ICT Innovations 2015 Emerging Technologies for Better Living 1st Edition Suzana Loshkovska

ICT Innovations 2015 Emerging Technologies for Better Living 1st Edition Suzana Loshkovska
ICT Innovations 2015 Emerging Technologies for Better Living 1st Edition Suzana Loshkovska
ICT Innovations 2015 Emerging Technologies for Better Living 1st Edition Suzana Loshkovska

1. Explore the full ebook collection and download it now at textbookfull.com
ICT Innovations 2015 Emerging Technologies for
Better Living 1st Edition Suzana Loshkovska
https://textbookfull.com/product/ict-
innovations-2015-emerging-technologies-for-better-
living-1st-edition-suzana-loshkovska/
OR CLICK HERE
DOWLOAD EBOOK
Browse and Get More Ebook Downloads Instantly at https://textbookfull.com
Click here to visit textbookfull.com and download textbook now

2. Your digital treasures (PDF, ePub, MOBI) await
Download instantly and pick your perfect format...
Read anywhere, anytime, on any device!
ICT Innovations 2016: Cognitive Functions and Next
Generation ICT Systems 1st Edition Georgi Stojanov
https://textbookfull.com/product/ict-innovations-2016-cognitive-
functions-and-next-generation-ict-systems-1st-edition-georgi-stojanov/
textbookfull.com
Positive Energy Homes: Creating Passive Houses for Better
Living 1st Edition Robin Brimblecombe
https://textbookfull.com/product/positive-energy-homes-creating-
passive-houses-for-better-living-1st-edition-robin-brimblecombe/
textbookfull.com
ICT Innovations 2019 Big Data Processing and Mining 11th
International Conference ICT Innovations 2019 Ohrid North
Macedonia October 17 19 2019 Proceedings Sonja Gievska
https://textbookfull.com/product/ict-innovations-2019-big-data-
processing-and-mining-11th-international-conference-ict-
innovations-2019-ohrid-north-macedonia-october-17-19-2019-proceedings-
sonja-gievska/
textbookfull.com
Digital Technologies Sustainable Innovations for Improving
Teaching and Learning 1st Edition Demetrios Sampson
https://textbookfull.com/product/digital-technologies-sustainable-
innovations-for-improving-teaching-and-learning-1st-edition-demetrios-
sampson/
textbookfull.com

3. Emerging Technologies for Connected Internet of Vehicles
and Intelligent Transportation System Networks: Emerging
Technologies for Connected and Smart Vehicles Mohamed
Elhoseny https://textbookfull.com/product/emerging-technologies-for-connected-
internet-of-vehicles-and-intelligent-transportation-system-networks-
emerging-technologies-for-connected-and-smart-vehicles-mohamed-
elhoseny/
textbookfull.com
Emerging technologies in brachytherapy 1st Edition Pieters
https://textbookfull.com/product/emerging-technologies-in-
brachytherapy-1st-edition-pieters/
textbookfull.com
Proceedings of International Conference on ICT for
Sustainable Development ICT4SD 2015 Volume 1 1st Edition
Suresh Chandra Satapathy
https://textbookfull.com/product/proceedings-of-international-
conference-on-ict-for-sustainable-development-
ict4sd-2015-volume-1-1st-edition-suresh-chandra-satapathy/
textbookfull.com
Proceedings of International Conference on ICT for
Sustainable Development ICT4SD 2015 Volume 2 1st Edition
Suresh Chandra Satapathy
https://textbookfull.com/product/proceedings-of-international-
conference-on-ict-for-sustainable-development-
ict4sd-2015-volume-2-1st-edition-suresh-chandra-satapathy/
textbookfull.com
Individual Behaviors and Technologies for Financial
Innovations Wesley Mendes-Da-Silva
https://textbookfull.com/product/individual-behaviors-and-
technologies-for-financial-innovations-wesley-mendes-da-silva/
textbookfull.com

6. Advances in Intelligent Systems
and Computing
Volume 399
Series editor
Janusz Kacprzyk, Polish Academy of Sciences, Warsaw, Poland
e-mail: [email protected]

7. About this Series
The series“Advances in Intelligent Systems and Computing” contains publications on
theory, applications, and design methods of Intelligent Systems and Intelligent Computing.
Virtually all disciplines such as engineering, natural sciences, computer and information
science, ICT, economics, business, e-commerce, environment, healthcare, life science are
covered. The list of topics spans all the areas of modern intelligent systems and computing.
The publications within“Advances in Intelligent Systems and Computing” are primarily
textbooks and proceedings of important conferences, symposia and congresses. They cover
significant recent developments in thefield, both of a foundational and applicable character.
An important characteristic feature of the series is the short publication time and world-wide
distribution. This permits a rapid and broad dissemination of research results.
Advisory Board
Chairman
Nikhil R. Pal, Indian Statistical Institute, Kolkata, India
e-mail: [email protected]
Members
Rafael Bello, Universidad Central“Marta Abreu”de Las Villas, Santa Clara, Cuba
e-mail: [email protected]
Emilio S. Corchado, University of Salamanca, Salamanca, Spain
e-mail: [email protected]
Hani Hagras, University of Essex, Colchester, UK
e-mail: [email protected]
LászlóT. Kóczy, Széchenyi István University, Győ r, Hungary
e-mail: [email protected]
Vladik Kreinovich, University of Texas at El Paso, El Paso, USA
e-mail: [email protected]
Chin-Teng Lin, National Chiao Tung University, Hsinchu, Taiwan
e-mail: [email protected]
Jie Lu, University of Technology, Sydney, Australia
e-mail: [email protected]
Patricia Melin, Tijuana Institute of Technology, Tijuana, Mexico
e-mail: [email protected]
Nadia Nedjah, State University of Rio de Janeiro, Rio de Janeiro, Brazil
e-mail: [email protected]
Ngoc Thanh Nguyen, Wroclaw University of Technology, Wroclaw, Poland
e-mail: [email protected]
Jun Wang, The Chinese University of Hong Kong, Shatin, Hong Kong
e-mail: [email protected]
More information about this series at http://www.springer.com/series/11156

8. Suzana LoshkovskaSaso Koceski
Editors
ICTInnovations2015
Emerging Technologies for Better Living
123

9. Editors
Suzana Loshkovska
Faculty of Computer Science
Ss. Cyril and Methodious University
Skopje
Macedonia
Saso Koceski
Faculty of Computer Science
University Goce Delcev
Stip
Macedonia
ISSN 2194-5357 ISSN 2194-5365 (electronic)
Advances in Intelligent Systems and Computing
ISBN 978-3-319-25731-0 ISBN 978-3-319-25733-4 (eBook)
DOI 10.1007/978-3-319-25733-4
Library of Congress Control Number: 2015952757
Springer Cham Heidelberg New York Dordrecht London
©Springer International Publishing Switzerland 2016
This work is subject to copyright. All rights are reserved by the Publisher, whether the whole or part
of the material is concerned, specifically the rights of translation, reprinting, reuse of illustrations,
recitation, broadcasting, reproduction on microfilms or in any other physical way, and transmission
or information storage and retrieval, electronic adaptation, computer software, or by similar or dissimilar
methodology now known or hereafter developed.
The use of general descriptive names, registered names, trademarks, service marks, etc. in this
publication does not imply, even in the absence of a specific statement, that such names are exempt from
the relevant protective laws and regulations and therefore free for general use.
The publisher, the authors and the editors are safe to assume that the advice and information in this
book are believed to be true and accurate at the date of publication. Neither the publisher nor the
authors or the editors give a warranty, express or implied, with respect to the material contained herein or
for any errors or omissions that may have been made.
Printed on acid-free paper
Springer International Publishing AG Switzerland is part of Springer Science+Business Media
(www.springer.com)

10. Preface
The ICT Innovations conference is a framework where academics, professionals,
and practitioners interact and share their latest results and interests related to basic
and applied research in ICT. The conference is organized by the Association for
Information and Communication Technologies (ICT-ACT), which supports the
development of information and communication technologies in Macedonia, the
Balkan region and beyond.
The 7th ICT Innovations 2015 conference gathered 316 authors from 36
countries reporting their scientific work and novel solutions. Only 26 papers were
selected for this edition by the international program committee consisting of 215
members from 55 countries, chosen for their scientific excellence in their specific
fields.
ICT Innovations 2015 was held in Ohrid, Macedonia during October 1–4, 2015.
The special conference topic was“Emerging Technologies for Better Living”and it
was mainly focused on scientific topics and technologies that have transformed the
working and the living environments making them safer, more convenient, and
more connected. The conference gave an overview of the emerging technologies,
systems, applications, and standardization activities for better living, and identified
their opportunities and challenges. The conference also focused on variety of ICT
fields: Enhanced living environments, Data Mining & Information Retrieval,
Bioinformatics & Biomedical Engineering, Connected Health Technologies, Digital
Signal & Image Processing, Artificial Intelligence, Internet & Web Applications,
Distributed & Parallel Processing, Internet of things, Robotics & Automation,
Pattern Recognition, Assistive technologies, E-health, Context-aware Systems,
Pervasive Technologies, Ambient Intelligence, Ubiquitous Computing, Embedded
Systems, Innovative Media and Tools.
v

11. We would like to express sincere gratitude to the authors for submitting their
contributions to this conference and to the reviewers for sharing their experience in
the selection process. Special thanks to Katarina Trojacanec and Ivan Kitanovski
for their technical support in the preparation of the conference proceedings.
September 2015 Suzana Loshkovska
Saso Koceski
vi Preface

12. Organization
ICT Innovations 2015 was organized by the Macedonian Society of Information
and Communication Technologies (ICT-ACT).
Conference and Program Chairs
Suzana Loshkovska University Ss. Cyril and Methodius, Macedonia
Saso Koceski University Goce Delcev-Stip, Macedonia
Program Committee
A.Velastin Sergio Universidad de Santiago de Chile, Chile
Achkoski Jugoslav Military Academy“General Mihailo
Apostolski” , Macedonia
Ackovska Nevena University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Ahsan Syed Technische Universität Graz, Austria
Aiello Marco University of Groningen, Netherlands
Akhtar Zahid University of Udine, Italy
Albert Dietrich University of Graz, Austria
Aliu Azir Southeastern European University of
Macedonia, Macedonia
Alor Hernandez Giner Instituto Tecnologico de Orizaba, Mexico
Alti Adel University of Setif, Algeria
Alvarez Sabucedo Luis Universidade de Vigo. Depto. of Telematics,
Spain
vii

13. Alzaid Hani King Abdulaziz City for Science and
Technlogy, Saudi Arabia
Astsatryan Hrachya National Academy of Sciences of Armenia,
Armenia
Baicheva Tsonka Bulgarian Academy of Science, Bulgaria
Bakeva Verica University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Balandina Ekaterina FRUCT, Academia-to-Industry Competence
Incubator
Balas Valentina
Emilia
Aurel Vlaicu University of Arad, Romania
Balaz Antun Institute of Physics Belgrade, Serbia
Barriga Angel IMSE/University of Seville, Spain
Basnarkov Lasko University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Belani Hrvoje Croatian Health Insurance Fund, Croatia
Beltran Marta Rey Juan Carlos University, Spain
Boggia Gennaro DEI - Politecnico di Bari, Italy
Bojanic Slobodan Universidad Politécnica de Madrid, Spain
Bosnacki Dragan Eindhoven University of Technology,
Nederland
Braeken An EHB, Belgum
Brahmi Zaki RIADI-Lab, Tunisia
Braun Torsten Universität Bern, Switzerland
Brodnik Andrej University of Ljubljana, Slovenia
Burmaoglu Serhat Izmir Katip Celebi University, Department of
Healthcare Management, Turkey
Burrull Francesc Universidad Politecnica de Cartagena, Spain
Camacho David Universidad Autonoma de Madrid, Spain
Cavalcanti Nick UFPE, UK
Chatvichienchai Somchai University of Nagasaki, Japan
Chen Jenhui Chang Gung University, Taiwan
Chorbev Ivan University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Chouvarda Ioanna Aristotle University of Thessaloniki, Greece
Cico Betim Southeastern European University of
Macedonia, Macedonia
Conchon Emmanuel Institut de Recherche en Informatique de
Toulouse, France
Curado Marilia University of Coimbra, Portugal
Cvetkovic Bozidara Jožef Stefan Institute, Slovenia
Damasevicius Robertas Kaunas University of Technology, Lithuania
D’Ambra Pasqua ICAR-CNR, Italy
Davcev Danco University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
De Nicola Antonio ENEA, Italy
Dimitrova Vesna University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Dimitrovski Ivica University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Distefano Salvatore University of Messina, Italy
viii Organization

14. Dobre Ciprian University Politehnica of Bucharest, Romania
Drlik Martin Constantine the Philosopher University in Nitra,
Slovakia
Drusany Staric Kristina University medical centre Ljubljana, Slovenia
Dzeroski Saso Jožef Stefan Institute, Slovenia
Ellul Joshua University of Malta, Malta
Fati Suliman Mohamed Universiti Sains Malaysia, Malaysia
Fels Deborah Ryerson University, Canada
Fetaji Majlinda Southeastern European University of
Macedonia, Macedonia
Filiposka Sonja University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Frasheri Neki Polytechnic University of Tirana, Albania
Fujinami Kaori Tokyo University of Agriculture and
Technology, Japan
Gajin Slavko University of Belgrade, Serbia
Gama Joao University Porto, Portugal
Ganchev Ivan University of Limerick, Ireland
Ganchev Todor Technical University Varna, Bulgaria
Garcia Nuno Universidade da Beira Interior, Portugal
Gavrilov Andrey Laboratory Hybrid Intelligent Systems, Rusia
Gawanmeh Amjad Khalifa University, United Arab Emirates
Gialelis John University of Patras, Greece
Gievska Sonja The George Washington University, USA
Gjorgjevikj Dejan University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Gligoroski Danilo Norwegian University of Science and
Technology, Norway
Goleva Rossitza Technical University of Sofia, Bulgaria
Gomes Abel Univeristy of Beira Interior, Portugal
Gramatikov Saso University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Gravvanis George Democritus University of Thrace, Greece
Grguric Andrej Ericsson Nikola Tesla - Research and
Innovations Unit, Croatia
Grosu Daniel Wayne State University, USA
Guralnick David International E-Learning Association
Gushev Marjan University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Haddad Yoram Jerusalem College of Technology, Israel
Hadzieva Elena University of Information Science and
Technology (UIST)“St. Paul the Apostle”,
Macedonia
Hao Tianyong Columbia University, USA
Hoic-Bozic Natasa University of Rijeka, Croatia
Holmes Violeta University of Huddersfield, UK
Hsieh Fu-Shiung Chaoyang University of Technology, Taiwan
Huang Yin-Fu National Yunlin University of Science and
Technology, Taiwan
Organization ix

15. Huraj Ladislav University of SS. Cyril and Methodius, Slovakia
Huynh Hieu Trung Industrial University of Ho Chi Minh City,
Vietnam
Iantovics Barna Laszlo Petru Maior University of Tg. Mures, Romania
Ictz Vacius Kaunas University of Technology, Lithuania
Ilarri Sergio University of Zaragoza, Spain
Isomursu Minna VTT Technical Research Centre, Finland
Ivanovic Mirjana University of Novi Sad, Serbia
Jiang Yichuan Southeast University, China
Kalajdziski Slobodan University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Kalinov Alexey Cadence Design Systems, Russia
Kaloyanova Kalinka University of Sofia - FMI, Bulgaria
Karaivanova Aneta Bulgarian Academy of Sciences, Bulgaria
Kawamura Takahiro The University of Electro-Communications,
Japan
Knepper Richard Indiana University, USA
Kocarev Ljupcho University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Koceska Natasa University Goce Delcev, Macedonia
Kocev Dragi Jožef Stefan Institute, Slovenia
Kokol Peter University of Maribor, Slovenia
Kon-Popovska Margita University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Kraljevski Ivan VoiceINTERconnect GmbH, Germany
Kulakov Andrea University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Kulkarni Siddhivinayak University of Ballarat, Australia
Kumar Das Ashok International Institute of Information
Technology, India
Kumar Singh Brajesh Faculty of Engineering and Technology, RBS
College,India
undu Anirban Kuang-Chi Institute of Advanced Technology,
Singapore
Kuribayashi Minoru Kobe University, Japan
Kurilovas Eugenijus Vilnius University, Lithuania
Kurti Arianit Linnaeus University, Sweden
Kwiatkowski Jan Wroclaw University of Technology, Poland
Lamas David Tallinn University, Estonia
Lastovetsky Alexey University College Dublin, Ireland
Le Khac Nhien An University College Dublin, Ireland
Li Rita Yi Man Hong Kong Shue Yan University, Hong Kong
Lim Hwee-San Universiti Sains Malaysia, Malaysia
Lindh Thomas KTH, Sweden
Ljubi Igor Croatian Institute for Health Insurance, Croatia
Machado Da Silva
José
FEUP, Portugal
Madevska Bogdanova Ana University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Madjarov Gjorgji University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
x Organization

16. Malcovati Piero University of Pavia, Italy
Marengo Augostino Universitàdegli Studi di Bari Aldo Moro, Italy
Markovski Smile University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Martinovska Cveta University Goce Delcev, Macedonia
Mastrogiovanni Fulvio University of Genoa, Italy
Michalak Marcin Silesian University of Technology, Poland
Mihajlov Dragan University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Mileva Aleksandra University Goce Delcev, Macedonia
Mileva Boshkoska Biljana Faculty of information studies in Novo Mesto,
Slovenia
Mishev Anastas University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Mishkovski Igor University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Mitreski Kosta University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Mocanu Irina PUB, Romania
Moen Anne University of Oslo, Norway
Mrabet Radouane Mohammed V - Souissi University, Morocco
Nicolau Viorel Dunarea de Jos University of Galati, Romania
Nicolin Alexandru Horia Hulubei National Institute of Physics and
Nuclear Engineering, Romania
Noguera Manuel Universidad de Granada, Spain
Norcio Anthony UMBC: An Honors University In Maryland,
USA
Nosovic Novica University of Sarajevo, Bosnia and Herzegovina
OgnjanovićIvana Univerzitet Donja Gorica, Montenegro
Panov Pance Jožef Stefan Institute, Slovenia
Pantano Eleonora University of Calabria, Italy
Paprzycki Marcin IBS PAN and WSM, Poland
Parycek Peter Danube-University Krems, Austria
Pastorino Matteo Life Supporting Technologies - UPM, Spain
Patel Shushma London South Bank University, UK
Pedersen Christian Fischer Aarhus University, Denmark
Perälä-Heape Maritta Centre for Health and Technology (CHT),
Finland
Petcu Dana West University of Timisoara, Romania
Pinheiro Antonio Universidade da Beira Interior, Portugal
Pinkwart Niels Humboldt Universität zu Berlin, Germany
Pleva Matus Technical University of Koš ice, Slovakia
Podobnik Vedran University of Zagreb, Croatia
Pop Florin University Politehnica of Bucharest, Romania
Popeska Zaneta University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Porta Marco University of Pavia, Italy
Potolea Rodica Technical Univeristy of Cluj-Napoca, Romania
Rege Manjeet Rochester Institute of Technology, USA
Regina Castelo Branco Kalinka Institute of Mathematics and Computer
Sciences, Brasil
Organization xi

17. Reiner Miriam Technion–Israel Institute of Technology, Israel
Ristevski Blagoj University St Clement of Ohrid, Macedonia
Ristov Sasko University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Roose Philippe LIUPPA, France
Saini Jatinderkumar Narmada College of Computer Application,
India
Sas Corina University of Lancaster, UK
Savovska Snezana University St Clement of Ohrid, Macedonia
Schreiner Wolfgang Research Institute for Symbolic Computation
(RISC), Austria
Schwiebert Loren Wayne State University, USA
Scotney Bryan University of Ulster, UK
Šendelj Ramo Univerzitet Donja Gorica, Montenegro
Siládi Vladimír Matej Bel University, Slovakia
Silva Josep Universitat Politècnica de València, Spain
Silva Manuel Instituto Superior de Engenharia do Porto,
Portugal
Smolders Roel VITO, Belgium
Sonntag Michael Johannes Kepler University Linz, Austria
Spinsante Susanna UniversitàPolitecnica delle Marche, Italy
Stojanovic Igor University Goce Delcev, Macedonia
Stoyanov Stanimir University Paisii Hilendarski, Bulgaria
Stulman Ariel The Jerusalem College of Technology, Israel
Subramaniam Chandrasekaran Kumaraguru College of Technology,
Coimbatore, India
Sun Chang-Ai University of Science and Technology Beijing,
China
Thiare Ousmane Gaston Berger University, Senegal
Trajanov Dimitar University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Trajkovic Ljiljana Simon Fraser University, Canada
Trajkovik Vladimir University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Trajkovski Igor University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Trcek Denis University of Ljubljana, Slovenia
Tseng Yuh-Min National Changhua University of Education,
Taiwan
Tudruj Marek Polish-Japanese Institute of Information
Technology, Institute of Computer Science,
Polish Academy of Sciences, Poland
Valderrama Carlos UMons University of Mons, Electronics and
Microelectronics Dpt., Belgium
Velinov Goran University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Vlahu-Georgievska Elena University St Clement of Ohrid, Macedonia
Vrdoljak Boris University of Zagreb, Croatia
Wac Katarzyna University of Geneva, Switzerland
Wibowo Santoso Central Queensland University, Australia
xii Organization

18. Wozniak Michal Wroclaw University of Technology, Poland
Xu Lai Bournemouth University, UK
Xu Shuxiang University of Tasmania, Australia
Yue Wuyi Konan University, Japan
Zavoral Filip Charles University Prague, Czech Republic
Zdravev Zoran University Goce Delcev Macedonia
Zdravkova Katerina University Ss.Cyril and Methodius, Macedonia
Zeng Xiangyan Fort Valley State University, USA
Organizing Committee
Vladimir Trajkovikj University Ss. Cyril and Methodius, Macedonia
Ivan Chorbev University Ss. Cyril and Methodius, Macedonia
Elena Vlahu-Gorgievska University St Clement of Ohrid, Macedonia
Snezhana Savoska University St Clement of Ohrid, Macedonia
Blagoj Delipetrev University Goce Delcev-Stip, Macedonia
Elena Hadzieva University of Information Science and Technology
St. Paul the Apostle, Macedonia
Technical Committee
Sonja Filiposka University Ss. Cyril and Methodius, Macedonia
Katarina Trojacanec University Ss. Cyril and Methodius, Macedonia
Tomche Delev University Ss. Cyril and Methodius, Macedonia
Ivan Kitanovski University Ss. Cyril and Methodius, Macedonia
Organization xiii

19. Contents
Invited Keynote Paper
Research and Innovation in ICT with Examples in the Field of
eHealth and Wellbeing.................................... 1
Andrej Kos, Urban Sedlar and Matevz Pustišek
Semantic Policy Information Point Preliminary Considerations...... 11
MichałDrozdowicz, Maria Ganzha and Marcin Paprzycki
A Roadmap to the Design of a Personal Digital Life Coach......... 21
Nuno M. Garcia
Proceeding Papers
Load Balancing of Distributed Servers in Distributed File Systems... 29
Ravideep Singh, Pradeep Kumar Gupta, Punit Gupta, Reza Malekian,
Bodhaswar T. Maharaj, Darius Andriukaitis, Algimantas Valinevicius,
Dijana Capeska Bogatinoska and Aleksandar Karadimce
Isotropic Magnetic Shielding ofAlðOHÞ
4

in Aqueous Solution:
A Hybrid Monte Carlo - Quantum Mechanical Computational
Model................................................ 39
Bojana Koteska, Anastas Mishev and Ljupco Pejov
GSolver: Artificial Solver of Word Association Game............. 49
Ercan Canhasi
GIS Flood Prediction Models of“Kriva Reka”River............. 59
Darko Georgievski, Kosta Mitreski, Andreja Naumoski
and Danco Davcev
xv

20. Collaborative Cloud Computing Application for Water Resources
Based on Open Source Software............................. 69
Blagoj Delipetrev, Aleksandra Stojanova, Ana Ljubotenska,
Mirjana Kocaleva, Marjan Delipetrev and Vladimir Manevski
Rule-Based Model for Medical Knowledge Presentation and
Reasoning in Clinical Decision Support Systems................. 79
Liljana Aleksovska-Stojkovska, Suzana Loshkovska
and Deska Dimitrievska
ECG for Everybody: Mobile Based Telemedical Healthcare System... 89
Stevan Jokic, Ivan Jokic, Srdjan Krco and Vlado Delic
Proposal and Experimental Evaluation of Fall Detection Solution
Based on Wearable and Depth Data Fusion.................... 99
Samuele Gasparrini, Enea Cippitelli, Ennio Gambi, Susanna Spinsante,
Jonas Wåhslén, Ibrahim Orhan and Thomas Lindh
Affordable Smart Living System Prototype Based on Generic
Environmental Sensors................................... 109
Zarko Popovski and Vladimir Trajkovik
Novel Connected Health Interoperable Layered (CHIL) Model...... 119
Monika Simjanoska, Jugoslav Achkoski, Ana Madevska Bogdanova
and Vladimir Trajkovik
A Survey on User Interaction Mechanisms for Enhanced Living
Environments.......................................... 131
Andrej Grguric, Alejandro M. Medrano Gil, Darko Huljenic,
Zeljka Car and Vedran Podobnik
Processing and Analysis of Macedonian Cuisine and Its Flavours by
Using Online Recipes..................................... 143
Aleksandra Bogojeska, Slobodan Kalajdziski and Ljupco Kocarev
Balancing Performances in Online VM Placement................ 153
Sonja Filiposka, Anastas Mishev and Carlos Juiz
Synergistic User$Context Analytics......................... 163
Andreea Hossmann-Picu, Zan Li, Zhongliang Zhao, Torsten Braun,
Constantinos Marios Angelopoulos, Orestis Evangelatos, JoséRolim,
Michela Papandrea, Kamini Garg, Silvia Giordano,
Aristide C.Y. Tossou, Christos Dimitrakakis and Aikaterini Mitrokotsa
xvi Contentsxvi

21. Machine Learning Approach to Blocking Effect Reduction in Low
Bitrate Video........................................... 173
Ana Stojkovikj, Dejan Gjorgjevikj and Zoran Ivanovski
Secure and Efficient Automatic Ruling in Three-Level Network
Architecture........................................... 185
Pawani Porambage, An Braeken, Matthias Carlier, Pardeep Kumar,
Andrei Gurtov and Mika Ylianttila
Toward 3D Avatar Visualization of Macedonian Sign Language..... 195
Boban Joksimoski, Ivan Chorbev, Katerina Zdravkova and
Dragan Mihajlov
Using NLP Methods to Improve the Effectiveness of a Macedonian
Question Answering System................................ 205
Jasmina Jovanovska, Ivana Bozhinova and Katerina Zdravkova
Medical Image Retrieval for Alzheimer’s Disease Using Data from
Multiple Time Points..................................... 215
Katarina Trojacanec, Ivan Kitanovski, Ivica Dimitrovski and
Suzana Loshkovska
Generic Face Detection and Pose Estimation Algorithm Suitable
for the Face De-Identification Problem........................ 225
Aleksandar Milchevski, Dijana Petrovska-Delacrétaz and
Dejan Gjorgjevikj
RS-fMRI Data Analysis for Identification of Changes in Functional
Connectivity Networks of Bi-polar Patients..................... 235
Tommy Boshkovski, Ilinka Ivanoska, Kire Trivodaliev,
Slobodan Kalajdziski, Pablo Villoslada, Magi Andorra,
Vesna Prčkovska and Ljupco Kocarev
ECG Signal Compression Using Adaptive Hermite Functions....... 245
TamásDózsa and Péter Kovács
Automated Ambient Open Platform for Enhanced Living
Environment........................................... 255
Rossitza Goleva, Rumen Stainov, Alexander Savov, Plamen Draganov,
Nikolay Nikolov, Desislava Dimitrova and Ivan Chorbev
A Fuzzy Logic Approach for a Wearable Cardiovascular and
Aortic Monitoring System................................. 265
Cristina C. Oliveira, Ruben Dias and JoséMachado da Silva
Contents xviixvii

22. Next Generation ICT Platform to Harmonize Medical, Care
and Lifestyle Services.................................... 275
Mario Drobics, Karl Kreiner and Helmut Leopold
Online Offset Correction of Remote Eye Tracking Data: A Novel
Approach for Accurate Gaze-Based Mouse Cursor Control......... 285
Chris Veigl, Veronika David, Martin Deinhofer and Benjamin Aigner
Author Index.......................................... 295
xviii Contentsxviii

23. © Springer International Publishing Switzerland 2016
S. Loshkovska and S. Koceski (eds.), ICT Innovations 2015,
Advances in Intelligent Systems and Computing 399,
1
DOI: 10.1007/978-3-319-25733-4_1

Research and Innovation in ICT
With Examples in the Field of eHealth and Wellbeing
Andrej Kos, Urban Sedlar, Matevz Pustišek
University of Ljubljana, Faculty of electrical Engineering
{andrej.kos, urban.sedlar, matevz.pustisek}@fe.uni-lj.si
Abstract. The ICT environment has changed drastically in last 5 years. The
paper describes the challenges of enabling critical mass of knowledge for
multidisciplinary research and innovation in the current field of ICT. In
introduction we describe our team, the importance of ICT and particular
broadband internet access. Internet of things is also described, bringing great
diversity of new domains the ICT has to encompass and support. The main part
of the article addresses the ICT environment changes and different approaches
towards research and innovation adaptation detailed with examples. As the
research and innovation environment changes, we as a team have to adapt. The
challenges and solutions are presented, based on concrete examples from the
field of eHealth and wellbeing.

Keywords: Research, Innovation, ICT, Approaches, Ecosystem of talents
1 Introduction
The importance of research and innovation in ICT to support growth of all industry
sectors is mentioned in many strategic documents. In the article we look behind the
stage and present the complexity of the ecosystem of talents. We pay special attention
to issues and solutions of conducting research and innovation in the broad field of
ICT enabled Internet of things, taking into account type of research, type of funding,
team members, critical mass knowledge and the actual university-industry
environment.
1.1 Our team
The Laboratory for telecommunications (LTFE) and Laboratory for Multimedia
(LMMFE) team’s mission is: (i) excellence in research and industry cooperation, (ii)
educating young talents and professionals, (iii) developing cool ideas and new
knowledge and (iv) innovation for life and business.
There are 50 members in the LTFE and LMMFE team, not counting graduate and
undergraduate students. About 50% of our budget is based on direct industry projects,

24. 2 A. Kos et al.

15% from university for academic pedagogical activities and 35% from national and
mostly European projects.
Our main teaching, research and development directions are communication
networks and services - with focus on network operator grade systems, multimedia -
including development of applications for smart and digital television and user
experience evaluations, and various web and mobile applications in the domain of
eLearning, eHealth and wellbeing.
In addition, we strongly aim to extend our research innovation beyond the obvious
scope of an academic research group. We primarily exercise research innovation at
university level (teaching, projects, Makerlab [
1], Demola [2]) and entrepreneurship
level (LUI [3], Hekovnik [4]), but also build the innovation ecosystem around
secondary level schools (Openlab [5]) and around primary level schools (ZOTKS
[6]). We act as research, development and training institution for local industry (ICT
Academy [7]), and as ICT innovation center in Slovenia, having strong national and
regional linkages. In this term we are unique in the region and often cited as best
practice example [8,9].
1.2 Broadband networks
ICT has become the key element for growth in almost every industry sector.
Therefore broadband communications technologies and services, including Internet,
today play a similar role as roads and railways in the previous century and broadband
has strong positive effects on the increase in GDP and job creation. A 10% increase in
broadband penetration results in a 1-1.5% increase in the GDP annually and 1.5%
labor productivity gains. There are many socio-economic benefits from high speed
networks. To be able to fully exploit the potential of high speed broadband i.e. the
increased innovation, improved welfare, customer benefits, new jobs, reduced
environmental impact, better demography trends, increased productivity and
increased GDP, new services, education of users and demand stimulation is need
[10,11].
The Digital Agenda for Europe (DAE) [12] aims to help Europe's citizens and
businesses to get the most out of digital technologies. It is the first of seven flagships
initiatives under Europe 2020, the EU's strategy to deliver smart sustainable and
inclusive growth. Launched in May 2010, the DAE contains 101 actions, grouped
around seven priority areas. The goals connected to broadband and the use of digital
technologies were set as stated below:
• the entire EU to be covered by broadband internet access by 2013,
• the entire EU to be covered by broadband internet access above 30 Mbps
by 2020,
• 50 % of the EU to subscribe to broadband internet access above100
Mbps by 2020.

25. Research and Innovation in ICT 3

1.3 Internet of Things
Internet of Things (IoT) is an ecosystem where the virtual world integrates seamlessly
with the real world of things. The IoT enables applications with high social and
business impact, and once the enabling technologies are stable, it is expected new
ones will emerge as well. Businesswise, the most important aspect is creation of
value-added services that are enabled by interconnection of things, machines, and
smart objects and can be integrated with current and future business development
process. IoT as part of broader ICT has become part of practically all domains i.e.
buildings, energy, entertainment, healthcare, wellbeing, lifestyle, industrial,
transportation, retail, security and public safety and other.

2 ICT environment change
In last five years the ICT innovation and research area has changed drastically. Ten
years ago, the ICT research was focused on communication networks on one side, and
information technology support on the other side. During this time classical
communication and information technologies and services, i.e. networks, protocol,
connectivity, have become a commodity. Broadband networks, wired and wireless, as
well as databases with open data accessible via open APIs are expected to be
available all the time and everywhere, similar as 230V plugs in the wall.
There is of course still plenty of basic research and innovation within core ICT
domains, however it is present in fewer areas, i.e. mobile, quality of experience,
software defined networking/radio, security, etc. The majority of research has moved
to applicative, interdisciplinary areas, where ICT plays just a part of the solution, as
shown in Figure 1.



Fig. 1. ICT environment change in last five years

26. 4 A. Kos et al.

Conducting research and innovation, where ICT has the role of supporting service,
means that researches have to acquire domain specific knowledge from a/many
different domain/s.
The solution is to focus on just one or a few domains and build long-term critical
mass of research and innovation expertize and financing. There are time, money and
competence needed to adapt and there are many possible focuses to choose from. The
chances to be successful in proposals for national or European project funding are on
average 10% and falling. Adding to this less research and innovation funds, many
research groups have decided to apply for projects in many/more fields/domains.
Such amount of proposals causes tremendous stress for researches and evaluators.
The outcome is also that the research might be determined by projects that a group
wins, not the focus the group has set.
Taking these facts into account, the internal organization was adapted order to
follow the above mentioned trend and to achieve results mentioned above.
3 Approaches to research
There is basic and applicative research in the field of ICT. With ICT being a support
service to almost all other industries, the research is becoming more and more
applicative.
The question that arises is, how to finance the research. The first option is to
“apply for national and European project”, hope for best results, and perform and
hopefully continue the research already being “in the club” and having big projects.
This type of research is excellent for long-term planning and stability of a research
group. However, the efforts to get and run the project and tackle all the formal details,
makes the group conducting the actual research less sharp and innovative, possibly
going into doing “research projects” for salary.
Another option is “let’s just do research”. This approach brings in lots of
motivation and focus, high innovation potential and much quicker results as just the
research is in focus and all the other burdens do not exist (except for long term
stability and financing
). Students are mostly involved in this type of research. This
approach is sustainable only if the researches/students are fluctuating and there exist
funds for mentoring support. The limiting factor can be need for new equipment (not
already existing) and nevertheless at least small source of funds that normally comes
from other projects. Innovators and entrepreneurs involved in and motivated for this
kind of research are highly searched for at start-ups, companies, and even universities.
Next option is “let’s do research, if industry pays for it”. Lately, with decreasing
budgetary research funds, a common suggestion is to increase the industry funded
research. This approach is excellent, if there are companies able to absorb the
research, if both parties really want and need the research, and if there is an
established culture of research for industry. There are cases where companies see this
kind of cooperation just as “low cost development” (however it really isn’t) or “with a
contract I pay for development and get also the research and IPR”. This issue is also
strategically important for the universities as a whole.

27. Research and Innovation in ICT 5

Another option is “PhD positions paid from budget”, which is typically long term
on one hand and formally very restrictive in terms of candidates and mentors on the
other hand. PhD positions are typically won on tenders. So the available position
cannot be planed more than a few months in advance., therefore we often cannot
promptly respond to emerging research challenges, because timing is mostly dictated
by formal procedures of official funding entities. Within this timing it is also hard to
find a winning combination of a candidate, mentor and topic. We see that there is less
and less candidates willing to go through the process of PhD, however, they would
indeed perform the quality research.
4 Examples of ICT supported research and innovation in the
field of eHealth and wellbeing
4.1 Stress measurements and sensing
Stress is a physiological, psychological and behavioral response to every change
people must adapt to. ICT enables new options to monitor and prevent stress. For a
thorough and more reliable identification of chronic stress the measurements need to
be conducted continuously, throughout a longer time period. This can be done with
the use of different electronic measurement devices that periodically, based on
physiological indicators, can evaluate the current level of stress. Such indicators
(markers) include: electro-dermal activity (EDA), various pulse samples, blood
pressure and respiration activity. On today’s market, we can already find small sensor
devices that allow these types of measurements.
We built a presence based context-aware chronic stress recognition system. It
obtains contextual data from various mobile sensors and other external sources in
order to calculate the impact of ongoing stress. By identifying and visualizing
ongoing stress situations of an individual user, he/she is able to modify his/her
behavior in order to successfully avoid them. Clinical evaluation of the proposed
methodology has been made in parallel by using electro-dermal activity sensor.[13]

28. 6 A. Kos et al.


Fig. 2. Context-aware chronic stress recognition system
The sensor classification and presence based context-aware chronic stress recognition
system were developed within the scope of young researcher program financed by
Slovenian Research Agency. We had problems finding appropriate candidate for this
position even when the research grant had been already assured. In the end we
acquired and excellent foreign student. Because of very strict execution timeframe,
which does not efficiently considers some facts that are out of the control of the
researcher and his mentors (e.g. duration of peer review process for journal
publications required for Ph.D. candidates [14]), student was left with very little time
to get accustomed to new living and working environment.
4.2 DeSA
DeSA [15] is a healthy lifestyle mobile application for bio-sensing and healthy
lifestyle management for diabetes patients and for other users that want to monitor
their lifestyle. It allows users to track multiple health and fitness parameters, with
special focus on diabetes management. It was tested in a pilot trial conducted in
Norway hospital with diabetes patients, including the security features of the
application i.e. secure sending of data to the physician and sending to an electronic
health record (EHR).
The application can be installed on any iOS mobile device (iPhone, iPod, iPad).
Glucose measurements can be performed by using the 2in1 smart glucometer, which
utilizes the headphones connector to establish connectivity with the smartphone. The
small portable glucometer makes mobility easier for diabetes patients. Since the
glucometer does not need an additional power source, the users do not need to worry
about batteries. The measured data are automatically stored into the local database
and can be immediately presented in multiple charts or in the text format logbook.

29. Similar logging is also
The food logging feature
parameters e.g. carbohydra
chart represents the daily f
the intakes of different nu
sensors to monitor steps, w
users reach their daily activ
user ages.
The application was develo
Social and Technological
Research conducted within
(three years) involvement o
But the scope of our work
unforeseen developments i
some extent limiting flexibi
4.3 Welly
Welly is a well-being app
(especially younger populat
depends on the gamificatio
healthier lifestyle in real w
connect a Fitbit sensor, wh
steps the user has taken. T
activity to the Fitbit cloud
notification is sent to the i
received data then propagat
final visualization of user

Research and Innovation in ICT
implemented for weight, insulin, stress, and food inta
e is also useful for monitoring and storing differ
ates, fat, sugar, protein, calories and water. A simple
food log and helps users find the desired balance betw
utrients. DeSA activity tracking uses the in-built iPh
while Fitbit cloud synchronization. The application he
vity goals, which are set according to predefined setting

Fig. 3. DeSA application
oped within the scope of EU 7. FW project Future Inter
l Alignment Research - FI-STAR, grant FP7-6046
n a large EU funded project enabled deep and long-te
of several research fellows in the selected research dom
was strongly directed by project objectives and sometim
in the enabling technologies and principles, and thus
ility in following new research opportunities.
lication, developed with the purpose of motivating us
tion) to get involved in more physical activity. Applicat
on effects for source of motivation to adapt to new
world. In order to use the application, the user needs
hich is tracking user’s activity by counting the number
The Fitbit sensor periodically sends the data about use
d. As soon as the new data appears in the Fitbit cloud
importer, which generates an event on the platform. T
tes through the platform and is stored in the database. T
r’s activity progress is implemented as a mobile (iO
7
ake.
rent
pie
ween
hone
elps
s or
rnet
691.
erm
main.
mes
s to
sers
tion
and
s to
r of
er’s
d, a
The
The
OS)

30. 8 A. Kos et al.

application, which features
the user makes is reflected
help the cute stranded alien
active the user is, the faster
progress with other player amplifying the gamificati
o
Fitbit sensor is presented Fi
Fig. 4. W
The Welly application w
environment (Makerlab). It
rapidly resulted in a small p
business backup it remained
4.4 Froc
Froc is a high chair for todd
playful kids and their frisk
stability and natural materi
ensure a completely safe, y
on rethinking the concept
highchairs are either Tripp
chair wants to be unique, p
living.
The Froc 2.0 chair versio
the Internet of things electro
of the child. It allows to applications open a grea
t
monitoring, food intake mo
s a cartoon-like graphical avatar named Welly. Each s
on Welly’s progress, and by gathering steps the user
n travel around the world in search of his home. The m
r Welly progresses through levels. Users can compare th
s and post their results to Facebook and Twitter, furt
on effect. A screenshot of the Welly application and
igure 4 [16].

Welly application screenshot and Fitbit sensor
was developed within the scope of UL FE innovat
t was a response to an emerged innovation challenge t
prototype solution. However, without a broader research
d in this prototype phase.
dlers and kids. It is designed as an adjustable high chair
ky parents. It's characterized by smart features, supe
ials. It was developed with parents in mind, who wan
yet relaxed and carefree childhood for their kids. It is ba
of wooden high chair for children. Majority of woo
p Trapp or its clones, based on 40 years old design. F
practical and attractive, more suitable for modern style
on, currently being developed and tested, is equipped w
onic and communications system for measuring the wei
link with a smartphone via Bluetooth 4.0 protocol. T
t variety of additional features, such as child grow
onitoring, healthy sitting positions, etc.
step
can
more
heir
ther
the
tion
that
h or
r for
erior
nt to
ased
den
Froc
e of
with
ight
The
wth

31. Research and Innovation in ICT 9


Fig. 5. Smart Froc – The world’s first smart chair for kids
Froc is a product of Slovenian company Rimarket [17]. Internet of things electronic
and communications subsystem is designed, integrated and developed by UL FE
(Makerlab). Kickstarter campaign is being prepared for fund raising.
5 Conclusion
We presented the challenges and some of our solutions when conductions the research
and innovation in ICT with examples in the field of eHealth and wellbeing. Having a
relatively large research and innovation group in a small national environment and
bigger EU environment poses many challenges in terms of research type, funding and
IPR, personal growth and focus.
We came to the conclusion that the solution to sustain and grow the LTFE and
LMMFE team and critical mass of knowledge is the combination of all mentioned
approaches. That enables us to (i) be focused enough to be competitive on the national
and EU research market, (ii) be flexible enough to be able to pivot in the fast
changing ICT research and innovation area with (iii) the ability to support the
industry.
Going more focused is the mission of start-ups, going more general would make
the team noncompetitive on the research market. The biggest challenge we face is the
personal growth of each team member and the integration of all mentioned
(sometimes conflicting) research and innovation approaches.
The key element of success is to establish and sustain an ecosystem of talents, with
young motivated researches and innovators (students) entering and the start-ups
exiting and later cooperating. We presented cases of four very distinct approaches
towards research and innovation. But in our experience, the innovativeness of the
results is more dependent on the talents and motivation, rather than on form of
research organization and its’ financing. So a right mix of industry, national and EU
projects with project based learning, on top of every day hard work is of most
importance.

32. 10 A. Kos et al.

Acknowledgement
The authors wish to acknowledge the support of the research program “Algorithms
and Optimisation Procedures in Telecommunications”, financed by the Slovenian
Research Agency.
6 References
1. MakerLab Ljubljana (2015) MakerLab Ljubljana.
https://www.facebook.com/MakerLabLjubljana. Accessed 20 Jun 2015
2. Demola (2015) Introducing Demola Slovenia. http://slovenia.demola.net/about. Accessed
20 Jun 2015
3. Ljubljana University Incubator, LUI (2015) Welcome to LUI. http://lui.si/welcome-to-lui/.
Accessed 20 Jun 2015
4. Hekovnik (2015) Startup School. http://hekovnik.si/. Accessed 20 Jun 2015
5. Openlab (2015) About Openlab. http://www.openlab.si/en. Accessed 20 Jun 2015
6. ZOTKS (2015) Association for Technical Culture of Slovenia
http://www.zotks.si/www/portal/sl/default.asp. Accessed 20 Jun 2015
7. ICT academy initiative (2015) About ICT Academy. http://www.ict-academy.eu/en/ict-
academy/about-ict-academy. Accessed 20 Jun 2015
8. Kos A (2011) Telekomunikacije zelo vplivajo na druge panoge. Finance, ISSN 1318-
1548, 69:24-25 Ljubljana
9. Kos A (2012) Prenos znanstvenih in raziskovalnih dosežkov IKT v industrijski razvoj.
Finance, ISSN 1318-1548, 80:13 Ljubljana
10. Kos A, Isaković M, Peternel B (2013) Primeri dobrih praks gradnje odprtih širokopasovnih
omrežij - projekt ENGAGE. V: Devetindvajseta delavnica o telekomunikacijah, Brdo pri
Kranju, Slovenija, 27- 28. May 2013
11. Simič N (2013) Infrastruktura za izpolnitev Digitalne agende in kaj po tem - primer
Slovenije : VITEL ISSN 1581-6737. Elektrotehniška zveza Slovenije, Ljubljana
12. Digital Agenda for Europe, DAE (2015) Digital Agenda for Europe.
http://ec.europa.eu/digital-agenda/en. Accessed 20 Jun 2015
13. Peternel K, Pogačnik M, Tavčar R, Kos A (2012) A presence-based context-aware chronic
stress recognition system. 12(11):15888-15906. Sensors doi: 10.3390/s121115888
14. Omerovic S, Tomazic S, Milutinovic M, Milutinovic V(2009) A Methodology for Written
and Oral Presentation of Research Results, Journal of Professional Issues in Engineering
Education and Practice, ASCE, USA, Vol. 135, Issue 3/4
15. Future Internet Social and Technological Alignment Research - FI-STAR (2015) DeSA
destress application available on iTunes. https://www.fi-star.eu/news/view/article/desa-
destress-application-available-on-itunes.html. Accessed 20 Jun 2015
16. Kos A, Sedlar U, Volk M, Peternel K, Guna J, Kovačić A, Burger G, Bešter J, Tomažič S,
Pogačnik M (2015) Realtime eHealth visualisation and actuation platform, International
Journal of Embedded Systems 7(2):104-114
17. froc (2015) Smart Froc, the World’s First Smart High Chair!. http://froc.eu/. Accessed 20
Jun 2015

33. Semantic Policy Information Point – preliminary
considerations
Michał Drozdowicz
1
, Maria Ganzha
1,2
, Marcin Paprzycki
1
1
Systems Research Institute Polish Academy of Science, Warsaw, Poland
{michał.drozdowicz, maria.ganzha, marcin.paprzyck}@ibspan.waw.pl
2
Department of Mathematics and Information Sciences,
Technical University of Warsaw, Warsaw, Poland
Abstract.Internet of Things (IoT), as a new paradigm for information
management requires a number of novel solutions. The aim of this note
is to consider methods and approaches needed to facilitate autonomous
resource access. The access policies have not only to become capable of
dealing with device-to-device interactions, but have to be flexible enough
to deal with enormous heterogeneity of entities that are to interact in
the IoT. Specifically, we will briefly summarize the existing approaches
to access management and outline our approach to provisioning of the
needed functionality.
1 Introduction
With the rising prevalence of connected devices, including networks of sensors,
there is a growing interest in providing solutions for capturing, storing and pro-
cessing the vast amounts of collected data.Inthiscontext,topicssuchasinter-
operability within the Internet of Things (IoT) also gained a lot of attention. A
different issue that remains open, and at the same time growing in significance,
is that of privacy and security of the data; on all levels of this fast growing
ecosystem.
As what concerns regulation of access to the data and operations (services)
exposed by the elements of the IoT, thereare many similarities with the typical
Web resources and services. There is an “entity,” possibly described with sev-
eral assigned attributes orroles, that requests access to “collected data” and/or
physical or virtual resource(s) (or specific “services” available within such re-
sources). In response, based on some declarative or imperative rules, such request
is granted (or denied). Observe an important difference between the “standard
web-provided” resources and such resources materializing in the IoT context. In
the first case, typically, human-computerinteractions are thecore use-case. In
the latter, the focus is on device-to-device interactions. Note also that in the
case of the IoT, there are multiple reasons why the simple approaches, such as
attribute or role based access control methods, may not scale well-enough and
use of other solutions may be required.
The main aspects that make the IoTunique, when comparing to typical
resources and services accessible in the Web, are:
cffSpringer International Publishing Switzerland 2016 11
S. Loshkovska and S. Koceski (eds.),ICT Innovations 2015,
Advances in Intelligent Systems and Computing 399,
DOI: 10.1007/978-3-319-25733-4_2

34. Other documents randomly have
different content

35. “Mi bedaŭras, sed mi ne povas helpi vin,” respondis kun senkompata
apatio Carvalho. Kaj turniĝinte al la maristoj li komandis:
“Streĉu velojn!”
Neniu moviĝis.
“Ĉu vi ne komprenis?” kriegis Carvalho kaj li tute ruĝiĝis. Elcano
stariĝis antaŭ li. Li rigardis rigide la novan komandanton. Lia rigardo
estis plena de malestimo, kiam li diris:
“Sed tion vi ne opinias serioze, sinjoro Carvalho?”
“Kial ne? Eble vi volas, ke mi ĵetu en pereon tutan ekspedicion pro
unu homo?”
“Admiralo Magalhaes agus sur via loko tute alie,” respondis Elcano.
“Se vi mem ne estas sufiĉe kuraĝa, ni batalos eĉ sen vi — ĉu vi
komprenas?”
“Bonege!” grimacis Carvalho. “Se iu post Maktano kaj post hodiaŭa
murdiĝo havas inklinon perei, mi tute ne kontraŭstaras!”
“Kiu iros memvole kun mi?” demandis Elcano kaj lia rigardo hardiĝis
de aŭdaco kaj decido.
“Mi!” diris senhezite Pigafetta.
“Mi!” decidiĝis ankaŭ Spinoza.
“Mi!” ekĝemis Garcia, venkante grandan doloron en la tuta korpo. En
batalo sur Maktano li ricevis kelkajn gravajn vundojn. Li estis unu el
tiuj, kiuj defendis la cedon de Magalhaes ĝis la lasta momento. Nun
skuegis lin altgrada febro.
Tio estis ĉio.
Tri viroj.

36. La ceteraj estis terurigitaj kaj silentis. Ili klinis kapojn, ne volante
renkonti rigardojn de la bravaj kunuloj.
“Hontu!” vokis indigne Elcano.
“Mi ja diris tion al vi!” ĝojis pro sia venko Carvalho. “Streĉu velojn!”
La maristoj malrapide disiris.
Veloj streĉiĝis. La karaveloj forveturis.
De la bordo ili aŭdis senesperegan krion. Jen forlasita kaj perfidita
Serrao falis sub la batoj de kolerigitaj indiĝenoj.
Ĝi estis malgaja veturo de insulo Cebuo. Ĉiuj maristoj estis kvazaŭ
lamigitaj. Ili sentis, ke jam ne estas ĉi tie forta mano, kiu tiom
majstre gvidis ilin.
Novan admiralon ili malestimis. Ili malamegis lin pro lia fieco, kiun li
montris al Serrao. Ili hontis antaŭ si mem. Ili ja devis iri en
malegalan batalon. Pli volonte morti en batalo, ol vivi tiamaniere.
Baldaŭ montriĝis, ke la nombro de maristoj ne sufiĉas por priservi tri
ŝipojn. Ili ja restis jam nur cent ok. Inter ili estis multaj vunditoj.
Ili decidiĝis neniigi unu ŝipon. Kiun? Concepcion estis la plej kaduka.
Ili transportis provizojn kaj ĉion, kio iel valoris, en du restantajn
karavelojn. Concepcion ili forbruligis.
El la tuta ekspedicio restis jam nur Viktorio kaj Trinidado...
Ili veturis — kien ili veturis? Kiu sciis, kien ili veturas? Jen ili veturas
okcidenten, jen suden, tuj denove orienten. Konsterniĝo kaj teruro
falis sur la karavelojn. Ili baraktiĝas en ĉi tiuj malproksimaj maroj
senpove, ili similas al du sableroj en la dezerto, denove aperas tiu
minaca fantomo el Pacifiko — malsato — malsanoj — — —

37. Konsterniĝo kaj teruro falis sur la karavelojn. Do tiaj estos finoj de la
ekspedicio, kiu ekveturis kun tiom da esperoj?
Kiam ŝajnis, ke jam estas ĉio perdita, ili veturis al Borneo. Ili estis
akceptitaj de la indiĝena loĝantaro afable kaj amike.
Tie ili restis sufiĉe longan tempon. Ili aĉetis nutraĵojn kaj riparis
ŝipojn. Precipe Trinidado estis jam kaduka.
Iam ili vidis grandan nombron de indiĝenaj boatoj, kiuj veturis el la
haveno. Carvalho, terurigita jam per batalo sur Maktano kaj
malkonfida per atako en Cebuo, kredis, ke boatoj intencas ataki la
karavelojn. Por malebligi tion, li mem donis ordonon al atako.
Hispanoj sukcesis atingi la vastan maron. Nur de la kaptitoj ili estis
informitaj, ke la batalo estis superflua, ĉar indiĝenoj ne havis
militistajn planojn.
En tiu batalo pereis kelkaj Hispanoj — inter ili ankaŭ Carvalho. Kiu
nun gvidos la ekspedicion? Kiu alia ol Elcano, kiu montris plej multe
da aŭdaco kaj energio el ĉiuj maristoj kaj estas ankaŭ plej sperta!
Kaj plie — jen homo, kiu eliris el vicoj de ŝipanaro, li certe
komprenos la ĝeneralan sopiron reveni kiel eble plej baldaŭ en
Hispanujon.
Ĉiuj jam volis hejmen. Ili sopiris je tio pli akre kaj pli elemente ol en
San Julian kaj en la trapasejo. Tiam ili nur antaŭsentis la danĝeron,
al kiu ili iras renkonten. Sed nun ili jam sciis, kion ili povos atendi,
kaj tial for, for de ĉi tiuj lokoj, kie ĉe ĉiu paŝo embuskas la morto!
Sopirante reveni ĉiuj estis pretaj forgesi la originan planon de la
veturo de Magalhaes.
Ĉiuj — nur ununura ne.
Elcano!

38. Li kunvokis la maristojn.
“Kamaradoj,” li diris, “mi konas vian sopiron. Ankaŭ mi jam ŝatus esti
en Hispanujo. Sed vi ne rajtas forgesi, kion intencis nia granda
admiralo: atingi Molukojn. Ĉu ni perfidu liajn planojn? Ĉu ni
malkuraĝe rezignu pri tio, je kio li tiom sopiris — kiam ni venkis jam
tiom da malhelpaĵoj?”
La maristoj embarasite silentis.
Elcano daŭrigis:
“La granda admiralo oferis por sia ideo vivon. Ĉu vi ne opinias, ke
estas nia devo daŭrigi lian verkon, finigi ĝin? Ni ofte agis maljuste
kontraŭ li. Ankaŭ mi estis inter la erariĝintoj, kiuj ne komprenis lin.
Mi bedaŭras tion. Ni devos reĝustigi la maljustaĵojn, kiujn ni faris
kontraŭ li dum lia vivo. Rememoru, kiel li kondutis al ni dumvoje sur
Pacifiko! Rememoru Maktanon! Li ja povis resti en Trinidado kaj
sendi en la batalon nur nin! Kaj kia estis la fakto! Ĉu vi rememoras,
kiel aŭdace li batalis? Kiel li ŝirmis nian cedon, vidante, ke la batalo
estas jam perdita?”
La partoprenintoj de la ekspedicio al Maktano kapjesis. La staturo de
admiralo subite aperis antaŭ ili. —
Elcano entuziasmiĝis:
“Kamaradoj, granda admiralo vivis kaj batalis kune kun ni ĝis lasta
spiro. Li oferis vivon por sia ideo kaj por ni. Do — fidelecon por
fideleco! Mi proklamas al vi, ke mi dediĉos ĉiujn miajn fortojn al
ununura celo: plenumi testamenton de la admiralo. Ĉi tiu testamento
signifas — veturon al Molukoj kaj poste hejmen, en Hispanujon!”
Elcano sukcesis gajni ĉiujn maristojn por plenumo de la testamento
de Magalhaes.
Sed — kie troviĝas Molukoj?
Ĉ

39. Ĉi tie estas tia miksaĵo da insuloj, ke du karaveloj veturas inter ili kiel
du vaglumoj. Neniu konas la vojon al Molukoj.
Post kelkmonata vaga veturo ili atingis malgrandan insuleton. Areto
da Hispanoj sub gvido de Elcano penetris en apudmaran vilaĝon.
Malajoj forkuris, sed du kaptitoj estis tamen alkondukitaj sur la
ŝipon.
Elcano alparolis ilin rekte:
“Kie estas Molukoj?”
La kaptitoj silentis. Ĉu ili ne komprenis? Elcano ripetis la demandon
ankoraŭ pli akcente.
Subite unu indiĝeno plivigliĝis:
“Moloko?”
“Jes. Moloko!” ripetis Elcano ĝojigite.
La indiĝeno montris al la sudo kaj promesis, ke li alkondukos tien la
ekspedicion. Ili navigadis unu semajnon, sed Molukoj ĉiam ne aperis.
Nur la sepan tagon ili ekvidis kelkajn kanusformajn insulojn.
“Moloko!” ekkriis Malajo.
Molukoj, la celo de ilia veturo! Sopiro de Magalhaes! Lando de
Francisko Serrao!
Kiamaniere bonvenigos ilin la amiko de admiralo? Kaj kiel li estos
sendube ruinigita, ĝis ili diros al li pri morto de la granda admiralo
kaj de Juan Serrao!
Sed Francisko Serrao ne bonvenigis ilin. Li jam estis unu duonjaron
— morta!

40. Li mortis kiel viktimo de rivaleco kaj ekspansio de Portugalujo kaj
Hispanujo.
Portugaloj volis malebligi la ekspedicion de Magalhaes tuj de la
komenco. Unue ili intervenis pere de sia ambasadoro Alvarez, poste
ili sendis sur la maron sian ŝiparon, antaŭ kiu la ekspedicio forflugis
sendube nur pro tio, ke Magalhaes gvidis la karavelojn el vasta
oceano al Afriko.
Forpasis monatoj kaj pri heroaj marnavigantoj estis nenio aŭdebla.
Poste alveturis en Hispanujon perfida Gomez kun San Antonio. Li ja
ne ricevis rekompencon, kiun li atendis, male li estis arestita, sed la
nomon de Magalhaes li tamen makulis per fiaj kalumnioj.
Ambasadoroj de Manuelo tiel eksciis, ke la ekspedicio jam atingis
sudan promontoron de Ameriko, kaj nun ĝi certe veturas rekte al
Molukoj!
Ĉu Portugalujo permesu ŝtelon de la insuloj, kie kreskas multekostaj
spicoj?
Novan militŝiparon al Molukoj!
Sensukcese. Pri karaveloj de Magalhaes absolute neniu postsigno...
Sed ili certe baldaŭ alveturos. Kaj Serrao konatigos Magalhaeson,
sian amikon de infaneco, kun ĉiuj komercaj sekretoj. Tion oni devas
malebligi!
Al Molukoj alveturis portugala ambasadoro. Li vizitis Franciskon
Serraon kaj dum la traktado li verŝis en trinkaĵon de nenion
antaŭvidanta malkovrinto de Molukoj fortefikan venenon...
Tiel pereis Francisko Serrao. Ĝi okazis en la sama tempo, kiam
Magalhaes troviĝis sur la insulo Cebuo.
Molukoj ravis maristojn per sia beleco kaj precipe per malkareco de
multekosta spico. Por bagatelaĵo vi aĉetas ĉi tie centkilogramon da

41. kariofilo, hejme vi vendos ĝin kaj vi fariĝos riĉulo. Vere. Molukoj estis
indaj de tiel longa veturo!
Ili restis sur la insuloj ĉirkaŭ ses semajnojn. Dum la tuta tempo ili
interŝanĝis ŝtofojn kaj aliajn varojn por multekosta spico.
Kiam ili volis finfine en decembro 1521 ekveturi, ili konstatis, ke ŝipo
Trinidado havas en suba parto grandan truon, per kiu penetris en ĝin
senĉese akvo. Estis necese fari ĝeneralan riparon.
Elcano insistis reveturi hejmen. Ĉiumomente povis aperi apud
Molukoj portugalaj ŝipoj, kiuj havus kun hispanaj konkurantoj neniun
kompaton.
Tial estis decidite, ke ili veturos en du direktojn: Elcano kun Viktorio
daŭrigos la veturon okcidenten, Spinoza kun Trinidado elektos pli
mallongan vojon al meza parto de Ameriko, al tiuj lokoj, kiujn atingis
Balboa kun siaj homoj. Tie li ekrilatos kun aliaj hispanaj ŝipoj, kiuj
estas en orienta parto de Dario, li sendos al ili varojn trans terkolon
de Dario kaj mem sen ŝarĝo li ĉirkaŭveturos Sudan Amerikon.
Maristoj estis dividitaj egalnombre al ambaŭ ŝipoj.
Ĉiuj estis profunde kortuŝitaj, kiam Viktorio streĉis velojn kaj
ekveturis okcidenten.
La karavelo Trinidado post finiĝo de riparoj celdirektis orienten. Sed
ĝi ne havis feliĉon. Distanco al meza parto de amerika kontinento
estis multe pli granda, ol la kapitanoj supozis. La provizoj malaperis.
La veloj disŝiriĝis. Ŝnuregoj traŝiriĝis. La maristoj estis turmentataj
de skorbuto. Multaj el ili mortis de malsato.
Spinoza vidis, ke li ne atingos celon. Tial li decidiĝis veturi returnen
al Molukoj.
Li alveturis tien en la tempo, kiam apud la insuloj ankris portugala
ŝipanaro. Pezaj militkrozoŝipoj rapidegis al Trinidado, por ke la

42. karavelo ne malaperu al ili. Sed la kaduka ŝipo jam droniĝis. Apenaŭ
Portugaloj forportis ĝian valoran ŝarĝon, ĝi subakviĝis.
La ŝipanaro de Trinidado estis kaptita kaj arestita. Hispana registaro
intervenis pli poste en Lisbono, ke ili estu liberigitaj. La intertraktado
daŭris kelkajn jarojn. Dume multaj el la kaptitaj maristoj mortis en
malliberejo sekve de neaŭdataj suferoj. Kiam ili estis finfine en la
jaro 1527 liberigitaj, restis vivantaj nur tri viroj. Unu el ili estis
komandanto de la malfeliĉa ŝipo Spinoza, la dua maristo Garcia, kies
forta korpo rezistis ĉiujn suferojn.
El kvin ŝipoj de Magalhaes restis unusola: Viktorio.
Ĉu ĝi sukcesos plenumi testamenton de Magalhaes? Ĉu ĝi atingos
sian celon?
Elcano tion firme intencis. La vojo de Molukoj estis al li jam konata.
Li sciis, ke li devos veturi ĉiam okcidenten, eventuale sudokcidenten.
Ĝis li atingos Afrikon, tiam li sentos sin kiel hejme.
Do iun vojeraron li ne timis.
Sed Viktorion kaj ties ŝipanaron embuskis alia danĝero: Portugaloj.
La ŝipo veturis tra la duonmondo, kiu laŭ divido de papo apartenis al
Portugaloj. Ve al Viktorio, se ĝin vidos iu malamika ŝipo!
Elcano devis veturi tra vasta Hinda oceano, eviti la portugalajn ŝipojn
kaj koloniojn, veturi sen albordiĝo, ĉiam antaŭen —
Pli longe ol kvaronjaron daŭris ĉi tiu heroa veturo de Molukoj al kabo
de Bona Espero. Sur la ŝipo denove furiozis malsato, venis malsanoj.
Apud kabo de Bona Espero trafis ilin akra tempesto. Trans la
ferdekon ruliĝis tiom grandaj ondoj, ke maristoj devis esti alligitaj
per ŝnuregoj, por ne esti forprenitaj en la maron. La ŝipo krevis,
ĝemis, jam estis rompita eĉ la masto, maristoj malesperiĝis, sed
Elcano ne rezignis.

43. Kiel facila estus reveturi iomete returnen, viziti iun havenon kaj aĉeti
nutraĵojn kaj medikamentojn, kies manko estis tiom urĝa! Sed
Elcano ne volis ĵeti la ŝipon kun maristoj en ankoraŭ pli malbonan
danĝeron, ol estis tempestoj kaj rokaro. Ja en la haveno ili renkontus
Portugalojn kaj tio signifus finon por Viktorio, por la ŝipanaro, por la
multekosta ŝarĝo de spicoj, por ĉiuj ferdeklibroj, kiujn tiom zorgeme
skribas Francisko Albo, por la taglibro, en kiu tiom interese priskribas
ĉiun tagon de la veturo Pigafetta — tio signifus finon por testamento
de admiralo.
Kaj tial elteni — antaŭen en Hispanion!
Du monatojn ili luktis apud kabo de Bona Espero. Poste la maro
kompatis ilin.
Nepriskribeble suferante ili veturis norden laŭlonge de Afriko. Ili
formanĝis provizojn da rizo.
Fine Elcano vidis, ke ili ne ĝisveturos. Maristoj estis nuraj ostoj kaj
haŭtoj. La morto ŝvebis en la aero.
Ĉu jam ekzistas neniu ebleco por savi nin?
Post nelonge ili veturos ĉirkaŭ Kapverd-insuloj. Ĉi tiuj insuloj
apartenas ja al Portugaloj — sed ĉu ne estus eble akiri nutraĵojn per
ia ruzo?
Elcano decidiĝis al danĝera entrepreno. Kelkaj ordonoj kaj Viktorio
ŝanĝis direkton. Ĝi veturis al Santiago.
Ili ankris antaŭ la haveno. Elcano kunvokis ĉiujn sanajn virojn;
“Ni ne devas malkaŝi nin,” li diris al ili. “Se ili demandos vin, de kie ni
veturas, diru, ke ni veturis al Ameriko, tempesto rompis nian
ĉefstabon, tial ni revenas hejmen. Neniu malkaŝu, ke ni estas resto
de ekspedicio de Magalhaes!”

44. La boato de Viktorio veturis en la havenon, kie ankris portugalaj
krozoŝipoj. Inter maristoj estis ankaŭ Pigafetta.
Hispanoj rakontis, pri kio instruis ilin Elcano. La Portugaloj kredis
tion...
Kaj jam oni veturigis al Viktorio necesajn provizojn, rizon, viandon,
freŝan akvon.
Pigafetta parolis kun oficisto. Dum la parolo li eksciis, ke estas ĵaŭdo.
“Eble vi eraras, sinjoro,” diris Pigafetta ridetante. “Hodiaŭ estas
merkredo.”
“Ne mi, sed vi eraras, sinjoro. Hodiaŭ estas ĵaŭdo.”
“Tio ne estas ebla!” ne povis kompreni la aferon Pigafetta. Li ja
ĉiutage skribis en sian taglibron kaj scias certe, ke estas merkredo.
“Jen vi dormoforgesis unu tagon,” ekridis la oficisto. “Demandu kiun
ajn vi volas. Ĉu diros al vi, ke estas ĵaŭdo.”
Pigafetta ne povis klarigi al si ĉi tiun enigmon.
Elcano estis kun aĉeto kontenta. Li gaje rigardis la maristojn. Iliaj
okuloj brilis, sed la movoj estis malrapidaj, senvivaj. Kiajn ruinojn li
alveturigos en Hispanujon! Kaj kiom ili devos ankoraŭ labori, antaŭ
ol ili atingos sian hejmon! Viktorio bezonas ĝeneralajn riparojn. Tra
multaj truoj fluas en ĝin akvo. Kelkaj maristoj devas seninterrompe,
tage kaj nokte, stari apud ĉerpiloj por elĉerpi akvon!
Rigardo al ruinigaj maristoj vekis en Elcano novan ideon. Se ili tiom
bone sukcesis aĉeti nutraĵojn, ĉu ne estus eble aĉeti ankaŭ kelkajn
sklavojn? Li ja ne havas sufiĉe da mono, sed ĉu ili ne havas
superflue da pagiloj en varoj?
Ŝalupo kun dek tri maristoj veturis denove en la havenon.
Ĉ

45. “Ĉu vi deziras ankoraŭ ion, sinjoroj?” bonvenigis ilin oficisto kun
afabla rido. Li estis ĝojigita, ke li faris kun Hispanoj bonegan
komercaĵon.
“Ĉu vi povas vendi al ni kelkajn sklavojn? En nian ŝipon fluas akvo, ni
jam estas malfortigitaj de senĉesa ĉerpado.”
“Volonte, sinjoroj!” ridetis kompleze la oficisto. “Ni havas fortajn
negrojn. La prezoj estas kompreneble iomete pli altaj ol via
hejmlando.”
“Ni pagos bone.”
La oficisto venigis kelkajn negrojn.
Prezo estis baldaŭ interkonsentita. Hispanoj ne marĉandis.
“Eble ne ĝenos vin,” diris la maristo, kiu estis komisiita fari aĉeton,
“se ni pagos per varoj.”
“Tute ne. La varoj estas egalvaloraj kiel mono. Kaj kion vi havas?”
“Venu kun ni al la ŝalupo!”
“Volonte, sinjoroj.”
Ili venis al la ŝalupo. Sur ĝia fundo kuŝis tri sakoj da kariofilo kaj
muskataj nuksoj.
La oficisto palpis en la sakon, eltiris manplaton da kariofilo, alflaris
ĝin — kaj malfermegis okulojn. Jen la plej bela varo, kiun alveturigas
portugalaj ŝipoj el Molukoj!
Li apenaŭ regis sin.
“Pardonu, sinjoroj, mi venos tuj.” Li diris rapide kaj malaperis en
gvardia dometo.
Ĝ

46. “Oni ŝajnas, ke li ion antaŭsentas,” ektimis unu el la maristoj. “Ĝi
aspektas tiel!”
“Ni forkuru!”
Ili enŝalupiĝis.
Sed jam estis malfrue. El la dometo kuregis patrolo.
Hispanoj estis tuj kaptitaj. Kelkaj soldatoj kuris al krozoŝipoj.
La gvidanta oficisto rapidis al la loko, kie ankris Viktorio.
“Mi instigas vin en la nomo de Portugalujo pri eldono de via ŝipo!” li
vokis al Elcano.
Tiu jam kelkajn momentojn maltrankvile observis, kio okazas sur la
bordo. Kiam li vidis strangan malkvieton, li ordonis prepari velojn.
“Ĉu mi rajtas demandi, kial?”
“Ĉar vi alveturas el portugalaj kolonioj kaj veturigas spicojn!” Elcano
vidis, ke ĉio estas malkaŝita.
Li turniĝis al la oficisto per dorso kaj ordonis:
“Streĉu velojn! Antaŭen!”
La maristojn sur la insulo li jam devas oferi. Cetere hispana registaro
insistos pri ties liberigo.
Ĉio dependis nun de la rapideco.
En streĉitajn velojn ekblovis vento. Viktorio ekveturis.
Kaj jam komencis persekuti ĝin pezaj krozoŝipoj.
Ĉ Ĉ

47. Komencis sovaĝa vetveturo. Ĉu Viktorio estos venkita? Ĉu ĝi fariĝos
kaptaĵo de Portugaloj? Aŭ ĉu ĝi estos dronigita?
Maristoj sciis, pri kio temas. Ili subite perdis ĉiun lacecon,
senfortecon. Ĉiu laboris per ĉiuj siaj fortoj.
Viktorio flugis kiel grandega birdo. Eble ankoraŭ neniam ĝi veturis
tiom rapide. Distanco inter ĝi kaj krozoŝipoj ĉiam pligrandiĝis.
Viktorio forkuras kaj — kursavas sin! Ĝi perdiĝas sur bluetaj akvoj de
Atlantika oceano kiel malgranda punkto. Ĝi malaperas el vidatingo de
senpovaj Portugaloj —
“Tio estis veturo, ĉu, sinjoro kapitano?” diris Pigafetta kaj viŝis sian
ŝvitintan frunton.
“Vi pravas,” ridetis feliĉa Elcano. “Ili ja pellacigis nin rimarkinde, sed
ĉefa afero, ke ni tamen forkuris. Nun, mi esperas, ni jam venkis.”
“Kiel ili povis diveni, ke ni ne veturas el Ameriko?”
“Versimile laŭ la spicoj. Ĝi estis malsingardemo — nu, kion fari.
Domaĝe pri niaj knaboj! Ili estas arestitaj kaj ni devos labori ankoraŭ
pli multe.
Ili silentiĝis.
Post momento diris Pigafetta:
“Sed unu aferon mi ne povas kompreni, sinjoro kapitano. Tiuj homoj
sur Kapverdoj asertis, ke estas ĵaŭdo!”
“Kaj?”
“Laŭ miaj enskriboj devus esti merkredo.”
“Unu tago — nu, oni povas facile erari. Eble vi iun tagon ne
enskribis.”

48. “Mi scias tute precize, ke mi skribis en taglibron ĉiutage!”
“En tiu kazo mi ne komprenas tion.”
“Mi ankaŭ ne,” miris Pigafetta kaj foriris en subferdekon. Li volis
reordigi siajn enskribojn. Sed li povis reordigi ilin kiel ajn li volis,
diferenco de unu tago restis ĉiam.
Pigafetta ne konis gravan fakton, kiu klarigus al li diferencon en la
dato.
La Tero rotacias ĉirkaŭ sia akso en direkto de okcidento al oriento. Ĉi
tiun movon ĝi faras dum unu tago, tio estas dum 24 horoj. Se iu ŝipo
ĉirkaŭveturas terglobon en direkto de ĝia movo, tio signifas de
okcidento al oriento, ĝi rotacias ĉirkaŭ la terakso unuoble pli ol la
Tero mem. Kiam ĝi atingas lokojn, el kiuj ĝi, iam forveturis, ĝi
konstatas, ke ĝi estas je unu tago antaŭe: ĝia ŝipanaro havas
ekzemple dimanĉon, sed ceteraj loĝantoj nur sabaton.
Se la ŝipo veturas en kontraŭa direkto, ol la Tero rotacias, tio estas
de oriento al okcidento — kaj tio okazis al ekspedicio de Magalhaes
— ĝi turniĝas ĉirkaŭ la terakso unuoble malpli ol la Tero. Post
alveturo al elirloko ĝi konstatas, ke ĝi estas je unu tago malantaŭe:
sur Kapverdaj insuloj oni havis ĵaŭdon, Pigafetta havis merkredon.
Por eviti ĉi tiun diferencon en la datoj, estas fiksita tiel nomata limo
de la dato. Ĝi estas idea linio, kiu tiriĝas proksimume laŭlonge de
180-a meridiano. Ŝipoj, kiuj transveturas ĉi tiun linion, ŝanĝas sian
daton je unu tago. Tiuj, kiuj veturas de oriento al okcidento, unu
tagon ellasas kaj havas ekzemple post dimanĉo tuj mardon. Kiuj
veturas de okcidento al oriento, havas dufoje la saman tagon: post
dimanĉo ili havas ankoraŭ unufoje dimanĉon.
Viktorio rapidegis al hispanaj bordoj. Elcano instigis maristojn al ĉiam
pli granda rapideco.

49. Iliaj suferoj tute ne estis finitaj. Eĉ se ili havis nutraĵojn, ilia nombro
estis tro malgranda por fari ĉiujn laborojn, precipe por ĉerpi akvon el
interno de Viktorio. Ili sentis tre urĝe mankon de dek tri homoj, kiujn
ili devis postlasi sur Kapverdaj insuloj.
Fine ili atingis — post dumonata veturo — la hejman teron. La 6-an
de septembro 1522 ili enveturis Sanlucaron. Du tagojn pli poste
Sevilon, de kie ili forveturis antaŭ tri jaroj.
Ilia vojaĝo superis ĉion, kio ĝis tiu tempo estis farita rilate al
malkovraj navigadveturoj.
Ĉu Bartolomeo Diaz atingis kabon de Bona Espero? Ĉu Kristoforo
Kolumbo malkovris Amerikon? Ĉu Vasco da Gama ĉirkaŭveturis
Afrikon kaj naĝante sur maro atingis Hindujon? Ĉu Balboa vidis
Sudan maron? Ĉu Francisko Serrao trovis Molukojn?
Jes, ili atingis, malkovris, vidis, trovis.
Sed la ekspedicio de Magalhaes ĉirkaŭveturis tutan terglobon! Ĝi
alportis nediskuteblan pruvon, ke la Tero estas kugloforma! Ĝi forigis
ĉiujn fabelojn, ke la Tero estas ebena tabulo, sur kies fino estas eble
falegi en abismon! Ĝi kuraĝigis marnavigantojn al pluaj malkovroj! Ĝi
kaŭzis neantaŭvidatan ekfloradon de geografio!
La ekspedicio atingis ĉion, kion Fernao Magalhaes atendis de ĝi.
Tuj post alveturo de Viktorio en Senlucaron flugis la venka sciigo tra
tuta Hispanujo. Homamasoj rapidis en Sevilon, kien estis la
ekspedicio alveturonta.
Kie estas la kvin ŝipoj, kiuj forveturis de ĉi tie antaŭ tri jaroj?
Santiago estas frakasita apud la bordoj de Suda Ameriko. Antonio
sekrete forkuris de trapasejo de Magalhaes.
Concepcion ili devis bruligi post batalo sur Maktano kaj perfido en
Cebuo.

50. Trinidado ripozas ĉe bordoj de ĉarma lando de multekostaj spicoj.
Unusola Viktorio veturas en la havenon.
Kaj kie estas la 265 maristoj, kiuj forveturis de ĉi tie antaŭ tri jaroj
kun tiom kuraĝaj esperoj?
La tuta vojo ĉirkaŭ la mondon estas borderita per ili: ili estas en
Brazilio, en San Julian, en Pacifiko, sur Maktano, en Cebuo, sur
Borneo; sur Molukoj en Hinda oceano, apud kabo de Bona Espero,
en Atlantika oceano. Kelkaj estas ankoraŭ nun arestitaj sur Molukoj
kaj sur Kapverdaj insuloj.
Kaj ĉi tiu grupeto — jen ĉiuj, kiuj revenis?
Jes, ĉi tiuj dek ok mizeruloj, palaj, malfortigitaj, elĉerpitaj, malsanaj,
kiuj iras en la preĝejon nudpiedaj, en la ĉemizoj, kun longaj kandeloj
en la manoj — jen tuta restaĵo de la ekspedicio! Kaj jam venas
senditoj de la reĝo. Kapitano Elcano iru tuj al la kortego — Lia Reĝa
Moŝto atendas lin.
La reĝo Karolo — intertempe li fariĝis la imperiestro de Germanujo
— aŭskultis raporton de Elcano kaj kontente skuis la kapon. Vere,
jen sukceso! La tuta mondo parolas kaj longe parolos pri hispanaj
marnavigantoj. Scienculoj estos devigataj klini la kapojn antaŭ
homoj, kiuj realigis ĉi tiun ŝipveturon. Por multekostaj spicoj, kiujn
alveturigis Viktorio, oni enspezos tiom da mono, ke per ĝi estos
kovritaj ĉiuj elspezoj kaŭzitaj de la ekspedicio, sinjoro Haro ricevos
ĉion, kio apartenas al li, kaj krom tio ankoraŭ grandega monsumo
fariĝos la havaĵo de la reĝa trezorejo. Molukoj kuŝas sur nia parto de
la terglobo. Portugaloj havas kaŭzon por plendi. Cetere, se ili volos,
ni vendos Molukojn al ili, ni ricevos de ili grandan kompenspagon kaj
ili veturadu tien ankaŭ estonte.
Kapitano Elcano, vi faris por nia lando kaj por nia reĝa trezorejo
netakseblajn servojn, do vi meritas ankaŭ rekompencon!

51. Kaj feliĉa Elcano estis superŝutata per honoroj de ĉiuj flankoj. Li
fariĝis la hispana hidalgo. Lia nobela blazono portis oran ŝlosilon en
ruĝa kampo, sub ĝi signojn de la spicoj: muskatajn nuksojn,
kariofilon kaj cinamon. Sur la blazono serpentumis rubando kun
surskribo: Vi unua ĉirkaŭveturis min. — Krom tio li ricevis grandan
dumvivan renton.
Ankaŭ ceteraj maristoj kaj familioj de postvivantoj estis riĉe
rekompecitaj.
Portugalujo lasis por si hegemonion super Molukoj, sed ĉar ili kuŝis
sur tiu parto de la terglobo, kiu laŭ divido de papo apartenis al
Hispanoj, ili devis pagi al hispana reĝo multajn milionojn da kronoj.
Pli poste oni konstatis, ke tiu mono estis pagita malprave: sciencistoj
nome elkalkulis, ke Molukoj kuŝas sur la parto portugala!
Ĉie regis ĝojo, emocio, entuziasmo. Ĉien trapenetris la nekredebla
sciigo, ke la Tero estis ĉirkaŭveturita. Ĉie oni devis ekkredi, ke la
Tero havas formon de kuglo. Ĉie oni laŭdis kuraĝon, aŭdacon kaj
persistemon de tiuj, kiuj realigis tiel miregindan ekspedicion.
Kaj meze de tiu ĝenerala gloro nur unu nomon preskaŭ neniu
rememorigis. Nur unu nomo kvazaŭ ne ekzistus:
Fernao Magalhaes.

52. XVIII.
La faro de Magalhaes
Sed la historio estas justa.
Por mallonga tempo estis eble forgesi la meritojn de la granda
malkovrinto. Estis eble malpurigi rememoron pri li. Estis eble ofende
trakti lian vidviniĝantan edzinon kaj malgrandan Rodrigon, gardi ilin
kiel krimulojn kaj fine lasi ilin morti en malhonesto kaj humiligo.
Sed kiam aperis presita tagolibro de Pigafetta — “La unua vojaĝo
ĉirkaŭ la terglobo” — ĝi malfermis okulojn al tuta kultura mondo. Nur
tiam montriĝis, ke admiron meritas ne nur Elcano, reĝo Karolo kaj
aliaj, kiuj rikoltis la gloron por la historia ŝipveturo, sed precipe kaj
antaŭ ĉio Fernao Magalhaes kaj centoj da maristoj, kiuj oferis siajn
vivojn por realigi la grandiozan ideon.
Kaj tiam estis donita al granda admiralo la loko, kiu plenrajte
apartenas al li en la ŝtorma epoko de renversiĝo en historio de la
homaro. La faro de Magalhaes fariĝis unu el fundamentaj pilastroj,
pri kiuj apogis sin nova epoko, la epoko de neantaŭvidata progreso
en homa scio.
Ĝi estis epoko, super kiu pli gloran ni malfacile serĉus en la pasinta
historio de la homaro. Post la epoko daŭranta pli ol unu miljaron,
kiam la sole rekonataj aŭtoritatoj en scienco estis verkoj de greka

53. filozofo Aristotelo kaj la Biblio, kiam plej multaj universitatoj papage
ripetis ĝis tediĝo doktrinojn, kiuj jam antaŭ longe malnoviĝis — post
ĉi tiu epoko la homa spirito ekrezistis kontraŭ la subpremado kaj
serĉis novajn, progresajn, revoluciajn vojojn. La grandioza eltrovo de
Gutenberg kunligis homajn spiritojn sen atento pri distancoj de
spaco kaj tempo. Pola astronomo Nikolao Kopernik, samtempulo de
Magalhaes, venis kun sia revolucia doktrino, ke la Tero ne estas
centro de la Universo, sed ke ĝi turniĝas ĉirkaŭ Suno kune kun aliaj
planedoj. Lian renversitan doktrinon defendis kaj pliriĉigis germana
astronomo Johano Kepler. Por la sama ideo aŭdace batalis Giordano
Bruno, itala filozofo. Scion pri Universo senmezure pliriĉigis Italo
Galileo Galilei, kiu per sia teleskopo malkovris kvar satelitojn de
Jupitero. Inter ĉi tiujn pionirojn apartenas ankaŭ la universalulo
Leonardo da Vinci, plue malkovrinto de la leĝo pri graviteco Isak
Newton kaj aliaj kaj aliaj, kiuj bruligis kaj alte portis torĉon de la
lumo, de la scio kaj progreso kaj kondukis homaron el mucidaj
mezepokaj ĉeloj al la suno.
Same kiel Fernao Magalhaes, ankaŭ ĉi tiuj famaj sciencistoj devis
multe suferi dum sia vojo al ekkono. La eklezio malpermesadis
disvastigadon de la novaj ideoj kaj persekutis ties aŭtorojn. Ĝi timis,
ke ĝia aŭtoriteco malgrandiĝos, se ne plu validos ideoj, kiujn ĝi
proklamis kaj defendis longajn jarcentojn. Ĝi defendis sin kontraŭ
progreso ĉiamaniere. Ĝiaj reprezentantoj eĉ rifuzis inviton de Galilei,
ke ili rigardu la firmamenton per la teleskopo kaj tiamaniere je
propraj okuloj konvinkiĝu pri ĝusteco de lia doktrino. Ili oferlasis la
kadukan maljunulon al terura eklezia tribunalo — inkvizicio — kaj
devigis lin sub minaco de turmentego kaj morto, ke li dementu sian
doktrinon pri la stela ĉielo. Giordanon Brunon ili brulmortigis nur pro
tio, ke li ne volis dementi sian ideon pri turniĝado de la Tero ĉirkaŭ la
Suno.
Kaj la herooj de la scienco tamen persistis.
Fine ĉiam venkas tio, kio estas ĝusta kaj vera, kio alportas efektivan
progreson. Pro tiu kaŭzo ankaŭ tiam — en la dekkvina, deksesa kaj

54. deksepa jarcentoj — venkis ideoj de la homoj, kiuj volis ekkoni kaj la
sciojn komunikadis al tuta homa societo.
Kian lokon okupas Fernao Magalhaes inter tiuj progresemaj homoj?
Se ni volas konstrui domon, plej frue ni devas konstrui
fundamentojn.
Se ni volas esti kapablaj legi, unue ni devas ekkoni literojn. Kaj se iu
volas ekkoni Universon, unuavice li devas havi firman bazon sub la
piedoj — li devas koni Teron, sur kiu li vivas. Li devas havi certecon.
Meritoj pri tiu certeco apartenas al senmezuraj vicoj de tiuj homoj,
kiuj de praaj tempoj akiradis kaj disvastigadis konojn pri la Tero
paŝon post paŝo.
Kaj lastan punkton malantaŭ ĉiuj hipotezoj kaj malcertecoj pri formo
de la Tero signifis la nemortebla faro de Fernao Magalhaes kaj ties
kamaradoj — la unua vojaĝo ĉirkaŭ la mondon.
PIEDNOTOJ
[1] Malnovaj eŭropaj nomoj por tiam apenaŭ konataj landoj:
Ĉinujo, Barato, kaj Japanujo.
[2] Kandino (Candyn) estis supozita malproksime orientazia
insulo, kiu aperis en la globuso de Behaim kaj aliaj tiutempaj
mapoj.
[3] Leguo estas malnova hispana mezurunuo de longeco
(ĉirkaŭ 5.5 kilometroj).
[4] Patagona havas signifon “longpieda”.
ENHAVO
1. Amikoj

55. 2. En paĝia lernejo
3. Vasko da Gama
4. La konkerantoj
5. Revoj kaj realeco
6. Ruy Faleiro
7. Triumvirato
8. En Hispanujo
9. Preparoj
10. Tra Atlantiko
11. Laŭlonge de amerikaj bordoj
12. Ribelo
13. Trapasejo
14. Trans Pacifikon
15. Inter indiĝenoj
16. Batalo sur Maktano
17. Viktorio
18. La faro de Magalhaes
Notoj de tekstpreparintoj.
Ĉi tiu teksto devenas el neeldonita tajpita manuskripto. En la jaro 1971, Františka
Omelková (edzino de la verkisto) sendis la manuskripton al d-ro Vlastimil Novobilský, kiu
tiam zorgis pri literaturo por Ĉeĥa Esperanto-Asocio. Li arkivis ĝin dum kvardek jaroj,
poste ĝin transdonis al Miroslav Malovec, kiu la tajpaĵon skanis, tekstigis kaj transdonis al
Esperanto-muzeo en Svitavy. Kunlabore kun la filino de la verkisto, s-ino Věra Kramářová,
M. Malovec poste tekstigis la tutan verkaron de František Omelka, ĉeĥlingvan kaj
esperantlingvan, por faciligi ties disdonado.
Ni senregistre ĝustigis diversajn eraretojn, kaj anstataŭis malmultajn strangajn aŭ
malkutimajn vortojn de la aŭtoro per pli kutimajn vortojn. Ekzemple: Princo-elektisto
anstataŭ kurfirsto; blazono anstataŭ erbo; balustrado anstataŭ relingo; raĝo anstataŭ
radĵo.
Ni ankaŭ provis uzi kutimajn esperantajn formojn por lokonomoj. Ekzemple: Malako
anstataŭ Malakka; Cebuo anstataŭ Zebu; Lisbono anstataŭ Lisabono.
Ni aldonis klarigitajn piednotojn pri kelkaj arkaikaj vortoj.

56. La kovrilobildon ni dediĉas al publikhavaĵo.

57. *** END OF THE PROJECT GUTENBERG EBOOK LA GRANDA
ADMIRALO: UNUA VOJAĜO ĈIRKAŬ LA MONDO ***
Updated editions will replace the previous one—the old editions
will be renamed.
Creating the works from print editions not protected by U.S.
copyright law means that no one owns a United States
copyright in these works, so the Foundation (and you!) can copy
and distribute it in the United States without permission and
without paying copyright royalties. Special rules, set forth in the
General Terms of Use part of this license, apply to copying and
distributing Project Gutenberg™ electronic works to protect the
PROJECT GUTENBERG™ concept and trademark. Project
Gutenberg is a registered trademark, and may not be used if
you charge for an eBook, except by following the terms of the
trademark license, including paying royalties for use of the
Project Gutenberg trademark. If you do not charge anything for
copies of this eBook, complying with the trademark license is
very easy. You may use this eBook for nearly any purpose such
as creation of derivative works, reports, performances and
research. Project Gutenberg eBooks may be modified and
printed and given away—you may do practically ANYTHING in
the United States with eBooks not protected by U.S. copyright
law. Redistribution is subject to the trademark license, especially
commercial redistribution.
START: FULL LICENSE

58. THE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSE

59. PLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORK
To protect the Project Gutenberg™ mission of promoting the
free distribution of electronic works, by using or distributing this
work (or any other work associated in any way with the phrase
“Project Gutenberg”), you agree to comply with all the terms of
the Full Project Gutenberg™ License available with this file or
online at www.gutenberg.org/license.
Section 1. General Terms of Use and
Redistributing Project Gutenberg™
electronic works
1.A. By reading or using any part of this Project Gutenberg™
electronic work, you indicate that you have read, understand,
agree to and accept all the terms of this license and intellectual
property (trademark/copyright) agreement. If you do not agree
to abide by all the terms of this agreement, you must cease
using and return or destroy all copies of Project Gutenberg™
electronic works in your possession. If you paid a fee for
obtaining a copy of or access to a Project Gutenberg™
electronic work and you do not agree to be bound by the terms
of this agreement, you may obtain a refund from the person or
entity to whom you paid the fee as set forth in paragraph 1.E.8.
1.B. “Project Gutenberg” is a registered trademark. It may only
be used on or associated in any way with an electronic work by
people who agree to be bound by the terms of this agreement.
There are a few things that you can do with most Project
Gutenberg™ electronic works even without complying with the
full terms of this agreement. See paragraph 1.C below. There
are a lot of things you can do with Project Gutenberg™
electronic works if you follow the terms of this agreement and
help preserve free future access to Project Gutenberg™
electronic works. See paragraph 1.E below.

60. 1.C. The Project Gutenberg Literary Archive Foundation (“the
Foundation” or PGLAF), owns a compilation copyright in the
collection of Project Gutenberg™ electronic works. Nearly all the
individual works in the collection are in the public domain in the
United States. If an individual work is unprotected by copyright
law in the United States and you are located in the United
States, we do not claim a right to prevent you from copying,
distributing, performing, displaying or creating derivative works
based on the work as long as all references to Project
Gutenberg are removed. Of course, we hope that you will
support the Project Gutenberg™ mission of promoting free
access to electronic works by freely sharing Project Gutenberg™
works in compliance with the terms of this agreement for
keeping the Project Gutenberg™ name associated with the
work. You can easily comply with the terms of this agreement
by keeping this work in the same format with its attached full
Project Gutenberg™ License when you share it without charge
with others.
This particular work is one of the few individual works protected
by copyright law in the United States and most of the remainder
of the world, included in the Project Gutenberg collection with
the permission of the copyright holder. Information on the
copyright owner for this particular work and the terms of use
imposed by the copyright holder on this work are set forth at
the beginning of this work.
1.D. The copyright laws of the place where you are located also
govern what you can do with this work. Copyright laws in most
countries are in a constant state of change. If you are outside
the United States, check the laws of your country in addition to
the terms of this agreement before downloading, copying,
displaying, performing, distributing or creating derivative works
based on this work or any other Project Gutenberg™ work. The
Foundation makes no representations concerning the copyright
status of any work in any country other than the United States.

61. 1.E. Unless you have removed all references to Project
Gutenberg:
1.E.1. The following sentence, with active links to, or other
immediate access to, the full Project Gutenberg™ License must
appear prominently whenever any copy of a Project
Gutenberg™ work (any work on which the phrase “Project
Gutenberg” appears, or with which the phrase “Project
Gutenberg” is associated) is accessed, displayed, performed,
viewed, copied or distributed:
This eBook is for the use of anyone anywhere in the United
States and most other parts of the world at no cost and
with almost no restrictions whatsoever. You may copy it,
give it away or re-use it under the terms of the Project
Gutenberg License included with this eBook or online at
www.gutenberg.org. If you are not located in the United
States, you will have to check the laws of the country
where you are located before using this eBook.
1.E.2. If an individual Project Gutenberg™ electronic work is
derived from texts not protected by U.S. copyright law (does not
contain a notice indicating that it is posted with permission of
the copyright holder), the work can be copied and distributed to
anyone in the United States without paying any fees or charges.
If you are redistributing or providing access to a work with the
phrase “Project Gutenberg” associated with or appearing on the
work, you must comply either with the requirements of
paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 or obtain permission for the use
of the work and the Project Gutenberg™ trademark as set forth
in paragraphs 1.E.8 or 1.E.9.
1.E.3. If an individual Project Gutenberg™ electronic work is
posted with the permission of the copyright holder, your use and
distribution must comply with both paragraphs 1.E.1 through
1.E.7 and any additional terms imposed by the copyright holder.

62. Additional terms will be linked to the Project Gutenberg™
License for all works posted with the permission of the copyright
holder found at the beginning of this work.
1.E.4. Do not unlink or detach or remove the full Project
Gutenberg™ License terms from this work, or any files
containing a part of this work or any other work associated with
Project Gutenberg™.
1.E.5. Do not copy, display, perform, distribute or redistribute
this electronic work, or any part of this electronic work, without
prominently displaying the sentence set forth in paragraph 1.E.1
with active links or immediate access to the full terms of the
Project Gutenberg™ License.
1.E.6. You may convert to and distribute this work in any binary,
compressed, marked up, nonproprietary or proprietary form,
including any word processing or hypertext form. However, if
you provide access to or distribute copies of a Project
Gutenberg™ work in a format other than “Plain Vanilla ASCII” or
other format used in the official version posted on the official
Project Gutenberg™ website (www.gutenberg.org), you must,
at no additional cost, fee or expense to the user, provide a copy,
a means of exporting a copy, or a means of obtaining a copy
upon request, of the work in its original “Plain Vanilla ASCII” or
other form. Any alternate format must include the full Project
Gutenberg™ License as specified in paragraph 1.E.1.
1.E.7. Do not charge a fee for access to, viewing, displaying,
performing, copying or distributing any Project Gutenberg™
works unless you comply with paragraph 1.E.8 or 1.E.9.
1.E.8. You may charge a reasonable fee for copies of or
providing access to or distributing Project Gutenberg™
electronic works provided that:

63. • You pay a royalty fee of 20% of the gross profits you derive
from the use of Project Gutenberg™ works calculated using the
method you already use to calculate your applicable taxes. The
fee is owed to the owner of the Project Gutenberg™ trademark,
but he has agreed to donate royalties under this paragraph to
the Project Gutenberg Literary Archive Foundation. Royalty
payments must be paid within 60 days following each date on
which you prepare (or are legally required to prepare) your
periodic tax returns. Royalty payments should be clearly marked
as such and sent to the Project Gutenberg Literary Archive
Foundation at the address specified in Section 4, “Information
about donations to the Project Gutenberg Literary Archive
Foundation.”
• You provide a full refund of any money paid by a user who
notifies you in writing (or by e-mail) within 30 days of receipt
that s/he does not agree to the terms of the full Project
Gutenberg™ License. You must require such a user to return or
destroy all copies of the works possessed in a physical medium
and discontinue all use of and all access to other copies of
Project Gutenberg™ works.
• You provide, in accordance with paragraph 1.F.3, a full refund of
any money paid for a work or a replacement copy, if a defect in
the electronic work is discovered and reported to you within 90
days of receipt of the work.
• You comply with all other terms of this agreement for free
distribution of Project Gutenberg™ works.
1.E.9. If you wish to charge a fee or distribute a Project
Gutenberg™ electronic work or group of works on different
terms than are set forth in this agreement, you must obtain
permission in writing from the Project Gutenberg Literary
Archive Foundation, the manager of the Project Gutenberg™

64. trademark. Contact the Foundation as set forth in Section 3
below.
1.F.
1.F.1. Project Gutenberg volunteers and employees expend
considerable effort to identify, do copyright research on,
transcribe and proofread works not protected by U.S. copyright
law in creating the Project Gutenberg™ collection. Despite these
efforts, Project Gutenberg™ electronic works, and the medium
on which they may be stored, may contain “Defects,” such as,
but not limited to, incomplete, inaccurate or corrupt data,
transcription errors, a copyright or other intellectual property
infringement, a defective or damaged disk or other medium, a
computer virus, or computer codes that damage or cannot be
read by your equipment.
1.F.2. LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Except
for the “Right of Replacement or Refund” described in
paragraph 1.F.3, the Project Gutenberg Literary Archive
Foundation, the owner of the Project Gutenberg™ trademark,
and any other party distributing a Project Gutenberg™ electronic
work under this agreement, disclaim all liability to you for
damages, costs and expenses, including legal fees. YOU AGREE
THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICT
LIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT
EXCEPT THOSE PROVIDED IN PARAGRAPH 1.F.3. YOU AGREE
THAT THE FOUNDATION, THE TRADEMARK OWNER, AND ANY
DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BE LIABLE
TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL,
PUNITIVE OR INCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE
NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.
1.F.3. LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If you
discover a defect in this electronic work within 90 days of
receiving it, you can receive a refund of the money (if any) you

65. paid for it by sending a written explanation to the person you
received the work from. If you received the work on a physical
medium, you must return the medium with your written
explanation. The person or entity that provided you with the
defective work may elect to provide a replacement copy in lieu
of a refund. If you received the work electronically, the person
or entity providing it to you may choose to give you a second
opportunity to receive the work electronically in lieu of a refund.
If the second copy is also defective, you may demand a refund
in writing without further opportunities to fix the problem.
1.F.4. Except for the limited right of replacement or refund set
forth in paragraph 1.F.3, this work is provided to you ‘AS-IS’,
WITH NO OTHER WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR
IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO WARRANTIES OF
MERCHANTABILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE.
1.F.5. Some states do not allow disclaimers of certain implied
warranties or the exclusion or limitation of certain types of
damages. If any disclaimer or limitation set forth in this
agreement violates the law of the state applicable to this
agreement, the agreement shall be interpreted to make the
maximum disclaimer or limitation permitted by the applicable
state law. The invalidity or unenforceability of any provision of
this agreement shall not void the remaining provisions.
1.F.6. INDEMNITY - You agree to indemnify and hold the
Foundation, the trademark owner, any agent or employee of the
Foundation, anyone providing copies of Project Gutenberg™
electronic works in accordance with this agreement, and any
volunteers associated with the production, promotion and
distribution of Project Gutenberg™ electronic works, harmless
from all liability, costs and expenses, including legal fees, that
arise directly or indirectly from any of the following which you
do or cause to occur: (a) distribution of this or any Project
Gutenberg™ work, (b) alteration, modification, or additions or

66. deletions to any Project Gutenberg™ work, and (c) any Defect
you cause.
Section 2. Information about the Mission
of Project Gutenberg™
Project Gutenberg™ is synonymous with the free distribution of
electronic works in formats readable by the widest variety of
computers including obsolete, old, middle-aged and new
computers. It exists because of the efforts of hundreds of
volunteers and donations from people in all walks of life.
Volunteers and financial support to provide volunteers with the
assistance they need are critical to reaching Project
Gutenberg™’s goals and ensuring that the Project Gutenberg™
collection will remain freely available for generations to come. In
2001, the Project Gutenberg Literary Archive Foundation was
created to provide a secure and permanent future for Project
Gutenberg™ and future generations. To learn more about the
Project Gutenberg Literary Archive Foundation and how your
efforts and donations can help, see Sections 3 and 4 and the
Foundation information page at www.gutenberg.org.
Section 3. Information about the Project
Gutenberg Literary Archive Foundation
The Project Gutenberg Literary Archive Foundation is a non-
profit 501(c)(3) educational corporation organized under the
laws of the state of Mississippi and granted tax exempt status
by the Internal Revenue Service. The Foundation’s EIN or
federal tax identification number is 64-6221541. Contributions
to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation are tax
deductible to the full extent permitted by U.S. federal laws and
your state’s laws.

67. The Foundation’s business office is located at 809 North 1500
West, Salt Lake City, UT 84116, [phone]. Email contact
links and up to date contact information can be found at the
Foundation’s website and official page at
www.gutenberg.org/contact
Section 4. Information about Donations to
the Project Gutenberg Literary Archive
Foundation
Project Gutenberg™ depends upon and cannot survive without
widespread public support and donations to carry out its mission
of increasing the number of public domain and licensed works
that can be freely distributed in machine-readable form
accessible by the widest array of equipment including outdated
equipment. Many small donations ($1 to $5,000) are particularly
important to maintaining tax exempt status with the IRS.
The Foundation is committed to complying with the laws
regulating charities and charitable donations in all 50 states of
the United States. Compliance requirements are not uniform
and it takes a considerable effort, much paperwork and many
fees to meet and keep up with these requirements. We do not
solicit donations in locations where we have not received written
confirmation of compliance. To SEND DONATIONS or determine
the status of compliance for any particular state visit
www.gutenberg.org/donate.
While we cannot and do not solicit contributions from states
where we have not met the solicitation requirements, we know
of no prohibition against accepting unsolicited donations from
donors in such states who approach us with offers to donate.
International donations are gratefully accepted, but we cannot
make any statements concerning tax treatment of donations

68. Welcome to our website – the ideal destination for book lovers and
knowledge seekers. With a mission to inspire endlessly, we offer a
vast collection of books, ranging from classic literary works to
specialized publications, self-development books, and children's
literature. Each book is a new journey of discovery, expanding
knowledge and enriching the soul of the reade
Our website is not just a platform for buying books, but a bridge
connecting readers to the timeless values of culture and wisdom. With
an elegant, user-friendly interface and an intelligent search system,
we are committed to providing a quick and convenient shopping
experience. Additionally, our special promotions and home delivery
services ensure that you save time and fully enjoy the joy of reading.
Let us accompany you on the journey of exploring knowledge and
personal growth!
textbookfull.com