Campuchia lúc đó nên chẳng mấy chốc chị trở thành đơn vị kinh doanh máy tính nhất nhì ở
Phnom Penh. Sẵn đà phát triển, chị không ngần ngại thuê nhân viên kỹ thuật cho Anana
computer. Chị nói: một nhân viên ráp máy tính chị sẵn sàng trả 500-800USD/ tháng, nhưng
ngược lại những nhân viên này có thể kiếm cho chị 70USD/người/ngày.
Mảnh đất màu mỡ?
Anh Tiv Chy Khung, người Việt gốc Hoa, hiện đang là giám đốc công ty Cambo Ad. Dù chưa
từng theo học bất cứ khóa học chính thức nào về quảng cáo, tiếp thị, nhưng hiện nay công ty anh
có gần 100 nhân viên; trong đó có 4 nhân viên người Malaysia, 4 người Việt Nam. Anh cho biết:
thị trường dịch vụ quảng cáo ở Campuchia còn rất mới mẻ; có những công việc như thiết kế
mẫu, in ấn chất lượng cao đôi khi phải mang sang Việt Nam để thực hiện vì vừa đẹp lại vừa rẻ.
Theo anh, Campuchia có khoảng 100 công ty chuyên vẽ quảng cáo, lo thủ tục dịch vụ nhưng thị
trường dịch vụ design, quảng cáo ở Campuchia vẫn còn rất màu mỡ. Hiện tại anh cho biết anh
sẵn sàng trả 500-800USD/tháng, cung cấp chỗ ở, vé máy bay khứ hồi 1năm/ lần cho cho một
nhân viên designer Việt Nam nếu đồng ý qua Campuchia làm việc. Lý do đơn giản vì theo anh, ở
Campuchia quá hiếm người biết nghề thiết kế.
Cũng đồng một suy nghĩ về làm ăn ở Campuchia, nhiều người từng sống tại Campuchia nhận
xét: Campuchia đang rất cần những dịch vụ chất lượng cao.
Ðến thăm một phòng mạch của bác sĩ Nguyễn Văn Sáu, một người Việt sang Campuchia gần 10
năm, khi thấy hầu như bệnh nhân nào vào khám bệnh, vị bác sĩ này cũng chích thuốc hoặc ...vô
nước biển, một dược sĩ Việt Nam nhận xét: sao người ta bệnh nặng mà không chở vô bệnh viện?
Vị bác sĩ này thân tình trả lời: "bệnh nặng hay nhẹ gì cũng phải chích hết chị ơi. Không chích,
không vô nước biển, người dân ở đây không chịu, cho là... bác sĩ dỏm." Còn vô bệnh viện thì giá
mắc khủng khiếp: ngoại kiều là 60USD tiền phòng một đêm. Chị Việt Nga, giám đốc Xí nghiệp
dược Hậu Giang nói: ông bác sĩ này ở Việt Nam tui lạ gì, vậy mà qua đây nó làm giàu nhanh
quá, làm mình phát mê.
Chị So, qua lập nghiệp tại Campuchia gần 20 năm. Hiện nay chị có một quầy đổi tiền nằm tại
tầng trệt chợ Olympic. Hằng ngày, lượng ngoại hối khách hàng đến đổi hoặc gửi tiền, nhận tiền
luôn tấp nập. Quầy đổi tiền của chị So luôn có 4 người túc trực để đáp ứng việc thanh toán, gởi,
đổi tiền cho khách. Chị cho biết: khắp đất nước Campuchia người dân có thể xài tiền ria-
Campuchia, đô la Mỹ hoặc một số khu người Việt sinh sống nhiều người ta dùng tiền Việt Nam.
Ở khắp nơi, người dân dùng đô la chi trả cũng hết sức bình thường. Các siêu thị niêm yết hàng
hóa cũng tính bằng đô la. Chính vì cơ chế quản lý kiều hối của Campuchia thoải mái như thế nên
chị cũng chẳng ngần ngại ghi một dòng chữ dán trên tủ kính: nhận chuyển tiền về TP.HCM trong
ngày. Chị nói thêm: ở Campuchia có khá nhiều người Việt sinh sống, buôn bán, vì thế họ có nhu
cầu trao đổi tiền hàng hầu như hàng ngày. Ởã quầy của chị, chỉ cần khách đến giao tiền thì ở Việt
Nam, trong vòng một ngày đã có thể nhận được tiền. Cứ 10.000USD chuyển đi hoặc về, chị lấy
phí 30USD. Chị cho biết hơn 50% khách hàng của chị là người Việt Nam.
Dĩ nhiên không phải ai cũng dễ dàng làm giàu trên đất Campuchia. Chị Phạm Thanh Thủy- Tổng
hội Việt kiều tại Campuchia cho biết: hàng năm hội Việt kiều ở đây cũng phải tổ chức đi cứu trợ
Downloaded by Nguy?n ??c Tr?ng (
[email protected])
lOMoARcPSD|22954643