Tac dong hiep dong-doi lap_bai dua sv.pdf

Oạahdhaba

1. TÁC ĐỘNG HIỆP
ĐỒNG VÀ ĐỐI LẬP
BS Lê Bảo Trân

2. MỤC TIÊU
•Khảo sát hoạt động của đồng tử dưới tác
dụng của chất ngoại sinh
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 2

3. ĐẠI CƯƠNG
•Mắt cóc tách rời
•Tác dụng HiỆP ĐỒNG giữa LIDOCAINE
và ADRENALINE
•Tác dụng ĐỐI LẬP giữa ATROPINE và
PILOCARPINE
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 3

4. PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
•Tách rời nhãn cầu
–Cắt đầu cóc giữa mắt và màng nhĩ (tránh
đừng cho mũi kéo phạm vào nhãn cầu)
–Cắt mi mắt và tách rời nhãn cầu

Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 4

5. PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
•Đặt các nhãn cầu trong đĩa đựng nhãn
cầu có chứa dung dịch sinh lý (NaCl 0.6%)
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 5

6. PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
•Con ngöôi seõ coù nhöõng daïng khaùc nhau
tuøy theo ñoä saùng trong phoøng (do ñoù ta
phaûi thöïc taäp cuøng moät cöôøng ñoä aùnh
saùng)
–Trong boùng toái hay aùnh saùng yeáu ôùt, con
ngöôi seõ daõn nôû ra vaø chieám toaøn dieän
moáng maét
–Döôùi aùnh saùng maïnh, con ngöôi seõ co thaét
laïi vaø bieán thaønh hình thoi, naém daøi theo
chieàu ngang cuûa moáng maét

Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 6

7. PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
•Đo đường kính con
ngươi
–Con ngöôi hình baàu duïc,
ñöôøng kính lôùn ít thay ñoåi.
neân ta ño ñöôøng kính nhoû
coù ñoä bieán ñoåi roõ reät
ĐƯỜNG KÍNH
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 7

8. PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM

•Nhỏ thuốc vào nhãn cầu tách rời
–Nhỏ vào bên cạnh nhãn cầu
–Tránh nhỏ trực tiếp vào đồng tử
•Sử dụng 3 nhãn cầu
–Đo đường kính đồng tử mỗi 5 phút


Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 8

9. PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
•NHÃN CẦU 1:
–Nhoû 5 – 7 gioït Atropine 1% ñaày vöøa maét coùc
–Ño đöôøng kính con ngöôi trong 15 phuùt

–Rửa thaät kyõ nhaõn caàu baèng dung dòch sinh lyù
–Nhoû 5 – 7 gioït Pilocarpine 2% vaøo maét coùc
–Ño ñöôøng kính con ngöôi trong 30 phuùt

•Theo dõi taùc duïng ÑOÁI LAÄP giöõa ATROPINE
vaø PILOCARPINE

Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 9

10. PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
•NHÃN CẦU 2:
–Nhoû 5 – 7 gioït Adrenaline 0,1% vaøo maét
coùc
–Ño ñöôøng kính con ngöôi trong 20 phuùt
–Nhaõn caàu naøy kieåm chöùng cho nhaõn caàu 3

•Theo dõi sự thay đổi đường kính nhãn cầu khi
nhỏ Adrenalin
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 10

11. PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
•NHÃN CẦU 3:
–Nhoû 5 – 7 gioït Lidocain 1% vaøo maét coùc
–Ño ñöôøng kính con ngöôi trong 10 phuùt
–Ñoå bôùt dung dòch Lidocaine

–Nhoû 5 – 7 gioït Adrenaline 0,05% vaøo maét coùc
–Ño ñöôøng kính con ngöôi trong 20 phuùt

•Quan sát taùc duïng HIEÄP ÑOÀNG giöõa LIDOCAINE vaø
ADRENALINE
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 11

12. CÂU HỎI THẢO LUẬN
1.Hiện tượng gì sẽ xảy ra ở nhãn cầu 1, 2, 3.
2.Bạn hãy giải thích tại sao.




Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 12

13. NHÃN CẦU 1
•Ban đầu, khi nhỏ Atropin -> đồng tử dãn.
•Sau đó, khi nhỏ Pilocarpine -> đồng tử co.
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 13

14. NHÃN CẦU 2
•Sau nhỏ thuốc Adrenaline -> đồng tử dãn
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 14

15. NHÃN CẦU 3
Sau nhỏ thuốc Lidocaine
-> đồng tử dãn
Nhỏ thêm Adrenaline
-> đồng tử dãn to hơn
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 15

16. CƠ SỞ LÝ THUYẾT
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 16

17. HỆ THẦN KINH CỦA ĐỘNG VẬT
CÓ XƯƠNG SỐNG
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 17

18. HỆ
THẦN
KINH
TRUNG
ƯƠNG
CỦA
NGƯỜI
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 18

19. Hệ thần kinh
Thần kinh
trung
ương
Thần kinh
ngoại biên
Vận
động
Cảm
giác
Thần kinh
bản thể
Thần kinh
tự động
Thần kinh
giao cảm
Thần kinh
phó giao
cảm
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân
19

20. PHÂN PHỐI THẦN KINH CỦA MẮT
•Thần kinh tự động
–Co dãn đồng tử



•Thần kinh bản thể
–Vận động nhãn
cầu
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân
20

21. HOẠT ĐỘNG ĐỒNG TỬ
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 21

22. Nhánh
đối
giao
cảm
của
thần
kinh III
Nhánh
trực giao
cảm từ
C8-T2
Tiếp vận
trực
giao
cảm ở
hạch cổ
trên
superior
cervical
ganglion
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân
22

23. VISION PATHWAY
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân
23

24. Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân
24

25. Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 25

26. Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 26

27. PHÂN PHỐI THẦN KINH TỰ
ĐỘNG TRÊN ĐỒNG TỬ
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 27

28. PHÂN PHỐI THẦN KINH TỰ
ĐỘNG TRÊN ĐỒNG TỬ
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 28

29. PHÂN PHỐI THẦN KINH TỰ
ĐỘNG TRÊN ĐỒNG TỬ
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 29

30. Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 30

31. CƠ CHẾ TÁC ĐỘNG PHÂN TỬ CỦA THỤ THỂ M
3
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 31

32. CƠ CHẾ TÁC ĐỘNG PHÂN TỬ CỦA THỤ THỂ 
1
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân
32

33. KẾT QUẢ VÀ GIẢI THÍCH –NHÃN CẦU 1
•ATROPINE:
–Là thuốc ức chế thụ
thể Muscarinic.
Trước nhỏ thuốc
Sau nhỏ Atropine
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân
33

34. KẾT QUẢ VÀ GIẢI THÍCH –NHÃN CẦU 1
•PILOCARPINE
–Là chất đồng vận trên
thụ thể Muscarinic.
Sau nhỏ Atropine
Sau nhỏ Pilocarpine
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân
34

35. KẾT QUẢ VÀ GIẢI THÍCH –NHÃN CẦU 2
•ADRENALINE :
– thuốc đồng vận thụ
thể α1, α2, β1, β2.
Trước nhỏ thuốc
Sau nhỏ Adrenaline
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân
35

36. KẾT QUẢ VÀ GIẢI THÍCH –NHÃN CẦU 3
•LIDOCAINE :
– thuốc ức chế kênh
Na
+
phụ thuộc điện thế
ở cơ  không tạo
được điện thế động
–Khi nhỏ thuốc
Lidocaine  đồng tử
dãn nhẹ
Trước nhỏ thuốc
Sau nhỏ Lidocaine
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân
36

37. KẾT QUẢ VÀ GIẢI THÍCH –NHÃN CẦU 3
•LIDOCAINE +
ADRENALINE :
–Khi nhỏ thuốc
Lidocaine  đồng tử
dãn nhẹ
–Nhỏ Adrenaline  co
cơ tia  đồng tử dãn
lớn.
Sau nhỏ Lidocaine
Sau nhỏ thêm Adrenaline
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân
37

38. KẾT QUẢ VÀ GIẢI THÍCH –NHÃN CẦU 3
Sau nhỏ Adrenaline
(Nhãn cầu 2)
Nhỏ thêm Adrenaline sau
khi đã nhỏ Lidocaine
(Nhãn cầu 3)
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 38

39. LIÊN HỆ
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 39

40. HỘI CHỨNG
CLAUDE BERNARD HORNER
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 40

41. HỘI CHỨNG
CLAUDE BERNARD HORNER
•Co đồng tử
•Hẹp khe mắt
•Giảm tiết mồ hôi vùng mặt
•Thường do u chèn ép đường giao cảm (neuron số 2)
•Có thể kèm hội chứng áo khoác
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 41

42. HỆ QUẢ CO DÃN ĐỒNG TỬ
TRÊN NHÃN ÁP
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 42

43. GLAUCOMA GÓC MỞ - GÓC
ĐÓNG
•Biến dạng bè sàng
•Tăng áp lực tĩnh mạch
thượng củng mạc
•Tắc ở đồng tử
•Tắc ở góc
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 43

44. THỤ THỂ THẦN KINH TỰ ĐỘNG Ở MẮT
Hiệp đồng-đối lập__ThS.BS Lê Bảo Trân 44