ARALIN 3-Ponemang-Suprasegmental-pptx.pptx

ponemang suprasegmental

1. PONEMANG SUPRASEGMENTAL TONO,HABA,DIIN AT ANTALA

2. PANIMULA Sa alinmang wika , mahalaga ang mga tunog . Makabuluhan ang mga tunog sapagkat napag-iiba-iba nito ang kahulugan ng salita . Bukod sa pagkilatis sa tunog , may iba pang paraan upang makilala ang kahulugan ng salita o pahayag gayundin ang layunin,intensiyon , at saloobin ng nagsasalita .

3. PONEMANG SUPRASEGMENTAL Pantulong sa ponemang segmental. Ito ang tawag sa makabuluhang tunog na nagbubuklod sa mga katinig at patinig, maging sa mga diptonggo at klaster. Sa pakikipagtalastasan , matutukoy natin ang kahulugan , layunin o intensyon ng pahayag o ng nagsasalita sa pamamagitan ng diin , haba , tono o intonasyon , at antala o hinto sa pagbibigkas at pagsasalita .

4. DIIN tumutukoy ito sa lakas ng pagbigkas sa isang pantig ng salitang binibigkas . * maaring gamitin sa pagkilala ng pantig na may diin ang malaking titik . *Mga halimbawa ng salita : BU:hay = bu:HAY = LA:mang = la:MANG = kapalaran ng tao humihinga pa natatangi nakahihigit;nangunguna

5.   HABA * ito ay ang pagbigkas nang mahaba sa patinig (a, e, i , o, u ) ng bawat    pantig . * maaaring gumamit ng simbolong tuldok (. ) para sa pagkilala sa haba . * mga halimbawa ng  salita : bu.kas =   bukas = nangangahulugang susunod na araw hindi sarado

6. TONO Ang pagtaas o pagbaba na iniuukol natin sa pagbigkas ng pantig ng isang salita upang higit na maging mabisa ang ating pakikipag-usap sa ating kapwa . 3 2 pon ka 1 ha 3 2 ha ka 1 pon Pag- aalinlangan / nagtatanong Pagpapahayag / sigurado 213 231

7. Ayon naman kina Otanes at Schacter ( 1972 ) ang bawat pitch points ay may tatlong natatanging pitch levels: ang mataas ( 3 ) , katamtaman , ( 2 ) at mababa ( 1 ) .

8. NAGTATANONG SIGURADO/NAGPAPAHAYAG NAGTATANONG SIGURADO/NAGPAPAHAYAG

9. ANTALA Saglit na pagtigil sa ating pagsasalita upang higit na maging malinaw ang mensaheng ibig nating ipahatid sa ating kausap Ito ay inihuhudyat ng kuwit (,), tuldok (.), tutuldok (:), tuldok-kuwit (;).

10. Hal. Doktor Juan Miguel Manuel ang buo kong pangalan . Doktor , Juan Miguel Manuel ang buo kong pangalan . Doktor Juan, Miguel Manuel ang buo kong pangalan .

11. Hindi ako ang may kasalanan . Kahulugan : Iginigiit ng tagapagsalita na wala siyang kasalanan . Hindi, ako ang may kasalanan . Kahulugan : Inaamin ng tagapagsalita na siya ang may kasalanan .

12. PAGSASANAY Pagyamanin ang kasanayan sa paggamit ng ponemang suprasegmental batay sa mga sumusunod na gawain . Isulat ang mga kasagutan sa isang buong papel .

13. PAGSASANAY 1: DIIN Maghanap ng limang (5) halimbawang salitang magkatulad ang baybay (spelling) ngunit magkaiba ang kahulugan . Lagyan ng tamang diin batay sa isinasaad na kahulugan nito at gamitin sa isang pangungusap ang dalawang salita na magkaiba ang kahulugan . Hal. 1. A:so- alagang hayop a:SO- usok Nahimatay ang aking alagang A:so dahil nakalanghap ng a:SO. 2. BU:kas - susunod na araw Bu:KAS - hindi sarado Hanggang BU:kas ng umaga pala bu:KAS ang paresan ni Diwata.

14. PAGSASANAY 3: HABA Maghanap ng limang (5) halimbawang salitang magkatulad ang baybay (spelling) ngunit magkaiba ang kahulugan . Lagyan ng tamang haba batay sa isinasaad na kahulugan nito at gamitin sa isang pangungusap ang dalawang salita na magkaiba ang kahulugan . HAL. 1. Pi.to- bagay na hinihipan Pito – bilang Hinipan ng guro ang pi.to pagkatapos niyang magbilang hanggang pito . 2. La.mang-natatangi Lamang – nangunguna , nakahihigit Siya la.mang ang lamang sa kanilang magkakapatid dahil siya lang ang nagsumikap na makapagtapos ng pag-aaral .

15. PAGSASANAY 4: ANTALA Tukuyin ang kahulugan ng bawat pahayag batay sa hinto o antala na ipinapahiwatig sa bawat pangungusap . Kopyahin ang pangungusap bago sagutan . Hindi, ako ang kaibigan niya . Hindi ako ang kaibigan niya . Hindi maganda . Hindi, maganda . Hindi, doktor ang tatay ko.