curriculum prabodhikaran (2) .pptx for the School teachers

Bharat98560 17 views 51 slides Oct 10, 2024
Slide 1
Slide 1 of 51
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12
Slide 13
13
Slide 14
14
Slide 15
15
Slide 16
16
Slide 17
17
Slide 18
18
Slide 19
19
Slide 20
20
Slide 21
21
Slide 22
22
Slide 23
23
Slide 24
24
Slide 25
25
Slide 26
26
Slide 27
27
Slide 28
28
Slide 29
29
Slide 30
30
Slide 31
31
Slide 32
32
Slide 33
33
Slide 34
34
Slide 35
35
Slide 36
36
Slide 37
37
Slide 38
38
Slide 39
39
Slide 40
40
Slide 41
41
Slide 42
42
Slide 43
43
Slide 44
44
Slide 45
45
Slide 46
46
Slide 47
47
Slide 48
48
Slide 49
49
Slide 50
50
Slide 51
51

About This Presentation

It helps to develop professional development of teachers for school teaching.


Slide Content

sIff ^ — * sf] ; fdflhs cWoog tyf dfgj d"No lzIff ljifosf ] kf7\ oqmd tyf sIff & sf] kf =k'= k|jf ] lws /0f

sfo{qmdsf] pb]Zo sIff ^ —* sf] ;fdflhs cWoog / dfgj d"No lzIff ljifosf] kf7\oqmd tyf sIff & sf] kf7\ok':tsf] k|jf]lws/0f ug'{ K|fjf]lws/0fsf ;DjGwdf p7]sf lh1f;f / ;jfnx?nfO{ ;xlhs/0f u/L sfof{Gjogdf ;xhtf k|bfg ug'{

kf7\oj|md kl/dfh{gsf] k[i7e"ld tyf cf}lrTo /fli6«o kf7\oj|md k|f¿k -@)&^_ nfO{ sfof{Gjog ug{ kf7\oj|mdnfO{ ;dofg's"n kl/jt{g ub}{ nfg'kg]{ ;}b\wflGts cjwf/0ffnfO{ lgoldttf / lg/Gt/tf lbg kl/jlt{t ;do ;Gbe{, kl/j]z / cfjZostfx¿nfO{ ;fdflhs cWoog tyf dfgjd"No ljifosf] kf7\oj|mddf klg ;Daf]wg ug{ b]zdf ePsf] /fhgLlts kl/jt{g, ljZj kl/j]zdf x'Fb} uPsf] 1fg / lj1fgsf] ljikmf]6 / z}lIfs gjk|jt{g h:tf ljifo j:t'nfO{ kf7\oj|mddf ;dflxt ug{

k[i7e"ld tyf cf}lrTo ;dosf] dfu, lzIf0f k|lj|mof, z}lIfs ;fdu|Lsf] kof{Kttf,cfw'lgs z}Ifl0fs l;b\wfGt / k|ljlwdf cfPsf] gjLgtfnfO{ l;sfOdf cfab\w ug{ ljifo j:t'sf] yk36 u/L jt{dfg kf7\oj|mddf ;do ;fk]If ljifo j:t' / l;h{gfTds l;k, ;dfnf]rgfTds lrGtg / vf]hd"ns kl/of]hgf sfo{ h:tf cEof; ;fdu|LnfO{ ;dflxt u/L Joxfl/s lzIffdf hf]8 lbg ljb\ofyL{df ;do ;fk]If gjLg wf/0ffsf] 1fg / Jofjxf/ s'znl;kx¿sf] ljsf; u/fpFb} ;fdflhsLs/0fdf ;xof]u ug{

@= txut ;Ifdtf sIff ^—* sf] ;fdflhs cWoog tyf dfgjd"No lzIff ljifosf] cWoog k"/f u/]kl5 ljBfyL{x¿df lgDglnlvt ;Ifdtfx¿ xfl;n x'g] 5g\ M != xfdL / xfd|f] ;dfhsf ljljw kIfx¿sf] klxrfg, ;Ddfg, ;­+/If0f / ;+jw{g @= :yfgLo txdf ;~rflnt ljsf;sf sfo{x¿sf] hfgsf/L / ;xeflutf #= xfd|f ;fdflhs / dfgjLo d"NodfGotfx¿sf] klxrfg / af]w, ;+/If0f Pjd\ ;+jw{g

txut ;Ifdtf $= /fi6«sf] ;Ddfg, /fli6«otfsf] hu]gf{ / /fli6«o ;Dkbfx¿sf] ;+/If0f %= gful/s clwsf/ / st{Josf] af]w, k|:t'lt, ;+/If0f / ;+jw{g ^= ;fdflhs ;d:of klxrfg / ;dfwfgsf pkfox?sf] vf]hL

txut ;Ifdtf & = P]ltxfl;s tYox?sf] klxrfg / vf]h k|:t'tL *= g]kfnsf ljleGg cfly{s lj|mofsnfksf] af]w tyf k|:t'lt (= k[YjLsf] agf]6, g]kfnsf] ef}uf]lns cj:yf / tYox¿sf] klxrfg Pjd\ gS;f lgdf{0f l;ksf] k|bz{g !)= hnjfo' kl/jt{g / ljkt\ Joj:yfkgsf] tof/L / k|of]u

txut ;Ifdtf !!= ;"rgf / k|ljlw Pjd\ Jojxf/s'zn l;kdf cfwfl/t l;sfOsf] k|of]u / k|jw{g !@= hg;fª\lVosL / hg;ª\Vof Joj:yfkgsf] af]w / k|:t'lt !#= cGt/f{li6«o ;DaGw / ;xof]usf kIfx¿sf] klxrfg / g]kfnsf] lxtdf logsf] of]ubfgsf] vf]hL !$=;d;fdlos 36gf / To;sf] c;/ klxrfg

sIffut l;sfOpknlAw   sIff ^ sIff & sIff * ljifo If]q l;sfO pknlAw l;sfO pknlAw l;sfO pknlAw   sfo{306f != xfdL / xfd|f] ;dfh != ;dfh / ;d'bfosf] cjwf/0ff / ;dfh lgdf{0fsf cfwf/ pNn]v ug{ @= ufpFkflnsf÷gu/kflnsfsf] kl/ro lbO{ o;sf ;+/rgf / ;]jfx¿ pNn]v ug{ #= cfˆgf] ufpFkflnsf / gu/kflnsf leq ePsf ljsf;sf sfo{x¿sf] ;"rL tof/ ug{ $= ljsf;sf] k"jf{wf/sf kl/ro / dx Œ j pNn]v u/L d'Vo d'Vo ljsf;sf k"jf{wf/x¿ klxrfg ug{     != ;dfhsf] pTklQ / ljsf;j|md pNn]v ug{ @= cfˆgf] 3/, kl/jf/ / ;d'bfodf 3'nldn eO{ ;fdflhsLs/0f k|lj|mofdf ;+nUg x'g #= ljsf;sf] k"jf{wf/sf ¿kdf lzIff, :jf:Yo, oftfoft / ;~rf/sf] kl/ro, dx Œ j / jt{dfg cj:yf pNn]v ug{ $= cfˆgf] lhNnfdf ePsf ljsf;sf ;Defjgfx¿ Kflxrfg ug{   != ljsf;sf] cjwf/0ff / g]kfndf ljsf;sf] ;Defjgfx¿ pNn]v ug{ @= ljsf;sf] k"jf{wf/sf ¿kdf vfg]kfgL, phf{ / hgzlStsf] dx Œ j Pjd\ jt{dfg cj:yf j0f{g ug{ #== g]kfnsf] ;ª\3Lo /fHosf] :j¿k klxrfg ug{ $= cfkm" a;]sf] k|b]zsf] kl/ro, ;+/rgf / ToxfFsf] ef}uf]lns, ;fdflhs / ;f+:s[lts cj:yf atfpg %= cfkm\gf] k|b]zsf k|d'v ljsf; sfo{j|md / cfof]hgfsf] klxrfg u/L ltgsf] ljz]iftf / k|efj atfpg !^

@= xfd|f] dfgj d"Nodtf %= cfTd cg'zf;g / ;fdflhs Jojxf/sf] kfngf ug{ ^= ljleGg k|sf/sf rf8kj{x¿sf] dx Œ j af]w ug{ / ;Ddfg ug{ &= /fli6«o uf}]/jsf cfwf/x¿sf] klxrfg u/L ;f]cg'¿k cfr/0f ug{ *= ljleGg ;f+:s[lts tyf wfld{s ;Dkbf :ynx¿sf] klxrfg u/L o;sf] dx Œ j / ;+/If0fsf pkfox¿ atfpg (= g]kfnsf k|]/0ffbfos /fli6«o JolSt T jx¿sf] klxrfg u/L ;Ddfg ug{ !)= afn Sna, :sfp6sf] ;fdfGo ultlalw;Fu kl/lrt x'g .   ^= dfgjd"No cfTd;ft\ u/L dfgj ;]jfsf] efjgf hfu[t ug{ &= xfd|f ;fdflhs tyf wfld{s ;+:sf/x¿;Fu kl/lrt eO{ ;f]cg'¿k Jojxf/ ug{ *= xfd|f ;f+:s[lts /Lltl/jfhx¿sf] vf]hL / ;+/If0f ug{ (= /fli6«o ;/f]sf/sf ljifok|lt ;r]t x'g / /fi6«sf] ;Ddfg / /fli6«otfsf] hu]gf{ ug{ !)= g]kfnsf k|]/0ffbfos /fli6«o JolSt T jx¿sf] vf]hL u/L ;Ddfg ug{ / pgLx¿sf] sfdaf6 k]|/0ff lng !!= rl/q lgdf{0fdf afnSnasf] e"ldsf vf]hL ug{ / ;xefuL x'g .         ^= Gofo, zflGt / clx+;fsf] kl/kfngf ug{ &= g]kfnsf] ;fdflhs tyf wfld{s k/Dk/f tyf k|rngx¿sf] vf]hL u/L ;+/If0f sfo{df ;xefuL x'g *= ljljwtfdf Pstfsf ¿kdf g]kfnsf] kl/ro lbO{ ;fdflhs ;b\efj / ;lxi0f'tf sfod /fVg (= g]kfnsf] /fli6«o ;Dkbfx¿sf] klxrfg u/L ;+/If0f / ;+jw{g sfo{df ;xefuL x'g !)= ljleGg cGt/f{li6«o k|]/0ffbfos JolSt T jx¿sf] vf]hL u/L ;Ddfg ug{ / pgLx¿sf] sfdaf6 k|]/0ff lng !!= l;h{glzntf / rl/q lgdf{0fdf :sfp6sf] e"ldsfsf] vf]hL tyf cEof; ug{ @)

#= gful/s r]tgf, sTf{Jo / clwsf/ !!= Gfful/ssf] kl/ro lbO{ Gfful/s st{Jo kfngf ug{ / clwsf/k|lt ;r]t /xg !@= Nff]stflGqs d"NodfGotfsf] cg';/0f ug{ !#= ;fdflhs lgodsf] kfngf ug{ !$= afnclwsf/ / sTf{Jo klxrfg u/L afn clwsf/sf] pkof]uk|lt ;r]t /xg !%= cfkm\gf] JolStut tyf kfl/jfl/s ;'/Iff ;DaGwdf ;hu /xg !^ 6««flkms lgodsf] kl/ro / kmfObf atfpg Pjd\ o;sf] kfngf ug{ !@= /fHosf cfwf/e"t t Œ jx¿ klxrfg ug{ !#= Nff]stflGqs ;+:sf/sf] kfngf ug{ !$= ;+ljwfgsf] kl/ro lbO{ g]kfnsf] jt{dfg ;+ljwfgsf] ljz]iftf pNn]v ug{ !%= Dffgj clwsf/ / Dff}lnsxsx¿sf] kl/ro lbg !^= dlxnf clwsf/sf]] kl/ro lbg !&= Kf|fb]lzs ;/sf/sf sfo{x¿ pNn]v ug{ !*= ;'/Iff lgsfox¿sf] e'ldsf atfpg !@= ;ljwfg / sfg'g lgdf{0f k|lj|mofsf]] kl/ro lbg !#= ;ª\3Lo ;/sf/sf] u7g k|lj|mof / o;sf sfo{x¿ pNn]v ug{ !$= g]kfnsf Gofokflnsfsf] kl/ro lbO{ o;sf sfo{x¿ j0f{g ug{ !% lje]bsf] :j?k / ;dfj]zLs/0fsf] cjwf/0ff / dx Œ j atfpg . !^= Nff]stflGqs u0ftGqdf gful/ssf] e"ldsf pNn]v ug{ !&= ;]jf k|jfx / ;'zf;gdf /fi6«;]jssf] e"ldsf k|:6 kfg{ @)

$= ;fdflhs ;d:of / ;dfwfg !&= ;fdflhs ljs[lt / ;d:ofx¿sf] klxrfg ug{ / ;dfwfgsf pkfox¿sf] vf]hL ug{ !*= ;fdflhs ;d:of ;dfwfgdf JolSt, kl/jf/ / :yfgLo ;ª\3;+:yfsf] e"ldsf vf]hL ug{ !(= kl/jf/ / sIffsf]7fdf x'g] ljjfbsf] klxrfg u/L To;sf] ;dfwfgdf cfkm\gf] e'ldsf k|:t't ug{     !(= ;fdflhs ;d:of / ljs[ltsf sf/0f / c;/k|lt ;r]t eO{ ;dfwfgsf pkfox¿ cjnDjg ug{ . @)= ;fdflhs ;d:of ;dfwfgdf ljBfno / /fli6«o ;ª\3;+:yfn] v]Ng ;Sg] e"ldsf vf]hL ug{ @!= 5/l5d]s / ljBfnodf x'g] åGå Joj:yfkgdf cfkm\gf] e'ldsf lgjf{x ug{ @@= zflGtsf] cjwf/0ff;Fu kl/lrt eO{ ;f]xLcg' ¿ k Jojxf/ k|bz{g ug{{ !*= ljleGg ;fdflhs ;d:of tyf ljs[ltx¿ klxrfg ug{ !(= ;fdflhs ;d:of ;dfwfgsf pkfox¿ kQf nufpg @)= ;fdflhs ;d:of ;dfwfgdf ljleGg cGt/f{li6«o ;ª\3;+:yfx¿sf] e"ldsf pNn]v ug{ @!= ;dfhdf x'g] åGåsf sf/0f kQf nufO{ o;sf] Joj:yfkgsf pkfox¿ vf]hL u/L To;sf] Jojxfl/s cEof; ug{ @)

%=xfd|f] ljut @)= g]kfn PsLs/0fdf g]kfnL hgtfsf] ;xefuLtf pNn]v ug{ @!= g]kfn cª\u|]h o'4 / ;'uf}nL ;lGwsf] kl/ro lbg / ;'uf}nL ;GwLsf kl/0ffdx? jtfpg\ @@= /f0ffsfnLg /fhgLlts cj:yf / ;fdflhs tyf cfly{s ;'wf/sf] jf]w k|:t't ug{ @#= lj=;+= @))& b]lv xfn;Ddsf] k|d'v /fhgLlts 36gfj|md / ;fdflhs tyf cfly{s pknlAw atfpg @$= ldlynfsf] ;Eotf / o;n] dfgjhLJfgdf kf/]sf] k|efj atfpg @#= dWosfnLg g]kfnsf] /fhgLlts, ;fdflhs / cfly{s cj:yfsf] kl/ro lbg @$= xfd|f /fli6«o lje"ltx¿sf] klxrfg / vf]hL ug{ @%= ;fdflhs ;'wf/, kl/jt{gsf nflu of]ubfg ug{] :yfgLo tyf /fli6«o :t/sf P]ltxfl;s JolSt Œ jsf] vf]hL ug{ @^=l;Fhf pkTofsfsf] ;Eotf / o;n] hghLjgdf kf/]sf] k|efj atfpg .     @@= k|frLg g]kfnsf] /fhgLlts, ;fdflhs cj:yfsf] j0f{g ug{ @#= sf7df8f}F pkTofsfsf] k|flrg ;Eotf / o;n] hghLjgdf kf/]sf] k|efj jtfpg @$= g]kfndf nf]stflGqs u0ftGqsf] k|flKt kl5sf cfly{s, ;fdflhs ;'wf/sf kIfx? Vff]hL ug{ @%= xfd|f jL/ ;lxbx¿sf] kl/ro / of]ubfg atfpg @^ l;Gw' pkTosf / o'gfgL -lu|; / /f]d_ ;Eotf / k'ghf{u/0fsf] 5f]6f] kl/ro lbg tyf o;n] dfgj hLjgdf kf/]sf] k|efj atfpg . @)

^= xfd|f cfly{s lj|mofsnfk @%= g]kfnsf] cfly{s lj|mofsnfksf] kl/ro lbO{ dx Œ j atfpg @^= g]kfnsf] cfly{s ;|f]t ;fwgx¿ sf] kl/ro / dx Œ j atfO{ logLx¿sf] ;b'kof]usf pkfox? pNn]v ug{             @&= g]kfnsf cfly{s lj|mofsnfk sf] jt{dfg cj:yf, ;d:of / ;dfwfgsf pkfo atfpg @*= s[lif, pBf]u / Jofkf/larsf] cGt/;DaGw pNn]v ug{ @(= j:t'sf] u'0f:t/ klxrfgsf cfwf/ vf]hL u/L pkef]Stfsf clwsf/k|lt ;r]t /xg #)= ;/sf/L cfosf] kl/ro lbg / ;|f]tx¿ atfpg #!= ;/sf/L vr{sf] kl/ro lbg / If]qx¿ pNn]v ug{             @&=df}lb|s sf/f]af/sf] cjwf/0ff atfO{ o;sf] Jofjxfl/s k|of]u ug{ @*=g]kfnsf ljQLo ;+:yfsf] kl/ro lbO{\ oL ;+:yfx¿af6 k|fKt ug]{ ;]jfx¿sf] klxrfg ug{ @(=g]kfnsf ko{6g pBf]usf] jt{dfg cj:yf, dx Œ j atfpg / ko{6g Joj;fo dfkm{t /f]huf/ k|jw{gsf pkfox? vf]hL ug{ #)= j}b]lzs /f]huf/Lsf] kl/ro, r'gf}tL / cj;/x¿ klxrfg ug{ #!= g]kfnsf] j}b]lzs Jofkf/sf] jt{dfg cj:yf / dx Œ j atfpg @)

&= xfd|f] k[YjL @&= k[YjLsf] kl/ro lbO{ o;sf] cfsf/ / ;+/rgfnfO{ ;lrq b]vfpg @*= k[YjLsf] agf]6 j0f{g ug{ @(= g]kfnnfO{ xfjfkfgL, gbLgfnf / jg:kltsf cfwf/df ljefhg u/L logLx¿sf] dfgj hLjg;Fusf] ;DaGw pNn]v ug{ #)= k|fs[lts ;|f]tsf]] ljt/0f / :yfgLo:t/sf]] ;fdflhs, cfly{s hghLjglarsf ;DaGw klxrfg ug{ #)= cfkm\gf] ufpFkflnsf tyf gu/kflnsfsf] gS;fdf ljleGg tYox¿ k|:t't ug{ #!= ljkt\sf] kl/ro lbO{ o;sf Joj:yfkgsf pkfox¿ klxrfg / cEof;  ug{     #@= k[YjLsf b}lgs / jflif{s ultsf] kl/ro lbO{ o;sf] dxTj jtfpg ##= w/ftnLo :j¿ksf]] kl/ro lbO{ o;df kl/jt{g Nofpg] t Œ jx¿ atfpg #$= g]kfnsf] w/ftnL :j¿k, xfjfkfgL, cfly{s ultljlw / ;fdflhs /xg;xglarsf] ;DaGw pNn]v ug{ #%= gkfnsf] ;ft k|b]zsf] kl/ro lbg #^= hnjfo' kl/jt{gsf ] kl/ro lbO{ o;sf sf/0f pNn]v ug{ / o;n] hghLjgdf kfg]{ c;/ klxrfg ug{ #&= g]kfndf 36\g] ljkt\sf] kl/ro lbO{ ljkt\ Joj:yfkgsf ljleGg pkfox¿ cjnDag ug{ #*= g]kfnsf] gS;f sf]g{ / ef}uf]lns tYo eg{ #@= k[YjLsf] b}lgs / jflif{s ultn] dfgj hLjgdf kfg]{ k|efj atfpg ##= df};d / xfjfkfgL kl/ro lbO{ xfjfkfgLdf kl/jt{g Nofpg] t Œ jx¿ pNn]v ug{ #$= hnjfo' kl/jt{gsf c;/ Go"lgs/0fsf pkfox? vf]hL ug{ #%= l5d]sL b]zx¿sf] ;fdfGo kl/ro lbg / ;DjGw pNn]v ug{ #^= g]kfndf 36\g] lakb\sf 36gfx¿ / hf]lvdsf] Go"gLs/0fsf pkfox¿sf] klxrfg / cEof; ug{ #&= g]kfnsf] gS;f agfpg / gS;fdf ef}uf]lns tYo eg{ @)

*= hg;+Vof / o;sf] Joj:yfkg #@= hg;+Vof / hg;fª\lVosLsf] kl/ro lbO{ hg;ª\VoLs t Œ j / tYofª\ssf ;|f]t j0f{g ug{ ##= g]kfndf /fli6«o hgu0fgfsf] P]ltxfl;s k[i7e"ld jtfpg / hgu0fgf k|lj|mof pNn]v ug{ #$= g]kfnsf] hg;fª\lVos cj:yfnfO{ tflnsf, rf6{ jf /]vflrqdf k|:t't ug{ #%= Hfg:fª\Vof Joj:yfkgsf] kl/ro / dx Œ j atfO{ Joj:yfkgsf pkfox¿ pNn]v ug{     #(= g]kfnsf] hg;fª\lVos agf]6 pNn]v ug{ $)= hg;fª\lVos kl/jt{gsf sf/0f / kl/0ffdx¿ pNn]v ug{ $!= hg;fª\lVos cj:yf / u'0f:t/Lo hLjglarsf] ;DaGw atfpg $@= hg;ª\Vof Joj:yfkgsf cj;/x¿ klxrfg u/L o;sf] Joj:yfkgdf k|b]z ;/sf/ / ;ª\3;+:yfx¿sf] e"ldsf pNn]v ug{ #*= hg;fª\lVos kl/jt{gsf lgwf{/s t Œ jx¿ klxrfg ug{ #(= g]kfnsf] hg;ª\Vofsf] agf]6n] ;fdflhs / cfly{s hghLjgdf kfg]{ k|efjsf] j0f{g ug{ $)= g]kfnsf] hg;ª\Vofsf] ljt/0f / hg3gTj t'ngf ug{ $!= g]kfndf a;fOF;/fOsf sf/0f / k|efj klxrfg ug{ !@

(= cGt/f{li6«o ;DaGw, ;d;fdlos 36gf / ;"rgf k|ljlw #&= g]kfnsf] cGt/f{li6«o ;DaGw / ;xof]usf] kl/ro lbg / dxTj atfpg tyf l5d]sL b]zx?;Fusf] cfkl; ;xof]u / ;DjGw pNn]v ug{ #* ;"rgf k|ljlwsf] kl/ro lbg / plrt k|of]u ug{ #( ;d;fdlos ultljlw / 36gfx¿sf] ;ª\sng u/L To;sf] k|efj atfpg   $#= e"kl/j]li7t /fi6«sf] kl/ro lbO{ e'kl/j]li6t /fi6sf]?kdf g]kfnn] ef]Ug'k/]sf ;d:of, ;Defjgf / ;dfwfgsf pkfox¿ atfpg $$= ;fs{sf] kl/ro lbO{ o;sf p2]Zo / ultljlw atfpg $%= ;"rgf k|ljlwsf] ;d'lrt k|of]u ug{ / b'?kof]usf c;/ atfpg $^= ;d;dflos ultljlw / 36gf atfO{ o;n] ;dfhdf kfg]{ k|efj atfpg $@= s'6gLlts lgof]usf] kl/ro lbO{ logsf sfo{x? atfpg $#= ljd:6]s (BIMSTEC) sf] kl/ro lbO{ o;af6 g]kfnn] k|fKt u/]sf pknlAw atfpg $$= ;+o'St /fi6«;ª\3 - UNO _ sf] kl/ro lbO{ ;+o'St /fi6«;ª\3 / g]kfnlarsf] ;DaGw tyf ;xof]u atfpg $%= g]kfndf ;fOa/ ck/fwsf] cj:yf jf]w ug{ / o;;DaGWfL sfg'gL k|fjwfg ;DaGwdf ;r]t /xg !@

ljifoj:t'sf] lj:t[lts/0f ljifoj:t'sf] If]q ljifoj:t' / ltgsf]] lj:t[tLs/0f d'Vo l;sfO lj|mofsnfk ;Defljt d"Nofª\sg k|lj|mof != xfdL / xfd|f] ;dfh &=^ g]kfndf 36\g] ljkb \ -e"sDk, dxfdf/L, r6\ofª, b'3{ 6gf, e"Ifo, lxpFklx/f] cflb kl/ro Joj:yfkg ljkt \ k " jf { j:yf ljkt \ sf ] cj:yf ljkb \kl5sf] cj:yf ljkt Joj:yfkgdf :yfgLo tx / /]8j|m;nufot ljleGg ;ª \ 3;+:yfsf] e"ldsf Cfkmgf] ;d'bfodf e'sDk, dxfdf/L, r6\ofª\ , e'Ifo, lxpFklx/f] cflbaf6 pTkGg ljkt\sf af/]df ljBfyL{n] cg'ej u/]sf / b]v]sf 36gf ;DaGwdf 5nkmn u/fpg ] / d ' Vo 36gf l6kf]6 ug]{ ljkbsf ljleGg cj:yf M ljkt\ k"jf{j:yf, ljkt\sf] cj:yf / ljkt\kl5sf] cj:yfnfO { lrqdf b]vfpFb} Joj:yfkgdf ckgfpg' kg]{ pkfox¿dfly 5nkmn u/L :k:6 kfg ]{ cfkm \ gf ] ;d'bfodf e"sDk, dxfdf/L, r6 \ ofª \, e'Ifo, lxpFklx/f] / b'3{6gf cflb h:tf ljkt\n] kf/] sf] k|efj ;DaGwdf kl/of]hgf sfo{ u/fpg] ljkt \ Joj:yfkg ;DaGwsf :yfgLo lgsfon] ub]{ cfPsf sfo{x¿ ;DaGwdf :yfgLo j8f sfof{no jf gu/kflnsf jf ufp Fkflnsf sfof{nodf uO{ ;DalGwt JolStnfO{ e]6]/ hfgsf/L lng] / To;df cfwfl/t eO{ k|ltj]bg tof/ kfg{ nufpg] != lgDglnlvt k|Zgx¿df cfwfl/t eO{ ljBfyL{sf] d"Nofª\sg ug'{xf];\\ M s_ b'3{6gfaf6 jRg] pkfox?sf] ;"rL tof/ kfg'{xf];\ .

  PsfOut kf7\oef/ ljt/0f tflnsf PsfO zLif{s sIff ^ sIff & sIff * sfo{ 306f sfo{ 306f sfo{ 306f != xfdL / xfd|f] ;dfh !^ !^ !^ @= xfd|f] dfgj d"NodfGotf @) @) @) #=gful/s r]tgf @) @) @) $=;fdflhs ;d:of / ;dfwfg @) @) @) %= xfd|f] ljut @) @) @) ^=xfd|f cfly{s lj|mofsnfk @) @) @) &= xfd|f] k[YjL @) @) @) *= hg;+Vof / o;sf] Joj:yfkg !@ !@ !@ (= cGt/f{li6«o ;DaGw, ;d;fdlos 36gf / ;"rgf k|ljlw !@ !@ !@ hDdf !^) !^) !^)

;DefJo kl/of]hgf / k|of]ufTds sfo{sf pbfx/0fx¿ != tkfOFsf] ufpFkflnsf÷gu/kflnsfdf uO{ hgk|ltlglwx¿;Fu ;f]wk'5 u/L tn lbOPsf a'Fbfx¿df cfwfl/t eP/ l6kf]6 u/ffO{ / sIffsf]7fdf k|:t't ug{ nufpg'xf];\ M ufpFkflnsf÷gu/kflnsfsf] kl/ro M hgk|ltlglwx¿sf] gfd M j8f ;ª\Vof M ufpFkflnsf÷gu/kflnsfsf] ;+/rgf M ljsf;sf sfo{x¿ M

kl/of]hgf / k|of]ufTds sfo{sf pbfx/0fx¿ lj|mofsnfk ljBfyL{x¿sf] Jojxf/ != d ;w}F cg'zf;gdf a:g] -s_ u5'{ -v_ ulb{gF @= d cfdf afa' / dfGohgsf c;n afgL Jojxf/sf] cg';/0f -s_ u5'{ -v_ ulb{gF #= d 3/df cfPsf kfx'gfnfO{ ;Ddfg, :jfut / ;Tsf/ -s_ u5'{ -v_ ulb{gF $= d lgoldt ¿kdf ljBfno -s_ hfG5' -v_ hfFlbg %= d lgoldt ¿kdf u[xsfo{÷sIffsfo{ -s_ u5'{ -v_ ulb{g ^=cfkm"n] hfg]sf s'/f ;fyLx¿nfO{ -s_ l;sfpF5' -v_ l;sfpFlbg &=ljBfnodf ;~rfng x'g] cltl/St lj|mofsnfkdf efu -s_ lnG5' -v_ lnGg *=cfkm"n] ghfg]sf s'/f lzIfs;Fu g8/fO{sg -s_ ;f]W5' -v_ ;f]lWbg

kl/of]hgf / k|of]ufTds sfo{sf pbfx/0fx¿ Affn clwsf/sf] kl/ro / dxTj ;dfhdf x'g] u/]sf afn>dsf] ;"rL / logLx¿n] kf/]sf c;/x¿ Affn clwsf/ ;+/If0fdf ljBfyL{x¿n] ug{ ;Sg] sfo{x¿             #= sIffsf ljBfyL{x?af6 ljBfyL{ ;+ Vofsf cfwf/df cfjZos ;d"x lgdf{0f u/L tn tflnsfdf lbOPsf] zLif{sdf cfwfl/t eO{ afn clwsf/ ;DaGwdf ljj/0fx? ;+sng u/L sIffdf k|:t't ug{ nufpg'xf];\ M

$= cfkm\gf] ;d'bfodf ePsf ;fdflhs ;d:of tyf ljs[ltx¿ ;ª\sng u/L ltgLx¿sf] ;"rL tof/ kf/L ;d'bfodf ePsf a'l4hLjLx¿;Fu jf :yfgLo ;ª\3;+:yfsf k|ltlglwx¿;Fu pSt ;d:of tyf ljs[ltx¿sf af/]df 5nkmn u/L ug{ nufpg'xf];\ / tn lbOPsf a'Fbfx¿sf cfwf/df k|ltj]bg tof/ kf/L sIffdf k|:t't ug{ nufpg'xf];\ . ;fdflhs ;d:of tyf ljs[ltsf] kl/ro M ;fdflhs ;d:of tyf ljs[ltx¿sf] ;"rL M :yfgLo a'l4lhjLx¿;Fu ;f]lwg] k|ZgfjnLsf] gd'gf M ;fdflhs ;d:of tyf ljs[ltx¿sf] ;dfwfgsf pkfox¿ M

ljleGg kqklqsfx¿sf] cWoog u/]/, /]l8of] tyf 6]lnlehgsf ;dfrf/x¿ ;'g]/ jf ;dfhsf hfgsf/ JolStx¿;Fu ;f]wvf]h u/]/ ;d;fdlos 36gfx¿sf] ;ª\sng u/L leQ]klqsfdf /fVg nufpg'xf];\ .

l;sfO ;xhLs/0f lj|mofsnfk ;fdflhs cWoog / dfgjd"Nosf] kf7\oj|md ljleGg ;fdflhs lj1fgsf If]qnfO{ ;d]6]/ PsLs[t ¿kdf tof/ ul/Psf] 5 . o;df pNn]v ul/Psf ljifoj:t'x¿sf] l;sfO ;xhLs/0fdf ;a} If]qnfO{ ;dfg dxTj lbg'kg]{ x'G5 . ;DalGwt ljifoj:t'sf] PsLs[t ¿kdf cWoog u/fO{ ljifoj:t'sf] 1fg, l;k / wf/0ffsf] ljsf; u/fpg'kb{5 . o; ljifon] Jofjxfl/s l;sfOnfO{ hf]8 lbg] x'Fbf sIffleq jf aflx/ cfcfkm\gf] ufpF, 6f]n, ;d'bfox¿;Fu ;DaGw /fvL lj|mofsnfkx¿ u/fpg'kb{5 . oL ljifoj:t'nfO{ h:tfsf] t:t} s07 u/fpg] lzIf0f k4ltnfO{ lg?T;flxt u/L ljBfyL{x¿nfO{ cfkm\gf ;d'bfodf vf]h u/L l;s]sf s'/fx¿nfO{ l;h{gfTds ljZn]if0f ug]{ k|ltefsf] ljsf; ug{ k|f]T;flxt ul/g'kb{5 .

;fdflhs cWoogn] ljBfyL{x¿sf ljleGg l;h{gfx¿ h:t} syf, sljtf, gf6s, ;dfrf/, lr7L, ;DkfbsLo, uLt, k|ltj]bg, /]vflrq, j[Qlrq, :tDelrq, tflnsf, tl:a/, gS;f, kmf]6f]dfkm{t efj cleJoSt u?g\ eGg] nIo /fv]sf] 5 . oL ;a} l;kx¿sf] ljsf; ug{ ljBfyL{x¿nfO{ cfkm\gf ?lrcg';f/sf l;kx¿sf] ljsf; ug{ k|f]T;flxt ug'{k5{ . o;sf lglDt lzIfsåf/f lgld{t jflif{s z}Ifl0fs sfo{of]hgf, q}dfl;s of]hgf, PsfO of]hgf / b}lgs kf7of]hgfsf] 7'nf] e"ldsf /xG5 ljBfyL{x¿nfO{ lj|mofsnfkdf cfwfl/t u/L u/]/ l;Sg] jftfj/0f / cj;/ tof/ ug'{ kb{5 eGg] ;f]r / lrGtgsf] clej[l4 u/fpg' g} o;sf] d"n nIo xf] . of] ljifo cWofkg ubf{ k|of]u ug{ ;lsg] s]xL ;Defljt ljlwx¿ tn lbOPsf 5g\ t/ oL gd'gf dfq ePsfn] lzIfsn] kl/l:yltcg's"n ljlwx¿ 5gf]6 u/L l;sfO ;xhLs/0f lj|mofsnfk ;~rfng ug'{k5{ .

l;sfO{ ;xlhs/0f lqmofsnfk oL l;kx¿sf] ljsf;sf nflu ;a} ljBfyL{x¿nfO{ Ps} vfnsf] ;xhLs/0fn] ;Dej gx'g klg ;S5 . To;}n] pgLx¿nfO{ ax'af}l4stfsf] l;4fGtcg'¿k ?lr / Ifdtfcg';f/sf 1fg / l;k Pjd\ d"Nox¿sf] ljsf; ug{ lj|mofsnfkdf ljljwtf Nofpg'k5{ . o;sf lglDt of]hgfa4 l;sfO ;xhLs/0fsf]] 7'nf] e"ldsf /xG5 . ljBfyL{x¿nfO{ æu/ / l;sÆ eGg] wf/0ffsf] clej[l4 u/fpg' ;fdflhs cWoog ljifosf] d"n nIo xf] . lszf]/ lszf]/L cfkm}Fn] u/]/ l;s]sf s'/fdf ljZjf; u5{g\ . dgdf ljZjf; hfu]kl5 pSt l;sfOn] Jojxf/df ;'wf/ NofpF5 . To;}n] ;fdflhs cWoog ljifodf l;sfO ;xhLs/0f ubf{ ljleGg k|sf/sf ljBfyL{s]lGb|t lzIf0f ljlwx¿ k|of]u ug{'k5{, h:t} M k|Zgf]Q/, k|bz{g, ;d:of ;dfwfg, 5nkmn, cjnf]sg, ;f]wvf]h, clego, kl/of]hgf, k|of]u, :ynut e|d0f, 36gf cWoog, ;dfnf]rgfTds lrGtg, ;fd'bflos sfo{ OToflb .

l;sfO ;xhLs/0f lj|mofsnfk ;dfnf]rgfTds lrGtg l;k ljlw kl5Nnf] ;dodf ljsf; ul/Psf] ljlwsf ¿kdf lnOG5 . o;cGt{ut dlitis dGyg - brain storming _, ;ª\ul7t l;+xfjnf]sg (structure overview) , lhU; -jig-saw), zAbfy{ lrq (semantic map), hf]8Ldf k9fO / hf]8Ldf ;f/f+z (paired reading-paired summarizing), b|'t n]vg -quick write ), dfGotf (value line), dfGotf (value line) h:tf tl/sfx¿ cfjZostfg';f/ k|of]u ug{ ;lsG5 .

ljBfyL{ d"Nofª\sg kf7\oj|mdn] ck]Iff u/]sf ;Ifdtf / l;sfO pknlAw xfl;n ePgePsf] ;'lgZrt ug{ lgdf{0ffTds / lg0f{ofTds b'j} lsl;dsf d"Nofª\sg ul/g] 5 . lgdf{0ffTds d"NodfGotfsf] d'Vo p2]Zo lg/Gt/ d"Nofª\sg / k[i7kf]if0fsf dfWodaf6 ljBfyL{sf] l;sfOdf ;'wf/ ug'{ xf] . l;sfOsf nflu ul/g] o:tf] lgdf{0ffTds d"Nofª\sg lzIf0f l;sfO k|lj|mofsf] cleGg cª\usf ¿kdf /xg' kb{5 . lgdf{0ffTds d"Nofª\sgdf ljBfyL{sf] d"Nofª\sgsf nflu ljleGg cf}krfl/s tyf cgf}krfl/s tl/sf k|of]u ug'{k5{ . lgdf{0ffTds d"Nofª\sgdf sIff lj|mofsnfk, ljBfyL{sf sfo{ tyf sfo{;Dkfbgsf] cjnf]sg, u[xsfo{, kl/of]hgf sfo{, df}lvs tyf lnlvt sfo{, PsfO tyf q}dfl;s k/LIffx¿, :j tyf ;xkf7L d"Nofª\sgnufotsf ;fwg k|of]u ug{ ;lsG5 .

ljBfyL{ d"Nofª\sg ljBfyL{ d"Nofª\sg ubf{ d'Vo l;sfO pknlAw ljBfyL{n] xfl;n u/]sf] l;sfO :t/sf] d"Nofª\sgsf nflu ljBfyL{sf sfo{ tyf ;d:of ;dfwfgsf] cjnf]sg, df}lvs tyf lnlvt k|Zgf]Q/, sIff tyf PsfO k/LIff, Jojxf/ cjnf]sgnufotsf tl/sf k|of]u ug{ ;lsG5 . o;sf nflu ?h";"rL >]0fL dfkgnufotsf Jojxf/ cjnf]sg kmf/d, ljleGg txsf l;sfO Ifdtf dfkg ug{] k|Zgx¿, Jofjxfl/s ;d:ofnufot sIff ;xeflutf, sIff sfo{, u[xsfo{, kl/of]hgf sfo{, k|of]ufTds sfo{ cflbdf ljBfyL{sf] ;xeflutf / pknlAwsf ljifodf lzIfssf] clen]v jf gf]6 cflb d'Vo l;sfO pknlAwdf ljBfyL{sf] l;sfO :t/ d"Nofª\sg ug{ k|of]u x'g;Sg] ;fwgx¿ x'g\ . o:tf] d"Nofª\sg ljifoj:t'sf] k|To]s If]q jf PsfOsf] l;sfOkZrft\ u/L ;f] If]q jf PsfOcGtu{tsf d'Vo l;sfO pknlAwdf ljBfyL{sf] l;sfO :t/ k/LIf0f ljleGg ;fwgx¿sf] k|of]uaf6 ug{'k5{ .

ljBfyL{ d"Nofª\sg o;/L l;sfO pknlAw k/LIf0f ubf{ ljBfyL{n] Go"gtd l;sfO :t/ xfl;n u/]sf] gkfOPdf ;'wf/fTds l;sfOsf] cj;/ k|bfg u/L k'gM k/LIf0f u/L Go"gtd l;sfO:t/ ;'lglZrt u/L yk jf dflyNnf] :t/sf] l;sfOsf] cj;/ k|bfg ug'{kb{5 . k6sk6ssf] ;'wf/fTds l;sfOkZrft\ klg Go"gtd :t/sf] l;sfO :t/ xfl;n ug{ g;Sg] ljBfyL{sf nflu pkrf/fTds l;sfOsf] of]hgf lgdf{0f u/L To:tf ljBfyL{nfO{ ;xof]u ug'{ kb{5 .

ljBfyL{ d"Nof+sgs d"Nofª\sgsf]] s'n ef/sf] %) k|ltzt cfGtl/s d"Nofª\sgsf ¿kdf lgdf{0ffTds d"Nofª\sgaf6 ;dfj]z ul/g] 5 eg] clGtd k/LIffaf6 afFsL %) k|ltzt cª\s ;dfj]z ul/g] 5 .

cfGtl/s d"Nofª\sg lgdf{0ffTds d"Nofª\sgsf]] cª\ssf] lglZrt ef/ cfGtl/s d"Nofª\sgsf ¿kdf clen]lvt ug'{k5{ . o;sf nflu lgdf{0ffTds d"Nofª\sgnfO{ clen]lvt u/L k|To]s ljBfyL{sf] sfo{;~rlosf (Portfolio) Jojl:yt u/L /fVg'k5{ . o:tf] clen]vsf cfwf/df lgDglnlvt kIfdf tf]lsPcg';f/sf] ef/sf] cª\s cfGtl/s d"Nofª\sgsf ¿kdf ;dfj]z ul/g] 5

l;= g+= d"Nof+sgsf kIf ef/ != ;xeflutf M / sIff sfo{df ;xeflutf $ @= k|of]ufTds / kl/of]hgf #^ #= q}dfl;s k/LIffx¿ !)

;fdflhs cWoog tyf dfgjd'No lzIff ljifosf] kf7\oj|mdsf ljz]iftfx? Jojxfl/s lj|mofsnfkdf s]lGb|t, ;Ifdtfdf cfwfl/t, ;}b\wflGts / k|of]ufTds kf7\oef/sf] :ki6 Joj:yf k|of]ufTds sfo{x?sf] :ki6 ls6fg, Jojxf/s'zn l;ksf] PsLs/0f Plss[t kf7\oqmd cGt/;DjlGwt ljifoj:t' ;dfj]z ePsf] ;d;fdlostfdf hf]8 dfgjd'Nosf kIfx?nfO{ hf]8 lbPsf]

Kff7\oqmd / kf7\ok':tsf] cGt/;DjGw

;fdflhs cWoog tyf dfgjd"No lzIff ljifosf] kf7\o;fdu|Lsf] k|of]u ;fdflhs cWoog tyf dfgjd"No lzIff ljifo lqmofsnfkdf cfwfl/t ljifo ePsf] sf/0f of] ljifosf] l;sfO{ ;xlhs/0fdf w]/} kf7\o;fdu|L / ;Gbe{ ;fdu|Lsf] h?/t kb{5 . hlt w]/} ;fdu|L eof] pltg} l;Sg] / l;sfpg] jftfj/0f ;xh / k|efjsf/L jG5 . o:tf ;fdu|Lsf] vf]hL / k|of]udf ;fdflhs lzIfssf] e"ldsf dxTjk'0f{ /xG5 . ;fdflhs cWoog / dfgjd"No ljifosf] ;|f]t ;fdu|L dWo] kf7\o;fdu|Lsf] ?kdf kf7\oqmd, kf7\ok':ts, lzIfs lgb]{lzsf, ljleGg ;|f]t / ;Gbe{ ;fdu|Lx?sf] ;+sng / k|of]u ul/G5g\ . o:tf ;fdu|Lx?sf] k|of]usf] dxTj lgDgfg';f/ pNn]v ug{ ;lsG5 . s_ kf7\oqmd cfwfl/t l;sfO{nfO{ hf]8 lbG5 v_ yk ljifoj:t' vf]h Lug{ ;xh x'G5 . u_ ljleGg ;d;fdlos ljifoj:t' / tYox?;Fu cBfjlws x'g ;lsG5 .

k|of]u kf7\ok':tssf] k|of]udf hf]8 lbg'kg]{ cGo ;Gbe{ ;fdu|LnfO{ k'/s ;fdu|Lsf] ?kdf k|of]u ug{ ;lsg] k'/fgf kf7\ok':ts klg ;Gbe{ ;fdu|Lsf] ?kdf k|of]u ug{ ;lsg] OG6/g]6af6 ljleGg ljifoj:t' ;DjGwdf vf]hLug{ ;lsG5 kf7x? ;/n b]lv hl6n qmddf /flvPsf ljifo If]q km/s km/s ePsf]n] l;sfO{ ;xlhs/0f k|lqmofdf km/s km/s ljlwx? cjnDjg ul/g] yf]/} ljifoj:t' lbOPsf]n] ljifoj:t'sf] vf]h Lug]{ ;Gbe{df lzIfs / ljBfyL{ b'j}sf] e"ldsf dxTjk"0f{ x'g] . ljBfyL{ lqmofsnfkdf cfwfl/t e} l;sfO{ ;xlhs/0f k|lqmof cjnDjg ul/g] .

Kff7\ok':ts Kff7\oqmdsf pb\b]Zo k'/f ug{ tof/ kfl/Psf] k"/s ;fdfu|Lsf] ?kdf kf7\ok':tsnfO{ lnO{G5 . Kff7\ok':tsdf kf7\oqmddf pNn]lvt l;sfO{pknlAwnfO{ k'/fug{ ljleGg ljifoj:t'x?nfO{ ;+ul7t ul/Psf] x'G5,;fy{ ljBfyL{ ug{‘‘kg]{ lqmofsnfkx?df ljljwtfnfO{ j9L ;fy{s k|efjsf/L l;sfO{sf] ;fwgsf] ?kdf o;nfO{ lnO{G5 .

Kff7\ok':ts kf7\oqmdn] tf]s]sf ;Ifdtf / l;sfO{pknlAw k'/f ug{ ;xof]u ug]{ ;fwg kf7\ok':ts xf] . kf7\ok':tsn] kf7\oqmdn] /fv]sf l;sfO ck]Iffx? k'/f ug{ dbt ub{5 . cem xfd|f] h:tf] ljsf;f]d"v b]zdf t lzIf0fl;sfOsf] d"n cfwf/ g} kf7\ok':tsnfO{ lng] u/]sf] kfOG5 . Kff7\ok':tsdf kf7\oqmddf pNn]lvt l;sfO{pknlAwnfO{ k'/fug{ ljleGg ljifoj:t'x?nfO{ ;+ul7t ul/Psf] x'G5 . ;fy} ljBfyL{ ug{‘‘kg]{ lqmofsnfkx?df ljljwtfnfO{ j9L ;fy{s k|efjsf/L l;sfO{sf] ;fwgsf] ?kdf o;nfO{ lnO{G5

Kff7\ok':ts ljBfyL{sf] Ifdtf / :t/ ;'xfpFbf ljifoj:t'x? ePsf],/rgfTds / ;[hglzntfnfO{ hf]8 lbg] lqmofsnfkd"vL kf7\ok':tsnfO{ /fd|f] kf7\ok':ts dflgG5 . To:t} Kfof{Kt cEof; ug{] cj;/ k|bfg ug]{,;dfj]zL ljifoj:t' ePsf] ,:yfgLo kl/j]z ;'xfpFbf ljifoj:t' / lqmofsnfk x'g' klg /fd|f kf7\ok':tssf u'0fx? x'g\ . kf7\ok':tsdf J}fw / cflwsf/Ls ljifoj:t' ePsf] x'g'kb{5 . lrq,u|fkm,rf6{ / tflnsfsf] k|of]u ePsf] / Eflifs q'6L /lxt kf7\ok':tsn] u'0f:t/Lotfsf] dfkg ug]{ x'bf kf7\ok':ts ljsf;df lo s'/fx? Vofn ul/g'kb{5 .

Kfl/efiff u'8 -!*%(_ – æs'g} kf7\of+zsf nflu cfwf/e"t ;fdu|Lsf ¿kdf kf7\ok':ts /x]sf] x'G5 . o;df lglZrt ljifoj:t'x¿nfO{ lglZrt txdf lzIf0f ug]{ lsl;dn] Jojl:yt 9Ën] ;dfj]z ul/Psf] x'G5 .Æ j|mf]gJofs -!($(_ – æs'g} kf7\of+zsf ljleGg PsfOx¿sf] lzIf0fl;sfO j|mda4 ¿kdf x'g ;sf];\eGg] Wo]on] kf7\ok':ts /rgf ul/G5 .Æ o;/L dflysf kl/efiffx¿nfO{ s]nfpFbf kf7\ok':ts eg]sf] s'g} klg ljifodf lzIfsnfO{ lgb]{zg tyf lgoGq0f ug]{ / ljBfyL{nfO{ k'g/fj[lQ / cEof;sf ;Gbe{df pkof]u ug{ kf7\oj|mdsf p2]Zocg'¿k tof/ ul/Psf] ;fdu|L= eGg] a'lemG5 .

/fd|f] Kff=k=' sf u'0fx? ljBfyL{sf] Ifdtf / :t/ ;'xfpFbf ljifoj:t'x? ePsf] /rgfTds / ;[hglzntfnfO{ hf]8 lbg] lqmofsnfkd"vL Kfof{Kt cEof; ug{] cj;/ k|bfg ug]{ ;dfj]zL ljifoj:t' ePsf] :yfgLo kl/j]z ;'xfpFbf] J}fw / cflwsf/Ls ljifoj:t' ePsf] lrq,u|fkm,rf6{ / tflnsfsf] k|of]u ePsf] Efflifs q'6L /lxt

kf7\ok':tssf] k|of]u ug]{ tl/sf jflif{s z}Ifl0fs sfo{ of]hgf,q}dfl;s of]hgf, PsfO{of]hgf / b}lgs kf7of]hgf jgfO{ kf7\oqmd / kf7\ok':ts sfof{Gjog ug'{kb{5 . kf7\oqmdn] tf]s]sf ;Ifdtf / l;sfO pknlAw k'/f ug]{ u/L kf7\ok':tssf] k|of]u ul/g'kb{5 . kf7\ok':tssf] k|of]u ubf{ ljBfyL{x?n] j9L a9L lqmofsnfkx? ug]{ u/L ;+ul7t ul/g'kb{5 .

kf7\ok':tssf] k|of]u ug]{ tl/sf :yflgo ;Gbe{nfO{ hf]8\g ldNg] u/L kf7\ok':tsdf cj;/ k|bfg ul/g' kb{5 ;dfh / ;d'bfodf uP/ l;Sg] / 5nkmn ug]{ jftfj/0f kf7\ok':tsn] tof/ kfg'{kb{5 . ;fdflhs cWoogsf] xsdf gk'u /x]sf ljifoj:t'nfO{ k'0f{tf lbg ljleGg pbfx/0f, ;Gbe{ / lqmofsnfk dfkm{t vf]Hg nufpg' kb{5 . ;fy} ljleGg ;Gbe{ ;fdu|L cWoog / kl/of]hgf sfo{ dfkm{t klg ljifoj:t'df k'0f{tf lbg ;lsG5 .

%= ;fdflhs cWoog tyf dfgj d"No ljifosf] kf7\ok':tssf] ;+/rgf %=! PsfO, / kf7x¿sf] k|:t'ltsf] 9fFrf / ;ª\u7g s_ PsfO{x? sIff & sf] ;fdflhs cWoog ljifosf] kf7\oqmddf gf}j6f PsfO{x? /x]sf 5g\ . h'g lgDgfg';f/ 5g\ . !=xfdL / xfd|f] ;d'bfo @=xfd|f dfgj d"No dfGotf #= gful/s r]tgf $=;fdflhs ;d:of / ;dfwfg %=xfd|f] ljut ^= xfd|f] cfly{s lqmofsnfk &= xfd|f] k[YjL *= hg;+Vof / o;sf] Joj:yfkgf (= xfd|f] cGt/fli6o ;DjGw, ;'rgf k|ljlw / ;d;fdlos 36gf

v_ kf7x? k|:t'tLsf] 9fFrf / ;+u7g kf7x?sf] k|:t'tLdf ;/n b]lv hl6n qmddf k|:t't ul/Psf] 5 . kf7 k|:t'tLdf ljljwtfnfO{ Vofn ul/Psf] 5 . ;Djfb, syf, 36gf cWoog, lr7L, lrq 5nkmn cflb dfkm{t kf7x? k|:t't ul/Psf] 5 . kf7x?df ljifoj:t', lqmofsnfk,cEof;, ;d'x sfo{, ;fd'bflos sfo{nfO{ kl/of]hgf sfo{nfO{ k|:t't ul/Psf] 5 . cfjZostf cg';f/ lrq, rf6{, pbfx/0f cflbsf] k|:t'tLdf hf]8 lbOPsf]

cEof;, lj|mofsnfk / kl/of]hgf sfo{ cEof;n] ljBfyL{n] l;s]sf ljifoj:t'nfO{ k'g:d/0f ug{, JofVof ug{, yk l;sfO{sf] nflu vf]hL ug{, ljZn]if0f ug{ k|z:t cj;/x? k|bfg ub{5 . sIff & sf] ;fdflhs cWoog tyf dfggj d"No lzIff ljifodf /flvPsf cEof;n] 1fgsf ;j}txnfO{ ;d]6]sf] 5 eg] w]/} 5f]6f, 5f]6f / nfdf] k|Zgx?sf] pTt/ lbg'kg]{ ul/ cEof;nfO{ ;+ul7t ul/Psf] 5 . lqmofsnfkn] ljBfyL{sf ljleGg l;h{gfTds kIf, jx' jf}l4stf / ;d'x 5nkmnnfO{ j9L hf]8 lbPsf] 5 . ljljwtfdf cfwfl/t lqmofsnfknfO{ hf]8 lbg' kf7\ok':tssf] d'Vo ljz]iftfsf] ?kdf /x]sf] 5 . ;d'x lqmofsnfk, 5nkmn, ;Dkblso tof/L, jSt[Tjsnf, lut, syf sljtf, lrq, rf6{sf] k|:t'tLn] lqmofsnfkdf ljBfyL{ ;lqmotfnfO{ lhjGt jgfPsf] 5 . x/]s PsfO{df kl/of]hgf sfo{x? /flvPsf 5g\ . ljBfyL{n] ;d'bfodf uP/ vf]hL, cWoog / cjnf]sg ug'{kg]{ ;Gbe{nfO{ kl/of]hgf sfo{n] ;d]6]sf] 5 . ;fd'bflos sfo{ / kl/of]hgf sfo{ ;DkGg ul/;s]kl5 sltko PsfO{df k|ltj]bg n]vg / k|:t'tLnfO{ klg hf]8 lbPsf] 5 .

sIff & sf] ;fdflhs cWoog tyf dfgjd'No lzIff ljifosf] kf7\ok':tssf] ljz]iftfx? lqmofsnfkdf cfwfl/t l;sfO{ ;xlhs/0fdf hf]8 ljifoj:t', lrq rog, pbfx/0f cflbdf ;dfj]lztfnfO{ Vofn ul/Psf] 5 . ljifoj:t'nfO{ :yflgos/0f ul/Psf] 5 . ;fd'bflos sfo{ / kl/of]hgf sfo{df hf]8 kf7\o k':tssf kf7x¿ ck|ToIf?kdf lzIf0fl;sfO lqmofsnfksf] pbfx/0f x'g] u/L tof/ kfl/Psf] 5 l;h{glzntfdf cfwfl/t l;sfO{

sIff & sf] ;fdflhs cWoog tyf dfgjd'No lzIff ljifosf] kf7\ok':tssf] ljz]iftfx? ljBfyL{sf] ax'jf}l4stfnfO{ Wofgdf /fvL j}slNks lqmofsnfkx¿ ;d]t lbOPsf 5g\ sIffsf]7fdf JoVofg Pj+ lzIfs s]lGb|t lzIf0f ljlwnfO{ lg?T;flxt ug{ / ljBfyL{ s]lGb|t ljlwnfO{ k|f]T;flxt ug{ clt cfj:os ljifoj:t'nfO{ ;+lIfKt ?kdf lbO{ lqmofsnfkdf hf]8 lbOPsf] 5 . kf7nfO{ ?rLk"0f{ agfpg ;Djfb, lrq, lr7L, cflb ljljw ljwfx¿sf] k|of]u ul/Psf] 5 . ljBfyL{nfO{ :d/0f / lj:d/0fsf] bnbnaf6 d"St u/L ;f]Rg], ;dfnf]rgf ug]{, l;h{gf ug]{ cg'e"lt ug]{, lgdf{0f ug]{, cg'ej ;f6f;f6 ug]{, ;d"xdf sfo{ ug]{, cleJoSt ug]{, dgf]/~hg ug]{, vf]hL ug]{ h:tf ljljw k|sf/sf dgf]j}1flgs, hLjgf]kof]uL Pj+ u/]/ l;Sg] cj;/ kof{Kt lbg] u/L lqmofsnfk Pj+ kf7 k|:t'tL ul/Psf] 5 .

lzIfs k[i7kf]if0f kmf/fd cfwf/e"t lzIff -sIff ^–*_ kf7\oj|md, @)&& sf cfwf/df tof/ kfl/Psf] sIff ^ / & sf] ;fdflhs cWoog tyf dfgj d"No lzIff ljifosf] kf7\oj|md tyf kf7\ok':ts cWoog u/L lgDgfg';f/sf] tflnsfdf cfkm\gf /rgfTds ;'emfj lbg'xf];\ M j|m=;= k]h g= kf7\oj|md tyf kf7\ok':tsdf ePsf] kf7\oj|md tyf kf7\ok':tsdf x'g'kg]{ kl/dfh{g jf ;'wf/ ug'{kg]{ sf/0f s}lkmot                                                      
Tags