GHylym-degenimiz-ne.pptгылымнын турилеры шыгу тарихы

GHylym-degenimiz-ne.pptx

1. Ғылым дегеніміз не? Ғылым – адамзаттың шындықты тереңірек тануы мен оны жүйелі түрде зерттеу құралы. Оның даму тарихы адамзат өркениетінің дамуы мен тығыз байланысты. Ғылымның пайда болуы, оның даму алғышарттары мен даму жолдары туралы терең түсінік адамға осы процестің мәнін дұрыс бағалауға мүмкіндік береді. Ғылым тек фактілер жинау емес, сонымен қатар оларды талдау, жүйелендіру және заңдылықтарды анықтау процесі. Қазіргі заманда ғылым адамзаттың дамуының негізгі қозғаушы күші болып табылады, технологиялық прогрестің, медициналық жетістіктердің және қоғамдық өркениеттің дамуына үлкен үлес қосып келеді.

2. Ғылымның пайда болу тарихы 1 Алғашқы бақылау Алғашқы адамдар күнделікті тұрмыс жағдайларында табиғат құбылыстарын бақылап, аң аулау, өсімдік жинау сияқты әрекеттер арқылы тәжірибе жинады. 2 Мифологиядан ғылымға Мифологиялық түсініктермен қатар, шынайылықты жүйелі зерттеудің негізі қаланды. Бұл тәжірибе мен бақылау – ғылымның алғашқы формалары болды. 3 Ежелгі өркениеттер Б.з.д. IV мыңжылдықта Месопотамия мен Египетте астрономия, математика және медицина салаларының алғашқы іргетастары қаланды. 4 Грек философтары Фалес, Пифагор, Аристотель табиғатты рационалды тұрғыдан түсіндіруге ұмтылды, ғылымды мифологиядан бөліп алды.

3. Ғылымның даму алғышарттары Интеллектуалды даму Тіл мен жазудың дамуы – жазба мәдениеті ақпаратты жинақтап, ұрпақтан ұрпаққа жеткізуге мүмкіндік берді Рационалдық ойлаудың қалыптасуы – логика мен сын көзқарастың дамуы ғылыми зерттеуді ұйымдастыруға жол ашты Эксперименттік әдістің маңыздылығы – зерттеулердің нәтижелерін дәлелдеуге мүмкіндік берді Қоғамдық факторлар Материалдық құралдардың дамуы – микроскоп, телескоп сияқты аспаптар ғылыми зерттеулердің сапасын арттырды Экономикалық өзгерістер – өндірістің дамуы ғылымға қаржылық қолдау көрсетті Білім беру жүйесі – университеттер мен академиялар ғылыми кадрларды дайындауға септігін тигізді

4. Ғылымның даму жолдары: Ежелгі дәуір Философиямен байланыс Ғылым негізінен философиямен тығыз байланыста болды. Табиғат философтары әлемнің құрылымы мен заңдылықтарын іздеді. Фалес – табиғаттың негізгі элементі су екенін дәлелдеді Пифагор – математикалық заңдылықтарды табиғатта іздеді Аристотель – табиғат туралы жүйелі еңбектер жазды Ерте ғылыми салалар Астрономия, математика, медицина және механика салаларының іргетастары қаланды. Евклид геометриясының негіздерін салды Гиппократ медицинаның әкесі атанды Архимед физика мен математиканы дамытты

5. Орта ғасырлар: Ғылымның сақталуы Ислам әлемі Араб ғалымдары ежелгі грек еңбектерін сақтап, аударып, одан әрі дамытты. Ал-Хорезми, Авиценна, Ибн Рушд сияқты ұлы ойшылдар ғылымға үлкен үлес қосты. Еуропа Орта ғасырлық университеттер білімді сақтау мен тарату орталықтары болды. Схоластика философиясы діни іліммен ғылымды үйлестіруге тырысты. Византия Византия империясы ежелгі грек мұрасын сақтауда маңызды рөл атқарды, ғылыми дәстүрлерді үзбей жалғастырды. Орта ғасырларда ғылым діни іліммен үндес болса да, математика, астрономия, медицина, химия салалары үздіксіз дамып отырды.

6. Ренессанс және ғылыми революция 01 XV ғасыр: Жаңғыру Ренессанс дәуірінде ғылым тәуелсіздік алып, антикалық дәстүрлер қайта жандандырылды. Гуманистік дүниетаным ғылыми ізденіске жол ашты. 02 XVI ғасыр: Коперниктік революция Коперник гелиоцентрлік жүйе теориясын ұсынып, адамзаттың ғаламдағы орнына деген көзқарасты өзгертті. Бұл ғылыми ойлаудың негізгі өзгерісі болды. 03 XVII ғасыр: Эксперименттік әдіс Галилей телескопты ғылымда қолданып, Ньютон классикалық механиканың заңдарын ашты. Эксперимент пен дәлелге негізделген әдістер қалыптасты.

7. Индустриалды дәуірдің ғылыми жетістіктері XIX ғасыр: Мамандандыру Ғылым салалары нақты мамандандырылып, зертханалық жұмыс пен техникалық даму қарқынды жүрді. Бұл кезеңде негізгі ғылыми пәндер қалыптасты: Физика – термодинамика, электромагнетизм заңдары ашылды Химия – элементтердің периодтық жүйесі жасалды Биология – эволюция теориясы дамыды Ғылыми революциялар Индустриалды дәуірде бірнеше ірі ғылыми ашылулар болды: Дарвиннің эволюция теориясы Менделеевтің периодтық заң Максвеллдің электромагниттік теориясы Пастердің микробиология негіздері

8. Қазіргі заманның ғылыми дамуы Ақпараттық технологиялар Компьютерлер мен интернеттің дамуы ғылыми зерттеулерде революция жасады. Үлкен деректерді өңдеу және виртуалды эксперименттер мүмкін болды. Биотехнология Генетикалық инженерия, клеткалық терапия, жасанды интеллект биология мен медицинаны жаңа деңгейге көтерді. Ғарыш зерттеулері Ғарышты игеру, планеталарды зерттеу адамзаттың ғаламдағы орнын түсінуге көмектесуде. Заманауи медицина Нанотехнология, дәлдікті медицина, телемедицина адам денсаулығын сақтаудың жаңа әдістерін ұсынуда. XX-XXI ғасырларда ғылым трансдисциплинарлық сипатқа ие болды, ғылыми зерттеулер интердисциплинарлық әдістермен жүзеге асады. Ғылым енді тек жеке салаларда ғана емес, сонымен қатар пәнаралық серіктестікте дамып келеді.

9. Қорытынды Ғылым – мәдениеттің және өркениеттің негізі Білімді тереңдету Ғылым адамзаттың білімін тереңдетіп, әлемді түсіну деңгейін арттырады. Табиғат заңдарын ашу арқылы біз ғаламның құпияларын шешеміз. Технологиялық прогрес Ғылыми жетістіктер технологиялық прогресті қамтамасыз етеді, адамның өмір сапасын жақсартады және болашаққа деген үмітті нығайтады. Болашаққа бағдар Ғылымның тарихы адам ойының эволюциясы мен қоғамдық-экономикалық өзгерістерге байланысты. Болашақта да маңызды фактор болып қала береді. Ғылымның даму алғышарттары оның қазіргі заманғы жетістіктеріне жол ашты және адамзаттың интеллектуалды дамуының қозғаушы күші болып табылады.