MÔ HÌNH DU LỊCH CỘNG ĐỒNG, HƯỚNG DẪN CHO CÁC HỘ KỸ NĂNG LÀM DU LỊCH CỘNG ĐỒNG

Hướng dẫn cộng đồng dân tộc thiểu số làm mô hình du lịch học tập cộng đồng

1. MÔ HÌNH DU LỊCH CỘNG ĐỒNG, HƯỚNG DẪN CHO CÁC HỘ DÂN CÁC KỸ NĂNG LÀM DU LỊCH CỘNG ĐỒNG, TRANG BỊ MỘT SỐ KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ HOẠT ĐỘNG DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TS.GVC. Nguyễn Thu Trang Trường Đại học Sư phạm – Đại học Đà Nẵng

2. Agenda 1. Các vấn đề chung về phát triển du lịch cộng đồng 2. Các bước cần thiết để triển khai mô hình du lịch cộng đồng. 3. Các kỹ năng để làm du lịch. 4. Thảo luận nhóm, trao đổi, trình bày

3. Các vấn đề chung về phát triển du lịch cộng đồng

4. Du lịch là gì ? Tại sao con người muốn đi du lịch ?

5. Những hình thức du lịch

6. Du lịch Cộng đồng là gì ? “DLCĐ là do chính cộng đồng quản lý và làm chủ vì lợi ích của cộng đồng vì mục đích tạo cho du khách có khả năng nhận thức và tìm hiểu về cộng đồng và lối sống của cộng đồng ”

7. Các bên liên quan đến du lịch cộng đồng 1. Thành phần tư nhân / doanh nghiệp 2. Cộng đồng 3. Các cấp lãnh đạo địa phương 4. Các tổ chức hỗ trợ phát triển và các tổ chức đào tạo năng lực địa phương

8. Những hình thức du lịch cộng đồng

9. Mục đích phát triển du lịch cộng đồng ở VN

10. CÁC NGUYÊN TẮC CƠ BẢN CỦA DU LỊCH CỘNG ĐỒNG

11. CÁC NGUYÊN TẮC CƠ BẢN CỦA DU LỊCH CỘNG ĐỒNG

12. CÁC BƯỚC CƠ BẢN ĐỂ TRIỂN KHAI MÔ HÌNH DU LỊCH CỘNG ĐỒNG

13. 1. Kiểm tra các điều kiện phù hợp để phát triển du lịch cộng đồng

14. 1 . PHÁT TRIỂN QUY TRÌNH VÀ CƠ CẤU QUẢN LÝ DU LỊCH CỘNG ĐỒNG

15. Các phân khúc thị trường du lịch cộng đồng tiềm năng ✓ Khách du lịch quốc tế quan tâm đến văn hóa và môi trường mới ✓ Người Việt Nam trong nước và người nước ngoài sống ở các thành phố muốn có chuyến đi nghỉ ngắn đến các làng quê ✓ Sinh viên Việt Nam và lớp trẻ ở các đô thị muốn thám hiểm vùng quê Việt Nam với bạn bè ✓ Sinh viên và những nhà nghiên cứu đi thăm các vùng nông thôn để thăm quan , học tập ✓ Khách du lịch ba lô và khách lẻ đi trekking, tìm kiếm các trải nghiệm về vùng DTTS

16. Mô hình du lịch cộng đồng điển hình đang hoạt động tại Việt Nam: Phương thức 1: Liên doanh Một nhà nghỉ được thành lập trong cộng đồng theo thỏa thuận hợp đồng cho thuê với tỉ lệ đối tác 50/50 giữa cộng đồng (là nhóm hợp tác xã được pháp luật công nhận) và công ty tư nhân là những nhà đầu tư và quản lý hàng đầu về nhà nghỉ. Cơ cấu quản lý đảm bảo rằng nhân viên và cộng đồng địa phương tham gia vào quá trình ra quyết định. Các thành viên cộng đồng địa phương được thuê làm nhân viên

17. Đánh giá lợi ích Điểm mạnh Chi phí đầu tư ban đầu do công ty tư nhân chịu và rủi ro sẽ cùng chịu với cộng đồng; Hợp tác xã cộng đồng đảm bảo 50% tổng lợi nhuận Các thành viên khác của cộng đồng tăng cường bán vật tư, nông sản và sản phẩm thủ công của địa phương cho những người điều hành nhà nghỉ . Điểm yếu : Quyền sở hữu và kiểm soát doanh nghiệp ( và thu nhập của cộng đồng ) thuộc về chủ doanh nghiệp .

18. Mô hình du lịch cộng đồng điển hình đang hoạt động tại Việt Nam: Phương thức 2 : Doanh nghiệp do cộng đồng kiểm soát Điểm mạnh : Các thành viên cộng đồng nhận được thu nhập trực tiếp từ việc bán gói trải nghiệm ăn uống và biểu diễn; Các thành viên khác của cộng đồng bán nông sản địa phương cho bữa ăn và vật tư cho nhóm biểu diễn Chi phí đầu tư vốn thấp; Nhân viên đạt được các kỹ năng nghề và được đánh giá cao, nâng cao giá trị của văn hóa địa phương; Các đối tác cộng đồng hoàn toàn kiểm soát được dự án và có thể quyết định loại hình, tiến độ và quy mô phát triển.

19. Mô hình du lịch cộng đồng điển hình đang hoạt động tại Việt Nam: Phương thức 2 : Doanh nghiệp do cộng đồng kiểm soát Điểm yếu : Hạn chế về nguồn lực và kỹ thuật tiếp cận trực tiếp các thị trường du lịch nguồn; Hạn chế về các kỹ năng quản lý kinh doanh chuyên nghiệp và khả năng phát triển kiinh doanh; Sự đố kỵ/va chạm có thể phát sinh trong các thành viên cộng đồng không tham gia vào dự án; Chi phí đầu tư và rủi ro kinh doanh do các đối tác dự án du lịch cộng đồng gánh chịu.

20. Mô hình du lịch cộng đồng điển hình đang hoạt động tại Việt Nam: Phương thức 3: Doanh nghiệp do nhà đầu tư tư nhân kiểm soát Một nhà nghỉ tư nhân hạng sang được thành lập trong xã. Người chủ nhà nghỉ trả phí cho Chính phủ nhưng không chi trả gì cho cộng đồng. Người dân địa phương tham gia làm nhân viên. Điểm manh : Các thành viên cộng đồng nhận được thu nhập trực tiếp từ việc bán các sản phẩm hay dịch vụ sản xuất tại địa phương;; Vì các doanh nghiệp nói chung cần nhiều nhân công hoặc nhiều vốn, mức lãi kinh tế có thể cao và đầu tư vốn cho từng việc làm thấp; Nhân viên đạt được kỹ năng nghề và được đánh giá cao, nâng cao giá trị của văn hóa và môi trường địa phương;

21. Mô hình du lịch cộng đồng điển hình đang hoạt động tại Việt Nam: Điểm yếu : Các đối tác cộng đồng không kiểm soát dự án và có tiếng nói hạn chế về loại hình, tiến độ và quy mô phát triển; Sự đố kỵ/va chạm có thể phát sinh trong các thành viên cộng đồng; T iềm ẩn việc mất đi hay hạn chế tiếp cận với đất và các nguồn lực tự nhiên; Gia tăng cạnh tranh về các nguồn lực như nước;

22. 3. THU HÚT ĐỐI TÁC THAM GIA

23. Sự tham gia của cộng đồng Tham gia vào các nghiên cứu khả thi của cộng đồng. Tham gia vào các hội thảo. Xác định các điểm du lịch cộng đồng. – Tham gia vào tất cả các khía cạnh của quá trình lập kế hoạch và phát triển kinh doanh. Cung cấp lao động cho các công việc xây dựng. Lao động tình nguyện. Cho thuê đất/nhà/địa điểm làm dự án du lịch cộng đồng. Phục vụ đất tư nhân sẵn có cho các tour du lịch. Tham gia vào tổ chức quản lý cộng đồng

24. Quản lý cộng đồng B ắt buộc cộng đồng phải có các tổ nhóm được tổ chức tốt, các hệ thống tin cậy, các điểm mạnh và các nguồn lực để dựa vào Đ ảm bảo lợi ích công bằng từ du lịch cho tất cả mọi người, các tổ chức quản lý cộng đồng .

25. Chia sẻ lợi ích L ợi nhuận trên doanh thu mà tổ chức quản lý cộng đồng thu được có thể được phân chia đều và chia sẻ với cộng đồng hoặc phân bổ theo tỉ lệ cho các hoạt động đã được xác định từ trước . Nhà cung cấp dịch vụ Nhà đầu tư

26. Sự tham gia của khu vực tư nhân vào dự án du lịch cộng đồng có thể dưới các hình thức như: Tư vấn cho cộng đồng về các cơ hội phát triển sản phẩm du lịch cộng đồng. Cung cấp tư vấn kỹ thuật về phát triển và điều hành dự án du lịch cộng đồng. Marketing, đưa khách du lịch đến các dự án du lịch cộng đồng và cung cấp thông tin phản hồi. Thiết lập quan hệ đối tác kinh doanh với các thành viên cộng đồng trong dự án du lịch cộng đồng. Chia sẻ hoặc phát triển cơ sở hạ tầng (đường sá, nước), các thiết bị chính (điện thoại, đài) hoặc các dịch vụ (y tế) để hỗ trợ các dự án du lịch cộng đồng và các cộng đồng.

27. PHÁT TRIỂN VÀ KHỞI ĐỘNG

28. Đào tạo Những đối tác xây dựng năng - Các lao động có kỹ năng hiện nay. Sử dụng các thành viên cộng đồng đã có các kỹ năng cao trong một lĩnh vực hoặc lãnh đạo cộng đồng (cả chính thức và không chính thức) say mê và sẵn sàng tham gia xây dựng năng lực. - Các tổ chức tình nguyện. Trong một số trường hợp các tổ chức tình nguyện nước ngoài có thể tham gia để hỗ trợ xây dựng các kỹ năng xung quanh sản phẩm và phát triển tổ chức. - Các tổ chức du lịch. Các cơ quan, hiệp hội và tổ chức du lịch (công và tư) có thể là các đối tác xây dựng năng lực xuất sắc đặc biệt trong các lĩnh vực như marketing, xúc tiến và quy hoạch nguồn nhân lực. - Các cơ sở giáo dục và đào tạo chính quy và phi chính quy. - Các khóa giáo dục và đào tạo du lịch thường có ở các trường kỹ thuật và thông qua các hiệp hội doanh nghiệp.

29. Các nhân tố thành công quan trọng Cơ sở lưu trú Các điểm du lịch hấp dẫn Các tour du lịch Thức ăn và đồ uống Sản phẩm đặc sản địa phương Qùa lưu niệm Sản phẩm thủ công

30. GIÁM SÁT – ĐÁNH GIÁ – ĐIỀU CHỈNH Các nguồn dữ liệu : - Sổ sách tài chính của dự án du lịch cộng đồng - Sổ sách ghi chép thăm quan cộng đồng . - Khảo sát khách du lịch - Quan sát thực tế Các chỉ số

31. Các chỉ số cơ bản điển hình của dự án du lịch cộng đồng Số lượng việc làm trực tiếp và gián tiếp về du lịch Thu nhập trực tiếp và gián tiếp từ du lịch trong cộng đồng Tiêu dùng cho các dự án phát triển cộng đồng từ các quỹ phát sinh từ du lịch cộng đồng (bao gồm các loại dự án và đối tượng thụ hưởng) Số lượng và các loại hình doanh nghiệp du lịch địa phương Doanh thu, mức lãi và lỗ của doanh nghiệp du lịch cộng đồng Nghề nghiệp, mức độ sử dụng của doanh nghiệp du lịch cộng đồng (kể cả tính mùa vụ )

32. Các chỉ số cơ bản điển hình của dự án du lịch cộng đồng Số lượng thành viên cộng đồng tham gia các khóa đào tạo liên quan đến du lịch Tỉ lệ phụ nữ làm việc trong lực lượng lao động về du lịch địa phương Số lượng nữ doanh nhân trong các doanh nghiệp du lịch địa phương Số lượng và loại hình các sự kiện văn hóa truyền thống được hỗ trợ và các điểm di sản văn hóa được bảo vệ và nâng cấp Khối lượng thông tin phản hồi tích cực và tiêu cực của các đối tác về dự án du lịch cộng đồng

33. Quy trình xây dựng Mô hình du lịch dựa vào cộng đồng

34. Xây dựng sản phẩm

35. b) Nâng cao nhận thức

36. c) Phát triển sản phẩm

37. d) Quảng bá, tiếp thị sản phẩm

38. CÁC KỸ NĂNG ĐỂ LÀM DU LỊCH CỘNG ĐỒNG

39. 1. Kỹ năng giao tiếp khi làm du lịch cộng đồng

40. Kỹ năng làm chủ cảm xúc khi tham gia làm du lịch cộng đồng - Diễn đạt rõ ràng, trong sáng, mạch lạc, dễ hiểu, cô đọng thông tin. - Phải giàu hình ảnh, truyền cảm và dễ nhớ. Số lượng từ càng nhiều, càng phong phú, sinh động, giàu hình ảnh càng dễ gây ấn tượng, cảm xúc mạnh. - Người nói phải nắm được trình độ hiểu biết của người nghe, biết điều chỉnh cách nói cho phù hợp với trình độ và đặc điểm tâm lý của người nghe. - Phong cách nói phải trí tuệ, khoa học và đôi khi phải pha lẫn sự hài hước. - Khi cần, có thể nhắc lại những điểm chính yếu để gợi nhớ cho người nghe

41. 2. Kỹ năng tổ chức , sắp xếp du lịch cộng đồng

42. 3. Kỹ năng sử dụng ngoại ngữ khi làm du lịch cộng đồng

43. 4 . Kỹ năng sử dụng các phương tiện truyền thông trong du lịch công đồng

44. 5.Kỹ năng ứng biến / xử lý tình huống trong du lịch Xử lý mâu thuẫn trong cộng đồng Phát hiện sớm Tháo ngòi nổ Đình chiến ( không đổ thêm dầu vào lửa ) Dập lửa Giữ hòa bình

45. Phẩm chất của một lãnh đạo cộng đồng gồm : Có uy tín, tạo được niềm tin đối với cộng đồng Có quyết tâm mạnh mẽ thực hiện các hoạt động phát triển cộng đồng Có tinh thần hy sinh vì tập thể Có kỹ năng thuyết phục , lập kế hoạch và hành động Có thái độ công bằng , dân chủ Có khả năng đánh giá , ra quyết định Kiên nhẫn Công khai , minh bạch

46. Kỹ năng giới thiệu sản phảm đặc sản địa phương khi làn du lịch a) Giới thiệu sản phẩm cho khách hàng tiềm năng b) Sử dụng nhiều kênh truyền thông khác nhau c) Cho khách hàng dùng thử d) Khơi gợi tính tò mò cho khách hàng e) Tiếp thị trực tiếp h) Sử dụng các hình thức quảng cáo Online

47. 8. Kỹ năng giới thiệu phong tục tập quán dân tộc vùng du lịch Người hướng dẫn viên cần phải chủ động ứng phó với mọi yếu tố có thể ảnh hưởng đến quá trình giao tiếp. Ngoài bài thuyết minh, hướng dẫn viên cần chuẩn bị một số nội dung liên quan để sẵn sàng bổ sung thông tin cho bài thuyết minh theo yêu cầu của khách, trả lời câu hỏi, giải đáp thắc mắc cho khách

48. 9. Kỹ năng trưng bày trang phục, dụng cụ, đồ dùng vùng dân tộc thiểu số a) Dễ nhìn , dễ thấy , dễ lấy b) Luôn luôn đảm bảo Sắp xếp khoa học c) Cách sắp xếp sản phẩm phải để logo quay ra trước d) Việc trưng bày phải theo mùa vụ, theo thời điểm d) Sắp xếp theo ngành hàng , nhóm hàng

49. Thank you Brita Tamm 502-555-0152 [email protected] www.firstupconsultants.com