7. 9th std Jeevigalalli Vaividyate ppt.pdf

leaning science

1. CzsÁåAiÀÄ7 : fëUÀ¼À°è ªÉÊ«zsÀåvÉ
¹zÀÝ¥Àr¹zÀªÀgÀÄ :
ZÀAzÀæ±ÉÃRgï.PÉ.¹, ²PÀëPÀgÀÄ.
¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ±Á¯É,¸ÀA¦UɺÉƸÀºÀ½î,
vÀÄgÀĪÉÃPÉgÉvÁ||,vÀĪÀÄPÀÆgÀÄzÀQëtf¯Éè.
ªÉÆà :8861111250

2. fëUÀ¼À°è ªÉÊ«zsÀåvÉ
•fêÀªÉÊ«zsÀåvÉJAzÀgÉfëUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀĪÀ««zsÀvÉ. MAzÀÄ
¤¢ðµÀÖ¥ÀæzÉñÀzÀ°èPÀAqÀħgÀĪÀ«©ü£ÀßjÃwAiÀÄfëUÀ¼À UÀÄA¥ÀÄ.
•MAzÀÄCAzÁf£À¥ÀæPÁgÀ¨sÀÆUÀæºÀzÀ°è¸ÀĪÀiÁgÀĺÀvÀÄÛ«Ä°AiÀÄ£ï
¥Àæ¨sÉÃzÀzÀfëUÀ½ªÉ. DzÀgÀÆ£ÀªÀÄUÉ w½¢gÀĪÀÅzÀÄ CªÀÅUÀ¼À°è MAzÀÄ
CxÀªÁJgÀqÀÄ«Ä°AiÀÄ£ï£ÀµÀÄÖªÀiÁvÀæ.
•PÀPÁðlPÀªÀÈvÀÛªÀÄvÀÄÛªÀÄPÀgÀ¸ÀAPÀæªÀÄtªÀÈvÀÛzÀ£ÀqÀÄ«£À GµÀÚ ªÀÄvÀÄÛ
vÉêÁA±À¨sÀjvÀªÁvÁªÀgÀtzÀ¥ÀæzÉñÀªÀÅCwºÉZÀÄÑ ¸À¸ÀåºÁUÀÆ ¥ÁætÂ
¥Àæ¨sÉÃzÀUÀ¼À ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄߺÉÆA¢zÀÄÝF ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß"ªÀĺÁ
ªÉÊ«zÀåvÉAiÀÄ¥ÀæzÉñÀ" J£ÀÄßvÁÛgÉ.
•¨sÀÆ«ÄAiÀÄCzsÀðQÌAvÀºÉZÀÄÑ fêÀªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄÄPÉ®ªÀÅ zÉñÀUÀ¼ÁzÀ
¨Éæf¯ï, PÉÆ®A©AiÀiÁEPÉéqÁgï, ¥ÉgÀÄ, ªÉÄQìPÉÆÃ, eÉÊj, ªÀÄqÀUÁ¸ÀÌgï,
D¸ÉÖçðAiÀiÁ, aãÁ, ¨sÁgÀvÀ, EAqÉÆãÉöAiÀiÁªÀÄvÀÄÛªÀįÉòAiÀiÁUÀ¼À°è
PÉÃA¢æÃPÀÈvÀªÁVzÉ.

3. fëUÀ¼À°è ªÉÊ«zsÀåvÉ

4. fëUÀ¼À°è ªÉÊ«zsÀåvÉ
•¥ÀæwAiÉÆAzÀÄfëAiÀÄÆG½zɯÁè fëUÀ½VAvÀ PÀrªÉÄCxÀªÁ
ºÉaÑ£À¥ÀæªÀiÁtzÀ©ü£ÀßvÉAiÀÄ£ÀÄߺÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.
•fêÀªÉÊ«zsÀåvÉUÀ¼ÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀĪÉÄÃ¯É ¸ÀĪÀiÁgÀÄ®PÁëAvÀgÀ
ªÀµÀðUÀ½AzÀ «PÁ¸ÀªÁVªÉ.
•J¯ÁèfëUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄ®Ä ªÀÄvÀÄÛCxÉÊð¹PÉƼÀî®Ä £ÀªÀÄUÉ
ºÉaÑ£À¸ÀªÀÄAiÀÄ«®è, DzÀÝjAzÀ£ÁªÀÅ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß MAzÉÆAzÁV
w½AiÀÄ®Æ ¸ÁzsÀå«®è. §zÀ¯ÁV, £ÁªÀÅ fëUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀĪÀ
ºÉÆðPÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹, ºÉÆðPÉUÀ£ÀÄUÀÄtªÁVCªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ««zsÀ
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÁV ªÀVÃðPÀj¹zÀ £ÀAvÀgÀ¥ÀæwAiÉÆAzÀĪÀUÀðªÀ£ÀÄßMmÁÖV
¥ÀjUÀt¹ C¨sÀ幸À¨ÉÃPÀÄ.

5. fëUÀ¼À°è ªÉÊ«zsÀåvÉ

6. ªÀVÃðPÀgÀtªÀÄvÀÄÛ«PÁ¸À:-
•J¯ÁèfëUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À zÉúÀgÀZÀ£À«£Áå¸ÀªÀÄvÀÄÛPÁAiÀÄðUÀ¼À
DzsÁgÀzÀªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¹¯ÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛªÀVÃðPÀj¸À¯ÁVzÉ.
•PÉ®ªÀÅ UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀÄ fëAiÀÄzÉúÀgÀZÀ£ÉAiÀÄ«£Áå¸ÀzÀ°è¨ÉÃgÉ
fëUÀ½VAvÀ «¸ÀÛøvÀ±ÉæÃtÂAiÀħzÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß GAlĪÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.
EzÀgÀ°è¸ÀªÀÄAiÀĪÀÇvÀ£ÀߥÁvÀæªÀ£ÀÄßM¼ÀUÉÆArzÉ. DzÀÝjAzÀ
fëAiÀÄzÉúÀgÀZÀ£ÉAiÀÄ«£Áå¸ÀªÀÅMªÉÄägÀÆ¥ÀÄUÉÆAqÀ£ÀAvÀgÀ, D
fëAiÀÄ°èªÀÄÄAzÉgÀÆ¥ÀÄUÉƼÀÀÄzÁzÀgÀZÀ£Á«£Áå¸ÀUÀ¼À ªÉÄïÉ
¥ÀjuÁªÀÄ©ÃgÀÄvÀÛzÉ.
•ZÁ¯ïìðqÁ«ð£ï(Charles Darwin) gÀªÀgÀÄ1859gÀ°è,
ªÉÆzÀ°UÉ«PÁ¸ÀªÁzÀzÀ§UÉÎ vÁªÀŧgÉzÀ"fëUÀ¼À GUÀªÀÄ"
(The origin of species) JA§¥ÀĸÀÛPÀzÀ°è«ªÀj¹zÁÝgÉ.

7. ZÁ¯ïìðqÁ«ð£ï(Charles Darwin)

8. ªÀVÃðPÀgÀtzÀ±ÉæÃtÂUÀ¼ÀÄ-UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ
•fêÀ±Á¸ÀÛçdÕgÁzÀC£Éð¸ïÖºÉPÀ¯ï(EarnstHaeckel) (1894),
gÁ§mïð«ímÉÃPÀgï(Robertwhittaker)(1959) ªÀÄvÀÄÛPÁ¯ïð
ªÀǸï(Carl Woese) (1977)gÀªÀgÀÄJ¯ÁèfëUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæªÀÄÄR
¸ÁªÀiÁædåUÀ¼À°è ªÀVÃðPÀj¸À®Ä¥ÀæAiÀÄwß¹zÁÝgÉ.

9. PÀæªÀħzÀÞªÀVðÃPÀgÀt
•fëUÀ¼À LzÀĸÁªÀiÁædåUÀ¼ÉAzÀgÉ: ªÉÆ£ÉgÁ, ¥ÉÇæn¸ÁÖ, ªÉÄÊPÉÆÃl, ¸À¸ÀåªÀÄvÀÄÛ
¥Áæt¸ÁªÀiÁædåUÀ¼ÀÄ.
•PÀgÉÆî¸ï °£ÉÃAiÀĸï-1758 -¸À¸ÀåªÀÄvÀÄÛ¥Áæt¸ÁªÀiÁædå
(JgÀqÀĸÁªÀiÁædåzÀªÀVÃðPÀgÀt)
•C£Àð¸ïÖºÉPÀ¯ï-1866 -¥ÉÆæn¸ÁÖ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄ߸ÉÃj¹zÀgÀÄ
(ªÀÄÆgÀĸÁªÀiÁædåzÀªÀVÃðPÀgÀt)
•PÉÆÃ¥ï¯ÁåAqï-1966 -ªÉÆ£ÉgÁ¸ÀªÀiÁædåªÀ£ÀÄ߸ÉÃj¹zÀgÀÄ
(£Á®ÄÌ ¸ÁªÀiÁædåzÀªÀVÃðPÀgÀt)
•gÁ§mïð«ímÉÃPÀgï-1969 -²°ÃAzsÀæ ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄ߸ÉÃj¹zÀgÀÄ
(LzÀĸÁªÀiÁædåzÀªÀVÃðPÀgÀt)
•PÁ¯ïðªÀÇAiÉĸï-1977 -ªÉÆ£ÉgÁ¸ÁªÀiÁædåªÀ£ÀÄßDQð¨ÁåQÖÃjAiÀiÁªÀÄvÀÄÛ
AiÀÄƨÁåQÖÃjAiÀiÁUÀ¼ÁV ªÀVÃðPÀj¹zÀgÀÄ

10. ªÀVÃðPÀgÀtzÀªÀÄd®ÄUÀ¼ÀÄ/ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ :
¸ÁªÀiÁædå(Kingdom)
ªÀA±À (Phylum) (¥ÁætÂUÀ¼À°è) / «¨sÁUÀ(Division) (¸À¸ÀåUÀ¼À°è)
ªÀUÀð(Class)
UÀt(Order)
PÀÄlÄA§(Family)
eÁw(Genus)
¥Àæ¨sÉÃzÀ(Species)

11. «ímÉÃPÀgï¥Àæw¥Á¢¹zÀ LzÀĸÁªÀiÁædåUÀ¼À ªÀVÃðPÀgÀt

12. 1.ªÉÆ£ÉgÁ ¸ÁªÀiÁædå:-
•GzÁ:¨ÁåQÖÃjAiÀiÁ, ¤Ã°ºÀ¹gÀÄ ±ÉʪÀ®UÀ¼ÀÄ CxÀªÁ¸ÀAiÀÄ£ÉÆÃ
¨ÁåQÖÃjAiÀiÁªÀÄvÀÄÛªÉÄÊPÉÆÃ¥Áè¸Áä

13. 1.ªÉÆ£ÉgÁ ¸ÁªÀiÁædå:-
•ªÉÆ£ÉgÁ¸ÁªÀiÁædåzÀfëUÀ¼À°è ¤¢ðµÀÖPÉÆñÀPÉÃAzÀæCxÀªÁ
PÀtzÀAUÀUÀ¼ÁUÀ°Ã, §ºÀÄPÉÆòAiÀÄ zÉúÀgÀZÀ£ÉAiÀiÁUÀ°Ã
PÀAqÀħgÀĪÀÅ¢®è.
•ªÉÆ£ÉgÁ¸ÁªÀiÁædåzÀfëUÀ¼ÀÄ UÀÄt®PÀëtUÀ¼À°è ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢ªÉ. PÉ®ªÀÅ PÉÆñÀ©üwÛAiÀÄ£ÀÄߺÉÆA¢zÀÝgÉ, PÉ®ªÀÅ
ºÉÆA¢gÀĪÀÅ¢®è. PÉÆñÀ©üwÛAiÀÄ£ÀÄߺÉÆA¢gÀĪÀÅzÀÄCxÀªÁ
E®è¢gÀĪÀÅzÀjAzÀCzÀgÀzÉúÀgÀZÀ£ÉAiÀĪÉÄïÁUÀĪÀ ¥ÀjuÁªÀÄ
KPÀPÉÆñÀ fëUÀ½VAvÀ §ºÀÄPÉÆñÀ fëUÀ¼À°è ©ü£ÀߪÁVgÀÄvÀÛzÉ.
•ªÉÆ£ÉgÁ¸ÁªÀiÁædåzÀfëUÀ¼ÀÄ ¥ÉÆõÀuÉUɸÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
fëUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄäDºÁgÀªÀ£ÀÄßvÁªÉÃvÀAiÀiÁj¹PÉƼÀÄîvÀÛªÉ
(¸Àé¥ÉÆõÀPÀ) CxÀªÁvÀªÀÄä¥Àj¸ÀgÀzÀªÉÄÃ¯É CªÀ®A©¹gÀÄvÀÛªÉ
(¥ÀgÀ¥ÉÆõÀPÀ).

14. 2.¥ÉÆæn¸ÁÖ (Protista) :-
•GzÁ: KPÀPÉÆòAiÀÄ ±ÉʪÀ®UÀ¼ÀÄ, qÀAiÀiÁlªÀiïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÉÆæÃmÉÆÃeÉÆêÁUÀ¼ÀÄ

15. 2.¥ÉÆæn¸ÁÖ (Protista) :-

16. 2.¥ÉÆæn¸ÁÖ (Protista) :-
•¥ÉÆæn¸ÁÖ¸ÁªÀiÁædåzÀfëUÀ¼ÀÄ ºÀ®ªÀÅ §UÉAiÀÄ
KPÀPÉÆòAiÀÄ AiÀÄÄPÁåjAiÉÆÃmïfëUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆArzÉ.
•¥ÉÆæn¸ÁÖ¸ÁªÀiÁædåzÀfëUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ fëUÀ¼ÀÄ
ZÀ°¸À®Ä PÀÆzÀ°£ÀAvÀºÀ¹Ã°AiÀiÁ, CxÀªÁ
ZÁnAiÀÄAvÀºÀPÀ±ÁAUÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
•¥ÉÆæn¸ÁÖ¸ÁªÀiÁædåzÀfëUÀ¼ÀÄ ¸Àé¥ÉÆõÀPÀUÀ¼ÀÄ
CxÀªÁ¥ÀgÀ¥ÉÆõÀPÀUÀ¼ÁVªÉ.

17. 3.²°ÃAzsÀæUÀ¼ÀÄ (Fungi)/ ªÉÄÊPÉÆÃmÁ¸ÁªÀiÁædå:-
•GzÁ: Ct¨É, ¬ÄøïÖ

18. 3.²°ÃAzsÀæUÀ¼ÀÄ (Fungi)/ ªÉÄÊPÉÆÃmÁ¸ÁªÀiÁædå:-
•²°ÃAzsÀæUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¥ÉÆõÀPÀAiÀÄÆPÁåjAiÉÆÃnPïfëUÀ¼ÀÄ.
•²°ÃAzsÀæUÀ¼ÀÄ PÉƼÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß
DºÁgÀªÁV§¼À¸ÀÄvÀÛªÉ, DzÀÝjAzÀEªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÉƼÉw¤UÀ¼ÀÄ
JAzÀÄPÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.
•²°ÃAzsÀæUÀ¼À°è£À §ºÀ¼ÀµÀÄÖ fëUÀ¼ÀÄ CªÀÅUÀ¼À fêÀ£ÀzÀ
¤¢ðµÀÖºÀAvÀzÀ°è§ºÀÄPÉÆòÃAiÀÄ fëUÀ¼ÁUÀĪÀ
¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄߺÉÆA¢ªÉ.EªÀÅUÀ¼À°è£À PÉÆñÀ©üwÛAiÀÄÄ
¸ÀAQÃtð±ÀPÀðgÀWÀlPÀªÁzÀPÉÊn£ï¤AzÀªÀiÁqÀ®ànÖzÉ.
GzÁºÀgÀuÉ: Ct¨É, ¬ÄøïÖ

19. ¸ÀºÀfêÀ£À/PÀÆqÀÄfêÀ£À(symbiosis)
•PÉ®ªÀÅ ²°ÃAzsÀæ ¥Àæ¨sÉÃzÀUÀ¼ÀÄ ¤Ã°-ºÀ¹gÀÄ ±ÉʪÀ®UÀ¼ÉÆA¢UÉ
(¸ÀAiÀÄ£ÉÆèÁåQÖÃjAiÀiÁ) MAzÀPÉÆÌAzÀıÁ±ÀévÀºÉÆAzÁtÂPɬÄAzÀ
fë¸ÀÄvÀÛªÉ. CAvÀºÀ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄ߸ÀºÀfêÀ£À/PÀÆqÀÄfêÀ£À
(symbiosis) J£ÀÄßvÁÛgÉ. PÀ®ÄèºÀÆUÀ¼ÀÄ F jÃwAiÀÄ
¸ÀºÀfêÀ£ÀªÀ£ÀÄߣÀqɸÀÄvÀÛªÉ. ªÀÄgÀzÀvÉÆUÀmÉAiÀĪÉÄïÉ
¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVªÀÄAzÀUÀwAiÀĨɼÀªÀtÂUÉAiÀÄ, ªÀtð¨sÀjvÀªÁzÀ
PÀ®ÄèºÀÆUÀ¼À(Lichens) £ÀÄßPÁt§ºÀÄzÀÄ.

20. 4.¸À¸Àå ¸ÁªÀiÁædå(Plantae) :-
•¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ PÉÆñÀ©üwÛAiÀÄ£ÀÄߺÉÆA¢zÀAiÀÄÄPÁåjAiÉÆÃmï
UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀļÀî §ºÀÄPÉÆòÃAiÀÄ fëUÀ¼ÁVªÉ.
•¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ ¸Àé¥ÉÆõÀPÀUÀ¼ÁVzÀÄÝ PÉÆèÃgÉÆæü¯ï£ÀÄߧ¼À¹PÉÆAqÀÄ
zÀÄåw¸ÀA±ÉèõÀuÉ£ÀqɸÀÄvÀÛªÉ. DzÀÝjAzÀJ¯Áè¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß F
UÀÄA¦£À°è¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
•¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄä¸ÀÄvÀÛ°£À°èCwºÉZÀÄÑ
PÀAqÀħgÀĪÀfêÀªÉÊ«zsÀåvÉUÉPÁgÀtªÁVzÉ.
•¸À¸ÀåªÀŤÃgÀĪÀÄvÀÄÛEvÀgɪÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¸ÁUÁtÂPÉUÁVvÀ£À߰諱ÉõÀ
CAUÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀDzsÁgÀzÀªÉÄïÉ, £ÀAvÀgÀ¸À¸ÀåzÀ°è
©ÃeÉÆÃvÁàzÀ£Á¸ÁªÀÄxÀåðªÀÄvÀÄÛ©ÃdUÀ¼ÀÄ ºÀtÂÚ£ÀPÀªÀZÀ¢AzÀ
DªÀÈvÀªÁVgÀĪÀ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ ªÀVÃðPÀj¸À¯ÁVzÉ.

21. 4.¸À¸Àå ¸ÁªÀiÁædå(Plantae) :-

22. ¸À¸ÀåUÀ¼À ªÀVÃðPÀgÀt:-

23. 1).xÁå¯ÉÆÃ¥sÉÊmÁ(thallophyta)/±ÉʪÀ®UÀ¼ÀÄ :-
•GzÁ: ¸ÉàöÊgÉÆÃUÉÊgÁ, AiÀÄįÉÆÃyæPïì, PÁèqÉÆÃ¥sÉÆÃgÁªÀÄvÀÄÛPÁågÁ

24. 1).xÁå¯ÉÆÃ¥sÉÊmÁ(thallophyta)/±ÉʪÀ®UÀ¼ÀÄ :-
•xÁå¯ÉÆÃ¥sÉÊmÁ(thallophyta) G¥ÀªÀUÀðzÀ¸À¸ÀåzÀ
zÉúÀªÀÅ«²µÀÖ ¨sÁUÀUÀ¼ÁV ¥ÀævÉåÃQ¸À®Ä
¸ÁzsÀå«®èzÀAvÀºÀgÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄߺÉÆA¢gÀĪÀ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆArzÉ.
•xÁå¯ÉÆÃ¥sÉÊmÁUÀÄA¦£À ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV
±ÉʪÀ®UÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÁÛgÉ.
•xÁå¯ÉÆÃ¥sÉÊmÁUÀÄA¦£À ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ ¥ÀæzsÁ£ÀªÁV
d®ªÁ¹UÀ¼ÁVªÉ.

25. 2.ºÁªÀ¸É ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ (bryophyta) :-
•GzÁ: jQìAiÀiÁ, ªÀiÁ¸ïUÀ¼ÀÄ (¥sÀÄå£ÉÃjAiÀiÁ/ Funaria) ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiÁPÁåð¤ìAiÀiÁ(Marcantia)

26. 2.ºÁªÀ¸É ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ (bryophyta) :-
•ºÁªÀ¸É ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ ¸À¸Àå¸ÁªÀiÁædåzÀ
G¨sÀAiÀĪÁ¹UÀ¼ÀÄ JAzÀÄPÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.
•¸À¸ÀåzÀzÉúÀªÀ£ÀÄßPÁAqÀªÀÄvÀÄÛJ¯ÉAiÀÄAvÀºÀ
gÀZÀ£ÉUÀ¼ÁV «AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉF
¸À¸ÀåUÀ¼À°è ¤ÃgÀĪÀÄvÀÄÛEvÀgɪÀ¸ÀÄÛUÀ¼À
¸ÁUÁtÂPÉUÁV«±ÉõÀ CAUÁA±ÀUÀ¼ÀÄ EgÀĪÀÅ¢®è.

27. ¥ÀÄZÀÒ ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ (pteridophyta) :-
•GzÁ:djøÀ¸ÀåUÀ¼ÀÄ (ferns), ªÀiÁ¹Ãð°AiÀiÁ
(Marsilea), ªÀÄvÀÄÛºÁ¸ïðmÉʯïUÀ¼ÀÄ (Horsetails),

28. ¥ÀÄZÀÒ ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ (pteridophyta) :-
•¥ÀÄZÀÒ ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ UÀÄA¦£À ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ ¤¢ðµÀÖ¨ÉÃgÀÄ, PÁAqÀªÀÄvÀÄÛ
J¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÄÝ, ¤ÃgÀĪÀÄvÀÄÛEvÀgɪÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸À¸ÀåzÀMAzÀÄ
¨sÁUÀ¢AzÀªÀÄvÉÆÛAzÀĨsÁUÀPÉ̸ÁV¸À®Ä «±ÉõÀ CAUÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆArzÉ.
•xÁå¯ÉÆÃ¥ÉÊmÁUÀ¼ÀÄ, ºÁªÀ¸É ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ¥ÀÄZÀÑ ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ
£ÀUÀߨsÀÆætªÀ£ÀÄߺÉÆA¢zÀÄÝCªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ©ÃdPÀUÀ¼ÀÄ J£ÀÄßvÁÛgÉ. F
ªÀÄÆgÀÄUÀÄA¦£À ¸À¸ÀåUÀ¼À°è ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛAiÀÄCAUÀUÀ¼ÀÄ
C¸ÀàµÀÖªÁVgÀÄvÀÛªÉ. DzÀÝjAzÀEªÀÅUÀ¼À£ÀÄß "Qæ¥ÉÆÖÃUÁå«ÄAiÀÄ"
(cryplogamia), CxÀªÁ`UÀÄ¥ÀÛ ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛ'AiÀÄCAUÀUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ
PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.
•¸ÀàµÀÖªÁzÀ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛAiÀÄCAUÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀCAwªÀĪÁV
©ÃdUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢸÀĪÀ ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß `¥sÉ£ÉgÉÆÃUÁåªÀiïUÀ¼ÀÄ'
(phanerogams) J£ÀÄߪÀgÀÄ.

29. C£ÁªÀÈvÀ©Ãd¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ/Gymnosperms :-
•GzÁ: ¥ÉÊ£ï, ¸ÉÊPÁ¸ï
•GymnospermsF ¥ÀzÀªÀÅVæÃPï¨sÁµÉAiÀÄJgÀqÀÄ
¥ÀzÀUÀ½AzÁVzÉ: gymno-£ÀUÀߪÀÄvÀÄÛsperma-©Ãd. F UÀÄA¦£À
¸À¸ÀåUÀ¼À°è ©ÃdUÀ¼ÀÄ £ÀUÀߪÁVgÀÄvÀ۪ɪÀÄvÀÄÛ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV
§ºÀĪÁ¶ðPÀ, ¤vÀåºÀjzÀétð, UÀnÖAiÀiÁzÀPÁAqÀªÀ£ÀÄߺÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ.

30. DªÀÈvÀ©Ãd¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ /Angiosperms :-
•GzÁ:-¸Á¹ªÉ VqÀ, ªÀÄĸÀÄQ£À eÉÆüÀ, gÁV, ±ÉÃAUÁ

31. DªÀÈvÀ©Ãd¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ /Angiosperms :-
•Angiosperms F ¥ÀzÀªÀÅVæÃPï¨sÁµÉAiÀÄJgÀqÀÄ
¥ÀzÀUÀ½AzÁVzÉ. angio-DªÀÈvÀªÁzÀ,sperma-©Ãd.
©ÃdUÀ¼ÀÄ ºÀtÂÚ£ÀAvÀºÀªÀiÁ¥ÁðqÁzÀgÀZÀ£ÉAiÀÄM¼ÀUÉ
¨É¼ÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÀÆ ©qÀĪÀ¸À¸ÀåUÀ¼ÉAzÀÆ
PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.
•©ÃdzÀ°è£À©ÃdzÀ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ DªÀÈvÀ©Ãd¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß
JgÀqÀÄUÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÁV «¨sÁV¹zÉ. ¸À¸ÀåzÀ©ÃdUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ
©ÃdzÀ¼ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÉKPÀzÀ¼À ¸À¸ÀåUÀ¼É£ÀÄߪÀgÀÄ. ¸À¸ÀåzÀ
©ÃdzÀ°èJgÀqÀÄ©ÃdzÀ¼ÀUÀ½zÀÝgÉ ¢ézÀ¼À ¸À¸ÀåUÀ¼ÉAzÀÄ
PÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ.

32. ¥Áæt¸ÁªÀiÁædå(Animalia):-
•¥Áæt¸ÁªÀiÁædåªÀÅAiÀÄÆPÁåjAiÉÆÃmï, §ºÀÄPÉÆòÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀgÀ¥ÉÆõÀPÀfëUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
•EªÀÅUÀ¼À fêÀPÉÆñÀUÀ¼À°è PÉÆñÀ©üwÛPÀAqÀħgÀĪÀÅ¢®è.
•§ºÀÄvÉÃPÀJ¯Áè¥ÁætÂUÀ¼ÀÆ ZÀ°¸ÀĪÀAvÀºÀfëUÀ¼ÀÄ.

33. ¥ÁætÂUÀ¼À ªÀVÃðPÀgÀt:-

34. ¸ÀàAdÄ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ (Porifera) :-
•GzÁ: ¸ÉÊPÁ£ï, AiÀÄÆ¥ÉèPÉÖ¯Áè, ¸ÁAf¯Á

35. ¸ÀàAdÄ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ (Porifera) :-
•¨.
•¸ÀàAdÄ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ¥ÀæªÀÄÄRªÁVG¥ÀÄà¤Ãj£À(¸ÀªÀÄÄzÀæ) DªÁ¸ÀUÀ¼À°è
PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.
•"¥ÉÆÃj¥sÉgÁ" JA§¥ÀzÀzÀCxÀðgÀAzsÀæAiÀÄÄPÀÛfëUÀ¼ÀÄ. ¸ÀàAdÄ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ
ZÀ°¸À¯ÁgÀzÀfëUÀ¼ÁVzÀÄÝ MAzÀÄWÀ£ÀªÀ¸ÀÄÛ«UÉ CAnPÉÆArgÀÄvÀÛªÉ.
•¸ÀàAdÄ¥ÁætÂUÀ¼À zÉúÀzÀªÉÄïÁãUÀªÀÅgÀAzsÀæUÀ½AzÀ PÀÆrzÉ.
•gÀAzsÀæUÀ¼ÀÄ zÉúÀªÀ£ÀÄßPÉƼÀªÉAiÀiÁPÁgÀzÀ°è ªÀiÁ¥Àðr¹gÀĪÀÅzÀjAzÀ DºÁgÀ
ªÀÄvÀÄÛDQìd£ïUÀ¼ÀÄ zÉúÀzÀJ¯Áè¨sÁUÀUÀ¼À®Æè ¸ÀAZÀj¸À®Ä¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVzÉ.
•¸ÀàAdÄ¥ÁætÂUÀ¼À zÉúÀªÀÅUÀnÖAiÀiÁzÀºÉÆgÀ¥ÀzÀgÀCxÀªÁPÀAPÁ®¢AzÀ
DªÀj¹zÉ.
•¸ÀàAdÄ¥ÁætÂUÀ¼À zÉúÀzÀgÀZÀ£Á«£Áå¸ÀªÀŧºÀ¼À PÀrªÉĸÀAQÃtðvÉ
ºÉÆA¢zɪÀÄvÀÄÛCAUÁA±ÀUÀ¼ÁV «¨sÁUÀªÁVzÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV
¸ÀàAdÄUÀ¼ÀÄ J£ÀÄߪÀgÀÄ.

36. PÀÄlÄPÀÄPÀtªÀAvÀ(cnidaria/ coelenerata)
•GzÁ: ºÉÊqÁæ, ¯ÉÆÃ¼É «ÄãÀÄ, PÀqÀ®ÄºÀÆUÀ¼ÀÄ

37. PÀÄlÄPÀÄPÀtªÀAvÀ(cnidaria/ coelenerata)
•PÀÄlÄPÀÄPÀtªÀAvÀUÀ¼ÀÄ d®ªÁ¹UÀ¼ÁVªÉ.
•PÀÄlÄPÀÄPÀtªÀAvÀUÀ¼À zÉúÀzÀ«£Áå¸ÀªÀźÉaÑ£À«¨sÉÃzÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢zÉ.
•PÀÄlÄPÀÄPÀtªÀAvÀUÀ¼À zÉúÀzÀ°èMAzÀÄPÀĺÀgÀPÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ.
•PÀÄlÄPÀÄPÀtªÀAvÀUÀ¼À zÉúÀªÀÅfêÀPÉÆñÀUÀ½AzÁzÀ JgÀqÀÄ
¥ÀzÀgÀUÀ½AzÀ ªÀiÁqÀ®ànÖzÉ: MAzÀÄ¥ÀzÀgÀªÀÅzÉúÀzÀ
ºÉÆgÀ¨sÁUÀªÀ£ÀÄßDªÀj¹zÀgÉ, E£ÉÆßAzÀÄ¥ÀzÀgÀªÀÅM¼À¨sÁUÀªÀ£ÀÄß
DªÀj¹zÉ.
•PÀÄlÄPÀÄPÀtªÀAvÀUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ fëUÀ¼ÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è
PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ. (ºÀªÀ¼À ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ) EvÀgÉfëUÀ¼ÀÄ ºÉÊqÁæ£ÀAvÉ
MAnAiÀiÁVPÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.

38. ZÀ¥ÀàmɺÀļÀÄUÀ¼ÀÄ (platyhelminthes) :-
•GzÁ:¥sÀè£ÉÃjAiÀiÁ(planaria), PÁgÀ®ÄºÀļÀÄ (liverfluke).
¯ÁrºÀļÀÄ (Tape worm)

39. ZÀ¥ÀàmɺÀļÀÄUÀ¼ÀÄ (platyhelminthes) :-
•ZÀ¥ÀàmɺÀļÀÄUÀ¼ÀÄ zÉúÀªÀŪÉÄð¤AzÀJ¯ÉAiÀÄAvÉZÀ¥ÀàmÉAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ
EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¥ÀàmɺÀļÀÄUÀ¼ÀÄ JAzÀÄPÀgÉAiÀÄĪÀgÀÄ. EªÀÅUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ ¸ÀévÀAvÀæ
fëUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛPÉ®ªÀÅ ¥ÀgÀªÁ®A©UÀ¼ÁVªÉ. ¸ÀévÀAvÀæfëUÀ½UÉ
GzÁºÀgÀuÉAiÉÄAzÀgÉ¥sÀè£ÉÃjAiÀiÁ(planaria) ªÀÄvÀÄÛ¥ÀgÁªÀ®A© fëUÉ
GzÁºÀgÀuÉPÁgÀ®ÄºÀļÀÄ(liverfluke)
•ZÀ¥ÀàmɺÀļÀÄUÀ¼ÀÄ UÀÄA¦£À ¥ÁætÂUÀ¼À zÉúÀªÀŪÉÄÃ¯É w½¸À¯ÁzÀ ¥ÁætÂUÀ¼À
UÀÄA¦VAvÀºÉZÀÄÑ ¸ÀAQÃtðªÁzÀ«£Áå¸ÀªÀ£ÀÄߺÉÆA¢zÉ.
•ZÀ¥ÀàmɺÀļÀÄUÀ¼À zÉúÀªÀÅ¢é¥Á²ÃðAiÀÄ ¸À«ÄäwAiÀÄ£ÀÄߺÉÆA¢zÀÄÝ, zÉúÀzÀJqÀ
ªÀÄvÀÄÛ§®¨sÁUÀªÀÅMAzÉÃjÃwAiÀÄgÀZÀ£ÉºÉÆA¢zÉ.
•ZÀ¥ÀàmɺÀļÀÄUÀ¼À°è zÉúÁAvÀgÀªÀPÁ±ÀCxÀªÁ¹Ã¯ÉÆêÀiï PÀAqÀħgÀĪÀÅ¢®è.
•ZÀ¥ÀàmɺÀļÀÄUÀ¼À zÉúÀªÀŪÀÄÆgÀÄ¥ÀzÀgÀUÀ½AzÀ ªÀiÁqÀ®ànÖzÀÄÝEªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄÄ¥ÀàzÀgÀzÀ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ J£ÀÄߪÀgÀÄ. F ¥ÀzÀgÀUÀ¼ÀÄ zÉúÀzÀºÉÆgÀªÀÄvÀÄÛ
M¼À¨sÁUÀzÀ ºÉÆ¢PÉUÀ¼ÁVzÀÄÝ PÉ®ªÀÅ CAUÁAUÀUÀ¼À GvÀàwÛUÀÆPÁgÀtªÁVªÉ.
EªÀÅUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ §UÉAiÀÄCAUÁA±ÀUÀ¼À gÀZÀ£ÉAiÀÄÆPÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ.

40. zÀÄAqÀĺÀļÀÄUÀ¼ÀÄ (NEMATODA) :-
•GzÁ: D¸ÁÌöåj¸ï, ªÁZÉjAiÀiÁ

41. zÀÄAqÀĺÀļÀÄUÀ¼ÀÄ (NEMATODA) :-
•zÀÄAqÀĺÀļÀÄUÀ¼À zÉúÀªÀŸÀºÀ ¢é¥Á±Àéð¸À«Ääw
ºÉÆA¢zÀÄÝ,ªÀÄÄ¥ÀàzÀgÀzÀ¥ÁætÂUÀ¼ÁVªÉ. DzÀgÉzÉúÀªÀÅ
ZÀ¥ÀàmÉAiÀiÁVgÀĪÀ§zÀ®ÄzÀÄAqÁV¤Ã¼ÀªÁVzÉ.
•zÉúÀªÀÅCAUÁA±ÀUÀ½AzÀ ªÀiÁqÀ®ànÖzÉ. DzÀgÉAiÀiÁªÀÅzÉãÉÊdªÁzÀ
CAUÀUÀ½®è. CzÀgÀ§zÀ¯ÁVzÉúÀzÀPÀĺÀgÀCxÀªÁ«ÄxÀå
zÉúÁAvÀgÀªÀPÁ±ÀPÀAqÀħA¢zÉ.
•zÀÄAqÀĺÀļÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀjavÀªÁzÀgÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀĪÀ¥ÀgÁªÀ®A©
ºÀļÀÄUÀ¼ÁVªÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ D£ÉPÁ®Ä (elephantiasis) gÉÆÃUÀPÉÌ
PÁgÀtªÁUÀĪÀ¥sÉʯÉÃjAiÀiÁºÀļÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ¸ÀtÚPÀgÀĽ£À°è
ªÁ¹¸ÀĪÀ ºÀļÀÄUÀ¼ÀÄ (zÀÄAqÀĺÀļÀÄ CxÀªÁ¸ÀÆfºÀļÀÄ).

42. ªÀ®AiÀĪÀAvÀUÀ¼ÀÄ (annelida) :-
•GzÁ:-¤Ãj¸ï, JgɺÀļÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛfUÀuÉUÀ¼ÀÄ

43. ªÀ®AiÀĪÀAvÀUÀ¼ÀÄ (annelida) :-
•ªÀ®AiÀĪÀAvÀ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ««zsÀ§UÉAiÀÄDªÁ¸ÀUÀ¼ÁzÀ
¹»¤ÃgÀÄ, G¥ÀÄà¤ÃgÀĪÀÄvÀÄۣɮzÀªÉÄïÉ
PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.
•ªÀ®AiÀĪÀAvÀ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ¢é¥Á±Àéð¸À«ÄäwºÉÆA¢ªÉ
•ªÀ®AiÀĪÀAvÀ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄ¥ÀàzÀgÀzÀ¥ÁætÂUÀ¼ÁVªÉ.
•ªÀ®AiÀĪÀAvÀ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ £ÉÊdªÁzÀzÉúÁAvÀgÀªÀPÁ±À
ºÉÆA¢ªÉ. F zÉúÁAvÀgÀªÀPÁ±ÀªÀÅzÉúÀzÀ
gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è£ÉÊdªÁzÀCAUÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆAzÀ®ÄCªÀPÁ±À
ªÀiÁrzÉ.

44. ¸ÀA¢ü¥À¢UÀ¼ÀÄ (arthropoda) :-

45. ¸ÀA¢ü¥À¢UÀ¼ÀÄ (arthropoda) :-
•GzÁ: ¹ÃUÀr, amÉÖUÀ¼ÀÄ, £ÉÆt, eÉÃqÀ, ZÉüÀÄ ªÀÄvÀÄÛKr.
•¸ÀA¢ü¥À¢UÀ¼ÀÄ¥ÁætÂUÀ¼À°è CvÀåAvÀzÉÆqÀتÀA±ÀªÁVzÉ.
•¸ÀA¢ü¥À¢ ¥ÁætÂUÀ¼À zÉúÀªÀÅ¢é¥Á±Àéð¸À«ÄäwªÀÄvÀÄÛ
ªÀ®AiÀÄUÀ½AzÁzÀ zÉúÀªÀ£ÀÄߺÉÆA¢ªÉ.
•¸ÀA¢ü¥À¢UÀ¼ÀÄ vÉgÉzÀ¥ÀjZÀ®£Á ªÀåªÀ¸ÉܺÉÆA¢ªÉ.DzÀÄzÀjAzÀ,gÀPÀÛªÀÅ
¤¢ðµÀÖªÁzÀgÀPÀÛ£Á¼ÀUÀ¼À°è ºÀjAiÀÄĪÀÅ¢®è.
•¸ÀA¢ü¥À¢UÀ¼À zÉúÁAvÀgÀªÀPÁ±ÀªÀÅgÀPÀÛ¢AzÀvÀÄA©PÉÆArzÉ.
•¸ÀA¢ü¥À¢UÀ¼À°èQîÄPÁ®ÄUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ.

46. ªÀÄÈzÀéAVUÀ¼ÀÄ (mollusca) :-
•GzÁ: PÉÊmÁ£ï, CPÉÆÖÃ¥À¸ï, §¸ÀªÀ£ÀºÀļÀÄ ªÀÄvÀÄÛPÀ¥Éàa¦à£À¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ

47. ªÀÄÈzÀéAVUÀ¼ÀÄ (mollusca) :-
•ªÀÄÈzÀéAVUÀ¼ÀÄUÀÄA¦£À ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ¢é¥Á±Àéð
¸À«ÄäwAiÀÄ£ÀÄߺÉÆA¢ªÉ.
•ªÀÄÈzÀéAVUÀ¼À°è zÉúÁAvÀgÀªÀPÁ±ÀªÀÅQëÃt¹zÉ.
•ªÀÄÈzÀéAVUÀ¼ÀÄvÉgÉzÀ¥ÀjZÀ®£Á ªÀåªÀ¸ÉܺÉÆA¢zÀÄÝ,
ªÀÄÆvÀæd£ÀPÁAUÀUÀ¼À jÃwAiÀÄCAUÀUÀ¼ÀÄ «¸Àdð£ÉUÉ
¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVªÉ.
•ªÀÄÈzÀéAVUÀ¼À°è ¥ÁzÀUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħA¢zÀÄÝ, ZÀ°¸À®Ä
G¥ÀAiÉÆÃUÀªÁVzÉ.

48. PÀAlPÀZÀ«ÄðUÀ¼ÀÄ (echinodermata)
GzÁ:¥ÉqÀĸÀÄ£ÀPÀëvÀæ, ¸ÀªÀÄÄzÀæ¸ËvÉ, £ÀPÀëvÀæ«ÄãÀÄ ªÀÄvÀÄÛPÀqÀ®Äa¼Éî

49. PÀAlPÀZÀ«ÄðUÀ¼ÀÄ (echinodermata)
•VæÃPï¨sÁµÉAiÀÄ°è"JQ£ÉÆøï" JAzÀgÉ"ªÀÄļÀÄî ºÀA¢" JAzÀxÀð
ªÀÄvÀÄÛ"qÀªÀiÁð" JAzÀgÉZÀªÀÄð. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÀÄĽî£À ZÀªÀÄðªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀĪÀfëUÀ¼ÁVªÉ.
•PÀAlPÀZÀ«ÄðUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV¸ÀªÀÄÄzÀæªÁ¹ ¥ÁætÂUÀ¼ÁVªÉ.
•PÀAlPÀZÀ«ÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄ¥ÀàgÀzÀ¥ÁætÂUÀ¼ÁVzÀÄÝ,
zÉúÁAvÀgÀªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄߺÉÆA¢ªÉ.
•PÀAlPÀZÀ«ÄðUÀ¼ÀÄ «±ÉõÀªÁzÀd®¥ÀjZÀ®£Á £Á¼À ªÀåªÀ¸ÉÜ
ºÉÆA¢zÀÄÝ, CzÀ£ÀÄßZÀ°¸À®Ä §¼À¹PÉƼÀÄîvÀÛªÉ.
•PÀAlPÀZÀ«ÄðUÀ¼À°è PÁå°ìAiÀÄAPÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmï¤AzÀªÀiÁqÀ®àlÖ
UÀnÖAiÀiÁzÀgÀZÀ£ÉUÀ½zÀÄÝ, CzÀ£ÀÄßPÀAPÁ®ªÁV §¼À¹PÉÆArªÉ.

50. ¥ÉÆæÃmÉÆÃPÁqÉÃðmÁ(protochordata) :-
•GzÁ:¨É®£ÉÆÃUÁè¸À¸ï, ºÀqïðªÉÄäAiÀĪÀÄvÀÄÛDåA¦üAiÀiÁPÀì¸ïUÀ¼ÀÄ

51. ¥ÉÆæÃmÉÆÃPÁqÉÃðmÁ(protochordata) :-
•¥ÉÆæÃmÉÆÃPÁqÉÃðmÁUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÀæªÁ¹UÀ¼ÁVªÉ.
•¥ÉÆæÃmÉÆÃPÁqÉÃðmÁ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ¢é ¥Á±Àéð¸À«ÄäwºÉÆA¢ªÉ
•¥ÉÆæÃmÉÆÃPÁqÉÃðmÁ¥ÁætÂUÀ¼ÀĪÀÄÄ¥ÀàzÀgÀzÀ¥ÁætÂUÀ¼ÁVªÉ
•¥ÉÆæÃmÉÆÃPÁqÉÃðmÁ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄzÉúÁAvÀgÀªÁPÁ±ÀªÀ£ÀÄߺÉÆA¢ªÉ.
•¥ÉÆæÃmÉÆÃPÁqÉÃðmÁ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ "£ÉÆÃmÉÆÃPÁqïð" (notochord)
JA§gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄßfëvÁªÀ¢üAiÀÄPÉ®ªÀÅ ºÀAvÀUÀ¼ÀªÀgÉUÉ ºÉÆA¢ªÉ.
•£ÉÆÃmÉÆÃPÁqïðJA§ÄzÀĤüÀªÁzÀ (chord-string/ vÀAwAiÀÄAvÀºÀ)
WÀ£À gÀZÀ£ÉAiÀiÁVzÀÄÝ, EzÀÄ¥ÁætÂUÀ¼À ¨É¤ß£À»A¨sÁUÀzÀ°èºÁAiÀÄÄÝ,
PÀgÀĽ£À ¥ÀæzÉñÀ¢AzÀ£ÀgÀCAUÁA±ÀªÀ£ÀÄߨÉÃ¥Àðr¸ÀÄvÀÛzÉ.
•¥ÉÆæÃmÉÆÃPÁqÉÃðmÁUÀ¼À fëvÁªÀ¢üAiÀÄJ¯ÁèºÀAvÀUÀ¼À°è CxÀªÁ
¥ÁætÂUÀ¼À zÉúÀzÀÄzÀÝPÀÆÌ£ÉÆÃmÉÆÃPÁqïðPÀAqÀħgÀĪÀÅ¢®è

52. PÀ±ÉÃgÀÄPÀUÀ¼ÀÄ (vertebrata) :-
•PÀ±ÉÃgÀÄPÀ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ £ÉÊdªÁzÀPÀ±ÉÃgÀÄPÀ¸ÀÜA¨sÀªÀÄvÀÄÛCAvÀgïPÀAPÁ®
ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄߺÉÆA¢ªÉ, EzÀĸÁßAiÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß ««zsÀ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À°è
¸ÀA¥ÀÆtðªÁVeÉÆÃr¹ ¸ÀgÁUÀªÁzÀZÀ®£ÉUÉ C£ÀĪÀÅ ªÀiÁrPÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
•ªÀnð¨ÉæÃmÁUÀ¼ÀÄ ¢é¥Á±Àéð¸À«ÄäwºÉÆA¢zÀÄÝ, ªÀÄÄ¥ÀàzÀgÀzÀfëUÀ¼ÁVªÉ.
•PÀ±ÉÃgÀÄPÀUÀ¼ÀÄ zÉúÁAvÀgÀªÀPÁ±ÀºÉÆA¢ªÉ ªÀÄvÀÄÛªÀ®AiÀÄUÀ½AzÀ PÀÆrzÀ
ºÁUÀÆ ©ü£ÀߪÁzÀ¸ÀAQÃtðCAUÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛCAUÀUÀ½AzÀ PÀÆrzÀ
zÉúÀªÀ£ÀÄߺÉÆA¢ªÉ.
•J¯ÁèPÀ±ÉÃgÀÄPÀUÀ¼ÀÄ PÁqÉðÃmÁUÀ¼ÀÄ(Chordates) F PɼÀV£À ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆA¢ªÉ.
•£ÉÆÃmÉÆÃPÁqïðºÉÆA¢ªÉ.
•¨É¤ß£À¨sÁUÀzÀ°è£ÀgÀºÀÄjAiÀÄ£ÀÄߺÉÆA¢ªÉ.
•ªÀÄÄ¥ÀàzÀgÀzÀ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ
•MAzÀÄeÉÆvÉQ«gÀÄPÀªÀZÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
•zÉúÁAvÀgÀªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄߺÉÆA¢ªÉ.

53. PÀ±ÉÃgÀÄPÀUÀ¼ÀÄ (vertebrata) :-
•PÀ±ÉÃgÀÄPÀUÀ¼À£ÀÄß LzÀĪÀUÀðUÀ¼ÁV
UÀÄA¥ÀÄUÀÆr¹zÉ.CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ -
1.«ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ
2.G¨sÀAiÀĪÁ¹UÀ¼ÀÄ
3.¸ÀjøÀÈ¥ÀUÀ¼ÀÄ
4.¥ÀQëUÀ¼ÀÄ
5.¸ÀÛ¤UÀ¼ÀÄ

54. «ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ (pisces) :-
•GzÁ:±ÁPïðUÀ¼ÀÄ, PÀqÀ®ÄPÀÄzÀÄgÉ, lÆå£ÁCxÀªÁgÉÆúÀÄ.

55. «ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ (pisces) :-

56. «ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ (pisces) :-
•«ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁVd®ªÁ¹UÀ¼ÀÄ.
•«ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ ZÀªÀÄðªÀźÀÄgÀÄ¥É/¥sÀ®PÀUÀ½AzÀ(Scales/plates)
DªÀÈvÀªÁVzÉ.
•«ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ Q«gÀÄUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ ¤Ãj£À°è«°Ã£ÀªÁVgÀĪÀDQìd£ïC£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀÄÄvÀÛªÉ.
•«ÄãÀÄUÀ¼À zÉúÀªÀÅPÀzÀÄj£ÁPÁzÀ°èzÀÄÝ, ¸ÁßAiÀÄÄUÀ½AzÁzÀ ¨Á®ªÀ£ÀÄß
ZÀ®£ÉUÉ §¼À¹PÉƼÀÄîvÀÛªÉ.
•«ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ ²ÃvÀgÀPÀÛ ¥ÁætÂUÀ¼ÁVªÉ.
•«ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ JgÀqÀÄPÉÆÃuÉUÀ½gÀĪÀ ºÀÈzÀAiÀĪÀ£ÀÄߺÉÆA¢ªÉ.
•«ÄãÀÄUÀ¼ÀÄ ªÉÆmÉÖUÀ¼À¤ßqÀĪÀ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ
•«ÄãÀÄUÀ¼À°è ºÀ®ªÁgÀħUÉUÀ½ªÉ. PÉ®ªÀÅ ªÀÄÈzÀé¹Ü¬ÄAzÁzÀ PÀAPÁ®¢AzÀ
ªÀiÁqÀ®ànÖªÉ, GzÁºÀgÀuÉUÉ, ±ÁPïðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛPÉ®ªÀÅ ªÀÄÆ¼É ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄÈzÀé¹Ü JgÀqÀjAzÀ®ÆªÀiÁqÀ®ànÖªÉ, GzÁºÀgÀuÉUÉlÆå£ÁCxÀªÁ
gÉÆúÀÄ.

57. G¨sÀAiÀĪÁ¹UÀ¼ÀÄ (amphibia) :-
•GzÁ: PÀ¥ÉàUÀ¼ÀÄ, mÉÆÃqïªÀÄvÀÄÛ¸Á¯ÁªÀiÁåAqÀgïUÀ¼ÀÄ

58. G¨sÀAiÀĪÁ¹UÀ¼ÀÄ (amphibia) :-
•G¨sÀAiÀĪÁ¹ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ¤ÃgÀĪÀÄvÀÄۣɮzÀªÉÄïÉ
PÀAqÀħgÀÄvÀÛªÉ
•G¨sÀAiÀĪÁ¹UÀ¼ÀÄZÀªÀÄðUÀ¼À°è ±ÉäõÀäUÀæAyUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ
•G¨sÀAiÀĪÁ¹UÀ¼ÀÄ ªÀÄÆgÀÄPÉÆÃuÉUÀ½AzÁzÀ ºÀÈzÀAiÀÄ
ºÉÆA¢ªÉ.
•G¹gÁl QæAiÉÄAiÀÄÄQ«gÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ
±Áé¸ÀPÉÆñÀUÀ½AzÀ £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
•G¨sÀAiÀĪÁ¹UÀ¼ÀĪÉÆmÉÖUÀ¼À¤ßqÀĪÀ ¥ÁætÂUÀ¼ÁVªÉ.

59. ¸ÀjøÀÈ¥ÀUÀ¼ÀÄ (reptilia) :-
•GzÁ; ºÁªÀÅUÀ¼ÀÄ, DªÉÄUÀ¼ÀÄ, ºÀ°è, ªÀÄvÀÄÛªÉƸÀ¼ÉUÀ¼ÀÄ

60. ¸ÀjøÀÈ¥ÀUÀ¼ÀÄ (reptilia) :-
•¸ÀjøÀÈ¥ÀUÀ¼ÀIJÃvÀgÀPÀÛ ¥ÁætÂUÀ¼ÁVªÉ.
•¸ÀjøÀÈ¥ÀUÀ¼ÀĺÀÄgÀÄ¥ÉUÀ½AzÀ PÀÆrzÀZÀªÀÄðºÉÆA¢ªÉ.
•¸ÀjøÀÈ¥ÀUÀ¼ÀıÁé¸ÀPÉÆñÀUÀ½AzÀ G¹gÁl QæAiÉĪÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.
•§ºÀÄvÉÃPÀ¸ÀjøÀÈ¥ÀUÀ¼É®èªÀÇ ªÀÄÆgÀÄPÉÆÃuÉUÀ¼À ºÀÈzÀAiÀÄ
ºÉÆA¢zÀÄÝ,ªÉƸÀ¼ÉUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ£Á®ÄÌ PÉÆÃuÉUÀ¼À ºÀÈzÀAiÀĪÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢ªÉ.
•¸ÀjøÀÈ¥ÀUÀ¼ÀÄUÀnÖAiÀiÁzÀºÉÆ¢PɬÄAzÀPÀÆrzÀªÉÆmÉÖUÀ¼À¤ßqÀÄvÀÛªÉ
ªÀÄvÀÄÛG¨sÀAiÀĪÁ¹UÀ¼À jÃwEªÀÅUÀ½UÉ ªÉÆmÉÖUÀ¼À¤ßqÀ®Ä ¤Ãj£À
CªÀ±ÀåPÀvÉE®è.

61. ¥ÀQëUÀ¼ÀÄ (aves) :-
•GzÁ:¥ÁjªÁ¼À, UÀħâaÑ, PÁUÉ, GµÀÖç¥ÀQë, ©½PÉÆPÀÌgÉ

62. ¥ÀQëUÀ¼ÀÄ (aves) :-
•¥ÀQëUÀ¼À zÉúÀªÀÅUÀjUÀ½AzÀ DªÀÈvÀªÁVzɪÀÄvÀÄÛ
ªÀÄÄAUÁ®ÄUÀ¼ÀÄ gÉPÀÌUÀ¼ÁV ªÀiÁ¥ÁðmÁVzÀÄÝ,ºÁgÀ®Ä
¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVªÉ.
•¥ÀQëUÀ¼ÀÄ ±Áé¸ÀPÉÆñÀUÀ½AzÀ G¹gÁl ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.
•¥ÀQëUÀ¼ÀÄ©¹ gÀPÀÛ¥ÁætÂUÀ¼ÁVªÉ
•¥ÀQëUÀ¼ÀÄ £Á®ÄÌ PÉÆÃuÉUÀ¼À ºÀÈzÀAiÀĪÀ£ÀÄߺÉÆA¢ªÉ.
•¥ÀQëUÀ¼ÀÄ ªÉÆmÉÖUÀ¼À¤ßqÀĪÀ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ (CAqÀdUÀ¼ÀÄ)

63. ¸ÀÛ¤UÀ¼ÀÄ (mammalia) :-
•GzÁ: ªÀiÁ£ÀªÀ, ¨ÉPÀÄÌ, w«ÄAV®, ¨ÁªÀ°, PÁAUÀÆgÀÄ, ¥Áèn¥À¸ï
ªÀÄvÀÄÛJQqÁßUÀ¼ÀÄ

64. ¸ÀÛ¤UÀ¼ÀÄ (mammalia) :-
•¸ÀÛ¤UÀ¼ÀÄ vÀªÀÄäªÀÄjUÀ½UÉ ºÁ®Ät¹ ¥ÉÆõÀuɤÃqÀ®Ä¸ÀÛ£Àå
UÀæAyUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
•¸ÀÛ¤UÀ¼À ZÀªÀÄðªÀÅgÉÆêÀÄUÀ½AzÀ PÀÆrzÀÄÝ,¨ÉªÀgÀÄUÀæAyªÀÄvÀÄÛ
vÉÊ®UÀæAyºÉÆA¢ªÉ.
•¸ÀÛ¤UÀ¼ÀÄ ©¹gÀPÀÛ ¥ÁætÂUÀ¼ÁVzÀÄÝ ¸ÀÛ¤UÀ¼ÀÄ ªÀÄjUÀ½UÉ d£Àä¤ÃqÀÄvÀÛªÉ.
¥Áèn¥À¸ïªÀÄvÀÄÛJQqÁßUÀ¼ÀÄ ªÉÆmÉÖ¬ÄqÀĪÀ¸ÀÛ¤UÀ¼ÁVªÉ.

65. ªÀAzÀ£ÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ,
zsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼ÀÄ