Bakwena AFT 121(Tikologo Ya Bogadi Ke Petse.pptx

Tiragalo ya Nako(Bogadi Ke Petse)
Histori ya Bakwena

1. TIKOLOGO: LEHLAKORE LA NAKO KA GARE GA PADIKOPANA YA BOGADI KE PETSE SEOKOMA TUMELO MOSHEMANEGAPE LEDWABA RIDGE LEDWABA LEFA NTSWENG KATLEGO MODIMOLA

2. TIKOLOGO TIKOLOGO YA BOGADI KE PETSE GO YA KA (MOKGATHI, 2011) TIKOLOGO KE LEFELO GOBA SEEMO SEO MONGWADI A SE SOMISAGO GO TSWELETSA DITENG TSA SENGWALWA SA GAGWE. TIKOLOGO KE NAKO LE LEFELO LEO DITIRAGALO TSA PADI GOBA SENGWALWA DI DIREGEGO GO SONA. GO NA LE MEHUTA TE MEBEDI YA TIKOLOGO E LEGO TIKOLOGO YA SEBJALEBJALE LE TIKOLOGO YA SEGOLOGOLO, GOMME MEHUTA YE YA TIKOLOGO E LAOLWA KE DITENG TSA SENGWALWA GE GO BOLELWA KA TIKOLOGO YA SEBJALEBJALE KA GARE GA SENGWALWA, GO RA GORE DITENG TSA SENGWALWA DI LEBANE LE DITIRAGALO TSA SEBJALEBJALE BJALO KA MEAGO, DINAMELWA, MAFELO, bj.bj. GAPE GE GO BOLELWA KA TIKOLOGO YA SEGOLOGOLO KA GARE GA SENGWALWA, GO RA GORE DITENG TSA SENGWALWA SEO DI LEBANE LE DITABA TSEO DI HWETSAGALAGO MAFELONG A SEGOLOGOLO BJALO KA MAGOSI, DIKOMA, bj.bj. TIKOLOGO YA PADI YA BOGADI KE PETSE E TSWELETSA TIKOLOGO YA SEBJALEBJALE TIKOLOGO E KA HLALOSWA GO YA KA LEHLAKORE LA NAKO LE LEHLAKORE LA LEFELO

3. NAKO

4. NAKO YE ITSEGO MOJALEFA O HLALOSA MOHUTA WO WA NAKO KA GORE KE NAKO YA GO SE BE LE MATHOMO LE MAFELELO. KE NAKO YA GO SWANA LE BOSEGO, SELEMO, MASA. YE KE NAKO YEO MONGWADI A LEMOSAGO BABADI KA TIRAGALO YE E DIRAGETSEGO KA NAKO YE ITSEGO, YA GO SE NEPISE NAKO YA GONA THWI. NTHOLENG O TSOSWA KA MASA GE MOKGEKOLO A TSOGA DIKGADI DI TLA BE DI TSOGILE DI DIRILE TEE YA GOSENG EUPSA DI SE TSA DIRELA MOKGEKOLO THELEBESENE MESONG GA E LAETSE SELO SA BOHLOKWA NTHOLENG O TLA ROBALA KA TLALA KA GE E LE BOSEGO A KA SE SA BA LE NAKO YA GO IKAPEELA BOSEGONG BJOO O LETSE A PHAFOGAPHAFOGA A LORE EKE NTHOLENG O MO LAELA LA MAFELELO A RWELE DIPOROGWANA TSA GAGWE A LEBILE GAGABO

5. NAKO YA DITIRAGALO MOJALEFA (1995: 26) O HLALOSA GORE NAKO YA DITIRAGALO BJALO KA YEO E NAGO LE MATHOMO LE MAFELELO, GO SWANA LE KGWEDI, LETSATSI, BEKE LE IRI. GA SENAKO YE E AKANYWAGO, E A TSEBEGA. BA TLA TENWA KA IRI YA BORARO MOSEGARE GE GO TSENA DIPAPADI MAFELELEONG A KGWEDI GE MAHLOMOLA A BOA GAE MAHLOMOLA O SWANELA KE GO BOELA MORAGO KA GE MATSATSI A MAIKHUTSO A FEDILE NTHOLENG O NGWALELA MAHLOMOLA LENGWALO GORE BOFELO BJA BEKE YONA YE A TLE A MO RWADISE DIPOROGWANA TSA GAGWE GOBANE O BOELA GAE O KGOPETSE MOSOMONG GORE KA LABONE GORE, LABOHLANO GE LE NTSHA NKO A TSOGELE TSELENG GORE A TLE A GOREGE E SA LE NAKO GORE GE BA HLADIA PITSA LE YENA BA MMALE PALONG

6. NAKO YA TSA LEAGO GO YA KA SEREDU LE BA BANGWE (1995: 73) DIPADI TSA LEAGO DI BA GOPOTSA TSA MEHLENG YA BOGOLOGOLO TSEO DI BEGO DI AKARETSA SETSHABA KA MOKA. KE GORE DI THEILWE GODIMO GA SETSHABA SE SE ITSEGO. GAPE DI TSWELETSA DITABA KA BOTLALO MABAPI LE TIKOLOGO YE ITSEGO GO KETIKWILE MONYANYA WA GO GOROSA NGWETSI GA LEBOGO GO MAHLOMOLA GO BILE BJALO MAHLATSE DINAMELWA LE GE DI HLWELE DI TSEA LEBAKA LE LETELELE GO TLALA, LETSATSI LEO O SEPETSE GABOTSE

7. THUMO MONGWADI O TLOGA A TLEGILE KA GO TSWELETSA TIKOLOGO YA BOGADI KE PETSE GO LEBELETSWE LEHLAKORE LA NAKO. TIKOLOGO YA NAKO MO BOGADI KE PETSE GA SE FELA TIRAGALO YA GO LAOLA MATSATSI LE BEKE, EUPSA KE SEBOPIWA SA BONGWADI SEO SE GATELELAGO BOTHATHA BJA BOGADI. KA FAO, LEHLAKORE LA NAKO LE HLALOSA KAMANO GARE GA BOPHELO BJA NGWETSI, DITLWAELO TSA SETSO LE TIKOLOGO.

8. BAKWENA BAKWENA KE MORAFE WA BATSWANA GOBA BASOTHO-TSWANA BAO BA DULAGO KUDU KUA BOTSWANA, BOGOLO MOTSENG WA MOLEPOLOLE, GAPE BA HWETSWA LE MO AFRIKA BORWA KUDU KA POROFENSENG YA BOKONE-BOPHIRIMA. HISTORI LE TSWAETSO GO YA KA DIKANEGELO TSA SETSO, BAKWENA BA KGAOGA DIKGORONG TSA BATSWANA TSA KGALE BJALO KA BAHURUTSE MO MENGWAGENG YA 1400-1600.PELE BA KA HUDUGELA KA LEBOA BA BE BA DULA KGAUSWI LE NOKA YA ODI(CROCODILE RIVER). DITHUTO TSA BOGOLOGOLO DI BONTSHA GORE KA NGWAGA WA 1500 BATSWANA LE DI HLOPHA TSE NYANE TSA BAKWENA BJALO KA BAKWENA DI BE DI SETSE DI DULA MAFELONG A GO SWANA LE RUSTENBURG, MAGALIESBURG LE MAHLAKORE A KALAHARI. MMUSO WA BAKWENA O THEILWE KA NGWAGA WA 1570 NAGENG YA BOTSWANA. SETSO LE MOKGWA WA BOPHELO SEBOKO SA BAKWENA KE PHOOFOLO YA MEETSE, KWENA. SETSO SA BONA KE BATSWANA. BAKWWENA BA NA LE MERAFE YA GO FAPANA YE E LEGO BAKWENA BA MOGOPA, BAKWENA BA MODIMOSANA, BANGWAKETSE LE A MANGWE. KA HLOMPHO YA GORE SEBOKO SE SE RWALA BOIMA BO BONTSHI BA SETSO SA BONA, GA SE BA SWANELA GO JA GOBA GO E BOLAYA. DITIRAGALO TSA BOHLOKWA LEGAGA LA KOBOKWE KGAUSWI LE MOLEPOLELO KE LEFELO LA BOHWA. GO THWE NAKONG YA KGALE LE BE LE DIRISWA GO OTLA BATHO BAO BA BEGO BA THWE KE BALOI. LEHONO LE NATISWA BJALO KA LEFELO LA SEEMOYA LE BOHLWA. MO AFRICA BORWA, BAKWENA BA MOGOPA BA ILE BA TSOLLWA KA DIKGAPELETSO KA 1984 NAKONG YA PUSO YA KGETHOLLO. LEHONO BA SA LWELE GO BUSETWA LEFASE LA BONA KUA BOTSWANA, BAKWENA BA ILE BA FETSA NAKO YA BOKOLONIALE LE BOIPUSO BA BOTSWWANA, BA LEKANA LE MEKGWA YA MMUSO WA SEJWALE-JWALE BOHLOKWA BJA BAKWENA BAKWENA KE MERAFE YA KGALE KUDU MO DITLOGOLWANENG TSA BAKWENA. HISTORI YA BONA E BONTSHA DILO TSA BOHLOKWA MO AFRICA BORWA LE BOTSWANA BJALO KA GO HUDUGE, BOGOSI, KGETHOLLO, LE GO PHOLOGA. LEHONO BAKWENA BA SA DULA KWENENG DISTRICT NAGENG YA BOTSWANA. BAKWENA BA MOGOPA, BAO BA HWETSALAGO KA MO AFRIKA BORWA BA SA TSEA MATSAPA A TLABOLLO YA SETSHABA LE GO DIKOKANO TSA SETSO GO BOLOKA BOITSEBISO BJA BAKWENA

9. METHOPOTHUSO