ហេន_ទិត្យសីហាមុនីរ័ត្ន_MA_២២_ការផ្តល់សេវាសាធារណៈតាមច្រកចេញចូលតែមួយ.pdf

SeamChanthoul 4 views 119 slides Apr 04, 2025
Slide 1
Slide 1 of 119
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12
Slide 13
13
Slide 14
14
Slide 15
15
Slide 16
16
Slide 17
17
Slide 18
18
Slide 19
19
Slide 20
20
Slide 21
21
Slide 22
22
Slide 23
23
Slide 24
24
Slide 25
25
Slide 26
26
Slide 27
27
Slide 28
28
Slide 29
29
Slide 30
30
Slide 31
31
Slide 32
32
Slide 33
33
Slide 34
34
Slide 35
35
Slide 36
36
Slide 37
37
Slide 38
38
Slide 39
39
Slide 40
40
Slide 41
41
Slide 42
42
Slide 43
43
Slide 44
44
Slide 45
45
Slide 46
46
Slide 47
47
Slide 48
48
Slide 49
49
Slide 50
50
Slide 51
51
Slide 52
52
Slide 53
53
Slide 54
54
Slide 55
55
Slide 56
56
Slide 57
57
Slide 58
58
Slide 59
59
Slide 60
60
Slide 61
61
Slide 62
62
Slide 63
63
Slide 64
64
Slide 65
65
Slide 66
66
Slide 67
67
Slide 68
68
Slide 69
69
Slide 70
70
Slide 71
71
Slide 72
72
Slide 73
73
Slide 74
74
Slide 75
75
Slide 76
76
Slide 77
77
Slide 78
78
Slide 79
79
Slide 80
80
Slide 81
81
Slide 82
82
Slide 83
83
Slide 84
84
Slide 85
85
Slide 86
86
Slide 87
87
Slide 88
88
Slide 89
89
Slide 90
90
Slide 91
91
Slide 92
92
Slide 93
93
Slide 94
94
Slide 95
95
Slide 96
96
Slide 97
97
Slide 98
98
Slide 99
99
Slide 100
100
Slide 101
101
Slide 102
102
Slide 103
103
Slide 104
104
Slide 105
105
Slide 106
106
Slide 107
107
Slide 108
108
Slide 109
109
Slide 110
110
Slide 111
111
Slide 112
112
Slide 113
113
Slide 114
114
Slide 115
115
Slide 116
116
Slide 117
117
Slide 118
118
Slide 119
119

About This Presentation

MRP

Size: 6.01 MB
Language: none
Added: Apr 04, 2025
Slides: 119 pages

Slide Content

របាយការណ៍ ស្រាវស្រាវល ើស្ររធានរទ
ស្តីពី
ការផ្ត ់លស្វាាធារណៈតាមស្ររកលរញរូ តែមួយ
លៅាលាស្រស្ុកលាា ឯម លេែតកណ្តត




ាស្រ្ាត ចារយតណនាំ
ជូ លេង
ស្ិកាស្រាវស្រាវលោយ
លេន ទិែយស្ីហាមុនីរ័ែន


ថ្នន ក់ររិញ្ញា រស្រែាន់េពស្់
មហាវិទា ័យ វិទាាស្រ្ស្តស្ងគម និងនីែិាស្រ្ស្ត
ឯកលទស្ៈ រដ្ឋបា ាធារណៈ
ជាំនន់ទី ២២

ឆ្ន ាំស្ិកា ២០២៥ - ២០២៦

ាក វិទា ័យ ឯកលទស្ ននកមព
ុ
ា


របាយការណ៏ ស្រាវស្រាវល ើស្ររធានរទ
ស្តីពី
ការផ្ត ់លស្វាាធារណៈតាមស្ររកលរញរូ តែមួយ
លៅាលាស្រស្ុកលាា ឯម លេែតកណ្តត



ាស្រ្ាត ចារយតណនាំ
...........

ជូ លេង


ស្ិកាស្រាវស្រាវលោយ
លេន ទិែយស្ីហាមុនីរ័ែន


ថ្នន ក់ររិញ្ញា រស្រែាន់េពស្់
មហាវិទា ័យ វិទាាស្រ្ស្តស្ងគម និងនីែិាស្រ្ស្ត
ឯកលទស្ៈ រដ្ឋបា ាធារណៈ
ជាំនន់ទី ២២



ឆ្ន ាំស្ិកា ២០២៥-២០២៦

i
អារមភកថ្ន
បន្ទាប់ពីបានសិក្សានៅសាក្សលវិទ្យាល័យឯក្សនទ្យស ននក្សម្ព
ុ
ជា រយៈនពល២ឆ្ន ាំនូវម្ុខវិជាា
ជាន្រើន នៅក្សន
ុ
ងជាំន្ទញរដ្ឋបាលសាធារណៈ ក្សនលងម្ក្សខ្
ុ
ាំបាទ្យជានិសិសតពិតជាទ្យទ្យួលបាននូវពុទ្យធិ
រាំនណេះដ្ឹង និងបទ្យពិនសាធន៏លអៗជាន្រើនពីនោក្ស្រូសាស្រ្សាា ចារយ ដដ្លពួក្សគាត់បានខិតខាំ
បង្ហា ត់បន្ងៀន និងបានដណន្ទាំដ្ល់ខ្
ុ
ាំបាទ្យអស់ពីក្សម្ល ាំងកាយ និងក្សម្ល ាំងរិតា ដដ្លនធវើឱ្យខ្
ុ
ាំបាទ្យ
បានទ្យទ្យួលបាននូវពុទ្យធិជាហូរដហរម្ក្សសពវនងៃននេះ។
នដ្ើម្បីបង្ហាញពីសក្សខីក្សម្មក្សន
ុ
ងការយល់ដ្ឹងរបស់ខ្
ុ
ាំបាទ្យ អាំពីនម្នរៀនដដ្លខ្
ុ
ាំបាទ្យធាលប់បានសិក្សា
ពីនោក្ស្រូសាស្រ្សាាចារយក្សនលងម្ក្សថានតើខ្
ុ
ាំបាទ្យយល់ដ្ឹងនិងសុីជន្ៅបានក្ស្ម្ិតណានន្ទេះខ្
ុ
ាំបាទ្យ
សូម្ដណន្ទាំអារម្មណ៍ ម្ិតាៗនិសសិត អនក្សអាននៅជួបនិងសាន នដ្ននការស្រសាវ្ជាវម្ួយដដ្លបាន
បង្ហា ញពីក្ស្ម្ិតពុទ្យធិរាំនណេះដ្ឹងរបស់ខ្
ុ
ាំបាទ្យ។
ជាការពិតណាស់ស្ម្ប់និសសិត្រប់ៗរូប ដដ្លបានសិក្សាថាន ក្ស់បរិញ្ញា ប្តជាន់ខពស់ជាំន្ទញ
រដ្ឋបាលសាធារណៈនៅឆ្ន ាំទ្យី២្តូវដតនរៀបរាំសរនសរសារណា និងរបាយការណ៍ បញ្ច ប់ឆ្ន ាំសិក្សា
របស់ខល
ួ
ននដ្ើម្បីនធវើការសិក្សាស្រសាវ្ជាវ និងរង្ក្សងជាឯក្សសារនដ្ើម្បីបញ្ញា ក្ស់ពីសម្តថភាពនិងរាំនណេះដ្ឹង
ដដ្លខល
ួ
នទ្យទ្យួលបានពីនោក្ស្រូ អនក្ស្រូ នហើយក្ស៏ជាក្សត្តា ម្ួយជាំរុញនិសិសតទ្យទ្យួលបាននូវរាំនណេះដ្ឹង
និងបទ្យពិនសាធន៍ពិតៗងមីៗផងដដ្រ។
ខ្
ុ
ាំបាទ្យពិតជាម្នក្សដីនសាម្នសសរីក្សរាយ ្ពម្ទាំងសងឃឹម្ និងញញឹម្ទ្យុក្សយ៉ាងម្ុតម្ាំថា
នសៀវនៅម្ួយក្សាលននេះនឹងផដល់ជា្បនយជន៍ស្ម្ប់ម្ិតាៗអនក្សអាន និងអនក្សសិក្សា្រប់ជាំន្ទន់
ទាំងអស់ ក្សន
ុ
ងការសិក្សាដសវងយល់បដនថម្នូវន័យនសរក្សដីនិងខលឹម្សារ ដដ្លទក្ស់ទ្យងនៅនឹងម្ុខវិជាា
ដដ្លខល
ួ
នបានសិក្សា។ ម្ួយវិញនទ្យៀតរបាយការណ៍ម្ួយននេះក្ស៍ជាពនលឺម្ួយស្ម្ប់បាំភ្លឺផល
ូ
វ ម្ិតាអនក្ស
សិក្សាក្សន
ុ
ងការនរៀបរាំនៅការស្រសាវ្ជាវនដ្ើម្បីសរនសររបាការណ៍បញ្ចប់ការសិក្សាផងដដ្រ។
នទេះបីជាយ៉ាងណាក្សដី ខ្
ុ
ាំបាទ្យក្ស៏សុាំការអធាស្រស័យ អភ្័យនទស ពីសាំណាក្ស់ម្ិតាអនក្សអាន
និងអនក្សសិក្សាទាំងអស់នូវរាល់ក្សាំហុក្សខុសឆ្គង ដដ្លបាននក្សើតម្ននោយអនរតន្ទក្សដីនៅនលើអក្សខរាវិរុទ្យធ
ពយញ្ា នៈ ភាសា និងនលល ងលល ក្សដនលងណាម្ួយម្ិនសម្ស្រសបទាំងឡាយ។ ខ្
ុ
ាំបាទ្យពិតជាសបាយ
រីក្សរាយនឹងទ្យទ្យួលយក្សនូវរាល់ម្តិរិេះរន់ នដ្ើម្បីសាថ បន្ទន្ទន្ទពីម្ិតាអនក្សអាន និងអនក្សសិក្សានដ្ើម្បី
ភាពរីក្សរន្ម្ើនទាំងអស់គាន និងរាំនណេះដ្ឹង្ពម្ទាំងបទ្យពិនសាធន៍ងមីៗក្សន
ុ
ងសងគម្។
ជារុងន្កាយ ខ្
ុ
ាំបាទ្យសូម្ជូនពរដ្ល់នោក្ស នោក្សស្រសី បុរគលិក្ស នោក្ស្រូសាស្រ្សាា ចារយ
អនក្ស្រូសាស្រ្សាា ចារយ ម្ិតាអនក្សអាន និងអនក្សសិក្សាទាំងអស់ សូម្ជួប្បទ្យេះដតនឹងនសរក្សដីសុខ
នសរក្សដីរន្ម្ើន និងសូម្ទ្យទ្យួលបាននជារជ័យ្រប់ភារក្សិរចការង្ហរក្សុាំបីរន្លៀងលល តន ើយ។

ii
លស្រកតីតលែងអាំណរគុណ
ខ្
ុ
ាំបាទ្យសូម្លាំឱ្នកាយ នគារព និងដងលងអាំណររុណយ៉ាង្ជាលន្ៅបាំផុតរាំន េះនោក្ស
ឪពុក្ស និងអនក្សម្ា យដដ្លបានផាល់ក្សាំនណើ ត និងបាននធវើពលិក្សម្ម្រប់ដបបយ៉ាងនដ្ើម្បីរិញ្ច ឹម្បីបារ់
រក្សានោយផាល់នូវភាពក្សក្ស់នតា នសរក្សាីស្រសោញ់នម្ត្តា ក្សរុណា និងការអប់រាំទ្យូន្ទម នន្បៀន្បនៅ
ឱ្យរូបខ្
ុ
ាំបាទ្យនធវើដតអាំនពើលអៗ នដ្ើម្បីរស់នៅក្សន
ុ
ងសងគម្ ្ពម្ទាំងជួយឧបតថម្ភជាងវិកា សម្ភ រៈដ្ល់
ការសិក្សានរៀនសូ្តចាប់ត្តាំងពីក្ស្ម្ិតបឋម្រហូតដ្ល់ឧតាម្សិក្សាននេះ។ ក្សូនៗសូម្្កាប្បណិប័តន៍
និងសដម្ាងនូវក្សតញ្ា
ូ
ត្តធម្៌ដ្ឹងរុណយ៉ាង្ជាលបាំផុតរាំន េះអនក្សម្នរុណទាំងពីរ ដដ្លម្នរាំន េះ
ក្សូន។ ម្ា៉ាងនទ្យៀត ខ្
ុ
ាំបាទ្យក្ស៏សូម្ដងែងអាំណររុណយ៉ាង្ជាលន្ៅជូនរាំន េះ៖
ឯក្សឧតាម្បណឌិ ត នសាើង សុខុម្ ្បធាន្ក្សុម្្បឹក្សាភ្ិបាលននសាក្សលវិទ្យាល័យឯក្សនទ្យស
ននក្សម្ព
ុ
ជា។
ឯក្សឧតាម្បណឌិ ត ម្ស បូរា៉ា សាក្សលវិទ្យាធិការ ននសាក្សលវិទ្យាល័យ ឯក្សនទ្យសននក្សម្ព
ុ
ជា។
ឯក្សឧតាម្ ជូ នហង ជាសាស្រ្សាា ចារយដ្ឹក្សន្ទាំដ្៏ម្ននទ្យពនកាសលយ នោក្សបានរាំណាយ
នពលនវោដ្៏ម្នតនម្លជួយដណន្ទាំ និងផាល់នយបល់លអៗនលើរបាយការណ៍ ននេះនោក្សបានជួយ
ដក្សលម្អរាល់រាំណុ រខវេះខាតទាំងឡាយ នដ្ើម្បីឱ្យរបាយការណ៍ ស្រសាវ្ជាវឱ្យកាន់ដត្បនសើរន ើងដងម្
នទ្យៀត និងសន្ម្រជាសាថ ពរ។ ខ្
ុ
ាំបាទ្យក្ស៏សូម្ដងលងអាំណររុណយ៉ាង្ជាលន្ៅបាំផុតរាំន េះនោក្ស
អភ្ិបាលស្រសុក្ស សម្ជិក្ស្ក្សុម្្បឹក្សាននស្រសុក្ស និង្ពម្ម្ន្តនាីស្រសុក្សទាំងអស់ជាទ្យីនគារពដ្៏ខពង់ខពស់
ដដ្លបានជួយស្ម្ួលដ្ល់ការង្ហរស្រសាវ្ជាវរបស់ខ្
ុ
ាំបាទ្យ្ពម្ទាំងបានផដល់ព័ត៌ម្ន និងឯក្សសារ
ជាន្រើនដដ្ល ក្ស់ព័នធដ្ល់ការសិក្សាស្រសាវ្ជាវរហូតបានសន្ម្រនោយនជារជ័យជាសាថ ពរនលើ
ការស្រសាវ្ជាវននេះ។
សាស្រ្សាា ចារយបណឌិ ត និងថានក្ស់ដ្ឹក្សន្ទាំសាក្សលវិទ្យាល័យ្រប់ជាន់ថាន ក្ស់ ដដ្លបានផាល់ជា
ទ្យសសនៈ រាំនណេះដ្ឹង បទ្យពិនសាធន៍លអៗ ដ្ល់ខ្
ុ
ាំបាទ្យជានិសសិតថាន ក្ស់បរិញ្ញា ប្តជាន់ខពស់ ដដ្ល
បានខិតខាំ្បឹងដ្បងយក្សរិតាទ្យុក្សោក្ស់បង្ហាត់បន្ងៀនអស់ពីក្សម្លាំងកាយ ក្សម្លាំងរិតា ក្សន
ុ
ងការជួយ
បណា
ុ
េះបណាាលឱ្យខ្
ុ
ាំបានទ្យទ្យួលរាំនណេះដ្ឹង និងឯក្សនទ្យសអាជីព្រប់ដបបយ៉ាងដ្ល់ខ្
ុ
ាំបាទ្យនៅ
នងៃអន្ទរត្បក្សបនោយ្ពហមវិហារធម្៌ ដដ្លម្ិនអារកាត់នងលបានន ើយ ។
ជាទ្យីបញ្ច ប់ ខ្
ុ
ាំបាទ្យសូម្នគារពជូនពរ សិរីម្ងគល វិបុលសុខជូនដ្ល់នោក្សឪពុក្ស អនក្សម្ដយ
ឯក្សឧតដម្នោក្សសាស្រ្សាា ចារយ នោក្ស នោក្សស្រសី និងន្ទងក្សញ្ញា ទាំងអស់ សូម្្បក្សបនោយពុទ្យឋ
ពរទាំងបួន្បការរឺ អាយុ វណណៈ សុខៈ ពលៈ ក្សុាំបីន្លៀងលល តន ើយ។

iii
អាំណះអាំណ្តង
ខ្
ុ
ាំបាទ្យន្ម េះ នហន ទ្យិតយសីហាម្ុនីរ័តន ជានិសសិតថាន ក្ស់បរិញ្ញា ប្តជាន់ខពស់ ជាំន្ទញរដ្ឋបាល
សាធារណៈជាំន្ទន់ទ្យី២២ ននសាក្សលវិទ្យាល័យ ឯក្សនទ្យសននក្សម្ព
ុ
ជា ពិតជាបាននធវើការសិក្សាស្រសាវ្ជាវ
នលើ្បធានបទ្យសដីពី«ការផាល់នសវាសាធារណៈត្តម្្រក្សនរញរូលដតម្ួយនៅសាោស្រសុក្សោវ ឯម្
នខតាក្សណាា ល» ្បាក្សដ្ដម្ន។ ននេះជាសម្ិទ្យធផលដដ្លនក្សើតន ើងពីសាននដ្ពិត្បាក្សដ្របស់រូបខ្
ុ
ាំបាទ្យ
ដដ្លបានខិតខាំ ្បឹងដ្បង រង្ក្សងជារបាយការណ៍ ននេះន ើង។ ជាម្ួយគានននេះផងដដ្រ ព័ត៌ម្ន
និងទ្យិននន័យ ដដ្លបាននរៀបនរៀងន ើងននេះរឺពិតជាសម្ស្រសប និងអនុនោម្ភាពត្តម្សាថ នភាព
ជាក្ស់ដសាងននបរិបទ្យក្សម្ព
ុ
ជា។

ថ្ងៃ ខែ ឆ្ន ាំ បញ្ចស័ក ព.ស.២៥៦៧
រាជធានីភ្នាំពពញ ថ្ងៃទី ខែ ឆ្ន ាំ២០២៤
ហត្ថពេខា និងព្ម ោះ



នហន ទ្យិតយសីហាម្ុនីរ័តន

iv
អាំណះអាំណ្តងាស្រ្ាត ចារយ
ខ្
ុ
ាំបាទ្យ ជូ នហង ជាសាស្រ្សាា ចារយដ្ឹក្សន្ទាំរបាយការណ៍ ស្រសាវ្ជាវរបស់និសសិត នហន ទ្យិតយ
សីហាម្ុនីរ័តន ជានិសសិតថាន ក្ស់បរិញ្ញា ប្តជាន់ខពស់ ជាំន្ទញរដ្ឋបាលសាធារណៈនៅសាក្សលវិទ្យាល័យ
ឯក្សនទ្យស ននក្សម្ព
ុ
ជា។
សូម្នធវើការអេះអាងថា រាល់ខលឹម្សារក្សន
ុ
ងការសរនសររបាយការណ៍ស្រសាវ្ជាវសាីពី «ការផាល់
នសវាសាធារណៈត្តម្្រក្សនរញរូលដតម្ួយនៅសាោស្រសុក្សោវ ឯម្ នខតាក្សណាា ល» ននេះពិតជា
សាន នដ្ស្រសាវ្ជាវផ្ទា ល់របស់និសសិត នហន ទ្យិតយសីហាម្ុនីរ័តន ពិតជានក្សើតន ើងនោយការខិតខាំ
្បឹងដ្បងរបស់និសសិតរូបននេះដម្នក្សន
ុ
ងការបញ្ចប់ថានក្ស់បរិញ្ញាប្តជាន់ខពស់ននេះ។
ថ្ងៃ ខែ ឆ្ន ាំ បញ្ចស័ក ព.ស.២៥៦៧
រាជធានីភ្នាំពពញ ថ្ងៃទី ខែ ឆ្ន ាំ២០២៤
ហត្ថពេខា និងព្ម ោះ



ជូ នហង

v
េែឹមារស្លងេរ
រាជរោឋភ្ិបាលបានយក្សរិតាទ្យុក្សោក្ស់នៅនលើវិស័យសាធារណៈក្ស៏ដ្ូរជាការផាល់នសវាសាធារណៈ
ក្សន
ុ
ងនគាលបាំណងបងខិតនសវាសាធារណៈឱ្យម្ក្សជិត្បជាពលរដ្ឋ។ ជាពិនសស បរច
ុ
បបននននេះរណៈ
ក្សម្ម ធិការដក្សទ្យ្ម្ង់រដ្ឋបាលសាធារណៈបាននផ្ទា តសាំខាន់នៅនលើការផាល់នសវាសាធារណៈ្បក្សប
នោយរុណភាព ភាពសម្ធម្៌ ្បសិទ្យធភាព អារនជឿទ្យុក្សរិតាបាន ភាពរហ័ស នឆ្លើយតបទន់
នពលនវោនៅនឹងនសរក្សាី្តូវការ ម្នភាពង្ហយស្រសួល និងម្នការរូលរួម្ពីអនក្សន្បើ្បាស់នសវា។
និងនដ្ើម្បីដ្បកាលយខល
ួ
នពីអនក្ស្រប់្រងនៅជាអនក្សផាល់នសវាសាធារណៈដ្៏ម្ន្បសិទ្យធភាព និងជា
នដ្រូអភ្ិវឌ្ឍន៍ដដ្លនជឿទ្យុក្សរិតាបានជាទ្យិសនៅ នដ្ើម្បីបន្ម្ើ្បជាពលរដ្ឋឱ្យកាន់ដត្បនសើរន ើង។
នលើសពីននេះនៅនទ្យៀតរាល់្ក្សសួងសាថប័ននៅក្សន
ុ
ងវិស័យសាធារណៈ្តូវព្ងឹងខល
ួ
ននដ្ើម្បីជាំរុញ
ឱ្យការផាល់នសវាសាធារណៈឱ្យម្ននិរនារភាព និងព្ងឹងភាពជាអនក្សដ្ឹក្សន្ទាំក្សន
ុ
ងវិស័យសាធារណៈ
នដ្ើម្បីនធវើឱ្យការផាល់នសវាសាធារណៈម្នភាពសថិតនសថរ និងនជឿទ្យុក្សរិតាបាន។ ជាក្ស់ដសាងសពវនងៃននេះ
រាជរោឋ ភ្ិបាលបានពាយម្បងខិតនសវាសាធារណៈ ឱ្យកាន់ដតជិតអនក្សន្បើ្បាស់នសវាតួយ៉ាងការ
បនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ដដ្លវាជាអងគភាពម្ួយដដ្លរោឋ ភ្ិបាលសន្ម្របនងកើត
ន ើងនធវើយ៉ាងណាឱ្យការបន្ម្ើនសវាសាធារណៈរបស់រដ្ឋឱ្យនៅជិតអនក្សន្បើ្បាស់នសវាក្សន
ុ
ងនគាល
បាំណង នដ្ើម្បីឱ្យអនក្សទ្យទ្យួលនសវានៅន្បើ្បាស់អារកាត់បនថយការរាំណាយ កាត់បនថយនពលនវោ
ទ្យទ្យួលបាននសវា្បក្សបនោយ្បសិទ្យធភាព រុណភាព្ពម្ទាំងដបបបទ្យរដ្ឋបាលង្ហយស្រសួល និង
ឆ្ប់រហ័សជាងម្ុន ។
ទ្យនាឹម្នឹងននេះផងដដ្រ ការផាល់នសវាសាធារណៈរបស់រដ្ឋ្តូវបានបងខិតម្ក្សជិត្បជាពលរដ្ឋ
ត្តម្រយៈការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយនៅត្តម្បណាា នខតាន្ទន្ទ និងបណាា នខតា
ម្ួយរាំនួននៅរាជធានីភ្នាំនពញ។ ជាពិនសស ការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយនៅ
ស្រសុក្សោវ ឯម្ ដដ្លវាជាអងគភាពម្ួយដដ្រ្តូវបានបនងកើតក្សន
ុ
ងនគាលបាំណងបងខិត និងការផាល់នសវា
សាធារណៈទាំងដ្ប់ម្ួយវិស័យជូន្បជាពលរដ្ឋនៅក្សន
ុ
ងសាោស្រសុក្សោវឯម្ននេះដតម្ាង។
ដ្ាំនណើ រការននការផាល់នសវាសាធារណៈនៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយរបស់ស្រសុក្ស
ោវ ឯម្្តូវបានចាប់នផាើម្នៅឆ្ន ាំ២០២១ នៅជាការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយអារជួយ
បងខិតនសវាសាធារណៈឱ្យនៅជិត្បជាពលរដ្ឋ ក្ស៏ពិតដម្នប៉ាុដនាវានៅដតនចាទ្យនរញជាបញ្ញា ម្ួយ
រាំនួនផងដដ្រដ្ូរជា នៅនពលចាប់នផាើម្ដ្ាំនណើ រការនពលដ្ាំបូងរឺបុរគលិក្សបន្ម្ើការនៅការិយល័យ
្រក្សនរញរូលដតម្ួយម្ិនទន់បានយល់ដ្ឹងរាស់ពីនីតិវិធីននការ្បតិបតាិការការង្ហរ និងក្សងវេះខាត
បុរគលិក្សម្ួយរាំនួន នោយសារដតស្រសុក្សោវ ឯម្បាននផារនរញពីខណឌម្ន្ទន្ទម្ក្សបន្ម្ើការង្ហរនៅ
ទ្យីននេះ។

vi
មាែិកា
អារម្ភក្សថា ........................................................................................................................... i
នសរក្សាីដងលងអាំណររុណ ..................................................................................................... ii
អាំណេះអាំណាង ................................................................................................................. iii
អាំណេះអាំណាងសាស្រ្សាា ចារយ .............................................................................................. iv
ខលឹម្សារសនងខប ................................................................................................................. v
ម្តិកា ............................................................................................................................. vi
ជាំពូកទី ១
លស្រកតីលផ្តើម
១.១.េាំនាំបញ្ហា ថ្នការស្រាវជ្រាវ ....................................................................................... ១
១.២.ចាំពោទបញ្ហា ថ្នការស្រាវជ្រាវ .................................................................................. ២
១.៣.ពោេបាំណងថ្នការស្រាវជ្រាវ ................................................................................... ២
១.៤.ារៈសាំខាន់ថ្នការស្រាវជ្រាវ .................................................................................... ៣
១.៥.ខែនកាំណត្់ និងទាំហាំថ្នការស្រាវជ្រាវ ........................................................................ ៣
១.៦.រចនសម្ព័នធថ្នរបាយការណ៍ ស្រាវជ្រាវ ...................................................................... ៣
ជាំពូកទី ២
ស្ាំលោគរណ្តា ័យាស្រ្ស្ត
២.១.និយម្ន័យនននសវាសាធារណៈ .................................................................................. ៥
២.១.១.នសវាសាធារណៈ .............................................................................................. ៥
២.១.២.្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ....................................................................................... ៥
២.១.៣.្រឹេះសាថ នសាធារណៈរដ្ឋបាល ........................................................................... ៦
២.១.៤.សហ្គាសសាធារណៈ ..................................................................................... ៦
២.២.្បវតាិ និងការវិវតានននសវាសធារណៈ. ......................................................................... ៦
២.២.១.នដ្ើម្ក្សាំនណើ តនននសវាសាធារណៈ ....................................................................... ៦
២.២.២.ការវិវតានននសវសាធារណៈ ................................................................................ ៩
២.៣.សញ្ញា ណទ្យូនៅនននសវាសាធារណៈ ....................................................................... ១០
២.៣.១.ររិក្សលក្សខណៈនននសវាសាធារណៈ .................................................................. ១០
២.៣.២.របបរតិយុតាននការបនងកើតនសវាសាធារណៈ .................................................... ១២
២.៣.៣.នគាលនៅនននសវាសាធារណៈ ....................................................................... ១៣
២.៤.យនាការននការអនុវតានសវាសាធារណៈ .................................................................... ១៥
២.៤.១.ការដក្សលម្អក្សិរចដ្ាំនណើ រការការង្ហរននការផាល់នសវាសាធារណៈ .......................... ១៥

vii
២.៤.២.្រក្សនរញរូលដតម្ួយ.. .................................................................................. ១៥
២.៥.វិម្ជឈការ និងវិសហម្ជឈការនសវាសាធារណៈ ......................................................... ១៥
២.៥.១.្រឹេះសាថ នសាធារណៈរដ្ឋបាល. ........................................................................ ១៧
២.៥.២.សហ្គាសនសវាសាធារណៈ . ........................................................................ ១៧
២.៥.៣.ក្សិរសនា. .................................................................................................... ១៧
២.៥.៤.ភាន ក្ស់ង្ហរ្បតិបតាិការពិនសស ............................................................................ ១៧
២.៥.៥.ឯក្សជនភាវូបនីយក្សម្ម ....................................................................................... ១៨
២.៦.ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ......................................................................... ១៨
២.៦.១.្បវតាិនិងការក្សនក្សើតននការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ. ................................ ១៩
២.៦.២.នគាលបាំណងននការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ .. ....................................... ២១
២.៦.៣.្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ នគាលនៅ. .......................................................................... ២១
២.៧.ទ្យីត្តាំង តួន្ទទ្យី និងភារក្សិរចរបស់ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ............................ ២២
២.៧.១.ទ្យីត្តាំងសម្ស្រសបក្សន
ុ
ងការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ. ................... ២២
២.៧.២.តួន្ទទ្យី និងភារក្សិរចរបស់ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ .............................. ២៣
ជាំពូកទី ៣
វិធីាស្រ្ស្តស្រាវស្រាវ
៣.១.វិធីសាស្រ្សាស្រសាវ្ជាវ ............................................................................................... ២៤
៣.២.វិធីសាស្រ្សាស្រសាវ្ជាវត្តម្នគាលការណ៍រាប់ ........................................................... ២៤
៣.៣.វិធីសាស្រ្សាស្រសាវ្ជាវត្តម្ការ្បម្ូលព័ត៌ម្ន ........................................................... ២៤
៣.៤.វិធីសាស្រ្សាស្រសាវ្ជាវត្តម្ការវិភារ .......................................................................... ២៥
៣.៥.្ក្សម្សីលធម្៌ននការស្រសាវ្ជាវ ................................................................................ ២៥
ជាំពូកទី ៤
ទធផ្ ននការស្រាវស្រាវ
៤.១.សាថ នភាពទ្យីត្តាំងននការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ............................................. ២៦
៤.១.១.សាថ នភាពភ្ូម្ិសាស្រ្សា ...................................................................................... ២៦
៤.១.២.្បជាពលរដ្ឋ .................................................................................................. ២៦
៤.១.៣.ការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ .................................................. ២៦
៤.១.៤.្បនភ្ទ្យវិស័យរបស់នសវាសាធារណៈននការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ........ ២៧
៤.១.៥.ររន្ទសម្័ពនធននការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ............................................ ២៧
៤.២.ដផនក្សជួរម្ុខ ............................................................................................................. ២៨

viii
៤.៣.ដផនក្សជួរន្កាយ ....................................................................................................... ២៩
៤.៣.១.ដផនក្សសាធារណការ និងដ្ឹក្សជញ្ា
ូ
ន .................................................................... ៣០
៤.៣.២.ដផនក្សនរៀបរាំដដ្នដ្ី នររូបនីយក្សម្ម និងសាំណង់ .................................................. ៣០
៤.៣.៣.ដផនក្សអប់រាំ យុវជន និងក្សីឡា ............................................................................. ៣០
៤.៣.៤.ដផនក្សសុខាភ្ិបាល ............................................................................................ ៣០
៤.៣.៥.ដផនក្សឧសាហក្សម្ម ដរ៉ា និងថាម្ពល .................................................................... ៣១
៤.៣.៦.ដផនក្សក្សសិក្សម្ម ................................................................................................... ៣១
៤.៣.៧.ដផនក្សវបបធម្៌ និងវិរិ្តសិលបៈ .......................................................................... ៣១
៤.៣.៨.ដផនក្ស ណិ ជាក្សម្ម ............................................................................................. ៣២
៤.៣.៩.ដផនក្សការង្ហរអ្ត្តនុក្សូលោឋ ន ............................................................................ ៣២
៤.៣.១០.ដផនក្សនទ្យសររណ៍ .......................................................................................... ៣២
៤.៤.្ក្សុម្្បឹក្សាស្ម្បស្ម្ួលដផនក្សរដ្ឋបាល ................................................................... ៣២
៤.៤.១.សម្សភាព .................................................................................................. ៣២
៤.៤.២.តួន្ទទ្យី និងភារក្សិរច ......................................................................................... ៣៣
៤.៥.ការ្រប់្រងនៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ................................................ ៣៣
៤.៥.១.តួន្ទទ្យីរបស់អភ្ិបាលស្រសុក្ស .............................................................................. ៣៣
៤.៥.២.តួន្ទទ្យីរបស់អភ្ិបាលរងទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្ស ................................................................. ៣៤
៤.៥.៣.តួន្ទទ្យី្បធានការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ .............................................. ៣៤
៤.៥.៤.តួន្ទទ្យីរអនុ្បធានការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ........................................ ៣៥
៤.៦.ការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ ....................................................................................... ៣៥
៤.៦.១.នគាលបាំណង .................................................................................................. ៣៥
៤.៦.២.តួន្ទទ្យី ............................................................................................................. ៣៥
៤.៦.៣.ម្ុខង្ហរ ........................................................................................................... ៣៦
ជាំពូកទី ៥
វិភាគល ើររកគាំលេើញ
៥.១.ការផាល់នសវាសាធារណៈរបស់ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ........................... ៣៧
៤.៥.១.លទ្យធផលននការផាល់នសវសាធារណៈ ............................................................... ៣៧
៤.៥.២.ការង្ហរការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ .................................................................... ៣៧
៥.២.ផលវិជាម្នននការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ..................................... ៤២
៥.២.១.រាំន េះ្បជាពលរដ្ឋ ....................................................................................... ៤២

ix
៥.២.២.រាំន េះម្ច ស់អាជីវក្សម្មតូរត្តរ ........................................................................ ៤៣
៥.២.៣.រាំន េះអាជា្ ធរម្ូលោឋ ន ................................................................................ ៤៣
៥.២.៤.រាំន េះម្ន្តនាីរាជការ្រប់លាំោប់ថាន ក្ស់ ................................................................ ៤៣
៥.២.៥.រាំន េះអនក្សរដ្ឋបាល ........................................................................................ ៤៣
៥.២.ផលអវិជាម្នននការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ................................. ៤៤
ជាំពូកទី ៦
លស្រកតីស្ននិោឋន និងអនុាស្ន៍
៦.១.ពសចកតីសននិដ្ឋា ន ..................................................................................................... ៤៥
៦.២.អនុាសន៍ ........................................................................................................... ៤៦
ឯការពោង
ឧបសម្ព័នធ

1

ជាំពូកទី ១
លស្រកតីលផ្តើម
១.១. ាំន ាំរញ្ញា ននការស្រាវស្រាវ
ន្កាយពីបានបញ្ចប់សន្តង្ហគម្សុីវិលអស់រយៈនពលបីទ្យសវតសម្ក្ស្បនទ្យសក្សម្ព
ុ
ជាក្ស៏ចាប់នផាើម្ម្ន
ការដ្បកាលយខល
ួ
នយ៉ាងឆ្ប់រហ័សពី្បនទ្យស ដដ្លម្នសន្តង្ហគ ម្រាុ ាំនរ៉ាម្ក្សជា្បនទ្យសដដ្លម្នសុខ
សនាិភាព សថិរភាព សនាិសុខសណាា ប់ធាន ប់ ្បជាធិបនតយយ ការនគារពសិទ្យធិនសរីភាព សិទ្យធិម្នុសស
្ពម្ទាំងការនក្សើនន ើងនូវក្សាំនណើ ននសដ្ឋក្សិរច និងបានរូលរួម្កាត់បនថយភាព្ក្សី្ក្ស។ ជាងននេះនៅ
នទ្យៀតរោឋ ភ្ិបាល ក្ស៏បាននធវើការដក្សទ្យ្ម្ង់្បព័នធការង្ហរក្សន
ុ
ង្ក្សសួងសាថ ប័នរដ្ឋចាប់ត្តាំងពីឆ្ន ាំ១៩៩៩
ម្ក្សក្សន
ុ
ងនគាលបាំណង នដ្ើម្បីនធវើឱ្យដ្ាំនណើរការការង្ហររបស់រដ្ឋបាលម្នភាពរលូន្បក្សបនោយ
្បសិទ្យធភាព និង្បសិទ្យធផល។
រាជរោឋភ្ិបាលបានយក្សរិតាទ្យុក្សោក្ស់នៅនលើវិស័យសាធារណៈ ក្ស៏ដ្ូរជាការផាល់នសវា
សាធារណៈ ក្សន
ុ
ងនគាលបាំណងបងខិតនសវាសាធារណៈឱ្យម្ក្សជិត្បជាពលរដ្ឋ។ ជាពិនសស
បរច
ុ
បបននននេះ រណៈក្សម្ម ធិការដក្សទ្យ្ម្ង់រដ្ឋបាលសាធារណៈបាននផ្ទា តសាំខាន់នៅនលើការផាល់នស
វាសាធារណៈ្បក្សប នោយរុណភាព ភាពសម្ធម្៌ ្បសិទ្យធភាព អារនជឿទ្យុក្សរិតាបាន ភាព
រហ័ស នឆ្លើយតបទន់នពលនវោនៅនឹងនសរក្សាី្តូវការម្នភាពង្ហយស្រសួល និងម្នការរូលរួម្
ពីអនក្សន្បើ្បាស់នសវា និងនដ្ើម្បីដ្បកាលយខល
ួ
នពីអនក្ស្រប់្រងនៅជាអនក្សផាល់នសវាសាធារណៈ ដ្៏
ម្ន្បសិទ្យធភាព និងជានដ្រូអភ្ិវឌ្ឍន៍ដដ្លនជឿទ្យុក្សរិតាបានជាទ្យិសនៅនដ្ើម្បីបន្ម្ើ្បជាពលរដ្ឋឱ្យ
កាន់ដត្បនសើរន ើង។
នលើសពីននេះនៅនទ្យៀត រាល់្ក្សសួងសាថប័ននៅក្សន
ុ
ងវិស័យសាធារណៈ្តូវព្ងឹងខល
ួ
ននដ្ើម្បី
ជាំរុញឱ្យការផាល់នសវាសាធារណៈឱ្យម្ននិរនារភាព និងព្ងឹងភាពជាអនក្សដ្ឹក្សន្ទាំក្សន
ុ
ងវិស័យសាធារណៈ
នដ្ើម្បីនធវើឱ្យការផាល់នសវាសាធារណៈម្នភាពសថិតនសថរ និងនជឿទ្យុក្សរិតាបាន។ ជាក្ស់ដសាងសពវនងៃននេះ
រាជរោឋ ភ្ិបាលបានពាយម្បងខិតនសវាសាធារណៈឱ្យកាន់ដតជិតអនក្សន្បើ្បាស់នសវា តួយ៉ាងការ
បនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ដដ្លវាជាអងគភាពម្ួយដដ្លរោឋ ភ្ិបាលសន្ម្របនងកើតន ើង
នធវើយ៉ាងណាឱ្យការបន្ម្ើនសវាសាធារណៈរបស់រដ្ឋឱ្យនៅជិតអនក្សន្បើ្បាស់នសវាក្សន
ុ
ងនគាលបាំណង
នដ្ើម្បីឱ្យអនក្សទ្យទ្យួលនសវានៅន្បើ្បាស់អារកាត់បនថយ ការរាំណាយកាត់បនថយនពលនវោទ្យទ្យួលបាន
នសវា្បក្សបនោយ្បសិទ្យធភាព រុណភាព ្ពម្ទាំងដបបបទ្យរដ្ឋបាលង្ហយស្រសួល និងឆ្ប់រហ័សជាង
ម្ុន។
ទ្យនាឹម្នឹងននេះផងដដ្រការផាល់នសវាសាធារណៈរបស់រដ្ឋ្តូវបានបងខិតម្ក្សជិត្បជាពលរដ្ឋ
ត្តម្រយៈការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ នៅត្តម្បណាា នខតាន្ទន្ទនិងបណាា នខតា

2
ម្ួយរាំនួននៅរាជធានីភ្នាំនពញ។ ជាពិនសស ការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយនៅ
ស្រសុក្សោវ ឯម្ដដ្លវាជាអងគភាពម្ួយដដ្រ្តូវបានបនងកើតក្សន
ុ
ងនគាលបាំណងបងខិត និងការផាល់នសវា
សាធារណៈ ទាំងដ្ប់ម្ួយវិស័យជូន្បជាពលរដ្ឋនៅក្សន
ុ
ងសាោស្រសុក្សោវឯម្ននេះដតម្ាង ។
ដ្ាំនណើ រការននការផាល់នសវាសាធារណៈ នៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយរបស់ស្រសុក្ស
ោវ ឯម្្តូវបានចាប់នផាើម្នៅដខម្ិងុន្ទ ឆ្ន ាំ២០២១ នៅជាការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូល
ដតម្ួយ អារជួយបងខិតនសវាសាធារណៈឱ្យនៅជិត្បជាពលរដ្ឋ ក្ស៍ពិតដម្នប៉ាុដនាវានៅដតនចាទ្យ
នរញជាបញ្ញា ម្ួយរាំនួនផងដដ្រ ដ្ូរជានៅនពលចាប់នផាើម្ដ្ាំនណើ រការនពលដ្ាំបូងរឺបុរគលិក្សបន្ម្ើ
ការនៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ម្ិនទន់បានយល់ដ្ឹងរាស់ពីនីតិវិធីននការ្បតិបតាិ
ការការង្ហរ និងក្សងវេះខាតបុរគលិក្សម្ួយរាំនួន នោយសារដតស្រសុក្សោវ ឯម្បាននផារនរញពីខណឌ
ម្នជ័យ។
១.២.រាំលណ្តទរញ្ញា ននការស្រាវស្រាវ
នដ្ើម្បីឱ្យការសិក្សាស្រសាវ្ជាវនលើ្បធានបទ្យសាីពីការផាល់នសវាសាធារណៈនៅការិយល័យ
្រក្សនរញរូលដតម្ួយនៅស្រសុក្សោវ ឯម្កាន់ដតម្នលក្សខណៈ្បនសើរក្សន
ុ
ងនន្ទេះខ្
ុ
ាំបាទ្យក្ស៏បាននចាទ្យ
ជាបញ្ញា ម្ួយរាំននួនដ្ូរជា៖-នតើការបងខិតនសវាពីអាជា្ ធរថាន ក្ស់ជាតិ ម្ក្សការិយល័យ្រក្សនរញរូល
ដតម្ួយបានផាល់ផលវិជាម្នដ្ល់អនក្សន្បើ្បាស់នសវាក្ស្ម្ិតណា?-នតើការផដល់នសវាសាធារណៈ
របស់ការិយល័យ្រក្សនរញរូលម្ន្បសិទ្យធដបបណា? -នតើការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
្តូវអនុវតាដបបណានទ្យើបការផាល់នសវាសាធារណៈទ្យទ្យួលបាន្បសិទ្យធភាពខពស់? -នតើស្រសុក្សោវ ឯម្
ម្នលក្សខណៈភ្ូម្ិសាស្រ្សាដ្ូរនម្ដរ? -នតើនីតិវិធីរដ្ឋបាលស្រសុក្សោវ ឯម្ម្នលក្សខណេះដ្ូរនម្ារខលេះ?
និងនតើសម្ិទ្យធផលអវីខលេះដដ្លរដ្ឋបាលស្រសុក្សោវ ឯម្ទ្យទ្យួលបាន?
១.៣.លោ រាំណង ននការស្រាវស្រាវ
នគាលបាំណងននការស្រសាវ្ជាវ រឺនដ្ើម្បីសិក្សាដសវងយល់ពីការផាល់នសវាសាធារណៈ
ត្តម្្រក្សនរញរូលដតម្ួយនៅសាោស្រសុក្សោវ ឯម្ នខតាក្សណាា លរឺម្ននគាលបាំណងសាំខាន់
រួម្ម្ន៖
-នដ្ើម្បីបនសល់ទ្យុក្សជាឯក្សសារននេះជាជាំនួយសាម រតីដ្ល់ស្ម្ប់និសសិតជាំន្ទន់ន្កាយ
-នដ្ើម្បីយល់ដ្ឹងឱ្យកាន់ដតរាស់ពីរដ្ឋបាលស្រសុក្សោវ ឯម្ និងការិយល័យ្រក្សនរញរូល
ដតម្ួយកាន់ដតរាស់បដនថម្នទ្យៀតពីការអនុវតាការង្ហរ្បចាាំនងៃរបស់ពួក្សគាត់
-នដ្ើម្បីរង់ន្ើញទ្យិដ្ឋភាពននការផដល់នសវារង់ដ្ឹងពី្បនភ្ទ្យនសវា
-រង់ដ្ឹងនិងន្ើញពីសក្សម្មភាពរបស់្បជាពលរដ្ឋដដ្លម្ក្សទ្យទ្យួលនសវានៅការិយល័យ
្រក្សនរញរូលដតម្ួយរបស់សាោស្រសុក្សោវ ឯម្ និងជាពិនសសរង់ទ្យទ្យួលបាននូវរាំនណេះដ្ឹងងមីៗ
ជាន្រើនបដនថម្នទ្យៀតពីការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយរបស់ស្រសុក្សោវ ឯម្។

3
១.៤.ារៈស្ាំខាន់ននការស្រាវស្រាវ
នដ្ើម្បីបាំនពញបដនថម្នូវរាល់រាំណុ រខវេះខាត ដដ្លនក្សើតន ើងអាំពីការផាល់នសវាសាធារណៈ
ត្តម្្រក្សនរញរូលដតម្ួយនៅសាោស្រសុក្សោវ ឯម្នខតាក្សណាា ល និងផាល់នូវសារៈសាំខាន់ម្ន
ដ្ូរតនៅ៖
ក្ស.សារៈ្បនយជន៍ស្ម្ប់និសសិត និងអនក្សស្រសាវ្ជាវ
-នដ្ើម្បីនធវើឱ្យខ្
ុ
ាំបាទ្យបានព្ងឹងនូវរាំនណេះដ្ឹងដដ្លបានសិក្សាក្សនលងម្ក្សបដនថម្នទ្យៀត។
-នដ្ើម្បីបានបញ្ច ប់ថាន ក្ស់បរិញ្ញា ប្តដផនក្សរដ្ឋបាលសាធារណៈ្បក្សបនោយនជារជ័យ។
-នដ្ើម្បីជាការដ្ក្សស្រសង់បទ្យពិនសាធន៍ងមីៗននដផនក្ស្ទ្យឹសាីជាម្ួយនឹងការអនុវតាជាក្ស់ដសដង
-នដ្ើម្បីបនងកើនសម្តថភាពឱ្យបានសម្ស្រសបស្ម្ប់ត្ម្ូវការរបស់សងគម្ក្សម្ព
ុ
ជាន្ទនពល
បរច
ុ
បបនន។
ខ.សារៈ្បនយជន៍ស្ម្ប់សាោ ស្រសុក្ស
-កាត់បនថយភាពខវេះខាតម្ួយរាំនួនដដ្ល ក្ស់ព័នធនឹងការផាល់នសវាសាធារណៈ។
-បាំនពញបដនថម្នូវរាំណុរខវេះខាតម្ួយរាំនួនដដ្លនក្សើតម្នក្សន
ុ
ងនពលអនុវតាការង្ហរ
របស់្រក្សនរញរូលនៅរដ្ឋបាលសាោស្រសុក្ស។
-នដ្ើម្បីបនងកើតនូវរាំណងម្ិតាភាពរវាងម្ន្តនាី្រក្សនរញរូល និង្បជាពលរដ្ឋ។
រ.សារៈ្បនយជន៍ស្ម្ប់សងគម្
-ស្ម្ប់ទ្យុក្សជាឯក្សសារដ្ល់អនក្សសិក្សា អនក្សអាន អនក្សស្រសាវ្ជាវ និងនិសសិត នដ្ើម្បីនធវើ
ជាឯក្សសារជាំនួយសាម រតីននការសិក្សាស្រសាវ្ជាវន្កាយៗបដនថម្នទ្យៀត។
-នដ្ើម្បីបនងកើនរាំនណេះដ្ឹងដ្ល់អនក្សអានឱ្យបានយល់អាំពីការផាល់នសវាសាធារណៈកាន់ដត
រាស់បដនថម្នទ្យៀត
-នដ្ើម្បីជួយដ្ល់អនក្សអានឱ្យបានដ្ឹងពីអាំពីការផាល់នសវាសាធារណៈតយម្្រក្សនរញ
រូលរបស់ថាន ក្ស់ម្ូលោឋ នផងដដ្រ។
១.៥.តដ្នកាំណែ់ និងទាំេាំននការស្រាវស្រាវ
ដ្ាំនណើរការននការសិក្សាស្រសាវ្ជាវននេះរឺនធវើន ើងនដ្ើម្បីឆ្ល
ុ
េះបញ្ញចាំងពីការផាល់នសវាសាធារណៈ
ត្តម្្រក្សនរញរូលដតម្ួយនៅសាោស្រសុក្សោវ ឯម្ នខតាក្សណាា ល។ រាំន េះព័ត៌ម្នដដ្លយក្សម្ក្ស
វិភាររឺនៅក្សន
ុ
ងឆ្នាំ២០២១ ដ្ល់ឆ្ន ាំ២០២២។ ដដ្នក្សាំណត់នោយដផអក្សនលើ្បធានបទ្យដដ្លបាន
ក្សាំណត់ ដ្ូនរនេះការសិក្សាស្រសាវ្ជាវននេះរឺនផ្ទដ តនៅនលើដតការផាល់នសវាសាធារណៈត្តម្្រក្សនរញ
រូលដតម្ួយនៅសាោស្រសុក្សោវ ឯម្ នខតាក្សណាា លពីឆ្ន ាំ២០២១ ដ្ល់ ឆ្ន ាំ២០២២ដតប៉ាុនណាណ េះ។
១.៦.ររនស្មព័នធននរបាយការណ៍ ស្រាវស្រាវ
នៅក្សន
ុ
ងររន្ទសម្ព័នធននការស្រសាវ្ជាវននេះ្តូវបានដបងដរក្សជា៦ជាំពូក្សដ្ូរខាងន្កាម្៖

4
ជាំពូក្សទ្យី១ ៖ នសរក្សាីនផាើម្
លាំន្ទាំបញ្ញា ននការស្រសាវ្ជាវ រាំនណាទ្យបញ្ញា ននការស្រសាវ្ជាវ នគាលបាំណង និងសារៈ
្បនយជន៍ននការស្រសាវ្ជាវ ដដ្នក្សាំណត់ វិធីសាស្រ្សាននការស្រសាវ្ជាវ និងវិសាលភាពននការ
ស្រសាវ្ជាវ និងររន្ទសម្ព័នធននការស្រសាវ្ជាវ។
ជាំពូក្សទ្យី២ ៖សាំនយរបណាណ ល័យសាស្រ្សា
និយម្ន័យ( នសវាសាធារណៈ ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ការក្សសាងសម្តថភាព និងនគាល
ននយបាយសាធារណៈ ) ការអនុវតានគាលននយបាយ ការអភ្ិវឌ្ឍ ការ្រប់្រង និងការផាល់
នសវសាធារណៈ។
ជាំពូក្សទ្យី៣៖ វិធីសាស្រ្សាននការស្រសាវ្ជាវ
វិធីសាស្រ្សាស្រសាវ្ជាវ រួម្ម្នវិធីសាស្រ្សាននការស្រសាវ្ជាវ ការន្ជើសនរើសសាំណាក្ស វិធីសាស្រ្សា
្បម្ូលទ្យិននន័យ វិធីសាស្រ្សាននការវិភារទ្យិននន័យ និង្ក្សម្សីលធម្៌ស្ម្ប់ស្រសាវ្ជាវ។
ជាំពូក្សទ្យី៤៖ លទ្យធផលននការស្រសាវ្ជាវ
សាថ នភាពទ្យូនៅរបស់ស្រសុក្សោវ ឯម្ ការ្រប់្រងរដ្ឋបាល ការ្រប់្រងការិយល័យអងគភាព
ជាំន្ទញដសវងយល់ពីលទ្យធផលននការអភ្ិវឌ្ឍស្រសុក្ស ររន្ទសម្ព័នធននការ្រប្រង ការអនុវតាដផនការ
្បក្សបនោយ្បសិទ្យធភាព និងការនឆ្លើយតបនៅនឹងបញ្ញា ្បឈម្នៅក្សន
ុ
ងដ្ាំនណើរការអភ្ិវឌ្ឍត្តម្
ដផនការឱ្យម្ន្បសិទ្យធភាព។
ជាំពូក្សទ្យី៥ ៖ វិភាររបក្សរាំនហើញ
វិភារនលើអតថបទ្យស្រសាវ្ជាវដសវងរក្ស រាំណុរខាលាំងក្សន
ុ
ងការអភ្ិវឌ្ឍស្រសុក្ស រាំណុរខវេះខាតក្សន
ុ
ង
ការរអភ្ិវឌ្ឍស្រសុក្ស ការរាំរាម្ក្សាំដហងដ្ល់ការអភ្ិវឌ្ឍស្រសុក្ស។
ជាំពូក្សទ្យី៦ ៖ នសរក្សាីសននិោឋ ន និងអនុសាសន៍
នធវើការសននិោឋនសរុបន ើងវិញពីរាំណុរសាំខាន់ៗទាំងអស់ ដដ្លបានស្រសាវ្ជាវនៅក្សន
ុ
ង
អតថបទ្យនិងផដល់អនុសាសន៍នៅនលើរាំណុ រដដ្ល្តូវដក្សលម្អនូវរាំណុ រខវេះខាតនដ្ើម្បីនធវើឱ្យការអភ្ិវឌ្ឍ
កាន់ដតម្នភាព្បនសើរន ើង។

5

ជាំពូកទី ២
ស្ាំលោគរណ្តា ័យាស្រ្ស្ត
២.១.និយយមន័យ លស្វាធារណៈ
២.១.១.នសវាសាធារណៈ
នសវាសាធារណៈ រឺ្តូវបាននរឱ្យនិយម្ន័យន្រើនដបបយ៉ាងម្ន នៅការយល់ន្ើញ
របស់អនក្សនិពនធ ដ្ូរជានសវាសាធារណៈត្តម្ន័យអងគការរឺសាំនៅនលើបុរគលិក្ស និងម្នធាបាយ
ទាំងអស់ដដ្លនីតិបុរគលសាធារណៈដដ្លន្បើស្ម្ប់បន្ម្ើការង្ហររាជការ។ នសវាសាធារណៈ
ត្តម្ន័យខលឹម្សាររឺជាសក្សម្មភាពដដ្លបន្ម្ើ្បនយជន៍ទ្យូនៅរបស់រដ្ឋ។ នសវាសាធារណៈត្តម្
ន័យរតិយុរគរឺសក្សម្មភាព ដដ្លសថិតន្កាម្របបរតិយុតាម្ួយនផសងពីនីតិរួម្។
1
នសវាសាធារណៈ
ម្នន័យថាជានសវាក្សម្ម ដដ្លបានផាល់ន ើងនោយរាជរោឋ ភ្ិបាលនៅកាន់្បជាពលរដ្ឋ ដដ្ល
រស់នៅក្សន
ុ
ងដដ្នដ្ីសម្តថក្សិរចរបស់ខល
ួ
ននោយផ្ទា ល់ (ត្តម្រយៈវិស័យសាធារណៈ) ឬនោយការផាល់
ជាហិរញ្ាវតថ
ុ
ដ្ល់ដផនក្សឯក្សជនក្សន
ុ
ងការផគត់ផគង់នសវានន្ទេះ។ នសវាសាធារណៈ រឺជាសក្សម្មភាព
បន្ម្ើ្បនយជន៍ទ្យូនៅដដ្លរាជការជាអនក្សទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្ស ដតនបើត្តម្នគាលននយបាយសាីពីការផាល់
នសវាសាធារណៈ នន្ទេះបានក្សាំណត់និយម្ន័យនសវាសាធារណៈថារាល់សក្សម្មភាពទាំង ឡាយ
ដដ្លនធវើន ើងនោយសាថ ប័នម្នសម្តថក្សិរចរឺសាំនៅដ្ល់សាថ ប័នរដ្ឋ ឬភាន ក្ស់ង្ហររដ្ឋអាជា្ ធរ្រប់
លាំោប់ថានក្ស់ទាំងអស់របស់រដ្ឋដដ្លបាំនពញការង្ហរត្តម្ដដ្នសម្តថក្សិរចរបស់ខល
ួ
ន។ សាថ ប័នទ្យទ្យួល
សម្តថក្សិរចរឺសាំនៅដ្ល់ដផនក្សឯក្សជន និងសងគម្សុីវិល ដដ្លទ្យទ្យួលបានសិទ្យធិ និងភារក្សិរចពីរដ្ឋ
នហើយដដ្លសថិតនៅន្កាម្ការ្រប់្រង្តួតពិនិតយរបស់រដ្ឋ ឬភាន ក្ស់ង្ហររដ្ឋ។
2

នសវាសាធារណៈរឺសាំនៅនៅនលើសក្សម្មភាពទាំងឡាយ ដដ្លនធវើន ើងនោយសាថ ប័នម្ន
សម្តថក្សិរច និងសាថ ប័នទ្យទ្យួលសម្តថក្សិរចក្សន
ុ
ងនគាលបាំណងបន្ម្ើផល្បនយជន៍សាធារណៈ។ សាថ ប័ន
ម្នសម្តថក្សិរច ក្សន
ុ
ងន័យននេះសាំនៅនលើសាថប័នរដ្ឋ ឬភានក្ស់ង្ហររដ្ឋ ឬអាជា្ ធរ្រប់ជាន់ថាន ក្ស់ដដ្ល
ក្សាំពុងដតបាំនពញការង្ហរត្តម្ដដ្នសម្តថក្សិរចរបស់ខល
ួ
ន។ សាថប័នទ្យទ្យួលសម្តថក្សិរចក្សន
ុ
ងន័យននេះ
រឺសាំនៅនលើដផនក្សឯក្សជន ឬសងគម្សុីវិល ដដ្លទ្យទ្យួលបានសិទ្យធិ និងភារក្សិរចពីរដ្ឋ នហើយសថិតនៅ
ន្កាម្ការ្រប់្រង្តួតពិនិតយរបស់រដ្ឋ ឬភាន ក្ស់ង្ហររដ្ឋ។
3

២.១.២.ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយជាក្សដនលងដដ្លអតិងិជន្តូវបានទ្យទ្យួលទ្យ្ម្ង់ដបបបទ្យ

1
បណ្ឌិត ាយ បូរី, នីត្ិរែាបាេទូពៅ, ភ្នាំពពញ, ឆ្ន ាំ២០០២ , ទាំព័រ ៤០៣
2
្ក្សុម្្បឹក្សាក្សាំដណទ្យ្ម្ង់រដ្ឋបាល, នគាលននយបាយសាីពីការផាល់នសវាសាធារណៈ (ភ្នាំនពញ៖ ្ក្សុម្្បឹក្សាក្សាំដណទ្យ្ម្ង់ រដ្ឋបាល, ២០០៦), ៦
(ពីនពលននេះតនៅនៅថា នគាលននយបាយសាីពីការផាល់នសវាសាធារណៈ) ។
3
នគាលននយបាយការផានលើនសវាសាធារណៈឆ្ន ាំ២០០៦

6
ព័ត៌ម្ន្រប់្គាន់ រាស់ោស់សដីពីការផដល់នសវារដ្ឋបាល ក្សន្ម្នសវា និងអាក្សរនផសងៗ និង
ជាក្សដនលងផដល់នូវលទ្យធផលសន្ម្រជាផល
ូ
វការនលើនសរក្សដីនសនើសុាំដ្ល់អតិងិជនវិញ។ ការិយល័យ
្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ម្នសម្តថក្សិរចផដល់ជូន្បជាពលរដ្ឋ ្ក្សុម្ហ ុន និងសហ្គាសនូវនសវា
រដ្ឋបាល ដដ្ល្បជាពលរដ្ឋ ្ក្សុម្ហ ុន និងសហ្គាស្តូវការជា្បចាាំ ឲ្យបានទន់នពលនវោ
ម្នតម្ល ភាព ត្តម្នីតិវិធី និងម្ន្បសិទ្យធភាព។
4

ការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយននេះ រឺនដ្ើម្បីនលើក្សក្សម្ពស់អភ្ិបាលក្សិរចលអនៅ
ស្រសុក្ស និងខណឌ ដដ្លម្នសម្តថក្សិរចទ្យទ្យួលបណដឹ ងតវា៉ា និងផដល់ព័ត៌ម្នជូន្បជាពលរដ្ឋ ្ក្សុម្ហ ុន
សហ្គាស និងអងគការសងគម្សុីវិលក្សន
ុ
ងក្សរណីម្នភាពម្ិន្ប្ក្សតី ឬក្សាំហុសឆ្គងរបស់បុរគលិក្ស
ដដ្លបន្ម្ើការង្ហរក្សន
ុ
ងរដ្ឋបាលស្រសុក្ស ខណឌនន្ទេះ។
សូម្បញ្ញា ក្ស់ថា នសរក្សាីសន្ម្រសដីពីការបនងកើត្រក្សនរញរូលដតម្ួយ និងការិយល័យ
្បជាពលរដ្ឋ នៅថាន ក្ស់ស្រសុក្ស ខណឌ ្តូវបានសនម្ដរ ហ ុន ដសន ្បម្ុខរោឋ ភ្ិបាលក្សម្ព
ុ
ជា រុេះហតថ
នលខាកាលពីនងៃទ្យី៣០ ម្ិងុន្ទ ២០០៨។
២.១. ៣.្រឹេះសាថ នសាធារណៈរដ្ឋបាល
្រឹេះសាថ នសាធារណៈរដ្ឋបាលរឺជាយនាការននការផាល់នសវាសាធារណៈម្ួយនផសងនទ្យៀត
ដដ្លម្នសវ័យភាពខាងហិរញ្ាវតថ
ុ
ឬរដ្ឋបាល និងជានីតិបុរគលនននីតិសាធារណៈ ដដ្លទ្យទ្យួល
បនា
ុ
ក្សជារម្បងនូវនបសក្សក្សម្មដផនក្សនសវាសាធារណៈជាលក្សខណៈរដ្ឋបាល សងគម្ សុខាភ្ិបាល វបបធម្៌
វិទ្យាសាស្រ្សា ឬបនរចក្សនទ្យស។
២.១.៤.សហ្គាសសាធារណៈ
សហ្គាសសាធារណៈរឺជាយនាការផាល់នសវាសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ដដ្លសថិតន្កាម្ការ
្រប់្រងនននីតិឯក្សជន និងនីតិសាធារណៈ និងជានីតិបុរគល ដដ្លម្នសវ័យភាពហិរញ្ាវតថ
ុ
នហើយ
ដដ្លម្ននដ្ើម្ទ្យុនទាំងអស់ ឬភារន្រើនជារបស់រដ្ឋ។ សហ្គាសសាធារណៈម្ននបសក្ស ក្សម្មបងក
លក្សខណៈដ្ល់ការអភ្ិវឌ្ឍនសដ្ឋក្សិរច និងសងគម្ម្នជាអាទ្យិ៍ការបនងកើនតនម្លធនធានជាតិ និងការ
បនងកើតអាជីព។
២.២.ស្ររវែតិ និងការវិវែតិននលស្វាាធារណៈ
២.២.១.ពែើម្កាំពណើ ត្ថ្នពសវាាធារណៈ
នសវាសាធាណៈ (Public Service ) បានអាស្រស័យនៅជាម្ួយសងគម្ម្នុសសជាម្ួយជាយូរ
ណាស់ ម្ក្សនហើយត្តាំងពីម្នុសសចាប់នផដើម្របស់នៅរួម្ជាម្ួយសងគម្ជាតិ។ ម្នភ្សា
ុ
ត្តងជាក្ស់
ដសដងបានបង្ហាញឱ្យន្ើញថានៅក្សន
ុ
ងសម្័យបុរាណ អភ្ិជនជាអនក្ស្តូវការដសវងរក្ស្បនយជន៍
អាំពីទ្យឹក្សដ្ីរបស់ខល
ួ
នឱ្យ្បជាជនរូលម្ក្ស្បក្សបអាជីវក្សម្ម នដ្ើម្បីន្បើ្បនយជន៍ក្សន
ុ
ងទ្យឹក្សដ្ីរបស់ខល
ួ
ន

4
នសៀវនៅការិយល័យ្រក្សនរញដតម្ួយ,្ក្សសួងម្ហានផា ០១ វិរឆិកា ២០១៥

7
នោយរាំណាយជានងលឈន
ួ
លឱ្យវិញត្តម្រូបភាពនផសងៗ ម្ិនថាការតបសនងនោយក្សម្ល ាំងពលក្សម្ម
ជាផ្ទសុី ឬនងលឈន
ួ
លអវីន ើយ។ នដ្ើម្បីនធវើការ្បដម្្បម្ូលឱ្យម្នុសសម្ក្សបន្ម្ើក្សន
ុ
ងនគាលបាំណងទញ
យក្សផល្បនយជន៍ក្សន
ុ
ងទ្យឹក្សដ្ីរបស់ខល
ួ
នរួម្គាន និងត្ម្ូវឱ្យអភ្ិជនក្សសាងនូវសម្ិទ្យធផលនផសងៗ
នដ្ើម្បឱ្យក្សម្មក្សអារន្បើ្បាសជា្បនយជន៍បាន។ កាលនបើដដ្លបានក្សន្ម្នហើយក្ស៏យក្សម្ក្សជួយ
ដ្ល់ក្សម្មក្សរជាបនាជា្បនយជន៍បានដងម្នទ្យៀត។
នៅក្សន
ុ
ងសតវតសទ្យី១១រន្ម្ងបនងកើតសហរម្ន៍ផ្ទលស់បា
ូ
រពីការ្រប់្រងនោយពួក្សអភ្ិជន
ម្ចស់ដ្ីម្នអាំណារម្ក្សជាសហរម្ន៍្រប់្រងការ រនោយខល
ួ
នឯងវិញ។ សហរម្ន៍រួម្គាន បនងកើត
បាន្ក្សុង) ឬជា្ុាំនដ្ើម្បី្បឆ្ាំងនឹងអាំណារ ដដ្ល្រប់្រងនោយសម្ តថក្សិរច្រប់្រងនោយខល
ួ
ន
ឯងវិញរួម្ទាំងការនរៀបរាំចាត់ដរងនសវាសាធារណៈជាផល្បនយជន៍រួម្វិញន្បៀបដ្ូរជាក្សាំដផង
ការ រ្ក្សុងដងរក្សាផល
ូ
វរម្ន្ទរម្ន៍សាធារណៈ ដដ្លន្បើជា្បនយជន៍រួម្ដ្ូរជាទ្យីផារការរួម្គាន
ទ្យប់ទ្យល់នឹងវិបតាិន្គាេះធម្មជាតិ្ពម្ទាំងសាម្រគីក្សន
ុ
ងការ្បក្សបការង្ហរនផសងៗនដ្ើម្បីឱ្យសហរម្ន៍របស់
ខល
ួ
ន្បក្សបនោយសនាិសុខ និងសុវតថិភាព។ អធិការននេះ្តូវបានបង្ហា ញត្តម្រយៈការក្សត់្ត្តក្សន
ុ
ង
្បវតាិសាស្រ្សាម្ននរៀបរាំទ្យីក្សដនលងសតវលត ម្នាីរពាបាលនរារនសើរដសបក្ស ការនក្សណឌក្សម្ល ាំងនៅនធវើ
ផល
ូ
វ ឬសាពនការនរៀបរាំនវនយម្ ឬបនងកើត្ក្សុម្នដ្ើរលាតនដ្ើម្បីការ រសនាិសុខម្នុសសម្នក្សន
ុ
ងម្ូលោឋ ន
ជានដ្ើម្។ ទ្យនងវើដ្ូរន លម្ក្សននេះ ម្ននគាលបាំណងនដ្ើម្បីជា្បនយជន៍ដ្ល់ម្នុសសម្នដដ្លរស់នៅ
រួម្គាន ននេះឱ្យនរយល់អាំពី្ក្សឹតយ្ក្សម្ទ្យូនៅដដ្លម្នម្ក្សត្តាំងពីសម្័យរ៉ាូម្ាំងម្ក្សនម្ល៉ាេះ។
ឆ្ន ាំ១៤៦៤ ្ពេះអងគម្ច ស់លុយស៍ទ្យី១១ បានបនងកើត្បព័នធន្បសណី យ៍ន ើងនោយនរៀបរាំ
ឱ្យម្នការសាថបន្ទផល
ូ
វងនល់ និងនរៀបរាំឱ្យម្នរនទ្យេះនសេះ នដ្ើម្បីន្ទាំសារពី្ពេះអងគនៅកាន់សាថ ប័ន
នផសងៗក្សន
ុ
ងរាជាណារ្ក្សរបស់្ពេះអងគ។ តម្ក្សនទ្យៀត នៅរុងសតវតសទ្យី១៥ ក្ស៏ម្នការនរៀបរាំឱ្យ
ម្នអនក្ស្តួតពិនិតយ ដដ្លនៅថាប៉ាុសាិ៍ប៉ាូលីសរឺនដ្ើម្បីការ រសនាិសុខសណាដ ប់ធាន ប់សងគម្។
ន្តពីននេះ ក្ស៏នៅម្នការង្ហរជាន្រើន្បនភ្ទ្យនទ្យៀត ដដ្ល្ពេះម្ហាក្សស្ត ឬអនក្ស្រប់្រងនររ
នរៀបរាំឱ្យម្ននៅត្តម្តាំបន់ក្សន
ុ
ងអាណារ្ក្សរបស់្ពេះអងគ នដ្ើម្បី្រប់្រងការ រ្បជាជន្ពម្
ទាំងជួយស្ម្ួលដ្ល់ភាពង្ហយស្រសួលដ្ល់្បជាជន ដដ្លនៅអាស្រស័យក្សន
ុ
ងដដ្នដ្ីនន្ទេះនទ្យៀតផង។
នៅឆ្ន ាំ១៧៨៩ នក្សើតម្នបដ្ិវតាផា
ួ
លរាំលាំរបបសក្សាិភ្ូម្ិដក្សដ្បបប្រប់្រង្បនទ្យសសារជាងមីនោយ
ដដ្លជានីតិបុរគល។ សម្័យនន្ទេះ ក្ស៏រដ្ឋនក្សើតជា្ពេះម្ហាក្សស្តរូលម្ក្ស្រប់្រង្បនទ្យសជាំនួយ
ពលរដ្ឋរដ្ឋ្តូវនរៀបរាំនធវើន ើង។ ដ្ាំបូងន ើយការង្ហរ ដដ្លរដ្ឋ្តូវនរៀបរាំនន្ទេះម្នន្រើនការង្ហរនក្សើត
ម្ន្បនភ្ទ្យនោយនៅម្ិនទន់ម្ន ក្សយបរិយយបញ្ញា ក្ស់ឱ្យរាស់នៅន ើយ។ ប៉ាុដនាម្ិនយូរប៉ាុន្ទម ន
ក្សយនសវាសាធារណៈក្ស៏ចាប់នផដើម្្បាក្សដ្ន ើង។ ខាងនដ្ើម្នន ក្សយននេះម្នន័យរាំន េះដតក្សិរចការ
របស់អនក្សដ្ឹក្សន្ទាំ្រប់្បនភ្ទ្យ ន្កាយម្ក្សនទ្យើបម្នការផដល់អតាន័យសារជាងមីនោយនៅរាំន េះក្សិរចការ

8
របស់អនក្ស្រប់្រង ដដ្លទក្ស់ទ្យងនឹង្បនយជន៍សាធារណៈ ឬក្សិរចដដ្លរដ្ឋ្តូវបាំនពញក្សន
ុ
ងកាល
ដដ្លរដ្ឋបានទរពនធពី្បជាជន។
ការនក្សើតន ើងនន្ទ្យឹសាីនសវាសាធារណៈម្នការវិវតាម្ក្សពីការវិនិរឆ័យ ដដ្ល្តូវនដ្ើរតួន្ទទ្យី
ជាអនក្សវិនិរឆ័យក្សាីរដ្ឋបាល ដដ្លជាក្សដនលងបានបនងកើតនូវនគាលការណ៍ នោយផាល់នូវនហតុផលនរៀបរាំ
អាំពីនរឿងរា៉ាវ នហើយបនងកើតនូវ្ទ្យឹសដីននេះនរញម្ក្សពីការវិនិរឆ័យនទសនន្ទេះ ដដ្លទក្ស់ទ្យងនឹងនសវា
សាធារណៈ។ ក្សយថាវិនិរឆ័យរបស់សភា ទ្យី្បឹក្សាននរោឋភ្ិបាល (តម្ក្សនៅថាតុោការក្សាំពូល
នដ្ើម្បីង្ហយស្រសួលពីតួន្ទទ្យី ដដ្ល ក្ស់ព័នធនឹងការកាត់ក្សាី)។ ជាក្ស់ដសដង ក្សន
ុ
ងដផនក្សដដ្ល ក្ស់ព័នធ្ទ្យឹសដី
និយយអាំពីនសវាសាធារណៈ ដដ្លក្សាំណត់ថាតួន្ទទ្យីនោយផ្ទាល់នហើយនរញម្ក្សអាំពី ក្សយនពរន៍
ននការពិភាក្សារបស់តុោការក្សាំពូលជាអនក្សម្នរាំនិត នហើយក្ស៏ជាពយ
ួ
រការង្ហរអនក្សទ្យទ្យួលខុស្តូវ
ឬជារាំនិតរបស់សាោក្សដី ដដ្លបានម្ក្សពីការនោេះស្រសាយទ្យាំន្ទស់នផសងៗ។ ក្សយវិនិរឆ័យរបស់
សាោក្សាីនោេះស្រសាយទ្យាំន្ទស់រុេះនងៃទ្យី០៨ ក្សុម្ភៈ ឆ្ន ាំ១៨៧២ នៅក្សន
ុ
ងនរឿងក្សាី Blanco នន្ទេះចាត់ទ្យុក្ស
ថាជាការ វិនិរឆ័យដ្ាំបូង ដដ្លជាម្ូលោឋ នសាំខាន់ននរាប់សាីពីនសវាសាធារណៈ។ ន្កាយម្ក្សក្ស៏ម្ន
ការវិនិរឆ័យរបស់តុោការក្សាំពូល ដដ្ល ក្ស់ព័នធនឹងនរឿងក្សាីពីនទ្យៀតក្ស៏នរឿងTerrier និងនរឿងក្សដី Therond។
ក្សយវិនិរឆ័យទាំងបីរបស់សាោក្សាីយុតាិធម្៌ដដ្លជាំទស់នៅនឹងសាោដ្ាំបូងចាត់ទ្យុក្សថា
ជា ក្សយវិនិរឆ័យសាំខាន់ ម្នរាំដណក្សក្សន
ុ
ងការបនងកើត្ទ្យឹសដីនសវាសាធារណៈត្តម្្បព័នធរាប់្រប់
្រង្បនទ្យសបារាាំង។ ន្កាយម្ក្សក្ស៏្បម្ូលបាននូវ ក្សយវិនិរឆ័យជាន្រើននទ្យៀតដដ្លម្ននសរក្សដី
ទ្យូលាំទ្យូោយ និងម្នការបដនថម្ន័យក្សន
ុ
ង្ទ្យឹសាីនសវាសាធារណៈ្ពម្ទាំងម្នអនក្សជាំន្ទញរាប់
របស់តុោការក្សាំពូល ឬសាោក្សាីយុតាិធម្៌ម្ក្សរក្សាទ្យុក្សរួម្នធវើការពិភាក្សាព្ងីក្សនសរក្សដីរង្ក្សង
ជាម្ួយ ឬក្សប
ួ
នរាប់ដដ្លជានហតុនធវើឱ្យ្ទ្យឹសដីនសវាសាធារណៈបានជាទ្យីនពញរិតា។ លុេះន្កាយ
ម្ក្សនទ្យៀត ក្ស៏បានជា្ទ្យឹសាីដ្៏ជា្ទ្យឹសដីសាំខាន់ម្ួយនៅក្សន
ុ
ង្បព័នធរាប់្រប់្រងរបស់្បនទ្យសបារាាំង។
នគាលរាំនិតទក្ស់ទ្យងនឹងនសវាសាធារណៈ ដដ្លនលើក្សន ើងម្ក្សននេះម្ិនក្សាំណត់ឱ្យសាធារណៈ
ជាក្សិរចការ ដដ្លទក្ស់ទ្យងនឹង្បនយជន៍សាធារណៈ ដ្ាំនណើ រការនរៀបរាំនោយនីតិបុរគលសាធារណៈ
សថិតនៅន្កាម្្បព័នធរាប់្រប់្រង និង្ពាំដដ្នអាំណារ្រប់្រងនន្ទេះនទ្យ។
ត្តាំងពីឆ្ន ាំ១៩៦០ ្តូវបានទ្យទ្យួលសាគ ល់ថានសវាសាធារណៈជាដផនក្សម្ួយរបស់្បព័នធរាប់
្រប់្រង។ទ្យនងវើ ឬក្សប
ួ
នរាប់នផសងៗដដ្លទក្ស់ទ្យងក្សិរចដ្ាំនណើរការនរៀបរាំនសវាសាធារណៈនឹង្តូវ
ចាត់ទ្យុក្សថាជានគាលការណ៍ សាំខាន់របស់រាប់រដ្ឋបាល។ ការទ្យទ្យួលសាគ ល់ដ្ូរបានបរិយយខាង
នលើននេះ ម្នការវិវតាម្ក្សពីនគាល ក្សយវិនិរឆ័យរបស់សាសាជាំនេះជ្ម្េះក្សាី (សាោជាន់ខពស់) និង
នរញពីនគាលរាំនិតរបស់អនក្សជាំន្ទញការខាងដផនក្សរាប់សាធារណៈទាំងអស់ផងដដ្រ។ នោយដ ក្ស
រាំន េះនៅ្បនទ្យសក្សម្ព
ុ
ជានយើងវិញ ្តូវបាននរក្សត់សម្គល់ថាការផាល់នសវាសាធារណៈក្ស៏ម្ន

9
នៅក្សន
ុ
ងអតីតកាលដ្៏យូរលង់របស់ដខមរដដ្រ។ នោយការផាល់នសវានន្ទេះ្ពេះម្ហាក្សស្តដខមរជាអនក្ស
ទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សដ្ូរជាការសាងម្នាីរនពទ្យយការសាងសង់្បាងគ្បាសាទ្យទ្យីសកាករៈបូជានផសងៗជានដ្ើម្។
រាំន េះដផនក្សនសវាធនធានទ្យឹក្សរឺ្ពេះម្ហាក្សស្តដខមរ ម្នក្សរណីយក្សិរចនោេះស្រសាយបញ្ញាទ្យឹក្សនដ្ើម្បី
នស្រសារស្រសពដ្ីដស្រសរម្ករស្ម្ប់្បជារាស្រ្សា។ ការធាន្ទរាប់រងដផនក្សនសវាទ្យឹក្សនស្រសារស្រសពរឺជា
បញ្ញា ដ្ាំបូងននការនរៀបរាំនិងបនងកើតន ើងនូវនសវាសាធារណៈដដ្លជាភារក្សិរចរបស់នសារដខមរដដ្ល
តាំណាងនោយរដ្ឋ។ សម្័យនន្ទេះត្តម្ការសនងកតរបស់អនក្ស្បវិតាសាស្រ្សា ្ពេះម្ហាក្សស្តដខមរដតង
រិតរូរពី្បព័នធទ្យឹក្សការសាថ បន្ទបារាយណ៍ទ្យប់ទ្យឹក្សជានិរចម្ុននឹងសាថ បន្ទ្បាងគ្បាសាទ្យ ឬអវីនផសងៗ
នទ្យៀត។ រាំន េះក្សាំដណននឹងពនធ្តូវបានបនងកើតន ើង នដ្ើម្បីនឆ្លើយបតនឹងនសរក្សាី្តូវការនននសវា
សាធារណៈដ្ូរជាការសាងសង់្បាសាទ្យ និងអាងទ្យប់ទ្យឹក្សនស្រសារស្រសពនផសងៗ។ បញ្ញា ពនធនរ្គាន់
ដតដ្ឹងថា្ពេះម្ហាក្សស្តដតងដតងដ្ក្សហូតយក្សពនធជានរឿងរាល់ឆ្ន ាំ នដ្ើម្បីនរៀបរាំនសវាសាធារណៈ
និងការ្ប្ពឹតានៅននរាជវាាំង នហើយចាប់ពីសតវតសទ្យី១៦ម្ក្សក្សាំដណននឹងពនធ្តូវបាននរយក្សម្ក្ស
រិតរូរនធវើការសិក្សាអាស្រស័យនោយម្នឯក្សសារខលេះដដ្លបានបនសល់ទ្យុក្ស។
២.២.២.ការវិវត្តថ្នពសវាាធារណៈ
នសវាសាធារណៈ ឬនសវាក្សម្មសាធារណ ដដ្លភាសាអង់ នរលសនៅថា «Public service or
Public Utlities» ឬជាភាសាបារាាំងនៅថា «Le Service Public» ្តូវបានន្បើ្បាស់ និងអនុវតា
យ៉ាងទ្យូលាំទ្យូោយនៅក្សន
ុ
ង្បនទ្យសអភ្ិវឌ្ឍត្តាំងពីសតវតសរ៍ទ្យី១៩ម្ក្សនម្ល៉ាេះ។នសវាសាធារណៈម្ន
ន្រើន្បនភ្ទ្យ និង្តូវបាន ក្សាំណត់និយម្ន័យនផសងៗពីគាន នៅត្តម្្បនភ្ទ្យនីម្ួយៗ ស្រសបជាម្ួយ
នឹងការដ្ប្បួលនពលនវោនិងទ្យីក្សដនលងរបស់វា។ ការវិវតានន្បវតាិសាស្រ្សារបស់្បនទ្យសនីម្ួយៗ
រឺផាភាា ប់នៅនឹងសក្សម្មភាពជាន្រើន ននការបន្ម្ើផល្បនយជន៍ទ្យូនៅរបស់សងគម្ដ្ូរជាសក្សម្មភាព
នសដ្ឋក្សិរច សងគម្ក្សិរច និងវបបធម្៌។ សក្សម្មភាពទាំងននេះភារន្រើន្តូវបានបាំនពញនោយរដ្ឋផ្ទា ល់
ដតម្ាងន្កាយម្ក្សនទ្យើបនរន្ើញម្នសាថ ប័នម្ិនដម្នរដ្ឋ្តូវបានអនុញ្ញា តឱ្យបាំនពញនសវាទាំងនន្ទេះ
ផងដដ្រ ប៉ាុដនាសថិតនៅន្កាម្ការ្តួត្ត្តរបស់រដ្ឋ។ នទេះជាយ៉ាងណាក្សាីនរនៅម្នការពិបាក្សក្សន
ុ
ង
ការក្សាំណត់ឱ្យរាស់ោស់ថានសវា្បនភ្ទ្យណាខលេះជានសវាសាធារណៈន្ េះថានសវាសាធារណៈ
ដ្ប្បួលនៅត្តម្ត្ម្ូវការ និងការវិតាិរបស់សងគម្ នហើយរដ្ឋ្តូវម្នកាតពវក្សិរចក្សន
ុ
ងការផាល់ជូន
្បជាពលរដ្ឋរបស់ខល
ួ
ននូវនសវាទាំងនន្ទេះជាចាាំបារ់។
នៅ្បនទ្យសក្សម្ព
ុ
ជានសវាសាធារណៈក្សាំពុង្តូវបាននធវើក្សាំដណទ្យ្ម្ង់។សក្សម្មភាពននេះបណាដម្ក្ស
ពីការោក្ស់ឱ្យអនុវតានសដ្ឋក្សិរចទ្យីផារនសរី និងការន្ជៀតរូលននលទ្យធិ្បជាធិបនតយយ នសរីពហុបក្សស
នៅក្សន
ុ
ងសងគម្ដខមរន្កាយនពលម្នសនាិភាព។រដ្ឋធម្មនុញ្ានន្ពេះរាជាណារ្ក្សក្សម្ព
ុ
ជាជាក្ស់ដសដង

10
បទ្យបបញ្ាតាិទាំងឡាយននជាំពូក្សទ្យី៦ សាីអាំពីការអប់រាំ វបបធម្៌ និងសងគម្ក្សិរច។
5

ក្សន
ុ
ងក្សម្មវតថ
ុ
ននការសិក្សាជាំពូក្សទ្យី២ននេះ នដ្ើម្បីង្ហយស្រសួលក្សន
ុ
ងការក្សាំណត់អាំពីនសវាសាធារណៈ
ឱ្យរាស់ោស់រាំណុ រធាំៗរាំនួនបីនឹង្តូវនលើក្សយក្សម្ក្សសិក្សារឺសញ្ញា ណទ្យូនៅនននសវាសាធារណៈ
ដដ្លរួម្ម្ននិយម្ន័យ និងររិតលក្សខណៈនននសវាសាធារណៈអតថិភាពនននសវាសាធារណៈដដ្លម្ន
រាំណាត់ថាន ក្ស់នននសវាសាធារណៈ នសវាសាធារណៈអាទ្យិភាព និងនគាលននយបាយរាជរោឋ ភ្ិបាល
នលើនសវាសាធារណៈនិងនគាលការណ៍ ្រឹេះនននសវាសាធារណៈដដ្លរួម្ម្ននគាលការណ៍ សម្ភាព
នសវាសាធារណៈអាទ្យិភាព និងនគាលការណ៍ បរិវតាភាពនននសវាសាធារណៈ ។
២.៣.ស្ញ្ញា ណទូលៅននលស្វាាធារណៈ
២.៣.១.ចរិកេកខណៈថ្នពសវាាធារណៈ
ត្តម្និយម្ន័យខាងនលើនសវាសាធារណៈម្នររិតលក្សខណៈពីរជាអាទ្យិ៍នសវាសាធារណៈ និង
សក្សម្មភាពរបស់បុរគលសាធារណៈ(ក្ស) និងនសវាសាធារណៈរឺជាសក្សម្មភាពដដ្លនក្សើតន ើងនដ្ើម្បី
ផល្បនយជន៍សាធារណៈ ។
ក.សកម្មភាពរបស់រែាបាេាធារណៈ
នគាលការណ៍ នសវាសាធារណៈ្តូវផាល់ជូននោយរដ្ឋ។ នៅទ្យីននេះ្តូវបានសាំនៅដ្ល់សាថ ប័ន
ដដ្លកាន់កាប់អាំណារសាធារណ។ រដ្ឋសាំនៅដ្ល់រដ្ឋបាលក្សណាដ ល (ថាន ក្ស់ជាតិ) រដ្ឋបាលថាន ក្ស់
ន្កាម្ជាតិ (វិសហម្ជឈការ នសវាសាធារណៈ និងវិម្ជឈការនសវាសាធារណ)្រក្សនរញរូលដត
ម្ួយអាជា្ធរន្ទន្ទ ្រឹេះសាថ នរដ្ឋបាលសាធារណៈ សហ្គាសសាធារណៈ (្រឹេះសាថ នរដ្ឋបាល
សាធារណៈម្នលក្សខណៈនសដ្ឋក្សិរច្ក្សុម្ហ ុនរដ្ឋ ្ក្សុម្ហ ុនរ្ម្ុេះរដ្ឋ ដដ្លក្សន
ុ
ងនន្ទេះរដ្ឋកាន់កាប់
នដ្ើម្ទ្យុនចាប់ពី៥១ភាររយន ើងនៅ) និងភានក្ស់ង្ហរ្បតិបតាិការពិនសស។នៅក្សន
ុ
ងដ្ាំណាក្ស់កាល
ដដ្លរដ្ឋម្ិនទន់ម្នលទ្យធភាព្រប់្គាន់រដ្ឋ អារន្ជើសនរើសយក្សនដ្រូអភ្ិវឌ្ឍន៍ណាម្ួយ(សងគម្
សុីវិល ឬវិស័យឯក្សជន) នដ្ើម្បីរុេះក្សិរចសនានលើការផាល់នសវាសាធារណៈជាក្សាំណត់។ភារីជាប់
ក្សិរចសនាអារន្ជើសនរើសបុរគលិក្សបដនថម្ន្តពីម្ន្តនាីរាជការបាន។
បដនថម្ពីនលើននេះរដ្ឋអារន្បើ្បាស់យនាការននការនធវើឯក្សជនភាវូបនីយក្សម្ម។ឯក្សជនភាវូប
នីយក្សម្ម្តូវបានអនុនោម្នៅត្តម្បទ្យបបញ្ាតាិក្សាំណត់និងផសពវផាយឱ្យសាធារណជនបានយល់
ដ្ឹងអាំពីដ្ាំនណើ រការននការ្ប្ពឹតានៅ។ ការនធវើឯក្សជនភាវូបនីយក្សម្ម្តូវនធវើន ើងនោយនសរក្សាីសន្ម្រ
របស់រាជរោឋ ភ្ិបាល ត្តម្នសរក្សាីនសនើសុាំពី្ក្សសួងសាម្ី។
ក្សរណី អញ្ា្តក្សម្ម រាំន េះនគាលការណ៍ ខាងនលើននេះនដ្រូអភ្ិវឌ្ឍន៍របស់រដ្ឋដ្ូរជាបុរគល
ឯក្សជន និងសងគម្សុីវិលជានដ្ើម្ អារនឹងម្នសម្តថក្សិរចផាល់នូវនសវាសាធារណៈបានដដ្រ ្បសិននបើ
បុរគលទាំងអស់នន្ទេះ ទ្យទ្យួលបានសិទ្យធិត្តម្រូបភាពណាម្ួយ។ ជាក្ស់ដសដងនៅ្ពេះរាជាណារ្ក្ស

5
រដ្ឋធម្មនុញ្ានន្ពេះរាជាណារ្ក្សក្សម្ព
ុ
ជា ឆ្ន ាំ១៩៩៣

11
ក្សម្ព
ុ
ជាបរច
ុ
បបនននយើងសនងកតន្ើញម្ននសវាក្សម្មសុខាភ្ិបាលរាំន េះក្សុម្រ ដដ្លផាល់ជូនម្នាីរ
នពទ្យយរនធបុបាានខតានសៀម្រាប និងអងគការន្ទន្ទជានដ្ើម្។ ដផអក្សត្តម្ម្្ត្ត៧ននរាប់សាីពីអរគិសនីនន
្ពេះរាជាណារ្ក្សក្សម្ព
ុ
ជាឆ្នាំ២០០២ នសវាសាធារណៈអារធាន្ទនិងផាល់ជូននោយបុរគលឯក្សជន
ដដ្លទ្យទ្យួលបានអាជា្ ប័ណណពីអាជា្ ធអរគិសនីក្សម្ព
ុ
ជា។ ដ្ូរននេះការផាល់នសវាក្សម្មអរគីសនីនោយ
បុរគលឯក្សជនដដ្លម្នអាជា្ ប័ណណរឺជាការផាល់នូវនសវាសាធារណៈ។ ន្តពីននេះនៅម្ននសវា
សាធារណៈនលើការ្រប់្រងអាកាសយនោឋ នអនារជាតិភ្នាំនពញ នសៀម្រាប ្ពេះសីហនុ ដដ្ល
្តូវបានរាជរោឋ ភ្ិបាលនធវើសម្បទននៅឱ្យ្ក្សុម្ហ ុនឯក្សជន (នអសសុីនអ) (SCA-Soete Coressionnaire
de Aeroports)។ នយើងពិបាក្សនធវើការវាយតនម្លថានតើនសវាក្សម្មដដ្លផាល់នោយ្ក្សុម្ហ ុនននេះរឺជា
នសវាសាធារណៈឬយ៉ាងណា? សម្បទនអារម្នរូបភាពនផសងៗដ្ូរជាការអនុញ្ញា តឱ្យន្បើ្បាស់
នរៀបរាំ ឬនធវើអាជីវក្សម្មដដ្លជា្ទ្យពយសម្បតាិរដ្ឋ នទេះបីជាភាា ប់ ឬម្ិនភាា ប់នៅនឹងការបាំនពញស
សាធារណៈក្ស៏នោយម្នជាអាទ្យិ៍សម្បទនក្សាំពង់ដផ សម្បទន្ពោនយនា នហាេះសម្បទននរៀបរាំ
តាំបន់ឧសាហក្សម្ម សម្បទនននសាទ្យ។ សូម្បញ្ញា ក្ស់សម្បទនទាំងអស់ខាងនលើននេះ ម្ិនសថិត
នៅន្កាម្បទ្យបបញ្ាតាិននរាប់ភ្ូម្ិបាលឆ្ន ាំ២០០១នទ្យ។
ែ.សកម្មភាពាជ្របពោជន៍ាធារណៈ
ជានគាលការណ៍ នសវាសាធារណៈ ម្នសារជាតិបន្ម្ើន្រើនជាងការដសវងរក្សរាំនណញ។
ប៉ាុដនាសក្សម្មភាពននេះក្ស៏ពិតជា្បាក្ស់កាសផងដដ្រ ដ្ូនរនេះជាសតានុម្័តការន្បើ្បាស់នសវាសាធារណៈ
និងឱ្យម្នការបង់នងលរឺអតិងិជន។ ជារួម្នសវាសាធារណៈដបបននេះម្នលក្សខណៈជា ណិ ជាក្សម្ម
និងឧសាហក្សម្ម។ ជាក្ស់ដសដងអនក្សន្បើ្បាស់ទ្យឹក្សសាអ តនៅនខតានសៀម្រាប្តូវបង់នងលទ្យឹក្សសាអតនន្ទេះ
នៅឱ្យរោឋ ក្សរទ្យឹក្សសវយ័តនសៀម្រាបត្តម្តនម្លដដ្លបាន្ពម្ន្ពៀងនៅក្សន
ុ
ងក្សិរចសនា។ រដ្ឋធម្មនុញ្ា
នន្ពេះរាជាណារ្ក្សក្សម្ព
ុ
ជាឆ្នាំ១៩៩៣ ក្ស៏បានបញ្ាតាិនូវនគាលការណ៍ ម្ូលោឋ នម្ួយរាំនួនដដ្ល
ក្ស់ព័នធនឹងនសវាសាធារណៈ។ ជាត្តម្ពិតម្្ត្ត៣១ ក្សថាខណឌ ទ្យី២ ដរងអាំពីភាពនសមើគាន របស់
្បជាពលរដ្ឋរាំន េះម្ុខរាប់ និងបនា
ុ
ក្សនសវាសាធារណៈ។
នគាលការណ៍ ម្ុធានននសវាសាធារណៈម្នអតថិភាពនលើវិស័យអប់រាំដផនក្សបឋម្ និងម្ធយម្
សិក្សានៅសាោនរៀនសាធារណ : និងនលើវិស័យសុខាភ្ិបាលន លរឺការពិនិតយនរារនៅត្តម្
ម្នាីរនពទ្យយរិោនោឋ ន និងម្នាីរសម្ភពសាធារណៈ។
6

សរុបនសរក្សាីម្ក្សងវីតបិត នសវាសាធារណៈ្តូវបានក្សាំណត់អតថិភាពនោយលក្សខខណឌ ទាំង
ពីរខាងនលើននេះ ប៉ាុដនានពលខលេះនយើងនៅដតពិបាក្សវាយតនម្លសក្សម្មភាពម្ួយជាសាវាសាធារណៈឱ្យ
បានពិត្បាក្សដ្ណាស់។

6
ម្្ត្ត៧២ ក្សថាខណឌ ទ្យី១ វាក្សយខណឌ ទ្យី៣ រដ្ឋធម្មនុញ្ា ឆ្ន ាំ១៩៩៣

12
២.៣.២.របបគត្ិយុត្តថ្នការបពងកើត្ពសវាាធារណៈ
១.ពសវាាធារណៈថ្នន ក់ាត្ិ
នសវាសាធារណៈថាន ក្ស់ជាតិ ចាាំបារ់្តូវដតបនងកើតន ើងនោយរដ្ឋធម្មនុញ្ា និងរាប់
ពីន្ េះនពលបនងកើតនសវាសាធារណ រឺ្តូវរាំណាយងវិកាដដ្លងវិកាទាំងននេះបានពីការ្បម្ូល
ពនធពី្បជាពលរដ្ឋ។ ដ្ូរននេះក្សន
ុ
ងការបនងកើតនសវាសាធារណៈដដ្រ ្តូវបានចាយងវិការដ្ឋរឺ្តូវ
ដតម្នការនពញរិតាពី្បជាពលរដ្ឋត្តម្រយៈរដ្ឋសភាម្នន័យថា ម្នដតសាថ ប័ននីតិបបញ្ាតាិនទ្យ
ដដ្លម្នសិទ្យធិបនងកើតនសវា។ ដ្ូរននេះ នសវាសាធារណៈន្តពីនសវាដដ្លម្នក្សាំណត់ក្សន
ុ
ងរដ្ឋធម្មនុញ្ា
ចាាំបារ់្តូវបនងកើតនោយរាប់។
២.ពសវាាធារណៈថ្នន ក់ពជ្រកាម្ាត្ិ
នសវាសាធារណៈម្ូលោឋ ន សាំនៅនលើនសវានៅថាន ក្ស់ន្កាម្ជាតិម្ិនដម្ននសវាសាធារណៈ
ជាម្ូលោឋននទ្យ។ នសវាសាធារណៈជាម្ូលោឋនរឺសាំនៅនៅនលើផល
ូ
វ សាព ន ការអប់រាំ សុខាភ្ិបាល
អរគីសនី ទ្យឹក្ស នភ្លើង។ ប៉ាុដនានៅទ្យីននេះរឺសិក្សាពីនសវាសាធារណៈម្ូលោឋ ន ដដ្លម្នលក្សខណៈ៣
យ៉ាងដ្ូរខាងន្កាម្៖
កាតពវក្សិរចបនងកើត៖ សាំនៅនៅនលើនសវាដដ្លរដ្ឋ(ពិនសសអជា្ ធរម្ូលោឋ ន)ចាាំបារ់្តូវដត
ផដល់ជូន្បជាពលរដ្ឋ។ ត្តម្រាប់នៅក្សម្ព
ុ
ជាម្នបញ្ញាក្ស់ពីនសវាសាធាណៈម្ូលោឋ នដដ្លរដ្ឋបាល
ថាន ក្ស់ន្កាម្ជាតិម្នកាតពវក្សិរច ្តូវដតបនងកើត និងផាល់ជូន្បជាពលរដ្ឋឱ្យបានរាស់ោស់នទ្យ
ន្តពីនសវារក្សាសនាិសុខសណាដ ប់ធាន ប់ និងរនបៀបនរៀបរយសាធារណៈ ការជាំរុញក្សិរចអភ្ិវឌ្ឍន៍
នសដ្ឋក្សិរច សងគម្ក្សិរច និងនលើក្សក្សម្ពស់ជីវភាពរបស់្បជាពលរដ្ឋជានដ្ើម្ រឺសុទ្យធដតម្នលក្សខណៈ
ម្ិនរាស់ោស់ន្ េះម្នភាពទ្យូលាំទ្យូោយនពក្ស។នបើពិនិតយនៅនលើនសវាសាធារណៈម្ូលោឋន
នៅអឺរ៉ាុបរឺនរម្នក្សាំណត់ជាក្ស់ោក្ស់ដ្ូរជា្ុាំ សង្ហក ត់ ម្នភារក្សិរចនរៀបរាំឱ្យម្ននសវាធារណៈ
្បម្ូលសាំរាម្ទ្យីក្សដនលងចាក្ស់សាំរាម្ នរៀបរាំឱ្យម្នទ្យីសៃប់សុខ ម្ណឌ លក្សុម្រ និងទរក្ស និងទ្យីក្សប់
នខាម រ។ រដ្ឋបាលសង្ហក ត់ម្នការក្សិរចបនងកើតនរៀបរាំ និង្រប់្រងសាោបឋម្សិក្សារដ្ឋបាលថាន ក្ស់
នខតា តាំបន់ ្ក្សសួងអប់រាំម្នភារក្សិរចបនងកើតនរៀបរាំ និង្រប់្រងអនុវិទ្យាល័យ និងវិទ្យាល័យ រីឯ
រដ្ឋបាលថាន ក្ស់ជាតិម្នភារក្សិរចបនងកើតនរៀបរាំនិង្រប់្រងឧតាម្សិក្សា។
នសវាដដ្លរាប់ហាម្បនងកើតសាំនៅនៅនលើនសវា ដដ្លរាប់ហាម្លត់ម្ិនឱ្យអាជា្ ធរ
ម្ូលោឋ នបនងកើត ឬចាត់ដរងជាោរ់ខាត។ ក្សរណីននេះរាប់នៅក្សម្ព
ុ
ជាបានក្សាំណត់រាស់ោស់
ដ្ូរជាទក្ស់ទ្យងនឹងវិស័យកា រជាតិ វិស័យការទ្យូត វិស័យន្ពនឈើ វិស័យរូបិយវតថ
ុ
។ ការ្ប្ពឹតាផា
ុ
យ
ពីបញ្ាតាិទាំងននេះរឺជាការខុសរាប់។
នសវាដដ្លអារបនងកើតនោយនសរីសាំនៅនលើនសវាដដ្លរាប់អនុញ្ាតឱ្យអាជា្ ធរម្ូលោឋ ន
បនងកើតត្តត់ដតង និងផាល់ជូនម្ា
ូ
បជាពលរដ្ឋរបស់ខល
ួ
នរាប់ នៅក្សម្ព
ុ
ជានបើក្សទ្យូោយឱ្យរដ្ឋបាល

13
ថាន ក្ស់ន្កាម្ជាតិបនងកើតនសវាសាធារណៈនៅម្ូលោឋនរបស់ខល
ួ
ននោយនសរីបដនថម្ពីនលើនសវាកាតពវក្សិរច
ដដ្លរដ្ឋត្ម្ូវឱ្យបនងកើត និងន្តពីនសវា ដដ្លរាប់បានហាម្បនងកើតដ្ូរបានបញ្ញា ក្ស់ខាងនលើ។ ការ
បនងកើតនសវាសាធារណៈនៅម្ូលោឋនរបស់ខល
ួ
ន នោយបដនថម្ពីនលើនសវាក្សិរចការដដ្លរដ្ឋត្ម្ូវឱ្យ
បនងកើតនិងន្តពីនសវាដដ្លរាប់បានហាម្លតដ្ូរបានបញាក្ស់ខាងនលើ។ ការបនងកើតនសវា
សាធារណៈម្ូលោឋ ន្បនភ្ទ្យននេះ ្តូវសន្ម្រនោយដ្ីការរបស់្ក្សុម្្បឹក្សារដ្ឋបាលថានក្ស់ន្កាម្
ជាតិនីម្ួយៗ។
២.៣.៣.ពោេពៅថ្នពសវាាធារណៈ
នគាលនៅជាយុទ្យធសាស្រ្សារបស់រាជរោឋភ្ិបាលក្សន
ុ
ងការផាល់នសវាសាធារណៈ រឺនដ្ើម្បីបន្ម្ើ
្បជាពលរដ្ឋឱ្យកាន់ដតលអ្បនសើរន ើង។ ដ្ូរននេះការដក្សលម្អការផាល់នសវាសាធារណៈដ្ូរម្ន
ដរងក្សន
ុ
ងនគាលននយបាយននេះ និងក្សម្មវិធីយុទ្យធសាស្រ្សាដ្នទ្យនទ្យៀតរបស់រាជរោឋភ្ិបាល្តូវនរៀបរាំ
ន ើងឱ្យស្រសបនៅនឹងនគាលនៅ និងរក្សខ
ុ
វិស័យននការនរៀបរាំដក្សលម្អការ្រប់្រង ក្សិរចដ្ាំនណើ រការ
ដបបបទ្យនីតិវិធីននការផាល់នសវាសាធារណៈ និងឥរិយបង អតាររិត ការយល់ដ្ឹងរបស់ម្ន្តនាីរាជការ
និងភានក្ស់ង្ហររដ្ឋដដ្លបន្ម្ើការង្ហរនៅក្សន
ុ
ងដផនក្សននេះ្ពម្ទាំងនផ្ទាតការយក្សរិតាទ្យុក្សោក្ស់រាំន េះការ
ទ្យទ្យួលយក្សនសវាសាធារណៈ្រប់្បនភ្ទ្យរបស់រដ្ឋនៅន្បើ្បាស់ពីសាំណាក្ស់្បជាពលរដ្ឋ និងអនក្ស
ន្បើ្បាស់។
ការផាល់នសវាសាធារណៈ្រប់្បនភ្ទ្យ្តូវនធវើន ើងនោយឈរនលើត្ម្ូវការោក្ស់ដសដងរបស់
្បជាពលរដ្ឋ និងអនក្សន្បើ្បាស់ ជាពិនសសនសវាសាធារណៈជាម្ូលោឋ នទាំងឡាយដដ្លម្ន
នគាលនៅគាាំ្ទ្យដ្ល់ជន្ក្សី្ក្សដ្ូរដដ្លម្នដរងក្សន
ុ
ងនគាលនៅអភ្ិវឌ្ឍន៍សហសវតសរបស់ក្សម្ព
ុ
ជា។
ការិយធិបនតយយ និងនីតិវិធីសម
ុ
រសាមញននការផាល់នសវាសាធរណៈ រឺជាឧបសរគដ្៏ធាំ
ដ្ល់ការបន្ម្ើដតនៅជាម្ូលោឋ នជូន្បជាពលរដ្ឋ និងអនក្សន្បើ្បាស់។ បញ្ញា ទាំងននេះបានបងកឱ្យ
ម្នកាលណានពលនវោន្រើន ភាពម្ិន្ប្ក្សតីនៅក្សន
ុ
ងការ្រប់្រងដ្ាំនណើការ និងនធវើឱ្យនសវា
សាធារណៈរបស់រដ្ឋ្តូវបង់រាំណាយខពស់ស្ម្ប់អនក្សន្បើ្បាស់។ ការកាត់បនថយការិយធិបនតយយ
និងនីតិវីធីសម
ុ
រសាមញននការផាល់នសវាសាធារណៈរបស់រដ្ឋរឺជាការង្ហរអាទ្យិភាពម្ួយក្សន
ុ
ងរាំនណាម្
ការង្ហរអាទ្យិភាពដ្នទ្យនទ្យៀតក្សន
ុ
ងរនបៀបននក្សម្មវិធីក្សាំដណទ្យ្ម្ង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ។
នដ្ើម្បីឱ្យនសវាសាធារណៈ អារទ្យទ្យួលយក្សនៅន្បើ្បាស់្រប់នពលនវោនៅ្រប់ទ្យីក្សដនលង
និងបងកលក្សខណៈង្ហយស្រសួលដ្ល់្បជាពលរដ្ឋ និងអនក្សន្បើ្បាស់បាននន្ទេះ ការនរៀបរាំ និងការ
ដ្ាំនណើ រការននការផាល់នសវាសាធារណៈ្តូវនធវើនោយម្នតម្ល ភាពភាពទ្យទ្យួលខុស្តូវខពស់ជាងម្ុន
និងអភ្ិបាលក្សិរចលអនៅ្រប់ដ្ាំណាក្ស់កាលទាំងអស់។ ការនរៀបរាំនិងការ្ប្ពឹតានៅ្រប់្រងធន
ធានម្នុសស និងនីតិវិធីននការដ្ាំនណើរ្តូវនផ្ទាតការយក្សរិតាទ្យុក្សោក្ស់រាំន េះការព្ងឹងរុណភាព
នសវាធារណៈ និង្បសិទ្យធភាពននការផាល់នសវាសាធារណៈនោយរួម្ទាំងនធវើទ្យាំននើបក្សម្មនសវាសា

14
ធារណៈត្តម្រយៈបនរចក្សវិទ្យាព័ត៌ម្ន។ នសវាសាធារណៈ្តូវដតម្នរុណភាព ្បសិទ្យធភាពនិង
ភាព្បាក្សដ្្បជាជាងម្ុន នដ្ើម្បីទ្យទ្យួលបាននូវការនជឿទ្យុក្សរិតាបដនថម្នទ្យៀតរបស់្បជាពលរដ្ឋនឹង
អនក្សន្បើ្បាស់នៅក្សន
ុ
ងសងគម្ជាតិ និងទ្យីផារ។ នៅក្សន
ុ
ងន័យននេះ ក្សិរចដ្ាំនណើ រការផលិតក្សម្មនសវា
ក្សម្មន្ទនពលបរច
ុ
បបននក្ស៏ដ្ូរនៅនពលអន្ទរតរឺ្តូវដតត្ម្ង់ទ្យិស និងរិតពីរុណភាពរបស់នសវា
នដ្ើម្បីគាាំ្ទ្យដ្ល់ជន្ក្សី្ក្ស និងការកាត់បនថយភាព្ក្សី្ក្ស និងរុណភាពនសវាដដ្លសថិតក្សន
ុ
ងបរិបទ្យ
ននការ្បក្សួត្បដជងនៅនលើទ្យីផារ។ ននេះជាក្សិរចដ្ាំនណើ ការម្ួយដដ្ល្តូវនធវើឱ្យដ្បកាល យពីការ
ផលិតត្តម្ដបបផគត់ផគង់្រួសារឱ្យនៅជាការផលិតទ្យាំនិញស្ម្ប់បន្ម្ើការ្បក្សួត្បដជងទ្យីផារ។
ជាងននេះនៅនទ្យៀត ការន្បើ្បាស់ធនធានដដ្លម្នស្រសាប់ត្តម្រនបៀបដដ្លបាន និង
ក្សាំពុងអនុវតាសពវនងៃ រឺ្តូវបដងវរទ្យិសយក្សរិតាទ្យុក្សោក្ស់នៅដ្ល់្បសិទ្យធភាពសម្ិទ្យធផលននដ្ាំនណើ រការ
ផលិតក្សម្ម នសវាក្សម្មនៅដ្ាំណាក្ស់កាលរុងន្កាយ។
ទ្យនាឹម្នឹងននេះការដក្សលម្អអាក្សបបក្សិរិយអតាររិតការយល់ដ្ឹងរបស់ម្ន្តនាីរាជការពីអនក្ស្រប់
្រង់នៅជាអនក្សផាល់ និងអនក្សផគត់ផគង់នសវា្តូវនធវើជាចាាំបារ់នឹងបន្ទា ន់បាំផុត នដ្ើម្បីនឆ្លើយតបទន់
នពលនវោនៅនឹងត្ម្ូវការជាក្ស់ដសាងរបស់្បនទ្យសជាតិបងកលក្សខណៈឱ្យកាន់ដតលអ្បនសើរដ្ល់
ការទ្យទ្យួលយក្ស និងសិទ្យធិទ្យទ្យួលនសវាសាធារណៈ នៅន្បើ្បាស់្បក្សបនោយនសមើភាពរាំន េះ
្បជាពលរដ្ឋ និងអនក្សន្បើ្បាស់ធាន្ទការអភ្ិវឌ្ឍក្សាំនណើ ននសដ្ឋក្សិរចជាតិ្បក្សបនោយរីរភាពនិង
ជួយជាំរុញការកាត់បនថយភាព្ក្សី្ក្សរបស់្បជាពលរដ្ឋ ស្រសបត្តម្យុទ្យធសាស្រ្សាជាតិកាត់បនថយ
ភាព្ក្សី្ក្ស នសដ្ឋក្សិរចទ្យីផារនសរី និងការ្បក្សួត្បដជងនៅក្សន
ុ
ងររនាននសក្សលភាវូបនីយក្សម្មភាព
ដក្សលម្អអាក្សបបក្សិរិយ អតាររិត ការយល់ដ្ឹងរបស់ម្ន្តនាីរាជការ្តូវដតនធវើឱ្យស្រសបនៅនឹងដផនការ
នម្ស្ម្ប់អភ្ិឌ្ឍន៍ធនធានម្នុសស។
នដ្ើម្បីឱ្យដ្ាំនណើ ការននការផាល់នសវាសាធារណៈ្ប្ពឹតានៅកាន់ដត្បនសើរន ើងម្ន្បសិទ្យធ
ភាព តម្ល ភាព ការទ្យទ្យួលខុស្តូវខពស់ និងរុណភាពនននសវាសាធារណៈ នន្ទេះរាជរោឋ ភ្ិបាល
នឹងនលើក្សទ្យឹក្សរិតា្បជាពលរដ្ឋនិងអនក្សន្បើ្បាស់នសវាឱ្យរូលរួម្បនញ្ច ញម្តិនយបល់អនុសាសន៍
នលើបញ្ញា ន្ទន្ទដដ្លនក្សើតនរញពីការទ្យទ្យួល និងការន្បើ្បាស់នសវា្ពម្ទាំងនៅដបបដដ្លពួក្ស
នររង់បាន។ យនាការដបបននេះ្តូវបានចាត់ទ្យុក្សជាអាទ្យិភាពក្សន
ុ
ងនគាលបាំណងព្ងឹងរុណភាព
នសវាសាធារណៈនិងធាន្ទការ្ប្ពឹតានៅ្បក្សបនោយតម្លភាព។ រាជរោឋភ្ិបាលរក្សាសិទ្យធិក្សន
ុ
ង
ការ្រប់្រង ការ្តួតពិនិតយ និងការទ្យទ្យួលខុស្តូវ្បក្សបនោយភាពនវឆ្ល ត រាំន េះការធាន្ទ
នសវាសាធារណៈម្នរុណភាពជូនដ្ល់ ្បជាពលរដ្ឋ និងអនក្សន្បើ្បាស់នៅ្រប់ទ្យីក្សដនលង និង
្រប់នពលនវោដដ្ល្បាថាន រង់បានក្ស៏ប៉ាុដនាការផគត់ផគង់ និងការបន្ម្ើនសវាសាធារណៈរឺម្ិនដម្ន
សុទ្យធដតនធវើន ើងអភ្ិវឌ្ឍសងគម្ជាតិ្បក្សបនោយ្បសិទ្យធភាពខពស់ ជាពិនសសនសវាសាធារណៈ

15
្តូវដតទ្យទ្យួលបាននូវទ្យាំនុក្សរិតានោយរដ្ឋបាលសាធារណៈ និងភានក្ស់ង្ហររបស់រដ្ឋន ើយ។ ក្សន
ុ
ងន័យ
ននេះរាជរោឋ ភ្ិបាល្តូវដតជានដ្រូននការពីអនក្សន្បើ្បាស់។
២.៤.យនតការននការអនុវែតលស្វាាធារណៈ
យនាការននការអនុវតានសវាសាធារណៈ្តូវបានដ្ាំនណើ រការត្តម្ជន្ម្ើសទាំង០៩ដ្ូរជាការ
ដក្សលម្អក្សិរចដ្ាំនណើ រការង្ហរននការផាល់នសវាសាធារណៈ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ វិសហម្ជឈការនស
វាសាធារណៈវិម្ជឈការនសវាសាធារណៈ្រឹេះសាថ ន នសវាសាធារណៈក្សិរចសនាភាន ក្ស់ង្ហរ្បតិបតាិ
ការពិនសស និងឯក្សជនភាវរូបនីយក្សម្ម។ ការក្សាំណត់យនាការខាងនលើននេះម្ននគាលបាំណងជួយ
ស្ម្ួលការង្ហរដ្ល់្ក្សសួងសាថប័នទាំងអស់ក្សន
ុ
ងដ្ាំនណើរការដក្សលម្អ និងការបនងកើតសាង់ោរក្សន
ុ
ង
ការន្បើ្បាស់ទាំងននេះ។ ក្ស៏ប៉ាុដនាការអនុវតាអាស្រស័យនៅនលើកាលៈនទ្យសៈ និងទ្យិដ្ឋភាពជាក្ស់ដសាង
ននរដ្ឋបាលសាធារណៈរបស់ក្សម្ព
ុ
ជា។ នដ្ើម្បីទ្យទ្យួលបានភាពនជារជ័យននការផាល់នសវាសាធារណៈ
រឺវាអាស្រស័យនៅក្សិរចដ្ាំនណើ រការរបស់យនាការទាំងអស់ នពលនវោននការ្ប្ពឹតានៅនិងតនម្លនន
នសវា។
២.៤.១.ការដក្សលម្អក្សិរចដ្ាំនណើ រការការង្ហរននការផាល់នសវាសាធារណៈ
ការដក្សលម្អក្សិរចដ្ាំនណើ រការការង្ហរននការផាល់នសវាសាធារណៈរឺជាយនាការជាម្ូលោឋ ននដ្ើម្បី
ដក្សលម្អការផាល់នសវាសាធារណៈដដ្លក្សាំពុងដ្ាំនណើ រនៅត្តម្្ក្សសួងសាថ ប័ន និងភាន ក្ស់ង្ហររបស់
រដ្ឋចាាំបារ់។ការង្ហរននេះ្តូវនផ្ទាតនៅនលើនីតិវិធីអភ្ិ្ក្សម្នពលនវោ តនម្លននការរាំណាយ ្បសិទ្យធ
ភាព ជាំននឿទ្យុក្សរិតា និងរុណភាពនននសវាសាធារណៈដដ្លអនក្សន្បើ្បាស់បានទ្យទ្យួល។
២.៤.២.្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
្រក្សនរញរូលដតម្ួយជាយនាការននការផាល់នសវាសាធារណៈ ដដ្លបងកភាពង្ហយស្រសួល
ដ្ល់អនក្សន្បើ្បាស់ត្តម្នីតិវិធីសាម្ញ្ា ម្នតម្លភាព ្បសិទ្យធភាព និងយក្សរិតាទ្យុក្សោក្ស់រាំន េះការ
ផាល់នយបល់ និងការចាប់អារម្មណ៍ របស់អនក្សន្បើ្បាស់។ យនាការននេះ្បម្ូលផា
ុ
ាំជារនង្ហកម្នូវ
នសវាសាធារណៈម្ួយរាំនួនឱ្យម្ក្សនូវក្សដនលងដតម្ួយទាំងក្សដនលងនសនើសុាំ និងក្សដនលងទ្យទ្យួលនោយក្សាំណត់
នពលនវោ្បរល់នសវា និងតនម្លរាស់ោស់។ បទ្យពិនសាធន៍លអៗ ដដ្លជាអនុវតាក្សនលងម្ក្ស្តូវយក្ស
ម្ក្សនធវើជារាំរូននការអនុវតានៅទ្យូទាំង្បនទ្យស។ ការផាល់នសវាសាធារណៈត្តម្យនាការការិយល័យ្រក្ស
នរញរូលដតម្ួយ្តូវនរៀបរាំន ើងនោយក្សាំណត់តួន្ទទ្យី ភារក្សិរច និងដដ្នសម្តថក្សិរចឱ្យបានរាស់
ោស់។ ការនរៀបរាំ និងការ្ប្ពឹតានៅ្ក្សបខណឌ នគាលការណ៍ នីតិវិធី និងររន្ទសម្ព័នធននការ
អនុវតានៅទ្យូទាំង្បនទ្យស។ ការផាល់នសវាសាធារណៈត្តម្យនាការការិយល័យ្រក្សនរញរូល
ដតម្ួយ្តូវនរៀបរាំន ើងនោយក្សាំណត់តួន្ទទ្យី ភារក្សិរច និងដដ្នសម្តថក្សិរចឱ្យបានរាស់ោស់។
២.៥.វិមជឈការ និងវិស្េមជឈការលស្វាាធារណៈ
នោយដផអក្សនលើរាប់សាីពីការ្រប់្រងរដ្ឋបាល្ុាំ សង្ហក ត់ ដដ្ល្បកាសឱ្យន្បើនោយ

16
្ពេះរាជ្ក្សម្នលខរក្សម្/០៣នម្០១/០៥ រុេះនងៃទ្យី១៩ ដខម្ិន្ទ ឆ្ន ាំ២០០១ រដ្ឋបាល្ុាំ សង្ហក ត់ម្ន
តួន្ទទ្យី០២្បនភ្ទ្យរឺ ១.តួ-ន្ទទ្យីបន្ម្ើក្សិរចការម្ូលោឋ នស្ម្ប់បន្ម្ើផល្បនយជន៍្ុាំ សង្ហក ត់
និង្បជាពលរដ្ឋក្សន
ុ
ង្ុាំ សង្ហកត់របស់ខល
ួ
ន។ ២.តួន្ទទ្យីជាភានក្ស់ង្ហរតាំណាងរដ្ឋ ន្កាម្ការចាត់ត្តាំង
ឬការ្បរល់អាំណាររបស់អាជា្ ធររដ្ឋ។ រាំន េះតួន្ទទ្យីទ្យី២ ននេះរដ្ឋបាល្ុាំ សង្ហក ត់ម្នភារក្សិរច
ដ្ូរម្នដរងក្សន
ុ
ងម្្ត្ត៤៣ និងម្្ត្ត៤៤ននរាប់សាីពីការ្រប់្រងរដ្ឋបាល្ុាំ សង្ហក ត់។ ការ
ផាល់នសវាសាធារណៈរបស់រដ្ឋបាល្ុាំ សង្ហក ត់្តូវអនុវតាជាជាំហានៗដផអក្សនលើសាថ នភាពជាក្ស់
ដសាងននការវិវតារីក្សរន្ម្ើនរបស់ទ្យីផារ និងនៅត្តម្ត្ម្ូវការរបស់អនក្សន្បើ្បាស់។
ទ្យនាឹម្នឹងដ្ាំនណើ ការអនុវតា្ក្សបខ័ណឌ យុទ្យធសាស្រ្សាសដីពីក្សាំដណទ្យ្ម្ងវិម្ជឃការ និងវិសហ
ម្ជឈការ និងការនរៀបនសរក្សដី្ ងរាប់សដីពីការ្រប់្រងរដ្ឋបាលនខតា ្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ការ
ផដល់នសវាសាធារណៈជូន្បជាពលរដ្ឋ និងអនក្សន្បើ្បាស់្តូវនធវើន ើងនៅ្តឹម្ក្ស្ម្ឹតវិសហម្ជឈការ
ផងដដ្រ។ ្ក្សសួងសាថប័នជាតិ្តូវដរក្សរាំដលក្សឱ្យបានរាស់ោស់នូវតួន្ទទ្យី ភារក្សិរច ម្ុខង្ហរអាំណារ
និងការទ្យទ្យួលខុស្តូវរបស់ខល
ួ
ននៅនលើការផដល់នសវាសាធារណៈនៅនខតា ្ក្សុង និងពីថានក្ស់នខតា
្ក្សុងនៅថាន ក្ស់ស្រសុក្សខណឌ នៅក្ស្ម្ិតឯក្សភាព។ក្សន
ុ
ងន័យននេះ្ក្សសួងសាថប័នជាតិ្តូវពិនិតយ
ពិចារណារក្សាទ្យុក្សដតការង្ហរ ក្ស់ព័នធនៅនឹងនគាលននយបាយ ទ្យសសនវិស័យការនរៀបរាំដផនការ
យុសាស្រ្សាដតប៉ាុនណាណ េះ។ រីឯថាន ក្ស់ន្កាម្ជាតិរឺអនក្សចាត់ដរង្រប់្រង និង្តួតពិនិតយក្សន
ុ
ងក្ស្ម្ិត
ម្ី្ក្សូ។ យនដការដបបននេះ្តូវបាននរៀបរាំន ើងនដ្ើម្បីធាន្ទការ្ប្ពឹតានៅននការផដល់នសវាសាធារណៈ
្បក្សបនោយ្បសិទ្យធភាព នឆ្លើយតបទន់នពលនវោនៅនឹងនសរក្សដី្តូវការជាម្ូលោឋន និងសថិត
នៅជិត្បជាពលរដ្ឋ។
7

ក្ស់ព័នធនឹងការផដល់នសវានសវាសាធារណៈជូន្បជាពលរដ្ឋក្សន
ុ
ងឋានៈជាតាំណាង និងជា
របស់សហរម្ន៍ ឬ្បជាពលរដ្ឋក្សន
ុ
ងរងវង់ដដ្នដ្ីរបស់ខល
ួ
ន្ុាំ សង្ហកត់ម្នតួន្ទទ្យីភារក្សិរចក្សន
ុ
ងការ
ផដល់នសវាសាធារណៈណា ដដ្ល្តូវបានក្សាំណត់នោយរាប់រួរនហើយ។ តួន្ទទ្យីភារក្សិរចក្សន
ុ
ងការ
ផដល់នសវាសាធារណៈខលេះនទ្យៀត នៅក្សន
ុ
ងក្ស្ម្ិតណា្ទ្យង់្ទយដបបណានឹងវិស័យដដ្លបាន
បដនថម្នទ្យៀតនន្ទេះនឹង្តូវនធវើន ើងជាផល
ូ
វការជូន្បជាពលរដ្ឋអនក្សន្បើ្បាសនិងនដ្រូរអភ្ិវឌ្ឍន៍ខល
ួ
ន។
ភាន ក្ស់ង្ហររបស់្ុាំសង្ហក ត់ ្តូវទ្យទ្យួលភារក្សិរចទាំងឡាយណាដដ្លរដ្ឋក្សណាដ លបាន្បរល់ឱ្យ
បដនថម្ន្តពីការរុេះបញ្ា ីអ្ត្តនុក្សូលោឋ ន និងការរុេះន្ម េះនបាេះនឆ្ន ត។ ការក្សាំណត់តួន្ទទ្យីនន
ការផដល់នសវាសាធារណៈរបស់្ុាំ សង្ហក ត់្តូវនធវើន ើងម្ួយជាំហានម្ដងៗ និងដផអក្សនៅនលើសាថ ន
ភាពជាក្ស់ដសដងននការវិវតារីក្សរន្ម្ើន នហើយ្បនភ្ទ្យនននសវាសាធារណៈ្តូវបានក្សាំណត់ និងរង់
្ក្សងយ៉ាងរាស់ោស់ នដ្ើម្បីនជៀសវាងការជាន់ភារក្សិរចគាន ។
8


7
នត ម្ុយងង( នសវាសាធារណៈនៅក្សម្ព
ុ
ជា.ទ្យាំព័រ ៧២.៧៣)
8
នត ម្ុយងង ( នសវាសាធារណៈនៅក្សម្ព
ុ
ជា .ទ្យាំព័រ ៧៩.៨០ )

17
២.៥. ១.្រឹេះសាថ នសាធារណៈរដ្ឋបាល
្រឹេះសាថ នសាធារណៈរដ្ឋបាលរឺជាយនាការននការផាល់នសវាសាធារណៈម្ួយនផសងនទ្យៀត
ដដ្លម្នសវ័យភាពខាងហិរញ្ាវតថ
ុ
ឬរដ្ឋបាល និងជានីតិបុរគលនននីតិសាធារណៈ ដដ្លទ្យទ្យួល
បនា
ុ
ក្សជារម្បងនូវនបសក្សក្សម្មដផនក្សនសវាសាធារណៈជាលក្សខណៈរដ្ឋបាល សងគម្ សុខាភ្ិបាល វបបធម្៌
វិទ្យាសាស្រ្សា ឬបនរចក្សនទ្យស។
២.៥.២.សហ្គាសសាធារណៈ
សហ្គាសសាធារណៈរឺជាយនាការផាល់នសវាសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ដដ្លសថិតន្កាម្ការ
្រប់្រងនននីតិឯក្សជន និងនីតិសាធារណៈ និងជានីតិបុរគលដដ្លម្នសវ័យភាពហិរញ្ាវតថ
ុ
នហើយ
ដដ្លម្ននដ្ើម្ទ្យុនទាំងអស់ ឬភារន្រើនជារបស់រដ្ឋ។ សហ្គាសសាធារណៈម្ននបសក្សក្សម្មបងក
លក្សខណៈដ្ល់ការអភ្ិវឌ្ឍនសដ្ឋក្សិរច និងសងគម្ម្នជាអាទ្យិ៍ការបនងកើនតនម្លធនធានជាតិ និងការ
បនងកើតអាជីព។
២.៥.៣.ក្សិរចសនា
ក្សិរចសនា រឺជាយនាការម្ួយននការផាល់នសវាសាធារណៈក្សន
ុ
ងនពលដដ្លរដ្ឋពុាំទន់ម្ន
លទ្យធភាព្រប់្គាន់ក្សន
ុ
ងការោក្ស់ឱ្យដ្ាំនណើរការនូវការផាល់នសវា ស្រសបត្តម្ត្ម្ូវការរបស់អនក្សន្បើ
្បាស់នសវាសាំនៅព្ងឹង្បសិទ្យធភាពការង្ហរនលើក្សក្សម្ពស់រុណភាពនសវានដ្ើម្បីទ្យទ្យួលបាននូវទ្យាំនុក្ស
រិតាពីអនក្សន្បើ្បាស់នសវា។ ការអនុវតាយនាការក្សិរចសនា្តូវម្នលក្សខខណឌ ការង្ហររាស់ោស់
នោយដផអក្សនលើលទ្យធភាពរាំពឹងទ្យុក្សលក្សខខណឌ ននការអនុវតាធនធានចាាំបារ់ស្ម្ប់ដ្ាំនណើ រការការ
ត្តម្ោន្តួតពិនិតយនិងវាយតនម្ល។ ភារីជាប់ក្សិរចសនា្តូវន្បើ្បាស់ម្ន្តនាីរាជការនៅនឹងក្សដនលង
ដដ្លអារទ្យទ្យួល្បាក្ស់ឧបតថម្ភដផអក្សនលើសម្តថភាពម្ុខង្ហរទ្យទ្យួលខុស្តូវ និងលទ្យធផលដដ្លស្ម្រ
បាន។
២.៥.៤.ភាន ក្ស់ង្ហរ្បតិបតាិការពិនសស
ការ្រប់្រងនិងការផាល់នសវាសាធារណៈត្តម្យនាការភាន ក្ស់ង្ហរ្បតិបតាិការពិនសសរឺ
ជាទ្យសសនទនម្ួយងមីដដ្លរនបៀបននការដ្ាំនណើ រការ្តូវនធវើន ើងត្តម្នគាលនៅក្សាំណត់។ ភាន ក្ស់ង្ហរ
្បតិបតាិការពិនសសរឺជាអងគភាពម្ួយរបស់្ក្សសួងសាថ ប័ន ដដ្លបានចាត់ត្តាំងន ើងនដ្ើម្បីអនុវតា
ឱ្យបានសន្ម្រនូវនគាលនៅពិនសសណាម្ួយរបស់ រាជរោឋ ភ្ិបាល នោយដផអក្សនលើលក្សខខណឌ
នបសក្សក្សម្មនហើយដដ្លម្នភាពអនុន្គាេះ និងភាពបត់ដបននៅនលើការនរៀបរាំនិងការ្ប្ពឹតា
នៅការ្រប់្រងធនធានម្នុសស និងធនធានហិរញ្ាវតថ
ុ
ខុសពីអងគភាពដ្នទ្យនទ្យៀតនៅក្សន
ុ
ង្ក្សសួង
សាថ ប័ននន្ទេះ។ ការនរៀបរាំឱ្យម្នភាន ក្ស់ង្ហរ្បតិបតាិការពិនសសននេះម្ននគាលនៅនលើក្សក្សម្ពស់
្បសិទ្យធភាពការង្ហរព្ងឹងរណននយយភាព ជាំរុញន្ទវានុវតាន៍ និងរាំនិតផា
ួ
រនផាើម្សាំនៅព្ងឹងវបបធម្៌

18
ននការយក្សរិតាទ្យុក្សោក្ស់ដ្ល់អនក្សន្បើ្បាស់នសវា។ លក្សខខណឌ នបសក្សក្សម្ម នដ្ើម្បីអនុវតាយនាការ
ភាន ក្ស់ង្ហរ្បតិបតាិការពិនសស្តូវដផអក្សនលើរាំណុ រជាម្ូលោឋ ន០៤យ៉ាងរឺ៖ ១.នផ្ទា តការយក្សរិតា
ទ្យុក្សោក្ស់នលើត្ម្ូវការជាអាទ្យិភាពរបស់អនក្សន្បើ្បាស់នសវា នោយក្សាំណត់ឱ្យបានរាស់ោស់
អាំពី្បនភ្ទ្យរុណភាពនិងតនម្លនននសវាដដ្ល្តូវផាល់ជូនដ្ល់អនក្សន្បើ្បាស់។ ២.ក្សាំណត់ឱ្យបាន
រាស់ោស់អាំពីលទ្យធផលរាំពឹងទ្យុក្សនិងធនធានចាាំបារ់ន្ទន្ទ។ ៣.ក្សាំណត់ឱ្យបានរាស់ោស់អាំពីការ
នរៀបរាំនិងការ្ប្ពឹតានៅរបស់ភាន ក្ស់ង្ហរននេះ។ ៤.ក្សាំណត់ឱ្យបានរាស់ោស់អាំពីយនាការននការ
ត្តម្ោន្តួតពិនិតយ និងវាយតនម្ល ។
២.៥.៥.ឯក្សជនភាវូបនីយក្សម្ម
ក្សន
ុ
ងក្សរណីចាាំបារ់ខលេះឯក្សជនភាវូបនីយក្សម្មអារ្តូវបានន្ជើសនរើសជាយនាការម្ួយនដ្ើម្បីស្ម្ួល
ដ្ល់ការផាល់នសវាសាធារណៈជូនអនក្សន្បើ្បាស់នសវា។ ការដ្ឹក្សន្ទាំក្សម្មវិធីឯក្សជនភាវូបនីយក្សម្ម
្តូវអនុនោម្នៅត្តម្បទ្យបបញ្ាតាិក្សាំណត់ និងផសពវផាយឱ្យសាធារណជនបានយល់ដ្ឹងអាំពីដ្ាំនណើ រការ
ននការ្ប្ពឹតានៅ។ ការនធវើឯក្សជនភាវូបនីយក្សម្ម្តូវនធវើន ើងនោយនសរក្សាីសន្ម្ររបស់រាជរោឋ ភ្ិបាល
ត្តម្ការនសនើសុាំពី្ក្សសួងសាថ ប័នសាម្ី។
9

២.៦.ការិោ ័យស្ររកលរញរូ តែមួយ
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ រឺជាក្សដនលងផាល់នសវាសាធារណៈជូន្បជាពលរដ្ឋ
អាជីវក្សរសហ្គាសធុនតូរ និងម្ធយម្។ ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយជាក្សដនលង្បម្ូលផា
ុ
ាំ
នសវាក្សម្ម និងនីតិវិធីរដ្ឋបាលម្ួយរាំនួននៅក្សដនលងដតម្ួយ ជាក្សដនលងដដ្លអងិជនម្ក្សទ្យទ្យួលទ្យ្ម្ង់
ដបបបទ្យ និងទ្យទ្យួលព័ត៌ម្ន្រប់្គាន់រាស់ោស់សាីពីការផាល់នសវាសាធារណៈនផសងៗ នហើយ
វាក្ស៏ជាក្សដនលងផាល់លទ្យធផលសន្ម្រជាផល
ូ
វការដ្ល់អតិងិជន។
10

ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយរឺជាការិយល័យផាល់នសវាក្សម្មដ្ល់្បជាពលរដ្ឋម្ន
នគាលនៅបន្ម្ើ្បជាពលរដ្ឋ អាជីវក្សរ ណិ ជាក្សរ ្ក្សុម្ហ ុន សហ្គាស និងអងគការទាំងឡាយ
ដដ្លក្សាំពុងនធវើសក្សម្មភាពក្សន
ុ
ងម្ូលោឋន្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌក្សន
ុ
ងទ្យិសនៅន្បើ្បាស់ឱ្យម្ន្បសិទ្យធភាព
នូវធនធានដដ្លម្នស្រសាប់នៅក្សន
ុ
ង្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ នៅត្តម្នីតិវិធីរដ្ឋបាលដដ្លអារសន្ម្រ
ការង្ហរ្បក្សបនោយ្បសិទ្យធភាព និងម្នរយៈនពលខលីជាងម្ុន។ ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដត
ម្ួយ្តូវអនុវតាត្តម្នីតិវិធីរដ្ឋបាលដដ្លបានក្សាំណត់។ ដ្ូរននេះ ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដត
ម្ួយរឺជាសាថ ប័នម្ួយ ដដ្ល្តូវដតផាល់ពត៌ម្នយ៉ាងរាស់ោស់នៅឱ្យអនក្សន្បើ្បាស់នសវាអាំពី
ក្សិរចការរដ្ឋបាលនៅថានក្ស់រាជធានី នខតា ្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ្ុាំ សង្ហកត់ និងផាល់ព័ត៌ម្នអាំពីនីតិវិធី
រដ្ឋបាលដដ្លជាសម្តថក្សិរចរបស់ថាន ក្ស់ជាតិ និងនងលនសវាក្សម្មស្ម្ប់នីតិវិធី ដដ្ល ក្ស់ព័នធនៅនឹង

9
ពោេនពោបាយសតីពីការផ្តេ់ពសវាាធារណៈ, ទាំព័រ៣៣- ៥០
10
http://www.owso.gov.kh/?page_id=956&lang=kh (ចូេទសសននថ្ងៃទី ១៤ ពម្ា ២០២៣ )

19
វិស័យនសដ្ឋក្សិរច ដ្ីធលី ដផនការន្បើ្បាស់ដ្ីធលីរួម្ទាំងព័ត៌ម្នអាំពីការគាាំ រ សុខភាព ការអប់រាំ វបបធម្៌
និងបញ្ញា សងគម្ផងដដ្រ។
11

នសវាសាធារណៈ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ រឺសាំនៅនលើនសវាក្សម្មទាំងឡាយដដ្លផាល់នោយ
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ នដ្ើម្បីបន្ម្ើ្បជាជនក្សន
ុ
ងនគាលបាំណងបន្ម្ើផល្បនយជន៍
សាធារណៈឱ្យម្ន្បសិទ្យធភាព ភាពស័ក្សាិសិទ្យធិ តម្ល ភាព រណននយយភាពរយៈនពលខលីរាស់ោស់
អារនជឿទ្យុក្សរិតាបានតនម្លនថាក្ស និង្បក្សបនោយរុណភាពលអ។
12

២.៦.១.្បវតាិ ននការក្សនក្សើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយនៅក្សម្ព
ុ
ជា
នៅក្សន
ុ
ងឆ្នាំ២០០៣ រាជរោឋភ្ិបាលក្សម្ព
ុ
ជា បាននរញនសរក្សាីសន្ម្រនលខ៤៧ សសរ រុេះ
នងៃទ្យី១១ ដខម្ិងុន្ទ ឆ្ន ាំ២០០៣ ោក្ស់ឱ្យអនុវតដសាក្សលបងនូវ្បព័នធរដ្ឋបាលងមីនៅស្រសុក្សបាត់ដ្ាំបង
និងនសៀម្រាបរឺការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយនោយម្នការគាាំ្ទ្យដផនក្សហិរញ្ាវតថ
ុ
ពីសហរម្ន៍
អឺរ៉ាុប។ រន្ម្ងការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ្តូវបានអនុវតដនោយ ម្នក្សិរចសហការជានដ្
រូជាម្ួយស្រសុក្សរាាំងនសៀងន្រ(Rhein-Sieng-Kreis)នន្បនទ្យសអាលលឺម្៉ាង់ទ្យី្ក្សុងសប
ូ
នលតូ (Spoleto)
្បនទ្យសអុីត្តលី ម្ូលនិធិខុនរា៉ាដ្អាដ្ិននៅដអ (Konrad Adenauer Foundation) និងអងគការ
BBJ Servis ដដ្លជាអងគការម្ួយនន្បនទ្យសអាលលឺម្៉ាង់ ម្នជាំន្ទញនៅក្សន
ុ
ងការអនុវតារន្ម្ង
ននេះ។ ដ្ាំណាក្ស់កាលទ្យី១របស់រន្ម្ងរឺចាប់ពីដខធន
ូ
ឆ្នាំ២០០១ ដ្ល់ ដខម្ីន្ទ ឆ្ន ាំ២០០៤ និង
ដ្ាំណាក្ស់កាលទ្យី២ ចាប់ពីដខធន
ូ
ឆ្ន ាំ២០០៤ ដ្ល់ ដខវិរឆិកា ឆ្នាំ២០០៧ និងបនារហូតដ្ល់ដខម្ីន្ទ
ឆ្ន ាំ២០០៨ នៅម្ុននពលដដ្លម្នការ្តួតពិនិតយ និងការវាយតនម្លបញ្ច ប់រន្ម្ង។ នៅក្សន
ុ
ង
អាំ
ុ
ងនពលននការអនុវតារន្ម្ងននេះ ្ក្សសួងម្ហានផាបាននរញ្បកាសនលខ៧៩១ សាីពីការ
បនងកើតររន្ទសម្ព័នធរដ្ឋបាលងមីនិង្បកាសនលខ៧៩២សាីពីការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូល
ដតម្ួយននស្រសុក្សបាត់ដ្ាំបង និងស្រសុក្សនសៀម្រាប។
នៅក្សន
ុ
ងដខឧសភា ឆ្ន ាំ២០០៧ ្ក្សសួងម្ហានផាបានបនងកើត្ក្សុម្ការង្ហរម្ួយក្សន
ុ
ងនគាលបាំណង
នដ្ើម្បីសិក្សា និងនរៀបរាំសាំនណើ រន្ម្ងបនដ និងព្ងីក្សការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ និង
ការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋនៅកាន់្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ នផសងនទ្យៀត។ លទ្យធផលននការសិក្សាបានបង្ហា ញ
ថាការអនុវតាការង្ហររបស់ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ និងការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋបាន
ទ្យទ្យួលការគាាំ្ទ្យ និងការនពញរិតាយ៉ាងន្រើននលើសលប់ពីសាំណាក្ស់្បជាពលរដ្ឋ អាជា្ ធរម្ូលោឋ ន
អងគការសងគម្សុីវិល ្ពម្ទាំងទ្យទ្យួលបានការគាាំ្ទ្យដផនក្សនគាលននយបាយ និងបនរចក្សនទ្យសពី
្ក្សសួង សាថ ប័ន ក្ស់ព័នធន្ទន្ទនៅថាន ក្ស់ជាតិផងដដ្រ។ ន្ទដខឧសភា ឆ្ន ាំ២០០៨ សាំនណើ រន្ម្ង

11
ជ្របកាសសតីពីការពរៀបចាំនិងការជ្របជ្រពឹត្តពៅថ្នការិោេ័យជ្រចកពចញចូេខត្ម្ួយពៅជ្រកុង/ស្រសុកែណឌ ពោេពៅ ,ពេែ ៩២៨
ជ្របក, ១២ ម្ិន ២០០៩, ជ្របការ ៣
12
http://www.owso.gov.kh/?lang=kh&page_id=703 (ចូេទសសននថ្ងៃទី ២៤ ធ្ន
ូ
២០២៣)

20
គាាំ្ទ្យហិរញ្ា្បទន និងបនរចក្សនទ្យសនលើការបនា និងព្ងីក្សការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
និងការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋនៅកាន់្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ នផសងនទ្យៀត ្តូវបាននរៀបរាំរួររាល់ និង
ោក្ស់នសនើនៅធន្ទគារពិភ្ពនោក្សនដ្ើម្បីអនុម្័ត។ ន្ទដខធន
ូ
ឆ្នាំ២០០៨ រន្ម្ងការិយល័យ្រក្ស
នរញរូលដតម្ួយ និងការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ្តូវបានអនុម្័តនោយធន្ទគារពិភ្ពនោក្ស និង
ចាប់នផាើម្អនុវតាន្ទដ្ាំណារ់ដខម្ិងុន្ទ ឆ្ន ាំ២០០៩រហូតដ្ល់ដខម្ីន្ទឆ្ន ាំ២០១៤។ ការិយល័យ្រក្ស
នរញរូលដតម្ួយ និងការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ ្តូវបានបនងកើតន ើងត្តម្រយៈ្បកាសរបស់
្ក្សសួងម្ហានផានៅក្សន
ុ
ងររន្ទសម្ព័នធរបស់រដ្ឋបាល្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ នោយដផអក្សនលើនសរក្សាីសន្ម្រ
របស់រាជរាោឋ ភ្ិបាលនលខ១២ សសរ រុេះនងៃទ្យី៣០ ដខម្ិងុន្ទ ឆ្ន ាំ២០០៨។ ការបនងកើតការិយល័យ
ទាំងពីរននេះ ម្ននគាលនៅនលើក្សក្សម្ពស់្បសិទ្យធភាពននការផាល់នសវារដ្ឋបាលជូន្បជាពលរដ្ឋ
នៅថាន ក្ស់ម្ូលោឋ នឱ្យបានឆ្ប់រហ័ស ត្តម្នីតិវិធីសាម្ញ្ា ្បក្សបនោយតម្លភាព រុណភាព
រណននយយភាព និងកាត់បនថយអាំនពើពុក្សរលួយ។ នៅក្សន
ុ
ងដ្ាំណាក្ស់កាលននការអនុវតារន្ម្ង
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ និងការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ ចាប់ត្តាំងពីដខម្ិងុន្ទ ឆ្ន ាំ
២០០៩ រហូតដ្ល់ ដខម្ីន្ទ ឆ្ន ាំ២០១៤ ម្នសាថ ប័នសាំខាន់ៗរាំនួនពីរដដ្លបាននដ្ើរតួន្ទទ្យីយ៉ាង
សក្សម្មនៅក្សន
ុ
ងការគាាំ្ទ្យ និងការស្ម្បស្ម្ួលដផនក្សនគាលននយបាយ បនរចក្សនទ្យស និងការ
ត្តម្ោនវាយតនម្ល រឺ្ក្សុម្គាាំ្ទ្យថានក្ស់្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ និង្ក្សុម្ពិន្គាេះនយបល់បនរចក្សនទ្យស
អនារ្ក្សសួង។ ក្សនលងម្ក្សននេះ ការអនុវតាការង្ហររបស់ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ និង
ការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ បានទ្យទ្យួលការគាាំ្ទ្យ និងការនពញរិតាយ៉ាងន្រើននលើសលប់ពីសាំណាក្ស់
្បជាពលរដ្ឋ អាជា្ធរម្ូលោឋន អងគការសងគម្សុីវិល ្ពម្ទាំងទ្យទ្យួលបានការគាាំ្ទ្យដផនក្សនគាល
ននយបាយ និង បនរចក្សនទ្យសពី្ក្សសួង សាថ ប័ន ក្ស់ព័នធន្ទន្ទនៅថាន ក្ស់ជាតិ ជាពិនសសទ្យទ្យួល
បានការគាាំ្ទ្យហិរញ្ាបបទនពីសហរម្ន៍អឺរ៉ាុប(២០០៤-២០០៧) ធន្ទគារពិភ្ពនោក្ស(២០០៩-
២០១៤) នោយរួម្ទាំងងវិកាបដ្ិភាររបស់រាជរោឋភ្ិបាលផងដដ្រ។ រិតពីនពលចាប់នផាើម្អនុវតា
រហូតម្ក្សដ្ល់ដ្ាំណារ់ឆ្ន ាំ២០១៧ននេះ ្ក្សសួងម្ហានផាបានោក្ស់ឱ្យដ្ាំនណើ រការការិយល័យ្រក្ស
នរញរូលដតម្ួយ និងការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋបានរាំនួន៤៦ក្សដនលង ដដ្លក្សន
ុ
ងនន្ទេះម្ននៅ
្ក្សុងរាំនួន២៦ ស្រសុក្សរាំនួន៨ និងខណឌ រាំនួន៨។ ជាម្ួយននេះ ្ក្សសួងម្ហានផាក្ស៏បានបនងកើត និង
ោក្ស់ឱ្យអនុវតាសាក្សលបងនូវម្ជឈម្ណឌ លព័ត៌ម្ន្បជាពលរដ្ឋរាំនួន៥ក្សដនលងផងដដ្រ រឺនៅ្ក្សុង
រាំនួន៤ និងខណឌរាំនួន១។ បរច
ុ
បបននននេះ ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ និងការិយល័យ
្បជាពលរដ្ឋសថិតន្កាម្ការគាាំ្ទ្យ ស្ម្បស្ម្ួល ត្តម្ោន និង្តួតពិនិតយការអនុវតាពីន្ទយក្សោឋ ន
ម្ុខង្ហរ និងធនធានននអរគន្ទយក្សោឋ នរដ្ឋបាលម្ូលោឋ ន្ក្សសួងម្ហានផា។ ន្ទយក្សោឋ នននេះ
ម្នតួន្ទទ្យីរម្បងក្សន
ុ
ងការនរៀបរាំនគាលននយបាយ ្ពម្ទាំងការស្ម្បស្ម្ួលដផនក្សនគាល

21
ននយបាយ និងគាាំ្ទ្យដផនក្សបនរចក្សនទ្យសនោយសហការជាម្ួយ្ក្សសួង សាថ ប័ន ក្ស់ព័នធ ការព្ងឹង
សម្តថភាព និងការត្តម្ោនលទ្យធផលននអនុវតារបស់ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ និង
ការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ។ ត្តម្រយៈការខិតខាំ្បឹងដ្បងអនុវតារន្ម្ងអស់រយៈនពលជិត្បាាំ
ឆ្ន ាំក្សនលងម្ក្សននេះ និងត្តម្រយៈការវាយតនម្លនោយឯក្សរាជយពីខាងន្ត ការិយល័យ្រក្សនរញ
រូលដតម្ួយ និងការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ្តូវបានចាត់ទ្យុក្សថា ជាការិយល័យរាំរូនៅក្សម្ព
ុ
ជា
នោយសារ (១) ការផាល់នសវារដ្ឋបាលជូន្បជាពលរដ្ឋ្បក្សបនោយរុណភាព និងម្ន្បសិទ្យធភាព
(២) ម្នភាពង្ហយស្រសួលក្សន
ុ
ងការទ្យទ្យួលយក្សនសវា (៣) យក្សរិតាទ្យុក្សោក្ស់រាំន េះអនក្សន្បើ្បាស់
នសវា្បក្សបនោយភាពរួសរាយរាក្ស់ទក្ស់ (៤) នសវាផាល់ត្តម្នគាលការណ៍ ក្សាំណត់ និងម្នតម្ល
ភាព និងរណននយយភាព (៥) ម្នយនាការទ្យទ្យួលព័ត៌ម្ន្ត ប់ និងបណាឹងតវា៉ារបស់អនក្សន្បើ
្បាស់នសវា។ ដផអក្សនលើលទ្យធផលជាវិជាម្នខាងនលើននេះ រាជរោឋភ្ិបាលម្នការត្តាំងរិតាយ៉ាង
ម្ុតម្ាំ នោយម្នការបញ្ញាក្ស់យ៉ាងរាស់ោស់នៅក្សន
ុ
ងនគាលននយបាយ និងយុទ្យធសាស្រ្សារតុ
នកាណដ្ាំណាក្ស់កាលទ្យី៤ននរាជរោឋ ភ្ិបាលអាណតាិទ្យី៦ ក្សន
ុ
ងការបនាបនងកើតការិយល័យទាំងពីរ
ននេះនៅ្ក្សុង ស្រសុក្សដ្នទ្យនទ្យៀតនៅទ្យូទាំង្បនទ្យស។
២.៦.២.នគាលបាំណងននការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
ការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ នៅក្សន
ុ
ងរដ្ឋបាលថានក្ស់ន្កាម្ជាតិក្សន
ុ
ងនគាល
បាំណងរឺ៖១.នលើក្សក្សម្ពស់នគាលការណ៍ អភ្ិបាលក្សិរចលអ ក្សាំដណទ្យ្ម្ង់្បព័នធរដ្ឋបាលនោយព្ងីក្ស
វិសាលភាពនសវាដដ្លផាល់នោយរដ្ឋបាល្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌដដ្ល្តូវបានផាល់ជូនអតិងិជននៅ
ក្សដនលងដតម្ួយ។ ២.បងខិតរដ្ឋបាលឱ្យនៅនក្សៀក្សជិតនឹង្បជាពលរដ្ឋបងកភាពង្ហយស្រសួលស្ម្ួល
ក្សន
ុ
ងការផាល់នសវាសាធារណៈជូន្បជាពលរដ្ឋឱ្យបានឆ្ប់រហ័ស្បក្សបនោយ្បសិទ្យធភាព រុណភាព
តម្ល ភាព នដ្ើម្បីនឆ្លើយតបទន់នពលនវោនៅនឹងនសរក្សាី្តូវការរបស់្បជាពលរដ្ឋ។ ៣.ដក្សលម្អ
ការផាល់នសវាសាធាណៈបនងកើតអភ្ិបាលក្សិរចលអកាត់បនថយអាំពីពុក្សរលួយ និងបនងកើនការនជឿទ្យុក្ស
រិតាពី្បជាពលរដ្ឋនលើ្បព័នធរដ្ឋបាល។៤.នលើក្សក្សម្ពស់ការរូលរួម្របស់្បជាពលរដ្ឋក្សន
ុ
ងការផាល់
ម្តិនយបល់និងការរិេះរន់សាថ បន្ទ នដ្ើម្បីដក្សលម្អការអនុវតា្បព័នធរដ្ឋបាល។ ៥.បនងកើនតម្ល ភាព
នៅក្សន
ុ
ងរដ្ឋបាលត្តម្រយៈការនលើក្សក្សម្ពស់ឱ្យម្ននូវ្បព័នធផសពវផាយនផសង ស្ម្ប់្បជាពលរដ្ឋ
និងនដ្ើម្បីវាស់ដវងនូវការរូលរួម្របស់គាត់ក្សន
ុ
ងការអនុវតា្បព័នធរដ្ឋបាល។
13

២.៦.៣.្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ នគាលនៅ
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ បនងកើតន ើងក្សន
ុ
ងនគាលបាំណងនដ្ើម្បីបងខិតនសវាសាធារណៈ

13
ជ្រកសួងម្ហាថ្ផ្ៃ,ការិោេ័យជ្រចកពចញចូេខត្ម្ួយ៖ (ភ្នាំពពញ៖ ជ្រកសួងម្ហាថ្ផ្ៃ, ២០១៥) ៧

22
ជូនពលរដ្ឋ ដ្ូនរនេះការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ្តូវបាននរនរៀបរាំបនងកើតន ើងនៅត្តម្្ក្សុង
ស្រសុក្ស ខណឌ នគាលនៅម្ួយរាំនួនដ្ូរជា៖
ក្ស.ឆ្ន ាំទ្យី១ (២០០៩ ដ្ល់២០១០) ៖ ្ក្សុងនគាលនៅចាស់រាំនួន០២រឺ៖ ្ក្សុងនសៀម្រាបនិង
្ក្សុងបាត់ដ្ាំបង្ក្សុងស្រសុក្សព្ងីក្សងមីរាំនួន០៧រឺ្ក្សុងនបា៉ាយដប៉ាត ្ក្សុងសាឹងដសន ្ក្សុងត្តនមម ្ក្សុង
្ពេះសីហនុ ្ក្សសួង ្ក្សុង្ក្សនរេះ ្ក្សុង ម្រក្ស៍។
ខ.ឆ្ន ាំទ្យី២ (២០១០ ដ្ល់២០១១) ៖ ព្ងីក្សបដនថម្នៅកាន់្ក្សុងនិងស្រសុក្សរាំនួន០៨រួម្ម្ន៖
្ក្សុងន ធិ៍សាត់ ្ក្សុងក្សាំពង់ឆ្នាំង ្ក្សុងនខម្រភ្ូម្ិនា ្ក្សុងក្សាំពង់សពឺ ្ក្សុងក្សាំពត ្ក្សុងដ្ូនដក្សវ ្ក្សុងបា
វិតនិង្ក្សុងបានលុង។
រ.ឆ្ន ាំទ្យី៣ (២០១១ដ្ល់២០១២) ៖ ព្ងីក្សបដនថម្នៅ្ក្សុង០៦ និងស្រសុក្សជនបទ្យ០១រួម្ម្ន៖
្ក្សុងសាំនរាង ្ក្សុង្ពេះវិហារ ្ក្សុងសាឹងដ្តង ្ក្សុងដសនម្នន្ទរម្យ ្ក្សុងដក្សប ្ក្សុងនប៉ាលិន និង្ក្សុង
បនវល ។
្.ឆ្ន ាំទ្យី៤ (២០១២ដ្ល់២០១៣) ៖ ព្ងីក្សបដនថម្នៅ្ក្សុង០៤ និងខណឌ ០៩រួម្ម្ន៖ ្ក្សុង
សិរីនសាភ្័ណ ្ក្សុងក្សាំពង់ចាម្ ្ក្សុងន្ពដវង ្ក្សុងសាវ យនរៀង ខណឌ ម្នជ័យ(ចាស់) ខណឌ ដ្នង្ហក
ខណឌន ធិ៍ដសនជ័យ ខណឌដសនសុខ ខណឌទ្យួលនគាក្ស ខណឌ៧ម្ក្សរា ខណឌឬសសីដក្សវ ខណឌដ្ូននពញ
និងខណឌ រាំការម្ន ។
ង.ឆ្ន ាំទ្យី៥(២០១៥)៖ ព្ងីក្សបដនថម្នៅខណឌ រាំនួន០៤ រួម្ម្ន៖ខណឌ ដ្ូននពញ ខណឌ ម្ន
ជ័យ(ងមី)ខណឌ ដ្ពក្សងមី និងខណឌ ន្ជាយរង្ហវ រ។
រ.ឆ្ន ាំទ្យី៦ (២០១៦ដ្ល់២០១៧)៖ ព្ងីក្សបដនថម្ស្រសុក្សរាំនួន០៦រួម្ម្ន៖ ស្រសុក្សនម្ងប្សសី
ស្រសុក្សពួក្ស ស្រសុក្សជីដ្ក្សង ស្រសុក្សខារក្សណាា ល ស្រសុក្សឧដ្ុងគ និងស្រសុក្ស ន្ពនប់។
ដ្ូរននេះការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយដដ្លសថិតនៅក្សន
ុ
ង្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌនគាលនៅ
សរុបទាំងអស់ម្ន ៤៦្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ នគាលនៅ។
14

២.៧.ទីតា ាំង និងែួនទី និងភារកិរចររស្់ការិោ ័យស្ររកលរញរូ តែមួយ
២.៧.១.ទ្យីត្តាំងសម្ស្រសបក្សន
ុ
ងការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ្តូវដតនរៀបរាំឱ្យសថិតនៅក្សដនលងណា ដដ្លសាធារណជន
អារ្បាស្រស័យទក្ស់ទ្យងបានង្ហយស្រសួល នហើយទ្យីត្តាំងននេះ្តូវដតនរៀបរាំឱ្យម្នបរិយកាសលអ
និងសម្ភ រ ឧបក្សរណ៍ សម្ស្រសបស្ម្ប់សាធារណជន។ ជាងននេះនៅនទ្យៀត ការិយល័យ្រក្ស
នរញរូលដតម្ួយ ដដ្លម្នលក្សខណៈនពញនលញ (ដផនក្សជួរម្ុខ និងដផនក្សជួរន្កាយ) រឺ្តូវសថិត
នៅក្សន
ុ
ងសាោ្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ។
15


14
http://ncdd.gov.kh/ (ចូេពម្ើេងៃទី២៤ ខែម្ិងុន ឆ្ន ាំ២០១៩)
15
ជ្រកសួងម្ហាថ្ផ្ៃ,ការិោេ័យជ្រចកពចញចូេខត្ម្ួយ៖ (ភ្នាំពពញ៖ ជ្រកសួងម្ហាថ្ផ្ៃ, ២០១៥) ២៧

23
២.៧.២.តួន្ទទ្យី និងភារក្សិរចរបស់ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
្រប់ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ម្នតួន្ទទ្យី និងភារក្សិរចរួម្ម្នផាល់នសវាក្សម្មដ្ល់
អតិងិជន ពលរដ្ឋ សហ្គាស និងអងគការទាំងឡាយ ដដ្លក្សាំពុងនធវើសក្សម្មភាពនៅម្ូលោឋ ន្ក្សុង
ស្រសុក្ស ខណឌផាល់ព័ត៌ម្នពិសាារ និងព័ត៌ម្នទ្យូនៅជូន្បជាពលរដ្ឋ និងអតិងិជនន្ទន្ទក្សន
ុ
ងស្រសុក្ស
អាំពីក្សិរចការរដ្ឋបាលនៅថាន ក្ស់នខតា ស្រសុក្ស ្ុាំ (នោយផ្ទា ល់ម្ត់ ឬត្តម្ទ្យូរស័ពា ឬត្តម្នសៀវនៅ
ព័ត៌ម្នន្ទន្ទ ដដ្លបាននបាេះពុម្ពផាយ) និងផាល់ព័ត៌ម្នអាំពីនីតិវិធីរដ្ឋបាលដដ្លជាសម្តថក្សិរច
របស់ថាន ក្ស់ជាតិ និងនងលនសវាក្សម្មស្ម្ប់នីតិវិធីទាំងននេះ ដដ្ល ក្ស់ព័នធ និងវិស័យនសដ្ឋក្សិរច ដ្ីធលី
ដផនការន្បើ្បាស់ដ្ីធលីរួម្ទាំងពត៌ម្នអាំពីការគាាំ រសុខភាព ការអប់រាំវបបធម្៌ និងបញ្ញា សងគម្
ផងដដ្រ។

24
ជាំពូកទី ៣
វិធីាស្រ្ស្តស្រាវស្រាវ

ជាំពូក្សននេះ បង្ហាញពីវិធីសាស្រ្សាដដ្ល្តូវបានន្បើស្ម្ប់ការន្ជើសនរើសអនក្សរូលរួម្ នដ្ើម្បី
្បម្ូលទ្យិននន័យ និងវិភារទ្យិននន័យ។ ជាំពូក្សននេះ ពនយល់បក្សស្រសាយអាំពីវិធីសាស្រ្សាស្រសាវ្ជាវ ការ
ន្ជើសនរើសសាំណាក្ស វិធីសាស្រ្សា្បម្ូលទ្យិននន័យ វិធីសាស្រ្សាវិភារទ្យិននន័យ និង្ក្សម្សីលធម្៌នន
ការស្រសាវ្ជាវ។
៣.១.វិធីាស្រ្ស្តការស្រាវស្រាវ
ការសិក្សាននេះ បានន្បើ្បាស់វិធីសាស្រ្សាស្រសាវ្ជាវដបបរុណវិស័យក្សន
ុ
ងការ្បម្ូល និង
វិភារទ្យិននន័យ។ ទ្យិននន័យដដ្ល្បម្ូលបានននការសិក្សាននេះរួម្ម្នទ្យិននន័យបន្ទា ប់។ ការសិក្សា
ស្រសាវ្ជាវននេះបានន្បើ្បាស់វិធីសាស្រ្សាវិភារទ្យិននន័យដបបខលឹម្សារនិងដបបពនយល់បក្សស្រសាយ។
៣.១.១.ទិននន័យទី២
១.នសៀវនៅសាីពីការ្រប់្រងរដ្ឋបាលរាជធានី នខតា ្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ឆ្ន ាំ២០០២
២.រាប់សដីពីការ្រប់្រងរដ្ឋបាល ្ុាំ សង្ហក ត់ ឆ្ន ាំ២០០១
៣.រាប់សាីពីការ្រប់្រងរដ្ឋបាល្ុាំ សង្ហកត់ ត្តម្ដបបវិម្ជឈការ ឆ្នាំ២០១៧
៤.នសៀវនៅសាីពី្ក្សបខ័ណឌ នគាលននយបាយ្ក្សបខ័ណឌ រាប់ស្ម្ប់គាាំ្ទ្យការអនុវតា
ក្សាំដណទ្យ្ម្ង់វិម្ជឈការ និងវិសហម្ជឈការ ឆ្នាំ២០១៦ របស់្ក្សសួងម្ហានផា
៥.ក្សម្មវិធីជាតិស្ម្ប់ការអភ្ិវិឌ្ឍត្តម្ដបប្បជាធិបនតយយនៅថានក្ស់ន្កាម្ជាតិ
ដ្ាំណាក្ស់កាលទ្យី២(២០២១-២០៣០) ឆ្ន ាំ២០២១ ្ក្សសួងម្ហានផា។
៦.នសៀវនៅសាីពីការអនុវតារបស់្ក្សុម្្បឹក្សារាជធានី នខតា ្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ និង
ការរូលរួម្របស់្បជាពលរដ្ឋ(២០០៧-២០១២)
៧.ឯក្សសារនផសងៗដដ្លម្ននៅក្សន
ុ
ងឯក្សសារនយង្ពម្ទាំងនធវើការស្រសាវ្ជាវត្តម្
រយៈ្បព័នធអុិនធឺនណត។
៣.២.វិធីស្រាវស្រាវតាមលោ ការណ៍ រារ់
ត្តម្្បធានបទ្យខាងនលើ នយើងនធវើការសិក្សាស្រសាវ្ជាវត្តម្រយៈវិភារនលើនគាលការណ៍
រាប់ក្សាំពូល្រប់ជាំន្ទន់ រាប់ជាតិ និងរាប់ជាតិអនារជាតិជាទ្យូនៅ នដ្ើម្បីយក្សផល្បនយជន៍
ម្ក្សនធវើការន្បៀបនធៀប និង្ទ្យឹសាីក្សាំពុងសិក្សា។
៣.៣.វិធីាស្រ្ស្តស្រាវស្រាវតាមការស្ររមូ ព័ែ៌មាន
នយើងន្ជើសនរើសវិធីសាស្រ្សា្បម្ូលព័ត៌ម្នត្តម្្រប់ម្នធាបាយ នដ្ើម្បីយក្សម្ក្សនធវើជា
ម្ូលោឋនក្សន
ុ
ងការវិភាររក្សភាពសុីសង្ហវក្ស់គានរវាងរាប់ និងការអនុវតាជាក្ស់ដសាងន្ទនពលក្សនលងម្ក្ស។

25
៣.៤.វិធីាស្រ្ស្តស្រាវស្រាវតាមការវិភាគ
នយើងបានន្ជើសនរើសវិធីសាស្រ្សាវិភារនោយវិភារនលើនគាលននយបាយរបស់រាជរោឋភ្ិបាល
វិភារនលើក្សម្មវិធីននយបាយរបស់រាជរោឋភ្ិបាល វិភារនលើនគាលននយបាយសដីពីការផដល់
នសវាសាធារណៈ ្ពេះរាជ្ក្សម្ ្ពេះរាជ្ក្សឹតយ អនុ្ក្សឹតយ ្បកាស នសរក្សាីសន្ម្រ ដ្ីការបស់រដ្ឋបាល
ថាន ក្ស់ន្កាម្ជាតិ ឬលិខិតបទ្យោឋ ននផសងនទ្យៀតដដ្ល ក្ស់ព័នធ នដ្ើម្បីនធវើជាម្ូលោឋនក្សន
ុ
ងការរង្ក្សង
របាយការណ៍ ននេះ។
៣.៥.ស្រកមស្ី ធម៌ននការស្រាវស្រាវ
ការសិក្សាននេះ បានរក្សានូវសុវតថិភាពបុរគលជូនដ្ល់អនក្សរូលរួម្ក្សន
ុ
ងការសម្ភស និងការ
បាំនពញក្ស្ម្ងសាំណួ រ។ ការពិចារណាអាំពី្ក្សម្សីលធម្៌្តូវបានបនងកើតន ើង និង្តូវបានអនុវតា
នៅក្សន
ុ
ងដ្ាំនណើរការ្បម្ូល និងវិភារទ្យិននន័យ។ ភាពឯក្សជនរបស់អនក្សរូលរួម្ និងអតាសញ្ញា ណ
របស់ពួក្សនរ ្តូវបានរក្សា្បក្សបនោយសុវតថិភាពខពស់។ អនក្សស្រសាវ្ជាវ បានជូនដ្ាំណឹ ងជាម្ុន
នដ្ើម្បីដសវងយល់ពីនពលនវោ ដដ្លម្នភាពង្ហយស្រសួល និងទ្យទ្យួលបានការអនុញ្ញា ត។ នដ្ើម្បី
នលើក្សទ្យឹក្សរិតាឱ្យម្នការនឆ្លើយតបខពស់បាំផុត ដដ្លអារនធវើនៅបានសាំណួ រសម្ភសន៍ និងក្ស្ម្ង
សាំណួ រ រឺបានផាល់នូវការនលើក្សទ្យឹក្សរិតាក្សន
ុ
ងនគាលបាំណងនធវើយ៉ា ងណាឱ្យដ្ាំនណើ រការស្រសាវ្ជាវ
ននេះ្ប្ពឹតានៅនោយរលួន និងនជារជ័យ។

26
ជាំពូកទី ៤
ទធផ្ ននការស្រាវស្រាវ
៤.១.ាា នភាពទីតា ាំងននការិោ ័យស្ររកលរញរូ តែមួយ
៤.១.១.សាថ នភាពភ្ូម្ិសាស្រ្សា
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយស្រសុក្សោវ ឯម្នទ្យើបដតបនងកើតន ើងនៅនងៃទ្យី០៤ ដខម្ីន្ទ
ឆ្ន ាំ២០២១ នោយនយងត្តម្អនុ្ក្សឹតយនលខ ១៨អន្ក្ស.បក្សរុេះនងៃទ្យី០៨ ដខក្សុម្ភៈ ឆ្ន ាំ២០១៧ សាីពី
ការបនងកើតយនាការ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ស្ម្ប់ការផាល់នសវារដ្ឋបាលនៅរដ្ឋបាលថាន ក្ស់ន្កាម្
ជាតិ។ ស្រសុក្សននេះម្នទ្យីត្តាំងសថិតនៅត្តម្ដ្ងទ្យននលនម្រងគ ន្កាម្ដ្ងទ្យននលតូរ និងបឹងវាលជាំណា
សាថនភាពដ្ីសថិតនៅក្សន
ុ
ងតាំបន់វាលទ្យាំន្ទបសម្ប
ូ
រនៅនោយបឹងបួរ ដ្ពក្ស ជាន្រើនសាថ នភាពដបប
ននេះនធវើឱ្យសម្ប
ូ
រ ធនធាន ធម្មជាតិ ដ្ីម្នជីជាតិស្ម្ប់ដ្ាំណាាំក្សសិក្សម្ម។ ស្រសុក្សោវឯម្សថិតនៅ
ជាប់រាជធានីភ្នាំនពញខណឌនោយទ្យននលរតុម្ុខបងកលក្សខណៈង្ហយស្រសួលដ្ល់្បជាពលរដ្ឋនធវើដ្ាំនណើ រ
និងដ្ឹក្សក្សសិផលនៅលក្ស់នៅរាជធានីភ្នាំនពញ។ ស្រសុក្សោវ ឯម្ននេះម្ន្ុាំរាំនួន១៥រឺ្ុាំអរិយក្សស្ត
្ុាំសារិកាដក្សវ ្ុាំ ម្ឧញាអុង ្ុាំបារុង ្ុាំដ្ពក្សនក្សមង ្ុាំដ្ពក្សនរ ្ុាំភ្ូម្ិធាំ ្ុាំនកាេះរេះ ្ុាំងមររ ្ុាំ
ទ្យឹក្សលល ាំង ្ុាំបឹង្រាំ ្ុាំោវ សរ ្ុាំនកាេះដក្សវ ្ុាំសាំបួរ និង ្ុាំដ្ពក្សឬសសី។ ទ្យីត្តាំង និងអគារដ្ឋបាល
សាោស្រសុក្សសថិតនៅក្សន
ុ
ងភ្ូម្ិទ្យឹក្សលល ាំង្ុាំទ្យឹក្សលល ាំងស្រសុក្សននេះ ម្ននផាដ្ីសរុបរាំនួន ២៦០,៩៣
រី
ូ
ដម្៉ា្តកានរ៉ា ដរក្សជា១៥សង្ហក ត់្ុាំ និងម្ន៤៣ ភ្ូម្ិ។
៤.១.២.្បជាពលរដ្ឋ
ស្រសុក្សោវ ឯម្ម្ន្បជាជាជនសរុប ៨០៨១៥ន្ទក្ស់ ស្រសី៤០៩៦២ន្ទក្ស់ ដ្ងសុីនត្បជាជន
៣០៩ន្ទក្ស់ក្សន
ុ
ង១រី
ូ
ដម្៉ា្ត្ក្សឡា្បជាជន្បម្ណ៦៥% ម្នម្ុខរបរពឹងដផអក្សនលើរបរក្សសិក្សម្ម
ជារម្បង ន្តពីននេះម្នម្ុខរបរនផសងៗនទ្យៀតដ្ូរជាអាជីវក្សម្ម សិបបក្សម្ម ក្សម្មក្សរ រិញ្ច ឹម្សតវ និង
ការននសាទ្យ្តី ដដ្លជាម្ូលោឋននដ្ើម្បីបនងកើនផលក្សន្ម្ននការនលើក្សសា
ួ
យជីវភាព្រួសារ។ក្សន
ុ
ង
ស្រសុក្សោវ ឯម្ ម្ន្រួសាររាំនួន២០ ៤៤៨្រួសារ ក្សន
ុ
ងនន្ទេះ្រួសារអរិនន្តនាយ៍២០ ៤០០្រួសារ
្រួសារបនណាា េះអាសនន ៤៨្រួសារ ្បជាពលរដ្ឋសរុប ៨២ ៧៨៤ន្ទក្ស់ ស្រសី៤១ ៦៦២ន្ទក្ស់ ក្សន
ុ
ង
នន្ទេះ្បជាពលរដ្ឋអរិនន្តនាយ៍ ៨២ ៥៤១ន្ទក្ស់ ស្រសី៤១ ៥៥៧ន្ទក្ស់ ្បជាពលរដ្ឋបនណាា េះអាសនន
២៤៣ន្ទក្ស់ស្រសី១០៥ន្ទក្ស់ ្បជាពលរដ្ឋអាយុ១៨ឆ្ន ាំន ើង ម្នរាំនួន៥៦៦០៦ន្ទក្ស់ ស្រសី២៨១៩០
ន្ទក្ស់ ក្សន
ុ
ងនន្ទេះអរិនន្តនាយ៍ ៥៦ ៤១៥ន្ទក្ស់ ស្រសី២៨ ១១៣ន្ទក្ស់ បនណាា េះអាសនន ១៩១ន្ទក្ស់ ស្រសី
៧៧ន្ទក្ស់ ្បជាជននធវើរាំណាក្សស្រសុក្ស៥៤៩ន្ទក្ស់ ស្រសី៣០៤ន្ទក្ស់ ក្សន
ុ
ងនន្ទេះជាសិសស ៥០ន្ទក្ស់ ស្រសី
៣០ន្ទក្ស់ និងនៅ្បក្សបម្ុខរបរ៤៩៩ ន្ទក្ស់ ស្រសី២៧៤ន្ទក្ស់។
៤.១.៣.ការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ្តូវបានបនងកើតន ើងនោយនយងត្តម្នសក្សាីសន្ម្រ

27
នលខ ៧៥២សសរ រុេះនងៃទ្យី០៤ ដខម្ីន្ទ ឆ្ន ាំ២០២១ របស់្ក្សសួងម្ហានផា សាីពីការោក្ស់ឱ្យន្បើ
្បាស់នសៀវនៅដណន្ទាំសាីពីនគាលការណ៍ និងនីតិវិធីផាល់នសវារដ្ឋបាល ត្តម្ការិយល័យ្រក្ស
នរញរូលដតម្ួយ។
៤.១.៤.្បនភ្ទ្យវិស័យរបស់នសវាសាធារណៈននការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
រាជរោឋ ភ្ិបាលបាននធវើការនរៀបរាំ្បព័នធរដ្ឋបាលសារជាងមី នោយនធវើការដក្សទ្យ្ម្ង់យ៉ាងសុី
ជន្ៅនលើ្បព័នធរដ្ឋបាលសាធារណៈនោយអនុវតា្បព័នធវិម្ជឈការនិងវិសហម្ជឈការនដ្ើម្បីបងខិត
នសវាសាធារណៈឱ្យនៅជិត្បជាពលរដ្ឋ។ ដ្ូនរនេះនហើយ ្ក្សសួងសាថ ប័នដដ្ល ក្ស់ព័នធក្ស៏បាននធវើ
្បតិភ្ូក្សម្មការង្ហរម្ួយរាំនួននៅឱ្យថាន ក្ស់ន្កាម្ជាតិ ជាពិនសការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
បានផាល់នសវានលើវិស័យម្ួយរាំនួន៖១.ការង្ហរនីតានុក្សូលក្សម្ម(ការបញ្ញា ក្ស់នលើឯក្សសារងតរម្លង
២.ការង្ហរររ្ត្តនុក្សូលោឋន៣.វិស័យវបបធម្៌៤.វិស័យអប់រាំយុវជននិងក្សីឡា៥.វិស័យនទ្យសររណ៍
៦.វិស័យសាំណង់ ៧.វិស័យឧសាហក្សម្មដរ៉ានិងថាម្ពល ៨.វិស័យ ណិជាក្សម្ម ៩.វិស័យសុខាភ្ិបាល
១០.វិស័យសាធារណៈការនិងដ្ឹក្សជញ្ា
ូ
ន ១១.វិស័យក្សសិក្សម្ម។
៤.១.៥.ររន្ទសម្ព័នធនៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
នោយនយងត្តម្អនុ្ក្សឹតយនលខ ២៥៣ អន្ក្ស.តត រុេះនងៃទ្យី០៩ នខម្ិន្ទ ឆ្ន ាំ ២០២០
របស់រាជរោឋ ភ្ិ-បាលក្សម្ព
ុ
ជា សាីពីការដតងត្តាំងម្ន្តនាីរាជការឱ្យកាន់តាំដណងជាអភ្ិបាលននរណៈ
អភ្ិបាលស្រសុក្សោវ ឯម្ បានបង្ហា ញថាម្ន្តនាីដដ្របន្ម្ើការង្ហរនៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដត
ម្ួយស្ម្ប់ការផដល់នសវារដ្ឋបាល ម្នរាំនួន ១១ រូបដដ្រម្នសម្សភាពដ្ូរន្កាម្៖
១.នោក្ស នជឿន សារ៉ាុន ្បធានការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
២.នោក្សស្រសី ជួន សុរន្ទធ អនុ្បធាន ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
៣.នោក្សស្រសីរស់ សុីនណត ម្ន្តនាីទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សនបឡា និងបូក្សសរុបក្សិរចការ្បចាាំនងៃ
៤.នោក្ស ជុាំ ពិសិដ្ឋ ម្ន្តនាីទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សបញ្ច
ូ
លទ្យិននន័យអ្ត្តនុក្សូលោឋ ន
៥.នោក្សស្រសី វ៉ាន ឡានីន ម្ន្តនាីទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សផាល់ព័ត៌ម្ន និង្បរល់ ទ្យទ្យួលឯក្សសារ
៦.នោក្សនួន ប ុននធឿន ម្ន្តនាីទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សជួយនលើការង្ហរសាធារណការ
៧.ក្សញ្ញា សួស ោលី ម្ន្តនាីសម័្ររិតាទ្យទ្យួលជួយនលើការង្ហរនីតានុក្សូលក្សម្ម
៨.នោក្ស ដហន តុោ ម្ន្តនាីទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សនលើការង្ហរវបបធម្៌ និងវិរិ្តសិលបៈ
៩.នោក្សជុាំ រតនៈ ម្ន្តនាីទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សនលើការង្ហរវិស័យការង្ហរ និងបណដ
ុ
េះ
បណាដលវិជាាជីវៈ វិស័យធម្មការនិងសាសន្ទ
១០.នោក្សស្រសី បូ ររិយ ម្ន្តនាីទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សនលើការង្ហរវិស័យអប់រាំយុវជននិងក្សីឡា

28
១១.នោក្ស នពជ ពនលក្ស ម្ន្តនាីទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សនលើការង្ហរវិស័យសាំណង់
និងកានផារសិទ្យធិកាន់កាប់អរន្ទ្យពយដដ្លពុាំទន់រុេះ
បញ្ា ី
១២.នោក្ស នសឿន រុន ម្ន្តនាីទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សនលើការង្ហរ វិស័យរដ្ឋបាល
១៣.នោក្ស ប ិត ចាន់នតឿ ម្ន្តនាីទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សនលើការង្ហរ ឧសាហក្សម្មនិង
៤.២.តផ្នកជួរមុេ
ដផនក្សជួរម្ុខរឺជាដផនក្សដដ្ល្តូវនធវើទ្យាំន្ទក្ស់ទ្យាំនងនោយផ្ទា ល់ជាម្ួយអនក្សន្បើ្បាស់នសវា នដ្ើម្បីឱ្យដផនក្ស
ជួរម្ុខម្នសម្តថភាព្រប់្គាន់ក្សន
ុ
ងការផាល់នសវាជូនអនក្សន្បើ្បាស់នសវាម្ន្តនាីរាជការនៅ ក្សន
ុ
ងដផនក្សននេះ្តូវ
ដតយល់ដ្ឹងជារួម្និងនៅត្តម្វិស័យជាំន្ទញនូវនសវាសាធារណៈនន្ទេះនិង្តូវម្នអាក្សបបក្សិរិយលអយក្សរិតា
ទ្យុក្សោក្ស់រាំន េះនសរក្សាី្តូវការ និងជួយបាំភ្លឺនោេះស្រសាយរម្ៃល់នផសងៗរបស់អនក្សន្បើ្បាស់នសវា។ ដផនក្សជួរ
ម្ុខម្នភារក្សិរចផដល់ព័ត៌ម្នពនយល់អាំពីនីតិវិធីននការទ្យទ្យួលនសវាបញ្ច
ូ
ន និងការដបងដរក្សសាំណុាំ ឯក្សសារ
នៅត្តម្វិស័យជាំន្ទញទ្យទ្យួល្បាក្ស់ក្សន្ម្នសវា្ពម្ទាំងផាល់លទ្យធផល និងនសរក្សាីសន្ម្រ ក្ស់ព័នធនឹងការ
នសនើសុាំនសវានៅអនក្សន្បើ្បាស់នសវាវិញ។ក្សន
ុ
ងក្សរណីចាាំបារ់្តូវផដល់ការដណន្ទាំបដនថម្និងជួយស្ម្ួលដ្ល់
ការបាំនពញដបបបទ្យ និងការទ្យទ្យួល ក្សយនសនើសុាំពីអនក្សន្បើ្បាស់នសវាទាំងឡាយណា ដដ្លពុាំម្នការយល់
ដ្ឹងរាស់ោស់ដ្ូរជាក្សរណី អនក្សម្ិន-នរេះអក្សសរជានដ្ើម្។ រាំន េះដផនក្សជួរម្ុខ្តូវបាន នរដបងដរក្សជាបី្ក្សុម្
តូរៗបនានទ្យៀតរឺ្ក្សុម្ទ្យី១៖ ទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សទ្យទ្យួល ក្សយ្បរល់ឯក្សសារនិងផដល់ព័ត៌ម្ន្ក្សុម្ទ្យី២៖ ទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្ស
ការង្ហរនីតានុក្សូលក្សម្មនិង្ក្សុម្ទ្យី៣៖ ទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សកាង្ហរនបឡា។
្ក្សុម្ទ្យី១ ៖ ្ក្សុម្ទ្យទ្យួល ក្សយ ្បរល់ឯក្សសារ និងផាល់ព័ត៌ម្ន
្ក្សុម្ននេះ ម្នភារក្សិរចបន្ម្ើជួរម្ុខនោយទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សឯក្សសារ្បរល់ឯក្សសារ និងផាល់
ព័ត៌ម្នបន្ទា ប់ម្ក្សនទ្យៀត គាត់ម្នភារក្សិរចនផសងនទ្យៀតដ្ូរជានធវើការ្តួតពិនិតយរាល់ ក្សយនសនើសុាំ
និងឯក្សសារភាា ប់នផសងៗ ដដ្លបានទ្យទ្យួលក្សន
ុ
ងក្សរណីសាំណុាំដបបបទ្យ្រប់្គាន់នរញបង្ហកន់នដ្ទ្យទ្យួល
ក្សយជូនអតិងិជន នហើយ្តូវដបងដរក្ស ក្សយនសនើសុាំនៅជួរន្កាយត្តម្វិស័យជាំន្ទញនីម្ួយៗ។
បដនថម្ពីននេះ ្ក្សុម្ទ្យី១ននេះ ម្នភារក្សិរចក្សន
ុ
ងការនឆ្លើយតបរាល់ព័ត៌ម្ន និងរម្ៃល់របស់្បជាពលរដ្ឋ
្ពម្ទាំងផសពវផាយលិខិតជូនដ្ាំណឹ ង និងលិខិតបទ្យោឋ ននផសងៗដ្ល់អតិងិជន។ជារុងន្កាយ
រឺ្តូវនធវើរបាយការណ៍្បចាាំសបាាហ៍ ដខ ្តីម្ស ឆ្ម្សនិង្បចាាំឆ្ន ាំនិងភារក្សិរចនផសងៗនទ្យៀត
ដដ្ល្បធានការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយននស្រសុក្សោវ ឯម្្បរល់ឱ្យ។
្ក្សុម្ទ្យី២ ៖ ្ក្សុម្ទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សកាង្ហរនីតានុក្សូលក្សម្ម
ម្នភារក្សិរចបន្ម្ើការជួរម្ុខទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សការង្ហរនីតានុក្សូលក្សម្មឯក្សសារ និងពិនិតយនលើ
សាំណុាំ ឯក្សសារន្ទន្ទដដ្ល្តូវបាននសនើសុាំនធវើនសរក្សាីបញ្ញា ក្ស់ពីរដ្ឋបាលនលើឯក្សសារងតរម្លងន្ទន្ទ

29
ត្តម្នគាលការណ៍ ក្សាំណត់ជារួម្ទាំងការនលើក្សនយបល់ជូន្បធានការិយល័យ្រក្សនរញរូលដត
ម្ួយអាំពីក្សិរចការន្ទន្ទដដ្ល ក្ស់ព័នធនឹងការង្ហរនីតានុក្សូលក្សម្ម។រាំន េះបញ្ញាទ្យាំន្ទក្ស់ទ្យាំនងវិញ្ក្សុម្
ទ្យី២ននេះ នធវើទ្យាំន្ទក្ស់ទ្យាំនងជាម្ួយម្នាីរអងគភាព ក្ស់ព័នធនឹងការង្ហរនីតានុក្សូលក្សម្ម ផល
ូ
វរាប់ ក្ស់ព័នធ
នឹងក្សិរចការនីតានុក្សូលក្សម្ម និងនធវើទ្យាំន្ទក្ស់ទ្យាំនងជាម្ួយនឹង្បជាពលរដ្ឋនោយជូនព័ត៌ម្ននឹងនឆ្លើយ
តបនៅនឹងសាំនណើររបស់្បជាពលរដ្ឋ រាំន េះក្សិរចការដដ្លខល
ួ
នទ្យទ្យួលខុស្តូវ។ ្ក្សុម្ននេះ្តូវនធវើ
របាយការណ៍្បចាាំសបាាហ៍ ដខ ្តីម្ស ឆ្ម្ស និង្បចាាំឆ្នាំ នហើយ្តូវបាំនពញភារក្សិរច នៅត្តម្
អវីដដ្ល្បធានការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ្បរល់ឱ្យ។ បដនថម្ពីនន្ទេះ្ក្សុម្ននេះជាអនក្សរក្សា
ទ្យុក្សនៅឯក្សសារន្ទន្ទដដ្លបាននធវើនសរក្សាីបញ្ញា ក្ស់ជូនពលរដ្ឋនហើយ។
្ក្សុម្ទ្យី២ននេះ ដដ្លជា្ក្សុម្នីតានុក្សូលក្សម្ម នៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយបានផាល់
នសវាក្សម្មនលើ្បនភ្ទ្យនសវាក្សម្មឯក្សសារម្ួយរាំនួនដ្ូរជាវិញ្ញាបនប្តបញ្ញាក្ស់ការសិក្សាវិញ្ញាបនប្ត
បនណាា េះអាសននម្ធយម្សិក្សាក្ស្ម្ិត១វិញ្ញាបនប្តបនណាាេះអាសននម្ធយម្សិក្សាបឋម្ភ្ូម្ិវិញ្ញាបនប្ត
បនណាាេះអាសននម្ធយម្សិក្សាទ្យុតិយភ្ូម្ិ វិញ្ញាបនប្តបញ្ញាក្ស់ការសិក្សាថានក្ស់ទ្យី១២ វិញ្ញាបនប្ត
រុេះបញ្ាីអាក្សរនលើតនម្លបដនថម្ វិញ្ញាបនប្ត្បក្សបអាជីវក្សម្ម វិញ្ញាបនប្តលិខិតបញ្ញាក្ស់លទ្យធផល
ននការ្បលងសញ្ញាប្តម្ធយម្សិក្សាក្ស្ម្ិត១ សញ្ញា ប្តម្ធយម្សិក្សាក្ស្ម្ិត២ (បាំនពញវិជាា)
សញ្ញា ប្តម្ធយម្សិក្សាទ្យុតិយភ្ូម្ិ សញ្ញា ប្តម្ធយម្សិក្សាររុនកាសលយ សញ្ញា ប្តម្ធយម្សិក្សា
ទ្យុតិយភ្ូម្ិ បរិញ្ញា ប្ត បរិញ្ញា ប្តរង លិខិតបញ្ញា ក្ស់ការសិក្សា អតាសញ្ញា ណប័ណណ នសៀវនៅសាន ក្ស់
នៅ ប័ណណសម្គ ល់យនយនា ្ពឹតាិប្តពិនា
ុ
ក្សយសុាំបញ្ញាក្ស់សញ្ញាប្តម្ធយម្សិក្សាក្ស្ម្ិត២រាំនណេះ
ដ្ឹងទ្យូនៅវិញ្ញាប្តបនណាាេះអាសនន ថានក្ស់បរិញ្ញាប្តវិញ្ញាបនប្តបនណាាេះអាសនន ថាន ក្ស់បរិញ្ញា ប្ត
រង។
្ក្សុម្ទ្យី៣ ៖ ្ក្សុម្ទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សការង្ហរនបឡា
្ក្សុម្ទ្យី៣ ម្នភារក្សិរចទ្យទ្យួលក្សន្ម្នសវាក្សម្មរដ្ឋបាលត្តម្នគាលការណ៍ក្សាំណត់ និងនរញ
បង្ហក ន់នដ្បង់្បាក្ស់ជូនអតិងិជន ្ពម្ទាំងនធវើរបាយការណ៍្បចាាំនងៃអាំពីសាថនភាពងវិការបាយការណ៍
្បចាាំសបាាហ៍ ្បចាាំ្តីម្ស ្បចាាំឆ្ម្ស និង្បចាាំឆ្នាំ្ពម្ទាំងភារក្សិរចនផសងៗនទ្យៀត ដដ្ល្បធាន
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ្បរល់ឱ្យ។ បន្ទា ប់ពីបាំនពញលក្សខខណឌ ទាំងឡាយដដ្លបាន
ក្សាំណត់ក្សន
ុ
ងជួរម្ុខនៅនពលដដ្លខល
ួ
នពិនិតយន្ើញថា្តឹម្្តូវនហើយនន្ទេះ ្តូវបញ្ា
ូ
នសាំណុាំឯក្សសារ
ក្សយសុាំបនានៅជួរន្កាយ។
៤.៣.តផ្នកជួរលស្រកាយ
ដផនក្សជួរន្កាយជាដផនក្សដដ្លទ្យទ្យួលរា៉ាប់រងនសវា នហើយជាដផនក្សម្ួយម្ននីតិវិធីរដ្ឋបាល សម
ុ
រ
សាមញ និងសាាំញា
ុ
ាំ ឬជាដផនក្សម្ួយដដ្លម្ននីតិវិធីរដ្ឋបាលដដ្ល្តូវការនពលនវោនដ្ើម្បី្តួតពិនិតយ
បនរចក្សនទ្យស និង្តូវសន្ម្របញ្ច ប់នោយដផនក្សជួរន្កាយ ឬត្ម្ូវឱ្យនសវានន្ទេះ្តូវសន្ម្រ ឬ

30
បញ្ច ប់នោយសហការរវាងការិយល័យ្រក្សនរញ រូលដតម្ួយ ជាម្ួយអងគភាពការិយល័យ
ជាំន្ទញន្ទន្ទ ននរដ្ឋបាលស្រសុក្ស ក្សន
ុ
ងរយៈនពលម្ួយក្សាំណត់។
៤.៣.១.ដផនក្សសាធារណការ នឹងដ្ឹក្សជញ្ា
ូ
ន
ដផនក្សននេះទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សក្សន
ុ
ងការផាល់នសវាក្សម្មនៅនលើម្៉ាូតូ(ការរុេះបញ្ាីងមីបា
ូ
រប័ណណសម្គល់ទ្យុតិយ
ត្តប័ណណសម្គ ល់ ទ្យុតិយត្តប័ណណសម្គ ល់ ទ្យុតិយត្តសាល ក្សនលខ ទ្យុតិយសាល ក្សនលខ និងនផារក្សម្ម
សិទ្យធិដដ្លនសវាទាំងននេះម្នរយៈនពល ននការផដល់ ៣០នងៃ សុពលភាពអរិនន្តនាយ៍ ប៉ាុដនាតនម្លនន
នសវាដ្ប្បួលនៅត្តម្្បនភ្ទ្យនននសវាក្សម្មនីម្ួយៗ) នសវាក្សម្មនៅការផដល់លិខិតអនុញ្ញា ត នធវើ
អាជីវក្សម្មដ្ឹក្សជញ្ា
ូ
ន (្តីរ្ក្សយនយនា រុឺម្៉ាក្សសនណាាងនោយនទរ្ក្សយនយនា ដដ្លនសវាក្សម្ម
ទាំងពីរម្នតនម្លរយៈនពលននការផដល់និងសុពលភាពដ្ូរគាន ) និងនសវាក្សម្មបនាលិខិតអនុញ្ញា ត
នធវើអាជីវក្សម្មដ្ឹក្សជញ្ា
ូ
ន(្តីរ្ក្សយនយនារុឺម្៉ាក្ស់សនណាា ងនោយនទរ្ក្សយនយនាដដ្លនសវាក្សម្ម
ទាំងពីរម្នតនម្លរយៈនពលននការផដល់និងសុពលភាពដ្ូរគាន ។
៤.៣.២.ដផនក្សនរៀបរាំដដ្នដ្ី នររូបនីយក្សម្ម និងសាំណង់
ដផនក្សននេះទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សក្សន
ុ
ងការផដល់នសវាក្សម្មដ្ូរជាលិខិតអនុញ្ញាតឱ្យសាងសង់ លិខិតអនុញ្ញា ត
សាងសង់ព្ងីក្សបដនថម្រុេះនរើជួសជុល(តនម្លនសមើនឹង១០%ននតនម្លលិខិតអនុញ្ញា ត)លិខិតអនុញ្ញា ត
នបើក្សការោឋ ន(តនម្លនសមើនឹង ១០% ននតនម្លលិខិតអនុញ្ញាត)លិខិតបទ្យោឋន ឬវិញ្ញាបនប្តបញ្ញាក្ស់
ភាព្តឹម្្តូវ (តនម្លនសមើនឹង១០%ននតនម្លលិខិតអនុញ្ញា ត)នសវាក្សម្មជួសជុល និងសង់របង្ពម្
ទាំងផាល់នសវាក្សម្មនលើការបញ្ញា ក្ស់ការនផារសិទ្យធិកាន់កាប់ឬលក្ស់ផ្ទដ រ់ឬអាំនណាយ ឬម្រតក្សអរលន
វតថ
ុ
ស្ម្ប់បាំនពញដបបបទ្យរាំន េះដ្ីលាំនៅសាថន ភ្ូម្ិ្រឹេះដដ្លពុាំទន់ម្នវិញ្ញាបនប្តសម្គល់
ម្ចស់អរលវតថ
ុ
។ នសវាក្សម្មដដ្លផដល់ឱ្យនោយដផនក្សម្ួយននេះ ក្សាំណត់តនម្ល និងរយៈនពលននការផា
ល់អាស្រស័យនៅនលើទ្យីត្តាំង ទ្យាំហាំ ដដ្លសាំណង់សថិតនៅ។
៤.៣.៣.ដផនក្សអប់រាំ យុវជន និងក្សីឡា
ដផនក្សននេះក្ស៏ទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សក្សន
ុ
ងការផាល់នសវាក្សម្មដ្ូរជា សាោ ឬថានក្ស់ម្នតាយយសិក្សាឯក្សជន
(ក្សម្មវិធីជាតិ)សាោ ឬថានក្ស់ម្នតាយយសិក្សាឯក្សជន(ក្សម្មវិធីអនារជាតិ)ថានក្ស់បណា
ុ
េះបណាាលជាំន្ទញ
និងភាសាបរនទ្យសវរគខលីៗតិរជាង០១ឆ្ន ាំ បនងកើតក្សលឹបហាត់្បាណអាជីវក្សម្មលក្ស់សម្ភ រក្សីឡានហើយ
ក្សន
ុ
ងនន្ទេះក្ស៏្តូវផាល់នសវាក្សម្មការនធវើសុពលភាពន ើងវិញ។ ្បនភ្ទ្យនននសវាក្សម្មដដ្លផាល់នោយ
ដផនក្សននេះម្នរយៈនពលននការផាល់ដ្ូរគាន ប៉ាុដនាម្នសុពលភាពនិងនងលខុសគាន នៅត្តម្្បនភ្ទ្យនន
នសវា។
៤.៣.៤.ដផនក្សសុខាភ្ិបាល
ដផនក្សននេះក្ស៏បានទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សក្សន
ុ
ងការផាល់នសវាក្សម្ម ដ្ូរជាបនាប់ពិនិតយស្រ្សាីម្ននផាន េះ បនាប់

31
ពាបាលនោយរលន្ទ បនាប់ដងទាំជាំងឺ ឱ្សងសាថ នរងនៅនលើការនសនើសុាំនបើក្ស ការបនាសុពលភាព
និងការបា
ូ
រទ្យីត្តាំង។ នសវាក្សម្មដដ្លផាល់ឱ្យនោយដផនក្សសុខាភ្ិបាលម្នតនម្លនសវារយៈនពលផាល់
និងសុពលភាពខុសគាន នៅត្តម្្បនភ្ទ្យ នននសវាដដ្លផាល់ឱ្យ។
៤.៣.៥.ដផនក្សឧសាហក្សម្ម ដរ៉ា និងថាម្ពល
ដផនក្សននេះក្ស៏ទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សក្សន
ុ
ងការផាល់នសវាក្សម្មដ្ូរជាសហ្គាសសិបបក្សម្ម (ដក្សនរន្ក្សណាត់
ដសបក្ស នតស ូ បាលសាីក្ស ដក្សនរនស័ងកសី អាលុយម្ីញ៉ា
ូ
ម្ ដដ្ក្សក្សញ្ចក្ស់ ដក្សនរនរតនវតថ
ុ
ផលិតនជើងត្តាំង
ងលូ ឥដ្ឋការ៉ាូ នធវើនទ្យៀនធូប) នសវាក្សម្មថាម្ពល (ដ្ាំន ើងម្៉ា សុីនអរគិសនីស្ម្ប់នធវើនសវាក្សម្ម
បញ្ច
ូ
លអារុយដដ្លម្នក្សម្លាំងម្ិននលើសពី២៥រី
ូ
វា៉ាត់) ្ពម្ទាំងការផាល់នសវាក្សម្មនផសងនទ្យៀត
ដ្ូរជាជួសជុលន្រឿងអរគិសនីនអ ិរ្តូនិរ ោងរងយនា និងោងម្៉ាូតូ)។ នសវាក្សម្មដដ្លផាល់
ឱ្យនោយដផនក្សឧសាហក្សម្មដរ៉ា និងថាម្ពលម្នតនម្លនសវារយៈនពលផាល់ និងសុពលភាពខុស
គាន នៅត្តម្្បនភ្ទ្យនននសវាដដ្លផាល់ឱ្យ។
៤.៣.៦.ដផនក្សក្សសិក្សម្ម
ដផនក្សននេះក្ស៏ទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សក្សន
ុ
ងការផាល់នសវាក្សម្មដ្ូរជាលិខិតអនុញ្ញាតនធវើអាជីវក្សម្មលក្ស់ដ្ុាំ
លក្ស់រាយសម្ភ រក្សសិក្សម្ម(រយៈនពលននការផាល់០៧នងៃ សុពលភាព០១ឆ្ន ាំ) និងនសវាក្សម្មនលើការ
ផាល់វិញ្ញាបនប្តអន្ទម្័យសតវ និងផលិតផល ដដ្លម្ននដ្ើម្ក្សាំនណើ តពីសតវ(រយៈនពលននការ
ផាល់ ០២នងៃសុពលភាព ០២នងៃ)។ រាល់្បនភ្ទ្យនននសវាដដ្លបានផាល់ឱ្យនោយដផនក្សននេះរឺម្ន
តនម្លខុសគាន នោយអាស្រស័យនៅត្តម្រម្ៃ យជិតឆ្ៃ យឬម្ធយម្។
៤.៣.៧.ដផនក្សវបបធម្៌ និងវិរិ្តសិលបៈ
ដផនក្សននេះក្ស៏ទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សក្សន
ុ
ងការផាល់នសវាក្សម្មដ្ូរជាការបញ្ញចាំងភាពយនា ឬវីនដ្អូ(ការបញ្ញចាំង
ភាពយនា ឬវីនដ្អូផាយ ណិជាក្សម្ម ការបញ្ញចាំងភាពយនា ឬវីនដ្អូពិធីបុណយនផសងៗ ការបញ្ញចាំង
ភាពយនាវីនដ្អូក្សាំដ្រនភ្្ៀវ) អាជីវក្សម្មលក្ស់ជួសជុលសាននដ្ភាពយនាវីនដ្អូ (ហាងលក្ស់ ជួលសុីឌ្ី វី
សុីឌ្ី ឌ្ីវីឌ្ី) សាលក្សសញ្ញាអាជីវក្សម្ម (ផ្ទា ាំងយីនហា្រប់្បនភ្ទ្យទ្យាំហាំន្កាម្ ២m
2
ផ្ទា ាំងយីនហា្រប់
្បនភ្ទ្យទ្យាំហាំចាប់ពី ២m
2
ដ្ល់ ៤m
2
ប័ណណ្បកាសផាយ ណិ ជាក្សម្ម ផ្ទា ាំងរូបភាព និម្ិតាសញ្ញា
នផសងៗទ្យាំហាំន្កាម្ ២m
2
ផ្ទា ាំងរូបភាពនិម្ិតាសញ្ញា នផសងៗទ្យាំហាំចាប់ពី ២m
2
ដ្ល់ ៤m
2
ផ្ទា ាំងផាយ
ណិ ជាក្សម្ម) អាជីវក្សម្មន្រឿងបាំពងសាំនលង (ជួសជុលធុងបាស និងឧនរោសនសពា) អាជីវក្សម្ម
លក្ស់នសៀវនៅ(បណាណ គារ) អាជីវក្សម្មសិលបៈសូនរូប (ទ្យីត្តាំងផលិត និងលក្ស់រម្ល ក្ស់ពុម្ពសុីម្៉ាងត៍
និងជាងរាំនូរ) អាជីវក្សម្មងតរូប(អគារងតរូបម្នសាីឌ្ីយូ និងផាេះងតរូប) អាជីវក្សម្មកាត់សក្ស់ អ ុតសក្ស់
លម្អ្ក្សរក្ស និងសម្អ ងការ(កាត់សក្ស់បុរសពី ២នៅ៤នតអី ចាប់ពី៥នតអីន ើងនៅ អ ុតសក្ស់
កាត់សក្ស់ លម្អ្ក្សរក្សចាប់ពី២នៅ៤នតអី ចាប់ពី៥នតអីន ើងនៅ សម្អងការតនម្លន្កាម្ ៥០០

32
ដ្ុោលរ តនម្លចាប់ពី ៥០០ដ្ល់ន្កាម្ ១០០០ដ្ុោលរ និងក្សម្មវិធីសាំដដ្ងនផសងៗ(ការ្បរុាំតន្តនាីនៅទ្យី
សាធារណៈការសដម្ាងទ្យសសនីយភាពនោខ នលក្ស់សាំបុ្ត និងអាជីវក្សម្មរាាំក្សាំសានា)។រាល់ការផាល់
នសវាក្សម្មនៅក្សន
ុ
ងដផនក្សននេះរឺម្នរយៈនពលននការផាល់ដ្ូរគានដតតនម្លនសវានផសងៗគាន និងសុពល
ភាពនផសងៗគាន អាស្រស័យនៅត្តម្្បនភ្ទ្យនននសវាដដ្លបានផាល់ឱ្យ។
៤.៣.៨.ដផនក្ស ណិ ជាក្សម្ម
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយននស្រសុក្សោវឯម្ទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សក្សន
ុ
ងការនរញលិខិតអនុញ្ញាត
នធវើអាជីវក្សម្មនសវាក្សម្ម ណិ ជាក្សម្មនោយម្នរយៈនពលនរញផាល់នរញលិខិតរាំនួន០៧នងៃ តនម្ល
នសវារាំនួន ២៥ ០០០នរៀលនិងម្នសុពលភាពរយៈនពល ០១ឆ្ន ាំ។
៤.៣.៩.ដផនក្សការង្ហរអ្ត្តនុក្សូលោឋ ន
ដផនក្សននេះទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សក្សន
ុ
ងការផាល់នសវានៅនលើ ការនធវើនសរក្សាីរម្លង សាំបុ្តក្សាំនណើត ឬ
សាំបុ្តបញ្ញា ក្ស់ក្សាំនណើ ត នសរក្សាីរម្លងសាំបុ្តអា ហ៍ពិ ហ៍ ឬសាំបុ្តបញ្ញា ក្ស់អា ហ៍ពិ ហ៍
និងនសរក្សាីរម្លងសាំបុ្តម្រណភាព ឬសាំបុ្តបញ្ញា ក្ស់ម្រណៈភាព។ នោយនសវាក្សម្ម ដដ្លផាល់
ឱ្យនោយដផនក្ស ការង្ហរអ្ត្តនុក្សូលោឋ នម្នតនម្លនសវារយៈនពលផាល់ និងសុពលដ្ូរគាន នៅត្តម្
្បនភ្ទ្យនននសវាដដ្លផាល់។
៤.៣.១០.ដផនក្សនទ្យសររណ៍
ដផនក្សននេះទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សក្សន
ុ
ងការផាល់នសវាក្សម្មដ្ូរជាផាេះសាំណាក្ស់ចាប់ពី ០៨បនាប់រុេះន្កាម្
(រិតក្សន
ុ
ង ០១បនាប់) ផាេះជួលបនាប់សានក្ស់នៅ(រិតក្សន
ុ
ង ០១បនាប់) នភាជនីយោឋននទ្យសររណ៍ចាប់ពី
៥០ន្ទក្ស់រុេះន្កាម្ អាហារោឋ ន តូបលក្ស់អាហារ ហាងលក្ស់រុយទវកានហវ ម្៉ាសាចាប់ពី០៥ដ្រ
ឬចាប់ពី ០៥នតអីរុេះន្កាម្ ខារា៉ាអូនខចាប់ពី០៥បនាប់រុេះន្កាម្ សន
ូ
ក្ស្័រចាប់ពី ០៥តុរុេះន្កាម្
រងយនាដ្ឹក្សនទ្យសររណ៍ រាំណុ េះចាប់ពី០៥នតអីរុេះន្កាម្ ម្៉ាូតូឌ្ុបនទ្យសររណ៍ រុឺម្៉ាក្ស់ម្៉ាូតូដ្ឹក្សនទ្យសររណ៍ ។
នសវាទាំងអស់ននេះម្នរយៈននការផាល់រាំនួន២៨នងៃដ្ូរគាន សុពលភាពរយៈនពល ០១ឆ្ន ាំដ្ូរគាន
ប៉ាុដនាតនម្លនននសវាក្សម្មនៅក្សន
ុ
ងម្ួយរាប់ៗម្នការដ្ប្បួល។
៤.៤.ស្រកុមស្ស្រមរស្ស្រមួ តផ្នករដ្ឋបា
៤.៤.១.សម្សភាព
្ក្សុម្ស្ម្បស្ម្ួលរដ្ឋបាលម្នសម្សភាពដ្ូរជាអភ្ិបាលរង្ក្សុង ស្រសុក្សទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្ស
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយជា្បធាន ្បធានការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយជាអនុ
្បធាន និងខណឌ ្បធានការិយល័យជាំន្ទញ ក្ស់ព័នធជាសម្ជិក្ស។ន្តពីសម្សភាពខាងនលើ
ននេះអភ្ិបាល្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ អារក្សាំណត់បដនថម្នូវរាំនួនសម្ជិក្ស នន្ក្សុម្ស្ម្បស្ម្ួលរដ្ឋបាល
ក្សន
ុ
ងក្សរណីចាាំបារ់។ ្ក្សុម្ស្ម្បស្ម្ួលរដ្ឋបាលននេះ ្តូវបនងកើតនោយសន្ម្ររបស់អភ្ិបាល
្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ។

33
៤.៤.២.តួន្ទទ្យី ភារក្សិរច
្ក្សុម្ស្ម្បស្ម្ួលរដ្ឋបាលម្នតួន្ទទ្យីភារក្សិរចរួម្ម្ន៖ទ្យទ្យួលរា៉ាប់រងដបងដរក្សសាំនណើ និង
សាំណុាំ លិខិតរបស់្បជាពលរដ្ឋ ដដ្លម្នលក្សខណៈសម
ុ
រសាមញ និងម្នការ ក្ស់ព័នធនឹងវិស័យ
ជាន្រើននោយពិបាក្សក្សន
ុ
ងការដបងដរក្សសម្តថក្សិរច។ ធាន្ទដបងដរក្សសាំនណើនិងសាំណុាំលិខិតសម
ុ
រ
សាម ញទាំងនន្ទេះឱ្យរាំសម្តថក្សិរច។ ក្សរណី ដដ្លនរពិនិតយន្ើញថាសាំនណើ និងសាំណុាំ លិខិតដដ្ល
ម្នលក្សខណៈសម
ុ
រសាមញ និងម្នការ ក្ស់ព័នធនៅនឹងវិស័យជាន្រើនដដ្ល្បធានការិយល័យ
្រក្សនរញរូលដតម្ួយ្តូវោក្ស់សាំនណើ ឬសាំណុាំ លិខិតនន្ទេះជូនអងគ្បជុាំ្ក្សុម្ស្ម្បស្ម្ួលរដ្ឋបាល
នដ្ើម្បីពិនិតយ និងនោេះស្រសាយ។
៤.៥.ការស្រគរ់ស្រគងការងារលៅការិោ ័យស្ររកលរញរូ តែមួយ
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ្តូវដ្ឹក្សន្ទាំនិងស្ម្បស្ម្ួលនោយអភ្ិបាលរង្ក្សុង
ស្រសុក្សខណឌ ០១រូប ្បធានការិយល័យ០១រូប អម្នោយអនុ្បធាន០១រូប ្ពម្ទាំងម្ន្តនាី រាជការ
បុរគលិក្សទាំងអស់ទាំងដផនក្សជួរម្ុខ និងជួរន្កាយ្តូវសថិតនៅន្កាម្ការ្រប់្រង និងការចាត់ដរង
របស់្បធានការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ។
៤.៥.១.តួន្ទទ្យីរបស់អភ្ិបាលស្រសុក្ស
នោក្ស ក្សន សុខកាយ ជាអភ្ិបាលននរណៈអភ្ិបាលស្រសុក្សោវ ឯម្ នោក្សម្នតួន្ទទ្យីម្ួយ
រាំនួន ដដ្ល ក្ស់ព័នធនឹងការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយដ្ូរជាជាំរុញ ចាត់ដរង និងស្ម្ប
ស្ម្ួលការអនុវតាការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ។នធវើការសន្ម្ររិតា និងរុេះហតថនលខានលើ
លិខិតអនុញ្ញា តអាជា្ ប័ណណ។ ជាំរុញការផាល់នសវាជូន្បជាពលរដ្ឋត្តម្ការនធវើ្បតិភ្ូក្សម្មអាំណារ
ពី្ក្សសួងសាថ ប័ន ក្ស់ព័នធ។ នោេះស្រសាយស្ម្បស្ម្ួល និងនឆ្លើយតបរាល់សាំណូ ម្ពរដ្ល់្បជា
ពលរដ្ឋ។ ស្ម្បស្ម្ួលជាម្ួយថាន ក្ស់ជាតិ និងសាោនខតា នដ្ើម្បីគាាំ្ទ្យដ្ល់ការិយល័យ្រក្សនរញ
រូលដតម្ួយ។ ចាត់ដរង្រប់្រងបុរគលិក្សទាំងដផនក្សជួរម្ុខនិងជួរន្កាយ។ ជាំរុញស្ម្បស្ម្ួល
និងទ្យាំន្ទក្ស់ទ្យាំនងជាម្ួយអងគភាព ក្ស់ព័នធន្ទន្ទ នដ្ើម្បីគាាំ្ទ្យដ្ល់ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
ជាំរុញនិងដ្ីការរុេះស្រសង់សថិតិអាជីវក្សម្មត្តម្ម្ូលោឋ ននីម្ួយៗ។ទ្យទ្យួលខុស្តូវរាំន េះម្ុខ្ក្សសួង
សាថ ប័ន ម្នាីរ អងគភាព ក្ស់ព័នធ នលើក្សក្សិរចការដដ្លបាននធវើ្បតិភ្ូក្សម្ម។ ដ្ឹក្សន្ទាំ្ក្សុម្ស្ម្បស្ម្ួល
រដ្ឋបាល នដ្ើម្បីនធវើការដបងដរក្សសាំនណើ និងសាំណុាំ លិខិត ្បជាពលរដ្ឋដដ្លម្នលក្សខណៈសាាំញា
ុ
ាំ
សម
ុ
រសាមញ និងម្នការ ក្ស់ព័នធនិងវិស័យជាន្រើន នោយពិបាក្សក្សន
ុ
ងការដបងដរក្សសម្តថក្សិរច។
នរៀបរាំរនបៀបរបបនធវើការង្ហររបស់បុរគលិក្ស ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ។ ដ្ឹក្សន្ទាំនរៀបរាំ
ដផនការការង្ហរ និងដផនការងវិកាពិនិតយនិងវាយតនម្លអាំពីរាំណុរខាលាំង។ រាំណុរនខាយ្តូវោក្ស់
ជូន្ក្សុម្្បឹក្សាពិនិតយនិងអនុម្័ត ពិនិតយ និងសន្ម្រនលើរបាយការណ៍ ្បចាាំដខ ្តីម្ស ឆ្ម្ស
និងឆ្ន ាំជូន្ក្សុម្គាាំ្ទ្យ្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ្ក្សសួងម្ហានផា និង្ក្សសួងសាថ ប័ន ក្ស់ព័នធ។

34
៤.៥.២.តួន្ទទ្យីរបស់អភ្ិបាលរងទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្ស
អភ្ិបាលរងទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សម្នតួន្ទទ្យីម្ួយរាំនួនក្សន
ុ
ងការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយដដ្ល
តួន្ទទ្យីនន្ទេះម្នដ្ូរជាជាំរុញ និងស្ម្បស្ម្ួលការអនុវតាន៏រន្ម្ងសាក្សលបង ការិយល័យ
្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ដដ្លម្នសម្តថក្សិរចផាល់ជូន្បជាពលរដ្ឋ និងសហ្គាស នូវនសវាក្សម្ម
រដ្ឋបាលសាធារណៈឱ្យបាននទ្យៀងទត់នពលនវោ បង់ក្សន្ម្ នសវាសម្ស្រសប ម្នតម្ល ភាព និង
ត្តម្នីតិវិធីសាម្ញ្ាឆ្ប់រហ័ស បងកលក្សខណៈង្ហយស្រសួល្បក្សបនោយរុណភាពនិង្បសិទ្យធភាព
ត្តម្នីតិវិធី និងនគាលការណ៍ក្សាំណត់។ ធាន្ទផាល់នសវាក្សម្មជូន្បជា-ពលរដ្ឋត្តម្ការ្បតិភ្ូក្សម្ម
អាំណារពី្ក្សសួង សាថ ប័ន ក្ស់ព័នធនលើវិស័យសាធារណការនិងដ្ឹក្សជញ្ា
ូ
នវិស័យវបបធម្៌ និង
វិរិ្តសិលបៈ វិស័យនទ្យសររណ៍ វិស័យឧសាហក្សម្ម ដរ៉ា និងថាម្ពល វិស័យ ណិជាក្សម្ម វិស័យ
នរៀបរាំដដ្នដ្ីនររូបនីយក្សម្ម និងសាំណង់ វិស័យអប់រាំ វិស័យសុខាភ្ិបាល វិស័យក្សសិក្សម្ម និង
នសវានីតានុក្សូលក្សម្ម្ពម្ទាំងវិស័យ្បតិភ្ូក្សម្មនផសងៗនទ្យៀតឱ្យបានសន្ម្រលទ្យធផលលអ្បនសើរ។
ជាំរុញការស្រសង់ និងនធវើបរច
ុ
បបននភាពទ្យិននន័យ នដ្ើម្បីរង្ក្សងបញ្ាីនសវាក្សម្មត្តម្វិស័យនីម្ួយៗ។
បនងកើនការផសពវផាយអាំពីព័ត៌ម្នន្ទន្ទ ដដ្លទក្ស់ទ្យងនឹងការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
និងការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ នដ្ើម្បីឱ្យម្នការរូលរួម្ពី្បជាពលរដ្ឋក្សន
ុ
ង្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ។
៤.៥.៣.តួន្ទទ្យី្បធានការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
្បធានការិយល័យ្រក្សនរញរូលដត ម្ួយម្នតួន្ទទ្យីម្ួយរាំនួនដ្ូរជា ដ្ឹក្សន្ទាំចាត់ដរង
និងស្ម្បស្ម្ួល្រប់ក្សិរចការ្បចាាំនងៃ ក្សន
ុ
ងការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ។ ធាន្ទថាម្ន្តនាី
រាជការ និងបុរគលិក្សទាំងអស់របស់ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយនគារពនពលនវោបាំនពញ
ការង្ហរត្តម្រាប់លិខិតបទ្យោឋ ននិងរនបៀបរបបនធវើការង្ហរដដ្លបានក្សាំណត់។នោេះស្រសាយស្ម្ប
ស្ម្ួលរាល់្រប់សាំណូ ម្ពររបស់្បជាពលរដ្ឋ។ ដ្ឹក្សន្ទាំ និងចាត់ដរងស្រសង់ទ្យិននន័យនដ្ើម្បីរង្ក្សង
បញ្ា ីនសវាក្សម្មត្តម្វិស័យនីម្ួយៗ និងនធវើបរច
ុ
បបននភាពជា្បចាាំ។ នលើក្សនយបល់ជូន្ក្សុម្ស្ម្ប
ស្ម្ួលរដ្ឋបាលអាំពីសាំនណើ និងសាំណុាំលិខិតដដ្លម្នលក្សខណៈសាុាំញាាំសម
ុ
រសាមញ។ នលើក្សម្តិ
នយបល់ជូនរណៈអភ្ិបា លក្សន
ុ
ងការទ្យាំន្ទក្ស់ទ្យាំនង និងក្សិរចសហ្បតិបតាិការជាម្ួយសាថ ប័នម្ន
សម្តថក្សិរច ក្ស់ព័នធនផសងៗ ដ្ូរជាសាថ ប័នរយ ្ក្សសួង សាថ ប័ន ដដ្លបាននធវើ្បតិភ្ូក្សម្មម្ក្សឱ្យ
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ។នរៀបរាំដផនការង្ហរពិនិតយនលើរាំណុ រខាល ាំងរាំណុ រខវេះខាត
នធវើសាំណូ ម្ពរជូនថាន ក្ស់ដ្ឹក្សន្ទាំពិនិតយសន្ម្រ។ នធវើរបាយការណ៍្បចាាំសបាាហ៍ ដខ ្តីម្ស ឆ្ម្ស
និង្បចាាំឆ្ន ាំ ។ ពិនិតយរបាយការណ៍នហើយនផ្ើជូនវិស័យ ក្ស់ព័នធ ។ បាំនពញភារក្សិរចនផសងៗនទ្យៀត
ត្តម្ការ្បរល់ភារក្សិរចពីអភ្ិបាល និងអភ្ិបាលរងទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្ស ។

35
៤.៥.៤.តួន្ទទ្យីអនុ្បធានការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
អនុ្បធានការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយម្នតួន្ទទ្យីដ្ូរជានលើក្សនយបល់ និងរាយ
ការណ៍ ជូន្បធានការិយល័យ នលើក្សក្សរណី ដដ្លម្នបញ្ញា ពុាំរាស់ោស់។ ជួយ្បធាន
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយក្សន
ុ
ងការផាល់ព័ត៌ម្ន និងងទ្យទ្យួលព័ត៌ម្ន្រប់យ៉ាងពីបញ្ញា
រម្ៃល់របស់អតិងិជន ជាំនួស្បធានការិយល័យក្សន
ុ
ងក្សរណី្បធានអវតាម្ន។ ជួយ្បធានក្សន
ុ
ង
ការ្រប់្រង និងចាត់ដរងសម្ភរក្សន
ុ
ងការិយល័យ។ នធវើរបាយការណ៍សក្សម្មភាពជួរម្ុខ្បចាាំសបាាហ៍
ដខ ្តីម្ស ឆ្ម្ស និងឆ្ន ាំទ្យទ្យួលពិនិតយនលើលិខិតនីតានុក្សូលក្សម្ម និងលិខិតសាន ម្នផសងៗសថិត
ក្សន
ុ
ង្បតិក្សម្ម និងបញ្ច
ូ
ននៅ្បធានការិយល័យ។ បាំនពញភារក្សិរចនផសងៗនទ្យៀត ត្តម្ការ្បរល់
ភារក្សិរចរបស់្បធានការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ។
៤.៦.ការិោ ័យស្ររាព រដ្ឋ
ការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ រឺជាអងគភាពនធវើសក្សម្មភាពនោយអពា្ក្សឹត ក្សន
ុ
ងការទ្យទ្យួល ក្សយ
បណាឹ ងពី្បជាពលរដ្ឋ អាំពីរដ្ឋបាល្ក្សុង ស្រសុក្សខណឌ និងស្ម្ុេះស្ម្ួលនោេះស្រសាយបណាឹ ងទាំង
នន្ទេះ្ពម្ទាំងត្តម្ោនការ្ពួយបារម្ភរបស់្បជាពលរដ្ឋ នហើយក្សសាងទ្យាំន្ទក្ស់ទ្យាំនងលអរវាង ណិ ជាក្សរ
អងគការសុីវិល និងរដ្ឋបាលស្រសុក្សខណឌ ។ ការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋម្នសម្តថក្សិរចទ្យទ្យួល ក្សយ
បណាឹងតវា៉ានិងផាល់ព័ត៌ម្នជូន្បជាពលរដ្ឋ្ក្សុម្ហ ុន សហ្គាស និងអងគការសងគម្សុីវិលក្សន
ុ
ង
ក្សរណី ម្នភាពម្ិន្ប្ក្សតីឬក្សាំហុសឆ្គងរបស់បុរគលិក្សដដ្លបន្ម្ើការង្ហរក្សន
ុ
ងរដ្ឋបាល្ក្សុង ស្រសុក្ស
ខណឌ ទាំងនន្ទេះ។
៤.៦.១.នគាលបាំណង
ការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ ថាន ក្ស់្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ្តូវបានបនងកើតន ើងនោយម្ននគាល
បាំណងដ្ូរជានធវើឱ្យរដ្ឋបាលកាន់ដតម្ន្បសិទ្យធភាព តម្ល ភាព រណននយយភាព កាត់បនថយអាំនពើ
ពុក្សរលួយបនងកើនភាពនពញរិតានិងទ្យាំនុក្សរិតារបស់្បជាពលរដ្ឋរាំន េះរដ្ឋបាល្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ។
បនងកើននូវយនាការរូលរួម្ និងផាល់ឱ្កាសស្ម្ប់្បជាពលរដ្ឋ បនញ្ច ញម្តិនយបល់ជាម្ួយរដ្ឋ
បាល ្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ។ នធវើឱ្យ្បជាពលរដ្ឋទ្យទ្យួលបាននូវអនក្សស្ម្ុេះស្ម្ួលអពា្ក្សឹតម្ួយ
ដដ្លជួយពូក្សគាត់ក្សន
ុ
ងការនោេះស្រសាយជនម្លេះជាម្ួយរដ្ឋបាល្ក្សុងស្រសុក្ស ខណឌ។
៤.៦.២.តួន្ទទ្យី
ការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋជាអងគភាពនធវើសក្សម្មភាព នោយអពា្ក្សឹតក្សន
ុ
ងការទ្យទ្យួល ក្សយ
បណាឹងតវា៉ាពី្បជាពលរដ្ឋ អាំពីរដ្ឋបាល្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ និងស្ម្ុេះស្ម្ួលនោេះស្រសាយ ក្សយ
បណាឹងតវា៉ាទាំងនន្ទេះ។ ក្សយបណាឹងតវា៉ាអារនលើក្សន ើងអាំពីក្សរណីម្ួយរាំនួនដ្ូរខាងន្កាម្៖
-ការសន្ម្ររិតា ឬអាក្សបបក្សិរិយដដ្លផា
ុ
យនឹងនគាលការណ៍រាប់

36
-ការបដ្ិនសធ ឬការសាាក្ស់នសាើរក្សន
ុ
ងការទ្យទ្យួលយក្ស ក្សយនសនើសុាំ្តឹម្្តូវត្តម្រាប់របស់
្បជាពលរដ្ឋ
-ម្ិនបានផាល់លទ្យធផល ឬដ្ាំនណាេះស្រសាយសម្ស្រសបត្តម្នពលនវោណាម្ួយ ដដ្លបាន
ក្សាំណត់
-ម្នឥរិយបងម្ិនអារទ្យទ្យួលយក្សបានដ្ូរជាការបាំភ្ិតបាំភ្័យ ឬការ្បម្ងម្ក្ស់ង្ហយ
ដ្ល់្បជាពលរដ្ឋ ឬតាំណាងសហ្គាសន្ទន្ទ។
៤.៦.៣.ម្ុខង្ហរ
ការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ ម្នម្ុខង្ហរដ្ូរជា៖-ធាន្ទឱ្យបានថាបញ្ញា ន្ទន្ទរបស់្បជាពលរដ្ឋ
្តូវបាននោេះស្រសាយនោយបុរគលិក្សរបស់រដ្ឋបាល្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ស្រសបត្តម្លក្សខណៈរាប់
លិខិតបទ្យោឋ នន្ទន្ទ នោយគាម នដបបបទ្យរដ្ឋបាលន្រើន និងគាមនការពនារនពល។ -កា រ្បជា
ពលរដ្ឋ និងសហ្គាសដដ្លម្ននៅក្សន
ុ
ង្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ នៅក្សន
ុ
ងការនធវើទ្យាំន្ទក្ស់ទ្យាំនងជាម្ួយ
រដ្ឋបាល្ក្សុង ស្រសុក្សខណឌ និងក្សិរចការអាជីវក្សម្មដដ្លម្នការ ក្ស់ព័នធ៣នឹងសម្តថក្សិរចរបស់្ក្សុង ស្រសុក្ស
ខណឌ ្បឆ្ាំងនឹងការនធវើនសរក្សាីសន្ម្រណាដដ្លខុសឆ្គងដដ្លបាំ ននៅនលើរាប់ និងលិខិត
បទ្យោឋ នជាធរម្ន-ផសពវផាយនិងផាល់ព័ត៌ម្នន្ទន្ទអាំពីនសវារបស់ការិយល័យ្រក្សនរញរូល
ដតម្ួយ ការអភ្ិវឌ្ឍ្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ និងព័ត៌ម្នរបស់រដ្ឋបាល្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ្ពម្ទាំងព័ត៌ម្ន
នផសងៗនទ្យៀត ក្ស់ព័នធនិងនគាលការណ៍ដណន្ទាំ និងលិខិតបទ្យោឋនអាំពីវិម្ជឈការ និងវិសហម្ជឈការ
និង្បឆ្ាំងនឹងអាំនពើពុក្សរលួយរបស់ម្ន្តនាីរាជការ្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ។

37
ជាំពូកទី ៥
វិភាគល ើររកគាំលេើញ
៥.១.ការផ្ត ់លស្វាាធារណៈររស្់ការិោ ័យស្ររកលរញរូ តែមួយ
៥.១.១.លទ្យធផលននការផាល់នសវាសាធារណៈ
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយស្រសុក្សោវឯម្ បានផដល់នសវាជូន្បជាជន នៅក្សន
ុ
ងឆ្នាំ
២០២២ននេះបានរាំនួន ៨៣៦២ន្ទក្ស់ ស្រសី ៣៣៧៥ន្ទក្ស់ ក្សន
ុ
ងនន្ទេះម្ន ១៧ នសវា រាំណូលសរុប
ម្ន ១២៥,៥៥៤,០០០នរៀល (ម្ួយរយនម្ភ្បាាំោន្បាាំរយហាសិបបួន ន់នរៀលរត់) ក្សន
ុ
ងនន្ទេះ
រួម្ម្ន៖ -ការនផារសិទ្យធិកាន់កាប់អរលន្ទ្យពយដដ្លពុាំទន់ រុេះបញ្ា ីបាន៨៥១រាប់ -វិស័យសុខា
ភ្ិបាលបាន៤៩រាប់ -វិស័យអប់រាំបាន០៣រាប់ -វិស័យសាំណង់បាន២០រាប់ -វិស័យដរ៉ានិង
ថាម្ពលបាន១៥រាប់ -វិស័យ ណិជាក្សម្មបាន២៨រាប់ -វិស័យឧសាហក្សម្មបាន០១រាប់ -
វិស័យវបបធម្៌បាន១២រាប់ -វិស័យក្សសិក្សម្មបាន០១រាប់ -វិស័យនទ្យសររណ៍បាន១១រាប់
-វិស័យសាធារណការបាន០២រាប់ - វិស័យការង្ហររដ្ឋបាលបាន០៩រាប់ -វិស័យនីតានុក្សូល
ក្សម្មបាន២ ៨៣១រាប់ -វិស័យអ្ត្តនុក្សូលោឋនបាន៤ ៤៩៥រាប់- វិស័យការង្ហរ និងបណដ
ុ
េះ
បណាដលវិជាាជីវៈបាន០១រាប់-វិស័យបរិសាថន០១រាប់ និងវិស័យធម្មការនិងសាសន្ទ៣៧រាប់។
នសវាសរុបដដ្លបានផាល់រប់សពវ្រប់៨៣៦២រាប់ ្បជាពលរដ្ឋសរុបដដ្លបានទ្យទ្យួល
នសវា៨៣៦២ន្ទក្ស់ ្បជាពលរដ្ឋជាស្រ្សាីដដ្លបានទ្យទ្យួលនសវា៣៣៧៥ន្ទក្ស់ និងរាំណូ លដដ្លទ្យទ្យួល
បានពីការផាល់នសវា១២៥ ៨៥៤ ០០០នរៀល។
៥.១.២.ការង្ហរការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ
-ការង្ហរដដ្លបានអនុវតាជាក្ស់ដសាង
បាំនពញការង្ហរនីតុពិនសស នៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ១៤៤នម្៉ាង
-្បចាាំការនៅការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ២៨២នម្៉ាង
-ជួយស្ម្បស្ម្ួលនពល្បជាពលរដ្ឋម្ក្សសុាំនសវានៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដត
ម្ួយបាន៩៤នលើក្ស
-បាននបើក្ស្បអប់សាំបុ្តទ្យទ្យូល ក្សយបណាឹ ងនិងព័ត៌ម្ននផសងៗនៅរាងរាល់នងៃរនាននស
បាដហ៍លទ្យធផលម្នសាំបុ្ត១បាន្បរល់ជូនការិយល័យរដ្ឋបាលរួររាល់។
-រូលរួម្ក្សិរច្បជុាំសាម្ញ្ាក្សន
ុ
ងអាណតាិទ្យី៣របស់្ក្សុម្្បឹក្សាស្រសុក្សោវ ឯម្រាំនួន៥នលើក្ស
-បានរូលរួម្្បជុាំជាម្ួយការិយល័យ្រក្សនរញដតម្ួយរាំនួន៤នលើក្ស នដ្ើម្បីរួលរួម្សាដ ប់
របាយការណ៍ របស់ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយនិង សាដ ប់របាយការណ៍ រាល់ការ្បឈម្
របស់ការិយល័យ និងបានដណន្ទាំ និងព្ងឹងពីសុជីវធម្៌ សិលធម្៌ ក្សន
ុ
ងការទ្យទ្យួលរាក្ស់ទក្ស់ដ្ល់
អតិងិជនដដ្លបានម្ក្សសុាំនសវា្បចាាំនងៃ នហើយបានរូលរួម្នវទ្យិការផសពវផាយ និងពិន្គាេះនយបល់

38
របស់្ក្សុម្្បឹក្សានខតាក្សណាដ លអាណតាិទ្យី៣១នលើក្ស។
-រូលរួម្្បជុាំការង្ហរនផសងៗជាម្ួយរដ្ឋបាលស្រសុក្សរាំនួន៧នលើក្ស។
-រូលរួម្សិកាខសាោបណា
ុ
េះបណាដល២នលើក្សនៅនខតាន្ពដវងនិងនខតាក្សាំពង់ឆ្នាំងរយៈ
នពល៣នងៃ។
-បានរូលរួម្នោេះស្រសាយបណដឹងនផសងៗក្សន
ុ
ង្បអប់សាំបុ្តរបស់ការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋ
នខតាក្សណាដលរាំនួន៤នលើក្សក្សន
ុ
ងនន្ទេះម្ន្ុាំដ្ពក្សឫសសី ្ុាំនកាេះដក្សវ ្ុាំ អរិយក្សស្ត និង្ុាំ ម្
ឧក្សញា៉ាអុង លទ្យធផលនោេះស្រសាយនិង ទ្យទ្យួលព័ត៌ម្ន្ត ប់បានសន្ម្នរនជារជ័យ។
-រូលរួម្សហការណ៍ ជាម្ួយស្រ្សាីរបស់្ក្សសួងនសដ្ឋក្សិរចដរក្សអាំនណាយដ្ល់្បជាពលរដ្ឋ្ក្សី្ក្ស
នៅ្ុាំអរិយក្សស្តបាន២នលើក្ស
-ការទ្យទ្យួល ក្សយបណដឹ ង និងព័ត៌ម្ននផសងៗ
ការទ្យទ្យួល ក្សយបណដឹ ងរួម្ម្ន ក្សយបណាឹ ង៥រាប់ ្បអប់សាំបុ្ត០២រាប់ ទ្យូរស័ពា០២នលើក្ស
និងសារនអ ិរ្តូនិក្ស០១ក្សរណី ។ ព័ត៌ម្ននផសងៗរួម្ម្នការជួបផ្ទា ល់៨នលើក្ស ្បអប់សាំបុ្ត
០២នលើក្ស ទ្យូរស័ពា៣នលើក្ស និង្បព័នធនអ ិរ្តូនិក្សម្ន២នលើក្ស។
-ការង្ហរស្ម្ុេះស្ម្ួល និងនោេះស្រសាយបណដឹ ង
រាំន េះការង្ហរស្ម្ុេះស្ម្ួល និងនោេះស្រសាយបណដឹ ងលទ្យធផលននការស្ម្ុេះស្ម្ួលនោេះ
ស្រសាយបណដឹ ងរួម្ម្ន៖ការស្ម្ុេះស្ម្ួលបាន0២ក្សរណី និងបានបញ្ច ប់០១ក្សរណី ។
- រន្ម្ងវិនិនយរបីឆ្នាំរាំក្សិល្ក្សុង ស្រសុក្ស ២០២២
រាំន េះរន្ម្ងវិនិនយរបីឆ្ន ាំរាំក្សិល ្ក្សុង ស្រសុក្ស សន្ម្របានរួម្ម្ន ដផនក្សនសដ្ឋក្សិរចបាន
៣រន្ម្ង តនម្លរន្ម្ងរាំនួន១ ៣២០ ៩៣២ ០០០ោននរៀ ល។ ដផនក្សសងគម្ក្សិរចបាន២រន្ម្ង
តនម្លរន្ម្ងរាំនួន៨ ៥០០ ០០០ ោននរៀល និងរដ្ឋបាល សនាិសុខ សណាា ប់ធាន ប់សាធារណៈ
បាន៥រន្ម្ង តនម្លរន្ម្ងរាំនួន ១៤៦ ៥៤៥ ០០០ោននរៀល។
-ការអនុវតារន្ម្ងវិនិនយរ្ក្សុង ស្រសុក្ស
ក្សន
ុ
ងការអនុវតារន្ម្ងវិនិនយរ្ក្សុង ស្រសុក្សសន្ម្របានរួម្ម្ន ដផនក្សនសដ្ឋក្សិរចបាន២រន្ម្ង
្តូវបានបញ្ច ប់ ដផនក្សសងគម្ក្សិរចបានបញ្ច ប់២រន្ម្ង និងរដ្ឋបាល សនាិសុខ សណាា ប់ធាន ប់សាធារណៈ
បាន៥រន្ម្ង។
-ការគាាំ្ទ្យ្ុាំ សង្ហក ត់
នៅឆ្ន ាំ២០២២ននេះ ្ុាំទាំង១៥ ក្សន
ុ
ងស្រសុក្សបាននរៀបរាំរន្ម្ង ដដ្លន្បើ្បាស់ម្ូលនិធិ្ុាំ
ឆ្ន ាំ២០២២ ម្ន១៧រន្ម្ងនលើ១៥្ុាំ រួម្ម្ន៖ -រន្ម្ងផល
ូ
វនបតុង ៩រន្ម្ង ៖ម្ន (្ុាំអរិយក្សស្ត
ម្ឧក្សញា៉ាអុង នកាេះរេះ បារុង បឹង្រាំ ដ្ពក្សនរ ដ្ពក្សឬសសី នកាេះដក្សវ និង្ុាំដ្ពក្សនក្សមង) រន្ម្ង

39
ផល
ូ
វ្កាល្រួស្ក្សហម្៤រន្ម្ង ម្ន(្ុាំសាំបួរ ដ្ពក្សនក្សមង ោវ សរ និង្ុាំភ្ូម្ិធាំ) រន្ម្ងផល
ូ
វដ្ី ស
ម្ន៤រន្ម្ង (្ុាំសារិកាដក្សវ ងមររ និង្ុាំទ្យឹក្សលល ាំង) និងរន្ម្ងសាងសង់លូ១រន្ម្ង ( ្ុាំ
នកាេះរេះ)។
-ការគាាំ្ទ្យនលើការង្ហររដ្ឋបាល
រាំន េះការគាាំ្ទ្យនលើការង្ហររដ្ឋបាលសន្ម្របានរួម្ម្ន៖នរៀបរាំត្តរាងត្តម្ោនក្សិរច្បជុាំ
្បចាាំដខរបស់្ក្សុម្្បឹក្សា្ុាំ ឆ្ន ាំ២០២២ នដ្ើម្បីបញ្ា
ូ
ននៅនខតា។ បានយក្សរិតាទ្យុក្សោក្ស់ជួយគាាំ្ទ្យ
ដ្ល់្ុាំដ្ូរជាជាំរុញការ្បជុាំ្បចាាំដខរបស់្ក្សុម្្បឹក្សា្ុាំ និងរណៈក្សម្មធិការទ្យទ្យួលបនា
ុ
ក្សក្សិរចការន្ទរី
និងក្សុម្រ្ុាំ និងគាាំ្ទ្យ និងសហការក្សន
ុ
ងការនរៀបរាំក្សម្មវិធី នរង្ហវន់នសវាសងគម្ ្ុាំឆ្ន ាំ២០២២។
-ការង្ហរសថិតិ ដផនការ
រាំន េះការង្ហរសថិតិសន្ម្របានរួម្ម្ន៖ ១.បាននធវើរបាយការណ៍ សាថ នភាពដ្ប្បួល
្បជារាស្រ្សា្បចាាំដខម្ក្សរា ដ្ល់ ដខធន
ូ
ឆ្នាំ២០២២។ ២.បាន្បម្ូលទ្យិននន័យស្រសុក្ស ្ុាំ ភ្ូម្ិ្តួតពិនិ
តយរួរបញ្ា
ូ
ននៅម្នាីរដផនការនខតាក្សណាាល។ ៣.បានន្ជើសនរើសម្ន្តនាី២១ន្ទក្ស់ ស្រសី១២ន្ទក្ស់ក្សន
ុ
ង
ការសម្ភសន៍ និងក្សត់្ត្តទ្យិននន័យជាំនរឿននសដ្ឋក្សិរច នៅ្ពេះរាជាណារ្ក្សក្សម្ព
ុ
ជាឆ្នាំ២០២២។ ៤.
រុេះសម្ភ ន៍ និងក្សត់្ត្តទ្យិននន័យជាំនរឿននសដ្ឋក្សិរច ត្តម្បណាា ភ្ូម្ិទាំង៤៣ បានបញ្ា ប់ជាសាថ ពរ
សរុបរាំនួន៣ ៦៦៨អងគភាពនសដ្ឋក្សិរច។
រាំន េះដផនការសន្ម្ររួម្ម្ន បាននធវើប័ណណសម្ធម្៌ងមី និងសុាំប័ណណ សម្ធម្៌ ជូន្បជា
ជននៅ្ុាំ ម្ឧក្សញា៉ាអុង៥្រួសារ និង្ុាំសារិកាដក្សវ១្រួសារ។ -រូលរួម្វរគបណា េះបណាា លសាី
ពីនីតិវិធីការង្ហរអតាសញ្ញាណក្សម្ម្រួសារ្ក្សី្ក្សរាំនួន២នងៃ ម្នសម្ជិក្សរូលរួម្៤៩ន្ទក្ស់ ស្រសី១៣
ន្ទក្ស់។ បានរុេះ្ុាំនកាេះរេះស្ម្បស្ម្ួល ដ្ល់ម្ន្តនាី្ក្សសួងដផនការសាីពីការនផាៀងផ្ទា ត់ទ្យិននន័យ
ននសាទ្យ និងអនងកតក្សសិក្សម្ម។្បជុាំសាីពីការបូក្សសរុបការង្ហរអតាសញ្ញា ក្សម្ម ្រួសារ្ក្សី្ក្សអនក្សកាន់
ត្តនបលក្សសរុប១៥ន្ទក្ស់ស្រសី៣ន្ទក្ស់។នបើក្សវរគបណា
ុ
េះបណាាលនសរក្សាីដណន្ទាំនិងដផនការសក្សម្មភាព
សាំរាប់ដ្ាំនណើ រការក្សាំណត់អតាសញ្ញា ណក្សម្ម្រួសារង្ហយរងហានិភ្័យ សម្សភាពអនក្សរូលរួម្
សរុប៣៤ន្ទក្ស់ ស្រសី១២ន្ទក្ស់។ នបើក្សវរគបណា
ុ
េះបណាាល ទ្យិននន័យរាំលឹក្សន ើងវិញសម្ភាពរូលរួម្
ម្ននម្្ុាំ ជាំនួយការ្ុាំ នម្ភ្ូម្ិនិង បណាា ការិយល័យ ក្ស់ព័នឋសរុប៨២ន្ទក្ស់ ស្រសី១៥ន្ទក្ស់។
បានរុេះ្ុាំអរិយក្សស្ត ម្ឧក្សញា៉ាអុង ទ្យឹក្សលល ាំង ដ្ល់ម្ន្តនាីដផនការនខតាសាីពីការអនងកតក្សសិក្សម្ម។
បានរុេះ្ុាំអរិយក្សស្ត ស្ម្បស្ម្ួលនលើការង្ហរអតាសញ្ញា ណក្សម្ម្រួសារ្ក្សី្ក្ស៥នលើក្ស។ ត្តម្
ោន្បចាាំនងៃត្តម្្ុាំក្សន
ុ
ងការសម្ភ្រួសារង្ហយរងហានិភ្័យចាប់ពីនងៃទ្យី០៣ ដខតុោ ដ្ល់នងៃទ្យី
០៨ ដខធន
ូ
ឆ្នាំ២០២២ បានសម្ភ ន៍បានសរុប១៩៣៨្រួសារ និងលទ្យធផលការសម្ភស្រួសារង្ហយរង
ហានិភ្័យទ្យិននន័យនរញពី្ក្សសួងនបើក្ស្បាក្ស់ឧបតាម្ាក្សន
ុ
ងវរគទ្យី១បានរាំនួន១ ២១៩ ្រួសារ។

40
-ការ្រប់្រងធនធានម្នុសស
រាំន េះការ្រប់្រងបុរគលិក្សសន្ម្រវិញ រដ្ឋបាលស្រសុក្សោវ ឯម្ម្នសម្ជិក្ស្ក្សុម្្បឹក្សា
ស្រសុក្សសរុបរាំនួន១៩ន្ទក្ស់ស្រសី០៥ន្ទក្ស់ ្បធានការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋសរុបរាំនួន០១ន្ទក្ស់ ស្រសី
០១ន្ទក្ស់ រណៈអភ្ិបាលស្រសុក្ស០៧ន្ទក្ស់ស្រសី០១ន្ទក្ស់ ន្ទយក្សរដ្ឋបាល០១ន្ទក្ស់ ន្ទយក្សរងរដ្ឋបាល
០៣ន្ទក្ស់ស្រសី១ន្ទក្ស់ ក្សន
ុ
ងនន្ទេះម្ន្តនាីរដ្ឋបាលស្រសុក្សក្សន
ុ
ងររន្ទសម្ព័នធងមីម្នរាំនួន៥៦ន្ទក្ស់ស្រសី២២ន្ទក្ស់
ក្សន
ុ
ងនន្ទេះម្ន១២ការិយល័យ០១អងគភាពរួម្ម្ន៖ ការិយល័យរដ្ឋបាល និងហិរញ្ាវតថ
ុ
រាំនួន៥
ន្ទក្ស់ស្រសី០២ន្ទក្ស់ អងគភាពលទ្យធក្សម្ម០១ន្ទក្ស់ស្រសី០១ន្ទក្ស់ ការិយល័យ្រប់្រងធនធានម្នុសស
រាំនួន០២ន្ទក្ស់ស្រសី០១ន្ទក្ស់ ការិយល័យដផនការ និងគាាំ្ទ្យ្ុាំ សង្ហក ត់រាំនួន០២ន្ទក្ស់ ស្រសី០២ន្ទក្ស់
ការិយល័យនលខា្ក្សុម្្បឹក្សាស្រសុក្សរាំនួន០១ន្ទក្ស់ស្រសី០ន្ទក្ស់ ការិយល័យ្តួតពិនិតយនផាក្សន
ុ
ង០១
ន្ទក្ស់ស្រសី០១ន្ទក្ស់ ការិយល័យអប់រាំយុវជន និងក្សីឡារាំនួន៩ន្ទក្ស់ស្រសី០៥ន្ទក្ស់ ការិយល័យនរៀបរាំ
ដដ្នដ្ី នររូបនីយក្សម្ម សាំណង់ និងភ្ូម្ិបាលរាំនួន១០ន្ទក្ស់ស្រសី០ន្ទក្ស់ ការិយល័យនីតិក្សម្ម និង
ស្ម្ុេះស្ម្ួលវិវាទ្យម្ូលោឋនរាំនួន០១ន្ទក្ស់ស្រសី០ន្ទក្ស់ ការិយល័យក្សសិក្សម្ម ធនធានធម្មជាតិ
និងបរិសាថ នរាំនួន០៦ន្ទក្ស់ស្រសី០១ន្ទក្ស់ ការិយល័យនសដ្ឋក្សិរច និងអភ្ិវឌ្ឍន៍សហរម្ន៍រាំនួន០៦
ន្ទក្ស់ស្រសី០ន្ទក្ស់ ការិយល័យសងគម្ក្សិរច និងសុខុម្លភាពសងគម្រាំនួន០៥ន្ទក្ស់ ស្រសី០២ន្ទក្ស់
ការិយល័យ្រក្សនរញ-រូលដតម្ួយ០៥ន្ទក្ស់ស្រសី០៤ន្ទក្ស់។ ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
សន្ម្របានរួម្ម្ន៖
-បាននរៀបរាំនធវើការនសនើសុាំន្រឿងឥសសរិយយស(នម្ោយការង្ហរ) ជូនដ្ល់ម្ន្តនាីរាជការ
របស់រដ្ឋបាលស្រសុក្ស ដដ្លបានខិតខាំបាំនពញការង្ហរជូនជាតិម្តុភ្ូម្ិរាំនួន០៦ន្ទក្ស់ បញ្ា
ូ
ននៅទ្យី
ចាត់ការ្រប់្រងធនធានម្នុសសរបស់រដ្ឋបាលនខតាក្សណាា ល។
-បាននរៀបរាំឯក្សសាររូលនិវតាន៍របស់នោក្សស្រសី ដក្សវ សារៈ អនុ្បធានការិយល័យ
អប់រាំ យុវជន និងក្សីឡាស្រសុក្ស បញ្ា
ូ
ននៅម្នាីរម្ុខង្ហរសាធារៈនិងទ្យីចាត់ការ្រប់្រងធនធាន
ម្នុសសននរដ្ឋបាលនខតាក្សណាា ល។
-បាននរៀបរាំ និងបញ្ា
ូ
នឯក្សសារ្បកាស្ទ្យពយសម្បតាិរបស់សម្ជិក្ស្ក្សុម្្បឹក្សា្ុាំងមររ
រាំនួន០១ន្ទក្ស់ និងសម្ជិក្ស្ក្សុម្្បឹក្សស្ុាំដ្ពក្សឬសសីរាំនួន០១ន្ទក្ស់ នៅកាន់អងគភាព្បឆ្ាំអាំនពើ
ពុក្សរលួយ។
-បាននធវើការនសនើសុាំន្រឿងឥសសរិយយស និងប័ណណសរនសើរ ជូនអនក្សដដ្លបានរួម្រាំដណក្ស
ជាម្ួយរាជរោឋភ្ិបាល ក្សន
ុ
ងការ្បយុទ្យធនឹងជម្ៃឺក្សូវីដ្-១៩ របស់រដ្ឋបាលស្រសុក្សោវ ឯម្ រាំនួន៣៥៩
ន្ទក្ស់ បញ្ា
ូ
ននៅទ្យីចាត់ការ្រប់្រងធនធានម្នុសសរបស់រដ្ឋបាលនខតាក្សណាាល។

41
-បាននរៀបរាំឯក្សសារនសនើសុាំដ្ាំន ើងថាន ក្ស់ និងឋាននារស័ក្សកិជូនដ្ល់ម្ន្តនាីរដ្ឋបាលថាន ក្ស់ន្កាម្
ជាតិននរដ្ឋបាលស្រសុក្សោវ ឯម្ស្ម្ប់ឆ្ន ាំ២០២២ រាំនួន៤៦ន្ទក្ស់ បញ្ា
ូ
ននៅម្នាីរម្ុខង្ហរសាធារណៈ
និងទ្យីចាត់ការ្រប់្រងធនធានម្នុសសននរដ្ឋបាលនខតាក្សណាា ល។
-បាននធវើការនសនើសុាំន្រឿងឥសសរិយយស(នម្ោយការង្ហរ) ជូនដ្ល់ម្ន្តនាីរាជការរបស់រដ្ឋ
បាលស្រសុក្សោវ ឯម្ ដដ្លបានខិតខាំបាំនពញការង្ហរជូនជាតិម្តុភ្ូម្ិបានរាំនួន០៧ន្ទក្ស់ បញ្ា
ូ
ន
នៅទ្យីចាត់ការ្រប់្រងធនធានម្នុសសរដ្ឋបាលនខតាក្សណាា ល។
-បាននរៀបរាំឯក្សសារនសនើសុាំដ្ាំន ើងថាន ក្ស់ និងឋាននារស័ក្សក ជូនដ្ល់ម្ន្តនាីរដ្ឋបាលថាន ក្ស់
ន្កាម្ជាតិននរដ្ឋបាល ស្រសុក្សោវឯម្ ស្ម្ប់ឆ្នាំ២០២២ រាំនួន៤៧ន្ទក្ស់ បញ្ា
ូ
ននៅម្នាីរម្ុខង្ហរ
សាធារណៈ និងទ្យីចាត់ការ្រប់្រងធនធានម្នុសសននរដ្ឋបាលនខតាក្សណាា ល បាននរញដ្ីកា
នផារភារក្សិរចម្ន្តនាីរាជការរបស់រដ្ឋបាលស្រសុក្សោវ ឯម្រាំនួន១រូប នៅបន្ម្ើការង្ហរនៅរដ្ឋបាលស្រសុក្ស
ម្ុខក្សាំពូល។
-បានរូលរួម្វរគបណា
ុ
េះបណាាលសាីពីការស្ម្បស្ម្ួល និងកាន់ក្សម្មវិធី(MC) នរៀបរាំ
ន ើងនោយរដ្ឋបាលនខតាក្សណាា ល។ នរៀបរាំឯក្សសាររូលនិវតាន៍របស់នោក្ស នូ វិសុទ្យធ ្បធាន
ការិយល័យអប់រាំ យុវជន និងក្សីឡាស្រសុក្ស បញ្ា
ូ
ននៅម្នាីរម្ុខង្ហរសាធារណៈនខតា និងទ្យីចាត់ការ
ធនធានម្នុសសនខតាក្សណាា ល។
បាននរៀបរាំឯក្សសារ និងរូលរួម្ពិធី្បកាសសុពលភាពរូលកាន់តួន្ទទ្យីជា្បធាន្ក្សុម្
្បឹក្សា្ុាំ និងសម្ជិក្ស្ក្សុម្្បឹក្សា្ុាំទាំង១៥្ុាំ ន្កាយពីនធវើការនបាេះនឆ្ន តន្ជើសនរើស្ក្សុម្្បឹក្សា
្ុាំសង្ហក ត់ អាណតាិទ្យី៥ ឆ្ន ាំ២០២២។
-បាននរៀបរាំឯក្សសារ្បកាស្ទ្យពយសម្បតាិ និងបាំណុលផ្ទាលខល
ួ
នជូនដរក្សជូនដ្ល់សម្ជិក្ស
្ក្សុម្្បឹក្សា្ុាំទាំង១៥ ដដ្លនទ្យើបរូលកាន់តួន្ទទ្យី និងអនក្សដដ្ល្តូវបញ្ច ប់ បញ្ា
ូ
ននៅទ្យីចាត់ការ
ធនធានម្នុសសនខតាក្សណាា ល។
បាននរៀបរាំឯក្សសារនរញដ្ីការន ើងថាន ក្ស់ និងឋាននារស័ក្សកិរបស់ម្ន្តនាីត្តម្ក្ស្ម្ិតសញ្ញា ប
្តរាំនួន៤ន្ទក្ស់ បញ្ា
ូ
ននៅម្នាីរម្ុខង្ហរធារណៈនខតា និងទ្យីចាត់ការ្រប់្រងធនធានម្នុសសនខតា
ក្សណាា ល។
បាននរៀបរាំឯក្សសារនសនើសុាំតាំន ើងថាន ក្ស់ជូនដ្ល់ម្ន្តនាីរាជការត្តម្ក្ស្ម្ិតសញ្ញា ប្តរាំនួន០៥
ន្ទក្ស់ បញ្ា
ូ
ននៅទ្យីចាត់ការ្រប់្រងធនធានម្នុសស និងម្នាីរម្ុខង្ហរសាធារណៈនខតាក្សណាា ល។
បាននរៀបរាំនីតិវិធី និងឯក្សសារនសនើសុាំដតងត្តាំងអនុ្បធាន ការិយល័យអប់រាំ យុវជន និង
ក្សីឡាស្រសុក្ស រាំនួនពីររូប បញ្ា
ូ
ននៅកាន់ម្នាីរម្ុខង្ហរសាធារណៈ និងទ្យីចាត់ការ្រប់្រងធនធាន
ម្នុសសនខតាក្សណាា ល។

42
បាននរៀបរាំឯក្សសារនសនើសុាំដតងត្តាំង និងដ្ីកាដតងត្តាំងអនុ្បធានការិយល័យនរៀបរាំ
ដដ្នដ្ីនរររូបនីយក្សម្ម សាំណង់ និងភ្ូម្ិបាលស្រសុក្សបញ្ា
ូ
ននៅម្នាីរម្ុខង្ហរសាធារណៈនខតាក្សណាា
ល និងទ្យីចាត់ការធនធានម្នុសសនខតា។
បាននរៀបរាំឯក្សសារនសនើសុាំដតងត្តាំងន្ទយក្សរងរដ្ឋបាលសាោស្រសុក្ស ្បធានការិយល័យ
សងគម្ក្សិរច និងសុខុម្ភាពសងគម្ ្បធានការិយល័យអប់រាំ យុវជន និងក្សីឡា និងនផារម្ន្តនាី
ការិយល័យអប់រាំ ម្ក្សបន្ម្ើការង្ហរនៅការិយល័យរដ្ឋបាល និងហិរញ្ាវតថ
ុ
ស្រសុក្សវិញ។
បាននរញដ្ីការដតងត្តាំង្បធានការិយល័យនីតិក្សម្មនិងនោេះស្រសាយវិវាទ្យម្ូលោឋន។
បាននរៀបរាំឯក្សសារនសនើសុាំតាំន ើងថាន ក្ស់ជូន ដ្ល់ម្ន្តនាីរាជការរបស់រដ្ឋបាលស្រសុក្សរាំនួន០៣ន្ទក្ស់
បញ្ា
ូ
ននៅម្នាីរម្ុខង្ហរសាធារណៈនិងទ្យីចាត់ការ្រប់្រងធនធានម្នុសសនខតាក្សណាា ល។
បាននរៀបរាំ និងបញ្ា
ូ
នឯក្សសារ្បកាស្ទ្យពយសម្បតាិរបស់សម្ជិក្ស្ក្សុម្្បឹក្សាស្រសុក្ស
រាំនួន១៣ន្ទក្ស់ និងសម្ជិក្ស្ក្សុម្្បឹក្សា្ុាំរាំនួន២៩ន្ទក្ស់ នៅកាន់ទ្យីចាត់ការ្រប់្រងធនធាន
ម្នុសសនខតា។
៥.២.ផ្ វិជជមានននការរលងកើែការិោ ័យស្ររកលរញរូ តែមួយ
ការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ក្សន
ុ
ងនគាលបាំណងផាល់នសវាសាធារណៈ
ជូន្បជាពលរដ្ឋនៅស្រសុក្សោវ ឯម្ បានផាល់នូវផលវិជាម្នម្ួយរាំនួនជូន្បជាពលរដ្ឋ បុរគលិក្ស
ម្ន្តនាីរាជការ អាជា្ធរ និងរាជរោឋភ្ិបាល ដដ្លផលវិជាម្នទាំងនន្ទេះម្នដ្ូរជា៖
៥.២. ១.រាំន េះ្បជាពលរដ្ឋ
្បជាពលរដ្ឋទាំងអស់ដដ្លសានក្ស់នៅក្សន
ុ
ងទ្យីត្តាំងដដ្ល្ក្សុងស្រសុក្សខណឌដដ្លបានន្ជើស
នរើស្តូវបានទ្យទ្យួលនូវអតថ្បនយជន៍យ៉ាងន្រើន នហើយនោយផ្ទា ល់នូវនសវារដ្ឋបាលម្ួយរាំនួន
ដដ្លទ្យទ្យួលបានត្តម្រយៈការនផារពី្ក្សសួងសាថ ប័នន្ទន្ទម្ក្សឱ្យការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយក្សន
ុ
ង
ការផាល់នសវាជូន្បជាពលរដ្ឋ នោយបនងកើននូវតម្ល ភាពនិងលទ្យធផលនផសងៗនទ្យៀតនដ្ើម្បីឱ្យពួក្ស
នរទ្យទ្យួលបាននូវដ្ាំណឹងត្តម្រយៈរដ្ឋបាល។
ម្ា៉ាងវិញនទ្យៀត្បជាពលរដ្ឋនៅក្សន
ុ
ង្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ដដ្លការិយល័យ្រក្សនរញរូល
ដតម្ួយ ្តូវបាននបើក្សឱ្យដ្ាំនណើ រការនន្ទេះ និង្តូវទ្យទ្យួលបាននូវការផាល់នសវារដ្ឋបាលចាាំបារ់ម្ួយ
រាំនួនក្សន
ុ
ងលក្សខណៈសាម្ញ្ារយៈនពលក្សាំណត់រាស់ោស់រហ័ស ម្ននីតិវិធីនពញនលញរាស់
ោស់ និងម្នតនម្លក្សាំណត់ជាផល
ូ
វការរួរជានស្រសរក្សន
ុ
ងការម្ក្សទ្យទ្យួលយក្សនសវានៅន្បើ្បាស់។
្បជាពលរដ្ឋអារនជឿជាក្ស់បាន នលើការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ បាននៅតនម្លននការនសនើ
សុាំនសវាបានន្ េះថានៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ្តូវបានក្សាំណត់តនម្លនសវានៅត្តម្
្ក្សសួង សាថ ប័នដដ្ល ក្ស់ព័នធរួរជានស្រសរ ដ្ូនរនេះនហើយនធវើឱ្យពួក្សគាត់អារដ្ឹងរាស់អាំពីតនម្លនន
ការនសនើសុាំនសវាដដ្លគាត់្តូវការ។ ការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយរឺបាន្បម្ូល

43
ផា
ុ
ាំនៅ្រប់្បនភ្ទ្យនសវានៅដតម្ួយក្សដនលង ដដ្លវានធវើឱ្យង្ហយស្រសួលដ្ល់្បជាពលរដ្ឋម្ក្សទ្យទ្យួល
នសវាទាំងការនសនើសុាំ និងការទ្យទ្យួលឯក្សសារសថិតនៅក្សដនលងដតម្ួយ ។
៥.២.២.រាំន េះម្ច ស់អាជីវក្សម្មតូរត្តរ
ដ្ូរគាន ផងដដ្រ អាជីវក្សរម្ច ស់សិបបក្សម្មនភាជនីយោឋ ន និងផាេះសាំណាក្ស់ម្ួយរាំនួនក្ស៏បាន
ទ្យទ្យួលនូវផលរាំនណញ ជាពិនសស ពួក្សនរអាររុេះបញ្ាីអាជីវក្សម្មរបស់ខល
ួ
នបានយ៉ាងឆ្ប់រហ័ស
នោយគាម នបញ្ញា អវីទាំងអស់នៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ នហើយម្ិនចាាំបារ់រាំណាយ
នពលនវោន្រើនក្សន
ុ
ងការនធវើដ្ាំនណើរនៅត្តម្្ក្សសួង សាថ ប័ន ន្ទន្ទដដ្ល ក្ស់ព័នធនៅនឹងការសុាំរុេះ
បញ្ា ីអាជីវក្សម្មនផសងៗ។
៥.២.៣.រាំន េះអាជា្ ធរម្ូលោឋ ន
អាជា្ ធរ្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ នគាលនៅក្ស៏បានទ្យទ្យួលផល្បនយជន៍ ពីការិយល័យ្រក្ស
នរញរូលដតម្ួយននេះដដ្រ។ នោយពួក្សគាត់ទ្យទ្យួលបាននូវម្ុខង្ហរបដនថម្ ដដ្លអារផាល់នសវារដ្ឋបាល
ក្សន
ុ
ងនគាលនៅផល្បនយជន៍របស់្បជាពលរដ្ឋខល
ួ
ន។ ម្ន្តនាីបុរគលិក្ស ្ក្សុង ស្រសុក្សខណឌ និងទ្យទ្យួល
បាននូវការបណា
ុ
េះបណាា លអាំពីការទ្យទ្យួលខុស្តូវរបស់ពួក្សគាត់នហើយនៅនពលដដ្លពួក្សគាត់
អនុវតាតួន្ទទ្យី ភារក្សិរចបានលអ ពួក្សគាត់នឹងទ្យទ្យួលបានការតបសនងម្ក្សវិញនូវការសរនសើររាំន េះ
ការបាំនពញការង្ហរ្បក្សបនោយនសរក្សាីនពញរិតានងលើម្របស់្បជាពលរដ្ឋ។ បុរគលិក្សបន្ម្ើការង្ហរ
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយរបស់ស្រសុក្សោវ ឯម្ទ្យទ្យួលបាននូវនគាលការណ៍ នលើក្សទ្យឹក្សរិតា
ត្តម្រយៈការផាល់្បាក្ស់រង្ហវ ន់ត្តម្នសរក្សាីដណន្ទាំរបស់្ក្សសួងម្ហានផា។
៥.២.៤.រាំន េះម្ន្តនាីរាជការ្រប់លាំោប់ថាន ក្ស់
ម្ន្តនាីរាជការ្រប់លាំោប់ថាន ក្ស់ ក្ស៏ទ្យទ្យួលបានផល្បនយជន៍ពីការបនងកើតការិយល័យ្រក្ស
នរញរូលដតម្ួយននេះដដ្រ។ នៅថាន ក្ស់្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ ម្ន្តនាីរាជការថាន ក្ស់្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ នឹង
្តូវនរៀបរាំឱ្យសថិតនៅក្សន
ុ
ងរន្ម្ងអភ្ិបាលក្សិរចលអម្ូលោឋនស្ម្ប់ភារក្សិរចការង្ហរងមីននេះ នហើយ
ពួក្សគាត់ក្ស៍នឹងទ្យទ្យួលបានម្ក្សវិញនូវ្បាក្ស់ឧបតថម្ភនលើក្សទ្យឹក្សរិតា នោយនយងនៅនលើ្បនភ្ទ្យការង្ហរ
ដដ្លនៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ។
៥.២.៥.រាំន េះរាជរោឋ ភ្ិបាល
នៅទ្យីបញ្ច ប់ ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ក្ស៏បានផាល់អតថ្បនយជន៍ស្ម្ប់
រាជរោឋភ្ិបាល្បនទ្យសក្សម្ព
ុ
ជាផងដដ្រ។ នោយសារ ការផា
ួ
រនផាើម្ឱ្យម្នតម្ល ភាពស្ម្ប់រន្ម្ង
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ក្សន
ុ
ងការផាល់នសវាក្សម្មជាន្រើននៅឱ្យរដ្ឋបាលថាន ក្ស់្ក្សុង ស្រសុក្ស
ខណឌ ក្ស៏ដ្ូរជាការផាល់ដ្ាំណឹ ងជូន្បជាពលរដ្ឋ និងបណាា ម្ច ស់អាជីវក្សម្មតូរត្តរឱ្យម្នការ
នគារពរាប់នោយការម្ក្សរុេះបញ្ា ីសាន ម្និងអាជា្ ប័ណណនផសងៗ ្តូវបានសងឃឹម្ថាម្នការនក្សើតន ើង

44
(នោយម្នភាពង្ហយស្រសួលនិងគាមនអាំនពើពុក្សរលួយនក្សើតម្នន ើង)។ ការនធវើដបបននេះ រាជរោឋ ភ្ិ
បាល និងទ្យទ្យួលបាន្បាក្ស់រាំណូ លយ៉ាងន្រើនត្តម្រយៈការផាល់នសវាក្សម្មជាន្រើនម្ក្សឱ្យរដ្ឋបាល
ម្ូលោឋន។ លុបបាំបាត់នចាលអនក្សរត់ការឱ្យ្បជាពលរដ្ឋក្សន
ុ
ងការនសនើសុាំនសវា ដដ្លធាលប់ដតម្នពី
ម្ុនម្ក្ស ត្តម្រយៈការបនងកើតឱ្យម្នការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ នដ្ើម្បីង្ហយស្រសួលដ្ល់
្បជាពលរដ្ឋអារទ្យទ្យួលនសវានោយខល
ួ
នឯងផ្ទាល់ នោយម្ិនរាំណាយងវិកាន្រើនដ្ូរពីម្ុននទ្យៀត។
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយក្ស៏បានបងកលក្សខណៈង្ហយស្រសួលផងដដ្រដ្ល់្បជាពលរដ្ឋ
ក្សន
ុ
ងការនសើនសុាំនសវា ដដ្លពីម្ុននពលម្ិនទន់ម្នការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយនន្ទេះពួក្ស
គាត់រឺ្តូវនធវើដ្ាំនណើ រឆ្ៃ យពីផាេះ នដ្ើម្បីនៅនសនើសុាំនសវានៅត្តម្្ក្សសួងសាថ ប័ន នហើយម្នរយៈ
នពលយូរខាតនពលនវោនហើយម្នទ្យ្ម្ង់ដបបបទ្យន្រើន។ ដ្ូនរនេះ នហើយនទ្យើបរាជរោឋ ភ្ិបាលបាន
បងខិតនសវាឱ្យម្ក្សកាន់ដតជិត្បជាពលរដ្ឋ ត្តម្រយៈការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ
ដដ្លអារផាល់ជូននូវនសវាម្ួយរាំនួននៅត្តម្ត្ម្ូវការចាាំបារ់របស់គាត់្បក្សបនោយ្បសិទ្យធភាព
រុណភាពរហ័ស ។
៥.៣.ផ្ អវិជជមានននការិោ ័យស្ររកលរញរូ តែមួយ
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយក្សន
ុ
ងស្រសុក្សោវឯម្ ដដ្លបានផដល់នសវាសាធារណៈជូន
្បជាពលរដ្ឋក្សន
ុ
ងស្រសុក្សក្ស៍ម្នផលអវិជាម្នតិរតួរផងដដ្រ ក្សន
ុ
ងការផដល់នសវាសាធារណៈ ដ្ូរជា
ម្ន្តនាី បុរគលិក្ស ក្សន
ុ
ងការអនុវតាការង្ហររបស់ម្ន្តនាីនៅម្នរាំណុ រខវេះរនន្ទល េះ។ សនាិសុខសណាដ ប់ធាន ប់
ទ្យូទាំងខណឌម្នវិសាលភាពធាំ។ ម្ន្តនាីបុរគលិក្សនៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ្តូវរក្សា
ឱ្យបាននូវអាក្សបបក្សិរិយខពស់រួសរាយរាក្ស់ទក្ស់នទេះបីម្ននរឿងអវីក្ស៏នោយ។ ម្ន្តនាីបុរគលិក្សនៅ
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ រួរយក្សរិតាទ្យុក្សោក្ស់ផាល់អាទ្យិភាពបដនថម្នទ្យៀតដ្ល់ចាស់ជរា
ជនពិការ និងស្រ្សាីម្ននផាន េះ ជាពិនសសអនក្សដដ្លម្ិននរេះអក្សសរ។

45
ជាំពូកទី ៦
លស្រកតីស្ននិោឋ ន និងអនុាស្ន៍
៦.១.លស្រកតីស្ននិោឋ ន
ការផាល់នសវាសាធារណៈរឺជាក្សត្តាម្ួយដ្៍សាំខាន់ក្សន
ុ
ងការអភ្ិវឌ្ឍ្បនទ្យសជាតិ នហតុននេះ
នហើយនទ្យើប រាជរោឋ ភ្ិបាលបានយក្សរិតាទ្យុក្សោក្ស់ក្សន
ុ
ងការផាល់នសវាឱ្យកាន់ដតលអជាងម្ុនត្តម្រយៈ
ការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ដដ្លជាយនាការម្ួយ្តូវបានបនងកើតន ើងនោយរាជ
រោឋ ភ្ិបាលក្សន
ុ
ងនគាលបាំណង នដ្ើម្បីនធវើការដក្សទ្យ្ម្ង់្បព័នធរដ្ឋបាលសាធារណៈននការផាល់នសវា
ឱ្យកាន់ដត្បនសើន ើងជាងម្ុនជូន្បជាពលរដ្ឋ។ ការផាល់នសវាសាធារណៈរបស់ការិយល័យ
្រក្សនរញរូលដតម្ួយ រឺជាក្សត្តា ម្ួយជួយជាំរុញឱ្យម្នការនលើក្សក្សម្ពស់អភ្ិបាលក្សិរចលអនៅថាន ក្ស់
ម្ូលោឋ ន ដដ្លស្រសបនៅនឹងយុទ្យធសាស្រ្សារតុនកាណដ្ាំណាក្ស់កាលទ្យី៣របស់រាជរោឋ ភ្ិបាលនន
្ពេះរាជាណារ្ក្សក្សម្ព
ុ
ជា ។
នោយនហតុរាជរោឋ ភ្ិបាលបានន្ើញអាំពីអតថ្បនយជន៍ជាន្រើន ដដ្លទ្យទ្យួលបានពីការ
បនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ នទ្យើបរាជរោឋ ភ្ិបាលនោយម្នក្សិរចសហ្បតិបតាិការ
ជាម្ួយនឹងធន្ទគារពិភ្ពនោក្សបានសន្ម្របនងកើតឱ្យម្នន ើងនូវការិយល័យ្រក្សនរញរូល
ដតម្ួយនៅត្តម្្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌនៅថានក្ស់ម្ូលោឋនក្សន
ុ
ងនគាលបាំណងនធវើឱ្យការផាល់នសវាសាធារណៈ
ជូន្បជាពលរដ្ឋម្ន្បសិទ្យធភាពជាងម្ុនដដ្លននេះជាក្សត្តាជាំរុញឱ្យសន
ូ
លននយុទ្យធសាស្រ្សារតុនកាណ
រឺអភ្ិបាលក្សិរចលអអារនឆ្ព េះនៅរក្សនគាលនៅ។ ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ្តូវបានបនងកើត
សាក្សលបងជាបឋម្នូវនខតាបាត់ដ្ាំបងនិងនខតានសៀម្រាប ប៉ាុដនាន្កាយម្ក្សនោយន្ើញពីភាពនជារជ័យ
រាជរោឋ ភ្ិបាលក្ស៏សន្ម្របនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយនៅ្ក្សុង ស្រសុក្ស ខណឌ នគាល នៅ
នផសងៗនទ្យៀតដដ្លម្នទាំងខណឌ ភារន្រើនននរាជធានីភ្នាំនពញបូក្សរួម្ទាំងស្រសុក្សោវ ឯម្ផងដដ្រ។
ការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ បានផាល់នូវផលវិជាម្នជាន្រើនជូន្បជាពលរដ្ឋ
អាជា្ ធរក្សដ្ូរជារាជរោឋ ភ្ិបាល ប៉ាុដនាការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយក្ស៏បានផាល់
នូវផលអវិជាម្នតិរតួរ បាំផុតរាំន េះ្បជាពលរដ្ឋម្ន្តនាី អាជា្ ធរ និងរាជរោឋ ភ្ិបាល។ នលើសពីននេះ
នៅនទ្យៀតត្តម្រយៈការស្រសងម្តិផ្ទា ល់ អាំពី្បជាពលរដ្ឋបានបង្ហា ញថាអតិងិជនដដ្លជាអនក្សម្ក្ស
ទ្យទ្យួលនសវានូវ ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយស្រសុក្សោវ ឯម្ ម្ននសរក្សាីនពញរិតាក្ស៏ដ្ូរជា
គាាំ្ទ្យយ៉ាងខាល ាំងរាំន េះការបនងកើតការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយនៅស្រសុក្សោវ ឯម្ ដដ្លជា
ទ្យីត្តាំងម្ួយដ្៏លអស្ម្ប់ពួក្សគាត់ម្ក្សទ្យទ្យួលនសវាន្ េះនសវាទាំង១១វិស័យ បានសថិតន្កាម្ដ្ាំបូលដត
ម្ួយ ្ពម្ទាំងការផាល់នសវាម្នលក្សខណៈលអ្បនសើរជាងម្ុន នោយសារដតដបបបទ្យនីតិរដ្ឋបាលម្នភាព

46
ង្ហយស្រសួលសាម្ញ្ារាំនណញនពលនវោ និង្បាក្ស់កាសនសវាដដ្លផាល់ម្នភាពរហ័ស និងម្ន្បសិទ្យធ
ភាព។
សរុបនសរក្សាីម្ក្ស ការផាល់នសវាសាធារណៈដដ្លនធវើន ើងត្តម្រយៈការិយល័យ្រក្សនរញ
រូលដតម្ួយស្រសុក្សោវ ឯម្ រឹជាជន្ម្ើសម្ួយដ្៏លអក្សន
ុ
ងការបងខិតនសវាឱ្យជិត្បជាពលរដ្ឋក្សន
ុ
ងោវឯម្
ឱ្យម្នភាពកាន់ង្ហយស្រសួលក្សន
ុ
ងការន្បើ្បាស់ និងរាំនណញនពលនវោម្ិនបារ់ទ្យនាឹងរង់ចាាំយូរ។
៦.២.អនុាស្ន៍
ន្កាយពីបានសិក្សាស្រសាវ្ជាវពីការផាល់នសវាសាធារណៈត្តម្រយៈការិយល័យ្រក្ស
នរញរូលដតម្ួយនិងការិយ ល័យ្បជាពលរដ្ឋនៅសាោស្រសុក្សោវ ឯម្ រួរម្ក្សបានន្ើញថា
ការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយបានផដល់នសវាជូន្បជាជនបានយ៉ាងលអ្បនសើរនិងរហ័ស
ទន់រិតានោយម្ិនរាំណាយនពលចាាំយូដ្ូរកាលពីម្ុនន ើង នហើយក្ស៍បានយក្សរិតា
ុ
ក្សោក្ស់នៅ
នលើ្បជាពលរដ្ឋផងដដ្រ រាល់ការផដល់នសវារឺអនុវតានៅត្តម្ដ្ាំណាក្ស់កាលនីម្ួយៗ នហើយការ
ផដល់នសវាននេះផដល់ជូនដ្ល់្បជាពលរដ្ឋនសមើៗគាន នោយម្ិន្បកាន់វណណៈ ឬនរើសនអើងអវីន ើយ
រាល់ការផដល់នសវារឺផដល់នៅដ្ល់្រប់ទ្យីក្សដនលងម្ិនថាទ្យី្បជុាំជន ឬក្សន
ុ
ងសាោស្រសុក្សោវឯម្នន្ទេះ
ន ើយម្ន្តនាីទាំងម្ូលនៅដតខិតខាំបន្ម្ើនសរក្សដី្តូវការរបស់្បជាពលរដ្ឋទាំងម្ូលដដ្រ។ នហើយ
ក្ស៍្ពម្ទ្យទ្យួលយក្សការរិេះរន់នដ្ើម្បីសាថបន្ទន ើងវិញនៅរាំណុរ ដដ្លខវេះខាតនដ្ើម្បីឱ្យការផដល់នសវា
កាន់ដត្បនសើរន ើង និងបាំនពញនសរក្សដី្តូវការរបស់្បជាពលរដ្ឋឱ្យកាន់ដត្បនសើរន ើងដងម្
នទ្យៀត។
ននេះក្ស៍នោយសារដតការយក្សរិតាទ្យុក្សោក្ស់ពីថាន ក្ស់នលើរហូតដ្ល់ថាន ក្ស់ន្កាម្ និងពី្ក្សសួង
ដដ្ល ក្ស់ព័នធ និងក្សិរចខាំ្បឹងដ្បងរបស់បុរគលិក្សម្្នីារាជការទាំងម្ូល នទ្យើបនធវើឱ្យការផដល់នស
វា្បក្សបនោយ្បសិទ្យធភាព រុណភាព និងតម្ល ភាពដបបននេះបាន។ ម្ិន្តឹម្ដតប៉ាុនណាណ េះនទ្យនៅ
្រប់ខណឌ ជាពិនសសនៅស្រសុក្សោវ ឯម្ ក្ស៏បាននរៀបរាំជនណដើ រស្ម្ប់ជនពិការផងដដ្រ នដ្ើម្បីនធវើ
ឱ្យង្ហយស្រសួលក្សន
ុ
ងការម្ក្សទ្យទ្យួលនសវាននេះដដ្រ ស្ម្ប់បុរគលិក្សការិយល័យ្រក្សនរញរូលដត
ម្ួយវិញ រឺគាត់បាននរៀបរាំអនក្សផដល់ព័ត៌ម្នជូនដ្ល់្បជាពលរដ្ឋណាដដ្លម្ិនទន់ដ្ឹងរាស់
និងស្ម្ប់អនក្សដដ្លម្ិននរេះអក្សសរផងដដ្រ។
ជារុងន្កាយននេះនដ្ើម្បីទ្យុក្សជាភ្សដ
ុ
ត្តងក្សន
ុ
ងការសិក្សាស្រសាវ្ជាវដ្ល់និសសិតជាំន្ទន់ន្កាយៗ
ដដ្លម្នបាំណងរង់សិក្សាបដនថម្នៅ្បធានបទ្យសាីពី«ការផដល់នសវាសាធារណៈត្តម្ការិយល័យ
្រក្សនរញរូលដតម្ួយក្សន
ុ
ងស្រសុក្សោវឯម្
»
នន្ទេះ ខ្
ុ
ាំបាទ្យសន្ម្រតម្កល់ទ្យុក្សជាឯក្សសាររួម្ម្ួយនដ្ើម្បី
ង្ហយស្រសួលក្សន
ុ
ងការសិក្សាស្រសាវ្ជាវរបស់និសសិតជាំន្ទន់ន្កាយៗនទ្យៀត។

ឯការលោង
១.នគាលននយបាយសាីពីការផាល់នសវាសាធារណៈ ឆ្ន ាំ២០០៦
២.រាប់សាីពីការ្រប់្រងរដ្ឋបាល្ុាំ-សង្ហក ត់ ឆ្ន ាំ២០០១
៣.រាប់សាីពីការនបាេះនឆ្ន តន្ជើសនរើស្ក្សុម្្បឹក្សា្ុាំ សង្ហក ត់២០០៦
៤.រាប់សដីពីការនបាេះនឆ្ន ត្ក្សុម្្បឹក្សា រាជធានី នខតា ្ក្សុងស្រសុក្ស ខណឌ ឆ្ន ាំ២០០៨
៥.ត្តរាងសថិតិ្បជាពលរដ្ឋក្សន
ុ
ងសាោស្រសុក្សោវឯម្,(សាោស្រសុក្សោវឯម្ នងៃទ្យី០៤ ដខម្ិន្ទ ឆ្ន ាំ
២០២១)
៦.្បកាសសាីពីការនរៀបរាំនិងការ្ប្ពឹតាិនៅននការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយនៅ្ក្សុង
ស្រសុក្ស ខណឌ នគាលនៅ ,នលខ ៩២៨ ្បក្ស នងៃទ្យី១២ ដខម្ិន្ទ ឆ្ន ាំ២០០៩
៧.រដ្ឋធម្មនុញ្ានន្ពេះរាជាណារ្ក្សក្សម្ព
ុ
ជា ឆ្នាំ១៩៩៣
៨.របាយការណ៍វឌ្ឍនភាពសាីពីការអនុវតាក្សម្មវិធីជាតិក្សាំដណទ្យ្ម្ង់រដ្ឋបាលសាធារណៈឆ្ន ាំ
២០១៧។
៩.របាយការណ៍ សាីពីការអនុវតាការង្ហររបស់រដ្ឋបាលស្រសុក្សោវ ឯម្ ឆ្ន ាំ២០២២
១០.របាយការណ៍ សាីពីការអនុវតាការង្ហររបស់រដ្ឋបាលស្រសុក្សោវ ឯម្្បចាាំ ឆ្ន ាំ២០២២
១១.វរន្ទនុ្ក្សម្សនម្ារសងឃ ជួន ណាត ឆ្ន ាំ១៩៦៧
១២.នសៀវនៅដណន្ទាំសាីពីការ្រប់្រង្ុាំ សង្ហក ត់ ឆ្ន ាំ២០០២
១៣.នសៀវនៅនីតិរដ្ឋបាលទ្យូនៅ នោក្សសាស្រ្សាា ចារយ សាយ បូរី ឆ្ន ាំ២០០២
១៤.នសៀវនៅសាីពីនគាលននយបាយសាីពីការផាល់នសវាសាធារណៈ ឆ្ន ាំ២០០៦
១៥.នសៀវនៅសាីពីការដ្ាំនណើ រការនរៀបរាំនិងការត្តម្ោន្តួតពិនិតយដផនការអភ្ិវឌ្ឍជាតិនិង
យុទ្យធសាស្រ្សាកាត់បនថយភាព្ក្សី្ក្សក្សន
ុ
ងបរិបទ្យននការដក្សទ្យ្ម្ង់វិម្ជឈការ និងវិសហម្ជឈការឆ្ន ាំ២០០៩
១៦.នសៀវនៅសាីពីនសវាសាធារណៈនៅក្សម្ព
ុ
ជានោក្សសាស្រ្សាា ចារយ នត ម្ុយងង ឆ្ន ាំ២០០៩
១៧.នសៀវនៅ្ក្សុម្្បឹក្សាក្សាំដណទ្យ្ម្ង់រដ្ឋបាលរុណសម្បតាិននឥរិយបងរបស់ម្ន្តនាីរាជការ ឆ្ន ាំ
២០១០
១៨.នសៀវនៅ្ក្សុម្្បឹក្សាក្សាំដណទ្យ្ម្ង់រដ្ឋបាលរុណសម្បតាិននឥរិយបងរបស់ម្ន្តនាីរាជការ ឆ្ន ាំ
២០១០
១៩.នសៀវនៅដណន្ទាំសាីពីតួន្ទទ្យី ភារក្សិរចនិងរនបៀនបបបការង្ហររបស់រដ្ឋបាលស្រសុក្សឆ្ន ាំ២០១១

២០.នសៀវនៅដផនការអភ្ិវឌ្ឈន៍៥ឆ្ន ាំ (២០១៨-២០២២)សាោស្រសុក្ស
២១.នសៀវនៅការិយល័យ្រក្សនរញរូលដតម្ួយ ្ក្សសួងម្ហានផា ឆ្ន ាំ២០១៥
២២.នសៀវនៅក្សម្មវិធីជាតិក្សាំដណទ្យ្ម្ង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ២០១៥.២០១៨(រណៈក្សម្ម ធិការ
ដក្សទ្យ្ម្ង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ)ឆ្ន ាំ២០១៥
២៣.អនុ្ក្សឹតយនលខ១៩អន្ក្ស.បក្ស សាីពីការបនងកើតការិយល័យ្បជាពលរដ្ឋនៅរដ្ឋបាលថាន ក្ស់
ន្កាម្ជាតិ រុេះនងៃទ្យី០៨ ក្សុម្ភៈ ២០១៧

1







ឧរស្មព័នធទី១
Tags
education
Categories
Education
Download
Download Slideshow Get the original presentation file
Quick Actions
Statistics
  • Views 4
  • Slides 119
  • Age 262 days
Related Slideshows
TLE-9-Prepare-Salad-and-Dressing.pptxkkk 11
TLE-9-Prepare-Salad-and-Dressing.pptxkkk
MaAngelicaCanceran
61 views
LESSON 1 ABOUT MEDIA AND INFORMATION.pptx 12
LESSON 1 ABOUT MEDIA AND INFORMATION.pptx
JojitGueta
45 views
GRADE-8-AQUACULTURE-WEEKQ1.pdfdfawgwyrsewru 60
GRADE-8-AQUACULTURE-WEEKQ1.pdfdfawgwyrsewru
MaAngelicaCanceran
76 views
Feelings PP Game FOR CHILDREN IN ELEMENTARY SCHOOL.pptx 26
Feelings PP Game FOR CHILDREN IN ELEMENTARY SCHOOL.pptx
KaistaGlow
68 views
Jeopardy_Figures_of_Speech_Template.pptx [Autosaved].pptx 54
Jeopardy_Figures_of_Speech_Template.pptx [Autosaved].pptx
acecamero20
38 views
Jeopardy_Figures_of_Speech.pptxvdsvdsvsdvsd 7
Jeopardy_Figures_of_Speech.pptxvdsvdsvsdvsd
acecamero20
41 views
View More in This Category