Mizo - The Story of Ahikar the Grand Vizier of Assyria.pdf

adrian1baldovino 12 views 13 slides Dec 10, 2024
Slide 1
Slide 1 of 13
Slide 1
1
Slide 2
2
Slide 3
3
Slide 4
4
Slide 5
5
Slide 6
6
Slide 7
7
Slide 8
8
Slide 9
9
Slide 10
10
Slide 11
11
Slide 12
12
Slide 13
13

About This Presentation

The Story of Ahikar, folktale of Babylonian or Persian origin, about a wise and moral man who supposedly served as one of the chief counselors of Sennacherib, king of Assyria (704–681 bc). Like the biblical Job, Ahikar was a prototype of the just man whose righteousness was sorely tested and ultim...


Slide Content

AhikarChanchin
INHMELHRIATTIRNA
Mihringngaihtuahnalehfinnachhuahnahluiberpakhat
TheStoryofAhikar-ahhiankanneia.Anghawngdan
himitamtakthawnthuhmangazawnchhuahtheihani
a,chungzingahchuanKoranlehThuthlungHluileh
ThuthlungThartepawhatel.
GermanykhawpuiTreves-amosaichmuhchhuah
pakhatahchuankhawvelmifingtezingahAhikarmizia
alanga.Hetahhianathawnthurawnghranghrangchu
aawm.
Hethawnthuziahhunhisawihonanungtakani.
Mithiamtechuanatawpahchuankumzabipakhatna
chungchangandaha,chuchuElephantinekhawpui
chimzingahBC500-aAramaicpapyrus-athawnthu
bulpuilolangchuanandiklotihanfinfiahtaani.
Thuziakhifictionanitihachianga,historyanilo.Dik
takchuanchhiartutechuanTheArabianNights-a
supplementarypages-ahhiananinhriatthiamnaansiam
theiani.Aziakthiamhlea,thiltih,inrawlhnaleh
tlanchhuahnatawitaknenakhatnarrativechuan
ngaihvennachuahnuhnungberthlenginavawngtlata
ni.Ngaihtuahnazalennahiaziaktuthilneihhluberani.
Thuziakhikawngli-ahain\hena:(1)TheNarrative;(2)
Zirtirna(Thufingteinzawmkhawmnamaktak);(3)
AiguptaramaKhualzinna;(4)TheSimilitudesor
Parables(Ahikar-a’nafarnutisualtuzirnaazawh
theihnatur).
BUNG1-NA
GrandVizierofAssyriaAhikarhiannupui60neimahse
fapaneiloturaruatani.Chuvanginafarnuchuaadopt
taani.Chhanglehtuiaiinfinnalehhriatnainakhat
zawkani.
1LalSenakeribaVizierHaiqârMifingchanchinlehMi
fingHaiqâr-aunaunufapaNadanchanchin.
2LalSenakeribahunlaikhanAssurialehNinevilal
Sarhadumfapa,mifingHaiqâr-afapaVizieraawma,
anichulalSenakeriba-aVizierani.
3Thiltha,hausaknalehthiltamtakaneia,mithiam,
fing,philosopher,hriatna,ngaihdanlehrorelnalamami
thiamtakania,hmeichhiasawmrukaneitawha,antan
kulhpuipakhattheuhasiamsaktawhbawk.
4Nimahsela,chuzawngzawngnenchuanfaaneilo.
henghmeichhiatezingami,aroluahtunitheiturte.
5Chumiavângchuanalungngaiêmêma,nikhatchu
arsilamthiamtelehmithiamtelehdawithiamtechuako
khâwma,adinhmunlehanaupaichungchângchua
hrilhfiaha.
6Tin,annichuanahnênah,‘Kalla,pathiantehnênah
inthawila,mipanaupanganpêktheihnânngênrawh,”
antia.
7Tin,anichuananhrilhangzêlinatia,milemte
hnênahinthawinaahlana,annichuangêna,dîltakina
ngêna.
8Tin,thupakhatmahanchhânglo.Tin,lungngaileh
lungngaitakinakaltaa,athinlungahnatnaneiina
kalsantaa.
9Tin,anichualokîrleha,PathianChungnungberachu
angêna,aringtaa,‘AwPathianChungnungbera,Aw
VanlehLeiSiamtu,AwthilsiamzawngzawngSiamtu!
10Kadamlaiaaawmtheihnân,kamitachhingtheih
nânlehminphumtheihnân,mipanaupangmipetûrin
kangenache,’tiinasawiani.
11Chutichuan,ahnênahawalothlenga,‘Milemsiami
rinchhanhmasaka,anhnênainthawinaihlanavângini
damchhûngzawngfaneiloviniawmrengang.
12Nimahsela,ifarnufapaNadanchulala,ifaahsiam
la,izirnalehithlaiṭhatdânzirtîrla,ithihhunaha
phûmangche,”atia.
13Chutichuan,afarnufapaNadan,nauhnutetêtêchua
hruaia.Tin,wet-nursepariathnenahapea,anhnute
peinanenkawltheihnan.
14Tin,chawṭhatakte,zirtîrnanêmtakte,silkpuante,
senduplehsenduptenênanenkawla.Tin,silkkhuh
chungahchuanathua.
15Tin,Nadanchualoliana,akala,sidarsangtakang
maiaakahchuannungchangṭhalehziaklehchhiarte,
sciencelehphilosophyteazirtira.
16Tin,nireitakhnuahLalSenakeribachuanHaiqar
chuaena,aloupatawhhletihahmua,chubakaha
hnenahasawibawka.
17‘Awkathianzahawmtak,mithiam,rintlak,mifing,
governor,kasecretary,kavizier,kaChancellorleh
director;diktakiniupatawhhlea,kumtamtakinirit
tawha;tin,hekhawvêlataichhuahhunchuahnaitawh
ngeiang.
18Ihnuakarawngbâwlnaahtuinngehmunchangang
tihminhrilhteh’atia.Tin,Haiqârchuanahnenah,
‘Awkapu,iluchuchatuanatannungrawhse!Kafarnu
fapaNadanaawma,kafakasiamta.
19Amahchukaenkawla,kafinnalehkahriatnaka
zirtîrani,’atia.
20Tin,lalchuanahnênah,‘AwHaiqâr!kahmuhtheih
nânkahmaahrawnhruaila,atlâkkahmuhchuani
hmunahdahrawh;tin,ikalanga,chawlhhahdamla,i
damchhunglaawmchuchawlhhahdamtakinihmang
ang.'
21ChutichuanHaiqârachuakala,afarnufapaNadan
chuarawnhlana.Tin,chawimawinaaneia,thuneihna
lehchawimawinaaduhsakbawk.
22Tin,anichuanaena,angaisanga,alawma,Haiqâr
hnênah:‘AwHaiqâr,heihiifapaaniem?Pathianina
humhimtheihnankatawngtaiani.Tin,keilehkapa
Sarhadum-arawngibawlangbawkinheitlangvalhian
minrawngbawlsela,kahnathawhte,kamamawhte,
kahnathawhtehihlenchhuakrawhse,chutiangchuan
kachawimawianga,itanthiltitheitakinkasiamang.'
23Tin,Haiqârachuanlalchuchibaiabûka,ahnênah,
‘Awkapulal,iluchukumkhuainawmrawhse!Ka
fapaNadan-achungahdawhtheihnaineihtheihnanleh

AhikarChanchin
atihsualtengaihdamtheihnanihnenatanginkazawng
a,chutiangchuanaremchandananginirawnga
bawlsakangche’atiani.'
24Chutichuan,lalchuanaduhzâwngberlehaṭhiante
zîngathiltitheiberanihtîranga,chawimawinalehzah
zawngzawngaahnênaawmtûrinchhiaachhamtaa.
Tin,akutchuafawpa,athlahtaa.
25Nadanchuamantaa.afarnufapachuabulahadah
a,parlor-ahathuttira,chhanglehtuiaiinfinnaleh
hriatnainatihbuaihmalohchuanzanlehzaninzirtirnaa
petaani.
BUNG2-NA
Hmanlaihunlaia"PoorRichard'sAlmanac"pakhat.Sum,
hmeichhia,incheina,sumdawnna,ṭhiantechungchanga
mihringnungchangthupekthitheilo.Abîktakin
thufingngaihnawmtaktaktechuChâng12,17,23,37,
45,47-ahhiankanhmua,Châng63hitûnlaiacynicism
ṭhenkhatnênkhaikhinrawh.
1Chutiangchuanazirtira,‘Awkafapa!kathusawi
ngaithlala,kathurawnzawmla,kathusawichuhre
rengrawh.
2Awkafapa!thuihriatchuanithinlungahthisela,mi
danghnenahpuanchhuahsuhse,chutilochuanmeialh
nungalonianga,ileiahalanga,itaksaahnatnaa
siamanga,sawichhiatnaineianga,Pathianhmaahi
mualphoanga,chutilochuanmipa.
3Awkafapa!thuihriatchuanthehdarhsuh;thilihmuh
chuansawisuh.
4Awkafapa!ithusawithiamnachungaithlatutetân
awlsamtakinsiamla,chhânnapelehtûrinhmanhmawh
suh.
5Awkafapa!engmahihriathunahthupsuh.
6Awkafapa!knotsealedpawhphelhsuhla,phelhsuh
la,knotlosenedpawhsealsuh.
7Awkafapa!pawnlammawinachuduhsuhu,areha,
aliamsia,hriatrengnazahawmtakerawhchu
kumkhuainaawmrengani.
8Awkafapa!hmeichheâinathusawihmanginbumsuh
se,chutilochuthihnahrehawmberinithianga,ithang
hmalohchuanthangahakhungangche.
9Awkafapa!hmeichheincheinalehhriakrimchhia,a
thlarauahhmuhsitlehâtakchuduhsuh.Itaengkimipe
emaw,ikutaawmchuipea,sualahathlemchea,
Pathianathinurcheanihchuan,ichungapike.
10Awkafapa!almondthinganginawmsuhu,thing
zawngzawnghmaahhnahachhuaha,ahnuaheitheih
rahachhuahthina,mahse,thingzawngzawnghmaaei
turrahchhuahtulehahnuahnahchhuakthinmulberry
thingangnizawkrawh.
11Awkafapa!ilunghatla,iawchutinemla,zah
takinawmla,kawngdikzawhla,miâsuh.Tin,inuih
laipawhiniawtisangsuh,awringtakhmangainsakni
se,sabengtungchuannitinintamtakasaang;tin,
chaknahmangabuhfaichukhalhnitase,buhfaichu
sanghawngseikekawrhnuaiahchuanalachhuakngailo
vang.
12Awmfapa!mifingnenalunghlihhimipawitak
nenauaininaichuanathazawk.
13Awkafapa!Mifelthlanahiuainchuleihla,mihriat
lohlehhmuhsitteneninsuh.
14Awkafapa!mifingPathianṭihlehanmahnianga
awmtechuvuantlatla,mihrelohnaihsuh,
chutilochuanamahangilonianga,akawngteizirang.
15Awkafapa!comradeemaw,ṭhianemawineih
hunahchuanenchhinla,chumihnuahcomradeleh
friend-ahsiamrawh;fiahnaneilovinfaksuhu;tin,
finnatlachhammihnenahchuanithusawitichhesuh.
16Awkafapa!pheikhawkpakhatikeaaawmlaiin,
hlingchungahchuankalla,ifapatanlehichhungteleh
ifatetankawngsiamla,tuifinriatlehatuipuiahakal
hmainilawngchunghettakinsiamla,apilhmachuana
piltheilochhanchhuahani.
17Awkafapa!mihausainrulaeichuan,--"Afinna
vangani,"antia,miretheiinaeichuanmipuichuan,
"Ariltama\angin,"antibawk.
18Awkafapa!initinchawlehithilneihahalungawia,
midangtachuaduhlo.
19Awkafapa!Miâchuṭhenawmahawmsuhla,a
hnênahchhangeisuhla,iṭhenawmtechhiatnaahchuan
hlimsuh.Ihmelmainatihsualchechuanngilneihna
lantirrawh.
20Awkafapa!Pathianṭihmichuiṭihla,chawimawi
rawh.
21Awkafapa!mihriatlohchuatlua,atlua,mifing
chutlumahse,anghinglova,tlupawhinathothuaia,
adamlohchuananunaenkawltheiani.Mahsemihriat
loh,miâerawhchuanatnaatanchuandamdawiaawm
lo.
22Awkafapa!miinnangmahaiahnuaihnungzawkina
rawnhnaihchechuanhmalampanla,amahhmuturin
kalla,dingrengin,arultheilocheanihchuanaLalpa
chuanathungrulangche.
23Awkafapa!ifapachuvuaksuh,ifapahruihrualchu
huanabuhfaiangania,tangkabawmhmuikhihanga
nia,sakawlhphuarangania,kawngkakharangani
bawk.
24Awkafapa!ifapachusualnalakahkhapla,i
chungahahela,mipuizingahhmuhsitnaathlenhma
chea,kawngpuiahlehmipuizingahiluikhaia,athiltih
sualavangahreminihhmainnungchangzirtirrawh.
25Awkafapa!bawngpathautak,hmaivunneila,
sabengtungliantak,akeliantakneila,bawngpakilian
takneila,mifimkhurneninṭhianheksuhla,bawih
inhnialnaneiemaw,bawihnurukruemaw,ithiltih
zawngzawngavanghianlarawhantânantichhedâwn
ani.
26Awkafapa!inulehpateânchhelawhchesuhse,
Lalpachuanchungahlawmrawhse;tihanisia,"Apa
emaw,anuemawhmusittuchuanthihnainthirawhse
(sualthihnakasawinaani);tichuan,anulehpa
chawimawituchuanadamchhunglehadamchhunga
seianga,thilthazawngzawngahmuang,"tihanisia.
""

AhikarChanchin
27Awkafapa!ralthuamtellovinkawngpuiahkalsuh,
hmelmainengtikahngeahmachhawnangche,atani
inpeihtheihnanihrelo.
28Awkafapa!thinghring,hnahneilo,thangloangin
awmsuhla,ahnahlehahnahhringhringangmaini
zawkrawh;Nupuilehfaneilomipachukhawvêla
mualpholehanhuat,hnahneilolehrahneilothingang
maiinaawmsia.
29Awkafapa!kawngpuisirathingrahthatak,arahkal
tlangzawngzawnginaneivekangmaiinawmla,thlaler
ramsatechuathlahnuaiahanchawla,ahnahaneithin.
30Awkafapa!beramtin,akawnga\angavakvaileha
\hiantechusavawmeituranlonitaani.
31Awkafapa!"Kapuchumiâania,keipawhmifing
kani,"tisuhla,hriatlohnalehâtnathusawichusawi
suh,chutilochuanahmuhsitiniang.
32Awkafapa!chhiahhlawhtezingaminisuh,anlalte'n,
"Kanlakahkalborawh,"antihtezingaminisuh,"min
hnaihla,hnaihrawh,"antihtezingaminizawkrawh.
33Awkafapa!aṭhianpahmaahibawihchufawpsuh,a
tâwpahchuananzîngatungehluberangtihihrelo.
34Awkafapa!ILalpasiamtuchechuhlausuh,
chutilochuanihmaahangawirengang.
35Awkafapa!itawngkammawitakinsiamla,ileiti
thlumla;ithianpachuikeakepenphalsuh,
chutilochuanihnutechuhundangaharapdahangche.
36Awkafapa!mifingchufinnathuinivuakchuan,
chuchuarilruahmualphonafiahloangmaiinainkhuar
ang;nimahsela,mihriatlohtechutianghmangaichil
chuanahrethiamlovanga,ahrelovang.
37Awkafapa!imamawhavângamifingitirhchuan
thupektamtakpesuh,iduhanginihnaathawkdâwnsi
a:miâitirhchuanthupeksuhla,nangmahngeiinkalla,
isumdâwngchutirawh,itihchuanthupela,i
duhzawngatilovang.Sumdawnnalamaantirhche
chuantihlawhtlingthuairawh.
38Awkafapa!nangaiachakzawkhmêlmasiamsuh,
anichuanitehfungalaanga,aphubapawhalaang
che,”atia.
39Awkafapa!ithilneihteipêkhmainifapalehi
chhiahhlawhchungchângchufiahla,chutilochuanan
boralmaiang;kutkhatneichumifinglehhrelopawh
nise,mifingantia,kutruakneichumifingtelalber
pawhnise,mirethei,mifingloantibawksia.
40Awkafapa!Colocynthkaeia,aloekaeia,retheihna
lehtlakchhamnaaiathlumzawkkahmulo.
41Awkafapa!ifapachuachhûngkawenkawlnaaha
ṭhattheihnânsumkhawlkhawmlehrilṭâmzirtîrrawh.
42Awkafapa!mifingtetawngzirtîrsuhu,atânphurrit
anidâwnsia.
43Awkafapa!idinhmunchuiṭhianhnênahlantîrsuh,
chutilochuanahmuhsitiniang.
44Awkafapa!mitdelnaaiinthinlungmitdelnachua
pawizawkani,mitdelnachutlemtleminakaihruaithei
a,mahsethinlungmitdelnaerawhchukaihhruaianilo
va,kawngdikachhuahsana,kawngdiklotakinakalta
anikawng.
45Awkafapa!mipakhatkeatluchualeiatluaichuan
athazawk.
46Awkafapa!ṭhianhnaizawkchuunauṭhazawk,hla
takaawmaichuanaṭhazawk.
47Awkafapa!mawinachuaboa,zirlaierawhaawm
renga,khawvelhiatlahniama,engmahloalonitaa,
hmingthaerawhchuengmahloalonilova,abolo
bawk.
48Awkafapa!chawlhnaneilomi,athihnachua
nunnaaiinathazawk;tin,zairiaiintapriathazawka;
lungngaihnalehṭahhiPathianṭihnaaawmchuanhla
lehlawmnathawmaichuanaṭhazawksia.
49Awkafa!ikutavawkkekawrchuiṭhenawmbêl
chhungahruihrualaichuanaṭhazâwka;ibulaberam
chuhlatakabawngpaaiinathazawk;ikutasavawm
pakhatchusavawmsangkhatthlawkaichuanathazawk;
tin,retheihnakhawlkhawmchueiturtamtakthehdarh
aichuanathazawk;tin,sakeibakneinungchu
sakeibakneithiaiinathazawk;tin,savunpoundkhat
chuhausaknapoundkhataiinathazawk,rangkachak
lehtangkaruakasawinaani;rangkachaklehtangkarua
chuleiathupbolehkhuhania,hmuhtheihanilo;
mahse,savunchubazarahaawmrenga,hmuhtheihani
a,ahatutanchuanmawinaani.
50Awkafapa!hausaknatlemtechuhausaknadarhzau
aichuanathazawk.
51Awkafapa!miretheithiaichuanuinungathazawk.
52Awkafapa!mihausa,sualathiaichuanmirethei,
thildiktithinchuathazawk.
53Awkafapa!ithinlungahthupakhatvawngla,chu
chuitanatamanga,fimkhurrawhithianthurukipuan
chhuahlohchuan.
54Awkafapa!ithinlungairemruathmalohchuanikâ
aṭanginthupakhatmahchhuaksuhse.Tin,miinhnialna
inkarahdingsuh,thuthaloa\angininhnialnaalo
chhuaka,inhnialnaa\anginindonaalochhuaka,indona
a\anginindonaalochhuakbawka,tin,thuhretuiniang;
nimahselachutatangchuantlanla,chawlrawh.
55Awkafapa!nangmahaiachakzawktuarsuhla,
dawhtheihnathlaraute,chhelnate,nungchangdiktenei
la,chuaiathazawkaawmlo.
56Awkafapa!iṭhianhmasachuhuasuh,apahnihna
chuareilomaithei.
57Awkafapa!ahrehawmnaahmiretheitetlawhla,
Sultanhmaahachanchinsawila,sakeibakneikâata
chhanchhuakturinitaimaangche.
58Awkafapa!ihmêlmathihnaahchuanlawmsuh,rei
lotêhnuahaṭhenawminitawhanga,nuihzattuchechu
izahanga,ichawimawianga,chibaibûkinahnênahi
awmhmasaang.
59Awkafapa!vanahtuiadingrenga,savawmdum
chuavara,murrachukhawizuangmaiinathlumchuan,
mihrelolehmiâtechuananhrethiamanga,anfing
theiang.
60Awkafapa!fingiduhchuandawtsawilohahilei
khapla,rukruklakahikutkhapla,thilthaloenloturin
imitkhapla;tichuanmifingtiakohiniang.
61Awkafapa!mifingchuantianginvuakchesela,Mi
âerawhchuandamdawituitakinhriakthihsuhse.I
tleirawllaiahinngaitlawmla,itarhunahchawimawiini
awmang.

AhikarChanchin
62Awkafapa!athiltihtheihnaniahchuanmitumahin
andoheklova,atuilianlaipawhinluiandoheklo.
63Awkafapa!nupuiinneihnaahchuanhmanhmawh
suh,athaanihchuan,‘Kapu,katanthilpekperawh’a
tidawnsia;tin,adamloanihchuanachhantuchua
rateang.
64Awkafapa!tupawhaincheinaahamawia,a
thusawiahpawhainangveka;tin,aincheinalamahmel
chhetakneichuathusawiahpawhchutiangbawkchua
ni.
65Awkafapa!rukruitihchuanSultanhnenahhriattir
la,achanvopela,ahnenatangachhanchhuahinihtheih
nan,chutilochuanthinrimnaituardawnsia.
66Awkafapa!akutlungawilehkhatchuṭhiansiamla,
akutkharlehriltamchuṭhiansiamsuh.
67Lalemaw,asipaiteemawpawhhimtheihnaturthil
paliaawma,chungtechu:vizier-inatihduhdahnate,
lehsawrkârṭhalote,lehduhthlannatihdanglamte,leha
thupuichungathuneihna(tyranny)tetin,thuptheihloh
thilpali:mifingte,miâte,mihausate,miretheite.'
BUNG3-NA
Ahikarhianstatethilaactivetakaatelnaaṭangina
chawlhsan.Athilneihtechuafarnuphatsantuhnenaha
hlantaani.Hetahhianlawmthusawiloprofligatechu
forgereranihdanchanchinmaktakchuaawm.Ahikar-
ainzawmkhawmtumnafingtakchuanthiturathiamloh
chantirani.Ahikartawplamniinalang.
1ChutiangchuanHaiqâr-achuanasawia,afarnufapa
Nadanhnenahengthupeklehthufingtehiasawizawh
chuanavawngrengangtihangaihtuaha,chuaichuan
achungahhahnalehhmuhsitnalehnuihzatnaalantirtih
ahrelo.
2ChumihnuahchuanHaiqârchuainahaṭhurenga,a
thilneihzawngzawngte,bawihte,bawihnute,sakawr
te,rante,lehathilneihlehaneihzawngzawngtechu
Nadanhnenahapeveka;tin,thupeklehkhaptheihna
chuNadankutahaawmrengbawk.
3Tin,Haiqârachuainahchawlhhahdamtakinaṭhua,
achangchuanHaiqârachuakala,lalhnênahazaha,a
hawlehtaa.
4Tin,Nadanchuanthupeklehkhaptheihnachuakutah
aawmtihahriatchuanHaiqâradinhmunchuahmusita,
anuihzata,alolanapiangin,‘KauHaiqârchua
dotage-ahaawma,.tin,tunahchuanengmahahretawh
lo.'
5Tin,bawihtelehbawihnutechuavuaktana,sakawr
lehsanghawngseitechuahralha,apaHaiqâr-athil
neihzawngzawngnenchuanahmangraltaani.
6Tin,Haiqâr-achuanachhiahhlawhtelehachhûngte
chuakhawngaihlotihahriatchuanathova,ain
aṭanginahnawtchhuaka,lalhnênahathilneihtelehaei
tûrathehdarhthuhrilhtûrinatira.
7Tin,lalchuathova,Nadanchuakova,ahnênah:
‘Haiqâr-achuahrisellaichuantumahinathilneihte,a
chhûngte,athilneihtechungchânganthununlovang,’a
tia.
8Tin,Nadan-akutchuauHaiqâralehabungruazawng
zawnglakatalaksakania,chutihlaichuanalûtlova,a
chhuaklova,chibaiabûkheklo.
9Chutichuan,HaiqârachuanafarnufapaNadan-anena
anthawhrimnachuasima,alungngaiêmêmzuitaani.
10Tin,NadanchuanunaupanaupangzawkBenuzârdân
aneia,chutichuanHaiqârachuanNadanaiahahruaia,
chawimawiinaenkawla,achawimawitaani.Tin,a
thilneihzawngzawngchuapea,ainhotuaharuattaa.
11Tin,Nadan-achuanthilthlengchuahriatchuan
inhuatnalehthiknainamana,amahzawttuzawng
zawnghnenahaphunnawitana,apauHaiqâr-achua
nuihzata,‘Kapauchuanainataminhnawtchhuaka,a
hnawtchhuaktaanikaunaupachukaduhzawka,
mahsePathianChungnungberachuanthiltihtheihnamin
pekchuanthahvanduainachuachungahkathlenang.'
12Tin,Nadanchuanatânatluknatûraruahmanchua
ngaihtuahchhunzawmzêla.Tin,reivaklohnuah
Nadanchuanarilruahahanhawileta,PersialalMi
fingSafapaAkisahnenahlehkhaaziaka,hetihiana
sawi.
13‘AssurialehNinevilalSenakeribahnenatangin
remnalehhriselnalehchaknalehchawimawinate,a
vizierlehasecretaryHaiqârhnenatanginihnenah,Aw
lalropuitak!Nanglehkeiinkarahhianpenceawmrawh
se.
14Tin,helehkhahiihnenaalothlenhunah,Nisrîn
phaiahte,Assuriaramahte,Ninevikhuaahteikalthuai
chuan,indonatellovin,indonatellovinramchukape
angche.’tiinasawi.
15Tin,AiguptalalPharaoahnênahHaiqârahmingin
lehkhadangaziaklehbawka.‘Awlalchaktak,nang
lehkeiinkarahhianremnaawmrawhse!
16Helehkhaathlenhunahhianithoa,Assurialeh
NinevikhuaahNisrînphaiahikalchuan,indonatel
lovin,indonatellovinramchukapeangche,’atia.
17Tin,NadanziakchuapauHaiqâraziakangani.
18Chutichuan,lehkhapahnihchuaphuara,auHaiqâra
chhinchhiahnainachhinchhiaha;chutichungpawh
chuanlalinahchuananawmtaani.
19Tichuanakala,lalhnenatanginchutiangbawk
chuanapauHaiqârhnenahlehkhaaziaka:‘KaVizier,
kaSecretary,kaChancellor,Haiqârtanremnaleh
hriselnaperawhse.
20AwHaiqâr,helehkhahiihnenaalothlenhunah,i
hnenasipaiawmzawngzawngtechukokhawmla,
incheinalehchhiardanahfamkimnisela,ningani
chuanNisrînphaizawlahkahnenahrawnhruairawh.
21Chutahchuanilampanalokalmiihmuhhunah,
hmanhmawhla,sipaitechumibeitûrhmêlmaangin
minbeitîrangche,kanchaknaanhmuhtheihnân
AiguptalalPharaoapalaitechukahnênahkaneiani
sipailehminhlaumairawhse,kanhmelmaannia,min
huaani,’tiinasawi.
22Chutichuan,lehkhachuaseala,lalchhiahhlawh
pakhatinHaiqârahnênahathawna.Tin,lehkhathawn
dangaziahchualaa,lalhmaahathehdarha,a
chhiarsaka,chhinchhiahnachuaentira.

AhikarChanchin
23Tin,lalchuanlehkhaathuawmchuahriatinabuai
hlea,thinurnanasataklehnasatakinathinura,‘Aw,ka
finnakalantirta!Haiqâr-achungahengngekatiha,
henglehkhatehikahmêlmatehnênaaziahsakhi?Heihi
atanakahlawknaturahnenatangakalawmmandawn
emni?’atia.
24Tin,Nadanchuanahnênah,‘Awlal,lungngaisuh!
thinrimheksuh,Nisrînphaiahchuankalila,thawnthu
chuadiklehdiklohienangu.'
25Tin,Nadanchuaninganiahathova,lallehsipaite
lehvizierchuahruaia,thlalerahNisrînphaiahankalta
a.Tin,lalchuanahanena,ngaiteh!Haiqârlehsipaite
chuaninsiamremtaa.
26Tin,Haiqârachuanlalchuchutahchuanaawmtiha
hriatchuanarawnhnaiha,sipaitechuindonaaawmang
maiakaltûrlehlehkhaahmuhanginlaldotûraindo
tûrinachhinchhiahnaapea,Nadan-a’nengkhurngea
laihtihahreloani.
27Tin,lalchuanHaiqârthiltihahmuhchuan
lungkhamnate,hlauhnate,buainatechuanamana,
thinurnanasatakinathinurtaa.
28Tin,Nadanchuanahnênah,‘Awkapulal,ihmuem!
hemiretheihianengngeatih?mahse,thinrimsuhla,
lungngaiheksuh,lungngaiheksuh,iinahkalla,i
lalṭhutthlengathula,Haiqâr-achukawrfualkhirhleh
khaidingakhinihnenahkarawnhruaianga,ihmêlma
chuthawhrimnatellovinkahnawtchhuakangche.'
29Tin,lalchuHaiqâr-achungahthinrimtakina
lalṭhutphahahakîrleha,achungchângahengmahatilo.
Tin,NadanchuHaiqâr-ahakala,ahnenah,‘W’allah,
Awkapau!Lalchuanlawmnanasatakinalawmpui
chea,thupekapekcheitihavanginlawmthuasawi
bawkcheani.
30Tin,tûnahchuansipaitechuanhnathawktûrai
chhuahtîra,ihnungahikutkhirchunginahnênailokal
theihnân,Pharaoapalaite’nheihianhmuhtheihnânleh
lalanihtheihnân,ihnênahmitîrtaanianmahnilehan
lalhlauhtakani.'
31ChutichuanHaiqârachuan,‘Ngaithlachuthuawiha
ni,’atia.Tin,athonghala,akutchuahnungahakhih
a,akechuchaidinakhiha.
32Tin,Nadanchuanahruaia,lalhnênahakaltaa.Tin,
Haiqâr-achulalhmaahaluhchuanleiahchuanahmaah
chibaiabuka,lalhnenahthuneihnalehnunnachatuan
atanaduhani.
33Chutichuanlalchuan,‘AwHaiqâr,kaSecretary,ka
thiltihdanbawrhsap,kaChancellor,kaStateroreltu,he
thiltenawmtakhmangalawmmanminpekchehii
chungahengthilsualngekatihminhrilhrawh,’atia.
34Tichuan,alehkhaziaklehachhinchhiahnanên
lehkhatechuanentîra.Tin,Haiqâr-a’nchuchuahmuh
chuanakeruhtechuakhura,aleipawhakhihnghal
veka,hlauhnaa\anginthupakhatmahasawitheilova;
mahse,leilamhawiinaluanghata,abengchhengtaa
ni.
35Tin,lalchuanchuchuahmuhchuanchuthilchua
hnenatangalochhuakanitihahrechianghlea,atho
nghala,Haiqârthahturlehkhawpuipawnahkhandaih
hmangaakawrchuvuakturinthuapenghala.
36ChutichuanNadanchuaauva,‘AwHaiqâr,awhmêl
dum!lalchungahethiltihhiingaihtuahnaemaw,i
thiltihtheihnaemawhianengngeahlawkpuiangche?'
37Hetianghianthawnthusawituchuanasawi.Tin,
khandaihhmangtuhmingchuAbuSamîkani.Tin,lal
chuanahnenah,‘Awkhandaihkhalhtu!thola,kalla,a
inkawngkabulahHaiqâr-akawrchuhrualla,aluchua
taksaa\angintawngzazetahlaahpaihrawh.'
38Chutichuan,Haiqârchulalhmaahchuanabawkkhup
a,‘Kapulalchukumkhuainnungrawhse!tin,mithahi
duhchuaniduhzawngchuhlenchhuakrawhse;tin,ka
suallotihkahriaa,misualbaschuasualnachhannape
turin;chutichungpawhchuan,Awkapulal!Nanglehi
ṭhiantehikangenache,khandaihneituchuankaruang
hikabawihtehnenahpeturinphalsakla,minphum
theihnan,ibawihchuiinthawinanirawhse.'
39Lalchuathova,khandaihkengtuchuaduhang
zêlintitûrinthuapea.
40Tin,achhiahhlawhtechuHaiqâralehkhandaih
kengtuchumana,saruakakalturinthuapenghala.
41Tin,Haiqâr-achuanthahanihturthuahriatchian
chuananupuihnenahatira,anupuihnenah,‘Lo
chhuakla,minlohmuakla,ihnenahnulathianghlim
sangkhatawmsela,puandumlehpuanseninthuam
rawh,’atiakathihhmaakatanantaptheihnansilk.
42Tin,khandaihkengtulehachhiahhlawhtetân
dawhkanbuatsaihrawh.Uaintamtakchawhpawlhla,
anintheihnan.'
43Athupêkzawngzawngchuatitaa.Tin,afinghlea,
afinghlea,afinghlebawk.Tin,zahngaihnalehzirlai
awmtheizawngzawngchuainzawmkhawmbawk.
44Tin,lalsipaitelehkhandaihkengtuchuanlothlen
chuandawhkansiamfellehuainlehviandmawitak
taktechuanhmua,aneia,anruihthlenginaneia.
45ChutichuanHaiqârachuankhandaihkengtuchupawl
hranghranga\anginahruaihranga,‘AwAbuSamîk,
SenakeribapalalSarhadum-a’nthahaduhchekhanka
manchea,hmunkhatahkathupchetihihreloemni?’
atialalthinurnachuareha,adilcheanimaw?
46Tin,ahmaakahruaichechuanalawmchea;
47Tin,lalchuankachungchângahasimanga,ka
tihhlumavânginthinurnanasatakinathinurangtihka
hria.
48Kasuallosia,alalinahahmaamiihlanhunah
chuanvanneihnanasatakitawkanga,kafarnufapa
Nadanchuanmibuma,hethilthalotakhikachungah
atitihihriaanglalchuanmithahchuasimang;tin,
tunahchuankainhuanahhiancellarkaneia,chuchu
tumahinanhrelo.
49Kanupuihriatnainchutahchuanmithuprawh.Tin,
lunginahhianbawihthahtlakkaneibawk.
50Amahchuhruaichhuakla,kathawmhnawinthuam
la,chhiahhlawhtechuanruihhunahthatturinthupe
rawh.Tungeanthattihanhrelovang.
51Tin,aluchuaruangatatawngzaahlaahapaiha,a
ruangchukabawihtehnenahanphumtheihnanpe
rawh.Tin,rohlutakkahnenahikhawlkhawmtawh
ang.

AhikarChanchin
52ChutahkhandaihkhalhtuchuanHaiqâr-athupek
anginatia,lalhnenahchuan,‘Iluchuchatuaninnung
rawhse,’atia.
53ChutichuanHaiqâr-anupuichuanatânaatâwkchu
kartininthupnahmunahahnênahathlaha,chuchu
amahchauhlochutumahinanhrelo.
54Tin,Haiqâr-aMifingchuthahanihdanlehathih
danchanchinchuhmuntinahansawichhuaka,ansawi
nawnleha,anthehdarha,chukhawpuiamizawng
zawngchuananlungngaitaani.
55Tin,annichuantapa,‘AwHaiqâr,itanapilhe!leh
izirlailehizahngaihnaavangin!Nanglehihriatnahia
valungchhiatthlaktakem!Nangangmidangkhawiah
ngehmuhtheihang?tin,khawiahngemifing,mithiam,
rorelthiam,ihmunluahtheiturkhawpanangmahang
chihiaawmtheihang?’tiinasawia.
56NimahselalalchuanHaiqârchungchângchuasima,
asimnachuanengmahatitheilo.
57Chutichuan,Nadanchuakova,ahnênah,‘Kalla,i
ṭhiantechuhruaila,ipaHaiqâr-achulungngaihnaleh
ṭahnasiamla,ahriatrengnachuchawimawiin,tihdan
pangngaianginatantaprawh,’atia.
58Nimahsela,Nadan,miâte,hriatlohte,thinlung
khauhtaktechuapainahavakalchuanataplova,a
lungngailova,aṭapheklova,mithinlungneilolehmi
râpthlâktaktaktechuakokhâwma,eiinaintazâwka.
59Tin,NadanchuanHaiqâr-achhiahhlawhteleh
bawihtechuamanṭana,aphuara,atihduhdaha,a
hnawihnasahlea.
60Tin,apaunupui,afapaangaenkawltuchuazahlo
va,abulasualahtlulutturinaduhzawkani.
61NimahselaHaiqâr-achuinthupnahmunahalohrual
tawha,abawihtelehaṭhenawmtetaprichuahriaa,
PathianChungnungbera,Khawngaihtuchuafaka,
lawmthuasawia,PathianChungnungberachua
tawngtaifova,angenfobawk.
62Tin,khandaihkengtuchuinthupnahmunlaitakah
chuanHaiqâr-ahalokalṭhina;Tin,athlamuana,
chhanchhuahnaaduhsakbawk.
63Tin,ramdangahHaiqâramifingchuthahanihthu
ansawichuanlalzawngzawngchuanlungngaia,lal
Senakeribachuanhmusita,thufingsiamtuHaiqârachu
antaptaa.
BUNG4-NA
"Sphinx-aRiddlestechu."Ahikar-achungathilthleng
taktakchu.Alokirlehna.
1Tin,AiguptalalchuanHaiqârachuthahanihngeia
hriatchianhnuchuanathova,lalSenakeribahnênah
lehkhaaziaka,chutahchuan‘remnalehhrisêlnaleh
chaknalehchaknalehchawimawina,itânaabîktaka
kanduhchu’ahriatnawntîra.kaunaupaduhtak,lal
Senakeriba.
2Leilehvaninkarakulhpuisiamkaduhfotawha,
nangmahatangamifing,fingtakkatansaturinlehka
zawhnazawngzawngminchhangturlehkaneihtheih
nannangmahatangamifingtak,mitirhkaduhcheani
chhiahlehAssuriaramcustomdutieschukumthum
chhungatanani.'
3Tichuan,lehkhachuachhinchhiaha,Senakeriba
hnênahathawna.
4Alaa,achhiara,avizier-telehalalrammiropuite
hnenahapea,annichuanbuaia,anzaka,thinurna
nasatakinathinrima,athiltihdanturchuangaihtuah
buaihleani.
5Chutichuan,putarte,mifingte,mifingte,philosopher-
te,dawithiamte,arsilamthiamte,anramaawmzawng
zawngtechuakokhâwma,lehkhachuachhiara,an
hnênah,‘Inzîngahtuinngeduhang,’atiaAiguptalal
Pharaoahnênahkalla,azawhnatechuchhângrawh?’
tiin.
6Tin,annichuanahnênah,‘Awkanpulal!ilalram
chhungahhianhengzawhnatehihrechiangtuanawmlo
tihhriala,ivizierlehsecretaryHaiqârtihlohchu.
7Keinierawhchu,afarnufapaNadananihlohchuan,
afinnazawngzawnglehazirnazawngzawngleha
hriatnazawngzawngazirtîrsia.Ihnenahkorawh,he
kawngkharkhauhtakhiaphelhmaitheiani.'
8ChutichuanlalchuanNadanchuakova,ahnênah,
‘Helehkhahienla,achhûngathilawmtehihrethiam
rawh,’atia.Tin,Nadanchuanachhiarchuan,‘Awka
pu!vanlehleiinkarahtuinngekulhsiamtheiang?’tiin
asawia.
9Tin,lalchuanNadanthusawichuahriatin
lungngaihnanasataklehnasatakinalungngaia,a
lalṭhutphahatachuachhuka,vut-ahchuanaṭhua,
Haiqâr-achungahchuanatapa,ataptaa.
10‘Awkalungngaihna!AwHaiqâr,thuruklehthufing
hrechiangtu!itankachungapike,AwHaiqâr!Awka
ramzirtirtulehkaramroreltu,nanganghikhawiahnge
kahmuhang?AwHaiqâr,Awkaramzirtirtu,khawiah
ngekahawiangche?itankachungapike!engtinnge
katihchhiatche!tin,mipaâ,hriatloh,hriatnaneilo,
sakhawneilo,mipanihnaneilothusawichukangaithla
a.
11Ah!tin,keimahtanpawhAh!tuinngevawikhat
chauhminpetheiangche,anihlohlehHaiqâradam
tihthuminrawnthlentheiang?tichuan,karamchanve
chukapeang.
12Heihikatankhawiatangalochhuaknge?Ah,
Haiqâr!vawikhatchauhkahmutheichea,nangmahen
renginkahlimtheiangche.
13Ah!Awitanakalungngaihnachuengtiklaipawhin!
AwHaiqâr,engtinngekathatche!tin,thutawpka
hmuhhmalohchuanichungchângahkaawmlo.'
14Tin,lalchuzantinatapṭhîna.Tin,khandaihneitu
chuanlalthinurnalehHaiqârchungaalungngaihnaa
hmuhchuanathinlungchualamhawiinanêmtaa,a
hmaahchuanarawnhnaiha,ahnenahchuan:
15‘Awkapu!ichhiahhlawhtechukalutansakturinthu
perawh.'Chutahlalchuanahnenah:‘Ichungapike,
AbuSamîk,engngeitihsual?’atia.
16Tin,khandaihkengtuchuanahnênah,‘Awkapu!
bawihzawngzawng,aputhukalhzawngathiltiapiang
chutihhlumannia,keipawhinithupekkalhzawngin
kacheani,’atia.

AhikarChanchin
17Lalchuanahnênahatia.'Ichungapike,AwAbu
Samîk,engthilahngekathupekkalhzawngathilitih?'
18Tin,khandaihkengtuchuanahnênah,‘Awkapu!
Haiqârthahturinthuminpea,achungchangahisim
dawntihkahriaa,thildiklotihanitihkahriaa,hmun
khatahkathupa,abawihpakhatkathata,tunahchuan
ahimtawhanituikhuahasiama,minthupekchuani
hnenahkarawnhruaiang,’atia.
19Lalchuanahnênahatia.‘AwAbuSamîk,ichunga
pike!minnuihzata,ipukani.'
20Tin,khandaihkengtuchuanahnênah,‘Nilo,ilu
nunnainnilo,Awkapu!Haiqârhiahima,anungreng
bawk.'
21Tin,lalchuanchuthuchuahriatin,chuthuchu
chiangtakinahriaa,aluchuainbuala,lawmna
avânginachaua,Haiqârrawnhruaitûrinthuapea.
22Tin,khandaihkengtuhnênahchuan,‘Aw
chhiahhlawhrintlak!ithusawichuadikanihchuanka
tihausaduhchea,iṭhianzawngzawngaiazahawmna
chukachawisangangche.'
23Tin,khandaihkengtuchuHaiqârainathlenthlengin
hlimtakinakaltaa.Tin,inthupnakawngkharchua
hawnga,achhuka,HaiqârchuthuinPathianfakleh
lawmthusawiinahmua.
24Tin,anichuan,‘AwHaiqâr,hlimnalehhlimnaleh
lawmnanasaberkarawnkengtelani!’tiinaauva.
25Tin,Haiqâr-achuanahnênah,‘AwAbuSamîk,eng
chanchinngeni?’atia.Tin,atiratangaatawpthlengin
Pharaoachanchinzawngzawngahrilhveka.Tichuana
hruaia,lalhnenahchuanakaltaa.
26Tin,lalchuanaenchuanatlachhamhletihahmua,
asamchuramsaangmaiinaseia,anautechumupui
kephahangmaiinaseia,ataksachuvaivutina
bawlhhlawhtihahmua,ahmelrawngchuadanglam
tawha,abotawhbawka,tunahchuanvutangmaiani
ta.
27Tin,lalinahmuhchuanalungngaia,athonghala,a
kuaha,afawpa,atapa,‘Pathianfakinawmrawhse!
kahnenahruaikirlehtuche.'
28Tichuan,anichuanathlamuana,athlamuana.Tin,a
kawrfualchuaphelha,khandaihkengtuchuahaa,a
chungahakhawngaihhlea,hausaknanasatakapea,
Haiqârchuachawlhtirtaani.
29Chutichuan,Haiqârachuanlalhnênah,‘Kapulalchu
kumkhuainnungrawhse!Chungtechukhawvelfate
thiltihnirawhse.Kainnghahnaturpalmthingka
enkawla,asirlamahabawkkhupa,minpaihthlataani.
30Nimahsela,AwkaLalpa!ihmaahkaloinlantawh
avângin,ngaihsaksuhche!Tin,lalchuanahnênah:
‘Pathianchufakinawmrawhse,akhawngaihchea,thil
tihsualinitihhriain,achhandamchea,thahataa
chhanchhuakcheani.
31Nimahsela,inbualnalumlamahkalla,iluhrualla,i
nawptechutanla,ithawmhnawthlakla,nisawmli
chhungchuintihhlimnala,ichungahthilṭhaitihtheih
nânlehidinhmunlehihmairawngisiamṭhattheihnân
ihnenahalokirlehmaithei.'
32Chutichuanlalchuanakawrmantotakchuaphelha,
Haiqârchuahaa,HaiqârachuanPathianhnênah
lâwmthuasawia,lalhnênahchibaiabûka,Pathian
Chungnungberafakchunginhlimtaklehhlimtakina
awmnalamahakaltaa.
33Tin,achhûngtechuahnênahanlâwma,aṭhianteleh
adamtihhreapiangtechuanlâwmbawka.
BUNG5-NA
"Riddles"tihlehkhabuchuAhikarhnenahaentira.
Tlangvaltechurulpuichungahanawm."Airplane"tlan
hmasakber.Aiguptalampaninakaltaa.Ahikar,mi
fingtaknihhianrilruhahdamnaaneibawk.(Châng27-
na).
1Lalthupêkanginatia,nisawmlichhûngachawla.
2Chutichuan,agayestkawrchuainthuama,sakawr
chungchuanginlalhnenahakala,ahnungahleha
hmaahabawihtenen,hlimtaklehlawmtakinakaltaa.
3Nimahsela,afarnufapaNadanchuanthilthlengchua
hriatchuanhlauhnainamana,ahlauthawnga,tihtur
hrelovinabuaitaa.
4Tin,Haiqârachuanchuchuahmuhinlalhmaahalûta,
chibaiabûka,chibaibûknachuakîrleha,akiangaha
ṭhuttîra,ahnênah.
‘AwkaduhtakHaiqâr!henglehkha,Aiguptalalchuan
thahinihthuahriathnuaminrawnthawnkhahanen
teh.
5Annichuanmintithinura,minhneha,kanramami
tamtakchuAiguptalalinchhiahmindiltûraatirh
hlauvinAiguptaramahantlanchhiaa.
6TichuanHaiqârachuanlehkhachualaa,achhiara,a
thuchuahrethiamtaa.
7Chutichuanlalhnênahchuanatia.‘Awkapu,thinrim
suh!Aiguptaramahkakalanga,achhânnatechu
Pharaoahnênahkakîrlehanga,helehkhahiahnênah
katârlanganga,chhiahchungchângchukachhângang
a,tlanchhiazawngzawngtechukakîrlehang;tin,
PathianChungnungberaṭanpuinainihmêlmatechuka
mualphoanga,iramHlimnatûrin,’atia.
8Tin,lalchuanHaiqârhnena\angahethuhiahriat
chuanlawmtakinalawma,athinlungatizaua,a
duhsaknaalantira.
9Tin,Haiqârachuanlalhnênah:‘Hezawhnahika
ngaihtuahtheihnânlehkaenkawltheihnânnisawmli
mintikhawtlairawh,’atia.Tin,lalchuanheihia
phalsaka.
10Tin,Haiqârachuachennainahakala,ramsa
mantutechuatanrulpuinopahnihmanturinthuapea,
annichuananmana,ahnenahanrawnhruaia:tin,hrui
siamtutechuatancottonhruipahnih,pakhattheuh
phumturinthuapeatawngsânghnihaseiania,
thingremsiamtutechurawnhruaiinbawmlianpahnih
siamturinatia,chutiangchuanantitaani.
11Tin,naupangpahnihahruaia,nitinberamno
inthawinaahte,mupuilehnaupangtechawmnaahte,
naupangtechumupuihnungzangchungahchuangina
hmanga,hrualnghettakinaphuara,hruichukeaha
khihaeagles-tezingami,nitinzawizawiinchunglam
panin,tawngsawmvelahlaah,anlothiamtawha,anlo
awmtawhthlenginzirnalamazirtirnapetawh;tin,vân

AhikarChanchin
anthlenthlenginhruiseizawngzawngchuanthova;
tlangvaltechuanhnungzangchungahanawm.Tichuan,
amahlamahahruaitaa.
12Tin,Haiqâr-achuanaduhthusamchualothlengta
tihahriatchuannaupangtechuvanlampanchuananau
turthuahrilha.
13‘LalPharaoatânkulhpuikansiamtheihnânleileh
lungminrawnkengla,kanthawkloani,’atia.
14Tin,Haiqâr-achuatheihanganga(thinna)anthlen
hmalohchuananmahnizirtirlehexercise-ahazongai
lo.
15Tin,annichukalsaninlalhnênahavakala,ahnênah,
‘Awkapu!hnachuiduhanginazota.Thilmakchuka
hmuhtirtheihnankahnenahthorawh,’atia.
16Chutichuanlalchuathova,Haiqârabulahchuana
thua,hmunzautakahchuanakala,mupuileh
naupangtehruaiturinatira,Haiqârachuanaphuara,
hruiseizawngzawngchuboruakahathlaha,chutiang
chuananautaanialozirtirtawhani.Tichuana
hnenahahruaia,anawmnahmunahadahtaa.
17Tin,lallehabulaawmtechuanmakantihlea,lal
chuanHaiqârachuamitinkarahafawpa,ahnênah,
‘Awkaduhtak,thlamuangtakinkalrawh!Awka
lalramchhuanawmna!AiguptaramahPharaoazawhnate
chhangla,PathianChungnungberachaknainhnehrawh.'
18Chutichuan,athlaha,asipaitelehasipaiteleh
tlangvâltelehmupuitechuahruaia,Aiguptachenna
hmunlampanchuanakaltaa;tin,alothlenchuanlal
ramlamchuahawitaa.
19Tin,AiguptamitechuanSenakeribachuanaPrivy
Council-amipakhatchuPharaoabiaktûrleha
zawhnatechhângtûrinatîrtihanhriatchuanlal
Pharaoahnênahchanchinchuanthlena,anichuana
hmaahruaitûrinaPrivyCouncilor-tezîngamiatira.
20Tin,anichualokala,Pharaoahmaahchuanavalut
a,laltechungatihtlâkanginachibaibûka.
21Tin,anichuanahnênah:‘Awkapulal!Lal
Senakeribachuanremnalehchaknalehchawimawina
nasatakinafakcheani.
22Tin,anichuanabawihzingamikania,izawhnate
kachhântheihnânlehiduhzâwngzawngzawng
tihlawhtlingtûrinmitîrani:kapulalhnênaṭanga
inkârakulhsiamsaktuchemizawngtûrinitîrsiavan
lehlei.
23Tin,keihianPathianChungnungberapuihnain,i
khawngaihnaropuitaklehkapulalthiltihtheihnaini
duhanginkasaangche.
24Nimahsela,Awkapulal!kumthumchhunga
Aiguptachhiahchungchangaisawitawhkha--tunah
chuanlalramdinhmunnghettakchurorelnakhauhtaka
nia,ihneha,kakuthianihnenachhannathiamnaa
neihlohchuankapulalchuanatirangchechhiahi
sawitawhtekha.
25Tin,izawhnatechukachhângtawhcheanihchuan
kapulalhnênaisawiapiangchuithawntûralaawm
ang,’atia.
26Tin,Pharaoachuanchuthusawichuahriatchuan
makatihlea,aleizalennalehathusawinuamtakchua
tithinurhlea.
27Tin,lalPharaoachuanahnênah,‘Awmihring!eng
ngeihming?'Tin,anichuan,‘Ichhiahhlawhchu
Abiqâmania,keihilalSenakeribarulhutzingarulhut
tetaktekani,’atia.
28Tin,Pharaoachuanahnênah,‘Ipuchuannangaia
zahawmzâwktumahaneiloemni,michhângtûrleh
mibiaktûrarulhuttêmitirhaniem?’atia.
29Tin,Haiqârachuanahnênah,‘Awkapulal!Irilrua
awmchukahlenchhuahtheihnanPathian
Chungnungberahnenahkaduhani,michakteatihbuai
theihnanPathianchumichaklotehnenahaawmsia,’a
tia.
30Chutichuan,PharaoachuanAbiqâmtânchennain
buatsaihsaktûrinthuapea.
31Tin,azawhchuannithumhnuahPharaoachuan
puandumlehsenainthuama,alalṭhutthlêngahchuana
thua,alalramchhungamilianzawngzawngtechuan
kutbengchunginandinga,ankechuhnaihtakinan
awma,anluchuanbawkkhupa.
32Tin,PharaoachuanAbiqâmrawnhruaitûrinatîra,a
hnênaanrawnthlenchuanahmaahchibaiabûka,a
hmaahleichuafawpa.
33Tin,lalPharaoachuanahnênah,‘AwAbiqâm,tuang
ngekanih?tin,kalalrammiropuitepawh,tuangnge
annih?’tiinasawia.
34Tin,Haiqârachuanahnênah,‘AwkapukinImilem
Belangmaiinia,ilalrammiropuitechua
chhiahhlawhteanganni,’atia.
35Anichuanahnênah,‘Kalla,naktukhianhetahhian
lohawrawh,’atia.ChutichuanHaiqârachulalPharaoa
thupekanginakaltaa.
36AtûkahchuanHaiqârchuPharaoahmaahakala,
chibaiabûka,lalhmaahadingtaa.Tin,Pharaoachu
puansenahaa,miropuitechupuanvaranhaa.
37Tin,Pharaoachuanahnênah,‘AwAbiqâm,tuang
ngekanih?tin,kalalrammiropuitepawh,tuangnge
annih?’tiinasawia.
38Tin,Abiqâmachuanahnênah,‘Awkapu!niangini
a,ichhiahhlawhtechuaênganganni,’atia.Tin,
Pharaoachuan,‘Ichennainahkalla,naktukhianhetah
hianlokalrawh,’atia.
39Chutichuan,PharaoachuanaCourt-ahchuanpuan
varthianghlimtakhaturinthuapea,Pharaoachu
anmahniangbawkaincheiinalalṭhutphahahathua,
Haiqârarawnhruaiturinthuapea.Alûta,ahmaah
chuanaṭhutaa.
40Tin,Pharaoachuanahnênah,‘AwAbiqâm,tuang
ngekanih?tin,kamiropuiteu,tutenenngeanang?'
41Tin,Abiqâmachuanahnênah,‘Awkapu!thlaangi
nia,imiropuitepawhplanetleharsianganni.'Tin,
Pharaoachuanahnênah,‘Kalla,naktukhianhetahhian
lokalrawh,’atia.
42Chutichuan,Pharaoachuanachhiahhlawhtechu
puanrawngchihranghranghaturinthuapea,Pharaoa
chuanvelvetpuansenahaa,alalṭhutphahahathua,
Abiqâmrawnhruaiturinthuapea.Tin,alûta,ahmaah
chuanchibaiabûka.
43Tin,anichuan,‘AwAbiqâm,tuangngekanih?tin,
kasipaitechutuangngeannih?’tiin.Tin,anichuan,

AhikarChanchin
‘Awkapu!Aprilthlaanginia,isipaitepawha
pangparanganni.'
44Tin,lalchuanchuchuahriatchuanlawmtakina
lawma,‘AwAbiqâm!avawikhatnachumilemBelnen
mintehkhina,kamiropuitechuachhiahhlawhtenen
mintehkhina.
45Tin,avawihnihnaahchuanninênmitehkhina,ka
miropuitechuniêngnênitehkhinbawka.
46Tin,avawithumnachuthlanênmitehkhina,kami
ropuitechuplanetleharsinênitehkhinbawka.
47Tin,avawilinaahchuanAprilthlanenmintehkhina,
kamiropuitechuapangparnen.Mahsetunahchuan
AwAbiqâm!ipu,lalSenakeriba,tuangngenitihmin
hrilhteh?amiropuitepawh,tutenenngeanang?'
48Tin,Haiqâr-achuanawringtakinaauva,‘Kapulal
lehilalṭhutthlengaṭhuchungchângsawihikalakahhla
takahawmrawhse.Mahse,kapulalchutuangngea
nihlehamiropuitechutuangngeannihtihkahrilh
theihnanikeahdingrawh.'
49Tin,Pharaoachualeizalennalehachhânngamna
avânginabuaihlea.ChutichuanPharaoachua
lalṭhutthlêngaṭanginathoa,Haiqârhmaahadinga,a
hnênah,‘Ipulalchutuangngeanihlehamiropui,tute
angngeannihkahriattheihnântûnahhianminhrilh
rawh,’atia.
50Tin,Haiqâr-achuanahnênah:‘Kapuchuvân
Pathianania,amiropuitechuênglehrâpthlâkteannia,
aduhhunahthliatleha,ruahasurbawk.
51Tin,vûrchuthuapea,aênga,ruahasura,nichua
vawngtlata,aêngapelova,thlaleharsitechuanvêl
lo.
52Tin,thlipuichuthupekapea,atleha,ruahasura,
Aprilthlaarapa,apangparlehaintechuatichhiaa
ni.'
53Tin,Pharaoachuanchuthuchuahriatchuanabuai
hlea,thinurnanasatakinathinura,ahnênah:‘Aw
mihring!thudikminhrilhla,tungeinihtaktaktihmin
hriattirangche,’atia.
54Tin,thudikchuahrilha.'KeihiziaktuHaiqârkania,
lalSennacherib-aPrivyCouncilorzingaropuiberkani
a,avizierlehalalramGovernorlehaChancellorkani
bawk.'
55Tin,anichuanahnênah,‘Hethuhithudikisawiani.
MahseHaiqârchanchinkanhretawha,lalSenakeriba
chuanathata,chutichungpawhchuanidamlehdam
niinalang,’atia.
56Tin,Haiqâr-achuanahnênah,‘Nie,chutiangchua
nia,nimahsela,thilthuphretuPathianchufakinawm
rawhse,kapulalchuanthahtûrinthuminpea,mi
râpthlâktaktaktethuchuaringa,mahseLalpachuana
chhanhimani,”atiakeimah,Amahringtuchuaenga
thawle,’atia.
57Tin,PharaoachuanHaiqârahnênah,‘Kalla,naktuk
hianhetahhianlokalla,kamiropuitehnênaṭangakala
hriatngailohthulehkalalramlehkaramamitehnên
aṭangakahriatngailohthupakhatminhrilhrawh,”ati
a.
BUNG6-NA
Rusechuahlawhtlingtaani.AhikarhianPharaoa
zawhnazawngzawngachhangveka.Eagle-atlangvalte
chunikhataclimaxanni.HmanlaiPathianLehkhaThu-
ahmuhtlemememWithiChâng34-45-ahhianalanga
ni.
1Tin,Haiqârachuachennahmunahakala,lehkhaa
ziaka,hetihianaziakani.
2AssurialalSenakeribahnenatangin.tin,Ninevikhua
chuAiguptalalPharaoahnênah.
3‘Awkaunaupa,thlamuangtakinawmrawhse!tin,hei
hmangakanhriattirchechuunaupahianaunaupaa
mamawha,laltepawhamamawha,nangmahatangaka
beiseichurangkachaktalentzakuaminlopêkturhiani,
chuchueituratankamamawhanisipaiṭhenkhatchu,
anchungahkahmantheihnân,”atia.Tin,reivaklo
hnuahkarawnthawnangche,’atia.
4Tichuan,lehkhachuaphuara,atûkahchuanPharaoa
hnênahahlana.
5Tin,chuchuahmuhchuanabuaia,ahnênah,‘Tihtak
meuhvinheṭawngkamhituhnenaṭanginkalahrengai
lo,”atia.
6ChutichuanHaiqârachuanahnênah,‘Tihtakmeuhvin
heihikapulalchungaibatani,’atia.
7Tin,Pharaoachuanchuchuapawma,‘AwHaiqâr,
lalterawngbâwlnaarinawmhinangmahanghiani.
8Finnalamafamkimtuche,philosophylehhriatna
hmangacheimawituchePathianchufakinawmrawhse.
9Tûnahchuan,awHaiqâr,ihnênaṭangakanduhzawng
chualaawma,chuchuvânlehleiinkârakulhpuiangin
isaang.'
10ChutichuanHaiqârachuan,‘Ngaithlachuthuawiha
ni.Iduhzawnglehduhthlannaanginkulhpuikasiamsak
angche;mahse,Awkapu,limete,lungte,leilungteleh
hnathawktuteminbuatsaihsaka,insakthiamtaktakka
neia,iduhanginansaangche,’atia.
11Tin,lalchuanatânthilzawngzawngabuatsaiha,
hmunzautakahankaltaa;tin,Haiqâralehafapatechu
anlokala,mupuilehtlangvaltechuahruaia;tin,lalleh
amiropuizawngzawngchuankala,khawpuipumpui
chuHaiqâr-athiltihturanhmuhtheihnanankal
khawma.
12Chutichuan,Haiqârachuanmupuitechubawmata
chuathlaha,tlangvaltechuanhnungzangahakhiha,
mupuikeahhruichuakhiha,boruakahathlahtaa.Tin,
leilehvaninkaraanawmthlenginchunglamahan
zuangchhotaa.
13Tin,tlangvaltechuan,‘Brickrawnkengula,leilung
rawnkengula,lalkulhkansiamtheihnan,kanding
rengani!’tiinanauchhuaktaa.
14Tin,mipuichumakantihlea,anmanganghlea,
makantihlea.Tin,lallehamiropuitechuanmakanti
hlea.
15Tin,Haiqâralehachhiahhlawhtechuan
hnathawktutechuanvuakṭana,lalsipaitechuanau
chhuaka,anhnênah,‘Hnathawktuthiamtehnênahan
duhzâwngrawnkengula,anhnathawhchudalsuhu,’
antia.

AhikarChanchin
16Tin,lalchuanahnênah,‘Iâa;chutianghlatzawng
chutuinngeengthilpawhrawnthlentheiang?’atia.
17Tin,Haiqârachuanahnênah,‘Awkapu!engtinnge
boruakahkulhpuikansiamang?tin,kapulalhihetah
hianawmtase,nikhatahkulhpuiengemawzatasiam
ngeiang.'
18Tin,Pharaoachuanahnênah,‘AwHaiqâr,ichenna
hmunahkalla,chawlla,kulhsiamchukanbânsantawh
a,naktukhiankahnênahlokalrawh,”atia.
19ChutichuanHaiqârachuachennainahakala,a
tûkahchuanPharaoahmaahainlana.Tin,Pharaoa
chuan,‘AwHaiqâr,ipusakawrchungchângengthunge
awm?AssurialehNineviramahaṭhena,kan
sakawrte’naawanhriatchuananfatechuanpaihṭhina
ni,’atia.
20Tin,Haiqârachuanhethuhiahriatchuanavakala,
uipakhatalaa,aphuara,Aiguptamite’nanhriathma
lohchuannasatakinavuaktaa,anvakala,lalchuan
hrilhtaa.
21Tin,PharaoachuanHaiqârarawnhruaiturinatira,a
hnênah,‘AwHaiqâr,engahngehetihianivuaka,chu
sakawlhbengchhengtakchuivuak?’atia.
22Tin,Haiqârachuanahnênah,“Kapulal!”ka
chungahthiltenawmtakatitakzeta,hevuaklehvuak
hiaphuani,kapulalSenakeribachuanvawkthatak
minpea,awdiktakchaktakaneia,nilehzandarkar
pawhahrechianghleani.
23Tin,uichuhezanvekhianathoa,aluatana,akal
taa,hethiltihavanghianheruihhmanghiankaenkawl
taani.'
24Tin,Pharaoachuanahnênah,‘AwHaiqâr,hêng
zawngzawnga\anghianitartawha,idotage-ahiawm
tihkahmuani,AiguptalehNinevikhuainkarahhian
parasangsawmruklehpariataawma,engtinngevawiin
zanngeihianakala,atihtluktheih?izanglulehlokir
lehrawh?'
25Tin,Haiqârachuanahnênah,‘Awkapu!Aiguptaleh
Nineviinkârachutiangkhawpahlachuawmtase,
engtinngeisakawrtechuankapulalsakawrteaaua,an
fateapaihlaihianengtinngeanhriattheihang?tin,
engtinngesakawrawchuanAiguptaramathlentheih?’
tiin.
26Tin,PharaoachuanchuchuahriatinHaiqârachuana
zawhnatechuachhângtihahretaa.
27Tin,Pharaoachuan,‘AwHaiqâr,tuifinriathruihrui
minsiamsakkaduhani,’atia.
28Tin,Haiqârachuanahnênah,"Awkapulal,chutiang
chukasiamtheihnânsumbawmatahruiminrawn
hruaichhuaktûrinthuperawhse,"atia.
29Chutichuan,Haiqârchuinhnunglamahakala,
tuifinriatkamahchuankhuraphuara,akutahchuan
hnimhring,tuifinriathnimchualaa,nialochhuaha,
khurchhungahaluhchuanadarhtaanichhuahnaah
chuanhruiangmaiahrualangmaiaaloawmthlengin.
30Tin,Haiqârachuan,‘Ichhiahhlawhtechuhênghrui
hilaturinthupela,iduhhunapiangahanmahniang
chiahhikahrualangche,’atia.
31Tin,Pharaoachuan,‘AwHaiqâr,hetahhian
lungphunkanneia,achhetawha,iphuarkaduhani,”
atia.
32ChutichuanHaiqârachuanaena,lungdangahmu
leha.
33Tin,Pharaoahnênahchuan,‘Awkapu!Hnamdang
mikania,puansiamnahmanruakaneilo.
34Nimahsela,ipheikhawksiamturinawmtechuhelung
a\anghianawlhrualturinthupeturinkaduhchea,chu
chukasiamsaktheiang,’tiinasawiani.
35Chutichuan,Pharaoalehamiropuizawngzawng
chuannuia.Tin,anichuan,‘Hefinnalehhriatnapetu
chePathianChungnungberachufakinawmrawhse,’a
tia.
36Tin,PharaoachuanHaiqâr-a’nahnehtihahmuha,a
chhânnatechualokîrlehtaa,aphûrnghâla,kumthum
chhûngchhiahkhawntûrlehHaiqâr-ahruaitûrinthua
pea.
37Tin,akawrfualchuaphelha,Haiqâralehasipaite
lehachhiahhlawhtechuahaa,akalnasensochuapea.
38Tin,anichuanahnênah,‘ApuchaknalehaDoctor-
techhuang,thlamuangtakinkalrawh!Sultanzingah
hianianganawmem?ipulalSenakeribahnênahka
chibaibûkla,ahnênathilpêkkanthawndânsawirawh,
laltechuthiltlemteahanlungawisia,’atia.
39ChutichuanHaiqârachuathova,lalPharaoakutchu
afawpa,ahmaaleichuafawpa,chaknaleh
chhawmdawlnate,asumdahnatamnateaduhsaka,a
hnênah,‘Awkapu!KanrammipakhatmahAigupta
ramaawmrengloturinkaduhcheani’atia.
40Tin,Pharaoachuathova,AssurialehNinevimite
zîngapakhatmahAiguptaramahanawmrenglovanga,
HaiqâranênankaldâwntihAiguptakawtthlêrahpuang
chhuaktûrinthuhriltuteatîra.
41Chutichuan,Haiqârachuakala,lalPharaoachua
chibaia,AssuriaramlehNineviramzawnginakaltaa;
rohluengemawzatlehhausaknatamtakaneibawk.
42Tin,lalSenakeribahnenahHaiqâraalokaldawntih
thualothlenchuanalohmuaka,lawmtakinachungah
alawmhlea,akuaha,afawpa,ahnenah,‘Ilohawe:
Awachhungte!kaunaupaHaiqâr,kalalramchaknaleh
kalalramchhuanawmna.
43Karamchanvelehkathilneihtechanveiduhpawhin
kalakahengngeineihduhtihzawtrawh.'
44ChutichuanHaiqârchuanahnênah,‘Awkapulal,
kumkhuainnungrawh!Awkapulal,duhsaknalantir
rawh!kaaiahAbuSamîkhnenah,kanunchuPathian
kutahlehakutahaawmsia.'
45ChutichuanlalSenakeribachuan,‘Awkaduhtak
Haiqâr,chawimawinaawmrawhse!KaPrivy
CouncillorzawngzawnglehkaduhberberteaiinAbu
Samîk-astationchukhandaihkengtuahkasiamang.'
46Chutichuan,lalchuanPharaoaalothlenhmasak
a\angaahmaa\angaalochhuahthlengaaawmdante,a
zawhnazawngzawngachhandante,ahnenatachhiah
adawndante,athlakdanglamdantechuazawttantaa
ofraimentlehthilpekte.

AhikarChanchin
47Tin,lalSenakeribachulâwmtakinalâwma,Haiqâra
hnênah,‘Hechhiahineihduhchularawh,ikutaha
awmveksia,’atia.
48Tin,Haiqârmid:‘Lalchukumkhuainnungrawhse!
Kapulalhimnaleharopuinachhunzawmzeltihloh
chuengmahkaduhlo.
49Awkapu!hausaknalehaangchitehiengngekatih
theihang?mahse,minkhawngaihiduhchuanka
unaunufapaNadanchuminpela,kachungaathiltih
chukarulhtheihnan,athisenminpeanga,chuchu
thiamlohchantirlovinminmantheiang,’tiinasawia
ni.
50Tin,lalSenakeribachuan,‘Amahchulala,kapeche
ani,’atia.Tin,HaiqârachuanafarnufapaNadanchua
mana,akutchuthirkhaidiminaphuara,achennainah
ahruaia,akeahhruirittakabuna,hruinghettakina
khiha,chutiangaaphuarhnuchuanapaihtaanipindan
thimtakah,pensionnahmunbulahchuanaluta,
chhangphutkhatlehnitintuitlemtal.
BUNG7-NA
Ahikar-atehkhinthute,afarnutezirnaazawhdante.
Mihringtehkhinthungaihnawmtaktak.Ahikarchuan
naupangchuhmingmawitaktakakoa.Hetahhian
Ahikarchanchinchuatawptaani.
1Tin,Haiqârachualuhemaw,achhuahemawapiangin
afarnufapaNadanchuahaua,ahnênahfingtakina
sawia.
2‘AwNadan,kafapa!Thilthalehngilneizawngzawng
katihsakchea,chuchuthiltenawmlehthaloleh
thahnahmanginmilawmmanipeani.
3‘Awkafapa!thufingteahchuanhetihianasawiani:
Abenghmangangaithlalochuakawrfualhrual
hmanginanngaithlaang,’tihani.
4Tin,Nadanchuan,‘Engvanginngekachungahi
thinur?’atia.
5Tin,Haiqâr-achuanahnênah,‘Kaseilianchea,ka
zirtîrchea,chawimawinalehzahnakapêkchea,ka
ropuitîrchea,ranvulhṭhaberbertenênakaenkawlche
a,karoluahtuinihtheihnânkaaiahkathuttîrche
avângin,”atiakhawvêlah,mithatnainminenkawla,ka
boralnainmirulhsakbawka.
6NimahselaLalpachuandiklotakatihkanitihahriaa,
katânaithilsiamataminchhandama,Lalpachuan
thinlungkehchhiatechuatidama,mihuatlehchapote
chuadalani.
7Awkafapa!dâravuakhunaahliamturulhutang
maiinkatânilonitawh,”atia.
8Awkafapa!madderzungeithingazelleangmaiinia,
vawiinahlehnaktukhiankazungahminthupangtih
minbelhchhahang."
9Awkafapa!thlasikkhawvawttakahathianpasaruak
hmutuhnenahikaltawha;tin,tuilumalaa,achungah
aleihtaa.
10Awkafapa!lungalaa,chuchuanaLalpalungin
dengturinvanahapaihangmaiinkahnenahiloawmta
ani.Tin,lungchuadenglova,asangtawklova,
sualnalehsualnathlentualonitazawkani.
11Awkafapa!minchawimawia,minzaha,kathusawi
ngaithlalachuankaroluahtuinianga,karamte
chungahlaliniang.
12Awkafapa!uiemaw,vawkemawhmuichutawng
sawmaseinitase,silkangpawhnise,sakawrhlutna
chuahnaihlovangtihihriaangche.
13Awkafapa!Kathihhunahkaroluahtuiningeiang
tihkangaihtuaha;tin,nangchuaniinhuatnalehi
inngaihtlâwmnaavânginmitihhlumiduha.Nimahsela,
Lalpachuanifinnalakahminchhanchhuaka.
14Awkafapa!kahnênahchuanbawlhhlawhbawm
chungathangangmaiiniawma,savawmpakhatalo
kala,thangchusiaminahmutaa.Tin,savawmchuan
thanghnenahchuan,"Hetahhianengngeitih?"Trap
chuan,"HetahhianPathianhnenahkatawngtaiani,"ati
a.
15Tin,larkchuanazawtbawka,"Thingpuiivawnchu
engngeni?"Trapchuan,"Chuchutawngtaihunaka
innghahnaoakthingnaupangtakani,"atia.
16Larkchuan:"Anihlehchuthilchuengngeni?"
Thangchuan:"Chuchuchhangleheiturkaphurhchu
riltamlehrethei,kabulalokalzawngzawngtetanani,"
ati.
17Larkchuan:"Tûnahchuankalokala,kaeitheiang
em,karilatamtawhem?"Tin,thangchuanahnenah,
"Hmalampanrawh,"atia.Tin,larkchuanarawnhnaih
a,aeitheihnan.
18Nimahsela,thangchualochhuaka,larkchua
kawngahamantaa.
19Tin,larkchuanachhanga,thanghnenahchuan,
"ChuchuriltamtetanaichhanganihchuanPathianini
thilpeklehithiltihthatnateapawmlohchuan,"atia.
20Chuchuichawngheilehiṭawngṭainaanihchuan
Pathianinichawngheiemaw,iṭawngṭainaemawchua
pawmlovanga,Pathianinichungchângathilṭhachua
tifamkimlovang,"ati.
21Awkafapa!kahnenah(as)sakeibaknei,sabengtung
nenaṭhiansiam,sabengtungchuhunengemawchenchu
sakeibakneihmaahakalzela;tichuan,nikhatchu
sakeibakneichusabengtungchungahazuanga,aeizo
taa.
22Awkafapa!katânbuhfaihruihrualangmaiiniawm
a,engmahtânthilṭhaatilova,buhchuatichheveka,a
hrualṭhîn,”atia.
23Awkafapa!buhfaitehnasawmtuhangmaiiniawm
a,buhsenghunalothlenchuanathova,asenga,a
senga,ahruala,athawhrimnachuatawpthlengina
thawka,sawmalonitaanitehnaania,apuchuan:
"Awmirilruhah!ilothanglianlova,itlahniamlo,"a
tia.
24Awkafapa!kahnenahchuanrulhutlenchhunga
paihangmaiiniawma,amahlehamahainchhandam
theilova,mahse,rulhuttechuaaua,amahnenchuan
lenchhungahapaihluttheiani.
25Awkafapa!uivawttak,lumturinbêlsiamtuinaha
lutangmaiinkahnênahiawmtawhani.
26Tin,avawtveleharawnautaa,asehlohnanan
hnawtchhuaka,anvuaka.

AhikarChanchin
27Awkafapa!miqualityneithataktaktenena
inbualnahmunavawklutangmaiinkahnenahiawm
tawha,inbualnahmunaachhuahchuankhur
bawlhhlawhahmua,achhuka,ainhnimpiltaani.
28Awkafapa!inthawinalampanaaṭhiantezawmtu
kelangmaiinkahnenahiawma,ainchhandamtheilo.
29Awkafapa!uichuaramsamanatangachawpekloh
churulhuteituralonitaani.
30Awkafapa!kutthawkrimlolehlobuhloleh(chu)
duhâmlehfingtakchuakekawrteatatihboaniang.
31Awkafapa!ênghmuhlohnamitchu,rulhuttechuan
anlachhuakanga,anlachhuakang.
32Awkafapa!thinghnahantanangmaiinkahnenahi
awma,chuchuananhnenah,"Kathilengemawinkuta
awmlosechuanmintikehtheilotakzetang,"atiani.
33Awkafapa!"Rangkachakchainkansiamsakchea,
sugarlehalmondkanpekchehmalohchuanrukrukhi
bansanrawh,"antihuiangkhaini.
34Tin,anichuan,"Kapalehkanukutchhuakhika
theihnghilhlo,"atia.
35Awkafapa!luikamahrulhuthlingchungachuang
angmaiinia,sakeibakneipakhatinahmua,"Misual
chungahthilsualtirawhu,anpahnihaiamisualzawk
chukaihhruairawhse,"atia.
36Rulchuansavawmhnênah,"Idamchhûngzawngai
eitawhberâmnote,kêllehberâmtechuanpilehpute
hnênahikîrlehdâwnngeniloang?"
37Sakeibakneichuan,"Nilo,"atia.Rulchuana
hnênah,"Keimahhnuahhiankanzîngamisualberini
karing,"atia.
38Awkafapa!Chawthainkachawmchea,chhang
hringminchawmlo.
39Awkafapa!Tuisugaredkapechea.inlehsiruptha,
tuikhuahatatuiinturminpelo.
40Awkafapa!Kazirtirchea,kakaithochea,katan
inthupnahmunilaia,mithupbawka.
41Awkafapa!Sedarthaberinkaenkawlchea,sidar
sangtakanginkazirtirchea;tin,mintikehsawma,min
tikehsawmani,”atia.
42Awkafapa!ichungchângkabeiseinachu,kulhpui
kulhneiminsiamsakangche,chutahchuanka
hmêlmatelakahkainthupanga,katânchuanleithuk
takaphumangmaiiniloawmang;nimahsela,Lalpa
chuanmikhawngaiha,ifinnalakahminchhanchhuak
taani.
43Awkafapa!Kaduhsakchea,thilthalolehhuatnain
minlawmmana,tunahchuanimittechukahrual
chhuakanga,uichawkasiamsakangchea,ileikatan
anga,khandaihhmanginilukaphelhang.ithiltih
tenawmtaktaktechurulangche,’atia.
44Tin,NadanchuanauHaiqârahnenaṭangahethuhia
hriatchuan:‘Awkapau!ihriatanginmichela,ka
sualteminngaidamangche,keiangathiltisualtunge
awma,nangangangaidamtungeawm?
45Awkapau,minpawmrawh!Tunahchuaniinah
rawngkabawlanga,isakawrtekatifaianga,iran
vulhtekahrufaianga,iberamtekaenkawlang,keihi
misualkania,nangchumifelinisia:Keihimisual
lehnangmahngaidamtuini,’tiinasawiani.
46Tin,Haiqârachuanahnênah,‘Awkafapa!tuibula
thingrahneiloangmaiinia,apuchuanatikehsawm
duhhlea,ahnenah,"Hmundangahminhruaila,rahka
chhuahlohchuanmintikehsawmang,"atia.
47Tin,apuchuanahnênah,"Tuikiangaawminih
avanginrahichhuahlova,hmundangaiawmlaiin
engtinngeirahang?"
48Awkafapa!mupuitarhunchusavawmtleirawlaiin
athazawk.
49Awkafapa!sakeibakneihnenahchuan,"Beramte
lakahchuanhlatrawh,anvaivuthianatichheloang
che,"antia.Tin,savawmchuan,"Beramhnutetui
bawlhhlawhhikamittanathaani,"atia.
50Awkafapa!savawmchulehkhachhiarazirtheih
nansikulkaltira,"A,Bsawirawh,"antia.Anichuan,
"Kabell-ahberamnolehkêl"atia.
51Awkafapa!dawhkanahchuansabengtungchuan
dahthlaa,atlua,leivutahchuanainhnimhrualtana,
pakhatchuan,"Ainhnimhrualrawhse,apianphungani
sia,adanglamlovang,"atia.
52Awkafapa!thesayinghasbeenconfirmedwhich
runs:"Mipanaupangihrinchuanifapatila,naupangi
enkawlchuanibawihtirawh."
53Awkafapa!thil\hatituchuanthil\haatawkang;
thilsualtituchuthilthalonenainhmachhawnang,
Lalpachuanmichuahnathawhtehnaangzelinarul
thinsia.
54Awkafapa!hêngthuaihianengngekasawibelh
angche?Lalpachuanthurukahriaa,thurukleh
thuruktepawhahrechiangsia.
55Tin,anichuanathungrulangchea,keilehnang
inkarahroarelangchea,ithlalerangzelinarulang
che.’,
56Tin,NadanchuanapaHaiqârahnenaṭangachuthu
chuahriatchuanalohringnghala,azungpuipuak
chhuakangmaialonitaa.
57Tin,akelehakete,akete,asirlamtechualo
hringa,ahruala,apumapuaka,achhungriltechua
darha,aborala,athitaani.
58Atâwpnachuboralnaania,hremhmunahakaltaa.
Aunautânakhurlaihtuchuchutahchuanatladâwnsia;
thangphumtuchuanmanang,”atia.
59HeihiHaiqârthawnthuchungchangathilthlengleh
(eng)kanhmuhchuania,Pathianfakinchatuaninawm
rawhse.Amen,lehremna.
60HechroniclehiPathiantanpuinainazota,
chawimawiinawmrawhse!Amen,Amen,Amen.
Tags