Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh.
MỞ ĐẦU
Bất cứ một tư tưởng, học thuyết nào cũng có cơ sở, nguồn gốc và quá trình
hình thành, phát triển của nó. Đây là một vấn đề cơ bản khi tiếp cận và nghiên cứu
nội dung của tư tưởng, học thuyết đó. Trong quá trình nghiên cứu Tư tưởng Hồ
Chí Minh, việc nhận thức đúng đắn về nguồn gốc, quá trình hình thành, phát triển
sẽ góp phần tạo nên cơ sở, điều kiện thuận lợi cho việc làm rõ các giá trị và tính
cách mạng, khoa học và sức sống của Tư tưởng Hồ Chí Minh.
Chủ nghĩa Mác-Lênin là nhân tố ảnh hưởng và tác động quyết định đến quá
trình hình thành và phát triển của Tư tưởng Hồ Chí Minh. Đó là cơ sở hình thành
thế giới quan và phương pháp luận khoa học của Hồ Chí Minh, nhờ đó mà Nguyễn
Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã có bước phát triển về chất từ một người yêu nước trở
thành một chiến sĩ cộng sản lỗi lạc, tìm ra con đường cứu nước đúng đắn. Chính
trên cơ sở của lý luận Mác-Lênin đã giúp Người tiếp thu và chuyển hoá những
nhân tố tích cực, những giá trị và tinh hoa văn hoá của dân tộc và của nhân loại để
tạo nên tư tưởng của mình phù hợp với xu thế vận động của lịch sử. Vì vậy, trong
quá trình hình thành Tư tưởng Hồ Chí Minh thì chủ nghĩa Mác-Lênin có vai trò to
lớn, là cơ sở, nguồn gốc chủ yếu nhất.
Từ những lý do trên, tôi chọn vấn đề “Chủ nghĩa Mác-Lênin với sự hình
thành, phát triển Tư tưởng Hồ Chí Minh” làm chủ đề viết tiểu luận môn học.
Đây là vấn đề có ý nghĩa quan trọng cả về lý luận và thực tiễn trong vận dụng Tư
tưởng Hồ Chí Minh trong điều kiện hiện nay, đồng thời là cơ sở để đấu tranh, phản
bác luận điệu chống phá, xuyên tạc của các thế lực thù địch về mối quan hệ giữa
Chủ nghĩa Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh.
3
NỘI DUNG
1. Chủ nghĩa Mác-Lênin là thành tựu vĩ đại của trí tuệ loài người
1.1. Quan niệm về chủ nghĩa Mác-Lênin
Vài nét về quá trình hình thành của chủ nghĩa Mác-Lênin
Trong quá trình phát triển xã hội loài người, nhất là từ khi xuất hiện các
giai cấp và đấu tranh giai cấp, quần chúng lao động luôn luôn mơ ước được sống
trong một xã hội bình đẳng, công bằng, có cuộc sống ấm no, tự do và hạnh phúc.
Những tư tưởng tiến bộ, nhân đạo đã hình thành và phát triển trong lịch sử nhân
loại đều mong muốn giải phóng các giai cấp cần lao khỏi ách áp bức, bất công.
Đến giữa thế kỷ XIX, phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân ở
nhiều nước Tây Âu, nhất là nước Anh, đã phát triển mạnh mẽ. Bước lên vũ đài
chính trị, giai cấp vô sản cần có lý luận khoa học để hướng dẫn cuộc đấu tranh
giải phóng giai cấp mình khỏi áp bức, bất công xã hội. Dựa trên những tiền đề
khoa học và lý luận, nhằm đáp ứng những yêu cầu cấp thiết trong cuộc đấu
tranh của giai cấp công nhân, C.Mác (1818-1883) và Ph.Ăngghen (1820-1895)
đã kế thừa, tiếp thu có chọn lọc, phát triển, sáng tạo ra học thuyết khoa học và
cách mạng của giai cấp công nhân là chủ nghĩa xã hội khoa học. C.Mác và
Ph.Ăngghen đã phát hiện ra quy luật giá trị thặng dư và sáng lập ra chủ nghĩa
duy vật lịch sử, chỉ rõ sự hình thành, phát triển, diệt vong của chủ nghĩa tư bản
và vai trò lịch sử toàn thế giới của giai cấp vô sản là xóa bỏ chế độ tư bản chủ
nghĩa, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản. Lênin
(1870-1924) đã vận dụng và phát triển sáng tạo toàn diện học thuyết Mác để
giải quyết những vấn đề của cách mạng vô sản trong điều kiện đó. Người đã
phân tích sâu sắc chủ nghĩa tư bản trong giai đoạn chủ nghĩa đế quốc, chỉ ra
những mâu thuẫn nội tại không thể khắc phục được để khẳng định khả năng
thắng lợi của cách mạng vô sản và mối quan hệ giữa cách mạng vô sản và cách
mạng giải phóng dân tộc.
Sự phát triển sáng tạo học thuyết Mác của Lênin đã làm cho chủ nghĩa cộng
sản khoa học trở thành hệ thống lý luận thống nhất của giai cấp công nhân và các
dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới. Giai đoạn phát triển mới của chủ nghĩa Mác đã
gắn liền với tên tuổi của Lênin và từ đó chủ nghĩa xã hội khoa học - hệ tư tưởng
của giai cấp công nhân được gọi là chủ nghĩa Mác-Lênin.
Định nghĩa về chủ nghĩa Mác-Lênin
Thuật ngữ Chủ nghĩa Mác-Lênin được giải thích từ nhiều góc độ khác nhau:
- Xét từ góc độ đối tượng: Chủ nghĩa Mác-Lênin là hệ thống các quan
điểm và học thuyết khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải
NỘI DUNG
1. Chủ nghĩa Mác-Lênin là thành tựu vĩ đại của trí tuệ loài người
1.1. Quan niệm về chủ nghĩa Mác-Lênin
Vài nét về quá trình hình thành của chủ nghĩa Mác-Lênin
Trong quá trình phát triển xã hội loài người, nhất là từ khi xuất hiện các
giai cấp và đấu tranh giai cấp, quần chúng lao động luôn luôn mơ ước được sống
trong một xã hội bình đẳng, công bằng, có cuộc sống ấm no, tự do và hạnh phúc.
Những tư tưởng tiến bộ, nhân đạo đã hình thành và phát triển trong lịch sử nhân
loại đều mong muốn giải phóng các giai cấp cần lao khỏi ách áp bức, bất công.
Đến giữa thế kỷ XIX, phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân ở
nhiều nước Tây Âu, nhất là nước Anh, đã phát triển mạnh mẽ. Bước lên vũ đài
chính trị, giai cấp vô sản cần có lý luận khoa học để hướng dẫn cuộc đấu tranh
giải phóng giai cấp mình khỏi áp bức, bất công xã hội. Dựa trên những tiền đề
khoa học và lý luận, nhằm đáp ứng những yêu cầu cấp thiết trong cuộc đấu
tranh của giai cấp công nhân, C.Mác (1818-1883) và Ph.Ăngghen (1820-1895)
đã kế thừa, tiếp thu có chọn lọc, phát triển, sáng tạo ra học thuyết khoa học và
cách mạng của giai cấp công nhân là chủ nghĩa xã hội khoa học. C.Mác và
Ph.Ăngghen đã phát hiện ra quy luật giá trị thặng dư và sáng lập ra chủ nghĩa
duy vật lịch sử, chỉ rõ sự hình thành, phát triển, diệt vong của chủ nghĩa tư bản
và vai trò lịch sử toàn thế giới của giai cấp vô sản là xóa bỏ chế độ tư bản chủ
nghĩa, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản. Lênin
(1870-1924) đã vận dụng và phát triển sáng tạo toàn diện học thuyết Mác để
giải quyết những vấn đề của cách mạng vô sản trong điều kiện đó. Người đã
phân tích sâu sắc chủ nghĩa tư bản trong giai đoạn chủ nghĩa đế quốc, chỉ ra
những mâu thuẫn nội tại không thể khắc phục được để khẳng định khả năng
thắng lợi của cách mạng vô sản và mối quan hệ giữa cách mạng vô sản và cách
mạng giải phóng dân tộc.
Sự phát triển sáng tạo học thuyết Mác của Lênin đã làm cho chủ nghĩa cộng
sản khoa học trở thành hệ thống lý luận thống nhất của giai cấp công nhân và các
dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới. Giai đoạn phát triển mới của chủ nghĩa Mác đã
gắn liền với tên tuổi của Lênin và từ đó chủ nghĩa xã hội khoa học - hệ tư tưởng
của giai cấp công nhân được gọi là chủ nghĩa Mác-Lênin.
Định nghĩa về chủ nghĩa Mác-Lênin
Thuật ngữ Chủ nghĩa Mác-Lênin được giải thích từ nhiều góc độ khác nhau:
- Xét từ góc độ đối tượng: Chủ nghĩa Mác-Lênin là hệ thống các quan
điểm và học thuyết khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải
4
phóng nhân dân lao động khỏi chế độ áp lực, bóc lột tàn bạo và tiến tới thực
hiện sự nghiệp giải phóng con người.
- Xét từ góc độ chủ thể sáng tạo và phát triển: Chủ nghĩa Mác-Lênin là hệ
thống các quan điểm và học thuyết được sáng lập bởi C.Mác và Ph.Ăngghen,
sau đó được Lênin phát triển, vận dụng vào thực tiễn.
- Xét từ góc độ mối quan hệ giữa chủ nghĩa Mác-Lênin với sự phát triển
tư tưởng của nhân loại và với thực tiễn: Chủ nghĩa Mác-Lênin là hệ thống các
quan điểm và học thuyết được hình thành và phát triển trên cơ sở kế thừa những
giá trị tư tưởng tiến bộ của nhân loại và tổng kết thực tiễn của thời đại.
- Xét từ góc độ vai trò, chức năng: Chủ nghĩa Mác-Lênin là hệ thống quan
điểm và học thuyết đóng vai trò là thế giới quan và phương pháp luận phổ biến
cho sự sáng tạo trong nhận thức khoa học và thực tiễn cách mạng.
- Xét từ góc độ cấu tạo: Chủ nghĩa Mác-Lênin gồm ba bộ phận lý luận cơ
bản đó là triết học Mác-Lênin; Kinh tế chính trị học Mác-Lênin và chủ nghĩa xã
hội khoa học.
Từ các cách tiếp cận trên, có thể hiểu chủ nghĩa Mác-Lênin là: Chủ nghĩa
được hình thành và phát triển dựa trên cơ sở tổng kết thực tiễn đồng thời kế thừa
những giá trị tư tưởng của nhân loại; là thế giới quan và phương pháp luận
chung nhất của nhận thức khoa học cũng như thực tiễn cách mạng; là khoa học
về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải phóng nhân dân lao động khỏi chế
độ áp bức, bóc lột tàn bạo và tiến tới giải phóng con người.
Các bộ phận cơ bản cấu thành chủ nghĩa Mác-Lênin
Chủ nghĩa Mác-Lênin được cấu thành từ ba bộ phận cơ bản bao gồm triết
học Mác-Lênin; kinh tế chính trị học Mác-Lênin và chủ nghĩa xã hội khoa học,
cụ thể như sau:
Một là, triết học Mác-Lênin. Đây là bộ phận lý luận nghiên cứu những
quy luật vận động và phát triển chung nhất của tư duy, của tự nhiên và của xã
hội; xây dựng thế giới quan và phương pháp luận chung nhất của nhận thức
khoa học cũng như thực tiễn cách mạng.
Hai là, kinh tế chính trị học Mác-Lênin. Trên cơ sở thế giới quan và
phương pháp luận triết học Mác-Lênin, kinh tế chính trị học Mác-Lênin tập
trung nghiên cứu những quy luật kinh tế của xã hội, đặc biệt là việc nghiên cứu
những quy luật kinh tế của quá trình ra đời, phát triển rồi suy tàn của phương
thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và thứ hai là quá trình ra đời, phát triển của
phương thức sản xuất cộng sản chủ nghĩa.
Ba là, chủ nghĩa xã hội khoa học. Đây là kết quả tất yếu của sự vận dụng
thế giới quan và phương pháp luận triết học cùng với kinh tế chính trị học
phóng nhân dân lao động khỏi chế độ áp lực, bóc lột tàn bạo và tiến tới thực
hiện sự nghiệp giải phóng con người.
- Xét từ góc độ chủ thể sáng tạo và phát triển: Chủ nghĩa Mác-Lênin là hệ
thống các quan điểm và học thuyết được sáng lập bởi C.Mác và Ph.Ăngghen,
sau đó được Lênin phát triển, vận dụng vào thực tiễn.
- Xét từ góc độ mối quan hệ giữa chủ nghĩa Mác-Lênin với sự phát triển
tư tưởng của nhân loại và với thực tiễn: Chủ nghĩa Mác-Lênin là hệ thống các
quan điểm và học thuyết được hình thành và phát triển trên cơ sở kế thừa những
giá trị tư tưởng tiến bộ của nhân loại và tổng kết thực tiễn của thời đại.
- Xét từ góc độ vai trò, chức năng: Chủ nghĩa Mác-Lênin là hệ thống quan
điểm và học thuyết đóng vai trò là thế giới quan và phương pháp luận phổ biến
cho sự sáng tạo trong nhận thức khoa học và thực tiễn cách mạng.
- Xét từ góc độ cấu tạo: Chủ nghĩa Mác-Lênin gồm ba bộ phận lý luận cơ
bản đó là triết học Mác-Lênin; Kinh tế chính trị học Mác-Lênin và chủ nghĩa xã
hội khoa học.
Từ các cách tiếp cận trên, có thể hiểu chủ nghĩa Mác-Lênin là: Chủ nghĩa
được hình thành và phát triển dựa trên cơ sở tổng kết thực tiễn đồng thời kế thừa
những giá trị tư tưởng của nhân loại; là thế giới quan và phương pháp luận
chung nhất của nhận thức khoa học cũng như thực tiễn cách mạng; là khoa học
về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải phóng nhân dân lao động khỏi chế
độ áp bức, bóc lột tàn bạo và tiến tới giải phóng con người.
Các bộ phận cơ bản cấu thành chủ nghĩa Mác-Lênin
Chủ nghĩa Mác-Lênin được cấu thành từ ba bộ phận cơ bản bao gồm triết
học Mác-Lênin; kinh tế chính trị học Mác-Lênin và chủ nghĩa xã hội khoa học,
cụ thể như sau:
Một là, triết học Mác-Lênin. Đây là bộ phận lý luận nghiên cứu những
quy luật vận động và phát triển chung nhất của tư duy, của tự nhiên và của xã
hội; xây dựng thế giới quan và phương pháp luận chung nhất của nhận thức
khoa học cũng như thực tiễn cách mạng.
Hai là, kinh tế chính trị học Mác-Lênin. Trên cơ sở thế giới quan và
phương pháp luận triết học Mác-Lênin, kinh tế chính trị học Mác-Lênin tập
trung nghiên cứu những quy luật kinh tế của xã hội, đặc biệt là việc nghiên cứu
những quy luật kinh tế của quá trình ra đời, phát triển rồi suy tàn của phương
thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và thứ hai là quá trình ra đời, phát triển của
phương thức sản xuất cộng sản chủ nghĩa.
Ba là, chủ nghĩa xã hội khoa học. Đây là kết quả tất yếu của sự vận dụng
thế giới quan và phương pháp luận triết học cùng với kinh tế chính trị học
5
Mác-Lênin vào quá trình nghiên cứu làm sáng tỏ những quy luật khách quan
của quá trình cách mạng xã hội chủ nghĩa, cụ thể là bước chuyển biến lịch sử từ
chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội và tiến tới chủ nghĩa cộng sản.
Ba bộ phận cấu thành chủ nghĩa Mác-Lênin tuy có đối tượng nghiên cứu
cụ thể khác nhau nhưng ba bộ phận này đều nằm trong một hệ thống lý luận
khoa học thống nhất. Đó là khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản,
giải phóng nhân dân lao động khỏi chế độ áp bức, bóc lột tàn bạo và tiến tới giải
phóng con người.
1.2. Vai trò của chủ nghĩa Mác-Lênin
Có thể nói chủ nghĩa Mác-Lênin là một trong những học thuyết khoa học
và cách mạng có ảnh hưởng rất lớn đến tiến trình phát triển lịch sử của nhân
loại. Vai trò của chủ nghĩa Mác-Lênin được thể hiện như sau:
Chủ nghĩa Mác-Lênin là thành tựu tư tưởng vĩ đại của nhân loại được đặt
nền móng bởi C.Mác và Ph.Ăngghen, sau đó được Lênin kế thừa và phát triển.
Chủ nghĩa Mác-Lênin đã phơi bày những mâu thuẫn cố hữu nhất, bản chất
xấu xa nhất của chế độ tư bản chủ nghĩa và dự đoán chính xác xu hướng vận
động của các hình thái kinh tế-xã hội nhằm khẳng định tương lai của nhân loại
là chế độ cộng sản chủ nghĩa. Do vậy, chủ nghĩa Mác-Lênin là học thuyết khoa
học, cách mạng và nhân văn duy nhất đề ra mục tiêu giải phóng giai cấp, xã hội
và con người, đồng thời chỉ rõ lực lượng, con đường và phương thức để đạt
được mục tiêu này.
Nhờ có chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, C.Mác
đã lý giải một cách khách quan và khoa học các quy luật phát triển của xã hội
loài người thông qua sự phát triển và vận động của nền sản xuất xã hội. Ngoài ra
chủ nghĩa Mác-Lênin đã làm rõ quy luật giá trị thặng dư, chỉ rõ nguồn gốc, hình
thức cũng như cách thức mà nhà tư bản bóc lột công nhân và nhân dân lao động.
Chủ nghĩa Mác-Lênin đã trở thành vũ khí lý luận và tư tưởng sắc bén
trong cuộc đấu tranh chống lại áp bức, bóc lột và bất công trong xã hội. C.Mác
khẳng định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân đó là lật đổ sự thống trị của
giai cấp tư sản, đứng lên giải phóng chính mình để biến chủ nghĩa xã hội từ
không tưởng thành khoa học, “đem khoa học thay thế cho mộng tưởng” - Lênin
và xây dựng một chế độ không còn người bóc lột người.
Từ khi chủ nghĩa Mác-Lênin ra đời, loài người có lý luận thật sự khoa học
hướng dẫn việc giải thích và cải tạo thế giới. Chủ nghĩa Mác-Lênin là một thế
giới quan và phương pháp luận mới, khoa học, cách mạng. Giá trị của một thế
giới quan và phương pháp luận mới thể hiện ở chủ nghĩa duy vật biện chứng,
chủ nghĩa duy vật biện chứng khi mở rộng và áp dụng vào lịch sử xã hội trở
Mác-Lênin vào quá trình nghiên cứu làm sáng tỏ những quy luật khách quan
của quá trình cách mạng xã hội chủ nghĩa, cụ thể là bước chuyển biến lịch sử từ
chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội và tiến tới chủ nghĩa cộng sản.
Ba bộ phận cấu thành chủ nghĩa Mác-Lênin tuy có đối tượng nghiên cứu
cụ thể khác nhau nhưng ba bộ phận này đều nằm trong một hệ thống lý luận
khoa học thống nhất. Đó là khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản,
giải phóng nhân dân lao động khỏi chế độ áp bức, bóc lột tàn bạo và tiến tới giải
phóng con người.
1.2. Vai trò của chủ nghĩa Mác-Lênin
Có thể nói chủ nghĩa Mác-Lênin là một trong những học thuyết khoa học
và cách mạng có ảnh hưởng rất lớn đến tiến trình phát triển lịch sử của nhân
loại. Vai trò của chủ nghĩa Mác-Lênin được thể hiện như sau:
Chủ nghĩa Mác-Lênin là thành tựu tư tưởng vĩ đại của nhân loại được đặt
nền móng bởi C.Mác và Ph.Ăngghen, sau đó được Lênin kế thừa và phát triển.
Chủ nghĩa Mác-Lênin đã phơi bày những mâu thuẫn cố hữu nhất, bản chất
xấu xa nhất của chế độ tư bản chủ nghĩa và dự đoán chính xác xu hướng vận
động của các hình thái kinh tế-xã hội nhằm khẳng định tương lai của nhân loại
là chế độ cộng sản chủ nghĩa. Do vậy, chủ nghĩa Mác-Lênin là học thuyết khoa
học, cách mạng và nhân văn duy nhất đề ra mục tiêu giải phóng giai cấp, xã hội
và con người, đồng thời chỉ rõ lực lượng, con đường và phương thức để đạt
được mục tiêu này.
Nhờ có chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, C.Mác
đã lý giải một cách khách quan và khoa học các quy luật phát triển của xã hội
loài người thông qua sự phát triển và vận động của nền sản xuất xã hội. Ngoài ra
chủ nghĩa Mác-Lênin đã làm rõ quy luật giá trị thặng dư, chỉ rõ nguồn gốc, hình
thức cũng như cách thức mà nhà tư bản bóc lột công nhân và nhân dân lao động.
Chủ nghĩa Mác-Lênin đã trở thành vũ khí lý luận và tư tưởng sắc bén
trong cuộc đấu tranh chống lại áp bức, bóc lột và bất công trong xã hội. C.Mác
khẳng định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân đó là lật đổ sự thống trị của
giai cấp tư sản, đứng lên giải phóng chính mình để biến chủ nghĩa xã hội từ
không tưởng thành khoa học, “đem khoa học thay thế cho mộng tưởng” - Lênin
và xây dựng một chế độ không còn người bóc lột người.
Từ khi chủ nghĩa Mác-Lênin ra đời, loài người có lý luận thật sự khoa học
hướng dẫn việc giải thích và cải tạo thế giới. Chủ nghĩa Mác-Lênin là một thế
giới quan và phương pháp luận mới, khoa học, cách mạng. Giá trị của một thế
giới quan và phương pháp luận mới thể hiện ở chủ nghĩa duy vật biện chứng,
chủ nghĩa duy vật biện chứng khi mở rộng và áp dụng vào lịch sử xã hội trở
6
thành chủ nghĩa duy vật lịch sử, trong đó, lý thuyết biến đổi xã hội nổi bật là lý
thuyết về hình thái kinh tế - xã hội.
Với bản chất khoa học và cách mạng, ngày nay chủ nghĩa Mác-Lênin đã,
đang tiếp tục được vận dụng, bổ sung và phát triển trong thực tiễn đấu tranh của
giai cấp công nhân, nhân dân lao động và các dân tộc trên thế giới vì hòa bình,
độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội. Chủ nghĩa Mác-Lênin mà hạt nhân
của nó là phép biện chứng duy vật có những cơ sở khoa học mới để tiếp tục
khẳng định và phát triển. Mặc dù ra đời hơn hai trăm năm, nhưng Chủ nghĩa
Mác-Lênin không hề lỗi thời vẫn mang tính thời đại sâu sắc. Tiến trình lịch sử
xã hội loài người và những thành tựu khoa học của nhân loại ngày càng củng cố
và chứng minh hơn nữa tính khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin.
Trong điều kiện hiện nay, các nhà nước tư sản cũng đã có các điều chỉnh lớn
trong hệ thống luật pháp cũng như các chính sách kinh tế, xã hội. Nhà nước tư
sản, một mặt về cơ bản vẫn bảo vệ lợi ích của giai cấp tư sản, một mặt khác đã
có những điều chỉnh chức năng nhằm làm dịu bớt các mâu thuẫn, bất công trong
xã hội. Nhưng dù thay đổi để thích nghi, chủ nghĩa tư bản vẫn hoàn toàn là chủ
nghĩa tư bản với những bản chất đặc trưng của nó. Bóc lột giá trị thặng dư vẫn
là phương thức tồn tại của nó, đúng như sự phân tích về nguồn gốc của bất bình
đẳng xã hội, về các mâu thuẫn nội tại mang tính hủy diệt của xã hội tư bản chủ
nghĩa mà chủ nghĩa Mác-Lênin đã đề cập.
Có thể nói rằng “chủ nghĩa Mác-Lênin vẫn giữ nguyên ý nghĩa và tầm
quan trọng của nó trong thế giới hiện đại
1
”, “vẫn luôn luôn là một căn cứ quyết
định cho các tổ chức cách mạng của giai cấp công nhân quốc tế, cho các Đảng
Cộng sản chân chính đề ra đường lối chiến lược, sách lược cách mạng của
mình”
2
. Tư tưởng, quan điểm khoa học của học thuyết Mác là chân lý thời đại,
nó đánh dấu trí tuệ của nhân loại trong thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên
chủ nghĩa xã hội.
Trong thế giới còn nhiều những bất công và bạo tàn, đặc biệt là những
năm đầu thế kỷ XX, chủ nghĩa Mác-Lênin là con đường, là cẩm nang thần kỳ
của các dân tộc nô lệ, của giai cấp lao động nghèo khổ vươn lên giành quyền
làm chủ vận mệnh của mình. Cuộc gặp gỡ lịch sử giữa Hồ Chí Minh và chủ
nghĩa Mác-Lênin đã mở ra bước ngoặt mới cho cách mạng Việt Nam, đồng thời
cũng là bước ngoặt to lớn trong Tư tưởng Hồ Chí Minh.
1
Đánh giá của Đại hội Mác quốc tế (từ 27 đến 30/9/1995) họp ở Pa ri kỷ niệm 100 năm chủ nghĩa Mác.
2
Đánh giá của tuần báo Giải phóng, ngày 7-7-1995, tiếng nói của hàng vạn chiến sĩ cách mạng các nước Mỹ La tinh
cư trú ở Thụy Điển.
thành chủ nghĩa duy vật lịch sử, trong đó, lý thuyết biến đổi xã hội nổi bật là lý
thuyết về hình thái kinh tế - xã hội.
Với bản chất khoa học và cách mạng, ngày nay chủ nghĩa Mác-Lênin đã,
đang tiếp tục được vận dụng, bổ sung và phát triển trong thực tiễn đấu tranh của
giai cấp công nhân, nhân dân lao động và các dân tộc trên thế giới vì hòa bình,
độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội. Chủ nghĩa Mác-Lênin mà hạt nhân
của nó là phép biện chứng duy vật có những cơ sở khoa học mới để tiếp tục
khẳng định và phát triển. Mặc dù ra đời hơn hai trăm năm, nhưng Chủ nghĩa
Mác-Lênin không hề lỗi thời vẫn mang tính thời đại sâu sắc. Tiến trình lịch sử
xã hội loài người và những thành tựu khoa học của nhân loại ngày càng củng cố
và chứng minh hơn nữa tính khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin.
Trong điều kiện hiện nay, các nhà nước tư sản cũng đã có các điều chỉnh lớn
trong hệ thống luật pháp cũng như các chính sách kinh tế, xã hội. Nhà nước tư
sản, một mặt về cơ bản vẫn bảo vệ lợi ích của giai cấp tư sản, một mặt khác đã
có những điều chỉnh chức năng nhằm làm dịu bớt các mâu thuẫn, bất công trong
xã hội. Nhưng dù thay đổi để thích nghi, chủ nghĩa tư bản vẫn hoàn toàn là chủ
nghĩa tư bản với những bản chất đặc trưng của nó. Bóc lột giá trị thặng dư vẫn
là phương thức tồn tại của nó, đúng như sự phân tích về nguồn gốc của bất bình
đẳng xã hội, về các mâu thuẫn nội tại mang tính hủy diệt của xã hội tư bản chủ
nghĩa mà chủ nghĩa Mác-Lênin đã đề cập.
Có thể nói rằng “chủ nghĩa Mác-Lênin vẫn giữ nguyên ý nghĩa và tầm
quan trọng của nó trong thế giới hiện đại
1
”, “vẫn luôn luôn là một căn cứ quyết
định cho các tổ chức cách mạng của giai cấp công nhân quốc tế, cho các Đảng
Cộng sản chân chính đề ra đường lối chiến lược, sách lược cách mạng của
mình”
2
. Tư tưởng, quan điểm khoa học của học thuyết Mác là chân lý thời đại,
nó đánh dấu trí tuệ của nhân loại trong thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên
chủ nghĩa xã hội.
Trong thế giới còn nhiều những bất công và bạo tàn, đặc biệt là những
năm đầu thế kỷ XX, chủ nghĩa Mác-Lênin là con đường, là cẩm nang thần kỳ
của các dân tộc nô lệ, của giai cấp lao động nghèo khổ vươn lên giành quyền
làm chủ vận mệnh của mình. Cuộc gặp gỡ lịch sử giữa Hồ Chí Minh và chủ
nghĩa Mác-Lênin đã mở ra bước ngoặt mới cho cách mạng Việt Nam, đồng thời
cũng là bước ngoặt to lớn trong Tư tưởng Hồ Chí Minh.
1
Đánh giá của Đại hội Mác quốc tế (từ 27 đến 30/9/1995) họp ở Pa ri kỷ niệm 100 năm chủ nghĩa Mác.
2
Đánh giá của tuần báo Giải phóng, ngày 7-7-1995, tiếng nói của hàng vạn chiến sĩ cách mạng các nước Mỹ La tinh
cư trú ở Thụy Điển.
7
2. Chủ nghĩa Mác-Lênin đối với sự hình thành, phát triển Tư tưởng
Hồ Chí Minh
Hồ Chí Minh sinh ra và lớn lên khi đất nước, dân tộc mình đang bị thực
dân Pháp xâm lược, thống trị, nô dịch, áp bức và bóc lột nặng nề, nhân phẩm
của người Việt Nam bị chà đạp, các phong trào yêu nước của các sĩ phu khởi
xướng đều lần lượt bị đàn áp và thất bại. Hồ Chí Minh đau nỗi đau của dân tộc
mình. Với bầu nhiệt huyết và ý chí nghị lực của tuổi trẻ, Người đã tham gia hoạt
động chính trị rất sớm.
Sau nhiều năm bôn ba tìm con đường cứu nước, vào tháng 7 năm 1920,
Hồ Chí Minh đã đến với chủ nghĩa Mác-Lênin qua tác phẩm “Sơ thảo lần thứ
nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của Lênin” được
đăng trên báo L’Humanité. Theo Hồ Chí Minh, “Bây giờ học thuyết nhiều, chủ
nghĩa nhiều, nhưng chủ nghĩa chân chính nhất, chắc chắn nhất, cách mệnh nhất
là chủ nghĩa Lênin”. Đồng thời, Người còn chỉ rõ vai trò to lớn của chủ nghĩa
Mác-Lênin đối với những người cách mạng nói chung, những người cách mạng
Việt Nam nói riêng: “Chủ nghĩa Lênin đối với chúng ta, những người cách
mạng và nhân dân Việt Nam, không những là cái “cẩm nang” thần kỳ, không
những là cái kim chỉ nam, mà còn là mặt trời soi sáng con đường chúng ta đi tới
thắng lợi cuối cùng, đi tới chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản”
3
. Vai trò của
chủ nghĩa Mác-Lênin đối với Tư tưởng Hồ Chí Minh được biểu hiện ở những
điểm chính sau:
2.1. Chủ nghĩa Mác-Lênin đã trang bị cho Hồ Chí Minh thế giới quan
và phương pháp luận khoa học trong hoạt động nhận thức và thực tiễn
Thế giới quan được hiểu là toàn bộ quan niệm, cách nhìn nhận về thế giới,
về vị trí con người trong thế giới đó, về chính bản thân và cuộc sống của con
người. Phương pháp luận được hiểu là phương pháp tư duy luận giải về xã hội,
tự nhiên. Thế giới quan, phương pháp luận có vai trò to lớn với loài người, đặc
biệt là các nhà tư tưởng. Có cách nhìn nhận đúng đắn về thế giới, có cách tư duy
luận giải khoa học thì mới đưa ra được những tư tưởng phù hợp với thực tiễn
vận động phát triển của lịch sử. Trong chủ nghĩa Mác-Lênin, thế giới quan duy
vật và phương pháp tư duy biện chứng là những nhân tố đúng đắn và quan trọng
giúp loài người vượt qua giới hạn nhận thức cũ để đi tới những thành tựu. Hồ
Chí Minh đã tìm thấy ở chủ nghĩa Mác-Lênin thế giới quan, phương pháp luận
duy vật biện chứng, qua đó giúp Người có nhận thức đúng về thực tiễn cách
mạng Việt Nam và thế giới.
3
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t10, tr 128.
2. Chủ nghĩa Mác-Lênin đối với sự hình thành, phát triển Tư tưởng
Hồ Chí Minh
Hồ Chí Minh sinh ra và lớn lên khi đất nước, dân tộc mình đang bị thực
dân Pháp xâm lược, thống trị, nô dịch, áp bức và bóc lột nặng nề, nhân phẩm
của người Việt Nam bị chà đạp, các phong trào yêu nước của các sĩ phu khởi
xướng đều lần lượt bị đàn áp và thất bại. Hồ Chí Minh đau nỗi đau của dân tộc
mình. Với bầu nhiệt huyết và ý chí nghị lực của tuổi trẻ, Người đã tham gia hoạt
động chính trị rất sớm.
Sau nhiều năm bôn ba tìm con đường cứu nước, vào tháng 7 năm 1920,
Hồ Chí Minh đã đến với chủ nghĩa Mác-Lênin qua tác phẩm “Sơ thảo lần thứ
nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của Lênin” được
đăng trên báo L’Humanité. Theo Hồ Chí Minh, “Bây giờ học thuyết nhiều, chủ
nghĩa nhiều, nhưng chủ nghĩa chân chính nhất, chắc chắn nhất, cách mệnh nhất
là chủ nghĩa Lênin”. Đồng thời, Người còn chỉ rõ vai trò to lớn của chủ nghĩa
Mác-Lênin đối với những người cách mạng nói chung, những người cách mạng
Việt Nam nói riêng: “Chủ nghĩa Lênin đối với chúng ta, những người cách
mạng và nhân dân Việt Nam, không những là cái “cẩm nang” thần kỳ, không
những là cái kim chỉ nam, mà còn là mặt trời soi sáng con đường chúng ta đi tới
thắng lợi cuối cùng, đi tới chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản”
3
. Vai trò của
chủ nghĩa Mác-Lênin đối với Tư tưởng Hồ Chí Minh được biểu hiện ở những
điểm chính sau:
2.1. Chủ nghĩa Mác-Lênin đã trang bị cho Hồ Chí Minh thế giới quan
và phương pháp luận khoa học trong hoạt động nhận thức và thực tiễn
Thế giới quan được hiểu là toàn bộ quan niệm, cách nhìn nhận về thế giới,
về vị trí con người trong thế giới đó, về chính bản thân và cuộc sống của con
người. Phương pháp luận được hiểu là phương pháp tư duy luận giải về xã hội,
tự nhiên. Thế giới quan, phương pháp luận có vai trò to lớn với loài người, đặc
biệt là các nhà tư tưởng. Có cách nhìn nhận đúng đắn về thế giới, có cách tư duy
luận giải khoa học thì mới đưa ra được những tư tưởng phù hợp với thực tiễn
vận động phát triển của lịch sử. Trong chủ nghĩa Mác-Lênin, thế giới quan duy
vật và phương pháp tư duy biện chứng là những nhân tố đúng đắn và quan trọng
giúp loài người vượt qua giới hạn nhận thức cũ để đi tới những thành tựu. Hồ
Chí Minh đã tìm thấy ở chủ nghĩa Mác-Lênin thế giới quan, phương pháp luận
duy vật biện chứng, qua đó giúp Người có nhận thức đúng về thực tiễn cách
mạng Việt Nam và thế giới.
3
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t10, tr 128.
8
Để làm rõ hơn sự thay đổi về thế giới quan, phương pháp luận trong tư
duy Hồ Chí Minh, đối chiếu qua hai giai đoạn trước và sau khi Hồ Chí Minh
đến với chủ nghĩa Mác-Lênin.
Với những điều kiện lịch sử của quê hương, gia đình tác động, Hồ Chí
Minh sớm hình thành tư tưởng yêu nước. Người ra đi tìm đường cứu nước, muốn
xem Pháp và nước ngoài làm thế nào trở về giúp đồng bào ta. Rõ ràng, trong nhận
thức của người thanh niên Nguyễn Tất Thành lúc đó đã có sự vượt bậc so với các
nhà yêu nước tiền bối, nhưng trong tư duy của Người vẫn là tư duy của một
người yêu nước, chưa thấy con đường nào là con đường cứu nước đúng đắn cho
chúng ta. Khi ra đi, Người từng bước rút ra những kết luận quan trọng, nhưng
những kết luận đó cũng chỉ dừng lại ở những cảm nhận ban đầu, từ những cái
thực tiễn trước mắt. Nhìn thấy áp bức, bất công, nô lệ, Hồ Chí Minh thương xót
dân tộc, nhân loại cần lao, Người nhìn thấy nguyên nhân và kẻ thù trực tiếp là đế
quốc, thực dân, tay sai nhưng Người chưa hiểu rõ được nguyên nhân sâu xa,
quyết định của những bất công ấy, chưa nhận thức rõ bản chất của đế quốc và
thực dân. Người tìm đến nhiều học thuyết, nhiều kinh nghiệm cách mạng thực
tiễn nhưng vẫn chưa thể tìm ra con đường đi đúng, bởi nó không thể mang đến
cho Hồ Chí Minh những nhận thức, tư duy đúng với thực tiễn lịch sử. Tư tưởng
tư sản, cách mạng tư sản đã lỗi thời so với thực tế lịch sử đang vận động.
Năm 1919, Người gia nhập Đảng Xã hội Pháp, với lý do: “Hồi đó nước
chúng tôi đang ở dưới ách chủ nghĩa thực dân Pháp, bị bóc lột ghê gớm và khổ
sở vô cùng. Tôi biết rất ít về các vấn đề chính trị, nhưng tôi muốn tổ quốc tôi
được giải phóng, các “dân tộc thuộc địa” được giải phóng. Tôi bắt đầu viết và
phát những truyền đơn tố cáo tội ác của thực dân Pháp. Tôi chưa hiểu đảng là
gì, công đoàn là gì, càng không rõ chủ nghĩa xã hội là gì, khác chủ nghĩa cộng
sản ở chỗ nào. Nhưng có những “ông bà” - lúc đầu tôi gọi các đồng chí tôi trong
Đảng Xã hội như thế - đã tỏ đồng tình với tôi. Vì vậy tôi tham gia Đảng Xã hội”
4
. Ở đây chúng ta thấy, cho đến 1919, trong tư duy của Người, vẫn là “biết rất ít
về vấn đề chính trị”, vào Đảng Xã hội vì các đồng chí của Bác trong Đảng xã
hội đồng tình với quan điểm của Người về cuộc đấu tranh của các dân tộc bị áp
bức. Khát khao giải phóng cho dân tộc, nhưng đến đây, Hồ Chí Minh vẫn chưa
tìm thấy đường đi cho dân tộc. Điều đó chứng tỏ, chưa có cái nhìn, cách luận
giải thấu đáo về điều kiện thực tế.
Hội nghị Véc-xây diễn ra, Hồ Chí Minh gửi yêu sách tám điểm đòi những
quyền lợi cơ bản cho nhân dân An Nam, yêu sách không được chấp nhận. Hồ
Chí Minh nhận ra đây không phải là con đường cứu nước. Hành động gửi bản
yêu sách tới hội nghị Véc-xây có một tác dụng to lớn trong chuyển biến nhận
4
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t12, tr 561.
Để làm rõ hơn sự thay đổi về thế giới quan, phương pháp luận trong tư
duy Hồ Chí Minh, đối chiếu qua hai giai đoạn trước và sau khi Hồ Chí Minh
đến với chủ nghĩa Mác-Lênin.
Với những điều kiện lịch sử của quê hương, gia đình tác động, Hồ Chí
Minh sớm hình thành tư tưởng yêu nước. Người ra đi tìm đường cứu nước, muốn
xem Pháp và nước ngoài làm thế nào trở về giúp đồng bào ta. Rõ ràng, trong nhận
thức của người thanh niên Nguyễn Tất Thành lúc đó đã có sự vượt bậc so với các
nhà yêu nước tiền bối, nhưng trong tư duy của Người vẫn là tư duy của một
người yêu nước, chưa thấy con đường nào là con đường cứu nước đúng đắn cho
chúng ta. Khi ra đi, Người từng bước rút ra những kết luận quan trọng, nhưng
những kết luận đó cũng chỉ dừng lại ở những cảm nhận ban đầu, từ những cái
thực tiễn trước mắt. Nhìn thấy áp bức, bất công, nô lệ, Hồ Chí Minh thương xót
dân tộc, nhân loại cần lao, Người nhìn thấy nguyên nhân và kẻ thù trực tiếp là đế
quốc, thực dân, tay sai nhưng Người chưa hiểu rõ được nguyên nhân sâu xa,
quyết định của những bất công ấy, chưa nhận thức rõ bản chất của đế quốc và
thực dân. Người tìm đến nhiều học thuyết, nhiều kinh nghiệm cách mạng thực
tiễn nhưng vẫn chưa thể tìm ra con đường đi đúng, bởi nó không thể mang đến
cho Hồ Chí Minh những nhận thức, tư duy đúng với thực tiễn lịch sử. Tư tưởng
tư sản, cách mạng tư sản đã lỗi thời so với thực tế lịch sử đang vận động.
Năm 1919, Người gia nhập Đảng Xã hội Pháp, với lý do: “Hồi đó nước
chúng tôi đang ở dưới ách chủ nghĩa thực dân Pháp, bị bóc lột ghê gớm và khổ
sở vô cùng. Tôi biết rất ít về các vấn đề chính trị, nhưng tôi muốn tổ quốc tôi
được giải phóng, các “dân tộc thuộc địa” được giải phóng. Tôi bắt đầu viết và
phát những truyền đơn tố cáo tội ác của thực dân Pháp. Tôi chưa hiểu đảng là
gì, công đoàn là gì, càng không rõ chủ nghĩa xã hội là gì, khác chủ nghĩa cộng
sản ở chỗ nào. Nhưng có những “ông bà” - lúc đầu tôi gọi các đồng chí tôi trong
Đảng Xã hội như thế - đã tỏ đồng tình với tôi. Vì vậy tôi tham gia Đảng Xã hội”
4
. Ở đây chúng ta thấy, cho đến 1919, trong tư duy của Người, vẫn là “biết rất ít
về vấn đề chính trị”, vào Đảng Xã hội vì các đồng chí của Bác trong Đảng xã
hội đồng tình với quan điểm của Người về cuộc đấu tranh của các dân tộc bị áp
bức. Khát khao giải phóng cho dân tộc, nhưng đến đây, Hồ Chí Minh vẫn chưa
tìm thấy đường đi cho dân tộc. Điều đó chứng tỏ, chưa có cái nhìn, cách luận
giải thấu đáo về điều kiện thực tế.
Hội nghị Véc-xây diễn ra, Hồ Chí Minh gửi yêu sách tám điểm đòi những
quyền lợi cơ bản cho nhân dân An Nam, yêu sách không được chấp nhận. Hồ
Chí Minh nhận ra đây không phải là con đường cứu nước. Hành động gửi bản
yêu sách tới hội nghị Véc-xây có một tác dụng to lớn trong chuyển biến nhận
4
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t12, tr 561.
9
thức của Người nhưng chúng ta cũng thấy, Hồ Chí Minh vẫn chưa nhận rõ thực
chất bản chất của chủ nghĩa thực dân và chưa nhận thức rõ làm gì để giành lại
quyền cho dân tộc, bản yêu sách đòi quyền tự quyết nhưng “tự nó, chưa chỉ ra
hướng thực hiện quyền tự quyết dân tộc là hướng nào”
5
.
Cách mạng Tháng Mười thành công, luồng gió của chủ nghĩa cộng sản lan
tới Pháp. Những diễn biến về tư tưởng của Nguyễn Ái Quốc trước những năm
1920 cho thấy những chiều hướng phát triển tích cực và ngày càng tiếp cận gần
hơn tới con đường chân lý, nhưng chúng ta cũng thấy rằng đây là thời kì tìm tòi
khảo nghiệm và vẫn trăn trở con đường nào giải phóng cho chúng ta. Tư duy
Nguyễn Ái Quốc chưa phải tư duy của một người cộng sản, theo chủ nghĩa
Mác-Lênin. Tuy nhiên, những hoạt động và sự chuyển biến tư tưởng trước năm
1920 lại là yếu tố quan trọng, tiền đề cho việc Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa
Mác-Lênin, đến với thế giới quan và phương pháp luận khoa học, nền tảng quan
trọng đề tìm ra và thực hiện con đường cứu nước. “Chính chủ nghĩa yêu nước, chứ
chưa phải chủ nghĩa cộng sản đã đưa tôi tin theo Lênin, tin theo Quốc tế thứ ba”
6
.
Tháng 7/1920, Người tham gia đại hội Tua, bỏ phiếu tán thành sáng lập
Đảng Cộng sản Pháp. Bắt đầu từ đây, Tư tưởng Hồ Chí Minh có bước phát triển
mới. Thế giới quan, phương pháp luận của chủ nghĩa Mác-Lênin đã được hình
thành trong tư tưởng của Người.
Tiếp xúc với chủ nghĩa Mác-Lênin, được chủ nghĩa Mác-Lênin trang bị
thế giới quan, phương pháp luận khoa học, Hồ Chí Minh đã nhận thức sâu sắc
vấn đề thế giới, Người đã tìm rõ nguyên nhân của áp bức, bất công, thấy rõ con
đường cách mạng Việt Nam phải đi. Bác kể lại cho một nhà báo Pháp: “Rồi một
đồng chí đưa cho tôi đọc luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa của
Lênin…bài đó khó đọc vì có những từ ngữ mà tôi không biết rõ. Nhưng tôi đọc
đi đọc lại và dần dần tôi hiểu ý nghĩa của nó một cách sâu sắc. Bản luận cương
làm cho tôi cảm động, phấn khởi, sáng tỏ, tin tưởng biết bao. Tôi xúc động đến
phát khóc lên. Ngồi một mình trong buồng mà tôi nói to lên như đang nói trước
quần chúng đông đảo: “Hỡi đồng bào bị đọa đày đau khổ, đây là cái cần thiết
cho chúng ta, đây là con đường giải phóng cho chúng ta”. Từ đó tôi đã có một
sự lựa chọn: Tán thành Quốc tế III và hoàn toàn tin theo Lênin”
7
. Qua câu nói
trên, chúng ta thấy chính Lênin, chính bản luận cương đã khai tỏ tâm trí Hồ Chí
Minh, đã giúp Hồ Chí Minh giải thích và tìm ra con đường cứu nước, con đường
cách mạng vô sản. “Từng bước một, trong cuộc đấu tranh, vừa nghiên cứu thực
tế, dần dần tôi hiểu được rằng chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới
5
Hồ Chí Minh – vĩ đại một con người, Giáo sư Trần Văn Giàu, NXB CTQG 2010.
6
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t10, tr 128
7
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t12, tr 471
thức của Người nhưng chúng ta cũng thấy, Hồ Chí Minh vẫn chưa nhận rõ thực
chất bản chất của chủ nghĩa thực dân và chưa nhận thức rõ làm gì để giành lại
quyền cho dân tộc, bản yêu sách đòi quyền tự quyết nhưng “tự nó, chưa chỉ ra
hướng thực hiện quyền tự quyết dân tộc là hướng nào”
5
.
Cách mạng Tháng Mười thành công, luồng gió của chủ nghĩa cộng sản lan
tới Pháp. Những diễn biến về tư tưởng của Nguyễn Ái Quốc trước những năm
1920 cho thấy những chiều hướng phát triển tích cực và ngày càng tiếp cận gần
hơn tới con đường chân lý, nhưng chúng ta cũng thấy rằng đây là thời kì tìm tòi
khảo nghiệm và vẫn trăn trở con đường nào giải phóng cho chúng ta. Tư duy
Nguyễn Ái Quốc chưa phải tư duy của một người cộng sản, theo chủ nghĩa
Mác-Lênin. Tuy nhiên, những hoạt động và sự chuyển biến tư tưởng trước năm
1920 lại là yếu tố quan trọng, tiền đề cho việc Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa
Mác-Lênin, đến với thế giới quan và phương pháp luận khoa học, nền tảng quan
trọng đề tìm ra và thực hiện con đường cứu nước. “Chính chủ nghĩa yêu nước, chứ
chưa phải chủ nghĩa cộng sản đã đưa tôi tin theo Lênin, tin theo Quốc tế thứ ba”
6
.
Tháng 7/1920, Người tham gia đại hội Tua, bỏ phiếu tán thành sáng lập
Đảng Cộng sản Pháp. Bắt đầu từ đây, Tư tưởng Hồ Chí Minh có bước phát triển
mới. Thế giới quan, phương pháp luận của chủ nghĩa Mác-Lênin đã được hình
thành trong tư tưởng của Người.
Tiếp xúc với chủ nghĩa Mác-Lênin, được chủ nghĩa Mác-Lênin trang bị
thế giới quan, phương pháp luận khoa học, Hồ Chí Minh đã nhận thức sâu sắc
vấn đề thế giới, Người đã tìm rõ nguyên nhân của áp bức, bất công, thấy rõ con
đường cách mạng Việt Nam phải đi. Bác kể lại cho một nhà báo Pháp: “Rồi một
đồng chí đưa cho tôi đọc luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa của
Lênin…bài đó khó đọc vì có những từ ngữ mà tôi không biết rõ. Nhưng tôi đọc
đi đọc lại và dần dần tôi hiểu ý nghĩa của nó một cách sâu sắc. Bản luận cương
làm cho tôi cảm động, phấn khởi, sáng tỏ, tin tưởng biết bao. Tôi xúc động đến
phát khóc lên. Ngồi một mình trong buồng mà tôi nói to lên như đang nói trước
quần chúng đông đảo: “Hỡi đồng bào bị đọa đày đau khổ, đây là cái cần thiết
cho chúng ta, đây là con đường giải phóng cho chúng ta”. Từ đó tôi đã có một
sự lựa chọn: Tán thành Quốc tế III và hoàn toàn tin theo Lênin”
7
. Qua câu nói
trên, chúng ta thấy chính Lênin, chính bản luận cương đã khai tỏ tâm trí Hồ Chí
Minh, đã giúp Hồ Chí Minh giải thích và tìm ra con đường cứu nước, con đường
cách mạng vô sản. “Từng bước một, trong cuộc đấu tranh, vừa nghiên cứu thực
tế, dần dần tôi hiểu được rằng chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới
5
Hồ Chí Minh – vĩ đại một con người, Giáo sư Trần Văn Giàu, NXB CTQG 2010.
6
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t10, tr 128
7
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t12, tr 471
10
giải phóng được các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới
thoát khỏi ách nô lệ”
8
.
Người đã khẳng định vai trò quan trọng của chủ nghĩa Mác-Lênin, cũng
như khẳng định tư duy cách mạng của mình hoàn toàn đi theo chủ nghĩa Mác-
Lênin: “Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chủ nghĩa chân chính
nhất, chắc chắn nhất, cách mệnh nhất là chủ nghĩa Lênin”
9
, “Chủ nghĩa Lênin
đối với chúng ta, những người cách mạng và nhân dân Việt Nam, không những
là cái cẩm nang thần kỳ, không những là cái kim chỉ nam, mà còn là mặt trời soi
sáng con đường chúng ta đi tới thắng lợi cuối cùng, đi tới chủ nghĩa xã hội và
chủ nghĩa cộng sản”
10
.
Bắt đầu từ đây, trong tư tưởng và hành động của Người đã có những
chuyển biến lớn lao. Người hoàn toàn tin theo con đường vô sản, hình thành các
luận điểm về cách mạng Việt Nam. Nhờ tư duy duy vật biện chứng mà chủ nghĩa
Mác-Lênin trang bị, Người đã không bị bó buộc vào chủ nghĩa kinh viện, giáo
điều đơ cứng, Người nhận thức được đặc điểm tình hình cách mạng Việt Nam,
những điều kiện lịch sử riêng biệt của xã hội Việt Nam, nhờ đó có sự vận dụng
sáng tạo, phát triển quan điểm Mác-Lênin ở Việt Nam. Nắm vững quy luật vận
động của tự nhiên, của lịch sử loài người, Người có những quan điểm lãnh đạo
đất nước phù hợp với quy luật khách quan. Thực tiễn thắng lợi cách mạng Việt
Nam đã chứng minh đường lối lãnh đạo cách mạng Việt Nam là đúng đắn, đường
lối cách mạng Việt Nam đúng đắn nhờ Hồ Chí Minh có thế giới quan, phương
pháp luận khoa học. Thế giới quan, phương pháp luận khoa học đó ở đâu mà có?
Chính do chủ nghĩa Mác-Lênin trang bị cộng với phẩm chất cá nhân hiếm có của
Hồ Chí Minh.
Trên cơ sở thế giới quan, phương pháp luận Mác-xít, Hồ Chí Minh đã tiếp
thu, hấp thụ có chọn lọc các tinh hoa văn hóa nhân loại, giá trị tốt đẹp của
truyền thống dân tộc để làm giàu thêm trí tuệ của mình, đồng thời phát triển
những giá trị đó lên một tầm cao mới. Với tư duy biện chứng duy vật, Người
tách khỏi thế giới quan siêu hình thường thấy ở các vị tiền bối (ví dụ: Pháp xâm
lược chúng ta thì cho rằng cả nước Pháp là kẻ thù, thậm chí có những suy nghĩ
cực đoan không dùng đồ của Pháp như cụ Nguyễn Đình Chiểu…). Xem xét sự
vật hiện tượng trong mối liên hệ, khách quan, toàn diện, lịch sử, cụ thể và phát
triển, Hồ Chí Minh đã “gạn đục khơi trong” tiếp thu những cái giá trị trinh túy
của tinh hoa, truyền thống tốt đẹp của dân tộc, không hề phủ định sạch trơn mà
mang tính kế thừa, hết sức biện chứng, đúng tinh thần chủ nghĩa Mác-Lênin.
Đối với Nho giáo, Người nói: “Trong học thuyết Khổng Tử có nhiều điểm
không đúng song những điều hay thì chúng ta nên học”. Trong các bài nói, bài
8
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t10, tr 126
9
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t2, tr 268
10
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t10, tr 268
giải phóng được các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới
thoát khỏi ách nô lệ”
8
.
Người đã khẳng định vai trò quan trọng của chủ nghĩa Mác-Lênin, cũng
như khẳng định tư duy cách mạng của mình hoàn toàn đi theo chủ nghĩa Mác-
Lênin: “Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chủ nghĩa chân chính
nhất, chắc chắn nhất, cách mệnh nhất là chủ nghĩa Lênin”
9
, “Chủ nghĩa Lênin
đối với chúng ta, những người cách mạng và nhân dân Việt Nam, không những
là cái cẩm nang thần kỳ, không những là cái kim chỉ nam, mà còn là mặt trời soi
sáng con đường chúng ta đi tới thắng lợi cuối cùng, đi tới chủ nghĩa xã hội và
chủ nghĩa cộng sản”
10
.
Bắt đầu từ đây, trong tư tưởng và hành động của Người đã có những
chuyển biến lớn lao. Người hoàn toàn tin theo con đường vô sản, hình thành các
luận điểm về cách mạng Việt Nam. Nhờ tư duy duy vật biện chứng mà chủ nghĩa
Mác-Lênin trang bị, Người đã không bị bó buộc vào chủ nghĩa kinh viện, giáo
điều đơ cứng, Người nhận thức được đặc điểm tình hình cách mạng Việt Nam,
những điều kiện lịch sử riêng biệt của xã hội Việt Nam, nhờ đó có sự vận dụng
sáng tạo, phát triển quan điểm Mác-Lênin ở Việt Nam. Nắm vững quy luật vận
động của tự nhiên, của lịch sử loài người, Người có những quan điểm lãnh đạo
đất nước phù hợp với quy luật khách quan. Thực tiễn thắng lợi cách mạng Việt
Nam đã chứng minh đường lối lãnh đạo cách mạng Việt Nam là đúng đắn, đường
lối cách mạng Việt Nam đúng đắn nhờ Hồ Chí Minh có thế giới quan, phương
pháp luận khoa học. Thế giới quan, phương pháp luận khoa học đó ở đâu mà có?
Chính do chủ nghĩa Mác-Lênin trang bị cộng với phẩm chất cá nhân hiếm có của
Hồ Chí Minh.
Trên cơ sở thế giới quan, phương pháp luận Mác-xít, Hồ Chí Minh đã tiếp
thu, hấp thụ có chọn lọc các tinh hoa văn hóa nhân loại, giá trị tốt đẹp của
truyền thống dân tộc để làm giàu thêm trí tuệ của mình, đồng thời phát triển
những giá trị đó lên một tầm cao mới. Với tư duy biện chứng duy vật, Người
tách khỏi thế giới quan siêu hình thường thấy ở các vị tiền bối (ví dụ: Pháp xâm
lược chúng ta thì cho rằng cả nước Pháp là kẻ thù, thậm chí có những suy nghĩ
cực đoan không dùng đồ của Pháp như cụ Nguyễn Đình Chiểu…). Xem xét sự
vật hiện tượng trong mối liên hệ, khách quan, toàn diện, lịch sử, cụ thể và phát
triển, Hồ Chí Minh đã “gạn đục khơi trong” tiếp thu những cái giá trị trinh túy
của tinh hoa, truyền thống tốt đẹp của dân tộc, không hề phủ định sạch trơn mà
mang tính kế thừa, hết sức biện chứng, đúng tinh thần chủ nghĩa Mác-Lênin.
Đối với Nho giáo, Người nói: “Trong học thuyết Khổng Tử có nhiều điểm
không đúng song những điều hay thì chúng ta nên học”. Trong các bài nói, bài
8
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t10, tr 126
9
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t2, tr 268
10
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t10, tr 268
11
viết, Người dùng rất nhiều từ ngữ, mệnh đề nho giáo, đồng thời phát triển sáng
tạo: Ví dụ tư tưởng Nho giáo là “Tứ hải giai huynh đệ” thì Người nói “Quan san
muôn dặm một nhà, Bốn phương vô sản đều là anh em”. Người cũng đồng ý với
việc khẳng định tầm quan trọng của việc tu dưỡng đạo đức, một điều mà Nho
giáo cũng đã đề cập đến, nhưng đạo đức của Hồ Chí Minh là đạo đức mới, nó
khác xa với đạo đức cũ. Hồ Chí Minh là một trong những nhà tư tưởng, nhà lãnh
đạo nói nhiều đến việc tu dưỡng đạo đức và chính người cũng là một tấm gương
đạo đức sáng ngời.
Đối với giá trị truyền thống dân tộc, Người đã gạt đi những cái cổ hủ, lỗi
thời, tiếp thu cái tốt đẹp. Người đã kết thừa truyền thống yêu nước, tài sản tinh
thần quý báu của dân tộc đồng thời cũng đã có công lao to lớn phát triển chủ
nghĩa yêu nước truyền thống Việt Nam lên một tầm cao mới, yêu nước là trung
với nước, hiếu với dân, yêu nước gắn liền với yêu chủ nghĩa xã hội.
Nắm vững quy luật phát triển của lịch sử xã hội, Người luôn hoạt động
cách mạng với tinh thần cách mạng lạc quan của người cộng sản. “Hết mưa là
nắng hửng lên thôi, Hết khổ là vui vốn lẽ đời”, “Cuộc kháng chiến chống Mỹ
của nhân dân ta dù phải kinh qua nhiều gian khổ nhưng nhất định sẽ thắng lợi
hoàn toàn, đó là một điều chắc chắn”. Nhờ thế giới quan, phương pháp luận
khoa học, Người đã có những dự đoán thiên tài về tình hình cách mạng Việt
Nam, đó không phải là sự “đoán mò, ăn may” mà là kết quả của sự phân tích sát
đúng tình thế của cách mạng Việt Nam.
Có rất nhiều ví dụ có thể đưa ra để chứng minh vai trò quan trọng của
việc hình thành thế giới quan, phương pháp luận khoa học Mác-xít trong Tư
tưởng Hồ Chí Minh. Dù ví dụ nhiều hay ít, chúng ta cũng nhận thức và khẳng
định được rằng, chủ nghĩa Mác-Lênin đã trang bị cho Hồ Chí Minh thế giới
quan, phương pháp luận thực sự khoa học, và đó là cơ sở để người nghiên cứu,
luận giải, vận dụng và phát triển sáng tạo các giá trị, đưa ra những tư tưởng lãnh
đạo cách mạng Việt Nam đi tới thắng lợi vẻ vang.
2.2 Chủ nghĩa Mác-Lênin quyết định bản chất giai cấp công nhân của
Tư tưởng Hồ Chí Minh, làm cho Tư tưởng Hồ Chí Minh thuộc hệ tư tưởng
Mác-Lênin.
Mỗi học thuyết, mỗi tư tưởng đều mang bản chất của một giai cấp nhất
định. Có hệ tư tưởng phong kiến, hệ tư tưởng tư sản, hệ tư tưởng vô sản. Sự tiến
bộ hay lỗi thời của các hệ tư tưởng phù thuộc vào vị trí của giai cấp mà nó đại
diện trong tiến trình lịch sử. Đối với Tư tưởng Hồ Chí Minh, chúng ta khẳng
định, tư tưởng của Người thuộc hệ tư tưởng Mác-Lênin, hệ tư tưởng của giai
cấp vô sản.
viết, Người dùng rất nhiều từ ngữ, mệnh đề nho giáo, đồng thời phát triển sáng
tạo: Ví dụ tư tưởng Nho giáo là “Tứ hải giai huynh đệ” thì Người nói “Quan san
muôn dặm một nhà, Bốn phương vô sản đều là anh em”. Người cũng đồng ý với
việc khẳng định tầm quan trọng của việc tu dưỡng đạo đức, một điều mà Nho
giáo cũng đã đề cập đến, nhưng đạo đức của Hồ Chí Minh là đạo đức mới, nó
khác xa với đạo đức cũ. Hồ Chí Minh là một trong những nhà tư tưởng, nhà lãnh
đạo nói nhiều đến việc tu dưỡng đạo đức và chính người cũng là một tấm gương
đạo đức sáng ngời.
Đối với giá trị truyền thống dân tộc, Người đã gạt đi những cái cổ hủ, lỗi
thời, tiếp thu cái tốt đẹp. Người đã kết thừa truyền thống yêu nước, tài sản tinh
thần quý báu của dân tộc đồng thời cũng đã có công lao to lớn phát triển chủ
nghĩa yêu nước truyền thống Việt Nam lên một tầm cao mới, yêu nước là trung
với nước, hiếu với dân, yêu nước gắn liền với yêu chủ nghĩa xã hội.
Nắm vững quy luật phát triển của lịch sử xã hội, Người luôn hoạt động
cách mạng với tinh thần cách mạng lạc quan của người cộng sản. “Hết mưa là
nắng hửng lên thôi, Hết khổ là vui vốn lẽ đời”, “Cuộc kháng chiến chống Mỹ
của nhân dân ta dù phải kinh qua nhiều gian khổ nhưng nhất định sẽ thắng lợi
hoàn toàn, đó là một điều chắc chắn”. Nhờ thế giới quan, phương pháp luận
khoa học, Người đã có những dự đoán thiên tài về tình hình cách mạng Việt
Nam, đó không phải là sự “đoán mò, ăn may” mà là kết quả của sự phân tích sát
đúng tình thế của cách mạng Việt Nam.
Có rất nhiều ví dụ có thể đưa ra để chứng minh vai trò quan trọng của
việc hình thành thế giới quan, phương pháp luận khoa học Mác-xít trong Tư
tưởng Hồ Chí Minh. Dù ví dụ nhiều hay ít, chúng ta cũng nhận thức và khẳng
định được rằng, chủ nghĩa Mác-Lênin đã trang bị cho Hồ Chí Minh thế giới
quan, phương pháp luận thực sự khoa học, và đó là cơ sở để người nghiên cứu,
luận giải, vận dụng và phát triển sáng tạo các giá trị, đưa ra những tư tưởng lãnh
đạo cách mạng Việt Nam đi tới thắng lợi vẻ vang.
2.2 Chủ nghĩa Mác-Lênin quyết định bản chất giai cấp công nhân của
Tư tưởng Hồ Chí Minh, làm cho Tư tưởng Hồ Chí Minh thuộc hệ tư tưởng
Mác-Lênin.
Mỗi học thuyết, mỗi tư tưởng đều mang bản chất của một giai cấp nhất
định. Có hệ tư tưởng phong kiến, hệ tư tưởng tư sản, hệ tư tưởng vô sản. Sự tiến
bộ hay lỗi thời của các hệ tư tưởng phù thuộc vào vị trí của giai cấp mà nó đại
diện trong tiến trình lịch sử. Đối với Tư tưởng Hồ Chí Minh, chúng ta khẳng
định, tư tưởng của Người thuộc hệ tư tưởng Mác-Lênin, hệ tư tưởng của giai
cấp vô sản.
12
Trước khi đến với Chủ nghĩa Mác-Lênin, Hồ Chí Minh là một nhà yêu
nước, với nguyện vọng thiết tha cháy bỏng là độc lập cho tổ quốc, cho dân tộc.
Người chưa biết tới thế nào là vô sản, thế nào là xã hội cộng sản, yêu thích cách
mạng Tháng Mười chỉ là cảm tính. Như vậy, bản chất giai cấp vô sản chưa hề
tồn tại trong hệ tư tưởng của Hồ Chí Minh trước khi Người đến với chủ nghĩa
Mác-Lênin.
Sau khi đến và đi theo chủ nghĩa Mác-Lênin, đi theo con đường vô sản, tư
tưởng của Người đã được hình thành, tư tưởng đó mang bản chất giai cấp vô
sản, từ chủ nghĩa yêu nước đến chủ nghĩa Lênin, từ giác ngộ dân tộc đến giác
ngộ giai cấp, từ người yêu nước trở thành người cộng sản. Bản chất giai cấp vô
sản trong Tư tưởng Hồ Chí Minh thể hiện trên một số vấn đề:
Nội dung cốt lõi trong Tư tưởng Hồ Chí Minh là độc lập dân tộc gắn liền
với chủ nghĩa xã hội. Mục tiêu của giai cấp công nhân là mục tiêu xây dựng xã
hội cộng sản. Như vậy mục tiêu trong Tư tưởng Hồ Chí Minh thống nhất với
mục tiêu của giai cấp vô sản. Người viết: “Chỉ có chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa
cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức và giai cấp công nhân toàn
thế giới”
11
. Trong Chính cương vắn tắt cũng xác định: “Chủ trương làm tư sản
dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”.
Giai cấp vô sản lấy chủ nghĩa Mác-Lênin làm hệ tư tưởng của mình, mà
chủ nghĩa Mác-Lênin quyết định trực tiếp tới sự hình thành và phát triển Tư
tưởng Hồ Chí Minh, như vậy, Tư tưởng Hồ Chí Minh mang bản chất giai cấp vô
sản. Các hệ thống quan điểm trong tư tưởng của Người thể hiện rõ bản chất của
giai cấp vô sản sâu sắc: Tư tưởng về dân tộc và đấu tranh giải phóng dân tộc, tư
tưởng về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, xây
dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân; tư tưởng
về Đảng Cộng sản, về nhân tố con người trong chiến tranh....
Chính bản thân Hồ Chí Minh là một chiến sĩ cộng sản, một đảng viên
Đảng Cộng sản - chính đảng của giai cấp vô sản, một người hết lòng hết sức
phục vụ nhân dân, hết lòng vì tình đoàn kết và phát triển của phong trào cộng
sản quốc tế, Hồ Chí Minh cũng là một con người với tư tưởng cách mạng triệt
để và kiên quyết nhất. “Công lao của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với nhân dân ta
thật như trời biển...Đó là sự nghiệp của một người Mác-xít chân chính, một nhà
tư tưởng vĩ đại, một nhà chiến lược thiên tài, một nhà tổ chức xuất sắc, một
chiến sĩ cộng sản có phẩm chất và đạo đức cao quý”
12
.
11
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t12, tr 474
12
Chủ tịch Hồ Chí Minh và cách mạng Việt Nam, Trường Chinh, Nxb Thông tin lý luận, 1991, tr136
Trước khi đến với Chủ nghĩa Mác-Lênin, Hồ Chí Minh là một nhà yêu
nước, với nguyện vọng thiết tha cháy bỏng là độc lập cho tổ quốc, cho dân tộc.
Người chưa biết tới thế nào là vô sản, thế nào là xã hội cộng sản, yêu thích cách
mạng Tháng Mười chỉ là cảm tính. Như vậy, bản chất giai cấp vô sản chưa hề
tồn tại trong hệ tư tưởng của Hồ Chí Minh trước khi Người đến với chủ nghĩa
Mác-Lênin.
Sau khi đến và đi theo chủ nghĩa Mác-Lênin, đi theo con đường vô sản, tư
tưởng của Người đã được hình thành, tư tưởng đó mang bản chất giai cấp vô
sản, từ chủ nghĩa yêu nước đến chủ nghĩa Lênin, từ giác ngộ dân tộc đến giác
ngộ giai cấp, từ người yêu nước trở thành người cộng sản. Bản chất giai cấp vô
sản trong Tư tưởng Hồ Chí Minh thể hiện trên một số vấn đề:
Nội dung cốt lõi trong Tư tưởng Hồ Chí Minh là độc lập dân tộc gắn liền
với chủ nghĩa xã hội. Mục tiêu của giai cấp công nhân là mục tiêu xây dựng xã
hội cộng sản. Như vậy mục tiêu trong Tư tưởng Hồ Chí Minh thống nhất với
mục tiêu của giai cấp vô sản. Người viết: “Chỉ có chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa
cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức và giai cấp công nhân toàn
thế giới”
11
. Trong Chính cương vắn tắt cũng xác định: “Chủ trương làm tư sản
dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”.
Giai cấp vô sản lấy chủ nghĩa Mác-Lênin làm hệ tư tưởng của mình, mà
chủ nghĩa Mác-Lênin quyết định trực tiếp tới sự hình thành và phát triển Tư
tưởng Hồ Chí Minh, như vậy, Tư tưởng Hồ Chí Minh mang bản chất giai cấp vô
sản. Các hệ thống quan điểm trong tư tưởng của Người thể hiện rõ bản chất của
giai cấp vô sản sâu sắc: Tư tưởng về dân tộc và đấu tranh giải phóng dân tộc, tư
tưởng về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, xây
dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân; tư tưởng
về Đảng Cộng sản, về nhân tố con người trong chiến tranh....
Chính bản thân Hồ Chí Minh là một chiến sĩ cộng sản, một đảng viên
Đảng Cộng sản - chính đảng của giai cấp vô sản, một người hết lòng hết sức
phục vụ nhân dân, hết lòng vì tình đoàn kết và phát triển của phong trào cộng
sản quốc tế, Hồ Chí Minh cũng là một con người với tư tưởng cách mạng triệt
để và kiên quyết nhất. “Công lao của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với nhân dân ta
thật như trời biển...Đó là sự nghiệp của một người Mác-xít chân chính, một nhà
tư tưởng vĩ đại, một nhà chiến lược thiên tài, một nhà tổ chức xuất sắc, một
chiến sĩ cộng sản có phẩm chất và đạo đức cao quý”
12
.
11
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, t12, tr 474
12
Chủ tịch Hồ Chí Minh và cách mạng Việt Nam, Trường Chinh, Nxb Thông tin lý luận, 1991, tr136
13
2.3 Chủ nghĩa Mác-Lênin là nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất đến nội
dung của Tư tưởng Hồ Chí Minh.
Xuất phát từ khẳng định Tư tưởng Hồ Chí Minh thuộc hệ tư tưởng Mác-
Lênin, những phạm trù cơ bản của Tư tưởng Hồ Chí Minh cũng nằm trong
những phạm trù cơ bản của lý luận Mác-Lênin, vì vậy những nội dung Tư tưởng
Hồ Chí Minh chịu ảnh hưởng sâu sắc của Chủ nghĩa Mác-Lênin. Tuy nhiên, Hồ
Chí Minh không hề bê nguyên lý luận Mác-Lênin để làm tư tưởng của riêng
mình mà có sự sáng tạo, phát triển theo yêu cầu của thực tiễn. Chủ nghĩa Mác-
Lênin chỉ ra con đường đấu tranh cho nhân loại cần lao, là cơ sở lý luận quan
trọng để loài người nhận thức thế giới và đi tới một xã hội tốt đẹp hơn. Chính
điều đó đã tạo nên một cuộc gặp gỡ lịch sử giữa Hồ Chí Minh và chủ nghĩa
Mác-Lênin. Mục tiêu lớn nhất của Hồ Chí Minh là giải phóng dân tộc, Người tin
theo Mác-Lênin, đi theo Mác-Lênin, nên những tư tưởng của Người chịu ảnh
hưởng của Chủ nghĩa Mác-Lênin là điều dễ hiểu.
“Nội dung những nguyên lý, những quy luật của lý luận Mác-Lênin nói
chung, nhất là các quan điểm cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin về lý luận nhận
thức, lý luận hình thái kinh tế - xã hội, về dân tộc và cách mạng giải phóng dân
tộc, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, về đoàn kết dân
tộc và đoàn kết quốc tế, về phương pháp cách mạng, về đảng và nhà nước vô
sản, về đạo đức nhân văn và văn hóa, về bạo lực cách mạng, về vai trò của con
người trong hoạt động quân sự mà Hồ Chí Minh nghiên cứu, tiếp thu chính là cơ
sở quan trọng để Người từng bước xây dựng và phát triển tư tưởng của mình về
các vấn đề đó. Nói cách khác, Tư tưởng Hồ Chí Minh trước hết là sự vận dụng
sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin cho phù hợp với thực tiễn cách mạng Việt Nam.
Tư tưởng Hồ Chí Minh góp phần làm phong phú thêm chủ nghĩa Mác-Lênin
trong thời đại mới, thời đại của các dân tộc thuộc địa áp bức vùng lên giành độc
lập, tự do, hạnh phúc thực sự và xây dựng chủ nghĩa xã hội”
13
.
Ví dụ: Lênin đưa ra luận điểm Đảng Cộng sản là sản phẩm của sự kết hợp
chủ nghĩa Mác với phong trào công nhân. Khi vận dụng vào Việt Nam, Hồ Chí
Minh đã tiếp thu và vận dụng sáng tạo: Đảng cộng sản Việt Nam là sự kết hợp
chủ nghĩa Mác-Lênin, phong trào công nhân và phong trào yêu nước. Luận điểm
của Hồ Chí Minh không hề trái với chủ nghĩa Mác-Lênin, không nằm ngoài chủ
nghĩa Mác-Lênin mà còn bổ sung và phát triển.
Hay về hướng đi của cách mạng giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa
mà Luận cương về các vấn đề dân tộc và thuộc địa của Lênin đã vạch ra đó là đi
theo con đường xã hội chủ nghĩa. Lênin viết: “Cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa
sẽ không phải chỉ là và chủ yếu là một cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản ở từng
nước chống lại giai cấp tư sản ở nước mình; không phải thế, đó sẽ còn là cuộc
13
Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb QĐND, Hà Nôi, 2007.
2.3 Chủ nghĩa Mác-Lênin là nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất đến nội
dung của Tư tưởng Hồ Chí Minh.
Xuất phát từ khẳng định Tư tưởng Hồ Chí Minh thuộc hệ tư tưởng Mác-
Lênin, những phạm trù cơ bản của Tư tưởng Hồ Chí Minh cũng nằm trong
những phạm trù cơ bản của lý luận Mác-Lênin, vì vậy những nội dung Tư tưởng
Hồ Chí Minh chịu ảnh hưởng sâu sắc của Chủ nghĩa Mác-Lênin. Tuy nhiên, Hồ
Chí Minh không hề bê nguyên lý luận Mác-Lênin để làm tư tưởng của riêng
mình mà có sự sáng tạo, phát triển theo yêu cầu của thực tiễn. Chủ nghĩa Mác-
Lênin chỉ ra con đường đấu tranh cho nhân loại cần lao, là cơ sở lý luận quan
trọng để loài người nhận thức thế giới và đi tới một xã hội tốt đẹp hơn. Chính
điều đó đã tạo nên một cuộc gặp gỡ lịch sử giữa Hồ Chí Minh và chủ nghĩa
Mác-Lênin. Mục tiêu lớn nhất của Hồ Chí Minh là giải phóng dân tộc, Người tin
theo Mác-Lênin, đi theo Mác-Lênin, nên những tư tưởng của Người chịu ảnh
hưởng của Chủ nghĩa Mác-Lênin là điều dễ hiểu.
“Nội dung những nguyên lý, những quy luật của lý luận Mác-Lênin nói
chung, nhất là các quan điểm cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin về lý luận nhận
thức, lý luận hình thái kinh tế - xã hội, về dân tộc và cách mạng giải phóng dân
tộc, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, về đoàn kết dân
tộc và đoàn kết quốc tế, về phương pháp cách mạng, về đảng và nhà nước vô
sản, về đạo đức nhân văn và văn hóa, về bạo lực cách mạng, về vai trò của con
người trong hoạt động quân sự mà Hồ Chí Minh nghiên cứu, tiếp thu chính là cơ
sở quan trọng để Người từng bước xây dựng và phát triển tư tưởng của mình về
các vấn đề đó. Nói cách khác, Tư tưởng Hồ Chí Minh trước hết là sự vận dụng
sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin cho phù hợp với thực tiễn cách mạng Việt Nam.
Tư tưởng Hồ Chí Minh góp phần làm phong phú thêm chủ nghĩa Mác-Lênin
trong thời đại mới, thời đại của các dân tộc thuộc địa áp bức vùng lên giành độc
lập, tự do, hạnh phúc thực sự và xây dựng chủ nghĩa xã hội”
13
.
Ví dụ: Lênin đưa ra luận điểm Đảng Cộng sản là sản phẩm của sự kết hợp
chủ nghĩa Mác với phong trào công nhân. Khi vận dụng vào Việt Nam, Hồ Chí
Minh đã tiếp thu và vận dụng sáng tạo: Đảng cộng sản Việt Nam là sự kết hợp
chủ nghĩa Mác-Lênin, phong trào công nhân và phong trào yêu nước. Luận điểm
của Hồ Chí Minh không hề trái với chủ nghĩa Mác-Lênin, không nằm ngoài chủ
nghĩa Mác-Lênin mà còn bổ sung và phát triển.
Hay về hướng đi của cách mạng giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa
mà Luận cương về các vấn đề dân tộc và thuộc địa của Lênin đã vạch ra đó là đi
theo con đường xã hội chủ nghĩa. Lênin viết: “Cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa
sẽ không phải chỉ là và chủ yếu là một cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản ở từng
nước chống lại giai cấp tư sản ở nước mình; không phải thế, đó sẽ còn là cuộc
13
Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb QĐND, Hà Nôi, 2007.
14
đấu tranh của tất cả các nước thuộc địa và tất cả những nước bị chủ nghĩa đế quốc
áp bức, của tất cả các nước phụ thuộc chống lại chủ nghĩa đế quốc quốc tế”. Hồ
Chí Minh đã tiếp thu và phát triển luận điểm này một cách sáng tạo. Đó là “Cách
mạng giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa quan hệ chặt chẽ với cách mạng
chính quốc, nhưng không hoàn toàn phụ thuộc vào cách mạng chính quốc. Nhân
dân các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc có thể chủ động đứng lên, đem sức ta mà
giải phóng cho ta”
Qua đó ta thấy, từ những nội dung gốc, nền tảng là chủ nghĩa Mác-Lênin,
Hồ Chí Minh đã vận dụng, bổ sung phát triển thành tư tưởng của Người. Và có
thể khẳng định rằng, nội dung Chủ nghĩa Mác-Lênin có sức ảnh hưởng to lớn
đến nội dung Tư tưởng Hồ Chí Minh.
2.4 Chủ nghĩa Mác-Lênin là nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất đến tính
khoa học, cách mạng và sức sống của Tư tưởng Hồ Chí Minh.
Tư tưởng Hồ Chí Minh mang tính khoa học vì nó phù hợp với xu thế khách
quan và quy luật của tự nhiên và xã hội. Nếu nó không phù hợp với khách quan
và quy luật xã hội tất yếu nó sẽ bị lỗi thời thậm chí mang tính phản động. Khẳng
định Tư tưởng Hồ Chí Minh là khoa học, vậy khoa học thể hiện ở điểm nào?
Trước hết, nó là khoa học bởi kết thừa tiếp thu những tinh hoa khoa học của nhân
loại kết hợp với phẩm chất của một thiên tài, tư tưởng đã luận giải đúng đắn tình
hình thực tiễn, áp dụng sáng tạo lý luận vào thực tiễn, cải tạo thực tiễn và từ thực
tiễn tổng kết bổ sung và phát triển tư tưởng lý luận. Cũng chính từ thực tiễn đã
chứng minh bản chất khoa học Tư tưởng Hồ Chí Minh. Tính khoa học còn thể
hiện ở việc Người nghiên cứu và phát triển những giá trị tiếp thu, không sao chép
làm theo mà có sự sáng tạo to lớn và phù hợp, “Hồ Chủ tịch bao giờ cũng khái
quát lý luận từ trong thực tiễn. Do đó, Người không chỉ vận dụng sáng tạo chủ
nghĩa Mác Lênin mà còn phát triển và làm phong phú chủ nghĩa Mác-Lênin”
14
.
Ví dụ: Khi xem xét cấu trúc xã hội Việt Nam đầu thế kỷ XX, Hồ Chí Minh đã xác
định phải đấu tranh giải phóng dân tộc trước, bởi Người nhận rõ thực tế là mâu
thuẫn lớn nhất là mâu thuẫn dân tộc, có giải phóng dân tộc mới có địa bàn để giải
phóng giai cấp. Người cũng đưa ra luận điểm mới mẻ là “cách mạng ở các nước
thuộc địa có thể nổ ra và giành thắng lợi trước cách mạng ở chính quốc”, “đặt
cách mạng giải phóng dân tộc lên trên, lên trước”. Cũng vì những quan điểm này,
có thời gian Người bị nghi ngờ rơi vào chủ nghĩa dân tộc, nhưng lại cũng chính
lịch sử đã chứng minh tính khoa học của những quan điểm đó. Vậy, nhân tố nào
làm nên tính khoa học đó? Có rất nhiều nhân tố, trong đó ảnh hưởng to lớn nhất
là chủ nghĩa Mác-Lênin. Ở phần đầu đã đề cập đến tính cách mạng khoa học của
chủ nghĩa Mác-Lênin, chúng ta cũng đã đề cập đến vấn đề chủ nghĩa Mác-Lênin
14
Chủ tịch Hồ Chí Minh, tinh hoa và khí phách của dân tộc, lương tâm của thời đại, Nxb ST, 1970, tr 23
đấu tranh của tất cả các nước thuộc địa và tất cả những nước bị chủ nghĩa đế quốc
áp bức, của tất cả các nước phụ thuộc chống lại chủ nghĩa đế quốc quốc tế”. Hồ
Chí Minh đã tiếp thu và phát triển luận điểm này một cách sáng tạo. Đó là “Cách
mạng giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa quan hệ chặt chẽ với cách mạng
chính quốc, nhưng không hoàn toàn phụ thuộc vào cách mạng chính quốc. Nhân
dân các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc có thể chủ động đứng lên, đem sức ta mà
giải phóng cho ta”
Qua đó ta thấy, từ những nội dung gốc, nền tảng là chủ nghĩa Mác-Lênin,
Hồ Chí Minh đã vận dụng, bổ sung phát triển thành tư tưởng của Người. Và có
thể khẳng định rằng, nội dung Chủ nghĩa Mác-Lênin có sức ảnh hưởng to lớn
đến nội dung Tư tưởng Hồ Chí Minh.
2.4 Chủ nghĩa Mác-Lênin là nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất đến tính
khoa học, cách mạng và sức sống của Tư tưởng Hồ Chí Minh.
Tư tưởng Hồ Chí Minh mang tính khoa học vì nó phù hợp với xu thế khách
quan và quy luật của tự nhiên và xã hội. Nếu nó không phù hợp với khách quan
và quy luật xã hội tất yếu nó sẽ bị lỗi thời thậm chí mang tính phản động. Khẳng
định Tư tưởng Hồ Chí Minh là khoa học, vậy khoa học thể hiện ở điểm nào?
Trước hết, nó là khoa học bởi kết thừa tiếp thu những tinh hoa khoa học của nhân
loại kết hợp với phẩm chất của một thiên tài, tư tưởng đã luận giải đúng đắn tình
hình thực tiễn, áp dụng sáng tạo lý luận vào thực tiễn, cải tạo thực tiễn và từ thực
tiễn tổng kết bổ sung và phát triển tư tưởng lý luận. Cũng chính từ thực tiễn đã
chứng minh bản chất khoa học Tư tưởng Hồ Chí Minh. Tính khoa học còn thể
hiện ở việc Người nghiên cứu và phát triển những giá trị tiếp thu, không sao chép
làm theo mà có sự sáng tạo to lớn và phù hợp, “Hồ Chủ tịch bao giờ cũng khái
quát lý luận từ trong thực tiễn. Do đó, Người không chỉ vận dụng sáng tạo chủ
nghĩa Mác Lênin mà còn phát triển và làm phong phú chủ nghĩa Mác-Lênin”
14
.
Ví dụ: Khi xem xét cấu trúc xã hội Việt Nam đầu thế kỷ XX, Hồ Chí Minh đã xác
định phải đấu tranh giải phóng dân tộc trước, bởi Người nhận rõ thực tế là mâu
thuẫn lớn nhất là mâu thuẫn dân tộc, có giải phóng dân tộc mới có địa bàn để giải
phóng giai cấp. Người cũng đưa ra luận điểm mới mẻ là “cách mạng ở các nước
thuộc địa có thể nổ ra và giành thắng lợi trước cách mạng ở chính quốc”, “đặt
cách mạng giải phóng dân tộc lên trên, lên trước”. Cũng vì những quan điểm này,
có thời gian Người bị nghi ngờ rơi vào chủ nghĩa dân tộc, nhưng lại cũng chính
lịch sử đã chứng minh tính khoa học của những quan điểm đó. Vậy, nhân tố nào
làm nên tính khoa học đó? Có rất nhiều nhân tố, trong đó ảnh hưởng to lớn nhất
là chủ nghĩa Mác-Lênin. Ở phần đầu đã đề cập đến tính cách mạng khoa học của
chủ nghĩa Mác-Lênin, chúng ta cũng đã đề cập đến vấn đề chủ nghĩa Mác-Lênin
14
Chủ tịch Hồ Chí Minh, tinh hoa và khí phách của dân tộc, lương tâm của thời đại, Nxb ST, 1970, tr 23
15
trang bị thế giới quan, phương pháp luận cho Hồ Chí Minh, nhờ đó Người hiểu
được khách quan, nắm được thực tiễn, luận giải sát đúng, lãnh đạo kịp thời. Và
nếu không có thế giới quan, phương pháp luận đó, rất dễ rơi vào rập khuôn, máy
móc những điều phản khoa học.
Tính cách mạng của Tư tưởng Hồ Chí Minh thể hiện ở mục tiêu và con
đường giành độc lập dân tộc và đi lên chủ nghĩa xã hội, tức là vì sự nghiệp giải
phóng con người, giải phóng giai cấp. Tư tưởng Hồ Chí Minh đã xâm nhập vào
phong trào cách mạng Việt Nam, đấu tranh cho nhân dân lao động và dân tộc
việt nam, tư tưởng đã biến thành sức mạnh vật chất. Tư tưởng của người đã đấu
tranh chống lại hệ tư tưởng lỗi thời, các quan điểm sai trái, các thế lực phản
động một cách kiên quyết nhất. Tính cách mạng này cũng chịu ảnh hưởng to lớn
từ tính cách mạng của Chủ nghĩa Mác-Lênin, chính chủ nghĩa Mác-Lênin đã đề
ra sứ mệnh giải phóng giai cấp, giải phóng loài người, đưa loài người đến xã hội
tốt đẹp, xã hội cộng sản. Yếu tố này đã tác động sâu sắc đến nhận thức của Hồ
Chí Minh. Đi theo chủ nghĩa Mác-Lênin, đấu tranh cho nhân dân lao động, và
như vậy tư tưởng của Người đã mang tính cách mạng.
Tính cách mạng và tính khoa học có sự thống nhất chặt chẽ với nhau, và
chủ nghĩa Mác-Lênin đã ảnh hưởng sâu sắc đến tính chất đó. Có thể tóm lại: chủ
nghĩa Mác-Lênin có tính khoa học và cách mạng sâu sắc, Tư tưởng Hồ Chí
Minh thuộc hệ tư tưởng Mác-Lênin, nên hiểu được Tư tưởng Hồ Chí Minh sẽ
mang tính cách mạng và khoa học. Cũng chính từ tính cách mạng, và tính khoa
học đó nên Tư tưởng Hồ Chí Minh có sức sống trường tồn. Cái gì là khoa học,
là cách mạng, tất yếu nó sẽ tồn tại. Thực tế lịch sử cách mạng và hiện nay cũng
cho thấy rõ những giá trị to lớn của Tư tưởng Hồ Chí Minh. Cùng với Chủ
nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho
mọi hành động của Đảng ta, là tài sản tinh thần vô giá của Đảng và dân tộc ta,
bởi vì Đảng ta, nhân dân ta tìm thấy ở tư tưởng của Người con đường đi tới
tương tai. Với giá trị vốn có của mình, Tư tưởng Hồ Chí Minh sẽ sống mãi trong
sự nghiệp của dân tộc. Xin trích lời của Cố Tổng Bí thư Lê Duẩn để làm rõ hơn
vấn đề này: “Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhân vật vĩ đại nhất trong lịch sử hiện đại
Việt Nam, là hiện thân của con đường cách mạng Việt Nam,…Chủ tịch Hồ Chí
Minh đã kết hợp hài hòa tinh hoa của dân tộc với trí tuệ của thời đại, kế thừa
truyền thống bốn nghìn năm lịch sử của nhân dân ta, thể hiện đến đỉnh cao bản
chất cách mạng và khoa học của giai cấp công nhân và những nét đặc sắc của
cách mạng Việt Nam ta”
15
.
Một số vấn đề rút ra
15
Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại của Đảng và dân tộc ta, Lê Duẩn, Nxb ST, 1986, tr83-85.
trang bị thế giới quan, phương pháp luận cho Hồ Chí Minh, nhờ đó Người hiểu
được khách quan, nắm được thực tiễn, luận giải sát đúng, lãnh đạo kịp thời. Và
nếu không có thế giới quan, phương pháp luận đó, rất dễ rơi vào rập khuôn, máy
móc những điều phản khoa học.
Tính cách mạng của Tư tưởng Hồ Chí Minh thể hiện ở mục tiêu và con
đường giành độc lập dân tộc và đi lên chủ nghĩa xã hội, tức là vì sự nghiệp giải
phóng con người, giải phóng giai cấp. Tư tưởng Hồ Chí Minh đã xâm nhập vào
phong trào cách mạng Việt Nam, đấu tranh cho nhân dân lao động và dân tộc
việt nam, tư tưởng đã biến thành sức mạnh vật chất. Tư tưởng của người đã đấu
tranh chống lại hệ tư tưởng lỗi thời, các quan điểm sai trái, các thế lực phản
động một cách kiên quyết nhất. Tính cách mạng này cũng chịu ảnh hưởng to lớn
từ tính cách mạng của Chủ nghĩa Mác-Lênin, chính chủ nghĩa Mác-Lênin đã đề
ra sứ mệnh giải phóng giai cấp, giải phóng loài người, đưa loài người đến xã hội
tốt đẹp, xã hội cộng sản. Yếu tố này đã tác động sâu sắc đến nhận thức của Hồ
Chí Minh. Đi theo chủ nghĩa Mác-Lênin, đấu tranh cho nhân dân lao động, và
như vậy tư tưởng của Người đã mang tính cách mạng.
Tính cách mạng và tính khoa học có sự thống nhất chặt chẽ với nhau, và
chủ nghĩa Mác-Lênin đã ảnh hưởng sâu sắc đến tính chất đó. Có thể tóm lại: chủ
nghĩa Mác-Lênin có tính khoa học và cách mạng sâu sắc, Tư tưởng Hồ Chí
Minh thuộc hệ tư tưởng Mác-Lênin, nên hiểu được Tư tưởng Hồ Chí Minh sẽ
mang tính cách mạng và khoa học. Cũng chính từ tính cách mạng, và tính khoa
học đó nên Tư tưởng Hồ Chí Minh có sức sống trường tồn. Cái gì là khoa học,
là cách mạng, tất yếu nó sẽ tồn tại. Thực tế lịch sử cách mạng và hiện nay cũng
cho thấy rõ những giá trị to lớn của Tư tưởng Hồ Chí Minh. Cùng với Chủ
nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho
mọi hành động của Đảng ta, là tài sản tinh thần vô giá của Đảng và dân tộc ta,
bởi vì Đảng ta, nhân dân ta tìm thấy ở tư tưởng của Người con đường đi tới
tương tai. Với giá trị vốn có của mình, Tư tưởng Hồ Chí Minh sẽ sống mãi trong
sự nghiệp của dân tộc. Xin trích lời của Cố Tổng Bí thư Lê Duẩn để làm rõ hơn
vấn đề này: “Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhân vật vĩ đại nhất trong lịch sử hiện đại
Việt Nam, là hiện thân của con đường cách mạng Việt Nam,…Chủ tịch Hồ Chí
Minh đã kết hợp hài hòa tinh hoa của dân tộc với trí tuệ của thời đại, kế thừa
truyền thống bốn nghìn năm lịch sử của nhân dân ta, thể hiện đến đỉnh cao bản
chất cách mạng và khoa học của giai cấp công nhân và những nét đặc sắc của
cách mạng Việt Nam ta”
15
.
Một số vấn đề rút ra
15
Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại của Đảng và dân tộc ta, Lê Duẩn, Nxb ST, 1986, tr83-85.
16
Khẳng định chủ nghĩa Mác-Lênin là nguồn gốc lý luận chủ yếu quyết
định đến sự hình thành, phát triển của Tư tưởng Hồ Chí Minh không có nghĩa là
chúng ta tuyệt đối hóa vai trò của chủ nghĩa Mác-Lênin, nếu như vậy vô tình
làm hạ thấp giá trị khoa học chân chính của Tư tưởng Hồ Chí Minh. Để làm rõ
hơn nữa tính khoa học của Tư tưởng Hồ Chí Minh chúng ta cũng cần tìm hiểu
về sự đóng góp của Hồ Chí Minh đối với chủ nghĩa Mác-Lênin. Hồ Chí Minh đã
bảo vệ, vận dụng sáng tạo và phát triển, làm phong phú hơn chủ nghĩa Mác-Lênin.
Là người có bản lĩnh chính trị vững vàng, được quê hương và gia đình trang bị
cho một vốn học vấn chắc chắn, thực tiễn hoạt động cho Người vốn văn hóa,
chính trị và vốn thực tiễn, nhờ đó mà Hồ Chí Minh hoàn toàn độc lập tự chủ khi
tiếp xúc với chủ nghĩa Mác-Lênin, không rơi vào sao chép giáo điều. Hồ Chí
Minh cũng tìm đến chủ nghĩa Mác-Lênin bằng con đường thực tiễn và để phục
vụ cho thực tiễn, nhờ đó Người hiểu được cách mạng Việt Nam như thế nào và
cần cái gì ở chủ nghĩa Mác-Lênin. Người học chủ nghĩa Mác-Lênin theo lối
“đắc ý vong ngôn”, học cái tinh thần, cái bản chất, nhờ đó Người không bị lệ
thuộc, sách vở mà còn có thể vận dụng và phát triển sáng tạo. Qua quá trình
hoạt động lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Hồ Chí Minh đã có những đóng góp
mới mẻ, to lớn vào kho tàng lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin.
Tóm lại, nghiên cứu về nguồn gốc, quá trình hình thành và phát triển Tư
tưởng Hồ Chí Minh là một mắt khâu quan trọng trong quá trình nghiên cứu học
tập tư tưởng của Người. Có nhận thức đúng đắn về nguồn gốc mới có cơ sở tiền
đề để đi sâu nghiên cứu các giá trị của Tư tưởng Hồ Chí Minh. Nguồn gốc hình
thành và phát triển Tư tưởng Hồ Chí Minh có nhiều yếu tố, trong đó yếu tố quan
trọng, quyết định đến bản chất Tư tưởng Hồ Chí Minh là chủ nghĩa Mác-Lênin.
Nghiên cứu mối quan hệ giữa chủ nghĩa Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh
có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Khẳng định chủ nghĩa Mác-Lênin là nhân tố ảnh
hưởng trực tiếp đến Tư tưởng Hồ Chí Minh là điều kiện để minh chứng cho tính
cách mạng, khoa học trong tư tưởng của Người.
Nghiên cứu Tư tưởng Hồ Chí Minh phải đặt trong mối quan hệ với nghiên
cứu chủ nghĩa Mác-Lênin. Thấy được những ảnh hưởng của chủ nghĩa Mác-
Lênin đối với Tư tưởng Hồ Chí Minh, nhưng cũng phải thấy được những đóng
góp lớn lao của Tư tưởng Hồ Chí Minh vào kho tàng lý luận Mác-xít. Không
tuyệt đối hóa vai trò của chủ nghĩa Mác-Lênin hay tuyệt đối hóa vai trò cá nhân
của Hồ Chí Minh. Phải thấy rõ mối liên hệ chặt chẽ giữa hai nhân tố này.
Nghiên cứu vấn đề giúp nâng cao nhận thức về bản chất cách mạng khoa
học của Tư tưởng Hồ Chí Minh, củng cố niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng
Cộng sản Việt Nam, có chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền
Khẳng định chủ nghĩa Mác-Lênin là nguồn gốc lý luận chủ yếu quyết
định đến sự hình thành, phát triển của Tư tưởng Hồ Chí Minh không có nghĩa là
chúng ta tuyệt đối hóa vai trò của chủ nghĩa Mác-Lênin, nếu như vậy vô tình
làm hạ thấp giá trị khoa học chân chính của Tư tưởng Hồ Chí Minh. Để làm rõ
hơn nữa tính khoa học của Tư tưởng Hồ Chí Minh chúng ta cũng cần tìm hiểu
về sự đóng góp của Hồ Chí Minh đối với chủ nghĩa Mác-Lênin. Hồ Chí Minh đã
bảo vệ, vận dụng sáng tạo và phát triển, làm phong phú hơn chủ nghĩa Mác-Lênin.
Là người có bản lĩnh chính trị vững vàng, được quê hương và gia đình trang bị
cho một vốn học vấn chắc chắn, thực tiễn hoạt động cho Người vốn văn hóa,
chính trị và vốn thực tiễn, nhờ đó mà Hồ Chí Minh hoàn toàn độc lập tự chủ khi
tiếp xúc với chủ nghĩa Mác-Lênin, không rơi vào sao chép giáo điều. Hồ Chí
Minh cũng tìm đến chủ nghĩa Mác-Lênin bằng con đường thực tiễn và để phục
vụ cho thực tiễn, nhờ đó Người hiểu được cách mạng Việt Nam như thế nào và
cần cái gì ở chủ nghĩa Mác-Lênin. Người học chủ nghĩa Mác-Lênin theo lối
“đắc ý vong ngôn”, học cái tinh thần, cái bản chất, nhờ đó Người không bị lệ
thuộc, sách vở mà còn có thể vận dụng và phát triển sáng tạo. Qua quá trình
hoạt động lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Hồ Chí Minh đã có những đóng góp
mới mẻ, to lớn vào kho tàng lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin.
Tóm lại, nghiên cứu về nguồn gốc, quá trình hình thành và phát triển Tư
tưởng Hồ Chí Minh là một mắt khâu quan trọng trong quá trình nghiên cứu học
tập tư tưởng của Người. Có nhận thức đúng đắn về nguồn gốc mới có cơ sở tiền
đề để đi sâu nghiên cứu các giá trị của Tư tưởng Hồ Chí Minh. Nguồn gốc hình
thành và phát triển Tư tưởng Hồ Chí Minh có nhiều yếu tố, trong đó yếu tố quan
trọng, quyết định đến bản chất Tư tưởng Hồ Chí Minh là chủ nghĩa Mác-Lênin.
Nghiên cứu mối quan hệ giữa chủ nghĩa Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh
có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Khẳng định chủ nghĩa Mác-Lênin là nhân tố ảnh
hưởng trực tiếp đến Tư tưởng Hồ Chí Minh là điều kiện để minh chứng cho tính
cách mạng, khoa học trong tư tưởng của Người.
Nghiên cứu Tư tưởng Hồ Chí Minh phải đặt trong mối quan hệ với nghiên
cứu chủ nghĩa Mác-Lênin. Thấy được những ảnh hưởng của chủ nghĩa Mác-
Lênin đối với Tư tưởng Hồ Chí Minh, nhưng cũng phải thấy được những đóng
góp lớn lao của Tư tưởng Hồ Chí Minh vào kho tàng lý luận Mác-xít. Không
tuyệt đối hóa vai trò của chủ nghĩa Mác-Lênin hay tuyệt đối hóa vai trò cá nhân
của Hồ Chí Minh. Phải thấy rõ mối liên hệ chặt chẽ giữa hai nhân tố này.
Nghiên cứu vấn đề giúp nâng cao nhận thức về bản chất cách mạng khoa
học của Tư tưởng Hồ Chí Minh, củng cố niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng
Cộng sản Việt Nam, có chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền
17
tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động. Khẳng định sự trường tồn và
giá trị quý báu của Tư tưởng Hồ Chí Minh với Đảng và dân tộc ta.
Có nhận thức đúng đắn về nguồn gốc, quá trình hình thành, phát triển Tư
tưởng Hồ Chí Minh mới có cơ sở, tiền đề thuận lợi để tiếp tục đi sâu nghiên cứu
giá trị, nội dung Tư tưởng Hồ Chí Minh ngày càng đầy đủ, sâu sắc hơn. Hơn
nữa, nghiên cứu nguồn gốc, quá trình hình thành, phát triển Tư tưởng Hồ Chí
Minh sẽ mang lại những hiểu biết về bản chất, quy luật hình thành, phát triển Tư
tưởng Hồ Chí Minh, đó là cơ sở lý luận trực tiếp soi sang quá trình nghiên cứu
sự hình thành Tư tưởng Hồ Chí Minh về các lĩnh vực cụ thể.
Trong quá trình giảng dạy, truyền thụ Tư tưởng Hồ Chí Minh cần chứng
minh vai trò quan trọng của chủ nghĩa Mác-Lênin đối với Tư tưởng Hồ Chí
Minh, thấy rõ sự biến đổi về chất của Tư tưởng Hồ Chí Minh khi đến với chủ
nghĩa Mác-Lênin, xây dựng thế giới quan, phương pháp luận Mác-xít cho Người
học, truyền thụ tình cảm và niềm tin vào chủ nghĩa Mác Lênin, Tư tưởng Hồ
Chí Minh.
Từ sự nghiên cứu nguồn gốc, quá trình hình thành, phát triển Tư tưởng
Hồ Chí Minh, chúng ta cần quan tâm hơn nữa trong việc nâng cao chất lượng
công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ trong quân đội ta. Tập
trung vào một số nội dung chính như: Phải khéo kết hợp giáo dục đường lối
chính trị - quân sự của Đảng với giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ
Chí Minh, những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, quân đội và đơn vị;
kết hợp chặt chẽ giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, đường
lối quan điểm của Đảng, chính sách của Nhà nước với việc chống các quan điểm
tư tưởng cơ hội phản động; kết hợp chặt chẽ giáo dục chính trị tư tưởng với việc
thực hiện những nhiệm vụ chính trị - quân sự của các đơn vị trong quân đội.
Đây cũng là cơ sở để chúng đấu tranh với những quan điểm sai trái, phản động
muốn tách Tư tưởng Hồ Chí Minh ra khỏi chủ nghĩa Mác-Lênin, quan điểm bôi
nhọ, xuyên tạc, hạ thấp sự trong sáng, khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác-
Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh.
tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động. Khẳng định sự trường tồn và
giá trị quý báu của Tư tưởng Hồ Chí Minh với Đảng và dân tộc ta.
Có nhận thức đúng đắn về nguồn gốc, quá trình hình thành, phát triển Tư
tưởng Hồ Chí Minh mới có cơ sở, tiền đề thuận lợi để tiếp tục đi sâu nghiên cứu
giá trị, nội dung Tư tưởng Hồ Chí Minh ngày càng đầy đủ, sâu sắc hơn. Hơn
nữa, nghiên cứu nguồn gốc, quá trình hình thành, phát triển Tư tưởng Hồ Chí
Minh sẽ mang lại những hiểu biết về bản chất, quy luật hình thành, phát triển Tư
tưởng Hồ Chí Minh, đó là cơ sở lý luận trực tiếp soi sang quá trình nghiên cứu
sự hình thành Tư tưởng Hồ Chí Minh về các lĩnh vực cụ thể.
Trong quá trình giảng dạy, truyền thụ Tư tưởng Hồ Chí Minh cần chứng
minh vai trò quan trọng của chủ nghĩa Mác-Lênin đối với Tư tưởng Hồ Chí
Minh, thấy rõ sự biến đổi về chất của Tư tưởng Hồ Chí Minh khi đến với chủ
nghĩa Mác-Lênin, xây dựng thế giới quan, phương pháp luận Mác-xít cho Người
học, truyền thụ tình cảm và niềm tin vào chủ nghĩa Mác Lênin, Tư tưởng Hồ
Chí Minh.
Từ sự nghiên cứu nguồn gốc, quá trình hình thành, phát triển Tư tưởng
Hồ Chí Minh, chúng ta cần quan tâm hơn nữa trong việc nâng cao chất lượng
công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ trong quân đội ta. Tập
trung vào một số nội dung chính như: Phải khéo kết hợp giáo dục đường lối
chính trị - quân sự của Đảng với giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ
Chí Minh, những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, quân đội và đơn vị;
kết hợp chặt chẽ giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, đường
lối quan điểm của Đảng, chính sách của Nhà nước với việc chống các quan điểm
tư tưởng cơ hội phản động; kết hợp chặt chẽ giáo dục chính trị tư tưởng với việc
thực hiện những nhiệm vụ chính trị - quân sự của các đơn vị trong quân đội.
Đây cũng là cơ sở để chúng đấu tranh với những quan điểm sai trái, phản động
muốn tách Tư tưởng Hồ Chí Minh ra khỏi chủ nghĩa Mác-Lênin, quan điểm bôi
nhọ, xuyên tạc, hạ thấp sự trong sáng, khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác-
Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh.
18
KẾT LUẬN
Trên một số mạng xã hội hiện nay, có quan điểm cho rằng, trên thế giới,
học thuyết Mác, Lê-nin đã lỗi thời. “Việt Nam nên bỏ Mác - Lê-nin” vì lý luận
đó “đã cản trở con đường tiến lên văn minh, hiện đại trong hòa bình của
Việt Nam”. Đồng thời cắt xén, cô lập, tách rời Tư tưởng Hồ Chí Minh ra khỏi
nguồn gốc lý luận chủ yếu của tư tưởng này là Chủ nghĩa Mác - Lê-nin. Đây là
một âm mưu, thủ đoạn chống phá hết sức thâm độc của các thế lực thù địch,
nhằm làm suy yếu, từng bước dẫ phủ định chính Tư tưởng Hồ Chí Minh, dẫn
đến phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng
Là người học viên được đào tạo về giảng dạy và nghiên cứu chuyên ngành
Tư tưởng Hồ Chí Minh, bản thân luôn nhận thức đầy đủ về vị trí, vai trò và
những giá trị to lớn của chủ nghĩa Mác-Lênin đối với sự hình thành tư tưởng
của Người, từ đó có cơ sở, tiền đề thuận lợi để đi sâu nghiên cứu các giá trị nội
dung một cách đầy đủ, sâu sắc và vận dụng ngày càng chính xác và thiết thực
hơn. Đồng thời luôn quán triệt và thực hiện nghiêm Kết luận số 01-KL/TW
ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW
ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư
tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” bằng những việc làm, hành động cụ
thể, đặc biệt trong thực hiện nhiệm vụ học tập, nghiên cứu, truyên truyền, giảng
dạy, đấu tranh và bảo vệ tư tưởng của Người.
Sau này trên cương vị là người trực tiếp giảng dạy về chuyên ngành Tư
tưởng Hồ Chí Minh, cần giúp cho học viên hiểu rõ về mối quan hệ giữa chủ
nghĩa Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh; cần nghiên cứu Tư tưởng Hồ Chí
Minh một cách hệ thống, khoa học, liên kết và kế thừa thành quả nghiên cứu của
các môn khoa học xã hội và nhân văn. Tránh khuynh hướng quá đề cao hay thần
thánh hóa chủ tịch Hồ Chí Minh làm mất đi tính khách quan, hiện thực, tạo kẽ
KẾT LUẬN
Trên một số mạng xã hội hiện nay, có quan điểm cho rằng, trên thế giới,
học thuyết Mác, Lê-nin đã lỗi thời. “Việt Nam nên bỏ Mác - Lê-nin” vì lý luận
đó “đã cản trở con đường tiến lên văn minh, hiện đại trong hòa bình của
Việt Nam”. Đồng thời cắt xén, cô lập, tách rời Tư tưởng Hồ Chí Minh ra khỏi
nguồn gốc lý luận chủ yếu của tư tưởng này là Chủ nghĩa Mác - Lê-nin. Đây là
một âm mưu, thủ đoạn chống phá hết sức thâm độc của các thế lực thù địch,
nhằm làm suy yếu, từng bước dẫ phủ định chính Tư tưởng Hồ Chí Minh, dẫn
đến phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng
Là người học viên được đào tạo về giảng dạy và nghiên cứu chuyên ngành
Tư tưởng Hồ Chí Minh, bản thân luôn nhận thức đầy đủ về vị trí, vai trò và
những giá trị to lớn của chủ nghĩa Mác-Lênin đối với sự hình thành tư tưởng
của Người, từ đó có cơ sở, tiền đề thuận lợi để đi sâu nghiên cứu các giá trị nội
dung một cách đầy đủ, sâu sắc và vận dụng ngày càng chính xác và thiết thực
hơn. Đồng thời luôn quán triệt và thực hiện nghiêm Kết luận số 01-KL/TW
ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW
ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư
tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” bằng những việc làm, hành động cụ
thể, đặc biệt trong thực hiện nhiệm vụ học tập, nghiên cứu, truyên truyền, giảng
dạy, đấu tranh và bảo vệ tư tưởng của Người.
Sau này trên cương vị là người trực tiếp giảng dạy về chuyên ngành Tư
tưởng Hồ Chí Minh, cần giúp cho học viên hiểu rõ về mối quan hệ giữa chủ
nghĩa Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh; cần nghiên cứu Tư tưởng Hồ Chí
Minh một cách hệ thống, khoa học, liên kết và kế thừa thành quả nghiên cứu của
các môn khoa học xã hội và nhân văn. Tránh khuynh hướng quá đề cao hay thần
thánh hóa chủ tịch Hồ Chí Minh làm mất đi tính khách quan, hiện thực, tạo kẽ
19
hở cho các thế lực thù địch chống phá, xuyên tạc. Và luôn đứng vững trên lập
trường giai cấp công nhân, dùng thế giới quan, phương pháp luận Mácxít để
luận giải và vận dụng các vấn đề liên quan Tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời
khẳng định tính đúng đắn, cách mạng, khoa học về tư tưởng của Người./.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI,
Nxb Chính trị quốc gia, H.2011
2. GS Trần Văn Giàu, Sự hình thành về cơ bản Tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb.
CTQG, Hà Nội, 1997.
3. Võ Nguyên Giáp, Nguồn gốc Tư tưởng Hồ Chí Minh, Tạp chí Cộng sản
23/12 - 1996.
4. Học viện chính trị, Tập bài giảng lịch sử Tư tưởng Hồ Chí Minh (Dùng
cho đào tạo giảng viên chuyên ngành Tư tưởng Hồ Chí Minh) - 2010.
5. Hồ Chí Minh, toàn tập (tập 2, 10, 12), Nxb. CTQG, Hà Nội, 2011
6. Hội đồng Trung ương chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các môn Khoa
học Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh (2008), Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh
(tái bản có sửa chữa, bổ sung), Nxb CTQG, Hà Nội, 2010.
7. Tổng cục chính trị, Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh (Dùng cho đào tạo
chính ủy trung, sư đoàn), Nxb QĐND, 2015
8. Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại của Đảng và dân tộc ta, Lê Duẩn,
Nxb ST, 1986, tr83-85.
9. Chủ tịch Hồ Chí Minh, tinh hoa và khí phách của dân tộc, lương tâm của
thời đại, Nxb ST, 1970, tr 23
10. Chủ tịch Hồ Chí Minh và cách mạng Việt Nam, Trường Chinh, Nxb
Thông tin lý luận, 1991, tr136
11. Hồ Chí Minh - vĩ đại một con người, Giáo sư Trần Văn Giàu, NXB
CTQG 2010.
12. Đánh giá của Đại hội Mác quốc tế (từ 27 đến 30/9/1995) họp ở Pari kỷ
niệm 100 năm chủ nghĩa Mác.
hở cho các thế lực thù địch chống phá, xuyên tạc. Và luôn đứng vững trên lập
trường giai cấp công nhân, dùng thế giới quan, phương pháp luận Mácxít để
luận giải và vận dụng các vấn đề liên quan Tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời
khẳng định tính đúng đắn, cách mạng, khoa học về tư tưởng của Người./.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI,
Nxb Chính trị quốc gia, H.2011
2. GS Trần Văn Giàu, Sự hình thành về cơ bản Tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb.
CTQG, Hà Nội, 1997.
3. Võ Nguyên Giáp, Nguồn gốc Tư tưởng Hồ Chí Minh, Tạp chí Cộng sản
23/12 - 1996.
4. Học viện chính trị, Tập bài giảng lịch sử Tư tưởng Hồ Chí Minh (Dùng
cho đào tạo giảng viên chuyên ngành Tư tưởng Hồ Chí Minh) - 2010.
5. Hồ Chí Minh, toàn tập (tập 2, 10, 12), Nxb. CTQG, Hà Nội, 2011
6. Hội đồng Trung ương chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các môn Khoa
học Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh (2008), Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh
(tái bản có sửa chữa, bổ sung), Nxb CTQG, Hà Nội, 2010.
7. Tổng cục chính trị, Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh (Dùng cho đào tạo
chính ủy trung, sư đoàn), Nxb QĐND, 2015
8. Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại của Đảng và dân tộc ta, Lê Duẩn,
Nxb ST, 1986, tr83-85.
9. Chủ tịch Hồ Chí Minh, tinh hoa và khí phách của dân tộc, lương tâm của
thời đại, Nxb ST, 1970, tr 23
10. Chủ tịch Hồ Chí Minh và cách mạng Việt Nam, Trường Chinh, Nxb
Thông tin lý luận, 1991, tr136
11. Hồ Chí Minh - vĩ đại một con người, Giáo sư Trần Văn Giàu, NXB
CTQG 2010.
12. Đánh giá của Đại hội Mác quốc tế (từ 27 đến 30/9/1995) họp ở Pari kỷ
niệm 100 năm chủ nghĩa Mác.
20
13. Đánh giá của tuần báo Giải phóng, ngày 7-7-1995, tiếng nói của hàng
vạn chiến sĩ cách mạng các nước Mỹ La tinh cư trú ở Thụy Điển.
13. Đánh giá của tuần báo Giải phóng, ngày 7-7-1995, tiếng nói của hàng
vạn chiến sĩ cách mạng các nước Mỹ La tinh cư trú ở Thụy Điển.
Tags
Categories
GeneralDownload
Download Slideshow Get the original presentation fileQuick Actions
Statistics
- Views 70
- Slides 20
- Age 376 days
Related Slideshows
22
Pray For The Peace Of Jerusalem and You Will Prosper
RodolfoMoralesMarcuc
43 views
26
Don_t_Waste_Your_Life_God.....powerpoint
chalobrido8
46 views
31
VILLASUR_FACTORS_TO_CONSIDER_IN_PLATING_SALAD_10-13.pdf
JaiJai148317
42 views
14
Fertility awareness methods for women in the society
Isaiah47
40 views
35
Chapter 5 Arithmetic Functions Computer Organisation and Architecture
RitikSharma297999
38 views
5
syakira bhasa inggris (1) (1).pptx.......
ourcommunity56
41 views