Xusto Moreda Catro A Coruña 19831014.pdf

Catálogo Xusto Moreda Catro A Coruña 19831014.pdf

1. Xusto Moreda

14 Octubre al 8 Noviembre 1983

galeria de arte

CATRO

3. Xusto Moreda

4. Pinturas de Xusto Moreda

Está espoñendo estes días o pintor Xusto Moreda. Confeso que entrei
por casualidade, pois non conecia nada del agás o feito de que esistia, e eso
por causas estrictamente poéticas: Hal un soneto no libro "Fentos no mar” de
Xavier Rodriguez Baixeras, que se subtitula “diante dunha pintura de Xusto
Moreda”, 0 que precisamente reproduce o prospeuto aesta mostra. Reconezo
tamén que non coñecer nada da obra deste pintor di ben pouco en favor da
mia cultura arístca. O que pasa 6 que eu apenas vou ás galerias “de arto",
por moi sólidas razóns, pois 00105 espóñense con demasiada frecuencia pré.
‘meu gosto academicismos florás de persoas que non saben pintar, ou preten-
oses chaalladas “abstractas” doutras persoas que tampouco non saben
Pintar. Son dous especimes moi abondosos. O primeiro componse malortan
mente de pintores de cromos e espantosos bodegóns onde a luz e a sombra e a
‘color se converten nun desforme baturrlo. O segundo especime 6 ainda máis
‘comodo: deben crer que pegando catro broxazos sen xelto nin dreito nun
16020 xa se chegou a picasso. Por eso eu vou 00400 ás esposiciôns, por ext.
tima defensa, porque en Lugo as “salas de arto" parecen ás veces escaparates
Pra satisfaceiön da yaidade social de señoras burguesas con criada e señores
maridos destas señoras.

Pero falando de Xusto Moreda, debo agradecer 4 casualidade o ter pasado
pola praza do Ferrol cando él estaba espoñendo, pois aquelo 101 unha regalia
Prés 0106. Este 6 un bon pintor, se me deixan que o xulgue polas cousas que,
na miña opinión, definen o que é a arte de pintar

A primeira destas cousas —valla a perogrullada— consiste precisamente en
‘saber pintar, en saber tracexar hábilmente figuras e empregar sabiamente as
‘colores. E estúpido desprezar a técnica, producto da aprendizaxe, en ningunha
‘das profesiöns que esisten. Pédese, certo, coñecer a técnica e non ser un bon
pintor, pero é imposible ser un bon pintor sen dominar o “oficio

A segunda cousa é que un bon pintor ten un aquel de taumaturgo, de
creador de mundos —como por outra banda todos os artistas. Ainda os pintores
realistas —e quen non o é?— crean mundos, imprimenile un selo as cousas reás,

6. envólvenas nunha atmósfera que 6 nova de pronto, se se quere, “persoal". À pin-
tura foi iberadä hai xa molto da función estricta de representación dos obxectos,
foi liberada pola fotografía, e xa moi axiña a fotografía mesma coll unha vertent,
digamos, industrial ou comercial, e outra verente “artística”. O que demosta, por
outra banda, que o home está perpotuamente empeñado en interpretar e trans-
formar a realidade. E digo ainda que mesmo antes da fotografía non era a
función da pintura reproducir esautamente a realidade, pero eso xa levaria lonxe.

Xusto Moreda sabe pintar e crea un mundo, ou mundos. Eu, como gosta
‚dor de pintura, teño preferencia polas suas espléndidas caras de mulleres, ©
como non son un crítico, delas quero falar, esquencöndome un tanto das Gu
tras cousas —paisaxes ou casas coma a que cantaba Baixeras— porque a min
Persoalmente dinme menos, e non porque señan de menor calidade, senón
Porque cadaquén ten as 5025 teimas pereods.

Eu creo que estas facianas con grandes ollos e estranas cabeleiras que
enchen case todo 0 10020 son un gran achádego. A realidade está transfor
‘mada, interpretada dunha maneira moi singular. Hai un ancho e seguro dibuxo
as caras, un dibuxo habelencioso 0 limpo que define superficies estensas cheas
con colores cáseque planas e claras, sen apenas sombras. E nas beiras dos
lenzos, o que era ancho e estenso convértese en espiräs e voluptas con xeito
一 por veces de cabeleira ou unha indefinición entre cabeleira e follaxe e
ouca onde verdes e azús e outras escuridades enmarcan a simple figura cen-
tral (ds veces menos simple, é certo) cun a xeito de barroquismo que podia vir
¡dese horror ó valeiro que algüns din que padecemos, ou gozamos, os galegos.

Os ollos son especialmente atractivos: grandes, tremenaisimos, concentran
‘eles a mirada do espectador, neles e nos beizos en harmonia enorme. Estas
Mulleres parecen sair dese lugar recóndito dos soños que todos levamos dentro
8 alguns pintores saben concretar. Son eses pintores que teñen unha cera
maxia, que nos gostan ás veces sen saber por qué, © é que nos están amplian-
‘do: Chagall, Miró, 10006.

Algunhas destas mulleres saen dos soños amables, docemente eróticos.
‘coma aquela belisima de grande cabeleira e olos de colores desiguás. Hal ou-
tras que xorden —creo— doutros lugares máis traseiros do sono, e non son
amables, non son tranquilas e suavos, pois Moreda tamen sabe transmitir ese
horror solemifio que vai desacougando 00400 a 00400. Desto pode ser exemplo
‘aqueloutro cadro que vén reproducido no prospeuto da mostra, onde unha
‘cara mais ben pequena e un algo melancólica aparece coutada por 0005 máis
grandes que, a min polo menos, terminaron semelländome harpias crus.

Pero hai algo en común, moito en común. E a man dun artista que segura-
mente —coma todos— é receptor de moltisimas influencias, pero el sóuboas
impregnar do seu bon facer e da súa imaxinación non servi, ata conseguir o
que nesta mostra se ve: unha cousa propia, portadora de soños, a creación en
definitiva dun mundo novo a partir da materia dos que antes esistian. O par-
manente proceso dialéctico que nas artes — dubidao alguén?— tamén se da.

Dario Xohán Cabana

8. ‘Agora cando os campos e mailos viños entran na sazón e
a paisaxe toda doura e se sosega, perde as calores e vai mor-
necendo cara o outono embaixo dunha lus madura que matiza
tódalas cousas, agora cecais sexa 0 tempo mais acaido pra
contemplar na sua intensidade unha boa parte da obra do noso
amigo XUSTO MOREDA. E digo unha boa parte da sua obra e
non a obra enteira, porque no meu humildísimo entender, e
como puiden observar cando os seus cadros estiveron en Com-
postela, na produción plástica deste pintor ribadense hai dous
aspectos plenamente diferenciados, que eu tentaría de expricar
mais ou menos deste xeito: O mundo da paisaxe sen nenguén
aberto 6 esterior da casa, e aquel.que se dirixe a recantos
interiores da casa como ámbito da intimidade máis próximo à
sensibilidade do pintor. A presencia da figura humana cáseque
sen entorno, fundamentalmente rostos femeninos en primeiro
plano de perfiles ou semiperfiles. O contido espresivo en ámbo-
los dous aspectos creativos @ ben distinto: no primeiro pre-
domina, imponse, invade as pinturas unha mesta calma. unha
maina aquedanza apousa na paisaxe, nas casas sen nenguén,
nos recunchos das sás onde un fruteiro, unha mesa, calquera
obxeto estimado polo artista definese como nun tempo de
nostalxia. Nesta temática o discurso plástico esprésase nunha
técnica de depuracións, de simplificacións, con cöres brillantes,
limpas, sobre dunhas formas inxenuizadas. É como se todo o
resultado fose a contemplación dun entorno reconstruido des-
de a 06002. Calma e cores mornas, sosegadas nunha lus de
melancolía. No segundo, a figura entra súpetamente no campo
de observación do espectador. As córes e as formas fanse máis
complexes, cúbrense cáseque de violencia, as superficies mini
fundizanse cromáticamente. Tras de cada figura hai como unha
sombra, como unha presencia indefinida e todo o clima do ca-
dro é outra cousa que non a paisaxe. Mulleres quentes, nun
turbillon de córes, que ollan, que agardan, que asumen en si
mesmas a totalidade da paisaxe, a totalidade da pintura, a tota-
lidade da nosa contemplación...

Algo eisí é o que se me ven ás mentes sobre da pintura
de Xusto Moreda que vai expoñer Carmen Nieves na sua galería
de Tabernas, 4. E falando de tabernas, Carmen, convidarásme
a un bon viño godello pra seguirmos falando de pintura e
daquela Compostela...?

Salvador Garcia-Bodaño

10. TABERNAS, (-BAJO, TELEFONO 209231, LA CORUÑA, HORAS DE VISITA DE 7 A930