SANAYSAY - Maikling komposisyon na kalimitang naglalaman ng personal na kuro-kuro ng may-akda.
SANAYSAY - Mula sa salitang Latin na exagium na nangangahulugang “gawin, magpaalis, magtimbang, magbalanse”.
Iba’t ibang anyo : Liham Jornal Travelogue Suring- basa Lathalain Rebyu Talaarawan Talumpati
Uri ng Sanaysay : Pormal o maanyo Impormal na sanaysay
Pormal o M aanyong S anaysay : Para sa masusing pag-aaral , pang- akademikong presentasyon , o pampublikong paglalathala Seryosong layunin o mensahe , at nagiging batayan para sa diskusyon o pagsusuri
Pormal o M aanyong S anaysay : Isinusulat sa pamamagitan ng malinaw , maayos , at makaayon sa pamantayan na gramatikal na mga pahayag . Ginagamit ang mga tiyak na termino at bokabularyong may kaugnayan sa paksa .
Pormal o M aanyong S anaysay : Ang tono ay maayos at propesyonal . Binibigyang-diin ang mga datos , impormasyon , at argumento sa pamamagitan ng malinaw na paglalahad .
Impormal na S anaysay : Para sa layuning personal na magpahayag ng mga damdamin karanasan , o opinyon ng may- akda .
Impormal na S anaysay : Maaaring ito ay isang pag-aalala , pagninilay , o pagkukuwento tungkol sa pang- araw - araw na mga pangyayari .
Impormal na S anaysay : Mas maluwag ang estilo ng pagsusulat . Maaaring magtaglay ng mga salitang kolokyal at magaan na wika .
Impormal na S anaysay : Hindi ito kailangang sumunod sa mahigpit na estruktura o pormat .
Impormal na S anaysay : Ang tono ay personal at mapagbigay ng sariling opinyon . Maaaring magpakita ng emosyon , pagtataka , o kaligayahan ng may- akda .
Tatlong Bahagi : Panimula Katawan Kongklusyon
Panimula : Pinupukaw ang atensiyon ng mambabasa at isinasaad ang pangkabuluhang paksa ng kabuuang sanaysay .
Katawan : Naghahayag ng idea ng may- akda , mga datos at ebidensiya sa isang argumento , at mahahalagang impormasyong kailangan sa paglilinaw ng paksa .
Kongklusyon : Inilalahad ang mahahalagang punto at nagbibigay ng pagbubuod o pagwawakas sa isang akda .
Mensahe : Nakatuon sa tungkulin at responsibilidad ng mga pinuno sa bayan at ang kahalagahan ng pagkakaisa ng mga mamamayan .
Ang Tunay na Pamumuno : Ang kapangyarihan ng mga pinuno ay hindi para sa sarili nilang karangalan o kapakanan , kundi dapat itong nakatuon sa pagmamahal at paglilingkod sa bayan .
Ang Tunay na Pamumuno : Sinasabi sa teksto na ang pamumuno ay isang tungkuling nanggagaling sa tiwala ng mga mamamayan , at ang tunay na pinuno ay walang ibang mithiin kundi ang kabutihan at kaginhawaan ng buong bayan .
Pagkakaisa at Paggalang sa Batas: Mahalaga para sa isang maunlad na bayan ang pagkakaisa at paggalang sa batas ng bawat isa , mula sa pinakamataas na pinuno hanggang sa ordinaryong mamamayan .
Pagkakaisa at Paggalang sa Batas: Binanggit ni Jacinto na ang kapangyarihan ay nasa pagkakaisa at hindi sa indibidwal na kapakanan . Ang mga mamamayan ay dapat maging bahagi ng pagbabago at hindi lamang umaasa sa mga pinuno .
Pagbabago ng Pag-uugali : Iminumungkahi ni Jacinto na kailangan ng pagbabago sa pag-uugali ng parehong pinuno at mamamayan .
Pagbabago ng Pag-uugali : Ang mga pinuno ay dapat iwasan ang pagiging sakim at mapanlinlang , habang ang mga mamamayan naman ay dapat maging mapagmatyag at huwag magpadala sa mga maling gawain .
Pagbabago ng Pag-uugali : Ang tunay na kalayaan at kaunlaran ay makakamit lamang kung ang lahat ay may bagong pananaw at gawi na nakatuon sa kabutihan ng kolektibo .
Sa kabuuan , ang sanaysay ay nagsisilbing paalala na ang kapangyarihan ay isang pananagutan na may kaakibat na obligasyong maglingkod sa bayan , at ang tagumpay ng isang bansa ay nakasalalay sa pagkakaisa at matapat na pakikipagtulungan ng lahat .
1. Ang pahayag na ito ay nagtatanong tungkol sa kung paano dapat parusahan ang sinumang nagkasala sa bayan , lalo na kung ito ay ginawa dahil sa kamangmangan . Ipinahihiwatig nito na mas mabigat ang kasalanan sa bayan kaysa sa kasalanan sa isang tao lamang . Nagbibigay rin ito ng diin sa responsibilidad ng mga " nakaaalam " o ng mga nasa kapangyarihan na gabayan ang mga mamamayan upang hindi sila maligaw ng landas .
1. Pag-uugnay sa Kasalukuyan : Hanggang ngayon , mahalaga pa rin ang konseptong ito . Ang mga opisyal ng gobyerno at mga taong may mataas na posisyon ay inaasahang maging halimbawa at gabay sa publiko . Ang mga batas ay umiiral upang parusahan ang sinumang nagkasala sa bayan , tulad ng mga kasong korapsyon , na nakakaapekto sa buong sambayanan . Sa kaso ng mga mamamayan na nalilihis ng landas dahil sa kakulangan ng kaalaman , tungkulin ng mga may kakayahan na magbigay ng edukasyon at tamang impormasyon upang maiwasan ang mga pagkakamaling ito .
2. Tinatawag ng pahayag na ito ang mga Pilipino na iwanan ang nakasanayang pagtingin sa mga pinuno bilang " panginoon " na walang kamalian . Binibigyang-diin ni Jacinto na ang mga pinuno ay karaniwang tao rin , tulad ng iba . Ang kanilang " kataasan " o kapangyarihan ay hindi personal na katangian , kundi isang tungkuling ipinagkatiwala lamang sa kanila ng bayan .
2. Sa modernong panahon , ang mga mamamayan ay mas mulat na sa kanilang karapatan na kwestiyunin ang mga desisyon ng mga opisyal ng gobyerno . Hindi na bulag na sumusunod ang mga tao . Ang mga plataporma sa social media at media ay nagbibigay-daan sa publiko na maging kritikal at suriin ang mga pinuno , na nagpapatunay na ang kanilang kapangyarihan ay nagmumula sa taumbayan at hindi sa kanilang sarili .
3 . Ipinapahayag sa linyang ito na tulad ng isang tao na siyang pinakamainam na makapangalaga sa kanyang sariling katawan , ang bayan din ang dapat na mangalaga sa sarili nitong kapakanan . Upang hindi maging api at maligalig ang bayan , kailangan nitong kilalanin at itakwil ang mga taong nagkukunwari o " lilong may balat -kayo"— mga taong nagkukunwaring mabuti ngunit may masamang layunin .
3. Pag-uugnay sa Kasalukuyan : Ang mga mamamayan ay may mahalagang papel sa pagpili ng kanilang mga pinuno at sa pagbabantay sa kanilang pamahalaan . Ang pagiging kritikal at mapanuri sa mga kandidato tuwing eleksyon at ang patuloy na pagbabantay sa mga opisyal ay mahalaga upang masiguro na ang mga nakaupo ay tunay na naglilingkod sa bayan at hindi nagpapanggap lamang . Ang pagiging mapagmatyag ay ang pinakamabisang paraan upang protektahan ang bayan mula sa mga mapanlinlang na indibidwal .
SURING-BASA
SURING-BASA - Kritikal na ebalwasyon ng binasang aklat.
SURING-BASA -Nagbibigay ang manunulat ng pinag-isipang reaksiyon tungkol sa kaniyang binasa.
SURING-BASA - Paraan ng pagkasulat, bisa ng pagtalakay ng paksa, at kabuluhan ng ibinigay na mensahe.
Pagsulat ng SURING-BASA Unang inilalahad ang maikling buod ng nilalaman ng libro.
Pagsulat ng SURING-BASA Pangalawa, ibinibigay ang kritikal na ebalwasyon ng nilalaman.
Pagsulat ng SURING-BASA Dulo, sinasabi sa mambabasa kung magugustuhan ba o hindi ng iba ang aklat.