Дәріс 8-9.pptx географиялык даристермелер

asemgulayana 6 views 13 slides Oct 27, 2025
Slide 1
Slide 1 of 13
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12
Slide 13
13

About This Presentation

география


Slide Content

Дәріс 8-9 ЖОО-да География пәндерін оқыту формалары және әдістер

Дәріс - жаңа материалдағы негізгі теориялық мәселелердің мазмұны терең, жүйелі, бірізділікпен ашып көрсетеді. Сондай–ақ дәрісте негізгі, маңызды жаңалықтар, түрлі көзқарастар мен даулы мәселелер танымды түрде баяндалады. Дәріс тақырыбы неғұрлым айқын, проблемалы , пікір – сайыс түрінде өтілсе, қойылған сұрақтарға дайын жауап болмай , оны студент өздігінен ізденіп , тапса сабақтың тиімділігі жоғары болады .

Оқу үрдісінде дәріс келесі қызметтерді атқарады : Ақпараттық - дәріс студенттерге ғылым жетістіктері туралы, академиялық пәннің негізгі ережелері туралы хабарлайды, әр тақырыптың ерекшеліктерін ашып көрсетеді немесе ғылымда шешілген немесе қазір шешіл іп жатқан нақты мәселені ұсынады .  Бағдарлау шы - ғылыми әдебиеттердегі лекцияға бағдарланған, бірақ кітаптар мен олардың авторларына ғана емес, сонымен қатар теориялардың, идеялардың генезисін көрсете отырып: ғалымдардың қашан және қайсысы әзірлеп, қалыптастырылғанын, қандай объективті өмірге қажет екендігін және, сайып келгенде, онда олар туралы тереңірек түсіну үшін қандай әдеби көзд ерден оқуға болады . Түсіндіру ші - бұл, ең алдымен, берілген тақырыптың, теориялардың немесе ұсынылған гипотезаның негізін құрайтын негізгі ғылыми ұғымдарға қатысты қолданылады. Теорияның квинтэссенциясын түсіндіру және түсіндіру үшін студенттердің ұғымдарының ғылыми мазмұнын дұрыс түсінуіне қол жеткізу қажет . Сендіру ші - бұл дәлелді дәріс. Бұл, ең алдымен, оқытушының пікірлерін дәлелдеу арқылы жүзеге асырылады. Тіпті ең айқын шындықты олардың "қажеттілігіне", "маңыздылығына", тіпті "өте маңыздылығына" баса назар аудара отырып жариялау жақсы есте қалады немесе студенттер олар үшін беделді адамның — оқытушының, осы ғылымдағы маманның аузынан алады. Қызықты немесе шабыттандырушы - бұл ойын-сауық, әзіл-оспақ және әзіл-қалжың болмаса да, міндетті түрде көңілді болуы дегенді білдірмейді. Дәрістің қызығушылығы мен қызығушылығын тудыратын ең құнды нәрсе - осы уақытқа дейін тыңдаушыларға белгісіз болған ғылыми идеялардың құпияларын ашатын терең ой, шын мәнінде оларға қажет.

Дәріс оқудың әдістері: - дәрістің айқын құрылымы және логикасы ; - дәріс тақырыбы бойынша әдебиеттерімен танысу ; - жаңа терминдер мен ұғымдардың қол жетімділігі , анықтылығы ; - дәрісте қолданылған;негізгі ойлар мен қорытындыларды бөліп көрсету ; - фиксинг әдістерін қолдану (қайталау, тексеру үшін сұрақтар) әр сұрақтың соңында қорытындылайды, дәріс соңында қорытындылайды және т.б.; - көрнекі құралдарды, техникалық оқу құралдарын, компьютерлік және ақпараттық технология құралдарын пайдалану; -дәріс оқу кезінде анықтамалық материалдарды пайдалану.

Дәріс түрлері Дәріс – визуализация Бұл принцип психологиялық- педагогикалық ғылымның, белсенді оқыту формасы мен әдісі әсерінен өзгереді. Дәріс визуализация студенттерді ауызша және жазбаша ақпаратты визуалды түрде қабылдауға үйретеді , профессиональды ойлауды қалыптастырады , оқу мазмұнының маңызды элементтерін анықтауға үйретеді . Екілік дәріс Бұл дәрісте проблемалық мазмұндағы оқу материалы студенттерге екі оқытушының тірі диалогтық қарым қатынас түрінде беріледі . Мұнда нақты профессионалдық жағдаят теориялық сұрақтар екі мамандармен әр түрлі позицияда талқыланады, мысалы , теориялық және практикалық. Осы дәріс студенттердің белсенді ойлау процессін қосуды талап етеді . Студенттердің міндеті екі ақпарат көздерінің өкілдерінің көзқарастарын салыстыру және өзінің талдауын жасау , бірінші немесе екінші көзқарасқа қосылу немесе өз қөзқарасынды ұсыну. Жоспарланған қателіктермен дәріс Бұл дәріс түрі студенттерде профессионалды жағдаятты тез талдау дағдысын дамыту үшін жасалынған , студенттер эксперт, оппонент, рецензент ролін атқарады да, нақты емес және дұрыс емес ақпаратты айыра білу . Оқытушының дәріске деген дайындығының негізі , оның мазмұнына әдістемелік және мінез құлықтық қателіктерді енгізу.Оқытушы қателіктер тізімін дәріске әкеледі де, студенттерді дәріс соңында таныстырады . Бұл оқытушының дәріс мазмұнымен арнайы жұмысты жасауды қажет етеді .

Дәріс түрлері Дәріс-пресс-конференция Оқытушы дәріс тақырыбын атайды және студенттерге жазбаша түрде берілген тақырып бойынша сұрақ қоюды сұрайды. Әрбір студент 2-3 минут ішінде қызықтырған сұрақты құрып , қағазға жазып және оқытушыға жазып береді . Одан кейін оқытушы 3-5 минут аралығында сұрақтарды мазмұны бойынша бөледі де, дәріс оқуды бастайды . Материалды сұраққа жауап ретінде бермейді , тақырыпты ашу түрінде оқылады, соның барысында жауаптар қалыптасады. Дәріс соңында оқытушы соңғы бағаны айтады . Дәріс-әңгімелесу Дәріс әңгімелесу немесе « аудиториямен диалог», оқу процесіне студенттерді қатыстырудың кең таралған белсенді түрі . Бұл дәріс оқытушының аудиториямен тығыз жұмыс жасауды қажет етеді . Студенттердің назарын маңызды тақырып сұрақтарына аудартады . Дәріс-дискуссия Оқытушы дәріс материалдарын беру барысында студенттердің жауабын қолдануымен қатар , сонымен қатар пікірлердің бос алмасуын ұйымдастырады . Нақты жағдаятты талқылаудағы дәріс Бұл дәріс формасы бойынша дәріс дискуссияға ұқсайды, бірақ та талқылауға оқытушы сұрақ емес , нақты жағдаятты қояды . Бұл жағдаят ауызша немесе өте қысқа видеозапись, диафильме ұсынылады . Сондықтан да мазмұны қысқа болуы керек , бірақ та толық ақпарат беруі керек , құбылыс және талқылауға баға беру үшін .

Дәріс Биосфера (гр. б иос -тіршілік, гр.  сфера  - шар) - бұл ұғым  ғылымға XIX ғасырда ене бастады. Ол кездерде бұл сөзбен тек жер жүзіндегі жануарлар дүниесі ғана аталатын. Кейінгі кездерде биосфера геологиялық мағынада да қолданылады. Биосфера - жердің тіршілік қабаты. Географиялық қабық - литосфера, гидросфера, атмосфера, биосфераның өзара әрекеттесуі. Қазіргі түсінік бойынша, биосфера – бұл айрықша қабыршық. Тірі организмдердің бүкіл жиынтығынан тұратын жер, организмдермен үздіксіз алмасуда болады. Бұл түсінік биосфера туралы В.И.Вернадскийдің іліміне негізделеді. Ілімнің аса маңыздылығы өткен ғасырдың екінші жартысында ғана өзін көрсетті. Экологияның дамуы және биосфера негізгі түсінік болып саналатын оған ең алдымен ғаламдық экологияның дамуы ықпал етті.

Дәріс Табиғат зонасы 2 бағытта өзгереді: 1. Ендік зоналылық - табиғат зонасының ендік бағытта экватордан полюстерге қарай алмасып келуі. 2. Биіктік белдеулік - табиғат зоналарының тауларда биіктікке байланысты ауысып келуі. Биіктік белдеулерінің саны таулардың географиялық орнына және биіктігіне байланысты. Бір ендікте жатқан табиғат зонасының әр түрлі болуы мұхиттың алыс-қашықтығына жер бедеріне байланысты .  Географиялық қабық - жекелеген табиғат кешенінен тұрады. Табиғат кешені - табиғат компоненттерінің ұштасуы . Табиғат компоненттеріне топырақ , өсімдіктер , жануарлар т.б жатады . Ең ірі табиғат кешені - географиялық қабық , ірілері - материктер мен мұхиттар . Табиғат зонасы - температурасы , жауын-шашыны , өсімдігі , жануары , топырағы өзара ұқсас ірі табиғат кешені

Тәжірибе(практикалық) сабақ бұл сабақ педагогтің жетекшілігімен жүзеге асырылатын, ғылыми және теориялық білімді тереңдету және өзіндік жұмыстың белгілі бір әдістерін меңгеруге бағытталған оқу формасы. Мұндай тапсырмалар барысында практикалық дағдылар қалыптасады (есептер, кестелерді пайдалану, анықтамалар, номограмма). Тәжірибелік сабақта бастысы - теориялық ұсыныстармен шешілетін міндеттердің өзара байланысын анықтау. Ұсынылған проблеманы шешу кезінде дұрыс жауап алу үшін ғана емес, сонымен қатар осындай мәселелерді шешудің жалпы әдісін меңгеру керек. Тәжірибелік сабақтарға әрбір тапсырманы орындау нұсқасы жазылып түс i нд i р i лед i .

Лабораториялық сабақтар Зертханалық сабақтар -. бұл заманауи техникалық құралдардың көмегімен лабораториялық жағдайларда кәсіптік дағдыларды қалыптастыру болып табылатын, уақыты (жұп сабақ) және құрамы (оқу тобы, кіші топ) бойынша реттелетін оқу формасы. Зертханалық сабақтарды өткізудің мақсаты -дәріс барысында алынған теориялық білімді нақтылау, оқытылатын білім мен дағдыларды игеру және бекіту. Зертханалық сабақтардың функциялары : теориялық білімді практикада бекіту; зерттеу жұмысының дағдыларын меңгеру; практикалық психологиялық жұмыс дағдыларын меңгеру; практикалық міндеттерді шешу үшін психологиялық теориялық білімді қолдану; білім алушылардың өзін-өзі тануы және өзін-өзі дамытуы болып табылады . Типтік тапсырмалар : демонстрациялық эксперимент, жеке тапсырмалар, топтық тапсырмалар, жұптық эксперимент, іскерлік ойын.

Семинар сабақ Бұл нақты білім беру мәселесін ( теориялық , қолданбалы , мәселені ) оқытушының жетекшілігімен студенттердің топтық талқылауы . Әдетте, семинар дәрістен кейін өтеді және білімін тереңдетуге және тәжірибеде жүзеге асыру жолдарын талқылауға арналады . Семинарды білім тексерісіне айналдыру дұрыс емес . Мұғалімнің басты міндеті - талқылауға қызығушылығын арттыру , оның жетістіктерін ілтипаттылықпен басқаруға, уақытты жоғалтуға жол бермейтін ауытқулардың алдын алуға және оқушыларға өздері айтуға тырысу мен бірге дұрыс жауап табу мүмкіндігін беру. Семинарда сөз сөйлеген кезде өз сөзіңізбен және мүмкіндігінше конспектке аз қарауға тырысуыңыз керек .

СӨЖ

Рефлексия