Maithili - The Story of Ahikar the Grand Vizier of Assyria.pdf

adrian1baldovino 26 views 15 slides Nov 05, 2024
Slide 1
Slide 1 of 15
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12
Slide 13
13
Slide 14
14
Slide 15
15

About This Presentation

The Story of Ahikar, folktale of Babylonian or Persian origin, about a wise and moral man who supposedly served as one of the chief counselors of Sennacherib, king of Assyria (704–681 bc). Like the biblical Job, Ahikar was a prototype of the just man whose righteousness was sorely tested and ultim...


Slide Content

अहिकरकेकथा
परिचय
िमरासबलगदस्रोऑफअहिकरमेमानवोयहवचारआ
बुद्कएकटापाचोनस्रअहि।एकरऽप्ावकेपरा
बहरल्गऽकेहकंवदंरोकेमाधमस॑लगैलऽजाब॑सकैिै,
जेकराम॑कुरान,आरपुरानऽआरनयाहनयम्ोशाहमल
िै।
जम्नोकेरऽट्ेेसम॑हमललऽएग्म्जेक,जेकराम॑दुहनया
केरऽजानोहसनोकेबोचअहिकरकेरऽचररतकेहचत्िेलै
।प्ुरअहिहनकरंग-हबरंगककथा।
एहिकथाकहरहथपरसजोवचचा्कहवषयरिलअहि।
हवदानसबअंररःएकरापहिलशराबोकेबारेमेरादि
देलदिनजिनएहलफेटाानकेिंडिरकेबोच500ईसापूव्
केएकटाअरामोपपोरसमेमूलकिानोकेउ्रलासहनका
सबकेगलरोसाहबर्गेलिल|
कथाजाहिरअहिकथाअहिाहरिासनहि।वा्वमे
पाठकअपनऽपररचयदअरहबयननााट्सकेपूरकपनामे
करोसकैिै।ईशानदारढंगसॅहलिलगेलअहि,आजे
कथह्या,साहजश,आसंको््पलायनसॅ्रलअहि,से
धानअंहरमधररपकह़लैरअहि।कलनाकसरंतरा
लेिककसबसँअनम्लसमहपहथक।
लेिनअपनाकेँचाररचर्मेबाँहटलैरअहि:(1)कथ;(2)
हशका(फकर-वचनकएकटाउलेिनोयश्ंिला);(3)हमसक
याता;(4)उपमावादृा्(जकरअहिकरअपनतुहटपू््
्रोजाकहशकापूराकरैरिहथ)।
अध्य1
अशूरकेरऽगांडवजोरअहिकरकेरऽ६०पतोिैलेहकन
ओकरऽ्ागम॑क्न्बेटानैिै।रेँओअपन्रोजाकेँ
ग्दलैरिहथ।र्टो-पाहनसँबेसोबुद्आजानसँ्रल
ओकराठूंसैरअहि।
1सेनािेररबराजाकवजोरिैकारजानोआिााकरऋहषक
बहिनकपुतनादानककथा।
2अशूरआनोनवेकराजासरिदुमकपुतराजासेनिेररबक
समयमेएकटावजोरिल,जकरनामिााकारिलआओ
राजासेनिेररबकवजोरिल।
3हनकालगबहरनोक,्ागआबहरराससमहपिलहन,
आओकुशल,बुद्मान,दाश्हनक,जान,हवचारआशासनमे
िलाि,आओसाहठटासोसँहववािकएनेिलाि,आ
हनकास्मेसँप्ेककलेलएकटामिलबनौनेिलाि।
4मुदाएहिस्कसंगहनकाक्न्संराननहि्ेलहन।एहि
सोग्क,जेहनकरउपराहधकारो्'सकैरिहथ।
5एहिकार्ेँओबहरदुिो्ऽगेलािआएकहदनज्हरषो
स्आहवदानस्आजादूगरस्केँएकहतरकऽकऽ
हनकास्केँअपनद्हरआअपनबंजरराकहवषय
बुझेलहन।
6ओस्हनकाकिलहथन,‘जाउ,देवरास्केँबहलदान
करआहनकास्सँहवनरोकरजेकिोंओस्अिाँकेँ
एकटाल़काकवव्ाक’सकय।’
7ओस्हनकास्ककिलानुसारकयलहनआमूहर्स्
केँबहलचढौलहनआहनकास्सँहवनरोकयलहनआहवनरो
कयलहन।
8ओस्हनकाएक्शबनहिउपरदेलहथन।ओदुिोआ
उदास्'क'हदयमेपो़ाल'क'हवदा्'गेलाि।
9ओघुररकऽपरमपरमेश्वरसँहवनरोकयलहनआहवश्
वासकयलहन,हदयमेजरैरहवनरोकयलहन,“िेपरमेश्वर
परमेश्वर,िेआकाशआप्थ्वोकस्हृकरा्,िेस्स्हृक
स्हृकरा्!
10िमअिाँसँहवनरोकरैरिोजेिमराएकटाल़काहदअ,
जाहिसँिमराहनकासँसान्ना्ेटयजेओिमरसावक
समयमेउपद्ररिहथ,जाहिसँओिमरआँदिमुहनसकहथ
आिमरागाह़सकहथ।'
11रिनहनकालगएकटाआवाजआयलजेअिाँस्सँ
पहिनेउतो््मूहर्परहन््ररिलहँआओकरास्केँबहल
चढादेलहँ,रेँअिाँजोवन्ररहनःसंरानरिब।”
12मुदाअपनबहिनकबेटानादानकेँलऽकऽओकराअपन
संरानबनाउआओकराअपनहवदाआअपननोकपालन-
प्ष्हसिाउ,आअिाँकम््ुकसमयओअिाँकेँदफना
देर।'
13रिनओअपनबहिनकबेटानदनकेँलऽगेलािजे
कनेकदूधहपलारिलिल।ओओकराआठ्ोजलनस्क
िाथमेसौंपदेलकजेओस्ओकरादूधहपलाकऽप्सय।
14ओस्नोक््जनआक्मलपहशक्आरेशमोवस
आबैगनोआहकरहमजोरंगकवसलऽकऽहनकापालन-
प्ष्कयलहन।ओरेशमकस्फापरबैसलिलाि।
15जिननदनपैघ्ेलआऊँचदेवदारजकाँउ़ैरचलैर
गेलरिनओकरानोकहशृाचारआलेिनआहवजानआ
दश्नहसिबैरिल।
16बहरहदनकबादराजासनािेररबिााकरहदसरकलहन
आदेिलहनजेओबहरबूढ्’गेलिहथ,आओरओहनका
किलहथन।
17'िेिमरसमाहनरहमत,कुशल,्र्सेमंद,बुद्मान,
राजपाल,िमरसहचव,िमरवजोर,िमरकुलपहरआ
हनदेशक;सपेअिाँबहरबूढ्'गेलिोआवष्क्ाररर्'
गेलिो।आर्िरएहिसंसारसँहवदाि्यबनजदोकआहब
गेलिेरैक।
18अिाँकबादिमरसेवामेकेकरा्ान्ेटरसेकह।'आ
िााकरहनकाकिलहथन,'िेिमरमाहलक,अिाँकमाथ
सहदिनजोहवररिय!ओरयनदनिमरबहिनकबेटाअहि,
िमओकराअपनबचाबनादेनेिो।
19िमओकरापालन-प्ष्कऽकऽओकराअपनबुद्आ
अपनजानहसिबैरिो।'
20राजाहनकाकिलहथन,‘िेिैकार!ओकरािमरास्झाँ
आहनहदयौक,जाहिसँिमओकरादेदिसकब,आजँओकरा
उहचरलागयरँओकराअपन्ानपररादिहदयौक।आ
अिाँहवशामलेबआशेषजोवनमधुरहवशाममेजोबयलेल
जायब।'

अहिकरकेकथा
21रिनिााकरजाकऽअपनबहिनकबेटानदानकेँ्ेट
कयलहन।आश्ांजहलकेलहनआहनकासपाआसमानक
कामनाकेलहन।
22ओहनकाहदसरकलहनआहनकरपशंसाकयलहनआ
हनकापरआनद्र्’गेलािआिााकरकेँकिलहथन,‘िे
िााकार,ईअिाँकबेटाअहि?िमपाथ्नाकरैरिोजे
्गवानहनकासंरहकरकरहथ।आजहिनाअिाँिमराआ
िमरहपरासरिदुमकसेवाकेलहँरहिनाअिाँकईल़का
िमरसेवाकरयआिमरउप्म,िमरआवशकराआ
िमरकाजपूराकरय,जाहिसँिमओकरसमानकरोआ
ओकराअिाँकलेलशद्शालोबनाबो।'
23रिनिााकरराजाकेँप्ामकयलहनआकिलहथन,‘िे
िमरमाहलकराजा,अिाँकमाथसदा-सदालेलजोहवररिय!
िमअिाँसँचािैरिोजेअिाँिमरल़कानदनपरधैय्रािू
आओकरगलरोमाफकरोजाहिसँओअिाँकसेवाजेना
उहचरि्।'
24रिनराजाहनकाशपथलेलहनजेओहनकाअपन
हपयरमआअपनहमतमेसबसँशद्शालोबनादेरािआ
हनकासंगस्आदरआआदरमेरिहथन।आिाथचुमाल'
क'हवदाईदेलक।
25ओनादानकेँपकह़लेलक।बहिनकबेटासेि्ओकरा
संगएकटापाल्रमेबैसादेलकैकआराहर-हदनओकरा
हसिाबैमेलाहगगेलैजाबरओर्टो-पाहनसँबेसोबुद्आ
जानसँठूंहसनहिदेलकैक।
अध्य2
पाचोनकालकेएक"बेचारेररचड्केपंचांग"|धन,सो,
वेश्ूषा,वापार,हमतसेसंबंहधरमानवआचर्केअमर
उपदेश|हवशेषरपसर्चकल्क्द्श्क12,17,23,
37,45,47मे्ेटैरअहि।श्क63करुलनाआजुकहकिु
हसहनहसजसकर।
1एहिररिेँओहनकाहसिबैरकिलहथन,‘िेिमरबेटा!
िमर्ाष्सुनूआिमरसलािकेपालनकरआिमर
किबम्नरािू।
2िेिमरबेटा!जँअिाँक्न्बारसुनैरिोरँओअपनहदय
मेमररजाउआद्सरकेँनहिपकटकर,नहिरऽओ
जोहवरक्यलाबहनअिाँकजोिजराकऽअिाँकशरोरमे
पो़ानहिदऽदेर,आअिाँकेँअपमान्ेहटजायर,आअिाँ
परमेश्वरकसमकलद्र्ऽजायबआवद्।
3िेिमरबेटा!जँअिाँक्न्िबररसुननेिोरँओकरानहि
पसाररहदयौक।आजँहकिुदेिलहँरँओकरानहिकह।
4िेिमरबेटा!अपनवाकटुराकेँश्राकेँसिजबनाउ,आ
क्न्उपरवापसकरबामेजलबाजोनहिकर।
5िेिमरबेटा!जिनहकिुसुनलहँरँओकरानुकाउनहि।
6िेिमरबेटा!सोलबंदगाँठनहिढोलाकर,नहिि्लू,आ
ढोलागाँठपरम्िरनहिलगाउ।
7िेिमरबेटा!बािरोसौ्य्कल््नहिकर,कार्ओ
को््'जाारअहिआबोहरजाारअहि,मुदाएकटा
समानजनकसर्अयधरररिैरअहि।
8िेिमरबेटा!क्न्मूि्सोअिाँकेँअपनबारसँध्िा
नहिहदयौक,जाहिसँअिाँम््ुमेसँबेसोदयनोयरपसँ
मररजायबआजाबरधररअिाँफँहसनहिजायबराबरधरर
ओअिाँकेँजालमेफँसानहिलेर।
9िेिमरबेटा!वेश्ूषाआमरिमसँबूझलसोकेाचा
नहिकर,जेअपनआतामेघ्ह्रआमूि्ि्।हधकार
अहिजँअिाँओकराअपनजेहकिुअहि,वाजेहकिु
अिाँकिाथमेअहिसेओकरासौंपहदअआओअिाँकेँपाप
मेल््ाबय,आपरमेश्वरअिाँपर््हधर्ऽजाय।”
10िेिमरबेटा!बदामकगािजकाँनहिबनू,हकएकरँओ
स्गािकआगूपारदैरअहिआस्कबादिाएबलाफल
दैरअहि,बल्हकशिरूरकगािजकाँबनूजेस्गािक
आगूिाएबलाफलदैरअहिआस्गािकबादपारदैर
अहि।
11िेिमरबेटा!माथझुकाकऽआवाजक्मलकरआ
हशृरहआस्झबाटपरचलूआमूि्नहिबनू।आिँसैर
कालआवाजनहिउठाउहकएकरँजँज्र-ज्रसँघरबनैर
रऽगदिास्हदनकरेक्घरबनबैर;आजँराकरकबल
परिलचलाओलजााररँऊँटककानकनोचाँसँिल
कहिय्नहििटलरिैर|
१२िेमपुत!जानोकेसाथपाथरिटाना,दुःिोआदमोकेसाथ
शराबपोनासेअचािै|
13िेिमरबेटा!धम्ल्कककबपरअपनमहदराउझहल
हदयौक,आअजानो,हररस्रल्ककसंगनहिपोबू।
14िेिमरबेटा!परमेश्वरसँडरयबलाजानोस्कसंग
हचपकलरहआहनकास्कसमानबनब,आअजानोस्क
लगनहिजाउ,किोंअिाँहनकाजकाँनहिबहनहनकरबाट
नहिसोिू।
15िेिमरबेटा!जिनअिाँकेँक्न्साथोवाहमत्ेहटगेल
अहिरिनओकराआजमाउ,आरकरबादओकरासाथो
आहमतबनाउ;आहबनाक्न्परोकाकेहनकरपशंसानहि
कर।आबुद्कअ्ावकसंगअपनबारनहिहबगा़ू।
16िेिमरबेटा!जिनहकजूराअिाँकपैरपररिैरअहि,
ओकरासंगकाँटपरचलू,आअपनबेटाआअपनघरक
ल्कआअपनबचास्कलेलबाटबनाउ,आसमुदआ
ओकरलिररपरजेबासँपहिनेअपनजिाजकेँरनावबनाउ
आडूहबसकैरअहिआओनहिडूहबसकैरअहिबचालेल
गेल।
17िेिमरबेटा!जँसेठसाँपिाारअहिरँकिैरअहि,--
"ओकरबुद्सँअहि,"आजँगरोबसाँपिाारअहिरँल्क
किैरअहि,"ओकर्ूिसँ।"
18िेिमरबेटा!ओअिाँकर्जकर्टोआअिाँकसमहपसँ
संर्षकरैरअहि,आद्सरकव्ुकल््नहिकरैरअहि।
19िेिमरबेटा!मूि्कप़्सोनहिबनूआओकरासंगर्टो
नहििाउआप़्सोकहवपहपमेआनद्रनहिि्उ।जँ
अिाँकशतुअिाँपरअनायकरररँओकरापरदयाकर।
20िेिमरबेटा!जेमनुष्यपरमेश्वरसँडेरैरअहि,रकरा
अिाँओकरासँडेराउआओकरआदरकर।
21िेिमरबेटा!अजानोिहसप़ैरअहिआठ्करिाार
अहि,आजानो,्लेठ्करिाारअहि,ओनहिहिलैरअहि,
आिसलापरसेि्ओजलोउठैरअहि,आजँबोमारअहि

अहिकरकेकथा
र'ओअपनजानसमाररसकैरअहि।मुदारिलबार
अजानो,मूि्आदमोकेरओकरबोमारोकेलेलक्न्दवाई
नैिै।
22िेिमरबेटा!जँक्न्आदमोर्रालगआहबजायजे
अिाँसँनोचअहिरँओकरासँ्ेटकरबाकलेलआगूबढूआ
ठाढरहआजँओअिाँकबदलानहिदऽसकैरअहिरँ
ओकरप्ुअिाँकेँओकरबदलादेर।
23िेिमरबेटा!बेटाकेँमारर-पोटकरबासँनहिबखू,
हकएकरँअिाँकबेटाकमलबगािोमेग्बरजकाँअहि,आ
पस्कमुँिबानबजकाँअहि,आजानवरकबानबजकाँ
अहिआदरब्ापरब्ललगाओलगेलअहि।
24िेिमरबेटा!अपनबेटाकेँदुृरासँर्कू,आओकरा
हशृाचारहसिाउ,राहिसँपहिनेजेओअिाँकहवर्हवद्ि
क'ल्ककबोचअिाँकेँहररसारमेआनयआअिाँगलो-
गलोआस्ामेमाथलटकाहदयौकआओकरदुृकाजक
बुराईकसजाय्ेटय।
25िेिमरबेटा!अगचम़ाबलाम्टकाबैलआिुरसँपैघ
गदिादऽहदयौक,आपैघसोंगबलाबैलनहिपाहबहलअ,आ
नेक्न्चंचलआदमोसँद््ोकर,आनेक्न्झग़ा
करयवलादास,आनेच्रदासो,जेहकिुअिाँकरैरिो,
राहिलेलहनकास्केँओस्बबा्दकऽदेराि।
26िेिमरबेटा!र्िरमाय-बाबूर्रागाररनहिदेहथन,आ
प्ुओकरास्सँपसनि्हथ।कार्किलगेलअहिजे,
"जेअपनहपरावामायकेँहररसारकरैरअहि,ओकराम््ु
(िमरमरलबपापकम््ुसँअहि)मरयहदयौक;आजेअपन
मारा-हपराकआदरकरैरअहि,ओअपनहदनआजोवनकेँ
लमाकररआस्हकिुनोकदेिर।"".
27िेिमरबेटा!हबनािहथयारकेस़कपरनहिचलू,कार्
अिाँनहिजनैरिोजेदुशनअिाँसँकिन्ेटकरर,जाहि
सँअिाँओकरालेलरैयाररिब।
28िेिमरबेटा!उघार,पारिोनगािजकाँनहिबनूजेनहि
बढैरअहि,बल्हकओकरपारआडाररसँझाँपलगािजकाँ
बनू।कार्,जकरानेपतोअहिआनेसंरान,ओकरासंसार
मेबेा्रकयलजाारिैकआओकरास्सँघ््ाि्ार
िैक,जेनाक्न्पारिोनआहनषलगाि।
29िेिमरबेटा!स़कककारमेफलदारगािजकाँबनू,
जकरफलओहिठामसँगुजरयबलास्िाजाारअहिआ
मर्ूहमकजानवरस्ओकरिािररमेआरामकरैरअहि
आओकरपारिाारअहि।
30िेिमरबेटा!िरबरदजेअपनबाटसँ्टकैरअहिआ
ओकरसंगोस््ेह़याक््जनबहनजाारअहि|
31िेिमरबेटा!ईनहिकिबजेिमरमाहलकमूि्िहथआ
िमबुद्मानिो,आअजानराआमूि्रापू््बारनहिकिब,
जाहिसँअिाँहनकादाराहररस्रनहि्'जायब।
32िेिमरबेटा!ओहिन्करस्मेसँएकनहिबनू,हजनका
स्कमाहलककिैरिहथ,“िमरास्सँदूर्’जाउ,”बल्
हकओहिन्करमेसँएकबनू,हजनकास्केँओस्किैर
िहथजे,“िमरास्लगआहबजाउ।”
33िेिमरबेटा!ओकरसंगोकेसामनेअपनदासकेदुलार
नहिकर,कार्अिाँनहिजनैरिोजेअंरमेअिाँकलेल
एहिमेसँक्नबेसोमूलवानि्यर।
34िेिमरबेटा!र्िरस्हृकरहनिारप्ुसँनहिडेराउ,
किोंओर्रासमकचुपनहि्ऽजाय।
35िेिमरबेटा!अपनबाजबकेँसु्रबनाउआजोिकेँ
मधुरबनाउ।आअपनसंगोकेँअिाँकपएरपरनहिचलय
हदयौक,जाहिसँओअिाँकिारोपरक्न्आनसमयनहि
चलर।
36िेिमरबेटा!जँअिाँक्न्जानोकेँक्न्बुद्कवचनसँ
माररदेबरँओओकरिारोमेसूकलाजक्ावजकाँ
लुकायलरिर;मुदाजँअिाँअजानोकेँलाठोसँठ्कबरँओने
बुझरआनेसुनर।
37िेिमरबेटा!जँअिाँक्न्जानोकेँअपनआवशकराक
लेलपठाउरँओकराबहरआजानहिहदयौक,कार्ओ
अिाँकाचानुसारअिाँककाजकरर,आजँअिाँमूि्केँ
पठाउरँओकराआदेशनहिहदयौक,बल्हकसयंजाउआ
अपनकाजकर,कार्जँअिाँओकराआदेशहदयौक,ओ
अिाँकाचानहिकरर।जँअिाँकेँकाज-धंधापरपठादैर
िहथरँजलो-जलोपूराकर।
38िेिमरबेटा!अपनासँबेसोबलवानआदमोकशतुकेँनहि
बनाउ,हकएकरँओअिाँकनापलेरआअिाँसँअपनबदला
लेर।”
39िेिमरबेटा!अपनसमहपओकरास्केँसौंपबासँ
पहिनेअपनपुतआन्करकपरोकाकर,जाहिसँओस्
ओकरास्केँनहिि्ह़सकैरअहि।कार्जेकरिाथ
्रलि्,ओकराबुद्मानकिलजाारिैक,्लेओमूि्
आअजानोि्,आजकरिाथिालोि्,ओकरागरोब,अजानो
किलजाारिैक,्लेओऋहष-मुहनस्कराजकुमारि्।
40िेिमरबेटा!िमएकटाक्ल्हसनिालेनेिो,आ
मुसबरहनगलनेिो,आगरोबोआकमोसँबेसोकटुहकिु
नहि्ेटलअहि।
41िेिमरबेटा!अपनबेटाकेँहमरवहयराआ्ूिहसिाउ,
जाहिसँओअपनघरकपबंधनमेनोककाजकरहथ।
42िेिमरबेटा!अजानोकेँजानोल्कक्ाषानहिहसिाउ,
कार्ईओकरालेलब्हझलि्यर।
43िेिमरबेटा!अपनिालरअपनहमतकसामनेनहिदेिाउ,
किोंहनकादाराअिाँकेँहररसारनहिकयलजाय।
44िेिमरबेटा!आँदिकआनरपनसँहदयकआनरपन
बेसोदुिदि्ारिैक,कार्आँदिकआनरपनकहन-कहन
माग्दश्न्'सकैरिैक,मुदाहदयकआनरपनहनद्हशर
नहिि्ारिैक,आस्झबाटि्ह़,टेढ्'जाारिैक
रा्ा।
45िेिमरबेटा!आदमोकेपैरसॅठ्करिायब,जोिसॅ
ठ्करिायबसॅनोकि्ारिैक।
46िेिमरबेटा!जेहमतलगमेरिैरअहि,ओबेसोउत्ृ
्ाासँनोकि्ारअहिजेदूरअहि।
47िेिमरबेटा!सौ्य्फोका्'जाारिैकमुदाहवदा
हटकैरिैक,आसंसारको््'जाारिैकआवथ््'
जाारिैक,मुदानोकनामनेवथ््'जाारिैकआनेकम
ि्ारिैक।
48िेिमरबेटा!जकराक्न्हवशामनैिै,ओकरम््ु
ओकरजानसँनोकिलैक।आगानकआवाजसँकानबाक
आवाजनोकि्ारिैक।हकएकरँदुिआकानबजँहनका

अहिकरकेकथा
स्मेपरमेश्वरक्यरियरँगान-गानआिष्कआवाज
सँनोकअहि।
49िेिमरबचा!िाथमेबेगकजाँघप़्सोकघैलमेिंससँ
नोकअहि।आअिाँकलगकबरददूरकबैलसँनोकि्ार
अहि।आअिाँकिाथमेएकटागौरैयाउ़ैरिजारगौरैयासँ
नोकअहि।आजेगरोबोजमाि्ारअहि,सेबहररास
्र्-प्ष्कहररर-हबररसँनोकि्ारिैक।आजोहवर
ल्म़ोम्रहसंिसँनोकि्ारअहि।आएकपाउंडधनसँ
एकपाउंडऊननोक,िमरमरलबस्ना-चानोसँअहि;
कार्,स्नाआचानोधररोमेनुकायलआझाँपलअहि,
मुदानहिदेिाारअहि।मुदाऊनबजारमेरिैरअहिआ
देिलजाारअहि,आजेपहिरैरअहिओकरालेलईएकटा
सौ्य्ि्ारिैक।
50िेिमरबेटा!हिह़याएल्ागसँि्ट्ागनोकि्ार
िैक।
51िेिमरबेटा!जोहवरकुकुरम्रगरोबसँनोकि्ारअहि।
52िेिमरबेटा!जेगरोबनोककाजकरैरअहि,सेपापमे
मररगेलधनोसँनोकि्ारअहि।
53िेिमरबेटा!एकटाशबहदयमेरािू,आओअिाँक
लेलबहरहकिुि्यर,आसावधानरहिेरायलअिाँअपन
हमतकरिसपकटकर।
54िेिमरबेटा!जाबरधररअिाँअपनम्नसँहवचारनहि
क'लेब,राबरधररअिाँकमुँिसँएक्शबनहिहनकलय।
आझग़ाकरयबलाल्ककबोचनहिठाढि्उ,हकएकरँ
अधलािशबसँझग़ाि्ारिैकआझग़ासँयु्ि्ार
िैकआयु्सँल़ााि्ारिैक,आअिाँगवािोदेबयलेल
बाधि्यब।मुदाओरयसँदौह़कऽआरामकर।
55िेिमरबेटा!अपनासँबेसोबलवानआदमोकेँसिननहि
कर,बल्हकअिाँकेँधैय्,सिनशद्आस्झआचर्
पारकर,कार्एहिसँबेसोनोकहकिुनहि।
56िेिमरबेटा!अपनपहिलहमतसँघ््ानहिकर,कार्
द्सरहमतहटकलनहि्'सकैरअहि।
57िेिमरबेटा!ओकरदुःिमेगरोबक्ेटकर,आ
सुलानकस्झाँओकरबारेमेबाजू,आओकराशेरकमुँिसँ
बचाबयलेलअपनलगनकर।
58िेिमरबेटा!अपनशतुकेम््ुपरआनद्रनहिि्उ,
हकएकरँहकिुएकालबादअिाँओकरप़्सोबहनजायब,
आजेअिाँकउपिासकरैरअहि,रकराअिाँआदरआ
आदरकरआपहिनेहनकासंगअह्वादनकरैररह।
59िेिमरबेटा!जँसग्मेपाहनद्र्'क'ठाढ्'जाार,
आकारोकौआउ्र्'जाार,आगंधकमधुजकाँमोठ्'
जाार,रिनअजानोआमूि्स्बुहझसकैरिलआ
बुद्मान्'सकैरिल।
60िेिमरबेटा!जँअिाँबुद्मानबनयचािैरिोरँअपन
जोिकेँझूठबाजबासँर्कू,आअपनिाथकेँच्रोकरबासँ
आअपनआँदिकेँअधलािदेिबासँर्कू।रिनअिाँ
बुद्मानकिलजायब।
61िेिमरबेटा!बुद्मानर्राि़ोसँमाररदेहथन,मुदामूि्
अिाँकेँमोठमलमसँअह्षेकनहिकरहथ।जवानोमेहवनम
रहआबुढारोमेसमाहनरि्यब।
62िेिमरबेटा!अपनसामथ्कहदनमेककर्सिननहि
कऽसकैरअहि,आनेक्न्नदोकेँअपनजलपलयकहदन
मे।
63िेिमरबेटा!पतोकहववािमेजलबाजोनहिकर,
कार्जँनोकहनकहलजायरर'ओकिरोिजे,'िमर
माहलक,िमरालेलपबंधकर';आजँबोमारहनकहलजायर
रँओओकरापररेटकररोिजेएकरकार्िल।
64िेिमरबेटा!जेहकय्अपनवेश्ूषामेसुरहचपू््अहि,
ओअपनबाजबमेसेि्वैिअहि;आजेकरवेश्ूषामेनोच
रपिैक,ओअपनबाजबमेसेि्वैिअहि।
65िेिमरबेटा!जँअिाँक्न्च्रोकेनेिोरँसुलानकेँबरा
हदयौकआओकराओकरहिसादऽहदयौक,जाहिसँअिाँ
ओकरासँमु््ऽजायब,कार्नहिरँअिाँकटुरासिब।
66िेिमरबेटा!जकरिाथर्रआ्रलअहिओकरहमत
बनाउआजकरिाथबनआ्ूिलअहिओकरक्न्हमत
नहिबनाउ।
67चाररटाएिनबारिैकजाहिमेनेराजासुरहकर्'सकैर
अहिआनेओकरसेना:वजोरदाराअ्ाचार,आिराब
सरकार,आाचाशद्कहवक्हर,आहवषयपरअ्ाचार;
आचाररटाएिनबारजेनुकायलनहिजासकैरअहि:हववेको,
मूि्,आधहनकआगरोब।'
अध्य3
अहिकरराजकेमामल्ंमेसह्य्ागोदारोसेसेवाहनव्प।
अपनसमहपअपनहवशासघारो्रोजाकेँसौंपैरअहि।
एरयगजबकेकिानोअहिजेक्नाएकटाक्रघउ़ािो
जालसाजबहनजाारअहि।अहिकरकेओझराबैकेचरुर
साहजशकेपरर्ामिैहकओकरामौरकेसजाहमलैिै।
प्करःअहिकरकेअंर।
1एहिररिेँिैकारबाजल,आजिनओअपनबहिनकबेटा
नदानकेँईआजाआफक़ास्समारक’लेलकरिन
ओकलनाकेलकजेओस्टारािर,आओकराईनहि
बुझलिलैकजेएकरबदलामेओओकरालगथकानआ
हररसारआउपिासकपदश्नक’रिलअहि।
2रकरबादिााकरअपनघरमेबैसलअपनस्टासमहप,
दास,दासो,घ़्ा,मवेशोआस्हकिुजेहनकालगिलहन
आजेहकिु्ेटलिलहन,रकरानदानकेँसौंपदेलहन।आ
ब्लोआमनाकरबाकशद्नदानकिाथमेरहिगेल|
3िााकरअपनघरमेआरामसँबैसलिलािआबोच-बोच
मेिााकरराजाकेँश्ांजहलदैरघरघुररजाारिलाि।
4आबजिननदनकेँबुझायलजेब्लोआमनाकरबाक
शद्हनकहििाथमेिहन,रिनओिााकरकपदकेँ
हररसारकरैरहनकाउपिासकरैरिलाि,आजिन-
जिनपकटि्ारिलाि,हनकाद्षोठिराबैरिलाि,ई
किैर,‘िमरकाकािााकारहनकरड्टेजमेिहथ।आआब
ओकराहकिुनहिबुझलिैक।'
5ओदासआदासोस्केँमारर-पोटकरऽलगलाि,आघ़्ा
आऊँटबेच’लगलािआअपनकाकािााकरकस्टा
व्ुकसंगिरचकरयलगलाि।

अहिकरकेकथा
6जिनिााकरदेिलकजेओकराअपनन्करपरक्न्
दयानहििैकआनेअपनघरकल्कपर,रिनओउहठक’
ओकराअपनघरसँ्गादेलकआराजाकेँईसूचनादेबय
लेलपठौलहनजेओअपनसमहपआअपन््जनहिह़या
देनेिहथ।
7राजाउहठकऽनदानकेँबजाकऽकिलहथन,‘जिनरक
िााकरस्रिरराबरधररहकय्ओकरसम्पहपपर,ने
ओकरघर-पररवारपरआनेओकरसम्पहरपरराजकरर।’
8नदानकिाथओकरकाकािााकरआओकरस्समहप
सँिहटगेलआएहिबोचओने्ोररगेलआनेबािर,आने
ओकराअह्वादनकेलक।
9रिनिााकरअपनबहिनकबेटानदानकसंगअपन
पररशमकपशारापकयलहनआओबहरदुिोि्ाररिलाि।
10नादनकएकटाि्ट्ाािलहनजकरनामबेनुजाड्न
िलहन,रेँिााकरनदानक्ानपरहनकाअपनालगल’
लेलहनआहनकरपालन-प्ष्आअ्ंरसमानकसंग
कयलहन।ओअपनस्टासमहपओकरासौंहपदेलहथनआ
ओकराअपनघरकराजपालबनादेलहथन।
11जिननदनकेँईबारबुझलहनजेईरा्आईरा्मेआहब
गेलाि,आओस्हनकासँपूिरािकरयवलास्सँ
हशकायरकरयलगलाि,आहनकरकाकािााकरकेर
उपिासकरयलगलािजे,‘िमरकाकािमराअपनघरसँ
्गादेनेिहथ,आ्गादेनेिहथ।”िमरासँिमर्ााकेँबेसो
पहसनकेलक,मुदाजँपरमेशरिमराशद्देहथरँिम
ओकरापरमारलजेबाकदु्ा्गआहनदेब।'
12नादनमननकरैररिलािजेओहनकालेलक्नठ्कर
बनासकैरिहथ।हकिुसमयकबादनदानम्नमेपलहटकऽ
फारसकराजाशािबुद्मानकपुतअकोशकेँईपत
हलिलहन।
13‘िेमिानराजा,अशूरआनोनवेकराजासनिेरोबआ
हनकरवजोरआहनकरसहचविैकारसँअिाँकेँशाद्आ
सावआपरा्मआसमान!र्राआिमराबोचपेसि्।
14जिनईपतअिाँलगपहँचररिनजँअिाँउहठकऽ
जलो-जलोहनसोनकमैदानआअशूरआनोनवेमेजायब
रँिमअिाँकेँहबनायु्कआहबनायु्कवव्ाकराज
सौंहपदेब।'
15ओहमसकराजाहफरौनकेँिााकरकनामसँएकटा
आओरपतहलिलहन।'िेपरा्मोराजा,र्िरआिमराबोच
शाद्ि्!
16जँईपतअिाँलगपहँचबाकसमयमेउहठकऽअशूर
आनोनवेमेहनसरोनमैदानमेजायबरँिमअिाँकेँहबनायु्
आहबनाल़नेराजसौंपदेब।'
17नादनकलेिनहनकरमामािााकरकलेिनजकाँिल।
18रिनओदुनूपतकेँम्ह़कऽअपनकाकािााकरक
म्िरलगादेलहन।राय्ओस्राजाकमिलमेिल।
19रिनओजाकएराजाकहदससँअपनकाकािााकारकेँ
सेि्एिनेपतहलिलहन-‘िमरवजोर,िमरसहचव,िमर
कुलपहरिााकरकेँशांहरआसाव।
20िेिााकर,जिनईपतअिाँलगपहँचररिनअिाँक
संगजेहसपािोिहथ,हनकास्केँएकटाकर,आओस्
वसआसंखामेहस्ि्हथआपाँचमहदनहनसोनकमैदान
मेिमरालगआहनहदयौक।
21जिनअिाँिमराओरऽअपनाहदसअबैरदेिबरिन
जलबाजोकरआसेनाकेँिमराहवर्एिनशतुजकाँ
आगूबढाउजेिमरासंगल़य,हकएकरँिमरासंगहमसक
राजाहफरौनकराजदूरस्अहि,जाहिसँओस्िमरा
स्कसामथ््यदेिहथसेनाआिमरास्सँडेराउ,कार्
ओस्िमरास्कदुशनअहिआओस्िमरास्सँ
घ््ाकरैरअहि।'
22रिनओपतपरम्िरलगाकऽराजाकएकटान्कर
दारािााकरपठौलहन।ओद्सरहचटोजेहलिनेिलािसे
लऽकऽराजाकसमकपसाररदेलहथनआओकरापहढकऽ
म्िरदेिादेलहथन।
23जिनराजापतमेजेबारअहिसेसुहनओबहरभममे
पह़गेलािआबहरआ्यंकर््धसँ््हधर्’गेलािआ
किलहथन,‘आि,िमअपनबुद्देिौलहँ!िमिााकरके
कोकेलौंजेओिमरदुशनकेईहचटोहलिनेअहि?कोई
िमरपहरफलहनकाहदससँअहिजेहनकालेलिमर
ला्कपहरफलअहि?'
24नादनहनकाकिलहथन,‘िेराजा,दुिोनहिि्उ!आने
््हधरि्उ,मुदाहनसोनकमैदानजाकऽदेिूजेकथास्
अहिवानहि।'
25रिननादनपाँचमहदनउहठकऽराजाआहसपािोआ
वजोरकेँलऽगेलािआओस्मर्ूहमहदसहनसोनक
मैदानहदसहवदा्ेलाि।राजादेिलहन,आदेिू!िााकरआ
सेनासर्ोमेबैसलिल।
26जिनिााकारदेिलकैजेराजाओरयिहथ,रिनओ
सेनाकलगआहबगेलािआसेनाकेँाशाराकयलहनजेयु्मे
जेनाआगूबढूआराजाकहवर्जेनापतमे्ेटलअहि,
सेनामेलह़जाय,मुदाओकराईनहिबुझलिलैकजेनादान
क्नगडालेलि्दनेअहिओ।
27राजाजिनिााकरककाजदेिलहनरिनओहच्ा,
आरंकआभममेपह़गेलािआबहर््धसँ््हधर्’
गेलाि।
28नादनहनकाकिलहथन,‘िेिमरप्ुराजा,कोअिाँ
देिलहँ!ईदयनोयकोकेलकै?मुदाअिाँ््हधरनहिि्उ
आनेदुिोि्उआनेदुिोि्उ,बद्अपनघरजाउआ
अपनहसंिासनपरबैसू,आिमिााकरकेँजंजोरमेबानल
आजंजोरमेबानलअिाँकलगअनब,आिमअिाँकदुशन
केँहबनामेिनरकेअिाँसँ्गादेब।'
29राजािााकरपर््हधर्ऽअपनहसंिासनपरघुरर
गेलािआहनकाहवषयमेहकिुनहिकयलहन।आनदन
िााकरलगजाकऽहनकाकिलहथन,‘वलाि,िेमामा!
राजाअिाँपरबहरिहष्रि्ारिहथआअिाँकेँधनवाद
दैरिहथजेअिाँजेआजादेलहनसेपूराकयल।
30आबओिमराअिाँलगपठौलहनअहिजेअिाँहसपािो
स्केँहनकास्ककाजमेहवदाकऽहदयौकआअपन
पािाँिाथबादनकऽआपएरजंजोरमेबादनकऽहनकालग
आहबजाउ,जाहिसँहफरौनकराजदूरस्ईदेिहथआराजा
रिहथहनकाल्कहनआहनकाल्कहनकराजादारा
्य्ोर।'

अहिकरकेकथा
31रिनिााकरउपरदेलहथन,“सुनब,आजामानबअहि।”
ओरुर्उहठकऽअपनिाथपािूबादनकऽपएरपर
जंजोरबादनलेलक।
32नादनहनकालऽकऽराजालगगेलाि।आजिनिााकर
राजाकसाहनधमेपवेशकेलहनरिनओजमोनपरहनका
समकप्ामकेलहन,आराजाकेँशद्आसनारनजोवनक
कामनाकेलहन|
33रिनराजाकिलहथन,‘िेिैकार,िमरसहचव,िमर
काजकराजपाल,िमरकुलपहर,िमरराजकशासक,िमरा
कहजेिमअिाँकसंगक्नररिकअधलािकेलहँजेअिाँ
िमराएहिकुरपकाजसँपुरस्रकयलहँ।’
34रिनओस्हनकाहलिलहचटोस्आमुिरकसंग
देिौलहन।आजिनिााकरईदेिलकैरऽओकरअंग-अंग
काँहपगेलैआओकरजोिएकेबेरबानलगेलै,आओडरसँ
एकशबबाहजनहिसकलै;मुदाओअपनमाथधररोहदस
लटकौनेरिहथआगूंग्’गेलाि।
35राजाईदेदिओकराहनहशंर्ेलजेईबारहनकाहदससँ
अहि,आओरुर्उहठकऽहनकास्केँआजादेलहथनजे
िााकरकेँमाररहदयौकआशिरकबािररलवारसँहनकर
गरदहनमाररहदयौक।
36रिननादनहचहचयाउठलािआबजलाि,‘िेिााकर,िे
बैकफेस!राजाकपहरईकम्करबामेअिाँकधानवा
शद्ककोला्ि्ारअहि?'
37एहिररिेँकथाकारकिैरिहथ।आरलवारबाजकनाम
िलअबूसहमक।राजाहनकाकिलहथन,‘िेरलवारबाज!
उठू,जाउ,ओकरघरकदरब्ापरिााकरकगरदहनफाह़
हदयौकआओकरमाथओकरदेिसँसौिाथदूरफेहक
हदयौक।'
38रिनिााकरराजाकसमकघुटनाटेकैरबजलाि,‘िमर
माहलकराजाकेँसदा-सदाजोहवररिय!आजँअिाँिमरा
मारबाकाचारिैरिोरँअिाँकाचापूराि्उ।आिम
जनैरिोजेिमद्षोनहििो,मुदादुृआदमोअपन
दुृराकहिसाबदेबयलेलबास;राय्िेिमरप्ुराजा!िम
र्राआर्िरद््ोसँहनि्राकरैरिोजेरलवारबाजकेँ
िमरदेििमरदासस्केँदेबाकअनुमहरहदयौक,जाहिसँ
ओस्िमरागाह़सकय,आअिाँकदासकेँअिाँक
बहलदानबनय।'
39राजाउहठकऽरलवारबाजकेँआजादेलहथनजेओअपन
ाचानुसारओकरासंगकाजकरहथ।
40ओरुर्अपनन्करस्केँआजादेलहथनजेिााकर
आरलवारबाजकेँपकह़कऽहनकासंगनंगटेजाउ,जाहि
सँओस्हनकामाररसकहथ।
41जिनिााकरकेँपकापराचललहनजेहनकरि्ा
िेबाकअहिरिनओअपनपतोलगपठौलहनआकिलहथन,
‘बािरआहबिमरासँ्ेटकर,आअिाँकसंगिजारकुमारर
कुमारररह,आओकरास्केँबैगनोरंगकगाउनपहिराउ
आरेशमजेिमरम््ुसँपहिनेिमरालेलकानय।
42रलवारबाजआओकरन्करस्कलेलएकटाटेबुल
रैयारकर।आ्रपूरमहदराहमलाहदयौक,जाहिसँओस्
पोबहथ।'
43ओजेहकिुआजादेलहथनसेपूराकयलहन।आओबहर
बुद्मान,चरुरआहववेकोिलोि।आओस्सं्व
हशृाचारआहवदाकेँएकजुटकेलहन।
44राजाकसेनाआरलवारबाजजिनपहँचलािरँटेबुलआ
महदराआआलोशानबूंदस्केँववद्रकयलगेलिल
आओस्राबरधररिाए-पोबयलगलािजाबरधररओ
स्डूबलआनशामेधुपनहि्ऽगेलाि।
45रिनिााकाररलवारबाजकेँदलसँअलगकऽकऽ
किलहथन,‘िेअबूसहमक,कोअिाँकेँईनहिबुझलअहिजे
जिनसेनिेररबकहपराराजासरिदुमअिाँकेँमारयचािैर
िलािरिनिमअिाँकेँलऽकऽएकठामधररनुकादेलहँ
राजाक््धकम्'गेलैआओर्रामाँगलकै?
46जिनिमअिाँकेँहनकालगअनलहँरँओअिाँपर
आनद्र्ेलाि।
47िमजनैरिोजेराजािमरालेलपशारापकररािआ
िमराफाँसोककार्ेँबहर््हधरिेराि।
48िमद्षोनहििो,आजिनअिाँिमराहनकरमिलमे
हनकास्झाँपेशकरबरिनअिाँकेँबहरसौ्ाग्ेटर,
आईजाहनजेिमरबहिनकबेटानदानिमराध्िादेलक
आिमरासंगईअधलािकाजकेलक,आराजािमरामारर
कऽपशारापकरर।आआबिमरघरकगािोमेएकटा
क्ठरोअहि,आएकरजानकारोककर्नहिअहि।
49िमरापतोकजानकसंगओहिमेनुकाहदयौक।आिमरा
जेलमेएकटागुलामअहिजेमारबाकिकदारअहि।
50ओकराबािरआहनकऽिमरकप़ापहिराहदयौकआ
न्करस्केँनशामेधुप्ेलापरओकरामाररदेबाकआजा
हदयौक।ओकरास्केँईनहिबुझलिेरैकजेकेकरामारर
रिलअहि।
51अपनलाशसँसौिाथदूरओकरमाथफेहककऽओकर
लासिमरदासस्केँदऽहदयौकजेओस्ओकरागाह़
सकय।अिाँिमरासंगएकटापैघिजानाजमाकऽदेब।
52रिनरलवारबाजिााकरकआजानुसारकाजकेलकआ
राजालगजाकऽकिलक,‘र्िरमाथसदाकलेलजोहवर
रिय।
53रिनिााकरकपतोहनकालेलजेहकिुपया्रिलहन
सेिरिफानुकायलजगिपरहनकानोचाँउरारैरिलोि,
आईबारहनकाि्ह़ककर्नहिबुझलिलहन।
54आिरठामईकथासुनाओलगेलआद्िराओलगेलआ
पसरलगेलजेक्नािााकरऋहषकेँमारलगेलआमररगेल,
आओहिनगरकस्ल्कहनकालेलश्कमनारिलिल।
55ओस्काहनकऽकिलक:‘िेिााकर,र्िरिाफ!आ
अिाँकहवदाआअिाँकहशृाचारकलेल!अिाँकआअिाँक
जानकलेलकरेकदुिद!र्रासनद्सरकरय्ेटर।आ
एरेकबुद्मान,एरेकहवदान,शासनमेएरेकहनपु्आदमो
करय्'सकैरअहिजेअिाँसँहमलैर-जुलैरि्जेअिाँक
्ान्ररसकय।'
56मुदाराजािााकरकहवषयमेपशारापक’रिलिलाि,
आहनकरपशारापसँहनकाक्न्फायदानहि्ेलहन।
57रिनओनदानकेँबजाकऽकिलहथन,‘जाउआअपन
संगोस्केँल’जाउआअपनकाकािााकारकलेलश्क

अहिकरकेकथा
आकानबकर,आहनकरस्हरकआदरकरैरजेनापथा
अहि,हनकालेलहवलापकर।’
58मुदाजिननादन,मूि्,अजानो,कठ्रहदयकल्क
अपनकाकाकघरगेलािरऽओनेकानयलगलािआने
दुिो्ेलािआनेहवलापकयलहन,बल्हकहदयिोनआउग
ल्कस्केँजमाकऽकऽिा-पोबयमेलाहगगेलाि।
59नादनिााकरकदासोआदासस्केँपकह़कऽबादन
कऽयारनादेलकआघ्रमाररकऽमाररदेलक।
60ओअपनकाकाकपतोकआदरनहिकरैरिलाि,जे
हनकाअपनल़काजकाँपालन-प्ष्केनेिलोि,बल्हक
चािैरिलोिजेओहनकासंगपापमेपह़जाय।
61मुदािााकारकेँनुकायलजगिमेकाहटदेलगेलिल,आ
ओअपनदासआप़्सोस्ककानबसुनलक,आपरम
परमपरमातादयालुकेर्ुहरकरैरिलआधनवाददैर
िल,आसहदिनपरमेशरसँपाथ्नाआहवनरोकरैरिल.
62रलवारबाजनुकायलजगिकबोचमेसमय-समयपर
िााकरमेअबैरिल,रिनिााकरआहबकऽहनकासँ
हवनरोकरैरिल।आओहनकासान्नादेलहथनआहनका
मुद्ककामनाकेलहन।
63जिनआनदेशमेईकथासुनबामेआयलजेिााकर
ऋहषकेँमारलगेलअहि,रिनस्राजादुिो्'गेलािआ
राजासेनिेररबकेँहररसारकयलहन,आओस्पिेलो
सुलझाबयबलािााकरपरहवलापकयलहन।
अध्य4
"द्ंिकेपिेलो।"असलमेअहिकरकेको्ेलै।हनकर
वापसो।
1जिनहमसकराजािााकरकि्ाकसुहनहशरकऽलेलहन
रँओरुर्उहठराजासनिेररबकेँपतहलिलहन,जाहिमे
हनकाम्नपा़लहनजे‘शांहरआसावआपरा्मआ
समानजेिमस्अिाँकलेलहवशेषरपसँचािैरिो।
िमरहपय्ााराजासनिेररब।
2िमआकाशआप्थोकबोचएकटामिलबनेबाकाचा
करैररिलहँअहि,आिमचािैरिोजेअिाँिमरालेल
एकटाबुद्मान,चरुरआदमोकेँअपनाहदससँपठाहदअजे
िमरालेलईमिलबनाबय,आिमरस्प्कउपरिमरा
देब,आिमरालेलईकरआअशूरकसोमाशु्रोनवष्
धरर।'
3रिनओपतपरम्िरलगाकऽसेनिेररबकेँपठौलहन।
4ओओकरालऽकऽपहढकऽअपनवजोरआअपन
राजककुलोनल्कहनकेँदऽदेलहथन,आओस्भहमरआ
लद्र्ऽगेलाि,आओबहर््धसँ््हधर्ऽगेलाि
आआशय्चहकर्ऽगेलािजेहनकाक्नाकाजकरबाक
चािो।
5रिनओबूढ-पुरान,हवदान,जानोआदाश्हनक,
्हवरव्ाआज्हरषोस्आअपनदेशमेरिहनिारस्
केँजमाकयलहनआहनकास्केँपतपहढकऽकिलहथन,
‘अिाँस्मेसँकेचािरहमसकराजाहफरौनलगजाउआ
हनकरप्कउपरहदयौक?'
6ओस्हनकाकिलहथन,‘िेिमरस्कप्ुराजा!अिाँई
जाहनहलअजेअिाँकराजमेअिाँकवजोरआसहचविैकार
केँि्ह़एहिप्स्सँपररहचरहकय्नहिअहि|
7मुदािमरास्केँएहिमेक्न्लूररनहिअहि,जाबरधरर
हनकरबहिनकबेटानदाननहिि्यर,हकएकरँओहनका
अपनस्बुद्आहवदाआजानहसिौलहन।ओकराअपना
लगबजाउ,शायदओईकठ्रगाँठि्हलसकय।'
8रिनराजानदानकेँबजाकऽकिलहथन,“ईपतदेिूआ
बुझूजेएहिमेकोअहि।”आजिननदनपढलहनरऽ
बजलाि,‘िेिमरमाहलक!आकाशआप्थोकबोचमिल
बनेबामेकेसकमअहि?'
9राजाजिननदानकगपसुहनकऽबहरआकृदुिो्ऽ
गेलािआअपनहसंिासनसँउररररािमेबैहसगेलािआ
िााकरपरकानयलगलािआहवलापकरयलगलाि।
10किैर,‘िेिमरश्क!िेिैकार,जेरिसआपिेलोके
जनैरिल!हधकारअहिर्िरलेल,िेिैकर!िेिमरदेशक
गुरआिमरराजकशासक,अिाँकसमानकरय्ेटर?िे
िैकर,िेिमरदेशकगुर,िमअिाँकलेलकरयघुमब।र्रा
लेलिमहधकारिो!िमअिाँकेँक्नानृकऽदेलहँ!आ
िमएकटामूि्,अजानोल़काकगपसुनैररिलहँजेहबना
जानक,हबनाधम्क,हबनापुरष्क।
११आि!आफेरआिअपनालेल!केर्रािमराएकबेरलेल
दऽसकैरअहि,वािमराईिबररआहनसकैरअहिजे
िााकरजोहवरअहि?आिमओकराअपनराजकआधा
्ागद’दैरिलहँ।
12ईिमरालेलकरयसँआयलअहि?आि,िााकर!जाहि
सँिमअिाँकेँएकबेरदेदिसकब,जाहिसँिमअिाँकेँ
एकटकरकैरआअिाँमेआनद्र्'क'अपनपेट्रर
सकब।
१३आि!िेिमरदुःिअिाँकलेलसबकालधरर!िेिााकर,
िमअिाँकेँक्नामाररदेलहँ!आिमअिाँकमामलामेराबर
धररनहिरकलहँजाबरधररएहिबारकअंरनहिदेिलहँ।'
14राजाराहर-हदनकानैररिलाि।आबजिनरलवारबाज
राजाक््धआिााकरकपहरओकरदुिदेिलकरऽ
ओकरम्नओकरापहरनरम्’गेलैक,,आओओकर
स्झाँआहबओकराकिलक।
15‘िेिमरप्ु!अिाँकन्करस्केँआजाहदअजेिमर
माथकाहटहदयौक।'रिनराजाहनकाकिलहथन-िाय
र्िरअबूसहमक,र्िरकोगलरोअहि?
16रलवारबाजहनकाकिलहथन,‘िेिमरमाहलक!जेदास
अपनमाहलककवचनकहवपरोरकाजकरैरअहि,ओकरा
मारलजाारिैक,आिमअिाँकआजाकहवपरोरकाज
केलहँ।'
17रिनराजाहनकाकिलहथन।'हधकारअहि,िेअबू
सहमक,अिाँिमरआजाकहवपरोरक्नकाजकेलहँ?'
18रलवारबाजहनकाकिलहथन,‘िेिमरमाहलक!अिाँ
िमरािााकरकेँमारबाकआजादेलहँ,आिमराबुझलिल
जेअिाँओकरापरपशारापकरब,आओकरासंगअनाय
्ेल,आिमओकराएकटाहनहशर्ानपरनुकादेलहँ,आ
ओकरएकटादासकेँमाररदेलहँ,आओआबसुरहकरअहि

अहिकरकेकथा
कुंड,आजँअिाँिमराआजादेबरँिमओकराअपनालग
अनब।'
19राजाहनकाकिलहथन।'हधकारअहि,िेअबूसहमक!
अिाँिमराउपिासकेलहँआिमअिाँकमाहलकिो।'
20रलवारबाजहनकाकिलहथन,‘नहि,मुदाअिाँकमाथक
जानसँ,िेिमरमाहलक!िााकारसुरहकरआजोहवरअहि।'
21राजाईबारसुहनकऽहनकाएहिबारपरहनहशंररा
्ेलहनआहनकरमाथिेहलगेलहनआिष्सँबेि्श्ऽ
गेलािआओहनकास्केँिााकरकेँअनबाकआजा
देलहन।
22ओरलवारबाजकेँकिलहथन,‘िे्र्सेमंदसेवक!जँ
र्िरबाजबस्रिररऽिमर्रासम््करब,आर्िर
गररमाकेँर्िरस्हमतसँऊपरउठबैररिब।'
23ओरलवारबाजराबरधररिँसैर-िँसैरचलैरगेलाि
जाबरधररओिााकरकघरनहिपहँहचगेलाि।ओनुकायल
जगिकदरब्ाि्ललहनआनोचाँजाकऽिााकरकेँबैसल
देिलहनजेपरमेश्वरक्ुहरकऽरिलिहथआहनका
धनवाददऽरिलिहथ।
24ओहनकाहचहचयाउठलहन,‘िेिााकर,िमस्सँबेसो
आन्,आसुिआआन्आहनदैरिो!
25रिनिााकरहनकाकिलहथन,‘िेअबूसमोक,को
िबररअहि?ओशुरसँअन्हरधररहफरौनकहवषयमेस्
बारकिलहथन।रिनओकरालऽकऽराजालगगेलाि।
26राजाजिनहनकाहदसरकलहनरँदेिलहनजेहनकर
केशजंगलोजानवरजकाँनमिर्’गेलिहनआनािून
गऱकपंजाजकाँनमिर्’गेलिहन,आहनकरदेिधूरा
सँगंदा्’गेलिहन,आ...ओकरचेिराकरंगबदहलकऽ
फोकापह़गेलिलैकआआबरािजकाँ्ऽगेलिलैक।
27राजाहनकादेदिहनकापरदुिो्ेलािआरुर्उहठ
कऽहनकागलालगालेलहनआचुमालेलहनआहनकापर
कानैरबजलाि:‘परमेश्वरक्ुहरि्!जेर्रािमरालग
वापसअननेअहि।'
28रिनओहनकासान्नादेलहथनआसान्नादेलहथन।
आओअपनवसउरारररलवारबाजपरपहिररलेलकआ
ओकरापरबहरक्पाकेलकआओकराबहरसमहपदेलक
आिााकरकेँआरामदेलक।
29रिनिााकरराजाकेँकिलहथन,‘िमरमाहलकराजाकेँ
सदा-सदाजोहवररिय!ईसबसंसारकसंरानककम्ि्।िम
िमराएकटारा़कगािप्सनेिोजाहिपरिमझुहकसकैर
िो,आओकारमेझुहकगेल,आिमरानोचाँफेहकदेलक।
30मुदा,िेिमरप्ु!िमअिाँकसमकपकट्ेलिो,रेँ
अिाँपरअ्ाचारकरबाकक्न्परवािनहिकर!राजा
हनकाकिलहथन,‘्गवानपरमेश्वरकधनि्उजेअिाँ
परदयाकयलहनआबुझलहनजेअिाँपरअनायकयलगेल,
आअिाँकेँउ्ारकयलहनआवधसँमु्कयलहन।
31मुदागरमसानमेजाउआमाथमुंडनकर,नािूनकाहट
कऽकप़ाबदलूआचालोसहदनधररमन्रंजनकर,जाहि
सँअिाँअपनासंग्लाईकऽसकबआअपनिालरआ
चेिराकरंगमेसुधारकरऽअिाँकलगघुररक'आहबसकैर
अहि।'
32रिनराजाअपनमिगवसउराररकऽिााकरपहिरर
लेलकआिााकरपरमेश्वरकधनवादकऽराजाकप्ाम
कयलहनआपरमपरमेश्वरक्ुहरकरैरपसनआपसन
्ऽअपनहनवासहदसहवदा्ेलाि।
33हनकरघरकल्कस्हनकासंगआनद्र्ेलािआ
हनकरहमतस्आजेहकय्हनकरजोहवररिबाकबार
सुनहनिारस्सेि्आनद्र्ऽगेलाि।
अध्य5
"पिेलो"केअकरअहिकरकेदेिाओलगेलअहि|गऱपर
ल़कासब।पहिल"िवाईजिाज"केसवारो।हमसकेहलये
रवाना।अहिकर,बुद्मानआदमोिेबाककार्ेँिास-वंग
सेि्ि्ारिैक।(श्क27)।
1राजाकआजानुसारओचालोसहदनधररहवशामकयलहन।
2रिनओअपनसमलैहगकवसपहिररकऽघ़्ापरबैहस
राजालगगेलाि,अपनदासस्केँपािू-पािूआआगूमेल'
क'िहष्रआपसन्'गेलाि।
3मुदाजिनहनकरबहिनकपुतनदानकेँईबारबुझलहनजे
को्’रिलिलहन,रिनहनकाडरआआरंहकर्’गेलहन,
आओभहमर्’गेलाि,जेकोकरबाकचािोसेनहिबुझल
िलहन।
4िााकरईदेदिराजाकस्झाँजाकऽहनकाअह्वादन
कयलहनआओअह्वादनघुररकऽहनकाअपनकारमे
बैसाकऽकिलहथन।
'िेिमरहपयिााकार!देिू,ईपतस्जे,हमसकराजािमरा
स्केँपठौनेिलाि,जिनओसुननेिलािजेअिाँकेँ
मारलगेलअहि।
5ओस्िमरास्केँ््हधरकऽकऽिमरास्पर
हवजयपाहबगेलअहि,आिमरास्कदेशकबहर्ल्क
हमसदेशमे्ाहगगेलअहि,एहिबारकडरसँजेहमसक
राजािमरास्सँमाँगकरबाकलेलपठौनेिहथ।
6रिनिााकरहचटोलऽकऽपहढकऽओकरसामगोबुहझ
गेल।
7रिनओराजाकेँकिलहथन।'िेिमरमाहलक,््धनहि
कर!िमहमसजायब,आउपरहफरौनकेँवापसकरब,आ
ईपतओकरादेिादेब,आकरकहवषयमेओकराउपरदेब,
आजेस््ागलअहिओकरावापसपठादेब।िमपरम
परमेश्वरकसिायरासँआअिाँकराजकसुिकलेल
अिाँकशतुस्केँलद्रकऽदेब।'
8जिनराजािााकरसँईबारसुनलहनरिनओबहर
िहष्र्’गेलाि,आहनकरम्नहव्ाररर्’गेलहनआओ
हनकापरअनुगिकयलहन।
9रिनिााकरराजाकेँकिलहथन,‘िमराचालोसहदनक
देरोहदअजाहिसँिमएहिप्परहवचारक’क’एकर
पबंधनक’सकब।’आराजाएहिबारकअनुमहरदेलहन।
10रिनिााकारअपनहनवास्ानपरचहलगेलािआ
हशकारोस्केँआजादेलहनजेहनकालेलदूटागऱक
बचापकह़लो,आओस्ओकरास्केँपकह़कऽ
हनकालगअनलहनदूिजारिाथनमिरिल,आओबढई

अहिकरकेकथा
स्केँआहनक'दूटापैघहडबाबनेबाकआदेशदेलहन,आ
ओस्ईकाजकेलहन।
11रिनओदूटाि्ट-ि्टबचाकेँलऽकऽस्हदन
मेमनाबहलचढबैरआगऱआल़कास्केँिुआबैरआ
ल़कास्केँगऱस्कपोठपरसवारकरबामेहबराबैर
रिलाि,आओकरास्केँमजबूरगाँठसँबादनदेलहनआ
ओहिकेबलकेँपैरमेबादनदेलहनगऱक,आओकरास्
केँपहरहदनधोरे-धोरेऊपरहदस,दसिाथकदूरोधररउ़य
हदयौक,जाबरधररओकरास्केँआदहरनहिलाहगगेलैक
आओकरहशहकरनहि्'गेलैक।ओस्रसोकस्टा
लमाईधररउहठगेलािजाबरधररओस्आकाशधररनहि
पहँहचगेलाि।ल़कासबपोठपररिब।रिनओओकरा
स्केँअपनाहदसिोंचलेलक।
12जिनिााकरअपनाचापूरा्ेलदेदिओल़कास्
केँआजादेलहथनजेजिनओकरास्केँआकाशमेऊपर
उठाओलजायररिनओस्हचहचयाबयप़र।
13‘िमरास्केँमाहटआपाथरआहनहदअ,जाहिसँिम
स्राजाहफरौनकलेलमिलबनासकब,हकएकरँिमस्
बेकारिो।’
14आिााकरकहिय्हनकास्केँपहशहकरआवायाम
नहिकयलगेलजाबरधररओस्अ्ंरसं्वहबनदु
(कौशल)परनहिपहँहचगेलिल।
15रिनओहनकास्केँि्ह़राजालगजाकऽ
किलहथन,‘िेिमरप्ु!अिाँकाचाकअनुसारकाज
समार्'गेलअहि।िमरासंगउठू,जाहिसँिमअिाँकेँ
आशय्देिासकब।'
16रिनराजाउिहलकऽिााकरकसंगबैहसगेलािआ
एकटाचौ़ाजगिपरजाकऽगऱआल़कास्केँ
अनबाकलेलपठौलहन,आिााकरओकरास्केँबादनकऽ
रसोस्कलमाईधररिवामेि्ह़देलहन,आओस्एना
हचहचयाबयलगलािओओकरास्केँहसिादेनेिल।रिन
ओओकरास्केँअपनाहदसिोंहचकयअपन-अपन्ान
पररादिदेलक।
17राजाआहनकासंगबैसलल्कस्बहरआशय्चहकर
्’गेलाि,आराजािााकरकेँआँदिकबोचमेचुमालेलहन
आकिलहथन,‘िेिमरहपयरम,शाद्पूव्कजाउ!िेिमर
राजकगौरव!हमसमेजाउआहफरौनकप्कउपरहदयौक
आपरमातापरमेश्वरकसामथ््यसँहनकापरहवजयपार
कर।'
18रिनओहनकाहवदाकऽअपनसेनाआसेनाआयुवक
आगऱस्केँलऽकऽहमसकहनवासहदसहवदा्ेलाि।
आपहँचलापरराजाकदेशहदसघुहमगेलाि।
19जिनहमसकल्कस्केँपराचललहनजेसेनािेररब
अपनगुरपररषद्मेसँएकआदमोकेँहफरौनसँगप
करबाकलेलआहनकरप्कउपरदेबाकलेलपठौनेिहथ,
रिनओस्राजाहफरौनकेँईिबररपहँचादेलहथनआओ
अपनगुरपररषद्मेसँएकदलकेँपठौलहनजेहनकाहनका
स्झाँअनबाकलेल.
20ओफार्कसमकआहबकऽहनकाप्ामकयलहनजेना
राजास्कसंगकयलजाय।
21ओहनकाकिलहथन,‘िेिमरप्ुराजा!राजासनिेरोब
र्िरशाद्आपरा्मआआदरसँपचुरजयकारकरैर
िहथ।
22ओिमरा,जेहनकरदासमेसँएकिो,पठौलहनअहिजे
िमअिाँकप्कउपरदऽदोआअिाँकस्ाचाकेँपूरा
करोसग्आप्थो।
23िमपरमातापरमेश्वरकसिायराआअिाँकउदाप
अनुगिआिमरप्ुराजाकसामथ्सँअिाँकाचानुसार
एकरहनमा््करब।
24मुदा,िेिमरप्ुराजा!रोनसालसॅहमसककरकहवषय
मेअिाँजेकिलहँ--आबक्न्राजकद्रराकठ्रनाय
हथक,आजँअिाँजोरबआिमरिाथअिाँकउपरदेबामे
क्न्कौशलनहिअहि,रिनिमरमाहलकराजाअिाँकेँ
पठादेरकरजेअिाँकिलहँअहि।
25जँिमअिाँकप्कउपरदऽदेनेरहिरहँरँअिाँजे
हकिुकिलहँसेिमरमाहलकराजाकेँपठादेब।'
26फार्ईबारसुहनओआशय्चहकर्ऽगेलाि।
27राजाहफरौनहनकाकिलहथन,‘िेमनुष्‍य!र्िरनामको
अहि?'ओकिलहथन,‘र्िरनौकरअबोकामअहि,आिम
राजासनिेररबकचोलमेसँि्टचोंटोिो।’
28हफरौनओकराकिलहथन,‘कोर्िरमाहलकर्रासँपैघ
मया्दावालाकेओनहििलजेओिमराएकटाि्टसन
चोंटोपठौनेिलजेओिमराउपरदेबऽआिमरासँगप-
सपकर’?’
29रिनिााकरहनकाकिलहथन,‘िेिमरमाहलकराजा!
िमपरमातासँचािैरिोजेअिाँकम्नमेजेहकिुअहिसे
िमपूराकरो,कार्परमेश्वरकमज्रस्कसंगिहथ
जाहिसँओबलवानकेँभहमरकरहथ।'
30रिनहफरौनआजादेलहथनजेओस्अबोकामकलेल
एकटाआवासरैयारकरहथआहनका््जन,मांसआपेय
आस्टाआवशकराकआपूहर्करहथ।
31जिनईकाजसमार्ेलरिनरोनहदनकबादहफरौन
बैगनोआलालरंगककप़ापहिररअपनहसंिासनपरबैहस
गेलािआहनकरस्वजोरआहनकरराजकपैघ-पैघिाथ
््सकएनेठाढिलाि,पैरएकद्सराकनजदोकआमाथ
झुकौनेिलाि।
32रिनहफरौनअबोकामकेँअनबाकलेलपठौलहनआ
जिनओहनकास्झाँआहबगेलािरिनओहनकासमक
प्ामकयलहनआहनकास्झाँमेजमोनकेँचुमालेलहन।
33राजाहफरौनहनकाकिलहथन,‘िेअबोकाम,िमकेकरा
सनिो?आिमरराजककुलोनल्कहन,केकराजकाँ
िहथ?'
34रिनिााकरहनकाकिलहथन,‘िेिमरमाहलकिम
हकसान,अिाँमूहर्बेलजकाँिो,आअिाँकराजककुलोन
ल्कहनहनकरन्करजकाँिो।’
35ओहनकाकिलहथन,‘जाउ,काद्एरयआहबजाउ।रेँ
िााकरराजाहफरौनकआजाकअनुसारचहलगेलाि|
36द्सरहदनिााकरहफरौनकस्झाँजाकऽप्ाम
कयलहनआराजाकसमकठाढ्ऽगेलाि।हफरौनलाल
रंगककप़ापहिरनेिलािआकुलोनल्कहनउ्रकप़ा
पहिरनेिलाि।

अहिकरकेकथा
37हफरौनहनकाकिलहथन,‘िेअबोकाम,िमकेकरासन
िो?आिमरराजककुलोनल्कहन,केकराजकाँिहथ?'
38अबोकामहनकाकिलहथन,‘िेिमरमाहलक!अिाँसूय्
जकाँिो,आअिाँकन्करस्ओकरहकर्जकाँअहि।'
हफरौनहनकाकिलहथन,“अपनहनवास्ानपरजाउ,आ
काद्एरयआहबजाउ।”
39रिनहफरौनअपनआँगनकेँशु्उ्रकप़ा
पहिरबाकआजादेलहथन,आहफरौनहनकास्कसमान
कप़ापहिरनेिलािआअपनहसंिासनपरबैसलिलािआ
ओहनकास्केँिााकरकेँअनबाकआजादेलहथन।ओ
्ोररजाकऽहनकाआगूमेबैहसगेलाि।
40हफरौनहनकाकिलहथन,‘िेअबोकाम,िमकेकरासन
िो?आिमरकुलोनल्कहन,केकरासनिहथ?'
41अबोकामहनकाकिलहथन,‘िेिमरमाहलक!अिाँचान
जकाँिो,आअिाँककुलोनल्कहनगिआराराजकाँिहथ।'
हफरौनहनकाकिलहथन,“जाउ,काद्एरयआहबजाउ।”
42रिनहफरौनअपनन्करस्केँहवह्नरंगकवस
पहिरबाकआजादेलहनआहफरौनलालमिमलोकवस
पहिररअपनहसंिासनपरबैहसगेलािआहनकास्केँ
अबोकामकेँअनबाकआजादेलहन।ओपवेशकऽहनका
समकप्ामकयलहन।
43ओपुिलहथन,‘िेअबोकाम,िमकेकरासनिो?आिमर
सेनास्केकराजकाँअहि?'ओकिलहन,‘िेिमरमाहलक!
अिाँअपैलमासजकाँिोआअिाँकसेनास्ओकरफूल
जकाँअहि।'
44राजाईबारसुहनबहरिहष्र्ऽकिलहथन,‘िेअबोकाम!
पहिलबेरअिाँिमराबेलमूहर्सँरुलनाकेलहँआिमर
कुलोनल्कहनकेँओकरन्करसँ।
45द्सरबेरअिाँिमरासूय्सँरुलनाकेलहँआिमरकुलोन
ल्कहनकेँसूय्कहकर्सँ।
46रेसरबेरअिाँिमराचनमासँरुलनाकेलहँआिमर
कुलोनल्कस्करुलनागिआरारास्सँकयल।
47चाररमबेरअिाँिमराअपैलमाससँरुलनाकेलहँआिमर
कुलोनस्करुलनाओकरफूलसँकेलहँ।मुदाआबिे
अबोकाम!िेअपनमाहलक,राजासनिेररब,िमराकहजेओ
केकसमानअहि?आओकरकुलोनल्कहनकेकरासन
िहथ?'
48रिनिााकरज्र-ज्रसँहचहचयाउठलािआबजलाि:
‘िमरासँदूररहजेिमरमाहलकराजाआअिाँअपन
हसंिासनपरबैसलिो।मुदापएरपरठाढ्ऽजाउजेिम
अिाँकेँकहिहदअजेिमरमाहलकराजाकेकरासनिहथआ
हनकरकुलोनवग्केकरासनिहथ।'
49हफरौनअपनजोिकसरंतराआउपरदेबाकसािस
देदिभहमर्ऽगेलाि।रिनहफरौनअपनहसंिासनसँउहठ
कऽिााकरकसमकठाढ्ऽहनकाकिलहथन,‘िमराआब
कहजेिमबुहझसकबजेअिाँकमाहलकराजाकेकरासन
िहथआहनकरकुलोनवग्केकरासनिहथ।’
50आिााकरहनकाकिलहथन,‘िमरमाहलकसग्क
्गवानिहथ,आहनकरकुलोनल्कहनहबजलोआगरजैर
िहथ,आजिनहनकराचाि्यररिनिवाबिैरअहि
आबरिाि्ारअहि।
51ओगरजबाकआजादैरिहथन,ओिलुकि्ारअहि
आबरिाि्ारअहि,आसूय्केँपक़ैरिहथ,आओअपन
ाज्रनहिदैरिहथ,आचानआराराकेँ,आओस्चकर
नहिलगाबैरिहथ।
52आओरूफानकेँआजादैरिहथ,आओबिैरअहिआ
बरिाि्ारअहिआओअपैलकेँरौंदैरअहिआओकर
फूलआओकरघरकेँनृक’दैरअहि।'
53ईबारसुहनहफरौनबहरआशय्चहकर्’गेलािआबहर
््धसँ््हधर्’गेलािआहनकाकिलहथन,‘िेमनुर!
िमरासचाईकह,आिमराबुझाहदअजेअिाँवा्वमेके
िो।'
54ओहनकासर्यकिलहथन।'िमिैकारहलहपकिो,राजा
सेनािेररबकपाावोकाउंहसलरमेसबसँपैघ,आिमहनकर
वजोरआहनकरराजकगवन्र,आहनकरचांसलरिो।'
55ओहनकाकिलहथन,‘अिाँएहिबारमेसर्यकिलहँ।
मुदािमस्िााकरकहवषयमेसुननेिोजेराजासनािेररब
हनकामाररदेनेिहथ,राय्अिाँजोहवरआस्बुझाार
िो।'
56रिनिााकरहनकाकिलहथन,‘िँ,से्ेल,मुदापरमेश्
वरक्ुहरि्,जेनुकायलबारजनैरिहथ,हकएकरँिमर
माहलकराजािमरामारबाकआजादेलहन,आओवथ्
ल्ककवचनपरहवशासकयलहन,मुदाप्ुउ्ारकयलहन
िमरा,आधनअहिजेहनकापर्र्साकरैरअहि।'
57रिनहफरौनिााकरकेँकिलहथन,‘जाउ,आकाद्
अिाँएर’आहबजाउ,आिमराएकटाएिनबारकहजेिम
कहिय्अपनकुलोनल्कसँनहिसुननेिोआनेअपनराज
आदेशकल्कसँ।’
अध्य6
चालसफल्'जाारिैक।अहिकरहफरौनकेिरसवालके
जवाबदैिै।गऱपरल़कासबहदनकपराकाषाि्ार
अहि।बुद्,जेपाचोनशासमेएरेककम्ेटैरअहि,
श्क34-45मेपकट्ेलअहि|
1रिनिााकरअपनहनवास्ानपरजाकऽएकटापत
हलिलहनजेओहिमेएहिररिेँहलिलगेलाि।
2अशूरकराजासनिेरोबसँ।आनोनवेहमसकराजाहफरौन
केँ।
3'िेिमर्ाा,अिाँकशाद्ि्!आएहिसँिमस्अिाँ
केँजेबुझादैरिोसेईजे्ायकेँअपन्ाय,आएक-
द्सरकराजाकआवशकराि्ारिैक,आअिाँसँिमर
आशाअहिजेअिाँिमरानौसयर्रास्नाउधारद'देब,
कार्िमराएकर््जनकलेलएकरआवशकराअहि
हकिुहसपािोस्केँ,जाहिसँ,िमओकरास्परिच्क'
सकब।आकहनकालकबादिमअिाँकेँपठादेब।'
4रिनओपतकेँम्ह़कऽद्सरहदनहफरौनकेँ्ेट
कयलहन।
5ईदेदिओअचंह्र्ऽहनकाकिलहथन,‘सपेिमएहि
ररिक्ाषाककर्सँकहिय्नहिसुननेिो।’
6रिनिााकरहनकाकिलहथन,‘सपेईऋ्अहिजे
अिाँकिमरमाहलकराजाकऋ्अहि।’

अहिकरकेकथा
7हफरौनईबारसोकारकऽकऽकिलहथन,‘िेिााकर,
राजास्कसेवामेईमानदारि्बऽवलार्रेसमानअहि।”
8धनि्उजेपरमेश्वरअिाँकेँबुद्मेहस्बनौलहनआ
दश्नआजानसँसुश्ह्रकयलहन।
9आआब,िेिैकार,िमस्जेचािैरिोसेबचलअहि,जे
अिाँआकाशआप्थोकबोचमिलजकाँबनाबो।'
10रिनिााकरकिलहथन,‘सुनब,आजामानबहथक।िम
अिाँकाचाआपसंदकअनुसारअिाँकमिलबनादेब;मुदा,
िेिमरमाहलकिमिमरास्केँचून,पाथर,माहटआ
मजदूररैयारकरैरिो,आिमरालगकुशलहनमा्रास्
अहिजेअिाँकाचानुसारअिाँकलेलहनमा््करर।'
11राजाहनकालेलस्हकिुरैयारकयलहनआओस्
चौ़ाजगिपरचहलगेलाि।आिााकरआओकरल़का
स्ओहिठामआहबगेल,आओगऱआयुवकस्केँ
अपनासंगलऽगेल।राजाआओकरस्कुलोनल्कगेलाि
आपूराशिरजमा्'गेलाि,जाहिसँओस्देिहथजे
िााकरकोकरर।
12रिनिााकरगऱस्केँबिामेसँबािरहनकाहल
कऽयुवकस्केँपोठपरबादनदेलकआगऱस्कपैर
मेरसोबादनकऽिवामेि्ह़देलक।ओस्ऊपरहदस
उह़गेल,जाबरधररओस्आकाशआप्थोकबोचनहि
रिल।
13ल़कास्हचहचयाबयलागल,‘ईंटआनू,माहटआनू,
जाहिसँिमस्राजाकमिलबनासकब,कार्िमस्
बेकारठाढिो!
14ल्कस्आशय्चहकरआभहमर्ऽगेलआ
आशय्चहकर्ऽगेल।राजाआहनककुलोनल्कहन
आशय्चहकर्'गेलाि।
15रिनिााकरआओकरन्करस्मजदूरस्केँमारर-
पोटकरऽलगलािआओस्राजाकसेनास्कलेल
हचहचयाउठलहनजे,‘कुशलमजदूरस्लगजेचािोसेआहन
हदयौकआओकरास्केँकाजमेबाधानहिआहनहदयौक।
16राजाहनकाकिलहथन,‘अिाँबराििो।ओहिदूरोधरर
केहकिुआहनसकैरअहि?'
17िैकरहनकाकिलहथन,‘िेिमरमाहलक!िवामेमिल
क्नाबनाबो।आजँिमरमाहलकराजाएरयरहिरहथरँ
एकहिहदनमेकरेक्मिलबनौनेरहिरहथ।'
18हफरौनहनकाकिलहथन,“िेिााकर,अिाँकहनवास
्ानपरजाउआआरामकर,हकएकर’िमस्मिल
बनेनााि्ह़देनेिोआकाद्िमरालगआहबजाउ।”
19रिनिााकरअपनहनवास्ानपरचहलगेलािआ
द्सरहदनओहफरौनकसमकउपद्र्ेलाि।आहफरौन
किलहथन,‘िेिााकर,र्िरमाहलककघ़्ाकक्निबरर
अहि?कार्जिनओअशूरआनोनवेदेशमेग़ब़ाार
अहिआिमरास्कघ़्ास्ओकरआवाजसुनैरअहि
रिनओस्अपनबचास्केँफेहकदैरअहि।'
20जिनिााकरईबारसुहनओएकटाहबलाह़केँलऽकऽ
ओकराबादनलेलकआओकराराबरधररज्रदारक़्ा
मारयलागलजाबरधररहमसकल्कस्ईबारनहि
सुनलकआओस्जाधररराजाकेँईबारकिलक।
21रिनहफरौनिााकरकेँअनबाकलेलपठौलहनआ
किलहथन,‘िेिैकर,अिाँएहिररिेँक़्ामाररओहिगूंगा
जानवरकेँहकएकमारैरिो?
22रिनिााकरहनकाकिलहथन,“िेराजा!सचमुचओ
िमरासंगकुरपकाजकेनेिहथ,आएहिमल-कुचलआ
क़्ाकिकदारिहथ,कार्िमरप्ुराजासेनिेररबिमरा
एकटानोकमुगा्देनेिलाि,आहनकरसचाआवाजमजबूर
िलहनआहदन-राहरकघंट्जनैरिलाि।
23हबलाह़आाएराहरउहठकऽमाथकाहटकऽचहलगेल,
आएहिकाजककार्ेँिमओकराएहिररिकड्हबंगक
ालाजकएनेिो।'
24हफरौनहनकाकिलहथन,‘िेिााकर,िमएहिस्सँ
देिैरिोजेअिाँबूढ्’रिलिोआअपनड्टेजमेिो,
हकएकर’हमसआनोनवेकबोचअ़सहठपरासंगअहि,आ
ओएहिराहरक्नाजाक’कहटगेलोिर्िरमुगा्कमाथआ
घुररकऽआहबजाउ?'
25रिनिााकरहनकाकिलहथन,‘िेिमरमाहलक!जँहमस
आनोनवेकबोचएरेकदूरोरिैररँअिाँकघ़्ास्क्ना
सुहनसकैरिलजिनिमरमाहलकराजाकघ़्ाचोतार
करैरअहिआअपनबचास्केँफेहकदैरअहि?आ
घ़्ाकआवाजहमसधररक्नापहँहचसकैरिल।'
26ईबारसुहनहफरौनबुहझगेलािजेिााकरहनकरप्क
उपरदऽदेनेिहथ।
27हफरौनकिलहथन,“िेिााकर,िमचािैरिोजेअिाँ
िमरासमुदकबालुसँरसोबनाबो।”
28रिनिााकरहनकाकिलहथन,"िेिमरमाहलकराजा!
हनकास्केँआदेशहदयौनजेिमरालेलिजानासँएकटा
रसोहनकाहलहदअजाहिसँिमओहिररिकरसोबना
सकब।'
29रिनिााकरघरकपािूजाकऽसमुदकिुरदुराहकनार
मेिेदकऽलेलकआिाथमेमुटो्ररबालुल'लेलक,
समुदकबालु,आजिनसूय्उगैरगेलआिेदमेघुहसगेल
र'ओपसररगेलरौदमेबालुजाधररओरसोजकाँबुनल
नहि्'गेल।
30रिनिााकरकिलहथन,‘अपनन्करस्केँईरसो
स्लऽजेबाकआजाहदअ,जिन-जिनअिाँकाचाि्यर,
िमअिाँकेँएहिस्जकाँहकिुबुनब।’
31हफरौनकिलहथन,“िेिााकर,िमरास्लगएरय
चकोकपाथरअहिआओटूहटगेलअहिआिमचािैरिो
जेअिाँओकराहसयब।”
32रिनिााकरओहिहदसरकलकआएकटाआओर
पाथर्ेटल।
33ओहफरौनकेँकिलहथन,‘िेिमरमाहलक!िमहवदेशो
िो:आिमरालगहसलाईकक्न्औजारनहिअहि।
34मुदािमचािैरिोजेअिाँअपनहवशासोजूराबनबैबला
स्केँआजाहदअजेएहिपाथरसँचकोकाहटकऽिम
ओहिचकोकपाथरकेँहसयब।'
35रिनहफरौनआओकरस्कुलोनल्किँहसप़लाि।
ओकिलहथन,‘परमपरमेश्वरपरमेश्वरकधनि्हन,जे
अिाँकेँईबुद्आजानदेलहन।’

अहिकरकेकथा
36जिनहफरौनदेिलकजेिााकरओकरापरहवजयपार
कऽकऽओकराअपनउपरवापसकऽदेलकरऽरुर्
उताहिर्ऽओकरास्केँआजादेलकजेओकरालेल
रोनसालककरवसूलकऽिााकरआहनहदयौक।
37ओअपनवसउराररकऽिााकर,ओकरहसपािोआ
न्करस्परपहिररकऽयाताकिचा्दऽदेलक।
38ओहनकाकिलहथन,‘िेओकरमाहलककबलआडाकर
स्कघमंड,शाद्पूव्कजाउ!अिाँकसनक्न्सुलान
अहि?अपनप्ुराजासनिेररबकेँिमरअह्वादनकरआ
हनकाकहिहदयौनजेिमस्हनकाक्नाउपिारपठौनेिो,
कार्राजास्कमसँसंरुृिहथ।'
39रिनिााकरउहठकऽराजाहफरौनकिाथचुमालेलक
आसामनेकजमोनकेँचुमालेलकआओकराशद्आ
हनरंररराआओकरिजानामेपचुरराककामनाकेलकआ
ओकराकिलक,‘िेिमरमाहलक!िमर्रासँचािैरिोजे
िमरास्कएक्देशवासोहमसमेनहिरिय।'
40हफरौनउहठकऽहमसकगलो-गलोमेपचारकस्केँ
पठौलहनजेअशूरवानोनवेकल्कमेसँहकय्हमसदेशमे
नहिरिय,बल्हकओस्िााकरकसंगचहलजाय।
41रिनिााकरराजाहफरौनसँहवदाईकऽअशूरआ
नोनवेदेशकि्जमेहवदा्ऽगेलाि।आहनकालगहकिु
िजानाआबहररासधनिलहन।
42जिनराजासनिेररबलगईिबररपहँचलजेिााकर
आहबरिलिहथ,रिनओहनकासँ्ेटकरयलेल
हनकललािआहनकापरबहरिहष्र्’गेलािआहनका
गलालगालेलहनआचुमालेलहनआकिलहथन,‘घरमे
सागरअहि,िेररशेदार!िमर्ाािााकार,िमरराजक
राकर,आिमरकेतकगौरव।
43िमरासँपूिूजेअिाँिमरासँकोचािैरिो,्लेअिाँ
िमरराजआिमरसमहपकआधााचाचािैरिो।'
44रिनिााकरहनकाकिलहथन,‘िेिमरमाहलकराजा,
सदा-सदाजोहवररह!अनुगिदेिाउिेिमरसामोराजा!
िमरबदलामेअबूसहमककेँ,कार्िमरजोवन्गवानक
िाथमेिलआहनकरिाथमे।'
45रिनराजासनािेररबकिलहथन,‘िेिमरहपयिैकार,
अिाँकआदरि्!िमअबूसहमककेसेशनकेरलवारबाज
केअपनसबपाावोकाउंहसलरआअपनपसंदोदासबेसो
ऊँचबनादेब।'
46रिनराजाहनकासँपुियलगलािजेपहिलबेरअयला
सँजिनधररओफार्सँदूरआहबगेलािराबरधररअिाँ
हफरौनसँक्नाचललिलाि,आहनकरस्प्कउपर
क्नादेलहन,आहनकासँकरआबदलावक्ना्ेटलहन
वसआउपिारक।
47राजासनिेरोबबहरिहष्र्ऽिााकरकेँकिलहथन,
‘एहिकरमेजेहकिुअिाँकेँम्नप़यसेल’हलअ,हकएकर’
ईसबटाअिाँकिाथकपक़मेअहि।’
48आिााकरहमड:‘राजाकेँसदाकलेलजोबयहदयौक!िम
अपनप्ुराजाकसुरकाआहनकरमिानराकहनरंरररा
ि्ह़हकिुनहिचािैरिो।
49िेिमरप्ु!िमधनआओकरसमानकेकोकसकैर
िो?मुदाजँअिाँिमरापरअनुगिकरबरँिमरािमर
बहिनकबेटानदानदऽहदयौक,जाहिसँिमओकरािमरा
संगजेकेलहथओकरबदलादऽसकबआओकरिूनिमरा
दऽहदअआिमराएहिसँहनद्षबनाबो।'
50राजासनिेरोबकिलहथन,“ओकराल’हलअ,िमओकरा
अिाँकेँदऽदेनेिो।”आिााकरअपनबहिनकबेटानदान
केँपकह़ल्िाकजंजोरसँिाथबादनअपनहनवास्ानपर
लऽगेलािआपैरपर्ारोबे़ोलगाकऽकसलगाँठसँ
बादनदेलहनआएहिररिेँबादनकऽफेहकदेलहनएकटा
अनारक्ठलोमे,ररटायरमेट-पेसकबगलमे,आनेबू-िल
केँहनकापरसेहटनलहनयु्कयलहनजेहनकास्हदन
एकर्टोआकहन-महनपाहनदेहथन।
अध्य7
अहिकरकदृा्जाहिमेओअपन्रोजाकहशकापूरा
करैरिहथ|ि़रालोउपमा।अहिकरल़काकेसुरमनाम
किैरअहि।एरयअहिकरककथासमारि्ारअहि।
1जिनकिन्िााकर्ोररजाारिलािवाबािरजाार
िलािरिनओअपनबहिनकबेटानदानकेँडाँटैरिलाि
जेहनकाबुद्मानोसँकिैरिलाि।
2'िेनादन,िमरबौआ!िमअिाँकसंगस्हकिुनोकआ
दयालुकेलहँआअिाँिमराएकरपहरफलकुरपआ
अधलािआि्ाकसंगदेलहँ।
3'िेिमरबेटा!फक़ामेकिलगेलअहिजेजेकानसँनहि
सुनर,सेओकरागरदहनकच्टसँसुनयलेलबाधकरर।'
4नादनपुिलहथन,‘अिाँिमरापरक्नकार्ेँ््हधरिो?
5रिनिााकरहनकाकिलहथन,‘हकएकरँिमअिाँक
पालन-प्ष्केलहँ,आअिाँकेँहसिबैरिलहँ,आअिाँकेँ
आदरआआदरदेलहँआअिाँकेँमिानबनौलहँ,आअिाँकेँ
सव्शेषपजननकसंगपालन-प्ष्केलहँ,आअिाँकेँिमर
्ानपरबैसादेलहँजाहिसँअिाँिमरउपराहधकारोबहन
सकबसंसारमे,आअिाँिमरावधकवविारकेलहँआ
िमरहवनाशकपहरफलदेलहँ।
6मुदाप्ुजनैरिलािजेिमरापरअनायकयलगेलअहि,
आओिमराओहिसामानसँबचालेलहनजेअिाँिमरालेल
रािनेरिो,कार्प्ुटूटल-फूटलहदयकेँठोककरैरिहथ
आईरा्लुआघमंडोकेँबाहधरकरैरिहथ।
7िेिमरबौआ!अिाँिमरालेलओहिहबचूजकाँरिलहँजे
पोरलपरपिारकरैरओकरािेदैरअहि।
8िेिमरबौआ!अिाँओहिगजराजकाँिोजेपागलकजह़
िारिलिल,आईिमराआाज़्ैरअहिआकाद्ओ
स्रनकररओस्िमरजह़मेनुकाजायर।"
9िेिमरबौआ!अिाँओहिठामगेलिोजेजा़कठंढा
समयमेअपनसाथोकेँनंगटेदेिलक;ओठंढापाहनलऽकऽ
ओकरापरढाररदेलक।
10िेिमरबौआ!अिाँिमरालगओहिना्ेलहँजेनापाथर
लऽकऽओकरासग्मेफेहकदेलकजेओकरासँअपनप्ु
केँपाथरमाररदेलक।आपाथरनहिलागल,आएरेकऊँच
नहिपहँचल,मुदाओअपराधब्धआपापककार्बहनगेल।

अहिकरकेकथा
11िेिमरबौआ!जँअिाँिमरासमाहनररहिरहँआिमरा
आदरकरररहँआिमरबारसुहनरहँरँअिाँिमर
उपराहधकारोरहिरहँआिमरप्ु्परराजकरररहँ।
12िेिमरबेटा!अिाँईजाहनहलअजेजँकुकुरवासुगरक
पूँिदसिाथनमिररिैररँओरेशमजकाँघ़्ाक
औकारकनजदोकनहिआहबसकैरिल|
13िेिमरबौआ!िमरालागलजेिमरम््ुकसमयअिाँ
िमरउपराहधकारोरहिरहँ;आअिाँअपनईरा्आ
अनादरककार्ेँिमरामारयचािैरिलहँ।मुदाप्ुिमरा
र्िरधूर्रासँमु्कयलहन।
14िेिमरबेटा!अिाँिमरालगओहिजालजकाँगेलहँजे
ग्बरपरलगाओलगेलिल,आएकटागौरैयाआहबगेलआ
ओजालठाढपाहबगेल।गौरैयाजालकेँकिलकहन,"अिाँ
एरयकोक'रिलिो?"जालकिलकै,"िमएरय्गवानसँ
पाथ्नाक'रिलिो।"
15लाक्ओकरासँसेि्पुिलकै,“अिाँजेलक़ोकटुक़ो
पक़नेिोसेकोअहि?”जालबाजल,"ओएकटायुवा
ओक-गािअहिजाहिपरिमपाथ्नाकसमयझुहकजाार
िो|"
16लाक्किलकै,“आर्िरमुँिमेकोअहि?”जालबाजल:
"ओर्टोआ््जनअहिजेिमस््ूिलआगरोबकलेल
ल'क'जाारिोजेिमरालगअबैरअहि।"
17लाक्किलक:“आबकोिमआगूआहबकऽ््जनकऽ
सकैरिो,हकएकरँिमरा्ूिलअहि?”जालओकरा
किलकहन,“आगूआहबजाउ।”आलाक्नजदोकआहबगेल
जेओ,िासकैरअहि।
18मुदाजालउिहलकऽलाक्केँओकरगरदहनपकह़
लेलक।
19लाक्उपरदेलकआजालकेँकिलक,“जँ्ूिलल्कक
लेलअिाँकर्टोसेअहिरँपरमेश्वरअिाँकह्काआ
अिाँकदयालुकाजकेँसोकारनहिकरैरिहथ।”
20जँअिाँकउपवासआअिाँकपाथ्नाएिनअहिरँपरमेश्
वरअिाँसँनेअिाँकउपवाससोकारकरैरिहथआने
अिाँकपाथ्ना,आपरमेश्वरअिाँकहवषयमेजेनोकअहि
रकराहस्नहिकरराि।”
21िेिमरबौआ!अिाँिमरालग(जेना)हसंिरिलहँजेगदिा
सँद््ोकेलक,आगदिाहकिुसमयधररहसंिकस्झाँ
चलैररिल;एकहदनहसंिगदिापरउिहलकऽिागेल।
22िेिमरबौआ!अिाँिमरालेलगहममेचोरजकाँरिलहँ,
हकएकरँओक्न्काजमेक्न्उपकारनहिकरैरअहि,
बल्हकगहमकेँलूहटकऽओकराचोरैरअहि।
23िेिमरबौआ!अिाँओहिआदमोजकाँिोजेदसनाप
गहमब्हनकऽफसलकटबाकसमय्ेलरँउहठकऽ
ओकराकाहटकऽओकराजमाकऽकऽकुटलकआओकरा
परपूरामेिनहरकेलकआदसटा्ेलनाप-ज्िकरैरअहि,
आओकरमाहलकओकराकिलक:"िेआलसो!र्ँनहि
बढलहँआनहिहसकु़लहँ।"
24िेिमरबौआ!अिाँिमरालगओहिरोररजकाँरिलहँजे
जालमेफेकलगेलिल,आओअपनाकेँनहिबचासकल,
मुदारोररस्केँआवाजदेलकजेओओकरास्केँ
अपनासंगजालमेफेहकसकय।
25िेिमरबेटा!अिाँिमरालगओहिनागेलिोजेनाकुकुर
ठंढा्'गेलिलआओकुमारकघरमेगरमि्बयलेलगेल
िल।
26गरम्ेलापरओस्ओकरास्पर्ौंकयलागलआ
ओस्ओकरास्केँ्गादेलकआओकरास्केँमारर
देलकजेओओकरास्केँनहिकाहटसकय।
27िेिमरबेटा!अिाँिमरालगओहिसुगरजकाँरिलहँजे
गु्वपाकल्ककसंगगरमसानमेगेलिल,आगरमसान
मेसँबािरहनकललापरएकटागंदािेददेिलकआओ
नोचाँउरररगेलआओहिमेलंग़ागेल।
28िेिमरबेटा!अिाँिमरालगओहिबकरोजकाँरिलहँजे
बहलदानकबाटमेअपनसाथोस्कसंग्'गेलिल,आ
ओअपनाकेँबचाब'मेअसमथ्िल।
29िेिमरबौआ!जेकुकुरअपनहशकारसँनहििुआओल
जाारअहिसेमकोक््जनबहनजाारअहि|
30िेिमरबेटा!जेिाथमेिनरआज्रनहिकररआ(जे)
ल््ोआधूर्अहिसेओकरकानसँकाहटदेलजायर।
31िेिमरबेटा!जाहिआँदिमेाज्रनहिदेिाारअहि,
कागओकरार्ह़क'उिाह़क'हनकाहलदेर।
32िेिमरबौआ!अिाँिमरालगओहिगािजकाँरिलहँ
जकरडाररओस्काहटरिलिल,आओओकरास्केँ
किलक,"जँिमरहकिुअिाँकिाथमेनहिरिैरर'अिाँ
स्िमराकाहटनहिसकैरिलहँ।"
33िेिमरबौआ!अिाँओहिहबलाह़जकाँिोजकराओ
स्किनेिल:"च्रि़्ूजाबरधररिमस्अिाँकलेल
स्नाकजंजोरनहिबनाबोआचोनोआबदामिुआबो।"
34ओबजलोि,“िमअपनहपराआमायककारोगरोकेँनहि
हबसरैरिो।”
35िेिमरबेटा!अिाँनदोकबोच्बोचकाँट-झा़ोपरसवार
साँपजकाँिलहँ,आ्ेह़याओकरास्केँदेदिकिलक,
"शराररपरबदमाशो,आजेओस्सँबेसोशराररोअहि,
ओकरादुनूकेँहनद्शदेबाकचािो।"
36साँप्ेह़याकेँकिलकहन,“जेमेमनाआबकरोआ्ेँ़ा
केँअिाँजोवन्ररिागेलहँ,ओकरास्केँअपनबाप-
हपराआमारा-हपराकेँवापसक’देबवानहि?”
37्ेह़याकिलक,“नहि।”साँपओकराकिलकै,“िमरा
लगैिैहकर्िेिमराहसनोकेबादसबसेिराबिै।”
38िेिमरबौआ!िमअिाँकेँनोक््जनसँिुआदेलहँआ
अिाँिमरासुिलर्टोनहििुआदेलहँ।
39िेिमरबौआ!िमर्राचोनोदारपाहनदेहलयैक।पोबय
आनोकहसरप,आअिाँिमराानारसँपाहननहिपोबयलेल
देहलयैक।
40िेिमरबौआ!िमअिाँकेँहसिबैरिलहँआअिाँकेँ
पालन-प्ष्केलहँ,आअिाँिमरालेलनुकायलजगि
ि्दलहँआिमरानुकादेलहँ।
41िेिमरबौआ!िमअिाँकपालन-प्ष्नोक-नोक
पालन-प्ष्केलहँआअिाँकेँऊँचदेवदारजकाँपहशहकर
केलहँ।आअिाँिमराम्ह़कऽम्ह़देलहँ।
42िेिमरबौआ!अिाँकहवषयमेिमरआशािलजेअिाँ
िमरालेलएकटागढवालोमिलबनाउ,जाहिसँिमओहिमे
अपनशतुस्सँनुकायलरिबआअिाँिमरालेलप्थोक

अहिकरकेकथा
गिोंरमेगा़लजेकाँबहनगेलहँ।मुदाप्ुिमरापरदया
कयलहनआअिाँकधूर्रासँिमरामु्कयलहन।
43िेिमरबौआ!िमअिाँकशु्कामनाकेलहँ,आअिाँ
िमराबुराईआघ््ासँपुरस्रकेलहँ,आआबिमअिाँक
आँदिफाह़कऽकुकुरक््जनबनाकऽअिाँकजोिकाहट
कऽरलवारकधारसँमाथउराररलेब।आअपनघ्ह्र
काजकबदलादऽहदयौक।'
44आनदनजिनअपनकाकािााकरसँई्ाष्सुहन
किलहथन,‘िेिमरकाका!िमरासंगअपनजानकअनुसार
वविारकरआिमरापापकमाकर,हकएकरँकेअहिजे
िमरासनपापकेलकआकेअहिजेअिाँजकाँकमाकरैर
अहि?
45िेमामा,िमरासोकारकर!आबिमअिाँकघरमेसेवा
करब,अिाँकघ़्ास्केँसंवारबआअिाँकमाल-जालक
ग्बरझा़बआअिाँक्ेँ़ाकेँप्सब,कार्िमदुृिो
आअिाँधम्िो,िमद्षोआअिाँकमाशोल।'
46रिनिााकरहनकाकिलहथन,‘िेिमरबौआ!अिाँ
ओहिगािजकाँिोजेपाहनककारमेहनषलिल,आ
ओकरमाहलकओकराकाहटदेबऽचािैरिल,आओ
ओकराकिलक,“िमराद्सरठामल’जाउ,आजँिमफल
नहिदेबरँिमराकाहटहदअ।”
47ओकरमाहलकओकराकिलहथन,“अिाँपाहनककारमे
रिलासँफलनहिदेहलयैक,जिनअिाँद्सरठामिोरिन
क्नाफलदेब?”
48िेिमरबौआ!कौआकजवानोसँनोकगऱकबुढापा।
49िेिमरबौआ!ओस््ेह़याकेँकिलक,"बरदस्सँ
दूररह,किोंओकरधूराअिाँकक्न्नुकसाननहि
पहँचाबय।"आ्ेह़याबाजल,"बरदकदूधकमलिमर
आँदिकलेलनोकअहि।"
50िेिमरबौआ!ओस््ेह़याकेँसूलपहँचादेलकजे
ओपढबसोियआओकरास्केँकिलक,"क,बोकह।"
ओकिलहन,"िमरघंटोमेमेमनाआबकरो"।
51िेिमरबौआ!ओस्गदिाकेँटेबुलपररादिदेलकआ
ओिहसप़ल,आधूरामेगु़कयलागलआएकटाकिलक,
"ओअपनाकेँगु़कयहदयौक,कार्ईओकरस्ाविैक,
ओनहिबदलर।"
52िेिमरबौआ!ईकिावरकपुहृ्'गेलअहिजेचलैर
अहि:"जँअिाँल़कापैदाकरबर'ओकराअपनबेटाकिब,
आजँल़काप्सबर'ओकराअपनगुलामकिब."
53िेिमरबौआ!जेनोककाजकरैरअहि,सेनोकसँ्ेट
करर।जेअधलािकाजकरैरअहिरकराअधलािकसामना
करर,हकएकरँप्ुमनुष्यकेँओकरकाजकनाप-ज्िक
बदलादैरिहथ।
54िेिमरबौआ!एहिबारसँबेसोिमअिाँकेँकोकिब?
कार्,प्ुजेनुकायलअहि,सेजनैरिहथ,आरिसआ
रिससँपररहचरिहथ।
55ओअिाँकेँपहरकारकररआिमराआअिाँकबोचनाय
कररािआअिाँकमर्ूहमकअनुसारअिाँकेँबदलादेर।’,
56जिननदनअपनकाकािााकरकओ्ाष्सुहनकऽ
रुर्फूहलगेलािआउ़लमूताशयजकाँ्’गेलाि।
57ओकरअंग-अंगफूहलगेलै,पैर,पएरआकार,फाहटगेलै,
पेटफाहटगेलैआआंरहिह़यागेलै,आओनृ्’गेलैआ
मररगेलै।
58ओकरबादकअंरहवनाश्ेलआओनरकमेचहलगेल।
कार्जेअपन्ायलेलगडाि्दरसेओहिमेिहसप़र।
जेजाललगाओरसेओहिमेफँहसजायर।
59िााकरककथाकहवषयमेिमरास्केँई्ेलआ(को)
िमरास्केँ्ेटल,आ्गवानक्ुहरसदा-सदालेलि्।
आमोन,आशांहर।
60ईाहरिासपरमेश्वरकसिायरासँसमार्ऽगेलअहि,
हनकाउदापकयलजाय!आमोन,आमोन,आमोन।
Tags